Қазақтың көрнекті ғалымы Шоқан Уәлиханов

1. Алматы облысы, Қарасай ауданы, Береке ауылы
«М.Бейсебаев атындағы орта мектеп мектепке
дейінгі шағын орталықпен» КММ тарих пәнінің
мұғалімі- Рамазанова Бибисара Нурсаповна

2. Қазақтың көрнекті ғалымы
Шоқан Уәлиханов

3. Кім жылдам?
1) Қазақ халқының ұлт-азаттық қозгалыстарының басты себептерін ата?
2) Кенесары ханның дүниеге келген жері?
3) Кенесары Қасым ұлының қасында қандай сенімді серіктері болды?
4) 1837ж-1847ж Кенесары көтерілісіне кімдер белсене қатысады?
5) Үш жүз өкілдері Кенесарыны қай жылы ақ киізге отырғызып хан көтереді?
6) Кенесары Қасымұлы қай жылы кімдердің қолынан қаза тапты?
7) 1836ж-1838ж Ресей үкіметінің отаршылдық саясатына қарсы көтеріліс себебі?
8) Исатайдың дүниеге келген жері?
9) Исатайдың сенімді серігі әрі досы?
10) Махамбеттиң дуниеге келген жері?

4. Қазақтың көрнекті ғалымы Шоқан Уәлиханов

5. Мақсаты:
1) Оқушыларды қазақтың көрнекті ғалымы
Ш.Уәлихановпен таныстыру.
Оның өмірі, еңбегі, ғылымға қосқан үлесі
жайында мағлұмат беру.
2) Қазақтың ұлы ғалымдары жайындағы
білімдерін дамыту, ғылыми
қызығушылықтарын арттыру, ұлы ғалым
еңбектерін өз бетінше оқып үйренуге
дағдыландыру.
3) Адамгершілікке, имандылыққа,
білімділікке тәрбиелеу, олардың өмірін үлгі
ету.

6. "Шоқан тұлғасы таусылмайтын сырға бай, ғажайып тұлға. Кейде өзіңмен өзің ой
кешіп отырғанда, Шоқан өмірде ра болды дегенге сеніңкіремейтінім рас. Келте
ғұмырына мол еңбекті қалай ғана сыйдарған десеңізші?"
Ш.Айтматов
"Тілегім келер күнге Шоқанның Шоқандығын, Ұлының Ұлылығын үлкен
мақтанышпен жыр етіп отырамын. Шоқаны бар ел - шоқтығы биік ел".
Ғ.Мүсірепов
« Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов шығыстану ғылымында аққан жұлдыздай жарқ етті
де жоқ болды».
Н. И. Веселовский.

7. Шоқан Уәлиханов (1835 ж. Қараша – 1865ж. Сәуір)
Туған жері Білім алған ортасы Еңбек жолы
Қазіргі Қостанай
облысы,
Құсмұрын
бекінісі. Азан
шақырып қойған
есімі –
Мұхаммед-
ханапия
Алғашқы білімін
Қазақ мектебінде
алған, онда
арабша жазуды
және сурет салу
өнерін меңгерген
Әкесі 1847 жылы
орыс достарының
көмегімен сол
кездегі ең ірі оқу
орны Сібір кадет
корпусына оқуға
түсіреді.
Кадет корпусын
1853ж бітіріп, өз
мамандығы
бойынша
қызметке
орналасады.
1856ж Ыстық
көлге,1857ж
Алатау
қырғыздарына
сапары

10. Аға сұлтан Шыңғыс Уәлихан қазақтың игі жақсыларымен бірге

12. 1859 ж – 1861 ж аралығындағы Петербургте болған кезеңі оның ең қызықты
шақтарының бірі еді. Орыстың аса көрнекті жазушысы Достоевскиймен, орыс
мәдениетінің алдынғы қатарлы өкілдерімен араласты.

13. Шоқан
Неміс Ағылшын Француз
тілдерін жетік меңгерді
Шоқан қазақ халқының құқығы, салт – санасы, діні, тарихы туралы құнды
деректер жинап мақалалар жазды.

16. Жас Шоқанның білімдарлығын,
әсіресе Шығыс әдебиетін жақсы
білетіндігін С.Ф.Дуров, Семенов-Тян-
Шанский, Потанин; Н.М.Ядринцев
жоғары бағалаған. «...жалпы
жолдастарына, соның ішінде маған,
ол еріксіз, «Европаға ашқан терезе
сықылды болды», - дейді
Г.Н.Потанин.

18. 1957 жылы «Шокан Уалиханов.Его
время придет» атты коркем фильмы
жарыкка шыкты.

19. Режиссёр: Мажит Бегалин
Басты ролдерде: Нурмухан Жантурин, Елеубай Умурзаков, Калибек Куанышпаев,
Курманбек Джандарбеков

20. 1) Шоқан Уәлиханов қай жылы дүниеге келді?
2) Шоқанның дүниеге келген жері?
3) Азан шақырып қойған аты?
4) Шоқан неше жасынан бастап хат таныды?
5) Шоқанның білімге, ғылымға жақын болуына кімнің әсері болды?
6) Шоқан алғаш қазақ мектебінде нені меңгерді?
7) Шоқан қандай тілдерді меңгерді?
8) Әкесі оны қай жылы Сібір кадет корпусына оқуға түсірді?
9) Кадет корпусын қай жылы бітіреді?
10)1858-1859жж қай жерге сапар шекті?
11) Алғаш қағазға түсірген жыр?
12) Шоқан қандай тілдерді жетік меңгерді?
13) Шоқанның туған ауылына оралуына себеп?
14) Ғалымның бес томдық еңбектерін құрастырып жариялаған кім?

21. Үйге тапсырма:
1)Қазақтың көрнекті
ғалымы Ш.Уәлиханов сөз
жұмбақ құрастыру.
2)«Ғалым Шоқан» шағын
әңгіме.

22. Назарларыңызға
рахмет