V2 concept visie vrijetijdsdomein het groene woud 2010_2020
Recreatie 2 0 1juni-slideshare
1. Recreatie 2.0
De nieuwe recreatie om de stad: waarom, wat, hoe?
Anneke van Mispelaar
BUITEN, Bureau voor Economie & Omgeving
1 juni 2011
2. Voor wie? beleidsmakers en beslissers bij
provincie, regio gemeente en rijk
Groene / vrijetijdsondernemers
Grondeigenaren buitengebied
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
3. Aanleiding
Stopzetten Rijksbijdrage
p j j g
“Recreatie om de Stad” (RodS)
Toezegging Bleker: verkenning
low-budget alternatieven door
Taskforce Multifunctionele
Landbouw
Daarvoor al: stagnatie
voortgang RodS en discussie
over effectievere aanpak
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
4. Opzet presentatie
1 2 3 4 5
Recreatie 2.0? Invalshoek Invalshoek Invalshoek Recreatie 2.0!
recreant overheid ondernemer
Aanleiding Het moet Het moet Het moet Hoe het kan
beter goedkoper anders/
sneller
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
5. 1
Waarom recreatie 2.0?
Recreatie 2.0?
R ti 2 0?
Aanleiding
Overheid: herbezinning RODS – wegvallen Rijksbijdrage +
langlopende discussie (er is te weinig geld, en te
weinig grond)
Recreant: onze recreatievraag verandert
Ondernemer:
O d beter
b t & sneller iinspelen op vraag veranderingen
ll l d i
Wat is recreatie 2.0?
Recreatie 2 0 komt tegemoet aan uitdagingen, door:
2.0 uitdagingen
– vraaggericht realiseren
– realiseren met minder overheidsgeld
– en met andere rollen
Doing better things i.p.v. doing things better
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
7. 2
Ik wil eropuit. Waar naartoe? Groen is er toch
Blik vanuit
it gewoon?!
de recreant
De groene vrijetijdsomgeving biedt beleving, belevenissen en
Het moet authenticiteit.
beter
Groen iin d stad sluit naadloos aan op groen buiten de stad
G de t d l it dl b it d t d
We weten zowel de gezellige als de rustige plekken te vinden
wanneer wij daar behoefte aan hebben
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
8. 2 FACTS & FIGURES
Blik vanuit
de recreant - Buitenrecreatie NL: 900 miljoen keer per jaar
- Fietsen en wandelen meest populair
- Veranderende behoefte:
Het moet
beter -Verschillende belevingen / motieven
- meer belevenissen
- vrije tijd is & leefstijl
- Grotere bereidheid afleggen grotere afstanden
- Onverminderde behoefte buitenrecreatie, ondanks opkomst
digitale media
- Digitale media belangrijk in voorbereiding en ook steeds meer
tijdens vrijetijdsbeleving
- Tot 2040 bevolkingsgroei Randstad
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
9. 2
Veranderende vraag
Blik vanuit
it
de recreant
Het moet
beter
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
10. 2
Veranderende vraag
Blik vanuit
it
de recreant
Het moet
beter
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
11. 2
Voorbeeld: aansluiten op vraag
Blik vanuit
it
de recreant
Het moet
beter
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
12. 2
Dit kan door:
Blik vanuit
it
de recreant 1. Kennis te hebben van de specifieke wensen van de
recreant
Het moet 2. Nauwere betrokkenheid recreant bij planning,
beter ontwikkeling en beheer van recreatievoorzieningen
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
13. 2
Blik vanuit
it
de recreant
Het moet
beter
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
14. 2
Voorbeeld: Coöperatieve Vereniging Het Groene Woud
Blik vanuit
it
de recreant
Het moet
beter
Marketing/profilering:
bedrijfscertificaat van Het
Groene Woud
Streekfonds &
St kf d
streekrekening
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
15. 3
Hoe realiseren we openbare vrijetijds-
p j j
Blik vanuit voorzieningen, met minder geld?
de overheid
Kerntaak?
Het moet Grondwet: artikel 22
goedkoper Belang: welzijn burgers + vestigingsklimaat + ruimtelijke kwaliteit
Voorheen: aankopen, inrichten en beheren
Toekomst: Rijk trekt zich terug, maar onduidelijk of gemeenten,
provincie/recreatieschappen in dat gat kunnen springen
Van zorgen voor naar zorgen dat
Kan het goedkoper?
Ja dat kan! Maar dan moet het wel anders:
Slimme samenwerkingsverbanden en meer ruimte bieden aan de
markt.
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
16. 3 Facts & Figures
Blik vanuit
de overheid Totale RodS
- Taakstelling: 14.563 ha
- I b it 64%
In bezit:
- Ingericht en overgedragen terreinbeheerder: 46%
Het moet
goedkoper MJP2: Vitaal Platteland (‘07 ’13):
( 07- 13):
- Taakstelling verwerving+inrichting: € 500 miljoen, plus…
- Vastgelegd en besteed: 57%
Normbijdrage Rijk verwerving: € 83.000 /ha
Inrichting: ca 40.000 /ha (nieuwe berekening 97.000 / ha)
Beheer: 1500 – 3000/ ha / j
B h h jaar
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
17. 3
Blik vanuit
de overheid
Het moet
goedkoper
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
18. 3 Besparen op grondverwerving, en beter ontsluiten
Blik vanuit
de overheid
Het moet
goedkoper
Illustratie: Terra Incognita
RodS: provincie N-H
- discussie over andere invulling RodS vóór bezuinigingen
- Zelfrealisatie en ‘Overheid voor overheid’
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
19. 3 Heerhugowaard:
In l t
I plaats aankoop & aanleg nieuw recreatiegebied,
k l i ti bi d
Blik vanuit
de overheid investeert gemeente in toegankelijkheid, bekendheid en
voorzieningen in het buitengebied
Ingeschatte k t b
I h tt kostenbesparing: 1 tot 2 miljoen euro
i t t ilj
Het moet
goedkoper
Illustratie: Bureau BUITEN
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
20. 3
Voorbeeld natuurbegraafplaats
Blik vanuit
De gedachte is dat het lichaam wordt teruggegeven aan de
de overheid
natuur en zo bijdraagt aan de instandhouding van bos en
landschap.
Het moet
goedkoper
Natuurbegraafplaats
Graven niet zichtbaar: GPS-
coördinaten
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
21. 3 Dit kan door:
Blik vanuit
de overheid 1. Vergroten verdienvermogen: benutten commerciële
kansen: Wettelijk kader aanpassen (minder ruimtelijke
2 restricties, meer maatwerk)
Blik vanuit
Het moet 2. Synergie tussen publiek en privaat aanbod
de overheid
goedkoper
3. Overheid als afnemer openbare recreatievoorzieningen
vanuit de markt
Het moet
goedkoper 4. Recreatieondernemers betrekken bij gebiedsontwikkeling
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
22. 3 Een Bufferzone is geen ligweide!
Blik vanuit
de overheid
2
Blik vanuit
Het moet
de overheid
goedkoper
Het moet
goedkoper
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
23. 4
Kunnen ondernemers inspelen op de vraag?
Blik vanuit
it
de
ondernemer
Ondernemers kennen de markt beter
Het moet
anders/
Kunnen flexibeler inspelen op nieuwe wensen
p p
Sneller
S ll
Planologische belemmeringen
Financiële marges zijn te klein om te innoveren /
investeren
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
24. 4
FACTS & FIGURES
Blik vanuit
it
de
ondernemer
- Vrijetijdseconomie: 35 miljard euro (3% BBP)
- 400.000 banen (4%)
Het moet
anders/ - Vrije tijd gedaald, bestedingen gestegen
Sneller
S ll
- Aantal verblijfsaccommodaties: 7.000 (KIC)
- Aantal verbrede plattelandsondernemers (LEI):
- Met recreatie; 2.200 bedrijven (circa 3%)
- Met verkoop: 2.250 (
p (circa 3%)
)
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
25. 4 Voorbeeld: Geitenboerderij ‘t Geertje
Blik vanuit
it
de
ondernemer
Het moet
anders/
Sneller
S ll
Geheel openbaar toegankelijk
100% ondernemers-initiatief
Innovatief verdienmodel
Illustratie: Het Geertje
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
26. 4 Voorbeeld: Heerlijkheid Mariënwaerdt
Blik vanuit
it
de
ondernemer
Het moet
anders/
Sneller
S ll
Geheel openbaar toegankelijk
100% ondernemers-initiatief
Combi: landgoedwinkel, B&B,
landbouw (erfpacht), restaurant
Illustratie: Mariënwaerdt
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
27. 4 Pleiserplaatsen Haarzuilens
Blik vanuit
it
de
ondernemer
Het moet
anders/
Sneller
S ll
Pleisterplaatsmodel: combi
publieke en private
voorzieningen; openbaar
g
toegankelijk; kostendrager
meestal horeca / streekwinkel
I.p.v. Topdown ontwikkelen,
ruimte voor ondernemerschap
Synergie publieke en private
S i bli k i t
investeringen
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
28. 4
Dit kan door:
Blik vanuit
it
de 1. Ondernemerschap in plaats van ondersteunen
ondernemer
2. Bindende
2 Bi d d samenwerking bij iinvesteringen iin
ki t i
Het moet recreatie buitengebied
anders/
Sneller
S ll 3. Meer planologische ruimte (bestemmingsplan).
Bijv. planologische mogelijkheden in ruil voor
openbare recreatie (
p (rood voor recreatie))
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
30. 5
Bedrijven-investeringszones voor recreatie
Recreatie 2.0!
• Instrument voor samenwerking
• Tegengaan free riders
g g
Hoe het kan
• Directe koppeling: ondernemen - omgeving
Samenwerken in:
• Onderhoud
• Promotie
• Toegankelijkheid
• Evenementen
…
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
31. 5
Particulier recreatiebeheer
Recreatie 2.0!
Overheid als afnemer van recreatievoorzieningen
Vergelijk: aanbesteding openbaar vervoer
Hoe het kan
Overheid heeft vraag: markt speelt in
Markt komt met innovaties om concurrerend te zijn
(goedkoper, betere kwaliteit)
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
33. 5
Participatiemaatschappij (innovatienetwerk) /
Recreatie 2.0! ontwikkelingsmaatschappij voor recreatie
t ikk li t h ij ti
• M t h
Maatschappij fi
ij financiert ondernemer
i t d
Hoe het kan • Deze levert daarnaast kennis en ervaring
• Na tijdje: terugkoop van aandelen, met
betaling dividend aan maatschappij
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S
34. 5
Recreatie 2 0
2.0
Recreatie 2.0!
Betere dingen doen, in plaats van dingen beter doen!
Makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker!
Hoe het kan
STEDELIJKE & REGIONALE ONTWIKKELING – TOERISME, RECREATIE & CULTUURHISTORIE – EUROPESE PROJECTEN & PROGRAMMA’S