ШУТИС-ийн дүрэм, журмын эмхэтгэл

1. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
ШИНЖЛЭХ УХААН ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛь
ШУТИС-ийн дүрэм
журмын эмхэтгэл
0

2. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
УЛААНБААТАР ХОТ
2013 он
ГАРЧИГ
Хуудсын
№ Нэр дугаар
1 ШУТИС-ийн дүрэм ..........
2 ШУТИС-ийн удирдах зөвлөлийн дүрэм ..........
3 Хөдөлмөрийн дотоод журам ..........
4 Ректорын зөвлөлийн хурлын дэг ..........
5 Захиргааны зөвлөгөөний журам ..........
6 Ёслолын хувцасны журам ..........
7 Тушаал боловсруулах, хянах, бүртгэх, биелэлтэд ..........
хяналт тавих журам
8 ШУТИС-ийн профессорын баг, тэнхимд тавигдах ..........
шаардлага, профессор багшийн албан тушаалд сонгон
шалгаруулж ажиллуулах журам
9 ШУТИС-ийн профессор багш ажилтан ажилчдыг ..........
шагнаж урамшуулах журам
10 ШУТИС-д ажиллаж буй ахмад профессор багш нарын ..........
хөдөлмөр эрхлэлтийг зохицууулах журам
11 ШУТИС-ийн удирдах албан тушаалтны албан үүргийг ..........
түр орлон гүйцэтгэх, албан тушаал хавсран ажиллах
журам
12 ШУТИС-ийн профессор багш нарыг аттестатчилах, ..........
профессорын баг, тэнхимийн рейтинг тогтоох журам
13 Профессор багш ажилтан ажилчдад ажлын үр дүнгээр ..........
нэмэгдэл хөлс олгох журам
14 Гэрээт багшийн журам ..........
1

3. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
15 ШУТИС-ийн дотоод хяналт шалгалтын журам ..........
16 ШУТИС-ийн багш ажилтныг орон сууцны зээлд ..........
хамруулах үйл ажиллагааг зохицуулах журам
17 ШУТИС-д мөрдөх албан хэрэг хөтлөлтийн заавар ..........
18 ШУТИС-ийн архивын дүрэм ..........
19 ШУТИС-ийн дэргэдэх баримт бичиг нягтлан шалгах ..........
комиссын дүрэм
20 ШУТИС-ийн багшийн мэргэжлийн ёс зүйн дүрэм ..........
21 ШУТИС-ийн багш нарыг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг ..........
санхүүжүүлэх үлгэрчилсэн түр журам
22 ШУТИС-ийн элсэлтийн журам ..........
23 Оюутны хичээл сонголтын журам ..........
24 Оюутны мэдлэг үнэлэх журам ..........
25 Шилдэг оюутан шалгаруулах журам ..........
26 Бакалаврын сургалтын дипломын төсөл, ажил ..........
хамгаалах журам
27 Оюутны шилжилт хөдөлгөөний журам ..........
28 Кредит дүйцүүлэн тооцох комиссын ажиллах журам ..........
29 Оюутны давхар мэргэжил эзэмших сургалтыг зохион ..........
байгуулах журам
30 Зуны сургалтыг зохион байгуулан явуулахад ..........
баримтлах журам
31 Чөлөө авах хүсэлтэй оюутны сургалтын төлбөрийн ..........
тооцоог хийх аргачлал
32 Биеийн тамир, спортын сургалтыг зохион байгуулах ..........
журам
33 Багшаас оюутанд зөвлөх журам ..........
34 Дээд боловсролын диплом олгоход баримтлах журам ..........
2

4. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
35 ШУТИС-ийн оюутнуудад кредитийн урамшуулал ..........
олгох журам
36 Профессор багш нарын ажлын кредит тооцох журам ..........
37 ШУТИС-ийн оюутны ёс зүйн дүрэм ..........
38 Мэргэжлийн ба техникийн боловсролын сургалтын ..........
багшийн сургалтын ажлыг багц цагаар тооцох журам
39 ШУТИС-ийн мэргэжлийн сургалттай бүрэлдэхүүн ..........
сургууль, коллеж МСҮТ-д суралцагчдын мэргэжлийн
дадлага хийх журам
40 ШУТИС-ийн мэргэжлийн болон техникийн боловсрол, ..........
сургалтын байгууллагын төгсөгчдөөс төгсөлтийн
шалгалт авах, мэргэжлийн зэрэг цол олгох журам
41 ШУТИС-ийн Политехник коллеж, МСҮТ-ийн багшийн ..........
албан тушаалын зэрэглэл тогтоох журам
42 ШУТИС-ийн номын сангийн дүрэм ..........
43 Номын сангийн үйлчилгээний дотоод журам ..........
44 Номын сангийн фонд бүрдүүлэлт хийх журам ..........
45 ШУТИС-ийн профессор багш нарын ном сурах бичиг ..........
бичихэд тавигдах шаардлага
46 ШУТИС-ийн профессор багш нарын бүтээлийн ..........
нэгдсэн ном зүй
47 ШУТИС-ийн Е-нээлттэй сургууль, номын сангийн ..........
үйлчилгээ үзүүлэх түр журам
48 Бүтээлийн чөлөө олгох журам ..........
49 ШУТИС-ийн дэд профессор, профессор цол олгох ..........
журам
50 ШУТИС-ийн хүндэт цол олгох журам ..........
51 ШУТИС-д зөвлөх профессор ажиллуулах журам ..........
52 ШУТИС-д магистр доктор /PhD/-ын сургалт явуулах, ..........
3

5. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
зэрэг хамгаалуулахад баримтлах журам
53 ШУТИС-ийн магистр, доктор /Ph.D/-ын сургалтын ..........
кредит бүрдүүлэлт, төлбөрийн хуваарилалтыг
зохицуулах түр журам
54 ШУТИС-ийн технологийн сангийн журам ..........
55 ШУТИС-д эрдэм шинжилгээ, судалгааны төсөл, гэрээт ..........
ажил гүйцэтгэх журам
56 ШУТИС-ийн эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн ..........
журам
57 ШУТИС-мйн эрдэм шинжилгээ, судалгааны төвийн ..........
нийтлэг журам
58 ШУТИС-ийн хөгжлийн стратегийн замын зураглал ..........
/2012-2021 он/
59 Үр дүнд суурилсан менежментийг бүрэлдэхүүн ..........
сургуулиудад нэвтрүүлэх түр журам
60 ШУТИС-ийн профессор багш, ажилтан албан хэргээр ..........
гадаадад зорчих журам
61 Гадаадын мэргэжилтэн багш урьж ажиллуулах журам ..........
62 Гадаадын зочид төлөөлөгчдөд үйлчлэх журам ..........
63 ШУТИС-ийн төсөв, санхvvгийн vйл ажиллагааны ..........
журам
64 Нягтлан бодох бvртгэлийн бодлогын баримт бичиг ..........
65 ШУТИС-д бараа, ажил үйлчилгээ худалдан авах үйл ..........
ажиллагааг зохион байгуулах, хэрэгжүүлэх журам
66 ШУТИС-ийн оюутны байрны журам ..........
4

6. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
ШУТИС-ийн Удирдах зөвлөлийн 2008 оны 1-р
сарын 23-ны өдрийн хурлаар хэлэлцэж батлав.
МОНГОЛ УЛСЫН ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН
ИХ СУРГУУЛИЙН ДҮРЭМ
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1. Монгол Улсын Шинжлэх Ухаан, Технологийн Их Сургууль
(цаашид ШУТИС гэх) нь дээд боловсролын зэрэгтэй мэргэжилтэн
бэлтгэх, судалгаа, туршилт явуулах, үр дүнг сургалт үйлдвэрлэлд
нэвтрүүлэх, зөвлөгөө өгөх зэргээр нийгэмд үйлчлэх зорилготой
ашгийн төлөө бус, төрийн өмчийн их сургууль байна.
1.2. ШУТИС-ийн үйл ажиллагааг Монгол Улсын Үндсэн хууль,
Боловсролын болон Дээд боловсролын тухай хууль, Шинжлэх ухаан,
технологийн тухай хууль, холбогдох бусад хууль тогтоомж, энэхүү
дүрмээр зохицуулна.
1.3. ШУТИС-ийн хөгжлийн алсын хараа нь олон улсын жишигт
дүйцсэн шинжлэх ухаан, технологийн хөгжлийн төв-нээлттэй,
сонгодог их сургууль болоход чиглэгдэнэ.
1.4. ШУТИС-ийн эрхэм зорилго нь зах зээлийн эрэлт хэрэгцээг
мэдэрч, гадаад дотоодод өрсөлдөх чадвартай мэргэжилтэн,
судлаачдыг бэлтгэн, мэдлэг ба инновацид тулгуурласан оюуны
капиталаа эрчимтэй хөгжүүлэх замаар улс орны мэдлэгт суурилсан
эдийн засгийн хөгжилд хувь нэмэр оруулахад чиглэсэн чанартай, үр
ашигтай, тогтвортой үйлчилгээ үзүүлэхэд оршино.
1.5. ШУТИС-ийн үнэт зүйл:
 Хүмүүнлэг үзэл баримтлал
 Уламжлал ба шинэчлэл
 Хүмүүний болон оюуны капитал
5

7. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
 Чанар, ил тод, хариуцлагатай байдал
 Шинэ бүтээлч сэтгэлгээ
1.6. ШУТИС-ийн зорилго нь төрөөс боловсрол, шинжлэх
ухааны талаар баримтлах бодлогод тулгуурлан боловсролын үндсэн
зарчим, олон улсын нийтлэг жишиг хандлагад нийцүүлэн англи хэл,
мэдээллийн технологийн өндөр боловсролтой инженер, технологи,
салбарын менежментийн мэргэжилтэн бэлтгэхэд оршино.
1.7. ШУТИС-ийн удирдлага, бүтэц, зохион байгуулалт, үйл
ажиллагаа, бүрэлдэхүүн болон харъяа сургууль, эрдэм шинжилгээ,
судалгааны хүрээлэн, төв, профессорын баг, тэнхим, бусад
нэгжүүдийн харилцаа, профессор, багш, ажилтан, ажилчид,
суралцагчдын эрх үүрэг нь энэхүү дүрмээр зохицуулагдана.
1.8. ШУТИС-ийн удирдлага оршин байгаа газар нь нийслэл
Улаанбаатар хот, хаяг: Сүхбаатар дүүрэг 8-р хороо, Бага тойруу
ШУТИС-ийн төв байр.
1.9. ШУТИС-ийн нэрийн англи орчуулга нь “Mongolian
University of science and technology” байна.
1.10. ШУТИС өөрийн туг, бэлэгдэлтэй байна.
Хоёр. ШУТИС-ийн үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл
2.1. Бакалавр, магистр, докторын сургалт явуулах;
2.2. Ерөнхий боловсролын гүнзгийрүүлсэн болон мэргэжлийн
анхан шатны сургалт явуулах;
2.3. Дипломын дараах мэргэжил дээшлүүлэх болон зэрэг, дэв
олгох сургалт явуулах;
2.4. Их сургуулийг хөгжүүлэх чиглэл, хөтөлбөр боловсруулж
хэрэгжүүлэх, гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх;
2.5. Сургалтын агуулга, арга, хэлбэр, судалгаа, туршилтын
ажлын зорилт, чиглэл, тэдгээрийг шийдвэрлэх арга замыг сонгож
хэрэгжүүлэх;
2.6. Багш, эрдэм шинжилгээний ажилтан бэлтгэх, давтан сургах,
мэргэжилтэн, эрдэмтдийг сонгон шалгаруулж авах замаар профессор
багш нарын бүрэлдэхүүнийг сайжруулж, их сургуулийн эрдмийн
чадавхийг дээшлүүлэх;
2.7. Суурь ба хавсарга судалгаа хийх, туршилт, үйлдвэрлэл
явуулах замаар их сургуулийн шинжлэх ухаан технологийг
хөгжүүлэх;
2.8. Зохион бүтээх, зураг төсөл боловсруулах, зөвлөгөө өгөх, үр
дүнг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх, технологи дамжуулах, нутагшуулах;
Гурав. ШУТИС-ийн зохион байгуулалтын бүтэц
6

8. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
3.1. Их сургууль нь бүрэлдэхүүн болон харъяа сургууль, эрдэм
шинжилгээний хүрээлэн, судалгааны төв, технологийн парк,
туршилтын үйлдвэр, лаборатори, номын сан, сурах бичиг, хэвлэлийн
болон эрүүл мэндийн төв, сургалтын полигон зэрэг үндсэн нэгжтэй,
профессорын баг, тэнхимд тулгуурласан зохион байгуулалттай байна.
Харъяа сургууль, хүрээлэн нь бие даасан хуулийн этгээд байна.
3.2. Харъяа болон бүрэлдэхүүн сургуулиуд ерөнхий
боловсролын сургуулийн гүнзгийрүүлсэн болон мэргэжлийн анхан
шатны сургалтыг явуулахдаа Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн
захиргааны төв байгууллагаас тусгай зөвшөөрөл авсан байна.
3.3. Харъяа болон бүрэлдэхүүн сургууль, хүрээлэн нь өөрт
оногдсон төсөв, орлогын зарцуулалт, сургалтын болон судалгааны
зохион байгуулалт, үндсэн хөрөнгийн урсгал засвар, салбарын гадаад,
дотоод хамтын ажиллагааг бие даан хэрэгжүүлнэ.
3.4. Бүрэлдэхүүн сургууль, эрдэм шинжилгээний хүрээлэн,
судалгааны төв нь Их сургуулийн бодлогын хүрээнд эрдэм
шинжилгээ, сургалт, үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх чиглэлийг
тодорхойлох, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж сургуулиас
хариуцуулсан үндсэн хөрөнгийг эзэмшин, эргэлтийн хөрөнгийг
захиран зарцуулж, улсын төсөв, сургалтын төлбер, эрдэм
шинжилгээний төсөл болон өөрийн үйл ажиллагааны орлого, бусад эх
үүсвэрээр санхүүжнэ.
3.5. Профессорын баг, тэнхимд Их сургуулийн сургалт, эрдэм
шинжилгээний үндсэн ажил төвлөрөх бөгөөд хүрээлэн, төвүүд нь
сургалтын ажилд профессорын баг, тэнхимээр дамжин оролцоно.
Докторын сургалтыг профессорын баг тэнхим болон хүрээлэн,
судалгааны төвүүдийг түшиглүүлэн явуулна.
3.6. Тэнхим нь мэдлэгийн тодорхой салбараар төрөлжсөн,
сургалтын процессыг хариуцан зохион байгуулах нэгж байна.
Лаборатори нь сургалт, судалгаа болон туршилт-зохион бүтээх ажил
эрхэлдэг нэгж мөн.
3.7. Судалгааны төв, технологийн парк, туршилтын үйлдвэр нь
эрдэм шинжилгээ, зохион бүтээх, туршилт явуулах, технологи
дамжуулах төсөл, гэрээт ажлын орлогоор санхүүжнэ.
3.8. Сургууль, хүрээлэн, төв, профессорын баг, тэнхим,
мэргэжлийн салбарын болон бусад нэгжүүдийн үйл ажиллагааг
Ректорын тушаалаар баталсан тус тусын дүрэм, журмаар зохицуулна.
3.9. Харъяа болон бүрэлдэхүүн сургуулийн захирлыг Ректор 4
жилийн хугацаагаар томилно. Шаардлагатай гэж үзвэл тухайн
сургуулийн хамт олны саналыг авч болно.
7

9. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
3.10. Бүрэлдэхүүн сургууль, хүрээлэн, төвийн захирал, эрхлэгч
нарын тодорхой асуудлаар шийдвэр гаргах эрх хэмжээг Ректорын
шийдвэрээр олгоно. Бүрэлдэхүүн сургууль нь дотроо сургалтын алба,
мэргэжлийн салбар, профессорын баг, тэнхим, судалгааны төв,
туршилтын цех, санхүү, аж ахуйн нэгжүүдтэй байна.
3.11. Бүрэлдэхүүн болон харъяа сургууль, хүрээлэнд Эрдмийн
зөвлөл, захирлын зөвлөл ажиллана.
3.12. Бүрэлдэхүүн болон харъяа сургуулийн захирал нь шийдвэр
гаргах эрх хэмжээ, хүлээх хариуцлага, нийлүүлэх бүтээгдэхүүн
зэргийг тусгасан бизнес төлөвлөгөөг жил бүр боловсруулж ректороор
батлуулах ба хөдөлмөрийн гэрээг Ректортой байгуулж, гүйцэтгэсэн
ажлын тайланг их сургуулийн Захиргааны зөвлөгөөн болон тухайн
сургуулийн хамт олондоо тогтмол тайлагнаж байна.
3.13. Их сургууль нь харъяа сургуулийг арга зүйн удирдлагаар
хангаж, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавьж ажиллана.
3.14. Хэд хэдэн профессорын баг, тэнхим үйл ажиллагааныхаа
чиглэлээр салбар болж ажиллаж байж болно.
3.15. Салбар нь дараахь чиглэлийн үйл ажиллагаа явуулна.
Үүнд:
1. Оюутны сурлага, хүмүүжлийн төлөвшилтөнд байнгын хяналт
тавьж ажиллана.
2. Бакалаврын төгсөх сонголт хийсэн оюутан, магистр,
докторын сургалтын явц үр дүнг хэлэлцэж, зөвлөгөө өгөх;
3. Салбарын оюутны хичээл сонголт, сахилга хүмүүжлийн
байдалд үнэлэлт өгөх;
4. Багш нарыг оюутны зөвлөхөөр томилж улирал тутам дүгнэх;
5. Салбарын багш, оюутны дунд профессорын болон тэнхимийн
семинар зохион байгуулах;
6. Салбарын оюутнуудын төгсөлтийн ажил, судалгааны ажлын
явцыг дүгнэж зөвлөх;
7. Салбарын төгсөгчдийн хөдөлмөр эрхлэлтэд судалгаа хийж,
холбогдох арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх;
Дөрөв. ШУТИС-ийн удирдлага
4.1. ШУТИС-ийн өөрийн удирдлагыг Удирдах зөвлөл,
мэргэжлийн удирдлагыг Эрдмийн зөвлөл, захиргааны удирдлагыг
Ректорын зөвлөл тус тус хэрэгжүүлнэ.
4.2. Их сургуулийн Удирдах зөвлөл нь Боловсролын тухай
хуульд заасны дагуу байгуулагдаж, үйл ажиллагаагаа дүрмээр
зохицуулна. Удирдах зөвлөлийн дүрмийг ШУТИС-ийн Удирдах
зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэж батална.
8

10. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
4.3. Эрдмийн зөвлөл нь эрдэм шинжилгээ, сургалтын үйл
ажиллагааг боловсронгуй болгох, хөгжүүлэх бодлого, зорилт,
чиглэлийг тодорхойлох, түүний үр дүнг хэлэлцэж санал, дүгнэлт,
зөвлөмж гаргах зэргээр Их сургуулийг мэргэжлийн удирдлагаар
хангана.
4.4. Эрдмийн зөвлөлийн үйл ажиллагааны үндсэн хэлбэр нь
нийт гишүүдийн хуралдаан байна. Эрдмийн зөвлөлийг Ректор
удирдана. Дэд даргаар Эрдэм шинжилгээ, технологийн проректор,
эрдэмтэн нарийн бичгийн даргаар Шинжлэх ухаан, технологийн
газрын даргыг тус тус томилон ажиллуулна.
4.5. Эрдмийн зөвлөл нь проректор, газар, алба, төвийн дарга,
эрхлэгч, бүрэлдэхүүн болон харъяа сургуулийн захирал, тэргүүлэх
профессор, эрдэм шинжилгээний хүрээлэн, төв, салбарын тэргүүлэх
эрдэмтдийн төлөөллөөс бүрдэх ба Эрдмийн зөвлөлийн ажиллах
журам, бүрэлдэхүүнийг Ректорын тушаалаар батална.
4.6. Эрдмийн зөвлөл нь дараахь чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ. Үүнд:
1. Их сургуулийн хөгжлийн бодлого, эрдэм шинжилгээ,
үйлдвэрлэл, технологи дамжуулах хөтөлбөр боловсруулж батлуулах;
2. Эрдэм шинжилгээний ажлын талаар баримтлах бодлого,
чиглэл, үр дүнг хэлэлцэж батлуулах;
3. Сургалтын бодлого, технологийн холбогдолтой баримт бичиг,
зохион байгуулалт, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө батлуулах;
4. Профессорын баг, тэнхим байгуулах, нэгтгэх, өөрчлөн зохион
байгуулах, татан буулгах талаар санал, дүгнэлт гаргах;
5. Профессор, дэд профессор, хүндэт доктор цол олгох;
4.7. Эрдмийн зөвлөл нь их сургуулийн удирдах үйл
ажиллагаанд профессор багш нарын оролцох эрх мэдлийг өргөжүүлэх
зорилгоор чиг үүргийн цар хүрээ, онцлогоос хамаарч эрх мэдлийн
хуваарилалтыг дараахь үндсэн чиглэлээр хэрэгжүүлэх байнгын
ажиллагаатай дэд зөвлөлүүдтэй байж болно. Үүнд:
1. Сургалтын ажлын чанарыг дээшлүүлэх бодлого боловсруулах;
2. Судалгаа-шинжилгээний ажлын чиглэлийг тогтоох, эрдэм
шинжилгээ-үйлдвэрлэлийн холбоог бэхжүүлэхэд чиглэгдсэн
бодлогыг тодорхойлох;
3. 3.Их сургуулийн эдийн засаг, санхүүгийн болон хамт олны
нийгмийн асуудлаар судалгаа хийж дүгнэлт гаргах, бодлого
боловсруулах;
4. Багш, оюутан, ажилтан ажилчдад үзүүлэх үйлчилгээ, хамт олны
хөдөлмөрийн үйл ажиллагаа, эрүүл ахуйн асуудлыг судалж
бодлого боловсруулах;
9

11. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
4.8. Дэд зөвлөлүүдийн эрх хэмжээ, үйл ажиллагаанд баримтлах
журам, шинээр байгуулах, өөрчлөх, нэгтгэх, татан буулгах асуудлыг
Их сургуулийн Эрдмийн зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэж шийдвэрлэнэ.
4.9. Байнгын ажиллагаатай дэд зөвлөлүүдийн бүрэлдэхүүн,
удирдлагыг Ректорын тушаалаар батална.
4.10. Их сургууль нь хамтын удирдлагын зөвлөлдөн зохицуулах,
зөвлөх үүрэг бүхий Ректорын зөвлөлтэй байна.
4.11. Ректорын зөвлөл дараахь чиг үүрэгтэй ажиллана. Үүнд:
1. Их сургуулийн үйл ажиллагаа, хэтийн төлвийн талаар асуудал
боловсруулж, Эрдмийн зөвлөл, Удирдах зөвлөлд оруулах;
2. Мэргэжилтэн бэлтгэх мэргэжлийн нэр, чиглэлийг тогтоох
саналыг боловсруулж, Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн
захиргааны төв байгууллагад тавих;
3. Их сургуулийн үйл ажиллагааны дотоод журам, заавруудыг
батлах, нэмэлт өөрчлөлт оруулах;
4. Бүрэлдэхүүн, харъяа сургуулиуд, бусад нэгжийг нэгдсэн
удирдлагаар хангах, тайланг хэлэлцэж, үйл ажиллагаанд нь
үнэлэлт дүгнэлт өгөх;
5. 5.Их сургуулийн бодлого, үйл ажиллагааг нэгдсэн удирдлагаар
хангаж, төлөвлөсөн ажлын хэрэгжилтийг бүрэлдэхүүн сургууль,
хүрээлэнд зохион байгуулах, гүйцэтгэлд нь хяналт тавих;
6. Их сургуулийн Удирдах зөвлөл, Эрдмийн зөвлөлөөс гаргасан
шийдвэрийг хэрэгжүүлэх;
7. Их сургуулийн төвлөрсөн санг бүрдүүлж, төсвийг зарцуулах
асуудлыг хэлэлцэх;
8. "Хүндэт профессор" цол олгох, Эрдмийн зөвлөлийн болон
Ректорын нэрэмжит шагнал олгох;
4.12. Ректорын зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг
Ректорын тушаалаар батална.
4.13. Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв
байгууллагаас томилогдсон Ректор нь их сургуулийн өдөр тутмын
үйл ажиллагааг удирдаж, томилсон байгууллагын өмнө ажлаа
тайлагнадаг албан тушаалтан мөн. Ректороор ажиллах бүрэн эрхийн
хугацааг түүнийг томилсон байгууллага нь хөдөлмөрийн гэрээгээр
зохицуулна.
4.14. Ректор их сургуулийн удирдлагыг Монгол улсын хууль
тогтоомж, энэхүү дүрэм, Боловсролын асуудал эрхэлсэн сайдтай
байгуулсан гэрээний дагуу хэрэгжүүлнэ.
4.15. Ректор нь эрхэлсэн ажил, үйл ажиллагаагаа үр нөлөөтэй,
тасралтгүй, хэвийн, жигд явуулах орчин, нөхцөл бүрдүүлэх
бодлогын хэрэгжилтийг зохион байгуулах зорилгоор Захиргаа хүний
10

12. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
нөөцийн болон хяналт шинжилгээ үнэлгээний зэрэг ажлын
нэгжүүдтэй байна.
4.16. Ректор түр хугацаагаар эзгүй байх үедээ өөрийн албан
үүргийг аль нэг проректорт түр орлон гүйцэтгүүлж, энэ тухай
шийдвэр гаргасан байна. Албан үүрэг орлон гүйцэтгэгч нь тухайн
ажлыг орлон гүйцэтгэх хугацаандаа бүрэн хариуцах бөгөөд үндсэн
ажлаа нэгэн адил хариуцна.
4.17. Их сургуулийн Ректор нь дараахь эрх үүргийг
хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулна. Үүнд:
1. Дээд боловсрол, шинжлэх ухаан, технологийг хөгжүүлэх
төрийн бодлого, профессор, багш, ажилтан, суралцагчдын эрэлт
хэрэгцээнд нийцүүлэн сургуулиа хөгжүүлэх, үйлчлэх хүрээг
өргөжүүлэх, бүтэц, зохион байгуулалтыг боловсронгуй болгох үйл
ажиллагааны чиглэл, хөтөлбөр боловсруулан Эрдмийн зөвлөл,
Удирдах зөвлөлөөр хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлэх, гарсан шийдвэрийг
хэрэгжүүлэх;
2. Бүтцийн нэгж, харъяа болон бүрэлдэхүүн сургуулийг хэвийн
тогтвортой ажиллах нэгдсэн зохицуулалт, удирдлагаар хангах,
тэдгээрийн үйл ажиллагааны чанарын талаар байнгын бүрэн дүүрэн
мэдээлэлтэй байх, үр дүнг хариуцах;
3. Сургуулийн үндсэн үйл ажиллагааны чанарыг тасралтгүй
сайжруулах бүтэц, механизмын тогтвортой ажиллагааг хангах;
4. “Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай
хууль”-д заасан ерөнхий менежерийн бүрэн эрхийг эдэлж, үүргийг
хүлээх;
5. Сургуулийн орон тоо, цалингийн санг тогтоох;
6. Сургуулийн дотоод журам, бусад журам заавар, Ректорын
болон Эрдмийн зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг хянан
батлах;
7. Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв
байгууллагаас эрх олгосноор сургалтын төлөвлөгөөг батлах;
8. Проректор, газар, алба, төвийн дарга, бүрэлдэхүүн болон
харъяа сургууль, хүрээлэн, төвийн захирал, дэд захирал, эрдэмтэн
нарийн бичгийн дарга, профессор, багш, төв захиргааны болон
бүрэлдэхүүн сургуулийн сургалт, санхүү бүртгэлийн ажилтнуудыг
томилох, чөлөөлөх, эдгээр албан тушаалтны хөдөлмөрийн гэрээг жил
бүр дүгнэж, сунгах эсэхийг шийдвэрлэх;
9. Их сургуулийн дотоод хяналт шинжилгээ, үнэлгээнд үндэслэн
газар, алба, төв нэгжүүдийн болон профессор багш ажилтнуудын үйл
ажиллагаанд үнэлэлт дүгнэлт өгөх, багш, ажилтны ажлын байрны
тодорхойлолтыг хянан батлах;
11

13. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
10. Тодорхой асуудлаар Удирдах зөвлөлийг хуралдуулах
саналыг Зөвлөлийн даргад тавих;
11. Их сургуулийг төлөөлж гадаад, дотоодын байгууллагатай
холбоо тогтоох, хамтран ажиллах талаар бодлого боловсруулах,
чиглэл өгөх, гэрээ хэлцэл байгуулах;
12. Төсөв, хөрөнгийг төвлөрүүлэх, хөрөнгийг үйл ажиллагааны
хэтийн төлөвлөгөөнд заасны дагуу захиран зарцуулах, төсөв
санхүүгийн төлөвлөлт, хуваарилалт, зарцуулалтад хяналт тавих;
13. Их сургууль магадлан итгэмжлэлд орох ажлыг удирдан
зохион байгуулах;
14. Итгэмжлэл, гэрчилгээ олгох;
15. Багш, ажилтан, суралцагчдын нийгмийн асуудлыг
шийдвэрлэх, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн
нөхцөлийг бүрдүүлэх;
16. Үйл ажиллагааны үр дүнгийн талаар Их сургуулийн хамт
олон, Эрдмийн зөвлөл, Удирдах зөвлөлд мэдээлэх, боловсролын
асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад тайлагнаж
байх;
17. Хууль тогтоомжид заасан бусад эрх, үүрэг
4.18. Их сургуулийн удирдлагын шийдвэрийг үндэслэлтэй,
шуурхай гаргаж байх нөхцлийг бүрдүүлэх зорилгоор Ректор нь
проректор, газрын дарга нарыг оролцуулан Захиргааны
зөвлөгөөнийг хийж байна. Захиргааны зөвлөгөөн хэлэлцсэн
асуудлаар хурлын тэмдэглэл гаргах бөгөөд дараахь үүрэгтэй
ажиллана. Үүнд:
1. Их сургуулийн Эрдмийн зөвлөл, Ректорын зөвлөлийн хурлаас
гаргасан шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг захиргааны нэгжүүдийн
хэмжээнд зохион байгуулах;
2. Тэргүүлэх профессор, тэнхимийн эрхлэгчийн албан тушаалд
ажиллуулах хүмүүсийг сонгон шалгаруулах, тэдгээрийн ажлыг
дүгнэх;
3. Их сургуулийн бүтэц, зохион байгуулалт, орон тоо, цалин
нэмэгдэл, урамшууллын хэмжээг тогтоох, өөрчлөх талаар судалгаа
хийж, Ректорын зөвлөлийн саналыг авч Удирдах зөвлөлд оруулах;
4. Төрийн одон медаль, гавъяат цол, Яамны болон бусад шагнал
урамшилд нэр дэвшүүлэх;
5. ШУТИС-ийн дотоодын сангийн хөрөнгөөр гүйцэтгэх эрдэм
шинжилгээний төсөл шалгаруулах, үр дүнг хэлэлцэх,
12

14. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
6. ШУТИС-ийн захиргааны ажилтнуудаас гаргасан сахилгын
зөрчлийн талаар болон бүрэлдэхүүн сургуулийн захиргааны
шийдвэрийн талаар гаргасан гомдлыг хянан хэлэлцэх;
4.19. Их сургуулийн эрхэм зорилго, стратегийг хэрэгжүүлэхээр
Сургалтын, Эрдэм шинжилгээ, технологийн, Эдийн засаг, нийгмийн
хөгжлийн, Гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны проректортой байх
бөгөөд тэдгээрийг Ректор томилно.
4.20. Проректорууд өөрийн эрхлэх асуудлын хүрээ, ажлын
ачааллаас хамаарсан тодорхой чиглэлийн газар, алба, төв болон бусад
нэгжүүдтэй байна.
4.21. Сургалтын проректор дараахь чиг үүрэгтэй ажиллана.
Үүнд:
1. Сургалтын стандартын агуулга, технологийн өөрчлөлт,
шинэчлэлийг хэрэгжүүлэх, сургалтын материаллаг баазыг бэхжүүлэх
бодлого боловсруулж, шийдвэрлүүлэх;
2. Багшлах боловсон хүчнийг бэлтгэх, шилж сонгох,
чадваржуулах, давтан бэлтгэх, гадаадад мэргэжил дээшлүүлэх,
гадаадаас багш урьж ажиллуулах, багшийн мэргэжлийн ёс зүйн хэм
хэмжээний бодлогыг боловсруулж хэрэгжүүлэх;
3. Бакалавр, магистрын шатны сургалтын чанар, төвшинг
дээшлүүлэх, программын аккредитаци хийх, е - сургалтыг
хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
4. Сурах бичгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, чанарыг
сайжруулах бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэх;
5. Сургалтын төлөвлөгөөний хэрэгжилтэнд хяналт тавих,
6. Шинээр мэргэжлийн салбар нээх, сургалт явуулах зөвшөөрөл
авах, биелэлтэнд хяналт тавих;
7. Элсэлт, төгсөлтийн ажлыг удирдан зохион байгуулах;
8. Профессор, багш, сургалтын болон хичээлийн туслах
ажилтнуудыг аттестатчилах, орон тоо, зэрэглэлийг тогтоох, шагнал
урамшилд тодорхойлох, сахилгын шийтгэл хүлээлгэх санал гаргах,
бүрэлдэхүүн сургуулийн дэд захирлыг томилох, өөрчлөх саналыг
Ректорт оруулах;
9. Сургалт-үйлдвэрлэлийн холбоог хангах бодлого
боловсруулах, бүрэлдэхүүн сургуулиудын энэ чиглэлийн үйл
ажиллагааг дэмжиж, зохицуулах;
10. Профессор, багш нарын дунд тэдний мэдлэг чадварыг
дээшлүүлэх онол, заах арга зүйн семинар, сургалт зохион байгуулах;
11. Оюутны асуудлыг хариуцаж, оюутны үйлчилгээний
төвлөрсөн арга хэмжээний төсөв батлуулж, төсвийн эх үүсвэрийг
бүрдүүлэн зарцуулах;
13

15. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
12. Оюутны нийгмийн асуудлын талаар бодлого боловсруулж
хэрэгжүүлэх, оюутанд зориулсан сургалтын зээл, тэтгэлэг,
тусламжийн хүрээг нэмэгдүүлэх;
13. Оюутнуудын дунд урлаг, спорт, олон нийтийн ажил зохион
байгуулах;
14. Төгсөгчдийн ажил эрхлэлтийн байдалд судалгаа хийж, ажил
эрхлэлтийг дээшлүүлэх бодлого, санал боловсруулж ажиллах;
15. Хариуцсан асуудлаараа ажлын хэсэг байгуулах, хяналт
шалгалт хийх, үнэлэлт дүгнэлт гаргах, санал боловсруулж,
шийдвэрлүүлэх;
16. Эрдмийн зөвлөл, Ректорын зөвлөлийн шийдвэр, Ректороос
өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх.
4.22. Эрдэм шинжилгээ, технологийн проректор дараахь чиг
үүрэгтэй ажиллана. Үүнд:
1. Шинжлэх ухаан, технологийн олон улсын хөгжлийн хандлага,
төрийн бодлогын хүрээнд эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлыг
явуулах, технологи дамжуулах, нутагшуулах үр дүнг нь үйлдвэрлэлд
нэвтрүүлэх бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэх, төсөв хөрөнгийн эх
үүсвэрийг хайж олох;
2. Эрдэм шинжилгээний хүрээлэн, төвүүдийн үйл ажиллагааг
нэгдсэн удирдлагаар хангах, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавих,
тэдгээрийн захирал, эрхлэгч нарыг томилох, өөрчлөх талаар санал
гаргах,
3. Профессорын баг, тэнхимийг шинээр байгуулах, татан
буулгах, өөрчлөх асуудлыг боловсруулж Эрдмийн зөвлөлд оруулж
шийдвэрлүүлэх, профессорын багийн ахлагч, бүрэлдэхүүн сургуулийн
эрдэмтэн нарийн бичгийн даргыг сонгон шалгаруулах, томилох,
өөрчлөх талаар санал боловсруулж, Ректорын зөвлөл болон
Захиргааны зөвлөгөөнд танилцуулах,
4. Шинжлэх ухаан, технологийн мэдээлэл, патент, лицензийн
холбогдолтой арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх;
5. Шинжлэх ухаан, технологийн сангаас зарласан төсөл
шалгаруулах тендерт оролцох ажлыг зохион байгуулах;
6. Профессор, хүндэт доктор цол олгох экспертизийн ажлыг
зохион байгуулах;
7. Эрдмийн зөвлөлийн хурлын бэлтгэл хангах, зохион
байгуулах, шийдвэрийн гүйцэтгэлд хяналт тавих,
8. Магистр, докторын зэрэг олгох сургалтын агуулга, арга зүйг
боловсруулан хэрэгжүүлэх, нэгдсэн удирдлагаар хангах;
14

16. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
9. Эрдмийн цол, докторын зэрэг олгох зөвлөлүүд болон
Эрдмийн зөвлөлийн үйл ажиллагааны уялдааг хангаж зохицуулах,
10. Эрдэм шинжилгээний бичиг, шинжлэх ухаан, технологийн
сэтгүүл хэвлэн нийтлэх асуудлыг эрхлэх;
11. Улсын хэмжээний шинжлэх ухаан, технологийн төслүүдэд
холбогдох сургууль, хүрээлэн, төв, профессорын баг, багш, эрдэм
шинжилгээний ажилтан нарыг зөвлөх болон бусад хэлбэрээр
оролцуулах ажлыг зохион байгуулах;
12. Дотоод, гадаадын өмчийн бүх хэвшлийн байгууллага, аж
ахуйн нэгжүүдтэй хамтран ажиллах, хамтарсан судалгаа хийх,
үйлдвэрлэлд технологи нэвтрүүлэх ажилд төслийн санхүүжилтийг
нэмэгдүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
13. Эрдэм шинжилгээний ажил, магистр, докторын сургалт,
технологи дамжуулах асуудлаар сургууль, хүрээлэнгүүдийн эрдэмтэн
нарийн бичгийн дарга, профессорын багийн ахлагч нарын зөвлөгөөн,
семинар зохион байгуулж, шуурхай удирдлагаар хангах;
14. Улсын хэмжээнд стратегийн ач холбогдол бүхий чиглэлээр
судалгааны болон асуудал шийдвэрлэх лабораториуд байгуулах
асуудлыг холбогдох байгууллагуудтай хамтран судалж хэрэгжүүлэх
ажлыг удирдан зохион байгуулах, хяналт тавих;
15. Их сургуулийн дотоодын технологийн судалгааны сан
байгуулж, сангийн үйл ажиллагааг удирдах;
16. Гадаад орны сургууль, олон улсын байгууллагуудтай
хамтарсан төсөл хэрэгжүүлэх, шинжлэх ухаан, техник, технологийн
хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх бодлого, хөтөлбөр
боловсруулан хэрэгжүүлэх, хамтарсан эрдэм шинжилгээний хурал,
зөвлөгөөн зохиох, профессор багш солилцох ажлыг зохион байгуулах;
17. Их сургуулийн хэмжээнд профессорын баг, тэнхимүүдийн
ажлыг дүгнэх, чансааг тогтоох, удирдамж зөвлөмж гаргах, сургалт
семинар зохион байгуулах;
18. Удирдах зөвлөл, Эрдмийн зөвлөлөөс болон, Ректорын өгсөн
үүрэг даалгаврыг биелүүлэх.
4.23. Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн проректор дараахь чиг
үүрэгтэй ажиллана. Үүнд:
1. Их сургуулийн хөгжлийн төлөвлөлт, нэгдсэн төсвийг
төлөвлөн батлуулах, санхүүжилт авах, төсөв хуваарилах, төвлөрсөн
сан байгуулах, тайлан тэнцэл, статистикийн мэдээ гаргуулах;
2. Төсвийн зардлын норм, нормативийг боловсруулах ажлыг
зохион байгуулах;
15

17. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
3. Их сургуулийн хэмжээнд цалин хөлсийг шинэчлэн тогтоох,
шагнал урамшууллын системийг боловсронгуй болгох;
4. Сургалтын материаллаг бааз, ажлын байрны орчин нөхцөлийг
сайжруулах, боловсронгуй болгох бодлого хөтөлбөр боловсруулан
хэрэгжүүлэх;
5. Хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийн нэмэлт эх үүсвэр олох;
6. Төсвийн зарцуулалт, нягтлан бодох бүртгэлийн явц, үр дүнд
хяналт тавих;
7. Сургалтын тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгслийн нэгдсэн
хангамж, үйлчилгээний ажлыг зохион байгуулж, хэрэгжилтэнд
хяналт тавих;
8. Номын сангийн хангамж, үйлчилгээг сайжруулах;
9. Барилга, байгууламжийн ашиглалт, хуваарилалт,
өргөтгөлийн асуудлыг хариуцан гүйцэтгэх, барилга, барилгын их
болон урсгал засварын ажлын зураг, төсөв, төлөвлөлт, санхүүжилтийг
хариуцах, гүйцэтгэгчийг тендерийн үндсэн дээр сонгон шалгаруулж,
ажлын явц, гүйцэтгэлд захиалагчийн хяналт тавих, хүлээн авах ажлыг
зохион байгуулах;
10. Сурах бичиг, хэвлэлийн төв, Эрүүл мэндийн төв, Горхи дахь
сургалт, амралтын төв, Мэргэжилтний байр зэрэг нийтлэг
үйлчилгээний нэгжүүдийн үйл ажиллагааг хэвийн явуулах, ажлыг
удирдах;
11. Хамт олны нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх бодлого,
хөтөлбөрийг боловсруулан хэрэгжүүлэх арга хэмжээ авах;
4.24. Гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны проректор
дараахь чиг үүрэгтэй ажиллана. Үүнд:
1. Их сургуулийн гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны бодлого
чиглэлийг боловсруулан багшлах бүрэлдэхүүний мэргэжил
дээшлүүлэх, гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны хүрээнд
сургалтын материаллаг баазыг бэхжүүлэх, оюутан солилцоог
хөгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
2. Гадаадын их сургуулиуд, эрдэм шинжилгээний болон
үйлдвэрлэлийн байгууллагуудтай хамтран ажиллах гэрээ, хэлэлцээг
төлөвлөх, санал боловсруулах, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
3. Гадаадын их сургууль, эрдэм шинжилгээний байгууллага
эрдэмтэдтэй хамтарсан төсөл хэрэгжүүлэх багш эрдэм шинжилгээний
ажилтан оюутан солилцох арга хэмжээг зохион байгуулах;
4. Бүрэлдэхүүн болон харъяа сургуулиудыг гадаад харилцааны
асуудлаар арга зүйн удирдлагаар хангах;
16

18. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
5. Их сургуулийн гадаад харилцааны талаарх тайлан мэдээг
нэгтгэн гаргах, тайлагнах;
6. Их сургуулийн оюутан солилцооны асуудлыг үр дүнтэй зохион
явуулж профессор багш нарыг гадаадад мэргэжил дээшлүүлэх арга
хэмжээг авч хэрэгжүүлэх;
7. Гадаадын байгууллагуудтай хамтран явуулах сургалт, семинар
хурал зөвлөгөөнийг зохион байгуулах ажлыг зохицуулах;
8. Гадаад хамтын ажиллагааны гэрээ, төлөвлөгөө, гадаадын их
сургууль, эрдэм шинжилгээний байгууллага, үйлдвэрлэгчидтэй
хамтран хэрэгжүүлэх судалгааны төсөл боловсруулах ажлыг зохион
байгуулах;
9. Гадаад орнуудын боловсролын асуудлыг судалж хамтран
ажиллах холбоо тогтоох ажлыг удирдах;
10. Сургуультай холбоотой гадаадын төсөл болон уулзалт,
ярилцлагын холбогдох баримт бичиг илтгэлийн эх, хурлын
тэмдэглэлийн сан бүрдүүлэх;
11. Гадаадын байгууллагуудтай байгуулсан гэрээ, хэлэлцээрийн
биелэлтэнд хяналт тавих;
12. Гадаадаас мэргэжилтэн багш, оюутан солилцох асуудлыг
зохион байгуулах;
13. Сургуулиудад ажиллах гадаадын мэргэжилтэн багш, гадаадад
суралцахаар явж байгаа багш нартай сургуулийг төлөөлж гэрээ
байгуулах;
14. Шаардлагатай үед үйл ажиллагааныхаа хүрээнд аман орчуулга
хийх;
15. Сургуульд зочилж ажиллаж байгаа гадаадын зочид
мэргэжилтнүүдийг угтан авах, үзвэр, ёслолын арга хэмжээг зохион
байгуулах, ажилтнуудын үйл ажиллагааг удирдах, зохицуулах, хяналт
тавих;
16. Үйлдвэр аж ахуй, бусад байгууллагуудтай хамтран ажиллах
талаар санал санаачилга гаргах, гэрээ хэлцэл байгуулах, тэдгээрийн
биелэлтэнд хяналт тавих, тайлан гаргах;
4.25. Бүрэлдэхүүн сургуулийн захирал нь дараахь чиг үүрэгтэй
ажиллана. Үүнд:
1. Мэргэжлийн салбарын хэмжээнд тусгай зөвшөөрөл авсан
мэргэжлүүдээр бакалавр, магистр, докторын зэрэг олгох сургалтыг
зохион байгуулах;
2. Салбарын чиглэлээр эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажил
явуулах, үйлдвэрлэлд технологи нэвтрүүлэх бодлого боловсруулах,
17

19. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
хэрэгжүүлэх ажлыг удирдлагаар хангах, уялдуулан зохицуулж, хяналт
тавих;
3. Бүтээгдэхүүн нийлүүлэх гэрээний үзүүлэлтүүдийг нарийвчлан
тодорхойлсон үйл ажиллагааны бизнес төлөвлөгөө, жилийн төсвийг
батлуулах, орлогыг бүрдүүлж, зориулалтаар нь үр ашигтай захиран
зарцуулах;
4. Хөрөнгийн бусад эх үүсвэр олох, лаборатори, кабинет,
хичээлийн болон оюутны байрын ашиглалтад хяналт тавьж, ариун
цэвэр, тохижилт ба засвар үйлчилгээний ажлыг хариуцан зохион
байгуулах;
5. Сургууль хоорондын кредитийн тооцоог тогтоосон хугацаанд
нь шуурхай хийх;
6. Сургуулийн бүрэлдэхүүнд багтах хүрээлэн, төвийн үйл
ажиллагаанд чиглэл өгөх, хяналт тавих, уялдуулан зохицуулах;
7. Профессорын баг, тэнхимийн төсвийн төлөвлөлт,
хуваарилалтыг хийж, зарцуулалтанд хяналт тавих;
8. Захиргаа, аж ахуй, үйлчилгээний ажилчдыг ажилд авах, ажлаас
чөлөөлөх;
9. Профессор, багш, сургуулийн харъяа судалгааны төв,
туршилтын үйлдвэрийн захирал, бусад ажилтныг шагнал урамшилд
нэрийг нь дэвшүүлэн тодорхойлох, сахилгын шийтгэл хүлээлгэх санал
гаргах;
10. Санхүү, нягтлан бодох бүртгэл, статистикийн мэдээ, тайланг
хугацаанд нь үнэн зөв гаргах ажлыг зохион байгуулах;
11. Хариуцсан сургуулийн хэмжээнд хөдөлмөрийн аюулгүй
ажиллагаа, харуул хамгаалалт, сахилга, дэг журам ажиллагчдын
нийгмийн асуудлыг хариуцан ажиллах;
12. Бүрэлдэхүүн сургуулийн Эрдмийн зөвлөл, Захирлын
зөвлөлийг удирдах;
13. Бакалаврын зэрэг олгох төгсөлтийн ажлын комисс байгуулж
ажиллуулах, сургалтын явцад хяналт тавих;
14. Хамт олонд жил бүрийн ажлын төлөвлөгөөгөө танилцуулах,
Ректортой хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж, ажлынхаа тайланг тавьж
ажиллах;
15. Эрх хэмжээний хүрээнд тушаал гаргах, дэд захирал, эрдэмтэн
нарийн бичгийн дарга нарыг томилох, өөрчлөх талаар Их сургуулийн
удирдлагад санал оруулах;
16. Удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгавар, шийдвэрийг биелүүлэх;
4.26 Хүрээлэн, төвийн захирал нь дараахь чиг үүрэгтэй. Үүнд:
18

20. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
1. Эрдэм шинжилгээ, судалгааны чиглэл, үндэсний
үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, техник, технологийн шинэчлэлт хийх
бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
2. Үйлдвэрлэлийн шинэ салбар бүтцийг бий болгох чиглэлээр
судалгаа явуулж, үр дүнг нэвтрүүлэх;
3. Эрдэмтэн, судлаачдын боловсруулж бүтээсэн техник,
технологи, судалгааны ажлын үр дүнг үйлдвэрлэл, бизнесийн
байгууллагад нэвтрүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
4. Эрдэм шинжилгээний ажилтнуудыг шилж сонгох, томилох,
өөрчлөх талаар санал боловсруулж, холбогдох албан тушаалтнаар
шийдвэрлүүлэх;
5. Хүрээлэнгийн үйл ажиллагааны төлөвлөгөө боловсруулах,
төсвийг төлөвлөж, зарцуулах;
6. Эрх хэмжээний хүрээнд тушаал гаргах;
7. Шинжлэх ухаан, технологийн ололт, тэргүүний технологийг
Монгол орны нөхцөлд нэвтрүүлэх, нутагшуулах ажлыг зохион
байгуулах;
8. Докторын сургалтыг бүрэлдэхүүн сургуультай хамтран
явуулах, судалгааны лабораторийг байгуулах;
9. Хөрөнгийн нэмэгдэл эх үүсвэр олох, Шинжлэх ухаан
технологийн сан, үйлдвэр, аж ахуйн газар, гадаад, дотоодын
бизнесийн байгууллагуудтай төсөл хэрэгжүүлэх гэрээ хийж,
тэдгээрийн хэрэгжилтийн явц, гүйцэтгэлд болон төсөв, хөрөнгийн
зарцуулалтанд хяналт тавьж ажиллана.
4.27. Тэргүүлэх профессор (профессорын багийн ахлагч),
тэнхимийн эрхлэгч нар дараахь эрх үүрэгтэй ажиллана. Үүнд:
1. Сургалтын агуулга, арга зүйг боловсронгуй болгох,
материаллаг баазыг бэхжүүлэх санал боловсруулах, хэрэгжүүлэх
2.Сургалтын төлөвлөгөө, хичээлийн хөтөлбөр, стандартыг
суралцагчдын эрэлт хэрэгцээ, тухайн мэргэжлийн орчин үеийн
шаардлагад нийцүүлэн боловсронгуй болгох;
3. Бакалавр, магистр, докторын зэрэгтэй мэргэжилтэн бэлтгэх
сургалтын төлөвлөгөөний төлөвлөлт ба хэрэгжилтийг хариуцан
гүйцэтгэх
4. Багшлах боловсон хүчний хэрэгцээг гарган, профессорын баг,
тэнхим, салбарын хурлаар хэлэлцэн багш авах, тэдний мэргэжлийг
дээшлүүлэх, багшийн цалин, урамшууллын сан, сургалтын зардлын
талаар санал тавих;
5. Профессор багш нарын ажлын гүйцэтгэлийг тооцон,
хөдөлмөрийн үр дүнгээр нь нэмэгдэл урамшуулал олгох хувь
хэмжээний талаар санал оруулах;
19

21. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
6. Хичээлийн стандартыг боловсруулж батлуулах;
7. Оюутныг сурах нөхцөл ба сургалтын материалаар хангах
асуудлыг хариуцах;
8. Оюутныг сургалт, судалгааны болон соёл хүмүүжлийн
нийтийг хамарсан ажилд идэвхтэй оролцуулах;
9. Профессорын баг, тэнхимийн батлагдсан төсвийг
зориулалтаар нь зарцуулах;
10. Эрдэм шинжилгээний төсөл дэвшүүлж судалгаа
боловсруулалтын ажил хийх;
11. Сургалт-үйлдвэрлэлийн холбоог бэхжүүлэх, судалгааны
ажлын чиглэлээр эрдэм шинжилгээний хурал, семинар, үзэсгэлэн
зохион байгуулах;
12. Профессорын баг, тэнхимийн багшийн цагийн ачааллыг
хуваарилах, гүйцэтгэлийг тооцох, дүнг нэгтгэх;
13. Сургуулийн захирлын өмнө ажлаа тайлагнах,
4.28. Бүрэлдэхүүн сургуулийн захирал, тэргүүлэх профессор,
тэнхимийн эрхлэгчийг сонгон шалгаруулах журмыг Ректорын
тушаалаар баталж мөрдөнө.
Тав. ШУТИС-ийн сургалтын үйл ажиллагаа
5.1. Дээд боловсрол эзэмшүүлэх сургалт нь өдөр, орой, эчнээ,
экстернат, зайн хэлбэртэй байж болно. Их сургууль нь үндсэн
сургалтын зэрэгцээ шинээр элсэгчид, боловсрол нөхөн эзэмшигчдэд
зориулан бэлтгэл болон богино хугацааны тусгай сургалт зохион
байгуулна.
5.2. Дээд боловсрол эзэмшүүлэх сургалт мэргэжил, сургалтын
чиглэл, төвшин бүрээр зохих стандартыг үндэслэн боловсруулж
баталгаажуулсан сургалтын төлөвлөгөө, хичээлийн хөтөлбөр,
хичээлийн хуваарийн дагуу явагдана. Сургалтын төлөвлөгөөг
Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын
зөвшөөрснөөр сургуулийн Ректор батална.
5.3. Сургалтын төлөвлөгөө, хичээлийн хөтөлбөр боловсруулах,
батлах, тэдгээрт өөрчлөлт оруулахад энэ талаар Боловсролын асуудал
эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан журмыг
баримтална. Тухайн хөтөлбөрийн сургалтын бүх хэлбэрт боловсролын
нэгдсэн нэг стандартыг мөрдөнө.
5.4. Их сургуулийн өдөр, оройн сургалтын хичээлийн жилийн
эхлэх, дуусах хугацааг тухайн хичээлийн жилийн нэгдсэн хуанлигаар
тогтооно. Эчнээ, экстернат хэлбэртэй сургалтын хичээлийн жил эхлэх
хугацааг сургалтын төлөвлөгөөгөөр буюу холбогдох журмын дагуу
зохицуулна.
20

22. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
5.5.Дээд боловсрол эзэмшүүлэх үйл ажиллагаанд Боловсролын
асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан дээд
боловсролын сургалт эрхлэх нийтлэг журмыг баримтална.
5.6. Суралцагчид суралцах хугацаандаа сургуулийн лаборатори,
кабинет, эрдэм шинжилгээний болон үйлдвэрлэл, үйлчилгээний
байгууллагад багш, тусгайлан томилсон удирдагчийн дор гүйцэтгэх
үйлдвэрлэлийн дадлага нь үндсэн сургалтын бүрэлдэхүүн хэсэг болно.
Сургуулийн үйлдвэрлэлийн дадлагын хөтөлбөр, дүрмийг Эрдмийн
зөвлөлийн саналыг үндэслэн Ректор батална.
5.7. Суралцагчийн мэдлэг чадварыг Боловсролын асуудал
эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан журмыг
үндэслэн боловсруулж, сургуулийн Эрдмийн зөвлөлөөр хэлэлцэн
баталсан сургуулийн хэмжээнд мөрдөх журмын дагуу дүгнэнэ.
5.8. Суралцагч элсүүлэхэд Боловсролын асуудал эрхэлсэн
төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан холбогдох журмыг
баримтална.
5.9. Сургууль нь төгсөгчиддөө Боловсролын асуудал эрхэлсэн
төрийн захиргааны төв байгууллагаас тогтоосон журмын дагуу
диплом олгоно.
5.10. Сургууль суралцагчийн суралцсан байдлын талаар
холбогдох мэдээ, нотолгоог суралцагчийн хүсэлтээр саадгүй гаргаж
өгөх үүрэгтэй.
Зургаа. ШУТИС-ийн профессор багш, ажилтан
6.1. Их сургуульд ажиллагчдын хөдөлмөрийн харилцаа нь
Хөдөлмөрийн тухай хууль, Төрийн албаны тухай хууль, Боловсролын
тухай багц хууль, Их сургуулийн дүрэм, хөдөлмөрийн дотоод журам,
холбогдох бусад хууль эрхийн актуудаар зохицуулагдана.
6.2. Профессор багш, ажилтан ажилчид нь тухайн албан
тушаалын тодорхойлолтонд заагдсан ажил үүргийг Ректор,
захиралтай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгэнэ.
6.3. Их сургуулийн удирдах албан тушаал нь:
1. Ректор (Захирал)
2. Проректор (Дэд захирал)
3. Газар, алба, төвийн дарга, эрхлэгч
4. Бүрэлдэхүүн болон харъяа сургууль, хүрээлэн, төвийн
захирал, эрхлэгч
6.4. Захиргааны албан тушаал нь:
1. Ахлах мэргэжилтэн
2. Мэргэжилтэн
3. Ажилтан
21

23. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
4. Үйлчилгээ, аж ахуйн ажилчид
6.5. Сургалт, эрдэм шинжилгээний албан тушаал нь:
1. Бүрэлдэхүүн сургуулийн дэд захирал
2. Эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга
3. Тэргүүлэх профессор, тэнхимийн эрхлэгч
4. Профессор
5. Дэд профессор
6. Ахлах багш
7. Багш
8. Дадлагажигч багш
9. Эрдэм шинжилгээний ажилтан, инженер
10. Лаборатори, кабинетын эрхлэгч, арга зүйч
11. Сургалтын инженер, мастер
12. Сургалтын болон хичээлийн туслах ажилтан гэсэн
ангилалтай байна.
6.6. Багшийн ажлын сул байрыг нийтэд зарлаж, “ШУТИС-д
багш сонгон шалгаруулж ажиллуулах журам”-ын дагуу сонгож
ажиллуулна.
6.7. Их сургуулийн захиргааны ажилтнуудыг томилох,
чөлөөлөхдөө газар, алба, төвийн даргыг эрхэлсэн проректорын, ахлах
мэргэжилтэн, мэргэжилтэн, ажилтныг газрын дарга болон эрхэлсэн
проректорын, бүрэлдэхүүн сургуулийн дэд захирал, сургалтын болон
санхүү бүртгэлийн ажилтнуудыг тухайн сургуулийн захирлын
саналыг тус тус авч, Ректорын тушаалаар шийдвэрлэнэ.
6.8. Их сургуулийн багш, орон тооны эрдэм шинжилгээний
ажилтан нь магистр болон түүнээс дээш боловсролын зэрэгтэй байна.
6.9. Их сургуулийн профессор, багш нар нь Боловсролын тухай,
Дээд боловсролын тухай, Төрийн албаны тухай хуульд зааснаас гадна
дараахь эрх эдэлнэ. Үүнд:
1. Бүтээлийн чөлөө авах, мэргэжил дээшлүүлэх;
2. Сургууль, удирдлагын үйл ажиллагаатай холбоотой санал,
гомдол гаргах;
3. Их сургуулийн номын сан, интернетийн сүлжээ, эрүүл
мэндийн төвөөр үйлчлүүлэх;
4. Хууль тогтоомжид заасан бусад эрх;
6.10. Профессор, багш нар дараахь үүрэгтэй.
1. Хичээлийг сургалтын агуулга, стандартын дагуу явуулах
бөгөөд соёлч байдал, мэдлэг боловсролоороо манлайлагч байна.
2. Ном, сурах бичиг гарын авлага бичиж, түгээх;
22

24. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
3. Сургалт, эрдэм шинжилгээний багаж хэрэгслийг зориулалтаар
нь ашиглах;
4. Их сургуулийн нэрийг байгуулсан гэрээ, хэлцлийн дагуу
ажил, үйлчилгээ явуулахдаа нэрийн хаяг болгон ашиглах;
5. Оюутны дунд зохиох хичээлийн гадуурхи сургалт, олон нийт
хүмүүжлийн ажилд идэвх санаачлагатай оролцох;
6. Их сургуулийн дүрэм, дотоод журмыг чанд биелүүлж,
багшийн нэр төрийг өндөр өргөж, өөрийгөө байнга хөгжүүлж байх;
7. Албан тушаалын тодорхойлолтод заасан ажил үүргийг бүрэн
гүйцэтгэх;
8. Зөвлөх багш нь оюутны сурах төлөвлөгөөгөө боловсруулах,
бие даан ажиллахад нь мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөө, чиглэл өгч,
сахилга, соёлч байдал, хүмүүжил ёс суртахууны төлөвшилд зөвлөх
үүрэгтэй.
9. Хууль тогтоомжид заасан бусад үүрэг
6.11. Их сургуулийн захиргаа, сургалтын болон үйлчилгээ, аж
ахуйн ажилтнууд нь сургалт, судалгаа шинжилгээний ажлыг хэвийн
явуулах таатай орчныг бүрдүүлэх зорилго бүхий мэргэжлийн ур
чадвар, харилцааны соёл, ёс суртахуун өндөртэй, үүрэг хариуцлагаа
сайн ухамсарласан хүмүүс байна.
6.12. Багш нарын ажлыг 3 (гурав) жил тутамд дүгнэж байна.
6.13. Профессор багш нь хичээлийн жилд гүйцэтгэсэн сургалт
эрдэм шинжилгээний болон бусад ажлын тайлангаа баталсан маягтын
дагуу гаргаж жил тутамд профессорын багаараа хэлэлцүүлж байна.
Долоо. ШУТИС-ийн оюутан, суралцагчид
7.1. Суралцагч нь зохих журмын дагуу элсэлтийн шалгалт өгч,
Ректорын тушаалаар их сургуульд элссэн байна.
7.2. Их сургуулийн бакалавр, магистр, докторын шатлалд
суралцагчдад тавих нийтлэг ба тусгайлсан шаардлага, элсүүлэх
асуудлыг мөрдөж байгаа хууль тогтоомж, дүрэм журамд нийцүүлэн
гаргасан тусгай журмаар зохицуулна. Уг журмыг Боловсролын
асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас тогтоосон
үлгэрчилсэн журмыг үндэслэн боловсруулж, Ректорын зөвлөлийн
хурлаар хэлэлцэн Ректорын тушаалаар батална.
7.3. Докторант нь хичээл заах, магистрант болон бакалавр
оюутны эрдэм шинжилгээний ажил удирдахаас гадна сургуулийн
эрдэм шинжилгээний хүрээлэн, төвийг түшиглэн судалгаа,
шинжилгээний ажлаа явуулах, өөрийн судалгаанд шаардагдах
лаборатори, техник, тоног техөөрөмжийг ашиглах эрхтэй.
23

25. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
7.4. Магистрант нь бакалаврын шатлалд суралцагч оюутанд
мэргэжлийн зөвлөлгөө өгөх, тэдний судалгааны болон дадлагын
ажлыг удирдах, туслах үүрэгтэй.
7.5. Бакалавр оюутан нь ерөнхий боловсролын бүрэн дунд буюу
тусгай дунд боловсрол эзэмшиж их, дээд сургуулийн уралдаант
шалгалтанд орж тэнцсэн, суралцах мэргэжлийнхээ дагуу сургалтын
төлөвлөгөө хичээлийн агуулгыг бүрэн дүүрэн эзэмших чадвартай
бөгөөд сонирхолтой, ёс суртахууны өндөр соёлтой, сурах арга барил
эзэмшсэн байна.
7.6. Оюутан суралцагчид дор дурдсан эрхтэй.
1. Их сургуулийн бүрэлдэхүүн болон харъяа сургуулиуд, бусад
нэгжийн хичээлийн байр, номын сан, лаборатори, туршилтын
үйлдвэр, сургалт, эрдэм шинжилгээний бусад хэрэгслийг зохих
журмын дагуу ашиглах;
2. Сургалтын төлөвлөгөөнд заавал судлахаар тусгаагүй
хичээлээс сонгон судлах;
3. Зарим хичээлийг бие даан судалж, дүгнүүлэх;
4. Эрдэм шинжилгээний ажил, бага хуралд оролцох;
5. Шилдэг оюутан шалгаруулах болон өөрийн улсын болон олон
улсын оюутны олимпиад, уралдаан, тэмцээнд оролцох;
6. Бүтээлээ хэвлүүлэхээр санал дэвшүүлж, шийдвэрлүүлэх;
7. Сургууль, багшийн үйл ажиллагаатай холбогдох асуудлаар
санал гаргах, шүүмжлэх ба шаардлага тавих,
8. Сургалтын технологи, оюутны нийгмийн асуудлын талаар
санал тавьж шийдвэрлүүлэх, хос мэргэжил эзэмших,
9. Хууль тогтоомжид заасны дагуу тусламж, тэтгэмж авах,
хөнгөлөлт эдлэх,
10. Сургалтын төлбөр, хандивын зарцуулалт, ашиглалтын
талаар оюутны байгууллагаараа дамжуулан мэдээлэл авах;
11. Их сургуулийн номын сан, интернетийн сүлжээ, сургуулийн
эрүүл мэндийн төвөөр үйлчлүүлэх;
12. Хууль тогтоомжид заасан бусад эрх;
7.7. Оюутан, суралцагчдын үүрэг:
1. Сургалтын хөтөлбөрийн агуулгыг хугацаанд нь бүрэн
эзэмших;
2. Их сургуулийн дүрэм, дотоод журам, заавал биелүүлэх ёс
зүйн шаардлага, мөрдөх заавар, шийдвэрийг хүндэтгэн сахих;
3. Багш, ажилтнуудаас тавьсан шаардлага, өгсөн үүрэг,
хичээлийн даалгаврыг хугацаанд нь хариуцлагатай биелүүлэх;
4. Багш, шавийн харилцааг хүндэтгэн дээдлэх;
5. Суралцах идэвхтэй арга барил эзэмших;
24

26. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
6. Сургалтын төлбөрийг гэрээний дагуу хугацаанд нь төлөх;
7. Сургуулийн эд хөрөнгийг хайрлан хамгаалж явах;
8. Хууль тогтоомжид заасан бусад үүрэг;
7.8. Их сургуулийн суралцагчид дор дурдсан нийгмийн
баталгаагаар хангагдана. Үүнд:
1. Оршин суугаа газраасаа сургуульдаа тогтмол явах боломжгүй
суралцагчдад дотуур байраар үйлчлэх;
2. Холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу тэтгэлэг, буцалтгүй
тусламж, сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт авах, зээл олгох
шаардлагатай суралцагчид энэ тухай асуудлаар холбогдох хүмүүсээс
зөвлөгөө авах;
3. Сургалт, эрдэм шинжилгээний ажилд амжилт гаргасан
суралцагчдад нэрэмжит тэтгэлэг олгох, сургалтын төлбөрийн зохих
хувийг хөнгөлөх болон бусад хэлбэрээр дэмжлэг авах.
7.9. Суралцагчдын мэдлэг чадвар, дадлыг сургалтын явцад
дүгнэх, төгсөхөд нь түүний эзэмшсэн боловсролын агуулгын түвшин,
мэргэжлийг гэрчилсэн албан ёсны баталгаа болох баримт бичгийг
бүрдүүлэх, боловсролын зэргийн диплом олгох үйл ажиллагааг
Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын
баталсан журам, Их сургуулийн тогтсон дэг жаягийн дагуу
гүйцэтгэнэ.
7.10. Суралцагчдыг элсүүлэх, төгсгөх тухай шийдвэрийг
Ректорын тушаалаар, улиран суралцуулах, чөлөө олгох, шилжүүлэх,
хасах шийдвэрийг тухайн бүрэлдэхүүн сургуулийн захирлын
тушаалаар тус тус шийдвэрлэнэ.
7.11. Оюутан, суралцагчдын сургалтын төлбөр тооцоо,
сургуулиас чөлөөлөх, шилжүүлэх, хасах, давхар мэргэжлээр суралцах
болон тэдгээрийн хүлээх хариуцлагатай холбоотой асуудлыг
холбогдох журам, заавар, суралцах эрхийн гэрээний дагуу
шийдвэрлэнэ.
Найм. Их сургуулийн санхүү, аж ахуйн үйл ажиллагаа
8.1. Их сургууль үүсгэн байгуулагчаас өөрт нь нийлүүлсэн
хөрөнгө болон өөрийн үйл ажиллагааны явцад бий болсон хөрөнгийг
өөрийн үндсэн үйл ажиллагааны зорилго, дүрэм, үүсгэн байгуулагчтай
байгуулсан гэрээнд нийцүүлэн зориулалтын дагуу үр ашигтай
зарцуулах үүрэгтэй.
8.2. Их сургууль санхүүгийн эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэх, багш,
ажилтан суралцагчдын нийгмийн баталгааг дээшлүүлэх зорилгоор
хууль тогтоомжид нийцүүлэн явуулсан аж ахуйн үйл ажиллагаанаас
25

27. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
олсон орлогоо Боловсролын тухай хуульд заасан зориулалтын дагуу
захиран зарцуулах эрхийг Ректор эдэлнэ.
8.3. Их сургуулийн санхүүжилтийн эх үүсвэр нь:
1. Улсын төсвийн хөрөнгө;
2. Эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлын төслийн санхүүжилт;
3. Оюутны сургалтын төлбөр, хураамж;
4. Үйлчилгээний төлбөр;
5. Аж ахуйн үйл ажиллагааны орлого;
6. Гадаад, дотоодын аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдийн
хандив, зээл тусламж
7. Бусад эх үүсвэрээс бүрдэнэ.
8.4. Тухайн жилийн төсөвт хөрөнгийг бүрдүүлэх, мөрдөж байгаа
нормативын дагуу сургуулиудад хуваарилах, зарцуулалтад нь
хяналт тавих ажлыг Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн проректор
хариуцан гүйцэтгэж, тайлангаа Удирдах зөвлөлд тавьж хэлэлцүүлнэ.
Эрдмийн зөвлөлийн хүсэлтээр тайлангаа Эрдмийн зөвлөлд тавьж,
санал, дүгнэлт гаргуулж болно.
8.5. Бүрэлдэхүүн сургууль, хүрээлэн, төвүүд нь батлагдсан
төсвийг бие даан захиран зарцуулах эрхтэй ба үйл ажиллагааныхаа
тайланг Их сургуулийн санхүү, эдийн засгийн газарт сар тутам
тайлагнах үүрэгтэй. Бүрэлдэхүүн сургууль, хүрээлэн, төв нь
мөрдөгдөж буй нормативын дагуу профессорын баг, салбар, нэгжид
төсөв хуваарилж зарцуулалтад хяналт тавина.
8.6. Зайлшгүй шаардлагатай төслийг санхүүжүүлэх, хөрөнгийн
эх үүсвэрийг төвлөрүүлэх ба Их сургуулийн нэрийн өмнөөс
байгууллага, хувь хүнээс дэмжлэг, хандив болон материаллаг тусламж
авах асуудлыг тухай бүр нь Ректорын зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэн
шийдвэрлэж байна.
8.7. Сургуульд хандивласан хөрөнгийг тайланд тусгаж,
зориулалтын дагуу ашиглаж байгаа эсэхэд тавих дотоод хяналтыг
Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн проректор, түүний эрхлэх асуудлын
хүрээний газар, ажилтнууд хариуцан гүйцэтгэнэ.
8.8. Сургууль нь 2 жил тутамд санхүүгийн үйл ажиллагаандаа
аудитын болон санхүүгийн хяналтын эрх бүхий байгууллагаар
шалгалт хийлгэж, дүнг нийтэд ил тод мэдээлж байна.
8.9. Харъяа сургууль, хүрээлэн нь жилийн тайлан, балансыг их
сургуулийн Санхүү эдийн засгийн газарт дараа жилийн 2-р сард
багтаан тушаана.
Ес. Удирдлагын шийдвэр, бичиг баримт
26

28. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
9.1. Эрдмийн зөвлөл нь хэлэлцсэн асуудлаар тогтоол, Ректорын
зөвлөл нь хурлын тэмдэглэл тус тус гаргана.
9.2. Ректор тушаал, албан даалгавар гаргана.
9.3. Сургууль, хүрээлэн, төвийн захирал нь тушаал, эрдмийн
зөвлөл нь тогтоол, захирлын зөвлөл нь хурлын тэмдэглэл гаргана.
9.4.Их сургууль нь архив, албан хэргийн хөтлөлтийг холбогдох
хууль тогтоомжид нийцүүлэн явуулна. Сургуулийн үйл ажиллагаанд
холбогдох статистик, бүртгэл мэдээллийг бүрэн хөтөлж, суралцагчид,
төгсөгчдийн сурлага, олгосон боловсролын баримт бичгийн талаархи
мэдээллийг алдагдахгүй, засвар өөрчлөлт хийхгүй, бодитой байлгах
нөхцлийг бүрдүүлнэ.
9.5. Захирлын тушаалын дугаарыг тухайн жилийн 1-р сарын 1-
ний өдрөөс 12-р сарын 31-ний өдрийг дуусах хүртэл хугацаанд
дараалсан тоогоор, алгасалгүй давхардуулалгүй дугаарлана.
9.6. Их сургууль болон бүрэлдэхүүн сургууль, хүрээлэн, төвүүд
нь нэг загварын бэлэгдэл, тамга, тэмдэг, албан бичгийн хуудастай
байна.
9.7. Их сургуулийг төгсөгчдөд нэг загварын диплом, энгэрийн
тэмдэг олгоно.
9.8. Их сургууль нь өөрийн сэтгүүл, сонин хэвлэлтэй байна.
9.9. Бүрэлдэхүүн сургууль, харъяа хүрээлэн, төвүүд мэргэжлийн
сонин, сэтгүүл гаргаж болно.
Арав. Их сургуулийн дүрмийг зөрчигчдөд хүлээлгэх
хариуцлага
10.1. Их сургуулийн дүрмийн заалтыг зөрчигчдөд холбогдох
хууль тогтоомж болон Их сургуулийн хөдөлмөрийн дотоод журамд
заасны дагуу хариуцлага хүлээлгэнэ.
Арван нэг. Дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах ба хүчин
төгөлдөр болох
11.1. Их сургуулийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах
санаачилгыг Удирдах зөвлөл, Эрдмийн зөвлөл болон Ректорын
зөвлөлийн гишүүд түүнчлэн профессор, багш, ажилтнууд гаргаж
болно.
11.2. Их сургуулийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг
Удирдах зөвлөлийн хурлаар хэлэлцэж батлах бөгөөд баталсан тухай
шийдвэр гаргаснаар хүчин төгөлдөр болно.
/ШУТИС-ийн Удирдах зөвлөлийн 2008 оны 9-р сарын 19-ны хурлаар
хэлэлцэж баталсан, нэмэлт өөрчлөлт тусгагдсан./
27

29. ШУТИС-ийн дүрэм журмын эмхэтгэл
Удирдах зөвлөлийн 2010 оны 7 дугаар сарын 08-ны
өдрийн 10/06 тоот тогтоолоор батлав.
МОНГОЛ УЛСЫН ШИНЖЛЭХ УХААН ТЕХНОЛОГИЙН ИХ
СУРГУУЛИЙН
УДИРДАХ ЗӨВЛӨЛИЙН ДҮРЭМ
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1 Шинжлэх ухаан технологийн их сургууль/цаашид ШУТИС
гэх/ нь тус их сургуулийн үүсгэн байгуулагч, багш, оюутан,
төгсөгчдийн хамтын удирдлагын төлөөллөөс бүрдсэн Удирдах
зөвлөлтэй байна.
1.2 Удирдах зөвлөлийн үндсэн зорилго нь ШУТИС-ийн үйл
ажиллагааг удирдан чиглүүлэх, зохион байгуулалт, санхүү,
материаллаг баазын хувьд бэхжүүлэх, их сургуулийг хөгжүүлэх
бодлого стратегийг тодорхойлох, түүний хэрэгжилтэнд хяналт тавих,
Ректор /захирал/-ын үйл ажиллагаанд үнэлэлт дүгнэлт өгч, дэмжлэг
туслалцаа үзүүлэхэд оршино.
1.3 Удирдах зөвлөл нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Боловсролын
тухай багц хууль, Шинжлэх ухаан технологийн тухай хууль,
холбогдох бусад хууль тогтоомж, төрөөс боловсролын талаар
баримтлах бодлого болон энэхүү дүрмийг үйл ажиллагаандаа
баримтлана.
1.4 Удирдах зөвлөл нь хүний сурч боловсрох эрхийг хангах, дээд
боловсрол нээлттэй байх, ардчилал, шударга ёсыг бэхжүүлэх,
боловсрол тасралтгүй хөгжих, шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, үл тод
байх, багш ажиллагчид, суралцагчдын эрх ашгийг хүндлэх зарчмыг
удирдлага болгоно.
Хоёр.Удирдах зөвлөлийг байгуулж, ажиллуулах
2.1 Удирдах зөвлөл нь ШУТИС-ийг үүсгэн байгуулагч Монгол
улсын Засгийн газар буюу Боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн
захиргааны төв байгууллага /БАЭТЗТБ/, тус сургуулийн багш, оюутан
төгсөгчдийн төлөөллөөс бүрдэнэ.
2.2 Удирдах зөвлөл нь 25 хүртэл гишүүнтэй байх бөгөөд үүсгэн
байгуулагч төрийн төлөөлөл 51-60%, бусад нь профессор, багш,
оюутны болон төгсөгчдийн төлөөлөл байна.
28