1. DIVISION OF PARAÑAQUE AND SAN JUAN
Markahan 1: Sinaunang Panahon Hanggang sa Pagtatag ng Kolonyang Espanyol
Modyul 1: Pagpapakilala sa Primaryang Sangguninan
Gawain:
1. Kahulugan ng Primarya at Sekundaryang Sanggunian
2. Limitasyon ng mga Sanggunian
3. Kaugnayan at kahulugan ng Primaryang Sanggunian
DRILL:
GAWAIN 1:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
PANUTO: Pumili ng kahon na may mga kaukulang bilang at sagutin ang nakapaloob na tanong.
10

2. Gawain
(Activity Phase)
CONCEPT MAP
PANUTO: Punan ng tamang sagot sa mga patlang sa loob ng kahon.
Sagot:
PRIMARYANG SANGGUNIAN
SEKUNDARYANG SANGGUNIAN
Mga Halimbawa
Mga Halimbawa
1. Sariling talaarawan
2. Political Cartoons
3. Ulat ng Gobyerno/ Saksi
4. Rekord ng pamilya
5. Journal
6. Talambuhay
7. Talumpati
8. Pahayagan
9. Poems
10. Fossils
11. Sulat
12. Larawan
13. Artifacts
1. Biography
2. Aklat ng historyador
3. Artikulo
4. Komentaryo
5. Encyclopedias
6. Guhit
7. Aklat
8. Kwento ng hindi nakasaksi sa pangyayari

3. URI NG SANGGUNIAN
H
A
L
I
M
B
A
W
A
H
A
L
I
M
B
A
W
A
Pamprosesong Tanong
1. Para sa iyo, ano ang kahulugan ng Sanggunian?
2. Ano ang dalawang uri ng sanggunian?
3. Alin sa dalawang uri ng sanggunian ang naglalahad
ng
tunay
Kasaysayan? Bakit?
4. Magbigay ng halimbawa ng Primarya at Sekundaryang Sanggunian.
na
pangyayari?
Sagot:
1. Ito ay ang batayan ng mga datos na hindi lamang nasusulat kundi pati na ang may kaugnayan
sa buhay ng mga tao.
2. Primarya at Sekundaryang Sanggunian
3. Primaryang Sanggunian dahil ito ay naglalaman ng makatotohanan at kumpletong
pangyayari.
4. PRIMARYANG SANGGUNIAN
SEKUNDARYANG SANGGUNIAN

4. Mga Halimbawa
1. Sariling talaarawan
2. Political Cartoons
3. Ulat ng Gobyerno/ Saksi
4. Rekord ng pamilya
5. Journal
6. Talambuhay
7. Talumpati
8. Pahayagan
9. Poems
10. Fossils
11. Sulat
12. Larawan
13. Artifacts
Mga Halimbawa
1. Biography
2. Aklat ng historyador
3. Artikulo
4. Komentaryo
5. Encyclopedias
6. Guhit
7. Aklat
8. Kwento ng hindi nakasaksi sa pangyayari
Pagsusuri
(Analysis Phase)
HULA-RAWAN
Panuto: Suriin ang mga larawan na inyong makikita at tukuyin kung ito ay Primarya o
Sekundaryang Sanggunian.
Pamprosesong Tanong

5. 1. Ano-ano ang inyong napansin sa mga larawang ipinakita?Ano-ano ang inyong mabubuong konklusyon
batay sa mga larawang nakita?
2. Tukuyin kung ito ay Primarya o Sekundaryang sanggunian? Ipaliwanag.
3. Bakit mahalaga ang primarya at sekundaryang sanggunian sa pag-aaral ng kasaysayan?
Sagot:
1. Ito ay mga katibayan o ebidensya. Materyal man o hindi.
2. Bandila- Sekundaryang Sanggunian
Fossils- Primaryang Sanggunian
Aklat- Sekundaryang Sanggunian
Spolarium- Primaryang Sanggunian
Larawan ng Tatlong Pari- Sekundarya Sanggunian
Liham ni Rizal- Primaryang Sanggunian
3. Mahalaga ang Primaryang Sanggunian dahil ito ay pinagkukunan ng impormasyon na may orihinal na
tala ng mga pangyayaring isinulat o ginawa ng mga taong nakaranas sa mga ito. Mahalaga ang
Sekundaryang pinagkunan ng impormasyon o interpretasyon batay sa primaryang pinagkunan o ibang
sekundaryang sanggunian at inihanda o isinulat ng mga taong walang kinalaman sa mga pangyayaring
itinala.
Gawain 2: PASA-MENSAHE
Panuto:
1.
Hatiin sa 3-4 na pangkat ang mga mag-aaral.
2.
Ibigay ang isang mensahe /pangungusap na ipapasa sa bawat miyembro (one at a time) sa loob
ng isang minuto
3.
Ang mauna at may pinakamalapit na mensahe ang siyang panalo.
Mensahe:
“Mahalaga ang mga pinagkukunan ng mga impormasyon, primarya
pag-aaral ng kasaysayan.”
o sekundarya man sa
Mga Tanong:
1.
Paghambingin ang mga mensaheng inilahad ng bawat grupo. Ano ang inyong napansin? Bakit
nagkaroon ng pagkakaiba-iba sa mensahe?
2.
Sa naging gawain, sino ang tumatayong primarya at sekondaryang sanggunian? Ano ang naging
batayan nyo? Ipaliwanag.
3.
Sa inyong palagay, ano-ano ang mga naging limitasyon ng mga sanggunian sa pagbuo ng
tumpak na mensahe.
Sagot:
1. Hindi gaanong narinig ng tumaggap ng mensahe. Masyadong mahaba ang mensahe. Mahina ang
boses ng naghatid ng mensahe. Maingay ang paligid.
2. Ang unang nagpasa ng mensahe ang tumatayong Primaryang Sanggunian at ang tumanggap ng
mensahe ang Sekundaryang Sanggunian.
3. Mga limitasyon ng mga Sanggunian
• Hindi gaaanong naalala ng saksi ang pangyayari.
• Iba ang interpretasyon ng nakasaksi.

6. •
Nadadagdagan o nababawasan ang paglalahad ng mga impormasyon tungkol sa pangyayari.
Paghahalaw
(Application Phase)
Gawain 3: Pair-Share
Panuto: Ang bawat mag-aaral ay hahanap ng kapareha. Ang bawat pares ay bibigyan ng
limang minuto upang magpalitan ng kanilang kaalaman tungkol sa paksa na kaugnayan at
kahalagahan sa primaryang sanggunian.
KAUGNAYAN AT KAHALAGAHAN NG PRIMARYANG SANGGUNIAN
Kapareha 1
Kapareha 2
Pamprosesong Tanong:
1. Bakit mahalaga ang Primaryang Sanggunian?
2. Sa papaanong paraan nakatutulong ang Primaryang Sanggunian sa pag-aaral ng
kasaysayan?
3. Paano natin mapahahalagahan ang mga Primaryang Sanggunian?
Sagot:
1. Mahalaga ang Primaryang Sanggunian sapagkat ito ay orihinal at ginagamit upang higit na
masuri at mabigyan ng interpretasyon ang mga nalikom na datos upang maunawaan ang mga
nakaraang pangyayari.
2. Nakatutulong ang Primaryang Sanggunian sa pag-aaral ng kasaysayan sa pamamagitan ng
pagtatala ng kumpleto, detalyado at makatotohanang pangyayari.
3. Mapapahalagahan ang mga Primaryang Sanggunian kung ito ay maitatago ng maayos.

7. Paglalapat
(Application Phase)
Itanong:
Kung ikaw ay inatasang dumalo sa isang seminar o pagpupulong at naging bahagi ka ng
primaryang sanggunian, paano mo mapapanatili ang katotohanan at kumpletong detalye na
iyong natutunan?
Sagot:
Sa pamamagitan ng pagtatala ng mga importante, totoo at walang bawas o dagdag na
impormasyon na tinatalakay sa pagpupulong.
Gumamit ng Rubric sa pagmamarka. (Tingnan sa Modyul)
Inihanda ng:
Division of Parañaque at San Juan
Division of Parañaque
1. Brandes, Elmor F.
2. Bernal, Felix II V.
3. Carlos, Ma. Janis G.
4. Mendoza, Cherry Gil J.
5. Orque, Gina C.
Divisio of San Juan
1. Cruz, Emelita L.
2. Cruz, Rowena J.
3. Dapoc, Teresita C.
4. Garabiles, Anselmo G.
5. Malibiran, Marissa B.