1. A Terra, Planeta do
Sistema Solar
Tema 1

2. Lección 1
A TERRA, UN PUNTO NO
UNIVERSO

3. Debemos • ¿Qué é a Terra? É un
planeta do Sistema Solar.
saber… • ¿Qué é o Sistema Solar? O
Sistema Solar está formado
polo Sol, que é a súa estrela
central e numerosos corpos
(planetas, satélites, etc.)
que están ao seu redor
ligados pola gravidade.
• ¿Qué é a forza da
gravidade? É unha atracción
que fai a Terra sobre todo
obxecto, debido a que a súa
velocidade ao xirar arredor
do sol é moi rápida.

4. • ¿Qué é o Sol? É unha
estrela dunha galaxia de
forma espiral chamada Vía
Láctea, unha dos milleiros
de galaxias que conforman
o universo.
• ¿Qué é unha galaxia? Son
grupos de millóns de
estrelas, gas e po que xiran
no espazo.
• ¿Qué tipos de galaxias
existen? Existen tres GALAXIA EN ESPIRAL
grupos segundo a súa
forma: elípticas, espirais e
irregulares.
• ¿Cal é a Galaxia máis GALAXIA IRREGULAR
próxima á Vía Láctea?
Andrómeda, que está a
2,300,000 de anos luz.
GALAXIA ELÍPTI CA

5. Os Planetas

6. • No Sistema Solar temos 8 planetas.
• ¿Qué é un planeta? É un astro/corpo celeste que xira ao
redor do sol e non ten luz propia. Algúns deles teñen
satélites que xiran ao seu redor.
• ¿Qué é un satélite? É un corpo celeste opaco que tampoco
ten luz propia e que xira ao redor de planetas primarios.
• Os planetas teñen dous movementos:
– Movemento de rotación: xiran sobre sí mesmos.
– Movemento de translación: xiran ao redor do Sol, seguindo
unha traxectoria chamada órbita; neste caso a órbita dos
planetas do Sistema Solar e elíptica (case circular).
• Segundo a súa distancia ao Sol, os planetas divídense en
dous grupos, separados por un cinto de asteroides (corpos
rochosos pequenos):
– Planetas interiores: Mercurio, Venus, Terra e Marte; que están
máis próximos ao sol e teñen poucos satélites.
– Planetas exteriores: Xúpiter, Saturno, Urano e Neptuno; que
están máis afastados do Sol e teñen máis satélites.

7. • ¿Qué son os Planetas Ananos?
– Son unha categoría de planetas que estableceuse en
2006.
– A diferencia principal cos outros planetas é que a súa
órbita ao redor do Sol non é precisa.
– No Sistema Solar contamos con 5 planetas ananos:
• Ceres.
• Plutón.
• Haumea.
• Makemake.
• Eris/Iris.

8. CERES PLUTÓN
MAKEMAKE
HAUMEA
ERIS

9. Orixe do nome dos planetas
O nome dos planetas do Sistema Solar corresponde
ao nome dalgunhas divinidades das mitoloxías romana
ou grega. Por exemplo:
•MERCURIO: É o deus romano do comercio.
•VENUS: é a diosa romana do amor e da beleza.
•MARTE: é o deus romano da guerra .
•TERRA: é a diosa da feminidade e da fecundidade.
•XÚPITER: é o deus supremo do Panteón romano.
•SATURNO: é o deus romano da agricultura.
•URANO: é o deus grego do ceo.
•NEPTUNO: é o deus romano dos mares.

10. MERCURIO/HERMES

11. VENUS/AFRODITA

12. TERRA/GEA

13. MARTE/ARES

14. JÚPITER/ZEUS

15. SATURNO/CRONOS

17. NEPTUNO/POSEIDÓN

18. • En diferentes culturas os días da semana provén dos nomes dos
deuses asociados con cada un destes astros:
– Luns pola lúa.
– Martes por Marte.
– Mércores por Mercurio.
– Xoves por Xúpiter.
– Venres por Venus.
– O caso do Sábado é unha excepción porque ven do Sabbath e o
Domingo pola resurrección de Xesucristo: die domini (día del Señor
en latín).
• En inglés aínda se conserva a denominación Saturday (día de
Saturno) para o Sábado, e Sunday (día do Sol) para o domingo.
• Os satélites maiores dos diferentes planetas reciben o seu
nome de personaxes mitolóxicos, excepto os satélites de Urano,
cuxos nomes conmemoran personaxes de obras clásicas de
teatro.
• Outros corpos menores do Sistema Solar reciben o seu nome de
diversas fontes: mitolóxicas (Plutón, Sedna, Eris, Varuna o
Ceres), dose seus descubridores (cometas como el Halley) ou de
códigos alfanuméricos relacionados co seu descubrimento.

19. Lección 2
O PLANETA
TERRA

20. A terra: o planeta azul
• Grazas aos satélites artificiais que xiran ao redor
da terra podemos coñecer a súa forma e dimensións.
• Deste xeito dámonos conta de que a súa forma non
é de esfera perfecta, senón que está achatada polos
polos, é dicir, é xeoide.
• A Terra, divídese en dous hemisferios iguais polo
Ecuador (o ecuador é o plano perpendicular que
divide á terra en dúas partes):
– Hemisferio Norte ou Hemisferio Continental: contén
as terras de Asia, Europa, boa parte de África e case a
metade de América.
– Hemisferio Sur ou Hemisferio Marítimo: porque nel
predominan os grandes océanos.

21. LÍNEA ECUATORIAL

22. • ¿Por qué se lle chama
o Planeta Azul?
– Pola súa cor azulada, Capas de la atmósfera
froito da abundancia de
osíxeno que hai na
atmósfera.

24. • ¿Cánto mide o Planeta Terra?
– Se a medísemos polo Ecuador, as súa
lonxitude é de 40,077 km.
– A súa superficie é de 510,000,000 km².

25. ¿Sabías que a Terra mediuse por primeira vez no
ano 200 a.C.?
Hace máis de 2000 anos existiu un home moi sabio que
se chamaba ERATÓSTENES. El foi o primer home
capaz de medir a circunferencia do Planeta Terra.
Eratóstenes tomou dous ángulos dos raios de sol
desde diferentes lugares, cuxa distancia entre sí fose
coñecida e, desta forma, puido obter unha medida
aproximada da circunferencia terrestre. El dixo que a
circunferencia da Terra medía 46,000 kilómetros.
A verdade é que os seus cálculos non foron moi
exáctos pero, para tratarse dun home que non contaba
con calculadoras ou sofisticados equipos de cómputo,
podemos dicir que pasou con nota as materias de
xeometría e aritmética.

26. Érase unha vez…
• …A volta ao mundo:
– http://www.youtube.com/watch?
v=xeIsVipGNlc&feature=relmfu (1/3)
– http://www.youtube.com/watch?
v=iS5tVH9X_9I&feature=fvwrel (2/3)
– http://www.youtube.com/watch?
v=3ZdPdiXUnh8&feature=relmfu (3/3)

27. Lección 3
ROTACIÓN DA TERRA: OS
DÍAS E AS NOITES

28. O movemento de rotación
• É o movemento que fai a Terra sobre sí mesma, ao
redor dun eixe imaxinario.
• Este movemento dura 24 horas.
• O movemento de rotación da Terra explica a
sucesión dos días e mais das noites.
• Durante o día, a parte da Terra que está iluminada
polo sol quéntase e pola noite esa mesma parte que
xa non recibe a calor do sol, arrefríase.
• ¿Para qué sirve este movemento?
– De non existir, nunha parte do planete sempre sería de
día e na outra sempre sería de noite.
– A sucesión dos días e das noites permite a vida dos
seres vivos (persoas, animais e prantas), posto que fai
que as temperaturas non sexan tan extremas.

30. Os fusos horarios
• Debido ao movemento de rotación da Terra, amence
primeiro nos lugares situados cara ao leste, ou
dirección pla que vemos saír o Sol.
• Por exemplo: en España, amence primeiro nas Illas
Baleares, despois en Madrid, a continuación en
Galicia e, por último nas Illas Canarias.
• Se tivésemos un horario distinto en cada lugar
dependendo da posición do sol, sería moi difícil
estableces os horarios cotidianos (trens, programas
de TV, partidos de fútbol a unha hora concreta,
etc.), por iso, acordouse dividir a terra en 24
fusos horarios, polo que todos aqueles lugares
situados no mesmo fuso horario teñen a mesma
hora.

31. (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Standart_Time_Zones_2012.png?uselang=es)

33. Lección 4
TRANSLACIÓN DA TERRA:
AS ESTACIÓNS DO ANO

34. O movemento de translación
• É o movemento elíptico que fai a Terra ao
redor do Sol. A terra tarda aproximadamente
365 días en cubrir ese percorrido (365 días, 6
horas e 9 minutos).
• Como os 365 días non son exactos, cada catro
anos, engádese un día máis a febreiro, e dese
modo, as horas “de máis” quedan encadradas
nese día. Estes anos son os anos bisestos.

35. • A importancia da inclinación da Terra:
– O eixe de rotación da terra cara a órbita solar non
é perpendicular, senón que está inclinado. Se fose
perpendicular, os polos nunca recibirían a luz solar
e o no Ecuador viviría nunha insolación constante.
Deste xeito, a súa inclinación permite que so polos
reciban a radiación solar de maneira alternativa.
E, ademáis, o lugar que recibe con máis forza os
raios solares varía dependendo do momento do
ano (dende o Trópico de Cáncer ao de
Capricornio).

36. As estacións:
http://www.youtube.com/watch?v=Io-9mpy-SjU&feature=player_embedded#!
• As estacións do ano:
– Durante o seu percorrido ao redor do Sol, a Terra queda exposta de
distinta maneira á incideencia dos raios solares, e isto da lugar ás
estacións do ano:
• O verán e o inverno prodúcense porque hai moita diferenza entre a cantidade
de raios de Sol que chean ao Hemisferio Norte e ao Hemisferio Sur. Mentres
nun hemisferio é verán, noutro é inverno.
• Durante a primavera e o outono, a incidencia dos raios solares é a mesma nos
dous hemisferios.

38. Solsticio de Verán Solsticio de Equinoccios
Inverno
Prodúcese o 21 de Prodúcese o 21 de Prodúcense o 21 de marzo e o 23 de setembro
xuño decembro
O Hemisferio Norte O Hemisferio Norte Son os únicos días do ano nos que a luz e a
ten máis horas de ten máis horas de escuridade teñen igual duración en todo o planeta
día que de noite noite que de día (12h)
Acumúlase calor Pérdese calor
O Polo Norte ten O Polo Norte ten 24
luz 24 horas horas de noite
No Trópico de Os raios solares chegan perpendiculares ao
Cáncer os raios Ecuador.
solares caen
perpendiculares,
isto é, coa máxima
intensidade
Comeza o verán Comeza o inverno O 21 de marzo iníciase a primavera no Hemisferio
Norte e o outono no Hemisferio Sur
O 23 de setembro inícisase o outono no Hemisferio
Norte e a primavera no Hemisferio Sur

39. TRÓPICO: É o plano
horizontal e elíptico
no cal prodúcese o
movemento de
translación da Terra
TRÓPICO DE CÁNCER: é o trópico do ao redor do Sol
Hemisferio Norte
TRÓPICO DE CAPRICORNIO: é o trópico
do Hemisferio Sur

40. RECURSOS WEB
• http://julia-garcia-
sociales.blogspot.com.es/p/1-eso.html
• http://www.juanjoromero.es/blog/2008
/07/u1-la-tierra-y-su-representacion-
geografica/