SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  1
Télécharger pour lire hors ligne
Thema Duurzaam Fm




     Bestaande bouw
        bepalend voor CO2
     reductie Nederland
                                                                                                                                           Standard CO2’ credits CO2 neutraal te maken. Het                                                                                      Ger Koopmans
     De Nederlandse voorraad aan kantoren is circa 46 miljoen vierkante me-                                               Bram Adema,      primaire proces (waar de klant invloed op heeft) is         Nuttige websites:                                                      (voorzitter van de
                                                                                                                          Ingge Syarana-   optimaal duurzaam door reductie en de klant kiest             Dutch Green Building Council - www.dgbc.nl                              Tweede Kamer
     ter groot. Jaarlijks komt daar circa 450.000 vierkante meter nieuwbouw                                               mual             door middel van een extra bijdrage of er CO2 neutraal         SenterNovem - www.circle-of-blame.nl                                commissie Milieu)
     bij; dat is minder dan een procent op jaarbasis. Het besparingspotentieel                                                             verhuisd wordt.                                               Nationale CO2 Benchmark - www.co2benchmark.nl                       ontvangt CO2-jaar-
                                                                                                                                                                                                                                                                                       rekening.
     van de bestaande bouw is een factor twintig tot veertig groter dan bespa-                                                             Besparingspotentieel zeventig procent
                                                                                                                                           Door besparen op verbruik en vergroenen van in-             zomaar. Een gebouw uit 1970 is niet representatief als
     ringen in nieuw te bouwen kantoren
                                                                                                                                           koop zijn besparingen tot zeventig haalbaar op CO2          benchmark voor een gebouw dat gebouwd is in 2002.
                                                                                                                                           uitstoot. Uit verschillende projecten in meer dan           Naast het bouwjaar zijn er nog andere aandachtspun-
                                                                                                                                           honderd gebouwen is gebleken dat deze besparing             ten zoals de aanwezigheid van datacentres, opslag-
                                                                                                                                           budgetneutraal of zelfs winstgevend kan worden              ruimtes of productieruimtes. Doordat de Nationale
                                                                                                                                           gerealiseerd. In euro’s is het besparingspotentieel         CO2 Benchmark gebruik maakt van een grote database
                                                                                                                                           (dus exclusief compensatie!) tussen de twintig en de        met gebouw- en verbruiksgegevens is het mogelijk
     Binnen de utiliteitssector is snel en veel succes te be-   naar de reden waarom gebouwen niet duurzamer zijn.                         veertig procent. Dit betekent een potentieel van 1,7        om een goede benchmark uit te voeren. Op deze
     halen op het gebied van energiebesparing. Er ligt een      Ook in bestaande gebouwen zijn er voorbeelden van                          tot 3,4 miljoen ton CO2 op jaarbasis. Om realistische       manier kan een organisatie snel en objectief een CO2
     uitdaging voor wat betreft duurzaam ontwikkelen van        oplossingen om de vicieuze cirkel te doorbreken:                           doelen te stellen op het gebied van duurzaamheid,           footprint opstellen en worden reductiepotentiëlen per
     vastgoed en het verduurzamen van bestaande bouw.           Annexum doorbreekt de ‘Circle of Blame’ en zorgt                           is het van belang om te weten hoe goed of slecht een        categorie per gebouw zichtbaar.
     Binnen nieuwbouw was geringe ontwikkeling van              samen met huurders voor een win-win situatie op                            gebouw het doet tegenover andere. De eerste stap
     duurzaam vastgoed te zien, waarbij ontwikkelaars,          het gebied van duurzaamheid. Na het meten van CO2                          om bestaande bouw te verduurzamen begint daarom             Duurzaamheid én kostenreductie
     bouwers, beleggers, huurders en beheerders vooral de       en het zichtbaar maken van het besparingspotentieel,                       met meten en benchmarken.                                   De economische crisis zorgt ervoor dat organisaties
     oorzaak bij elkaar legden. Door Jonathon Porritt werd      werden een aantal besparende maatregelen onder-                                                                                        een focus hebben op kostenreductie, waarbij andere
     dit getypeerd als de ‘Circle of Blame’. Men legt de oor-   zocht. Om energiereductie te realiseren en de gebou-                       Benchmarken                                                 onderwerpen even op de achtergrond komen. Duur-
     zaak bij de ander, waarbij het bijvoorbeeld gaat om de     wen duurzamer te maken, was een investering nodig.                         Een van de methodes om te meten en benchmarken              zaamheid is een onderwerp wat niet op de achtergrond
     onwil om te investeren of er wordt aangegeven dat er       Annexum heeft besloten om drie opties voor te leg-                         is met de Nationale CO2 Benchmark. Dit is een nati-         zou moeten komen, juist omdat het zorgt voor kos-
     geen vraag naar duurzame gebouwen is. SenterNovem          gen aan de huurders van hun panden: 1) De eigenaar                         onale database van kennis en ervaringscijfers waarmee       tenreductie. Reduceren is een eerste stap, waarmee een
     besteedt in het kader van ‘Circle of Blame’ aandacht       investeert en de huurders houden tijdelijk gelijke                         uitstootreducties zichtbaar worden gemaakt. De              kostenreductie behaald wordt. De tweede stap is ver-
     aan koplopers die deze vicieuze cirkel doorbreken met      servicekosten, totdat de investering is terugverdiend.                     methode van meten is gebaseerd op het Green House           groenen, waar veel CO2 uitstoot mee bespaard wordt.
     eigen oplossingen om duurzaam vastgoed te ontwik-          Het voordeel van de lagere CO2 uitstoot is hierbij                         Gas Protocol, een internationale standaard voor het         Deze twee stappen zorgen ervoor dat zowel eigenaren
     kelen. Er worden bijvoorbeeld zogenaamde ‘groene           meteen voor de huurder. 2) De huurder investeert                           meten van CO2 uitstoot. De uitstoot wordt gemeten           als huurders profiteren van het verduurzamen van hun
     kantoren’ gebouwd, die volledig CO2 neutraal zijn. De      waarbij het kostenvoordeel en de CO2 reductie met-                         binnen de categorieën elektriciteit, brandstoffen, afval,   gebouw. Met een besparingspotentieel van 1,7 tot 3,4
     bestaande bouw zorgt echter voor veel meer CO2.            een voor de huurder zijn. 3) De eigenaar en de                             papier, water en vervoer. Het benchmarken van ge-           miljoen ton CO2 zijn gebouwen een belangrijke factor
                                                                huurder investeren samen. Het voordeel wordt ge-                           bouwen op het gebied van duurzaamheid gaat niet             in de reductie van CO2 uitstoot in Nederland. Dat deze
     Circle of Blame                                            deeld via de huur en/of servicekosten. In alle gevallen                                                                                besparingen ook nog winstgevend zijn maakt duur-
     Met een uitstoot van zo’n 8,4 miljoen ton CO2 zijn         worden de doelstellingen om de gebouwen duurza-                                                                                        zaamheid in de huidige economische situatie nog
     kantoren als geheel medebepalend voor de CO2uit-           mer te maken behaald en profiteren beide partijen                          Quick wins CO2 reductie:                                    aantrekkelijker.                                                fmi



     stoot in Nederland, maar het besparingspotentieel          van de lagere CO2 uitstoot.                                                  •	 groene stroom inkopen;
     van de bestaande bouw is een factor twintig tot veer-      UTS Nederland geeft klanten de mogelijkheid om                               •	 opnieuw inregelen van klimaatinstallaties;
     tig groter dan besparingen in nieuw te bouwen kan-         CO2 neutraal te verhuizen. Na het meten en reduceren                         •	 ruimtegebruik optimaliseren;
     toren. De ‘Circle of Blame’ blijkt ook te bestaan in de    van de CO2 uitstoot heeft UTS ervoor gekozen de                              •	 duurzame verlichting toepassen;                        > Ir. Bram Adema, directeur Corporate Facility Partners,
     bestaande bouw: eigenaren, vastgoedmanagers en             back-office van het bedrijf (waar ze zelf invloed op                         •	 wagenparkbeleid.                                          Inggé Syaranamual, consultant Corporate Facility Partners.
     huurders wijzen naar elkaar als er gevraagd wordt          hebben) door middel van compensatie met ‘Gold




46   fmi 4 - 2009                                                                                                                                                                                                                                                                  4 - 2009 fmi    47

Contenu connexe

Similaire à Verduurzaaming bestaand vastgoed bepaald de co2 reductie cfp

Duurzame Kans Werkboek
Duurzame Kans WerkboekDuurzame Kans Werkboek
Duurzame Kans Werkboeksexy_arch
 
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)ketenDutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)ketenKrispijn Beek
 
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptxTanja Nolten
 
Ontwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheid
Ontwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheidOntwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheid
Ontwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheidNetherlands Enterprise Agency (RVO.nl)
 
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...Willem Adriaanssen
 
Presentatie Dirk Cleymans - Deloitte
Presentatie Dirk Cleymans - DeloittePresentatie Dirk Cleymans - Deloitte
Presentatie Dirk Cleymans - DeloitteKanaal127
 
DTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik Ost
DTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik OstDTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik Ost
DTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik Ostdtplan
 
2024 Projectwijzer Fase 4
2024 Projectwijzer Fase 42024 Projectwijzer Fase 4
2024 Projectwijzer Fase 4TanjaNolten
 
Routekaart co2 neutraal
Routekaart co2 neutraalRoutekaart co2 neutraal
Routekaart co2 neutraalChris Moor
 
Duurzaam én kostenbesparend ontwikkelen
Duurzaam én kostenbesparend ontwikkelenDuurzaam én kostenbesparend ontwikkelen
Duurzaam én kostenbesparend ontwikkelenDennis Meerburg
 

Similaire à Verduurzaaming bestaand vastgoed bepaald de co2 reductie cfp (20)

Duurzaam vastgoed nieuwskrant - juni 2009
Duurzaam vastgoed nieuwskrant - juni 2009Duurzaam vastgoed nieuwskrant - juni 2009
Duurzaam vastgoed nieuwskrant - juni 2009
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed werkboek
Verduurzaaming bestaand vastgoed werkboekVerduurzaaming bestaand vastgoed werkboek
Verduurzaaming bestaand vastgoed werkboek
 
Duurzame Kans Werkboek
Duurzame Kans WerkboekDuurzame Kans Werkboek
Duurzame Kans Werkboek
 
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)ketenDutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
 
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontractenHet moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
 
Prestatiecontracten Sleutel Tot Duurzaamheid
Prestatiecontracten Sleutel Tot DuurzaamheidPrestatiecontracten Sleutel Tot Duurzaamheid
Prestatiecontracten Sleutel Tot Duurzaamheid
 
Verleden, heden en toekomst van prestatiecontracten
Verleden, heden en toekomst van prestatiecontractenVerleden, heden en toekomst van prestatiecontracten
Verleden, heden en toekomst van prestatiecontracten
 
Duurzaamheidsmeter
DuurzaamheidsmeterDuurzaamheidsmeter
Duurzaamheidsmeter
 
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
 
Verduurzamen?Verduurzamen!
Verduurzamen?Verduurzamen!Verduurzamen?Verduurzamen!
Verduurzamen?Verduurzamen!
 
Ontwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheid
Ontwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheidOntwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheid
Ontwikkelingen in facility management en de consequenties voor duurzaamheid
 
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...
Duurzaam bouwen en aanbesteden sportaccommodaties seminar bouwstenen voor soc...
 
Workshop Icopal
Workshop IcopalWorkshop Icopal
Workshop Icopal
 
Presentatie Dirk Cleymans - Deloitte
Presentatie Dirk Cleymans - DeloittePresentatie Dirk Cleymans - Deloitte
Presentatie Dirk Cleymans - Deloitte
 
Esco's - budgetneutraal gebouwen verduurzamen
Esco's - budgetneutraal gebouwen verduurzamenEsco's - budgetneutraal gebouwen verduurzamen
Esco's - budgetneutraal gebouwen verduurzamen
 
DTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik Ost
DTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik OstDTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik Ost
DTplan Demodagen, automatisatie hvac door Frederik Ost
 
2024 Projectwijzer Fase 4
2024 Projectwijzer Fase 42024 Projectwijzer Fase 4
2024 Projectwijzer Fase 4
 
OVER MANESCO SEPT 2014-7
OVER MANESCO SEPT 2014-7OVER MANESCO SEPT 2014-7
OVER MANESCO SEPT 2014-7
 
Routekaart co2 neutraal
Routekaart co2 neutraalRoutekaart co2 neutraal
Routekaart co2 neutraal
 
Duurzaam én kostenbesparend ontwikkelen
Duurzaam én kostenbesparend ontwikkelenDuurzaam én kostenbesparend ontwikkelen
Duurzaam én kostenbesparend ontwikkelen
 

Plus de CAMALIA Technisch Vastgoedmanagement

Plus de CAMALIA Technisch Vastgoedmanagement (20)

Referenties tot 2013
Referenties tot 2013Referenties tot 2013
Referenties tot 2013
 
Uitbesteden en toch regisseren
Uitbesteden en toch regisserenUitbesteden en toch regisseren
Uitbesteden en toch regisseren
 
CAMALIA Facilitair & Vastgoed Management
CAMALIA Facilitair & Vastgoed ManagementCAMALIA Facilitair & Vastgoed Management
CAMALIA Facilitair & Vastgoed Management
 
Gratis is voor Niks
Gratis is voor NiksGratis is voor Niks
Gratis is voor Niks
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed rendabel at osborne
Verduurzaaming bestaand vastgoed rendabel at osborneVerduurzaaming bestaand vastgoed rendabel at osborne
Verduurzaaming bestaand vastgoed rendabel at osborne
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed mits revitaal
Verduurzaaming bestaand vastgoed mits revitaal Verduurzaaming bestaand vastgoed mits revitaal
Verduurzaaming bestaand vastgoed mits revitaal
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed ivbn
Verduurzaaming bestaand vastgoed ivbnVerduurzaaming bestaand vastgoed ivbn
Verduurzaaming bestaand vastgoed ivbn
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed gpr gebouw
Verduurzaaming bestaand vastgoed gpr gebouwVerduurzaaming bestaand vastgoed gpr gebouw
Verduurzaaming bestaand vastgoed gpr gebouw
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed dtz
Verduurzaaming bestaand vastgoed dtzVerduurzaaming bestaand vastgoed dtz
Verduurzaaming bestaand vastgoed dtz
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed dhv
Verduurzaaming bestaand vastgoed dhvVerduurzaaming bestaand vastgoed dhv
Verduurzaaming bestaand vastgoed dhv
 
Verduurzaaming bestaand vastgoed voor gebruiker jll
Verduurzaaming bestaand vastgoed voor gebruiker jllVerduurzaaming bestaand vastgoed voor gebruiker jll
Verduurzaaming bestaand vastgoed voor gebruiker jll
 
20101222 Ambitiedocument Bijlagen 1 en 3
20101222 Ambitiedocument Bijlagen 1 en 320101222 Ambitiedocument Bijlagen 1 en 3
20101222 Ambitiedocument Bijlagen 1 en 3
 
Proces optimalisatie klant en leverancier
Proces optimalisatie klant en leverancierProces optimalisatie klant en leverancier
Proces optimalisatie klant en leverancier
 
Duurzame Huisvesting - een gids van Jll
Duurzame Huisvesting -  een gids van JllDuurzame Huisvesting -  een gids van Jll
Duurzame Huisvesting - een gids van Jll
 
Prestatiecontracten sleutel tot Duurzaamheid
Prestatiecontracten sleutel tot DuurzaamheidPrestatiecontracten sleutel tot Duurzaamheid
Prestatiecontracten sleutel tot Duurzaamheid
 
Duurzaamheid - een Facilitaire bijdrage
Duurzaamheid - een Facilitaire bijdrageDuurzaamheid - een Facilitaire bijdrage
Duurzaamheid - een Facilitaire bijdrage
 
Duurzaam Renoveren of Nieuwbouw
Duurzaam Renoveren of NieuwbouwDuurzaam Renoveren of Nieuwbouw
Duurzaam Renoveren of Nieuwbouw
 
DMOP - verdienen met Duurzaam Onderhoud
DMOP - verdienen met Duurzaam OnderhoudDMOP - verdienen met Duurzaam Onderhoud
DMOP - verdienen met Duurzaam Onderhoud
 
Duurzaam MeerjarenOnderhoudsPlan - DMOP
Duurzaam MeerjarenOnderhoudsPlan - DMOPDuurzaam MeerjarenOnderhoudsPlan - DMOP
Duurzaam MeerjarenOnderhoudsPlan - DMOP
 
Prestatie gericht onderhoud TU Eindhoven
Prestatie gericht onderhoud TU EindhovenPrestatie gericht onderhoud TU Eindhoven
Prestatie gericht onderhoud TU Eindhoven
 

Verduurzaaming bestaand vastgoed bepaald de co2 reductie cfp

  • 1. Thema Duurzaam Fm Bestaande bouw bepalend voor CO2 reductie Nederland Standard CO2’ credits CO2 neutraal te maken. Het Ger Koopmans De Nederlandse voorraad aan kantoren is circa 46 miljoen vierkante me- Bram Adema, primaire proces (waar de klant invloed op heeft) is Nuttige websites: (voorzitter van de Ingge Syarana- optimaal duurzaam door reductie en de klant kiest Dutch Green Building Council - www.dgbc.nl Tweede Kamer ter groot. Jaarlijks komt daar circa 450.000 vierkante meter nieuwbouw mual door middel van een extra bijdrage of er CO2 neutraal SenterNovem - www.circle-of-blame.nl commissie Milieu) bij; dat is minder dan een procent op jaarbasis. Het besparingspotentieel verhuisd wordt. Nationale CO2 Benchmark - www.co2benchmark.nl ontvangt CO2-jaar- rekening. van de bestaande bouw is een factor twintig tot veertig groter dan bespa- Besparingspotentieel zeventig procent Door besparen op verbruik en vergroenen van in- zomaar. Een gebouw uit 1970 is niet representatief als ringen in nieuw te bouwen kantoren koop zijn besparingen tot zeventig haalbaar op CO2 benchmark voor een gebouw dat gebouwd is in 2002. uitstoot. Uit verschillende projecten in meer dan Naast het bouwjaar zijn er nog andere aandachtspun- honderd gebouwen is gebleken dat deze besparing ten zoals de aanwezigheid van datacentres, opslag- budgetneutraal of zelfs winstgevend kan worden ruimtes of productieruimtes. Doordat de Nationale gerealiseerd. In euro’s is het besparingspotentieel CO2 Benchmark gebruik maakt van een grote database (dus exclusief compensatie!) tussen de twintig en de met gebouw- en verbruiksgegevens is het mogelijk Binnen de utiliteitssector is snel en veel succes te be- naar de reden waarom gebouwen niet duurzamer zijn. veertig procent. Dit betekent een potentieel van 1,7 om een goede benchmark uit te voeren. Op deze halen op het gebied van energiebesparing. Er ligt een Ook in bestaande gebouwen zijn er voorbeelden van tot 3,4 miljoen ton CO2 op jaarbasis. Om realistische manier kan een organisatie snel en objectief een CO2 uitdaging voor wat betreft duurzaam ontwikkelen van oplossingen om de vicieuze cirkel te doorbreken: doelen te stellen op het gebied van duurzaamheid, footprint opstellen en worden reductiepotentiëlen per vastgoed en het verduurzamen van bestaande bouw. Annexum doorbreekt de ‘Circle of Blame’ en zorgt is het van belang om te weten hoe goed of slecht een categorie per gebouw zichtbaar. Binnen nieuwbouw was geringe ontwikkeling van samen met huurders voor een win-win situatie op gebouw het doet tegenover andere. De eerste stap duurzaam vastgoed te zien, waarbij ontwikkelaars, het gebied van duurzaamheid. Na het meten van CO2 om bestaande bouw te verduurzamen begint daarom Duurzaamheid én kostenreductie bouwers, beleggers, huurders en beheerders vooral de en het zichtbaar maken van het besparingspotentieel, met meten en benchmarken. De economische crisis zorgt ervoor dat organisaties oorzaak bij elkaar legden. Door Jonathon Porritt werd werden een aantal besparende maatregelen onder- een focus hebben op kostenreductie, waarbij andere dit getypeerd als de ‘Circle of Blame’. Men legt de oor- zocht. Om energiereductie te realiseren en de gebou- Benchmarken onderwerpen even op de achtergrond komen. Duur- zaak bij de ander, waarbij het bijvoorbeeld gaat om de wen duurzamer te maken, was een investering nodig. Een van de methodes om te meten en benchmarken zaamheid is een onderwerp wat niet op de achtergrond onwil om te investeren of er wordt aangegeven dat er Annexum heeft besloten om drie opties voor te leg- is met de Nationale CO2 Benchmark. Dit is een nati- zou moeten komen, juist omdat het zorgt voor kos- geen vraag naar duurzame gebouwen is. SenterNovem gen aan de huurders van hun panden: 1) De eigenaar onale database van kennis en ervaringscijfers waarmee tenreductie. Reduceren is een eerste stap, waarmee een besteedt in het kader van ‘Circle of Blame’ aandacht investeert en de huurders houden tijdelijk gelijke uitstootreducties zichtbaar worden gemaakt. De kostenreductie behaald wordt. De tweede stap is ver- aan koplopers die deze vicieuze cirkel doorbreken met servicekosten, totdat de investering is terugverdiend. methode van meten is gebaseerd op het Green House groenen, waar veel CO2 uitstoot mee bespaard wordt. eigen oplossingen om duurzaam vastgoed te ontwik- Het voordeel van de lagere CO2 uitstoot is hierbij Gas Protocol, een internationale standaard voor het Deze twee stappen zorgen ervoor dat zowel eigenaren kelen. Er worden bijvoorbeeld zogenaamde ‘groene meteen voor de huurder. 2) De huurder investeert meten van CO2 uitstoot. De uitstoot wordt gemeten als huurders profiteren van het verduurzamen van hun kantoren’ gebouwd, die volledig CO2 neutraal zijn. De waarbij het kostenvoordeel en de CO2 reductie met- binnen de categorieën elektriciteit, brandstoffen, afval, gebouw. Met een besparingspotentieel van 1,7 tot 3,4 bestaande bouw zorgt echter voor veel meer CO2. een voor de huurder zijn. 3) De eigenaar en de papier, water en vervoer. Het benchmarken van ge- miljoen ton CO2 zijn gebouwen een belangrijke factor huurder investeren samen. Het voordeel wordt ge- bouwen op het gebied van duurzaamheid gaat niet in de reductie van CO2 uitstoot in Nederland. Dat deze Circle of Blame deeld via de huur en/of servicekosten. In alle gevallen besparingen ook nog winstgevend zijn maakt duur- Met een uitstoot van zo’n 8,4 miljoen ton CO2 zijn worden de doelstellingen om de gebouwen duurza- zaamheid in de huidige economische situatie nog kantoren als geheel medebepalend voor de CO2uit- mer te maken behaald en profiteren beide partijen Quick wins CO2 reductie: aantrekkelijker. fmi stoot in Nederland, maar het besparingspotentieel van de lagere CO2 uitstoot. • groene stroom inkopen; van de bestaande bouw is een factor twintig tot veer- UTS Nederland geeft klanten de mogelijkheid om • opnieuw inregelen van klimaatinstallaties; tig groter dan besparingen in nieuw te bouwen kan- CO2 neutraal te verhuizen. Na het meten en reduceren • ruimtegebruik optimaliseren; toren. De ‘Circle of Blame’ blijkt ook te bestaan in de van de CO2 uitstoot heeft UTS ervoor gekozen de • duurzame verlichting toepassen; > Ir. Bram Adema, directeur Corporate Facility Partners, bestaande bouw: eigenaren, vastgoedmanagers en back-office van het bedrijf (waar ze zelf invloed op • wagenparkbeleid. Inggé Syaranamual, consultant Corporate Facility Partners. huurders wijzen naar elkaar als er gevraagd wordt hebben) door middel van compensatie met ‘Gold 46 fmi 4 - 2009 4 - 2009 fmi 47