2. Tema: Krijimi i nje udhezuesi
turistik ne Shqiperine e Mesme.
 Nentemat
1. Njohja e atdheut tone, Shqiperise.
2. Njohja e tradites dhe kutures Shqipetare.
3. Grumbullimi i folklorit.
4. Krahinizmat dhe te folmet e zones.
5. Shkrimi drejt i gjuhes shqipe.
6. Zgjimi i krenarise kombetare.

3. Objektivat:
1. Te sigurohet informacioni i pershtatshem.
2. Te dallojme informacioni e duhur nga ai dytesor.
3. Te rendisim logjikisht dhe kronologjikisht te dhenat.
4. Te strukturojme permbajtjen.
5. Te krijojme nje udhezues unik dhe praktik.
6. Te shkruajme sakte gjuhen shqipe.

4. 1. Katalogje.
2. Fletepalosje.
3. Guida te ndryshme.
4. Udhezues te ndryshem.
5. Kartolina te qyteteve te Shqiperise.
6. CD me udhezime ne Shqiperi.

5. Qytetet me te rendesishme te
Shqiperise se Mesme:
1. Tirana
2. Durresi
3. Elbasani
4. Kruja

6. Tirana
 Tirana (vendasit: Tirona) është
kryeqendra
e qarkut dhe rrethit me të njëtin
emër dhe kryeqyteti i Republikës
së Shqipërisë.
 Qyteti u themelua në
vitin 1614 nga Sulejman Pashë
Bargjini, me origjinë nga
fshati Mullet dhe u përmend për
herë të parë emri i Tiranës
përmendet në vitin 1418 në një
dokument të Venedikut.
Përfundimisht Tirana u shpall
kryeqytet i Shqipërsisë në
vitin 1925 nga Asambleja
Kushtetuese

7. Hipoteza ne lidhje me prejardhjen
e emrit: Tirana
1. Tiranë mendohet se vjen nga fjala Theranda, e përmendur në
burimet e lashta greke dhe latine, që vendasit e quanin Të
ranat, meqë fusha ishte formuar si rezultat i materialeve të ngurta që
sillnin ujërat nga malet përreth.
2. Tirana vjen nga Tirkan. Tirkan ka qenë një kështjellë në shpat të malit
të Dajtit. Akoma ekzistojnë rrënojat e kësaj kështjelle të lashtë që
daton në fillimin e shekullit të parë para lindjes së Krishtit, e cila
mendohet të këtë qenë kështjella që historiani bizantin Prokop
(shek.VI), e quan kështjella e Tirkanit.
3. Tirana vjen nga Greqishtja e Vjetër Tyros (Τύρος) që do të thotë
bulmet. Në fushën e Tiranës, bëhej tregtimi i bulmetrave nga barinjtë
e zonave përreth.
4. Tirana ose Tirônë, siç quhet në dialektin e vendit, e ka origjinën nga
mënyra se si thirreshin banorët e këtij vendi. Duke qenë se popullsia
e vendosur në këtë territor vinte kryesisht nga malet e zonës përreth
atëherë nga vendasit ato quheshin "Të rônë" (të rënë). Edhe sot, në
gjuhën e përditshme, për familjet që vijnë nga zonat malore përdoret

8.  Kalaja e Petrelës nga zbulimet e
bëra, është kala mesjetare e ndërtuar
në kohën e sundimit
të Perandorit Bizantin Justianit të I. Kjo
qe një prej kalave të ngritura prej tij në
sistemin mbrojtës së Perandorisë.
 Është kala e ngritur mbi një terren me
shpate mjaft të pjerrëta, madje nga ana
jugore dhe juglindore të thepisura, të
cilat e kanë bërë kalanë shumë të
mbrojtur. Ajo u ngrit në momentin kur
Kalaja eVilës, kala antike, e cila ndodhet
përballë Kalasë së Petrelës, e humbi
rëndësinë e saj. Në fillim të shek. XIV-të
ishte nën sundimin eTopiajve, në atë
kohë zotërues midis Matit
e Shkumbinit, në një faqe të murit ruhet
dhe emblema e parë eTopiajve .

9. DURRESI
 Durrësi është qyteti i dytë më i
madh në Shqipëri. Qyteti ka mbi
200,000 banorë dhe
njëkohësisht është qendra e
prefekturës dhe qarkut të
Durrësit. Është një nga qytetet
më të lashtë dhe më të
rëndësishëm ekonomikë të
Shqipërisë. Durrësi mbahet
mend edhe si kryeqyteti i
shtetit shqiptar nga 7 marsi
1914 deri më 11 shkurt 1920.
Durrësi u bë kryeqytet i
Mbretërisë së Shqipërisë
nga Princ Vidi kur ai zbarkoi më
7 mars 1914 e deri në vendimin
e Kongresit të Lushnjës të datës
11 shkurt 1920 për shpalljen
e Tiranës si kryqytetin e ri të
shtetit shqiptar.

10. Prejardhja e emrit
 Dyrrahu,- Nipi i Epidamnit. E
lindi Melisa, bija e Epidamnit,
me hyun e detit. Në krahasim
me gjyshin, Dyrrahu edhe
lindjen e ka gjysëm të
hyjnizuar. Këtu me rëndësi
është e dhëna që jep Stefan
Bizantini se më përpara me
emrin Dyrrah është quajtur
gadishulli ku u ndërtua
fillimisht qyteti. Më pas, në
një dorë të dytë ndërtimi,
limani i poshtëm i qytetit u
quajt Dyrrah. Me kalimin e
kohës, mbas një
bashkëjetese të emrave, emri
Dyrrah u bë sundues, më tej
emri Dyrrah u bë
përfundimtar.

11. Historia e ketij qyteti
 Durrësi mund të krahasohet me
qytetet më të mëdha të Mesdheut të
lashtë dhe mesjetar. Qyteti Dyrrah u
ndërtua
ngaIlirët Taulantë, dallëndyshasit në
shekujt XIII-XI p.K. Në kushtet e një
klime mesdhetare, vendi më i
përshtatshëm për banim ishte ajo e
lumit Erzen (Ululeus) si dhe Ultësira
Perëndimore përreth saj. Në
bregdetin e Gjirit te Durrësit u
vendos qëndra e parë apo limani
me emrin Dyrrah. Sipas autorëve të
lashtë, ky qytet u themelua nga dy
mbretër me origjinë ilire të quajtur
Dyrrah dhe Epidamn. Ai kishte edhe
punishte të punimit të qeramikës, të
metaleve, të pëlhurave të
lëkurës, kantier për ndërtimin e
anijeve etj. Ndërsa për lulëzimin
urban dëshmon mozaiku i një
dyshemeje, i quajtur Bukuroshja e
Durrësit. Nga shekulli I-III e.s. qyteti
i Dyrrahut përjetoi një periudhë
lulëzimi, u bë qendër dhe porti
kryesor i brigjeve të Adriatikut lindor.

12. Elbasani
 Elbasani është qytet në S
hqipëri dhe njëherit qendër
e qarkut dhe rrethit me të
njëjtin emër.
 Qyteti i Elbasanit ndodhet
në Shqipërinë e Mesme. Ai
shtrihet në fushën e
Elbasanit, në krahun e
djathtë të rrjedhjes së
mesme të lumit Shkumbin.
 Elbasani është një nga
qytetet më të mëdha të
vendit me një popullsi prej
rreth 128.000 mijë
banorësh.

13. Historia
 Historia e trevave të
Elbasanit e ka zanafillën e
saj në shekullin II p.e.s.
me vendbanimet e
hershme ilire. Të dhënat
arkeologjike besohet se
emri i pare i Elbasanit ka
qene mansius që do të
thotë vend-qëndrim shumë
arkeologe besojnë se
vendburimi me i madh
arkeologjik i qytetit antik
mund të jetë në zone
lindore të Elbasanit pranë
rrapit të mances për shkak
të ngjashmërisë midis
emrave dhe rrënojave.

14.  Elbasani u themelua nga
Sulltan Mehmeti II në shekullin
XV. Iu vu ky emër sepse ishte
një ndër trevat e para të
pushtuara nga osmanët, ELI-
BASAM (vura dorë). Pas
disfatës që pësoi në rrethimin
e dytë të Krujës, Sulltan
Mehmeti II, rindërtoi në kthim
në vitin 1466 kalanë e vjetër,
për ta pasur si pikë
mbështetje të mëvonshme.
Kalaja u ndërtua në vetëm 25
ditë dhe në ndërtimin e saj
ndihmuan 150.000 njerëz. Në
vitin 1492 sulltan Bajaziti
ndërtoi xhaminë Mbret, më e
vjetra e qytetit dhe ndër më të
vjetrat në shqipëri, e cila
ndodhet në zemër të kalas së
qytetit.

15. Kruja
 Kruja është
një qytet shqiptar dhe
kryeqendër e rrethit po me të
njejtin emër. Kruja ka 19 400
banorë (vlerësim i përafert i vitit
2004). Ajo shtrihet 20 km ne veri
te kryeqytetit shqiptar Tiranë.
 Për herë të parë emri "Krujë"
përmendet në shekullin e XII-
të.Emri "Krujë" mendohet ta ketë
origjinën nga fjala "krua" (burim
uji), sepse në Krujë ka shumë
burime të tilla.Banorët e Krujës i
thërrasin qytetit të tyre dhe
burimeve të ujit me të njëjtin
emër "krò". Banorët e Krujës i
thërrasin vetes "krutonë" ose
"krotonë". Në gjuhën zyrtare
banorët e Krujës quhen
"krutanë".

17.  Kruja njihet si kryeqendra e
rezistencës ndaj pushtuesve
osmanë gjatë kohës që
Skënderbeu udhëhiqte këtë
rezistencë. Keshtjella e Krujes u
rrethua 4 herë nga ushtria
Osmane. Në rrethimin e katërt
kështjella e Krujës ra në dorën e
pushtuesit.
 Kruja është një qendër e
rëndësishme turistike në Shqipëri.
Përveç kësaj në Krujë zhvillojnë
aktivitetin e tyre dhe disa industri.
Për tu përmendur janë industria e
këpucëve në të cilën punësohen
shumë gra dhe vajza nga Kruja
dhe komunat përreth. Gjithashtu në
Krujë është aktive edhe industria e
nxjerrjes dhe përpunimit të gurit
gëlqeror

18.  Kruja eshte nje qytet
historik shqipetar, i cili i
ka bere balle rethimeve
te njepasnjeshme nga
pushtuesit.

19. Fjale diaektore te Shqiperise se
Mesme
Fjala ne dialikt Ne shqipen
standarte
Fjala ne dialekt Ne shqipen
standarte
Resme Fotografi Dilli Dielli
Tlyn Gjalp Muhaser I zene ne kurth
Skile Dhelper Guhpreme Nje njeri qe nuk di
te flase mire
Kahere Qe moti U qarte tomli U thartua qumshti
Omelcine Embelsire Sahan Tas
Dathe Zbathur Medet C`na gjeti
Mjolt Mjalte Kuze Tepsi
Ftere Tigan Tomel Qumesht
Gjol Balte Selfion Borzilok