1. 11
PLURALITIPLURALITI
DAN MASYARAKATDAN MASYARAKAT
PLURALISTIK DIPLURALISTIK DI
MALAYSIAMALAYSIA
(Kuliah pada Minggu 3)(Kuliah pada Minggu 3)
28 Jan-1 Feb.200828 Jan-1 Feb.2008

2. 2
Hasil PembelajaranHasil Pembelajaran
1.1. Menerangkan konsep pluraliti danMenerangkan konsep pluraliti dan
masyarakat pluralistik.masyarakat pluralistik.
2.2. Menjelaskan pembentukan pluralisme diMenjelaskan pembentukan pluralisme di
Alam MelayuAlam Melayu
3.3. Menyatakan kesan sekularisme penjajahMenyatakan kesan sekularisme penjajah
dan pembentukan masyarakat pluralistik.dan pembentukan masyarakat pluralistik.
4.4. Menghuraikan perkembanganMenghuraikan perkembangan
pembentukan masyarakat pluralistikpembentukan masyarakat pluralistik
selepas era penjajahan.selepas era penjajahan.

3. 3
Liputan KuliahLiputan Kuliah
3.13.1 PENGENALANPENGENALAN
3.23.2 PLURALITI BUDAYA ALAM MELAYUPLURALITI BUDAYA ALAM MELAYU
3.33.3 KEMUNCAK PLURALITI ALAM MELAYU :KEMUNCAK PLURALITI ALAM MELAYU :
KESULTANAN MELAYU MELAKAKESULTANAN MELAYU MELAKA
3.43.4 PEMBENTUKAN MASYARAKAT PLURAL OLEH PENJAJAHPEMBENTUKAN MASYARAKAT PLURAL OLEH PENJAJAH
3.53.5 PEMBENTUKAN MASYARAKAT PLURAL DI MALAYSIAPEMBENTUKAN MASYARAKAT PLURAL DI MALAYSIA
3.63.6 MASYARAKAT PLURAL SELEPAS MERDEKAMASYARAKAT PLURAL SELEPAS MERDEKA
3.5.13.5.1 PolitikPolitik
3.5.23.5.2 PerlembagaanPerlembagaan
3.5.33.5.3 PendidikanPendidikan
3.5.43.5.4 EkonomiEkonomi
3.63.6 KESIMPULANKESIMPULAN

4. 4
Pluralisme Budaya Alam MelayuPluralisme Budaya Alam Melayu
Ciri Pluraliti dan Masyarakat PluralCiri Pluraliti dan Masyarakat Plural

Konsep pluraliti alam MelayuKonsep pluraliti alam Melayu perlu difahami sbg asasperlu difahami sbg asas
utk memahami masyarakat plural.utk memahami masyarakat plural.

KewujudanKewujudan pelbagai etnikpelbagai etnik di alam Melayu telahdi alam Melayu telah
memberimemberi sumbangan terhadap pembentukansumbangan terhadap pembentukan
masyarakat pluralmasyarakat plural yang dapat hidup secara bersamayang dapat hidup secara bersama
dalam kepelbagaian.dalam kepelbagaian.

Kedatangan penjajah berteraskan tiga matlamatKedatangan penjajah berteraskan tiga matlamat
utama iaituutama iaitu Gospel, Gold dan GloryGospel, Gold dan Glory telah memberitelah memberi
kesan dalam sistem kehidupan masyarakat di alamkesan dalam sistem kehidupan masyarakat di alam
Melayu.Melayu.

5. 5
Pluralisme, Pluraliti & PluralistikPluralisme, Pluraliti & Pluralistik
PluralismePluralisme: Ideologi yang menyamaratakan: Ideologi yang menyamaratakan
kepercayaan dan pegangan yang berbezakepercayaan dan pegangan yang berbeza
dalam masyarakat.dalam masyarakat.
PluralitiPluraliti: Wujudnya kepelbagaian bangsa,: Wujudnya kepelbagaian bangsa,
agama di suatu tempat pada satu masa secaraagama di suatu tempat pada satu masa secara
semulajadi – masyarakat Melaka.semulajadi – masyarakat Melaka.
PluralistikPluralistik: Wujudnya kepelbagaian bangsa,: Wujudnya kepelbagaian bangsa,
agama di suatu tempat pada satu masa secaraagama di suatu tempat pada satu masa secara
dirancang dipaksakan oleh pihak-pihak tertentudirancang dipaksakan oleh pihak-pihak tertentu
yang berkepentingan – era penjajah British.yang berkepentingan – era penjajah British.

6. 6
Pluraliti Budaya Alam MelayuPluraliti Budaya Alam Melayu
Realitinya, Malaysia adalah sebuah negara unikRealitinya, Malaysia adalah sebuah negara unik
yang memiliki keistimewaan wujudnyayang memiliki keistimewaan wujudnya
masyarakat plural yang ketara.masyarakat plural yang ketara.
ProsesProses pembentukan masyarakat plural adalahpembentukan masyarakat plural adalah
berbeza dahulu dan sekarangberbeza dahulu dan sekarang..
Pembentukannya di zaman sebelum penjajahanPembentukannya di zaman sebelum penjajahan
adalah berbeza berbanding selepas penjajahan.adalah berbeza berbanding selepas penjajahan.

7. 7
Masyarakat plural wujudMasyarakat plural wujud pelbagai bangsa mendiamipelbagai bangsa mendiami
sesuatu kawasan di Alam Melayu seperti Melayu, Cina,sesuatu kawasan di Alam Melayu seperti Melayu, Cina,
India, Eropah, Jepun dan lain-lain lagiIndia, Eropah, Jepun dan lain-lain lagi
Masyarakat pelbagai bangsa pada zamanMasyarakat pelbagai bangsa pada zaman sebelumsebelum
kedatangan orang Eropah terbentuk melalui proseskedatangan orang Eropah terbentuk melalui proses
semula jadisemula jadi tanpa sebarang rancangan pemaksaan ditanpa sebarang rancangan pemaksaan di
sebaliknyasebaliknya
Hasilnya, mereka berjaya mewujudkanHasilnya, mereka berjaya mewujudkan interaksi harmoniinteraksi harmoni
dengan penduduk, alam sekitar dan sistem sosial, politikdengan penduduk, alam sekitar dan sistem sosial, politik
dan agama telah sedia ada dalam dunia baru mereka.dan agama telah sedia ada dalam dunia baru mereka.
Mereka secara suka rela sanggup berkahwin denganMereka secara suka rela sanggup berkahwin dengan
penduduk tempatan. Contohnya, masyarakat Cina Babapenduduk tempatan. Contohnya, masyarakat Cina Baba
ialah keturunan Cina telah berkahwin dengan masyarakatialah keturunan Cina telah berkahwin dengan masyarakat
tempatantempatan

8. 8
Menurut al-Attas, pengaruhMenurut al-Attas, pengaruh Hindu-BuddhaHindu-Buddha
tidaklah begitu mendominasi masyarakat ditidaklah begitu mendominasi masyarakat di
Alam MelayuAlam Melayu berbanding dengan kekuatanberbanding dengan kekuatan
pengaruh ajaran Islam.pengaruh ajaran Islam.
Antara bukti bagi perkara ini,Antara bukti bagi perkara ini, tiada kitab-kitabtiada kitab-kitab
klasikklasik mereka yangmereka yang membincangkan secaramembincangkan secara
meluasmeluas dan mendalam aspek-aspek falsafah,dan mendalam aspek-aspek falsafah,
metafizik, sistem sosial dan sebagainya.metafizik, sistem sosial dan sebagainya.
Namun, dalam beberapa aspekNamun, dalam beberapa aspek pengaruhpengaruhnyanya
agak jelas, seperti dalam aspekagak jelas, seperti dalam aspek kesusasteraankesusasteraan
dan pemerintahandan pemerintahan

9. 9

10. 10

11. 11
Faktor perdaganganFaktor perdagangan menjadi punca wujud hubunganmenjadi punca wujud hubungan
dua hala antara Cina dan India.dua hala antara Cina dan India.
Alam Melayu telah menjadi tempat utamaAlam Melayu telah menjadi tempat utama persinggahanpersinggahan
bagi kedua-dua pihak.bagi kedua-dua pihak.
Keadaan ini tanpa disengajakan telahKeadaan ini tanpa disengajakan telah mewujudkanmewujudkan
pluraliti di Alam Melayupluraliti di Alam Melayu..
Kemuncaknya, Alam Melayu pada abad ke 7M, telahKemuncaknya, Alam Melayu pada abad ke 7M, telah
menjadi pusat pengajian dan perkembangan ilmumenjadi pusat pengajian dan perkembangan ilmu
pengetahuanpengetahuan

12. 12
Orang-orangOrang-orang Cina dan IndiaCina dan India terutamanya dibawa masukterutamanya dibawa masuk
ke Alam Melayu adalahke Alam Melayu adalah demi kepentingan ekonomi dandemi kepentingan ekonomi dan
politik Inggerispolitik Inggeris..
Mereka dibawa masuk oleh Inggeris tanpa disertai kaumMereka dibawa masuk oleh Inggeris tanpa disertai kaum
keluarga seperti isteri dan anak mereka.keluarga seperti isteri dan anak mereka.
Oleh kerana tumpuan dan hasrat kedatangan merekaOleh kerana tumpuan dan hasrat kedatangan mereka
ialah untuk memenuhi keperluan ekonomi-politik Inggerisialah untuk memenuhi keperluan ekonomi-politik Inggeris
makamaka asimilasi budaya dan cara hidup di antaraasimilasi budaya dan cara hidup di antara
masyarakat tidak berlakumasyarakat tidak berlaku..
Masing-masing menjalankan kehidupan di dalamMasing-masing menjalankan kehidupan di dalam
kelompok masyarakat masing-masing. Namun, ini tidakkelompok masyarakat masing-masing. Namun, ini tidak
bermakna tiada kehidupan yang harmoni.bermakna tiada kehidupan yang harmoni.

13. 13
Kemuncak Pluraliti Alam MelayuKemuncak Pluraliti Alam Melayu
Kesultanan MelakaKesultanan Melaka
Pemerintahan:Pemerintahan:
Era Melaka adalah kemuncak keagungan kerajaan Melayu.Era Melaka adalah kemuncak keagungan kerajaan Melayu.
Melaka dianggapMelaka dianggap The Venice of The EastThe Venice of The East..
Masyarakat plural yang wujud dapat hidup dengan aman danMasyarakat plural yang wujud dapat hidup dengan aman dan
damai, hasil dari sistem pemerintahan yang adil.damai, hasil dari sistem pemerintahan yang adil.
PerlaksanaanPerlaksanaan Hukum Kanun Melaka dan Undang-UndangHukum Kanun Melaka dan Undang-Undang
Laut MelakaLaut Melaka yang berteraskan Islam mampu memberiyang berteraskan Islam mampu memberi
keadilan kepada masyarakat plural Melaka pada waktukeadilan kepada masyarakat plural Melaka pada waktu
tersebut.tersebut.

14. 14

15. 15

Perdagangan:Perdagangan:
Aktiviti perdagangan antarabangsa juga berjalanAktiviti perdagangan antarabangsa juga berjalan
dengan baik hasil dari sistem urus tadbirdengan baik hasil dari sistem urus tadbir
berteraskan Islam.berteraskan Islam.

Kependudukan:Kependudukan:
Masyarakat Melaka pada waktu tersebut terdiriMasyarakat Melaka pada waktu tersebut terdiri
dari pelbagai etnik antarabangsa yang hidupdari pelbagai etnik antarabangsa yang hidup
dalam suasana aman dan damai.dalam suasana aman dan damai.

Kebudayaan:Kebudayaan:
Kedatangan para pedagang antarabangsa keKedatangan para pedagang antarabangsa ke
Melaka juga telah menyumbang kepada multiMelaka juga telah menyumbang kepada multi
budaya yang tersendiri.budaya yang tersendiri.

16. 16

17. 17

18. 18

19. 19
Pembentukan MasyarakatPembentukan Masyarakat
Pluralistik oleh PenjajahPluralistik oleh Penjajah
KetibaanKetibaan Inggeris adalah titik pemisahInggeris adalah titik pemisah
antara pluraliti dan masyarakat plural.antara pluraliti dan masyarakat plural.
Berbeza dengan penjajah Eropah yangBerbeza dengan penjajah Eropah yang
lain,lain, InggerisInggeris menggunakan senjatamenggunakan senjata
serampang dua mataserampang dua mata dalam misidalam misi
penjajahan mereka iaitupenjajahan mereka iaitu imperialismeimperialisme dandan
kolonialismekolonialisme..

20. 20
Dari aspekDari aspek imperialismeimperialisme, mereka, mereka menjajah secara fizikalmenjajah secara fizikal
di mana segaladi mana segala kekayaan hasil bumikekayaan hasil bumi negara jajahannegara jajahan
akan diperah demi kepentingan ekonomi negara merekaakan diperah demi kepentingan ekonomi negara mereka
sendiri seperti bijih timah dan emassendiri seperti bijih timah dan emas
Dari segiDari segi kolonialismekolonialisme, mereka memperkenalkan, mereka memperkenalkan sistemsistem
sosial, politik dan agamasosial, politik dan agama mereka kepada pendudukmereka kepada penduduk
tempatan.tempatan.
Hasilnya, menerusiHasilnya, menerusi imperialisme budayaimperialisme budaya digunakandigunakan
sebagai alatsebagai alat kerana mereka berjaya menjajah dankerana mereka berjaya menjajah dan
mengawal kehidupan masyarakat peribumi seperti manamengawal kehidupan masyarakat peribumi seperti mana
yang berlaku di India di mana hanya 120,000 orangyang berlaku di India di mana hanya 120,000 orang
Inggeris berjaya memerintah 600 juta orang IndiaInggeris berjaya memerintah 600 juta orang India

21. 21
Prinsip:Prinsip:

Pemisahan Agama dan Negara (sekularisme), AgihanPemisahan Agama dan Negara (sekularisme), Agihan
Kuasa, FederalismeKuasa, Federalisme..

Kedatangan Inggeris ke Alam Melayu membawa konsepKedatangan Inggeris ke Alam Melayu membawa konsep
pemikiran pemisahan negara dan agama.pemikiran pemisahan negara dan agama.

AgamaAgama dianggap penyumbang kepadadianggap penyumbang kepada perselisihanperselisihan,,
manakalamanakala sainssains dianggap penyumbang kepadadianggap penyumbang kepada kemajuankemajuan..

Inggeris turut memperkenalkanInggeris turut memperkenalkan sistem pentadbiransistem pentadbiran
berasaskan 3 unsur penting, iaitu:Kehakiman, Eksekutifberasaskan 3 unsur penting, iaitu:Kehakiman, Eksekutif
dan Perundangandan Perundangan

22. 22

23. 23
Kubur Kamal Atatuk

24. 24
Pembentukan MasyarakatPembentukan Masyarakat
Pluralistik Di MalaysiaPluralistik Di Malaysia
Kedatangan orang China dan India keKedatangan orang China dan India ke
Tanah Melayu di akhir abad ke 19 danTanah Melayu di akhir abad ke 19 dan
awal abad ke 20 yang bertujuan untukawal abad ke 20 yang bertujuan untuk
memenuhi peluang-peluang perkerjaanmemenuhi peluang-peluang perkerjaan
seperti perlombongan, perladangan danseperti perlombongan, perladangan dan
perniagaan yang disediakan oleh pihakperniagaan yang disediakan oleh pihak
penjajah British, orang-orang China, Indiapenjajah British, orang-orang China, India
dan Melayu.dan Melayu.

25. 25
Kewujudan peluang perkerjaan yangKewujudan peluang perkerjaan yang
banyak, kekalutan ekonomi dunia sertabanyak, kekalutan ekonomi dunia serta
galakan daripada British yang menjajahgalakan daripada British yang menjajah
Tanah Melayu pada waktu itu telahTanah Melayu pada waktu itu telah
menjadi faktor penggerak yang seolah-menjadi faktor penggerak yang seolah-
olah ‘memaksa’ kedatangan orang-orangolah ‘memaksa’ kedatangan orang-orang
China dan India ke Tanah Melayu.China dan India ke Tanah Melayu.

26. 26
Telah berlaku interaksi yang baik di antara orang-orangTelah berlaku interaksi yang baik di antara orang-orang
China dan India yang datang dengan orang-orangChina dan India yang datang dengan orang-orang
Melayu yang telah sekian lama mendiami Tanah MelayuMelayu yang telah sekian lama mendiami Tanah Melayu
ini. Semenjak itu telah berlaku akomodasi cara hidupini. Semenjak itu telah berlaku akomodasi cara hidup
yang harmoni di antara ketiga-tiga etnik utama.yang harmoni di antara ketiga-tiga etnik utama.
Kolonialisme British memberi impak sangat besarKolonialisme British memberi impak sangat besar
terhadap masyarakat negeri di Malaysia sama adaterhadap masyarakat negeri di Malaysia sama ada
dalam bentuk material mahu pun non-material.dalam bentuk material mahu pun non-material.
Walaupun dari sudut fakta British mempunyaiWalaupun dari sudut fakta British mempunyai
sumbangan terhadap penambahbaikan kehidupansumbangan terhadap penambahbaikan kehidupan
rakyat Malaysia.rakyat Malaysia.

27. 27
Al-Attas ; kehadiran kolonialisme Barat membawa dasarAl-Attas ; kehadiran kolonialisme Barat membawa dasar
memisahkan orang Islam daripada agama merekamemisahkan orang Islam daripada agama mereka
British mula bertapak kukuh menerusi satuBritish mula bertapak kukuh menerusi satu
campurtangan secara tidak langsung pada tahun 1786campurtangan secara tidak langsung pada tahun 1786
apabila Pulau Pinang diperolehi dari Kedah.apabila Pulau Pinang diperolehi dari Kedah.
Bagi memastikan penaklukkan mereka berjalan lebihBagi memastikan penaklukkan mereka berjalan lebih
tersusun dan sistematik penasihat British kemudiannyatersusun dan sistematik penasihat British kemudiannya
turut di tempatkan di Negeri Melayu Tidak Bersekututurut di tempatkan di Negeri Melayu Tidak Bersekutu
(NMTB). Perjanjian Pangkor pada tahun 1874(NMTB). Perjanjian Pangkor pada tahun 1874
merupakan titik permulaan penguasaan British di Tanahmerupakan titik permulaan penguasaan British di Tanah
Melayu.Melayu.

28. 28
Perkembangan ini dengan jelasPerkembangan ini dengan jelas
memperlihatkan agama dipisahkanmemperlihatkan agama dipisahkan
daripada urusan politik, pentadbiran,daripada urusan politik, pentadbiran,
undang-undang, ekonomi, pendidikan danundang-undang, ekonomi, pendidikan dan
sebagainya. Ringkasnya, agama Islamsebagainya. Ringkasnya, agama Islam
dan adat istiadat Melayu terletak di bawahdan adat istiadat Melayu terletak di bawah
urustadbir.urustadbir.

29. 29
Masyarakat PluralistikMasyarakat Pluralistik
Selepas MerdekaSelepas Merdeka
Politik:Politik:
Walaupun berhadapan dengan berbagai cabaran, Malaysia masihWalaupun berhadapan dengan berbagai cabaran, Malaysia masih
lagi dianggap sebagai sebuah negara yang berupayalagi dianggap sebagai sebuah negara yang berupaya
melaksanakan sistem demokrasi dengan berkesan.melaksanakan sistem demokrasi dengan berkesan.
Dalam konteks politik domestik, demokrasi di negara ini telahDalam konteks politik domestik, demokrasi di negara ini telah
berjalan lancar terutamanya semenjak pilihan raya umum pertamaberjalan lancar terutamanya semenjak pilihan raya umum pertama
tahun 1955, di mana tiga kumpulan etnik utama, iaitu Melayu,tahun 1955, di mana tiga kumpulan etnik utama, iaitu Melayu,
Cina dan India telah bersatu untuk mendesak British memberikanCina dan India telah bersatu untuk mendesak British memberikan
kemerdekaan.kemerdekaan. n T.Melayu.n T.Melayu.

30. 30

31. 31
Malaysia dianggap sebagai sebuah negara yangMalaysia dianggap sebagai sebuah negara yang
berupaya melaksanakan sistem demokrasi denganberupaya melaksanakan sistem demokrasi dengan
berkesan. Dalam konteks politik domestik, demokrasi diberkesan. Dalam konteks politik domestik, demokrasi di
negara ini telah berjalan lancar terutamanya semenjaknegara ini telah berjalan lancar terutamanya semenjak
pilihan raya umum pertama tahun 1955, di mana tigapilihan raya umum pertama tahun 1955, di mana tiga
kumpulan etnik utama, iaitu Melayu, Cina dan India telahkumpulan etnik utama, iaitu Melayu, Cina dan India telah
bersatu untuk mendesak British memberikanbersatu untuk mendesak British memberikan
kemerdekaan.kemerdekaan.
Selepas era 1960an perjalanan politik Malaysia terusSelepas era 1960an perjalanan politik Malaysia terus
berkembang dinamik. Kerjasama parti-parti politik dalamberkembang dinamik. Kerjasama parti-parti politik dalam
pakatan parti pemerintah telah berkembang denganpakatan parti pemerintah telah berkembang dengan
peningkatan keahliannya. Hal ini terbukti melaluipeningkatan keahliannya. Hal ini terbukti melalui
penubuhan Barisan Nasional pada tahun 1974.penubuhan Barisan Nasional pada tahun 1974.

32. 32
Dasar-dasar kerajaan dalamDasar-dasar kerajaan dalam
menguruskan pelbagai perkara yangmenguruskan pelbagai perkara yang
berkaitan dengan perhubungan etnikberkaitan dengan perhubungan etnik
melalui formula tolak ansur telah berjayamelalui formula tolak ansur telah berjaya
mengekang pihak tertentu seperti partimengekang pihak tertentu seperti parti
pembangkang yang cuba memecahpembangkang yang cuba memecah
belahkannya.belahkannya.

33. 33
 Perlembagaan:

Kontrak sosial merupakan satu kesepakatan yang telah
dirunding,pembentukan parti-parti politik etnik dan “coalition”
sebagai model permuafakatan politik (Parti Perikatan, Barisan
Sosialis, Barisan Nasional, Barisan Alternatif).

Perlembagaan merupakan panduan asas kepada
perlaksanaan sistem politik di negara ini.

Perlembagaan mencatatkan kontrak sosial dipersetujui
bersama antara kaum di negara ini.

34. 34

35. 35
Perlembagaan merupakan panduan asas kepada
perlaksanaan sistem politik di negara ini. Perlembagaan
mencatatkan kontrak sosial dipersetujui bersama antara
kaum di negara ini. Dari segi sejarah terdapat dua
peringkat kontrak sosial di Alam Melayu.
Pertama, berlaku pada zaman pluraliti iaitu janji taat
setia dan saling menghormati antara rakyat dan raja.
Janji taat setia dan saling menghormati ini diistilahkan
sebagai wa’ad.
Sosial kedua berlaku dalam konteks masyarakat plural
hasil daripada syarat dikenakan oleh pihak British untuk
memberikan kemerdekaan kepada Malaysia.

36. 36
 Setiap etnik mempunyai wakil dalam bentukSetiap etnik mempunyai wakil dalam bentuk
parti politik dan mencapai persepakatan untukparti politik dan mencapai persepakatan untuk
hidup dalam aman dan damai.hidup dalam aman dan damai.
 Dengan itu terbentuklahDengan itu terbentuklah CLCCLC ((CommunitiesCommunities
Liason CommitieeLiason Commitiee/Perhubungan Antara Kaum)/Perhubungan Antara Kaum)
pada tahun 1948.pada tahun 1948.

37. 37

38. 38
PendidikanPendidikan
Sistem pendidikan kebangsaan telah dibentuk berasaskanSistem pendidikan kebangsaan telah dibentuk berasaskan
keseragaman kurikulum, sukatan mata pelajaran dan orientasi. Iakeseragaman kurikulum, sukatan mata pelajaran dan orientasi. Ia
penting sebagai satu wadah bagi menyatukan kepelbagaianpenting sebagai satu wadah bagi menyatukan kepelbagaian
budaya.budaya.
Usaha ke arah ini sebenarnya telah dilakukan semenjak sebelumUsaha ke arah ini sebenarnya telah dilakukan semenjak sebelum
merdeka lagi khususnya melalui dua laporan iaitu Laporan Razakmerdeka lagi khususnya melalui dua laporan iaitu Laporan Razak
tahun 1956 dan Laporan Rahman Talib tahun 1960.tahun 1956 dan Laporan Rahman Talib tahun 1960.
Matlamat utama dasar pendidikan menurut kedua-dua laporanMatlamat utama dasar pendidikan menurut kedua-dua laporan
tersebut ialah untuk menyatukan kanak-kanak daripada berbilangtersebut ialah untuk menyatukan kanak-kanak daripada berbilang
etnik di bawah satu sistem pendidikan kebangsaan denganetnik di bawah satu sistem pendidikan kebangsaan dengan
menggunakan satu bahasa pengantar tunggal iaitu bahasa Melayumenggunakan satu bahasa pengantar tunggal iaitu bahasa Melayu
(Wan Hashim 1983).(Wan Hashim 1983).

39. 39

40. 40

41. 41
Lebih jauh daripada itu, dalam peruntukan PerlembagaanLebih jauh daripada itu, dalam peruntukan Perlembagaan
Persekutuan bagi kemerdekaan pada tahun 1957, Bahasa MelayuPersekutuan bagi kemerdekaan pada tahun 1957, Bahasa Melayu
telah dijadikan bahasa kebangsaan dengan Bahasa British masihtelah dijadikan bahasa kebangsaan dengan Bahasa British masih
lagi digunakan sebagai bahasa rasmi.lagi digunakan sebagai bahasa rasmi.
Walau bagaimanapun, pucuk pimpinan parti Perikatan telahWalau bagaimanapun, pucuk pimpinan parti Perikatan telah
mencapai kesepakatan pada tahun 1956 dan bersetuju denganmencapai kesepakatan pada tahun 1956 dan bersetuju dengan
Akta Pendidikan 1957 di atas prinsip: (i) sekolah berbagai aliranAkta Pendidikan 1957 di atas prinsip: (i) sekolah berbagai aliran
dibenarkan dan pengajaran dalam bahasa ibunda masing-masingdibenarkan dan pengajaran dalam bahasa ibunda masing-masing
dibenarkan; (ii) oleh kerana Bahasa Melayu adalah merupakandibenarkan; (ii) oleh kerana Bahasa Melayu adalah merupakan
bahasa kebangsaan, maka sekolah Cina dan Tamil wajib mengajarbahasa kebangsaan, maka sekolah Cina dan Tamil wajib mengajar
Bahasa Melayu sebagai salah satu daripada mata pelajaran; (iii)Bahasa Melayu sebagai salah satu daripada mata pelajaran; (iii)
pendekatan dalam mata pelajaran sejarah, geografi dan buku-bukupendekatan dalam mata pelajaran sejarah, geografi dan buku-buku
teks yang lain mestilah berteraskan Malaysia, dan bukan lagiteks yang lain mestilah berteraskan Malaysia, dan bukan lagi
berteraskan negara Cina dan India (John Lowe 1960).berteraskan negara Cina dan India (John Lowe 1960).

42. 42
Persetujuan kepimpinan Parti Perikatan terhadapPersetujuan kepimpinan Parti Perikatan terhadap
Penyata Razak 1956 dan Rahman Talib 1960 adalahPenyata Razak 1956 dan Rahman Talib 1960 adalah
melalui proses musyawarah telah secara langsungmelalui proses musyawarah telah secara langsung
mengikhtiraf penggunaan Bahasa Melayu sebagai alatmengikhtiraf penggunaan Bahasa Melayu sebagai alat
untuk penyatuan tanpa menjejaskan bahasa etnik-etnikuntuk penyatuan tanpa menjejaskan bahasa etnik-etnik
lain.lain.
Kerajaan juga telah mengambil langkahKerajaan juga telah mengambil langkah
memperbanyakkan penubuhan institusi pengajian tinggimemperbanyakkan penubuhan institusi pengajian tinggi
bagi mempertingkatkan bilangan pelajar Melayu kebagi mempertingkatkan bilangan pelajar Melayu ke
universiti. Kesan daripada dasar ini kemasukan pelajaruniversiti. Kesan daripada dasar ini kemasukan pelajar
Melayu ke universiti telah meningkat daripada 20%Melayu ke universiti telah meningkat daripada 20%
tahun 1960 – 1964 menjadi 65% pada tahun 1975 (Milnetahun 1960 – 1964 menjadi 65% pada tahun 1975 (Milne
dan Mauzy 1986).dan Mauzy 1986).

43. 43
Pada masa yang sama, golongan bukan BumiputeraPada masa yang sama, golongan bukan Bumiputera
khususnya masyarakat Cina merasakan satu keperluankhususnya masyarakat Cina merasakan satu keperluan
untuk melindungi budaya warisan nenek moyanguntuk melindungi budaya warisan nenek moyang
dengan menggunakan wadah pendidikan.dengan menggunakan wadah pendidikan.
Oleh yang demikian, masyarakat Cina masihOleh yang demikian, masyarakat Cina masih
mempertahankan sekolah jenis kebangsaan Cina.mempertahankan sekolah jenis kebangsaan Cina.
Namun begitu, sukatan pelajaran di sekolah-sekolahNamun begitu, sukatan pelajaran di sekolah-sekolah
jenis kebangsaan Cina adalah selaras dengan apa yangjenis kebangsaan Cina adalah selaras dengan apa yang
ditetapkan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia. Hal iniditetapkan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia. Hal ini
penting untuk memastikan perpaduan negara danpenting untuk memastikan perpaduan negara dan
pembinaan bangsa Malaysia dapat dicapai.pembinaan bangsa Malaysia dapat dicapai.

44. 44
 Ekonomi:Ekonomi:
Pada tahun 1957 kerajaan telah menggiatkan usaha untuk mengatasiPada tahun 1957 kerajaan telah menggiatkan usaha untuk mengatasi
pelbagai masalah sosio-ekonomi dan sosio-politik. Rancanganpelbagai masalah sosio-ekonomi dan sosio-politik. Rancangan
pembangunan ekonomi negara dibahagikan kepada empat peringkat;pembangunan ekonomi negara dibahagikan kepada empat peringkat;
Rancangan pra-merdeka iaitu meliputi Rangka PembangunanRancangan pra-merdeka iaitu meliputi Rangka Pembangunan
Persekutuan Tanah Melayu (1950-1955) dan separuh RancanganPersekutuan Tanah Melayu (1950-1955) dan separuh Rancangan
Persekutuan Tanah Melayu Pertama (1956-1960)Persekutuan Tanah Melayu Pertama (1956-1960)
Perancangan lepas merdeka, merangkumi Rancangan PersekutuanPerancangan lepas merdeka, merangkumi Rancangan Persekutuan
Tanah Melayu Kedua (1961-1965) dan sebahagian daripada RancanganTanah Melayu Kedua (1961-1965) dan sebahagian daripada Rancangan
Malaysia Pertama (1966-1970)Malaysia Pertama (1966-1970)
Perancangan dalam era Dasar Ekonomi Baru.Perancangan dalam era Dasar Ekonomi Baru.
Dasar Pembangunan Negara hingga kini.Dasar Pembangunan Negara hingga kini.

45. 45

46. 46

47. 47
Sistem ekonomi dualisme ini merujuk kepada duaSistem ekonomi dualisme ini merujuk kepada dua
orientasi dan tumpuan yang berbeza namun bergerakorientasi dan tumpuan yang berbeza namun bergerak
seiringan dengan garis etnik:seiringan dengan garis etnik:
Pertama, sistem ekonomi moden yang mendominasiPertama, sistem ekonomi moden yang mendominasi
keseluruhan organisasi pengeluaran.keseluruhan organisasi pengeluaran.
Kedua, sistem ekonomi tradisional yang diidentifikasikanKedua, sistem ekonomi tradisional yang diidentifikasikan
dengan sektor ekonomi pertanian. Komoditi utamanyadengan sektor ekonomi pertanian. Komoditi utamanya
ialah padi dan perikanan. Teknik pengeluarannya,ialah padi dan perikanan. Teknik pengeluarannya,
pemasaran, tenaga kerja serta modal adalah didominasipemasaran, tenaga kerja serta modal adalah didominasi
oleh etnik Melayu. Ia bercirikan budaya luar bandaroleh etnik Melayu. Ia bercirikan budaya luar bandar
(Ness 1967).(Ness 1967).

48. 48

49. 49
Berdasarkan gambaran umum di atas ketara sekali isu yangBerdasarkan gambaran umum di atas ketara sekali isu yang
berkaitan dengan ekonomi memerlukan iltizam yang kuat daripadaberkaitan dengan ekonomi memerlukan iltizam yang kuat daripada
semua pihak untuk merapatkan jurang yang sedia ada.semua pihak untuk merapatkan jurang yang sedia ada.
Keperluan untuk memperbetulkan kedudukan dimensi ekonomi iniKeperluan untuk memperbetulkan kedudukan dimensi ekonomi ini
amat mendesak kerana ia menjadi sebagai salah satu asas utamaamat mendesak kerana ia menjadi sebagai salah satu asas utama
dalam memupuk kerjasama antara etnik.dalam memupuk kerjasama antara etnik.
Ketidakseimbangan kedudukan ekonomi berdasarkan etnik jugaKetidakseimbangan kedudukan ekonomi berdasarkan etnik juga
harus diatasi kerana ia dapat menjadi sumber pencetus konflik.harus diatasi kerana ia dapat menjadi sumber pencetus konflik.
Dalam hal ini, isu ketidakseimbangan ekonomi telah dianggapDalam hal ini, isu ketidakseimbangan ekonomi telah dianggap
sebagai salah satu faktor yang mencetuskan peristiwa 13 Mei 1969.sebagai salah satu faktor yang mencetuskan peristiwa 13 Mei 1969.

50. 50
KesimpulanKesimpulan
MemahamiMemahami pluralitipluraliti adalah asas penting ke arahadalah asas penting ke arah
memahamimemahami pembentukan masyarakat pluralpembentukan masyarakat plural..
Pluraliti telah sedia wujud di Alam Melayu.Pluraliti telah sedia wujud di Alam Melayu.
Ideologi sekularIdeologi sekular telah mempengaruhi perubahantelah mempengaruhi perubahan
dalam sistem masyarakat sepadu.dalam sistem masyarakat sepadu.
Pluraliti masyarakat Malaysia diperkukuhkanPluraliti masyarakat Malaysia diperkukuhkan
melalui dasar-dasar negara yang dibentukmelalui dasar-dasar negara yang dibentuk
berteraskan persetujuan bersama.berteraskan persetujuan bersama.