Tijdens deze Breakfast@Bright heeft Mr. Benoit De Wilde de aanwezigen wegwijs gemaakt in de basis van de intellectuele eigendom vanuit een praktisch en pragmatisch oogpunt. Daarbij werdeerst een korte inleiding gegeven met betrekking tot het beschermingskader van de onderscheiden intellectuele rechten (auteursrecht, software, tekeningen- en modellen, octrooien...), en werd meer in het bijzonder worden ingegaan op de vraag aan wie de intellectuele rechten toekomen in het kader van bestellingen en arbeidsovereenkomsten. Doorheen deze uiteenzetting werdenenkele intellectueelrechtelijk reflexen bijgebracht die erop gericht zijn om problemen en betwistingen zo veel als mogelijk proactief te vermijden. Als ondernemer is het immers onontbeerlijk om een degelijk inzicht te verwerven in deze boeiende materie waaraan vaak te weinig aandacht wordt besteed.

1. De ‘creatieve’ werknemer/consultant en de onderneming: aan wie komt de intellectuele eigendom toe? Benoit De Wilde - Bright advocaten Breakfast@Bright - 16 februari 2011

2. overzicht 1. Inleiding 2. Basisschets intellectuele rechten (capita selecta) - Het auteursrecht - Het tekeningen- en modellenrecht - Het octrooirecht 3. Het vraagstuk van de overdracht

3. 1. het principe: de vrijheid van kopie

4. Principe Principe: vrijheid van mededinging Gebaseerd op één van de oudste nog geldende wetteksten, het Decreet D’Allarde d.d. 2/17 maart 1791: “ Vanaf 1 april staat het eenieder vrij om naar goeddunken elke handel te bedrijven of elk beroep, bedrijf of ambacht uit te oefenen” De vrijheid van kopie is wettelijk beschermd

5. Principe Dit principe werd al herhaaldelijk bevestigd door de rechtspraak: “Het Belgisch economisch systeem is gegrondvest op het Decreet D’Allarde van 2/17 maart 1791 waarvan de vrije mededinging is afgeleid. Dit houdt het beginsel van vrijheid van copie in waaraan alleen een exclusief recht afbreuk kan doen” (Voorz. Kh. Kortrijk 20 mei 1996) “eilanden van exclusiviteit in een zee van vrije mededinging”

6. 2.De onderscheiden intellectuele rechten

7. auteursrecht - inleiding “Frozen” van Madonna: namaak “You are notalone” van Robert Kelly (vertolking door M. Jackson) “Çaplane pour moi” De “Da Vinci Code”: beschuldigd van plagiaat… het “illegaal” downloaden

8. Het auteursrecht - bronnen de wet betreffende het auteursrecht van 30 juni 1994, reeds herhaaldelijk gewijzigd ingevolge verschillende Europese richtlijnen (2005, 2006, 2007) Computersoftwarewet van 30 juni 1994 Volledigheidshalve: Databankwet van 31 augustus 1998

12. Het auteursrecht - object Balta-dessin: niet origineel

13. Het auteursrecht - object Zitzak Fatboy: niet origineel

14. Het auteursrecht - object Viken-stoel: wel origineel

15. Het auteursrecht - object Een renovatieproject: wel origineel

16. Het auteursrecht – objectBarbecookOptima: origineel

18. reproductierecht

19. publiek mededelingsrecht

20. Morele rechten

21. Divulgatierecht

22. Vaderschapsrecht

26. vaderschapsrecht: de auteur heeft als enige recht om zich als de schepper van het werk aan te dienen: ook een negatieve zijde: mag zich onder een schuilnaam bekend maken

28. Enkel van toepassing indien het recht op bekendmaking gerespecteerd werd

29. Belangrijkste uitzondering: de privé-kopie

30. Op vandaag nog steeds enkel van toepassing op geluids- en audiovisuele werken (toekomst: elk werk, de wet werd al in 2005 gewijzigd maar nog steeds niet in werking!)

31. Reproductie moet worden verricht in familiekring én moet bestemd zijn voor een gebruik in de familiekring

37. indien er geen identieke tekening of identiek model voor het publiek beschikbaar is gesteld vóór de datum van depot (of vóór de datum van openbaarmaking bij niet-geregistreerd gemeenschapsmodel)

39. een verschil van algemene indruk ten opzichte van het “vormgevingserfgoed”

41. Het tekeningen- en modellenrecht - objectDe “orlando”-zetel: niet voor bescherming vatbaar

42. Het tekeningen- en modellenrecht – objecteen innovatief winkelrek: wel beschermd

44. GM-model:

45. niet-geregistreerd: drie jaar

50. Inventief

52. De stand van de techniek is al hetgeen openbaar werd gemaakt vóór de datum van indiening van de octrooiaanvraag door een schriftelijke of mondelinge beschrijving, door toepassing of op enige andere wijze

53. Niet schadelijke openbaarmaking:

54. Minder zes maanden voor indiening octrooiaanvraag,

55. én direct of indirect gevolg van misbruik, of

57. Deskundige: het standpunt van een deskundige die vertrouwd is met de techniek waartoe de uitvinding behoort

59. Het octrooirecht – objectDe bierparaplu

60. Het octrooirecht – inhoud Duur: 20 jaar vanaf de indieningsdatum (“klein” octrooi van 6 jaar bestaat niet langer) Een uitsluitend en tijdelijk exploitatierecht Het recht iedere derde te verbieden een identiek product aan te bieden, te vervaardigen, te gebruiken of in voorraad te hebben Het recht iedere derde te verbieden een identieke werkwijze toe te passen of voor toepassing aan te bieden Onrechtstreeks: middelen betreffende een wezenlijke bestanddeel van de uitvinding aanbieden

61. Het octrooirecht - uitzonderingen Handelingen in de particuliere sfeer en voor niet-commerciële doeleinden Wetenschappelijk onderzoek De uitputting: De uit een octrooi voortvloeiende rechten strekken zich niet uit tot handelingen die een door dit octrooi beschermd voortbrengsel betreffen en op Belgisch grondgebied worden verricht, nadat dit voortbrengsel door de octrooihouder of met zijn uitdrukkelijke toestemming in België in het verkeer is gebracht

62. 3. Het vraagstuk van de overdracht

63. Auteursrecht - overdracht wettelijk bepaald principe: de fysieke auteur bezit alle rechten (vermogensrechten en morele rechten) ze kunnen wel worden vervreemd of in gewone of exclusieve licentie (tijdelijk exploitatierecht) worden ondergebracht morele rechten kunnen in principe niet worden overgedragen (een beperkte tijdelijke afstand wel mogelijk) Vermogensrechten: strenge regels vervat in artikel 3 AW (ter bescherming van de auteur)

65. contract moet schriftelijk

66. restrictieve interpretatie in het voordeel van de auteur

67. elke exploitatiewijze moet worden gepreciseerd

68. Voor elke exploitatie: vergoeding, territorium, en de duur

70. indien de opdrachtgever de rechten wil overnemen moet dit uitdrukkelijk worden bedongen

71. artikel 3, 3§ AW: soepelere regeling

72. mag algemeen

73. moet schriftelijk

74. moet uitdrukkelijk

76. Indien de werkgever de rechten wil overnemen moet dit uitdrukkelijk te worden bedongen:

77. mag algemeen

78. moet schriftelijk

82. moet schriftelijk

83. voor het gehele Benelux grondgebied

85. omgekeerd principe in vegelijking met auteursrecht: indien niets is bedongen zijn opdrachtgever en werkgever de titularis van de modelrechten

86. pas op bij samenloop: toestemming tot depot impliceert een overdracht van auteursrecht. De deposant wordt vermoed ook de houder te zijn van de auteursrechtenEU: enkel de werkgever wordt de titularis van de modelrechten, indien niets wordt bedongen. Geldt niet voor de opdrachtgever! (HvJ 2 juli 2009)

88. moet worden meegedeeld aan de Belgische dienst voor de intellectuele eigendom

91. belang van een duidelijke en precieze arbeidsovereenkomst

92. oplossing aangereikt door rechtsleer en rechtspraak (MC Janssens, Uitvindingen in dienstverband met bijzondere aandacht voor uitvindingen aan universiteiten, Brussel, Bruylant, 1996)

93. de dienstuitvinding

94. de afhankelijke uitvinding

96. de vermogensrechten komen toe aan de werkgever

98. de vermogensrechten komen toe aan de werknemer

100. Interessante casus(REA Leuven)

101. werknemer vindt een alarmsysteem in de loop van zijn dienstprestaties; arbeidsovereenkomst voorzag een afstand van alle rechten in geval van uitvinding, werkgever eist de rechten op