SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  7
YAZIM KURALLARI



YAZIM KURALLARI

Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı
göreceğiz.




BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER

   •   Her cümle büyük harfle başlar. Ancak sıralı cümlelerde, cümleler arasında
       noktalı virgül kullanıldığında, bu işaretten sonraki cümle küçük harfle başlar.

“Her sabah, erkenden kalkarım; işe geç kalmamaya özen gösteririm.”

cümlesinde birinci cümle büyük harfle başladığı halde, ikinci cümle küçük harfle başlamıştır.

   •   Kitap, dergi isimleri, kurum, kuruluş isimleri ve diğer özel isimler daima büyük
       harfle başlar.

“Ben bu Yalnızız romanını çok beğeniyorum.”

“Sonunda Milli Eğitim Bakanlığı’nda iş bulmuş.”

   •   Özel isimlere bağlı ünvan ve lakaplar özel isimden önce de gelse sonra da, büyük
       harfle başlar.

“Bunu yapsa yapsa Borazan Mustafa yapar.”

“Bugün bize Avukat Rıza Bey gelecek.”

   •   Ay, Güneş, Dünya ve öteki gezegen isimleri gerçek anlamıyla kullanılırsa büyük
       harfle, mecaz anlama gelirse küçük harfle başlar.
“Artık Dünya’nın Güneş’e uzaklığı biliniyor.”

cümlesinde altı çizili sözcükler gerçek anlamda olduklarından büyük harfle başlamış ve ekler
kesmeyle ayrılmıştır.

“Haberi duyunca dünyalar benim oldu sanki.”

cümlesinde altı çizili söz mecaz anlamda olduğundan küçük harfle başlamış ve ekler
ayrılmamıştır.

   •   Yön bildiren isimler, yönünü bildirdiği isimden önce gelirse (yani sıfat olursa)
       büyük harfle, sonra gelirse küçük harfle başlar.

“Bu derste Kuzey Anadolu’yu göreceğiz.”

“Bu derste Anadolu’nun kuzeyini göreceğiz.”

cümlelerinde altı çizili söz birinci cümlede sıfat olmuş ve büyük harfle yazılmış, ikincide isim
olmuş ve küçük harfle yazılmıştır.

   •   Tarihler arasında kullanılan gün ve ay isimleri büyük harfle başlar.

“30 Mart 1994 Pazartesi günü bir oğlum oldu.”

“Buraya her yıl mart ayında gelirler.”

Cümlelerinde tarihler arasında kullanıldığı birinci cümlede büyük harfle başlatılan “mart”
sözü tarihler arasında olmadığı ikinci cümlede küçük harfle başlatılmıştır.
“Mİ” SORU EDATININ YAZIMI

    •   Bu edat kendinden önceki sözcüğe ayrı, kendinden sonraki eklere bitişik yazılır.

“Bunu biliyor musunuz?

“Bu olayı Emre’ mi anlattı?”
            yanlış


“Bu olayı Emre mi anlattı?”
          doğru




İKİLEMELERİN YAZIMI

    •   İkilemeyi oluşturan sözcüklerin arasına hiçbir noktalama işareti getirilmez.

“Olanları bana bir, bir anlattı.”
              yanlış


“O buraya aşağı-yukarı iki saatte bir uğrar.”
            yanlış


cümlelerinde birincide virgül, ikincide kısa çizgi, yazım yanlışına neden olmuştur.

    •   Pekiştirmeli sözcükler ise daima bitişik yazılır.

“Koskocaman adamsın, sapasağlamsın çalış biraz.”




SAYILARIN YAZIMI

    •   Sayı isimleri birbirinden ayrı yazılır.

“Yirmi iki bin sekiz yüz altmış yedi lira artmış.”

    •   Sayılara gelen ekler sayının okunuşuna göre getirilmeli.
“Yarışmada 6'ıncı olduğuma sevindim.”

cümlesinde altı çizili söz yanlış yazmıştır. Çünkü sayıyı yazıyla yazsak “altıncı” olur yani ek
“-ncı” olacaktır.
“Bana 3'de geleceğini söylemişti.”

cümlesinde de ekte hata vardır. Çünkü “üç” sözü sert sessizle biter, buna göre ek de sert sessiz
olmalı yani “3'te” olmalıdır.




“Kİ” BAĞLACININ YAZIMI

Türkçe’de üç tür “ki” vardır: İlgi zamiri, sıfat yapan ek ve bağlaç. Bunlardan ilk ikisi
kendinden önceki sözcüğe bitişik, sonuncusu ayrı yazılır.

İlgi zamiri daima bir ismin yerine geçer ve cümleden çıkarılamaz.

“Sizin arabanız yeni, bizimki biraz eskice.”

cümlesinde “-ki” araba isminin yerine geçmiştir.

Sıfat yapan ek, eklendiği sözcüğe ait olan bir ismin sıfatı olur. Cümleden çıkarılamaz.

“Çantandaki kalemleri çıkar bakalım.”

Bağlaç olan ki ise cümlede açıklama anlamı verir. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı
bozulmaz. Çekimli fiillerden sonra gelen “ki” ler daima bağlaçtır.

“Baktım ki gelmiyor, ben yanına gittim.”

“O ki bunu bana yaptı, herkes yapar.




“DE” BAĞLACININ YAZIMI

Türkçe’de iki tür “de” vardır: Hal eki ve bağlaç.
Hal eki cümlede yer, zaman bildirecek şekilde kullanılır ve cümleden çıkarıldığında cümlenin
anlamı bozulur.

“Beni durakta bekle.”

“Geldiğinde beni arardı.”

Cümlelerindeki “de”leri çıkarırsak cümlenin anlamsız hale geldiğini görürüz.

Bağlaç olan “de” cümlede başka şeylerin de olduğu anlamını verir. Cümleden çıkarıldığında
cümlenin anlamı daralır ama bozulmaz.

“Sen de gelecek misin?”

“Baktı da tanımadı.”

Cümlelerinde “de”leri çıkarırsak, birincide başka şeylerinde olduğu anlamı ortadan kalkar,
ama cümle yine anlamlıdır. İkincide ise daralma bile olmaz.

“Bu soru hiç te zor değil.
           yanlış


"Bu soru hiç de zor değil.
           doğru


Bizimle Yunus’da gelecek mi?
          yanlış


Bizimle Yunus da gelecek mi?
          doğru


Yusuf’ki bunu bilemedi, kimse bilemez.
 yanlış


Yusuf ki bunu bilemedi, kimse bilemez.
 doğru
BİLEŞİK SÖZCÜKLERİN YAZIMI

Bileşik sözcükler daima bitişik yazılır. Ancak bileşik fiillerin bir bölümünün, bileşik sıfatların
ayrı yazılanları da vardır.

Buna göre kurallı bileşik fiiller (yeterlik, sürerlik, tezlik, yaklaşma fiilleri) daima bitişik
yazılır.

“gelebilir, gidiverdi, bakakaldı, düşeyazdı”

Yardımcı fiille yapılanlarda isim durumundaki sözcükte ses düşmesi ya da türemesi oluyorsa
bitişik, olmuyorsa ayrı yazılır.

“yolcu etti, sabretti, hissetti”

Anlamca kaynaşmış bileşik fiillerin ise kimileri bitişik kimileri ayrı yazılır belli bir kuralı
yoktur.

“Dalga geçme, vazgeçme”

İki sözcüğün anlamını kaybedip kendi anlamlarından başka bir anlama gelerek oluşturdukları
bileşik sözcükler bitişik yazılır. Bileşik sözcükler konusunu yeniden gözden geçirin.

“Bu gecekondu kimin acaba?”

“Böyle gelişigüzel konuşmayı bırak.”

Burada özellikle, karıştırılan birkaç sözcüğü de anlatmadan geçmeyelim.

“Herhangi bir sorun yok ortalıkta.”

“Hiçbir soru zor değildi.”

“Birtakım insanlar giyimlerine önem vermezler.”

“Birkaç kişinin sözü birçoğunu üzdü.”

“Elverir ki bir gün bana, gel, desin.”
YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLER

Kimi sözcüklerin yazımı çoğu zaman, seslerin yeri değiştirildiğinden yanlış olur. Bunlardan
birkaçını gösterelim.

                                     D             Y

Yanıl      –    ış        →        yanlış        yalnış

Yalın      –    ız        →        yalnız        yanlız

Kırp       –    ık        →        kirpik        kiprik
                                   kibrit        kirbit



KISATMALARIN YAZIMI

   •    Sözcüklerin baş harflerinin alınmasıyla oluşturulan kısaltmalar daima büyük
        harfle yazılır. Bu kısatmalara ek getirilirken, harflerin ifade ettiği sözcükler
        söylenmez sadece harfler okunarak getirilir.

“ÖSS’de başarılı olamadı.”

cümlesinde eğer harflerin ifade ettiği sözcükleri söylesek ek “Öğrenci Seçme Sınavı’nda”
şeklinde olacaktı. Kısaltıldığında “de” şeklinde olmuştur.

Contenu connexe

Tendances

Sözcükte Anlam konu anlatım sunu
Sözcükte Anlam konu anlatım sunuSözcükte Anlam konu anlatım sunu
Sözcükte Anlam konu anlatım sunuGökpınar Lisesi
 
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevreenesulusoy
 
Yazım Kuralları-2
Yazım Kuralları-2Yazım Kuralları-2
Yazım Kuralları-2yardimt
 
Yazım Kuralları-1
Yazım Kuralları-1Yazım Kuralları-1
Yazım Kuralları-1yardimt
 
LGS Hazırlık 01. Fiilimsi
LGS Hazırlık 01. FiilimsiLGS Hazırlık 01. Fiilimsi
LGS Hazırlık 01. FiilimsiFatihKasva
 
Isim Zamir
Isim   ZamirIsim   Zamir
Isim Zamiryardimt
 
Sözcükte anlam
Sözcükte anlamSözcükte anlam
Sözcükte anlamRauf Erdem
 
SöZcüK TüRleri
SöZcüK TüRleriSöZcüK TüRleri
SöZcüK TüRleriBigBoss
 
Sözcükte anlam
Sözcükte anlamSözcükte anlam
Sözcükte anlamRauf Erdem
 
Kalıplaşmış Cümle Yapıları
Kalıplaşmış Cümle YapılarıKalıplaşmış Cümle Yapıları
Kalıplaşmış Cümle Yapılarıyardimt
 
Sozcukte anlam
Sozcukte anlamSozcukte anlam
Sozcukte anlamZeynep Öz
 
Ses Bilgisi
Ses BilgisiSes Bilgisi
Ses BilgisiBigBoss
 
Cümle çeşitleri
Cümle çeşitleriCümle çeşitleri
Cümle çeşitleriRauf Erdem
 
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) ppt
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) pptCÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) ppt
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) pptSEYHAN62
 
Fiilimsiler sunumu
Fiilimsiler sunumuFiilimsiler sunumu
Fiilimsiler sunumuRauf Erdem
 

Tendances (20)

Sözcükte Anlam konu anlatım sunu
Sözcükte Anlam konu anlatım sunuSözcükte Anlam konu anlatım sunu
Sözcükte Anlam konu anlatım sunu
 
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
 
Yazım Kuralları-2
Yazım Kuralları-2Yazım Kuralları-2
Yazım Kuralları-2
 
Yazım Kuralları-1
Yazım Kuralları-1Yazım Kuralları-1
Yazım Kuralları-1
 
LGS Hazırlık 01. Fiilimsi
LGS Hazırlık 01. FiilimsiLGS Hazırlık 01. Fiilimsi
LGS Hazırlık 01. Fiilimsi
 
Isim Zamir
Isim   ZamirIsim   Zamir
Isim Zamir
 
Sözcükte anlam
Sözcükte anlamSözcükte anlam
Sözcükte anlam
 
Fiilimsiler 1
Fiilimsiler 1Fiilimsiler 1
Fiilimsiler 1
 
Zamir
ZamirZamir
Zamir
 
Ses Sunu
Ses SunuSes Sunu
Ses Sunu
 
SöZcüK TüRleri
SöZcüK TüRleriSöZcüK TüRleri
SöZcüK TüRleri
 
Sözcükte anlam
Sözcükte anlamSözcükte anlam
Sözcükte anlam
 
Edat bağlaç
Edat bağlaçEdat bağlaç
Edat bağlaç
 
Kalıplaşmış Cümle Yapıları
Kalıplaşmış Cümle YapılarıKalıplaşmış Cümle Yapıları
Kalıplaşmış Cümle Yapıları
 
Fiiller
FiillerFiiller
Fiiller
 
Sozcukte anlam
Sozcukte anlamSozcukte anlam
Sozcukte anlam
 
Ses Bilgisi
Ses BilgisiSes Bilgisi
Ses Bilgisi
 
Cümle çeşitleri
Cümle çeşitleriCümle çeşitleri
Cümle çeşitleri
 
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) ppt
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) pptCÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) ppt
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ) ppt
 
Fiilimsiler sunumu
Fiilimsiler sunumuFiilimsiler sunumu
Fiilimsiler sunumu
 

Similaire à Yazim Kurallari

Noktalama IşAretleri
Noktalama IşAretleriNoktalama IşAretleri
Noktalama IşAretleriBigBoss
 
Mehmet can sifatlar
Mehmet can sifatlarMehmet can sifatlar
Mehmet can sifatlarmcan09
 
C+£Mle T+£Rler+ø
C+£Mle T+£Rler+øC+£Mle T+£Rler+ø
C+£Mle T+£Rler+øyardimt
 
CüMle TüRleri
CüMle TüRleriCüMle TüRleri
CüMle TüRleriyardimt
 
Yazım Kuralları.pptx
Yazım Kuralları.pptxYazım Kuralları.pptx
Yazım Kuralları.pptxTubaIkolu
 
6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi
6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi
6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgienesulusoy
 
Yazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatimYazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatimYiğitcan BALCI
 
Sıfatlar sunum
Sıfatlar sunumSıfatlar sunum
Sıfatlar sunumaysebal
 

Similaire à Yazim Kurallari (11)

Noktalama IşAretleri
Noktalama IşAretleriNoktalama IşAretleri
Noktalama IşAretleri
 
Mehmet can sifatlar
Mehmet can sifatlarMehmet can sifatlar
Mehmet can sifatlar
 
web 2.0 sunumu
web 2.0 sunumuweb 2.0 sunumu
web 2.0 sunumu
 
C+£Mle T+£Rler+ø
C+£Mle T+£Rler+øC+£Mle T+£Rler+ø
C+£Mle T+£Rler+ø
 
CüMle TüRleri
CüMle TüRleriCüMle TüRleri
CüMle TüRleri
 
Turkce Isimler
Turkce IsimlerTurkce Isimler
Turkce Isimler
 
Yazım Kuralları.pptx
Yazım Kuralları.pptxYazım Kuralları.pptx
Yazım Kuralları.pptx
 
6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi
6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi
6. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sevgi
 
Yazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatimYazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatim
 
Sıfatlar sunum
Sıfatlar sunumSıfatlar sunum
Sıfatlar sunum
 
Yazım kuralları
Yazım kurallarıYazım kuralları
Yazım kuralları
 

Plus de BigBoss

2007kpsscs1genyet
2007kpsscs1genyet2007kpsscs1genyet
2007kpsscs1genyetBigBoss
 
2006kpsscs1genkulanah
2006kpsscs1genkulanah2006kpsscs1genkulanah
2006kpsscs1genkulanahBigBoss
 
2mayis 1999
2mayis 19992mayis 1999
2mayis 1999BigBoss
 
Yakin çAğ
Yakin çAğYakin çAğ
Yakin çAğBigBoss
 
Xx YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğU
Xx  YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğUXx  YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğU
Xx YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğUBigBoss
 
Xvii Islahat
Xvii IslahatXvii Islahat
Xvii IslahatBigBoss
 
Xix YüZyil Islahatlari
Xix YüZyil IslahatlariXix YüZyil Islahatlari
Xix YüZyil IslahatlariBigBoss
 
TüRkiye Tarihi
TüRkiye TarihiTüRkiye Tarihi
TüRkiye TarihiBigBoss
 
TüRk Kurtuluş SavaşI
TüRk Kurtuluş SavaşITüRk Kurtuluş SavaşI
TüRk Kurtuluş SavaşIBigBoss
 
TüRk DüNyasi
TüRk DüNyasiTüRk DüNyasi
TüRk DüNyasiBigBoss
 
Yeni çAğ
Yeni çAğYeni çAğ
Yeni çAğBigBoss
 
Osmanli KüLtüR Ve Medeniyeti
Osmanli KüLtüR Ve MedeniyetiOsmanli KüLtüR Ve Medeniyeti
Osmanli KüLtüR Ve MedeniyetiBigBoss
 
Osmanli Devleti
Osmanli DevletiOsmanli Devleti
Osmanli DevletiBigBoss
 
Osmanli Devlet YüKselme
Osmanli Devlet YüKselmeOsmanli Devlet YüKselme
Osmanli Devlet YüKselmeBigBoss
 
Orta çAğ
Orta çAğOrta çAğ
Orta çAğBigBoss
 
Mondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMeler
Mondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMelerMondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMeler
Mondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMelerBigBoss
 

Plus de BigBoss (20)

2007kpsscs1genyet
2007kpsscs1genyet2007kpsscs1genyet
2007kpsscs1genyet
 
2006kpsscs1genkulanah
2006kpsscs1genkulanah2006kpsscs1genkulanah
2006kpsscs1genkulanah
 
Edat
EdatEdat
Edat
 
2mayis 1999
2mayis 19992mayis 1999
2mayis 1999
 
Yakin çAğ
Yakin çAğYakin çAğ
Yakin çAğ
 
Xx YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğU
Xx  YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğUXx  YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğU
Xx YüZyil BaşLarinda Osmanli ImparatorluğU
 
Xviii
XviiiXviii
Xviii
 
Xvii Islahat
Xvii IslahatXvii Islahat
Xvii Islahat
 
Xvii
XviiXvii
Xvii
 
Xix YüZyil Islahatlari
Xix YüZyil IslahatlariXix YüZyil Islahatlari
Xix YüZyil Islahatlari
 
Xix
XixXix
Xix
 
TüRkiye Tarihi
TüRkiye TarihiTüRkiye Tarihi
TüRkiye Tarihi
 
TüRk Kurtuluş SavaşI
TüRk Kurtuluş SavaşITüRk Kurtuluş SavaşI
TüRk Kurtuluş SavaşI
 
TüRk DüNyasi
TüRk DüNyasiTüRk DüNyasi
TüRk DüNyasi
 
Yeni çAğ
Yeni çAğYeni çAğ
Yeni çAğ
 
Osmanli KüLtüR Ve Medeniyeti
Osmanli KüLtüR Ve MedeniyetiOsmanli KüLtüR Ve Medeniyeti
Osmanli KüLtüR Ve Medeniyeti
 
Osmanli Devleti
Osmanli DevletiOsmanli Devleti
Osmanli Devleti
 
Osmanli Devlet YüKselme
Osmanli Devlet YüKselmeOsmanli Devlet YüKselme
Osmanli Devlet YüKselme
 
Orta çAğ
Orta çAğOrta çAğ
Orta çAğ
 
Mondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMeler
Mondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMelerMondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMeler
Mondros AteşKesi Ve Sonrasindaki GelişMeler
 

Yazim Kurallari

  • 1. YAZIM KURALLARI YAZIM KURALLARI Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz. BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER • Her cümle büyük harfle başlar. Ancak sıralı cümlelerde, cümleler arasında noktalı virgül kullanıldığında, bu işaretten sonraki cümle küçük harfle başlar. “Her sabah, erkenden kalkarım; işe geç kalmamaya özen gösteririm.” cümlesinde birinci cümle büyük harfle başladığı halde, ikinci cümle küçük harfle başlamıştır. • Kitap, dergi isimleri, kurum, kuruluş isimleri ve diğer özel isimler daima büyük harfle başlar. “Ben bu Yalnızız romanını çok beğeniyorum.” “Sonunda Milli Eğitim Bakanlığı’nda iş bulmuş.” • Özel isimlere bağlı ünvan ve lakaplar özel isimden önce de gelse sonra da, büyük harfle başlar. “Bunu yapsa yapsa Borazan Mustafa yapar.” “Bugün bize Avukat Rıza Bey gelecek.” • Ay, Güneş, Dünya ve öteki gezegen isimleri gerçek anlamıyla kullanılırsa büyük harfle, mecaz anlama gelirse küçük harfle başlar.
  • 2. “Artık Dünya’nın Güneş’e uzaklığı biliniyor.” cümlesinde altı çizili sözcükler gerçek anlamda olduklarından büyük harfle başlamış ve ekler kesmeyle ayrılmıştır. “Haberi duyunca dünyalar benim oldu sanki.” cümlesinde altı çizili söz mecaz anlamda olduğundan küçük harfle başlamış ve ekler ayrılmamıştır. • Yön bildiren isimler, yönünü bildirdiği isimden önce gelirse (yani sıfat olursa) büyük harfle, sonra gelirse küçük harfle başlar. “Bu derste Kuzey Anadolu’yu göreceğiz.” “Bu derste Anadolu’nun kuzeyini göreceğiz.” cümlelerinde altı çizili söz birinci cümlede sıfat olmuş ve büyük harfle yazılmış, ikincide isim olmuş ve küçük harfle yazılmıştır. • Tarihler arasında kullanılan gün ve ay isimleri büyük harfle başlar. “30 Mart 1994 Pazartesi günü bir oğlum oldu.” “Buraya her yıl mart ayında gelirler.” Cümlelerinde tarihler arasında kullanıldığı birinci cümlede büyük harfle başlatılan “mart” sözü tarihler arasında olmadığı ikinci cümlede küçük harfle başlatılmıştır.
  • 3. “Mİ” SORU EDATININ YAZIMI • Bu edat kendinden önceki sözcüğe ayrı, kendinden sonraki eklere bitişik yazılır. “Bunu biliyor musunuz? “Bu olayı Emre’ mi anlattı?” yanlış “Bu olayı Emre mi anlattı?” doğru İKİLEMELERİN YAZIMI • İkilemeyi oluşturan sözcüklerin arasına hiçbir noktalama işareti getirilmez. “Olanları bana bir, bir anlattı.” yanlış “O buraya aşağı-yukarı iki saatte bir uğrar.” yanlış cümlelerinde birincide virgül, ikincide kısa çizgi, yazım yanlışına neden olmuştur. • Pekiştirmeli sözcükler ise daima bitişik yazılır. “Koskocaman adamsın, sapasağlamsın çalış biraz.” SAYILARIN YAZIMI • Sayı isimleri birbirinden ayrı yazılır. “Yirmi iki bin sekiz yüz altmış yedi lira artmış.” • Sayılara gelen ekler sayının okunuşuna göre getirilmeli.
  • 4. “Yarışmada 6'ıncı olduğuma sevindim.” cümlesinde altı çizili söz yanlış yazmıştır. Çünkü sayıyı yazıyla yazsak “altıncı” olur yani ek “-ncı” olacaktır. “Bana 3'de geleceğini söylemişti.” cümlesinde de ekte hata vardır. Çünkü “üç” sözü sert sessizle biter, buna göre ek de sert sessiz olmalı yani “3'te” olmalıdır. “Kİ” BAĞLACININ YAZIMI Türkçe’de üç tür “ki” vardır: İlgi zamiri, sıfat yapan ek ve bağlaç. Bunlardan ilk ikisi kendinden önceki sözcüğe bitişik, sonuncusu ayrı yazılır. İlgi zamiri daima bir ismin yerine geçer ve cümleden çıkarılamaz. “Sizin arabanız yeni, bizimki biraz eskice.” cümlesinde “-ki” araba isminin yerine geçmiştir. Sıfat yapan ek, eklendiği sözcüğe ait olan bir ismin sıfatı olur. Cümleden çıkarılamaz. “Çantandaki kalemleri çıkar bakalım.” Bağlaç olan ki ise cümlede açıklama anlamı verir. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulmaz. Çekimli fiillerden sonra gelen “ki” ler daima bağlaçtır. “Baktım ki gelmiyor, ben yanına gittim.” “O ki bunu bana yaptı, herkes yapar. “DE” BAĞLACININ YAZIMI Türkçe’de iki tür “de” vardır: Hal eki ve bağlaç.
  • 5. Hal eki cümlede yer, zaman bildirecek şekilde kullanılır ve cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulur. “Beni durakta bekle.” “Geldiğinde beni arardı.” Cümlelerindeki “de”leri çıkarırsak cümlenin anlamsız hale geldiğini görürüz. Bağlaç olan “de” cümlede başka şeylerin de olduğu anlamını verir. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı daralır ama bozulmaz. “Sen de gelecek misin?” “Baktı da tanımadı.” Cümlelerinde “de”leri çıkarırsak, birincide başka şeylerinde olduğu anlamı ortadan kalkar, ama cümle yine anlamlıdır. İkincide ise daralma bile olmaz. “Bu soru hiç te zor değil. yanlış "Bu soru hiç de zor değil. doğru Bizimle Yunus’da gelecek mi? yanlış Bizimle Yunus da gelecek mi? doğru Yusuf’ki bunu bilemedi, kimse bilemez. yanlış Yusuf ki bunu bilemedi, kimse bilemez. doğru
  • 6. BİLEŞİK SÖZCÜKLERİN YAZIMI Bileşik sözcükler daima bitişik yazılır. Ancak bileşik fiillerin bir bölümünün, bileşik sıfatların ayrı yazılanları da vardır. Buna göre kurallı bileşik fiiller (yeterlik, sürerlik, tezlik, yaklaşma fiilleri) daima bitişik yazılır. “gelebilir, gidiverdi, bakakaldı, düşeyazdı” Yardımcı fiille yapılanlarda isim durumundaki sözcükte ses düşmesi ya da türemesi oluyorsa bitişik, olmuyorsa ayrı yazılır. “yolcu etti, sabretti, hissetti” Anlamca kaynaşmış bileşik fiillerin ise kimileri bitişik kimileri ayrı yazılır belli bir kuralı yoktur. “Dalga geçme, vazgeçme” İki sözcüğün anlamını kaybedip kendi anlamlarından başka bir anlama gelerek oluşturdukları bileşik sözcükler bitişik yazılır. Bileşik sözcükler konusunu yeniden gözden geçirin. “Bu gecekondu kimin acaba?” “Böyle gelişigüzel konuşmayı bırak.” Burada özellikle, karıştırılan birkaç sözcüğü de anlatmadan geçmeyelim. “Herhangi bir sorun yok ortalıkta.” “Hiçbir soru zor değildi.” “Birtakım insanlar giyimlerine önem vermezler.” “Birkaç kişinin sözü birçoğunu üzdü.” “Elverir ki bir gün bana, gel, desin.”
  • 7. YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLER Kimi sözcüklerin yazımı çoğu zaman, seslerin yeri değiştirildiğinden yanlış olur. Bunlardan birkaçını gösterelim. D Y Yanıl – ış → yanlış yalnış Yalın – ız → yalnız yanlız Kırp – ık → kirpik kiprik kibrit kirbit KISATMALARIN YAZIMI • Sözcüklerin baş harflerinin alınmasıyla oluşturulan kısaltmalar daima büyük harfle yazılır. Bu kısatmalara ek getirilirken, harflerin ifade ettiği sözcükler söylenmez sadece harfler okunarak getirilir. “ÖSS’de başarılı olamadı.” cümlesinde eğer harflerin ifade ettiği sözcükleri söylesek ek “Öğrenci Seçme Sınavı’nda” şeklinde olacaktı. Kısaltıldığında “de” şeklinde olmuştur.