Bilkent'te Kütüphanecilik Seminerleri: Açık Erişim: Farklı Bakış Açıları

1. AÇIK ERİŞİM VE KÜTÜPHANECİLERİN
DEĞİŞEN ROLLERİ
Dr. Burcu BULUT
Bilkent’te Kütüphanecilik Seminerleri
Açık Erişim: Farklı Bakış Açıları
17 Aralık 2013

2. Kapsam
Biz Kütüphaneciler Ne Yapmadık Ki Bu Açık Erişim İçin ?
Yapacak Ne Kaldı Ki ?
Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor ?
Uzmanlık Mı Dediniz?

7. Şimdi Neredeyiz?

8. Diyorlar ki…
“… Açık erişim dönemi, fırsatlarla dolu yeni ortamlar
yaratmakta ve ancak kütüphanecilerin sahip oldukları
uzmanlıkla açık erişimin geliştirilebileceği
görülmektedir…” Gordon, 2011, 167. s.
Ama Nasıl ?

10. Birlikte Karar Verelim !

11. Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
Kütüphanecilerin açık erişim konusundaki farkındalıkları
üst seviyede.Kütüphaneciler;
İş yaşamlarında açık erişime yönelik faaliyetlere yer
veriyor
Açık erişim prensiplerini destekliyor
Açık erişim kaynakları literatüre entegre ediyor
Sahip oldukları uzmanlıkla açık erişimi geliştiriyor
Yeni hizmet alanları kütüphanecilerin yeni rollerini
belirliyor
Hood, 2007; Palmer, Dill and Christie, 2009; Greyson, Vézina, Morrison, Taylor and Black, 2009; Mullen, 2010; Greyson and
others, 2009

12. Roller Gerçekten Değişiyor Mu?
Araştırmacı topluluğu ile entegre olmak
Katma değer yaratan keşif ve dağıtım araçları geliştirmek
Kurum içindeki işbirliğini daha etkili hale getirmek ve
geliştirmek
Güvenilir bilgi ortamları yaratmak
Araştırma ve keşif becerilerini geliştirmek

13. Roller Gerçekten Değişiyor Mu?
Akademisyenlere, yayıncılık seçenekleri ve anlaşmaları
kapsamında sahip oldukları haklar konusunda destek
vermek
Üstveri yaratmak ve yönetmek
Koleksiyon içeriğinin oluşturulmasında ve dağıtılmasında
daha aktif rol almak
Kuruma ait bilimsel çıktıların dünya çapında tanıtımına
odaklanmak

14. Özet:
İşbirliği ve İletişim
Liderlik
İşbirliği ve İletişim
Sürekli Gelişim
İşbirliği ve İletişim
Köprü: «Herhangi bir
engelle ayrılmış iki
yakayı birbirine
bağlayan ……ahşap,
kagir, beton veya
demir yapı»
TDK Güncel Türkçe Sözlük
Peki Kimler Bizden İşbirliği ve İletişim Bekliyor ?

15. Bilgi İşlemciler
Akademisyenler
Entelektüel mirasın
korunması
Açık erişim, telif hakları,
fon sağlayıcılar, vb.
konusunda eğitim ve
Açık erişim
danışmanlık
çalışmalarına destek
Kurumsal dijital arşiv
kurulumu ve yönetimi
Kişisel arşivleme
konusunda teşvik
Yöneticiler
Yayıncılar
Yeni iş modelleri
geliştirme
Bilimsel iletişim
politikalarının
Ortak standartlar
oluşturulmasına destek belirleme
Metadata ve açık erişim
standartları geliştirme İstatistiki bilgi paylaşımı Eğitim ve danışmanlık
Açık ders malzemesi
geliştirme ve
kullandırma
Ders içeriğini
Ulusal ve uluslar arası
destekleyici açık erişim çalışmaların takibi ve
kaynak sağlama
paylaşımı
Açık erişim yayıncılık
Enformasyon
okuryazarlığı eğitimi
Arşivleme, dijital hak
yönetimi

16. Uzmanlık Mı Dediniz?
Bilimsel iletişim süreç yönetimi
Telif hakları ve lisanslama konularında yetkinlik
Gelişmiş iletişim becerileri
Veri yönetimi
Proje yönetimi
Sistem kurulumu ve işletimi
Koleksiyon geliştirme
Yaşamboyu öğrenme

17. Uzmanlık Alanlarına Eklemek İstedikleriniz?
Sunucu: İnovasyon yapma: İnovasyon şampiyonluğu!
Sunucu: Değişimi yönetme
Sunucu: İnsanları ikna etme
Sunucu: Stratejik düşünme
Katılımcılar:
Katılımcı 1:
Katılımcı 2:
Katılımcı 3:
Katılımcı ….

18. SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA
•
•
•
•
•
Assessing the Role of Librarians in an Open Access World, prepared by TBI Communications
on behalf of InTech. Retrieved September 10, 2012 from
http://www.intechopen.com/js/ckeditor/
kcfinder/upload/files/Role%20of%20the%20Librarian_Survey_Findings_Jun12.pdf.
Björk, B.-C., Welling, P., Laakso, M., Majlender, P., Hedlund, T., & Gudnason, G. (2010). Open
access to the scientific journal literature: situation 2009 (E. Scalas, Ed.). PloS One, 5(6),
e11273. Retrieved december 01, 2012 from
http://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0011273.
Cassella, M. (2012). Fostering new roles for librarians: Skills set for repository managersresults of a survey in Italy. Liber Quarterly: The Journal of the Association of European
Research Libraries, 21(3/4). Retrieved December 01, 2012 from
http://liber.library.uu.nl/index.php/ lq/article/view/8033/8396.
Gordon, S. (2011). Why librarians aren’t dead: open access and the evolving liaison role.
Journal of the Canadian Health Libraries Association. 32, 165-167.
Gürdal, G. (2012). 3. Kuşak Üniversiteler, Kütüphaneleri ve Kütüphanecileri. Retrieved
December 01, 2012 from
http://eresearch.ozyegin.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/10679/169/3.
%20%20kusak%20universite%20kutuphane%20ve%20kutuphanecileri.pdf?sequence=1.

19. SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA
•
•
•
•
•
•
•
•
Gargouri, Y., Hajjem, C., Larivière, V., Gingras, Y., Carr, L., Brody, T., & Harnad, S. (2010). Selfselected or mandated, open access increases citation impact for higher quality research. (R. P.
Futrelle, Ed.) PloS One, 5(10), e13636. doi:10.1371/journal.pone.0013636.
Harris, S. (2012). Moving Towards an Open Access Future: The Role of Academic Libraries.
Retrieved September 15, 2012 from URN:NBN:NL:UI:10-1-113637.
Keten, B., Gultekin, G., & Holt, İ. (2013). University Librarianship in the Open Access World
and the Changing Roles, BOBCATSSS.
Mercer, H. (2011). Almost halfway there: An analysis of the open access behaviors of
academic librarians. College & Research Libraries, 72(5), 443-453.
Mullen, L. B. (2010). Open Access and its Practical Impact on the Work of Academic
Librarians. Oxford: Chandos Publishing.
Richard,J., Koufogiannakis, D., & Ryan,P. (2009). Librarians and libraries supporting open
access. Canadian Journal of Higher Education, 39(3), 33-48.
Roemer, R. C., & Borchardt, R. (2012). From bibliometrics to altmetrics: A changing scholarly
landscape. College & Research Libraries News, 73(10), 596-600.
Woodward, H. (2012). Enhancing collaboration between publishers and librarians. PLS Annual
Conference. Retrieved December 01, 2012 from
http://www.pls.org.uk/news/Pages/Hazel%20
Woodward%20presentation%20for%20PLS%20Open%20Meeting.pdf.

20. Teşekkür ederim !
bbulut@ipek.edu.tr
http://acikerisim.ankos.gen.tr/