2
- 3. БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨНЙИ ХЭЛ -1
Бийеийн хөдөлгөөний хэлэнд ОРОН ЗАЙ
гэх ухагдахуун маш чухал байдаг.
Хүмүүс хоорондоо харилцаа дараах 4
нөхцлөөр хоорондын зайгаа барин
харьцдаг байна. Үүнд:
1. Амьд дотно зай: 15-45 см
2. Хувийн дотно зай 46 см-1,22 м
3. Нийгмийн зай 1,22м-3,6 м
4. Олон түмний зай 3,6 м +
- 4. Гарын алганы дохио зангаа
Хүмүүс өдөр тутмын ажилд гарын алганы
үндсэн 2 байдлыг ашигладаг. Гарын
алга дээш харсан байх нь гуйсан хүний
шинж бөгөөд гарын алга доош харсан
байх нь бусдыг тайвшруулж тогоох
гэсэн зангаа юм. Биеийн хэлний ихэнхи
элементүүд нь ухамсаргүйгээр
үйлдэгддэг. Гарынхаа алгыг нуух гэсэн
оролдлого нь тухайн хүн чин үнэнийг
нууж байгаатай адилтгаж болно.
- 5. БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨНЙИ ХЭЛ -1
Гарын алгаар
захирамжлагдсан 3
үндсэн хэлбэрийн
дохио зангаа байдаг.
1. Гарын алгыг дээш
харуулсан
2. Гарын алгыг доош
харуулсан
3. Галын алгыг
атгасан
- 6. 1.Гарын алгыг дээш харуулсан
Энэ нь хүлцэн дагах
дохио юм. Энэ
дохио зангаа нь
өөртөө аюул
дагууладаггүй
бөгөөд гудамжны
гуйлгачин шиг
доошоо орсон
байдлыг илгэнэ.
- 7. 2.Гарын алгыг доош харуулсан
Энэ үед өөрийгөө давуу эрхтэй гэдгээ
санах дохио юм. Хэн нэгэн хүнд уг
дохио зангаагаар хандах нь дээрэнгүй
хандаж байгаа хэмээн сөрөг сэтгэгдэл
төрүүлж болзошгүй.
- 8. 3. Галын алгыг атгасан
Уг дохио нь ихэвчлэн ганц хуруугаараа
чичилсэн хэлбэртэй байдаг. Энэ нь
бусдыг санаа бодлоор тулгаж, тушаах
гэсэн хэлбэрийг илтгэдэг.
- 9. Гар барилтын талаар...
Энэ заншил нь балар эртний үеэс үе
дамжиж ирсэн. Олон зууны туршид энэ
заншил нь боловсронгуй болж
хувирсан. Энэхүү эртний
мэндчилгээний орчин үеийн хэлбэр нь
гар барих ѐс юм.
Гар барих дараах төрлийн хэлбэрүүд
байдаг.
- 10. “Хуруут бээлий” гар барилт
Ажил хэрэгч хүмүүсийн
мэргэжлийн гар барилт
гэж нэрлэдэг. Энэ
мэндчилгээг санаачлагч
нь ярилцагчдаа илэн
далангүй ба үнэнч
шударга сэтгэгдэлийг
төрүүлэхийг эрмэлздэг
боловч муухан таньдаг
хүмүүстэй ийм маягаар
гар баривал хуурамч,
бялдууч сэтгэгдэлийг
төрүүлнэ.
- 11. “Үхсэн загас” гар барилт
Энэ нь зөвхөн сайн таньдаг хүмүүсийн
хооронд хэрэглэгддэг. Мэндчилгээний
дохио зангаанд бага хэрэглэдэг ба
хамтран ажиллагчдаа таатай бус
сэтгэгдэл төрүүлдэг. Ихэнхи хүмүүс уг
гар барилтыг улбэгэр, доожоогүй шинж
гэж үздэг.
- 12. “Яс яйруулалт” гар барилт
Энэ гар барилт нь догшин, дээрэнгүй,
хэрцгий хүний хэв шинжийг агуулсан
байдаг. Харамсалтай нь уг гар барилтыг
саармагжуулах нөхцөл бодит байдал
дээр байдаггүй.
- 13. “Шулуун атгасан” гар барилт
Алгаа доош харуулсан утга ижил бөгөөд
дээрэнгүй болохыг нь илэрхийлж
байдаг. Тийм гар барилтын гол зорилго
нь хослогчоо амь дотно зайндаа
нэвтрүүлэхгүйг хичээж байдаг.
- 14. “Хурууны үзүүр” гар барилт
Шулуун атгасан гар барилттай адил
шахуу утгатай. Энэ мэндчилгээг
санаачлагч нь ярилцагчтай хүрээгүй
байхад ярилцагч нь түүний хурууны
үзүүрийг атгадаг.
- 15. Мөн “бугуй давхар барих”, “ тохой давхар
барих”, “шуу давхар барих” гэсэн гар
барилтууд байна. Тохой барих нь бугуйг
барихаас илүү дотно, мөрийг барих нь
шууг барихаас илүү гүн гүнзгий сэтгэл
хөдлөлийг илэрхийлж байдаг. Энэ гар
барилтууд нь сэтгэлийн хөөрөлд илүү
орсон хүмүүс хооронд хэрэглэгддэг.
- 16. Гарын дохио зангаанууд
Алгаа хооронд нь хавсарч үрэх:
Энэ нь сайн үйлийн үр ирэхийг хүлээсэн
аман бус дохио юм. Үүнд алгаа үрсэн
болгоныг утга нийлүүлэн ойлгож
болохгүй. Жишээ нь: Өвлийн улиралд
автобусны буудал дээр маш эрчимтэй
үрж байгаа хүнийг хараад автобус
хурдан ирэхийг тэсэн ядан хүлээж
байна гэхээсээ илүү даарч байгаа дүр
төрхийг бодитойгоор харна.
- 17. Салаавчилсэн гар
Уг зангааг 3 үндсэн байрлалд авч болдог.
Нүүрний ойролцоо салаавчилсан
гар
Ширээн дээр салаавчилж тавьсан
гар
Сууж байгаа бол өвдөг дээрээ, босч
байгаа бол унжуулсан хэлбэртэй
салаавчилж тавьсан гар
- 18. Хурууны өндөгүүдийг нийлүүлэх
Энэ нь өөртөө итгэлтэй, давуу талаа
мэдэрсэн хүний шинж чанарыг
илэрхийлдэг ба өөрийнхөө мэдлэг
чадвар, хэм хэмжээнд сэтгэл дүүрэн
байгаагаа илтгэж байдаг. Уг дохио 2
хувилбартай:
1. Гар нь босоо байрлалтай
2. Гар нь унжуулсан байрлалтай
- 19. Гар нь босоо байрлалтай: Уг байрлалд
байгаа гар нь өөрийнхөө санаа бодол,
үзэл, яриа хэлэлцээрт тэргүүлж
байгаагаа илэрхийлсэн утгыг агуулдаг.
Гар нь унжуу байрлалтай: Уг байрлалд
байгаа гар нь ярилцагчийнхаа санаа
бодлыг хүлээцтэй сонсож байгаан
шинж.
- 20. Ууч буюу нуруугаа үүрэх
Энэ барилт нь сарвуу, бугуй шуунаас
барьсан байж болдог. Энэ нь өөртөө
итгэлтэй байгаа бөгөөд орчин тойрны
хүмүүсээс давуу байгаагаа илтгэж буй
дохио зангаа юм. Ууц нуруугаа үүрэхдээ
атгаж байгаа сарвуу хэдий хэр дээшээ
болж байрлах тусам тэр хүний уур
хилэнгийн байдал төдий хэр ихэсч
байгаа нь ажиглагддаг.
- 21. Эрхий хуруугаа гоцлон гаргах
Энэ нь түрэмгийлэх, давуу байх, түүнчлэн
занал хийлэх байдлыг илэрхийлдэг.
Зартай нэр хүндтэй, үнэтэй хувцас
өмссөн хүн бусдыг бодвол эрхий
хуруугаа гоцолж гаргах нь элбэг байдаг.
- 22. Амаа гараараа таглах
Гараа амаараа таглаад эрхий
хуруугаараа шанаагаа
тулсан байдал нь түүний дур
зоргоороо худлаа ярьсан
байдлыг нь түүний уураг
тархи нь хүлээн
зөвшөөрөхгүй байгааг
илэрхийлдэг. Гараараа амаа
таглах дохио зангааг гол
төлөв хоолойгоо засах
маягаар далдлахыг
оролддог. Хэрэв тухайн
хүнийг ярьж байхад уг
дохиог хэрэглэвэл
илтгэгчийг худлаа ярьж
байна гэсэн дохиог
хэрэглэдэг.
- 23. Гараа хамартаа шүргэх
Энэ нь амаа таглах хувилбарын
нарийссан хэлбэр бөгөөд худал хуурмаг
ярих, өөртөө итгэлгүй байгааг
илэрхийлэх гол нөхцөл болдог.
- 24. Зовхио оролдох
Энэ нь нүдээрээ харж ойлгосноо нууж,
бусдын нүдний харцнаас уураг тархи нь
хаалт хийж зальдах, эргэлзэх ба
зайлсхийхийг оролддог ба эдгээр нь худал
хэлэхийн хэлбэр юм. Эрэгтэй хүн эхлээд
нүдээ маш хүчтэй нухалдаг, хэрэв үнэхээр
худлаа хэлж байгаа бол тэр
харилцагчийнхаа нүд рүү огт харахгүй,
шал руу харахыг чухалчилдаг. Эмэгтэй хүн
зовхио аяархан илдэг заншилтай. Хэрэв
эмэгтэй хүн ярилцагчийнхаа нүд рүү
харахыг хүсэхгүй байгаа бол тааз ширтдэг
байна.
- 25. Чихээ оролдох
Энэ нь сонсогч хүн сонсохгүй гэж илэрхий
худлаа хэлж буй оролдлогыг илтгэдэг. Энэ
дохио зангаа нь долоовор хурууныхаа
үзүүрээр чихнийхээ омгийг маажиж,
гэдсийг чимхэх, эсвэл сонсголынхоо нүхийг
таглах маягаар чихнийхээ гадна талыг янз
бүрээр оролддог. Эцэст нь уг дохио нь хүн
тэр зүйлийн талаар дуулсан байлаа ч
дахин өөрөөр нь яриулах хүсэх буй утгыг
илэрхийлдэг.
- 26. Хүзүүгээ маажих
Энэ тохиолдолд долоовор хуруу гарын
манлайлагч болж, чихний доод хэсэгт
шууд хүзүү, болон хүзүүний хажуу талыг
маажиж эхэлдэг. Хүзүүгээ маажих нь
хэлсэн үгнээсээ зөрчилдөж байгааг
илэрхийлдэг.
- 28. Хуруугаа амандаа хийх
Амандаа хийсэн хуруу нь мэхэлж буюу
эргэлзэж байгааг илэрхийлэхээс гадна
гараа амандаа авахтай холбоотойгоор
үүссэн дохио зангаанууд нь сэтгэл
санааны урам хайрлах, дэмжлэг
туслалцаа үзүүлэх, дотоод сэтгэлийн
шаардлагатайг гэрчилж байдаг.
- 29. Шанаагаа тулах: Энэ нь уйтгартай,
залхуутай байдлыг илтгэдэг.
Ирүүгээ илэх буюу шувтрах: Шийдвэр
гаргаж буйг илтгэнэ.
Толгойгоо оролдох: Энэ дохио зангаа нь
уур хилэн бадарсан дохиолол болохоос
гадна мартамхай байдлыг илэрхийлж
байдаг. Хүмүүс ихэнхдээ дагз, хүзүүгээ
маажих нь сэтгэл санааны хувьд
ээдрээтэй, таагүй байгааг, мөн
духруугаа пад пад хийн алгадах нь илэн
далангуй нийтэч шинжийг агуулдаг.
- 32. Гараа хамгаалалтын байдалтай
байлгах
Нэг гараа эсвэл хоѐр гараа цээжиндээ авч
зөрүүлэх нь таагүй байдал, аюул
заналаас өөрийгөө хамгаалах гэсэн
хаалтын хэлбэр юм. Уг дохио зангааг
дараах байдлаар ангилж болно.
Элгээ тэвэрсэн ердийн байдал
Гараа чанга атгаж элгээ тэврэх
Шуугаа тэврэх
Өнгөлөн далдалж элгээ тэврэх
- 33. Хөлөө хамгаалалтын байдалтай
байлгах
Хөлөө солбих: Энэ нь элгээ тэврэхтэй
нэгэн адил утгыг илэрхийлдэг.Элгээ
тэврэх нь хөлөө солбихоос бүр таагүй
харьцааг илтгэж байдаг бол хөлөө
солбих нь арай илүү илэрхий байдлыг
харуулдаг. Хөлөө солбих нь дараах 2
хувилбартай. үүнд.:
1. Ердийн байдлаар хөлөө солбих
2. Цоож хийх байдлаар хөлөө солбих
- 34. Body language
Ердийн байдлаар хөлөө солбих: энэ
байдал нь 1 хөл дээрээ, голдуу баруун
хөлөө зүүн хөл дээрээ тохсон буюу
ачсан байдаг. Түүнийг цухалдах хэлбэр,
хамгаалалтын байдал, биеэ барьсан
илэрхийллээр ойлгож болно. Хэрэв
хөлөө солбих нь элгээ тэврэхтэй хосолж
байвал энэ нь тухайн яриа болон үйл
явдлаас зайлсхийхийг эрмэлзэж буй
явдал юм.
- 35. Body language
Шагайгаа солбисон байдал: энэ байдал нь
сэтгэл санааны хувьд таагүй байгааг
илтгэж байдаг. Эрэгтэй хүний хувьд уг
байрлалд гараа зангидан өвдөг дээрээ
тавих буюу хамаг хүчээрээ сандлын
түшлэгнээс зуурсан байдаг.
Эмэгтэйчүүдийн хувьд уг байрлалд хөлөө
бага зэрэг хажуу тийш болгох юмуу шулуун
байрлуулаад гараа зэрэгцүүлэн тавих
юмуу нэг гар дээрээ нөгөө гараа тавьсан
байдаг.
- 36. Body language
Өлмийгөө сойх: энэ дохио нь
эмэгтэйчүүдэд байдаг. Нэг хөлнийхөө
өлмийг нөгөө хөлнийхөө шилбээр
ороож сойн зогсох нь хамгаалалтын
хэлбэрийг улам хүчтэй болгож байгаа
юм.
- 37. Body language
Нүдний дохиоллууд: Хүмүүс нүдний харцыг
хүний зөн төлөв байдалд асар их нөлөө
үзүүлдгийг чухалчилж үзсээр байна. Нүд нь
хүний харилцааны хоорондох гол цэг болж
байдаг бөгөөд нүдний хүүхэн хараа нь биеэ
даасан хөдөлгөөн хийж байдаг. Тодорхой
хэмжээний гэрэлтэй нөхцөлд нүдний хүүхэн
хараа томрох юмцц багасдаг бөгөөд
хүнийсэтгэл санааны байдлаас шалтгаалж
хүүхэн хараа нь өөрчлөгдөж байдаг. Хэрэв
хүний сэтгэл хөөрвөл хүүхэн хараа нь
өргөсдөг ба тухайн үед хэвийн хэмжээнээсээ
4 дахин өргөсдөг онцлог.
- 38. Body language
Нүдний харц дараах төрлүүдтэй бай
Ажил хэрэгч харц
Албаны бус харц
Хайр сэтгэлийн харц
Хялайх харц
Зовхио унжуулах
- 39. Ярилцагчийн харцыг хянах
Хүний уураг тархинд хүлээн авч буй
мэдээллийн 87% нь нүдээр, 9% нь
чихээр, үлдэх 4% нь бусад мэдрэхүйн
эрхтэнээр дамжин хүрдэг байна.
Харилцагчийнхаа харцтай тулж харьцах
нь тухайн нөхцөл байдлыг бодит
байлгахаас гадна итгэлцлийн хэм
хэмжүүрийг мөн адил тусгаж өгдөг.
- 40. Түгээмэл хэрэглэгддэг дохионууд
Сандал мордож суух: энэ нь түгээмэл
хэрэглэгддэг бөгөөд өөрийгөө аливаа
нэгэн харилцагчийн дарангуйлал,
дарамтнаас хамгаалах нэг хэлбэр болж
өгдөг. Нөгөө талаар жич уулзалтын
үеэр бие биеийнхээ амь орон зайд
нэвтрэн чөлөөтэй ойлголцох бололцоог
мөн нээж өгдөг.
- 41. Түгээмэл хэрэглэгддэг дохионууд
Цэмцэгнэх: Ярилцагчтай санал нийлэхгүй
байх, орчин тойрныхоо хүмүүстэй
харьцахдаа өөрийнхөө санал бодлыг
гаргаж ирж чадаагүй үедээ цэмцэгнэх
гэсэн дохио зангааг хэрэглэдэг. Үс
хялгас түүх нь үл ойшоосон хамгийн
түгээмэл хэрэглүүр юм.
- 42. Толгойн хөдөлгөөн
Толгойны дохих, сэгсрэх гэсэн 2 үндсэн
хөдөлгөөн байна. Дохих нь таатай
дохио зангаанд тооцогддог бөгөөд
зөвшөөрөх буюу батлах утгыг
илэрхийлдэг. Толгой сэгсрэх хөдөлгөөн
нь үгүйсгэсэн байдлыг илэрхийлдэг. Энэ
2 хөдөлгөөнийг төрөлхийн дохио зангаа
гэж үздэг.
- 43. Толгойн үндсэн байрлалууд
1. Толгойны төвшин байдал: Эгц
байрласан байна
2. Сонирхсон байдал: Толгой нэг
талруугаа гэлжийсэн байна
3. Үл таашаах байдал: Хүний толгой
гудайж, бөхийсөн байдал таагүй
харьцааны талаар болон атгаг хорон
санааг хэлж байгаа юм.
