SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  22
 
De Cro-magnonmens, kippenvel en een ongezonde leefstijl Reint Jan Renes Associate professor Health Communication
Gezondheidsparadox ‘ Wij’ vinden gezondheid één van de meest belangrijke thema’s in ons leven, maar zijn (ondanks goede intenties) slecht in staat gezonde (voedings)keuzes  te maken (SCP 2007; Ostan, et al., 2010).
We willen vaak wel, echter … ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
De ongezonde keuze: een natuurlijke neiging?
De mensaap en zijn zelfzuchtige genen?
‘ Approach – avoidance’ dilemma
Het werkt ook andersom …
Instinctieve aantrekkingskracht van variëteit  ,[object Object],[object Object],[object Object]
We overschatten ons reflectieve systeem ,[object Object],[object Object]
Ik eet toch tot ik vol zit? (Wansink, 2007 1) ,[object Object],[object Object]
Ik eet toch tot ik vol zit? (Wansink, 2007 2) ,[object Object],[object Object]
Zelfzuchtige ‘bodemloze’ omgeving ,[object Object],[object Object],[object Object]
Gezond vs ongezond: Een eerlijke strijd? (1)
Gezond vs ongezond: Een eerlijke strijd? (2)
Gezond vs ongezond: Een eerlijke strijd? (3)
Gezond vs ongezond: Een eerlijke strijd? (4)
Ontwikkelen van effectieve interventies ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Maak gezonde keuze, aantrekkelijke keuze
Maak gezonde keuze, eenvoudige keuze
 
Voor zometeen: smakelijk eten © Wageningen UR

Contenu connexe

Similaire à Openingssymposium Reint-Jan Renes: De Cro-Magnonmens, kippenvel en een ongezonde leefstijl

Preventie, promotie of passief blijven ... ?
Preventie, promotie of passief blijven ... ?Preventie, promotie of passief blijven ... ?
Preventie, promotie of passief blijven ... ?BigMove Institute
 
C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME
C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME
C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME Health Hub Utrecht
 
Ondervoeding in huisartspraktijk
Ondervoeding in huisartspraktijkOndervoeding in huisartspraktijk
Ondervoeding in huisartspraktijkVBVK
 
Informatiebrochure Zwangerschap & Eetstoornissen
Informatiebrochure Zwangerschap & EetstoornissenInformatiebrochure Zwangerschap & Eetstoornissen
Informatiebrochure Zwangerschap & Eetstoornissenruubje11
 
CASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley Krippendorf
CASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley KrippendorfCASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley Krippendorf
CASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley KrippendorfArinevanHeeswijk
 
20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies
20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies
20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman NiesAnnemien_Haveman
 
De vier basisvoorwaarden voor willpower
De vier basisvoorwaarden voor willpowerDe vier basisvoorwaarden voor willpower
De vier basisvoorwaarden voor willpowerYelness
 
Boulimia Nervosa
Boulimia NervosaBoulimia Nervosa
Boulimia NervosaFrederikVO
 
Rode draad hulpverlening
Rode draad hulpverleningRode draad hulpverlening
Rode draad hulpverleningEls Verheyen
 
Eetstoornissen - ncz
Eetstoornissen - nczEetstoornissen - ncz
Eetstoornissen - nczesmekens
 
Zwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijd
Zwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijdZwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijd
Zwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijdFrederikVO
 
GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...
GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...
GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...Peter Haima, Ph.D.
 
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigenBewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigenKNMG Limburg
 
Aan tafel met je kind week van de opvoeding
Aan tafel met je kind week van de opvoedingAan tafel met je kind week van de opvoeding
Aan tafel met je kind week van de opvoedingcoachingaandenrijn
 
2013 10 10 totaal
2013 10 10 totaal2013 10 10 totaal
2013 10 10 totaaliZovator
 

Similaire à Openingssymposium Reint-Jan Renes: De Cro-Magnonmens, kippenvel en een ongezonde leefstijl (20)

Preventie, promotie of passief blijven ... ?
Preventie, promotie of passief blijven ... ?Preventie, promotie of passief blijven ... ?
Preventie, promotie of passief blijven ... ?
 
Mindfulness eten
Mindfulness etenMindfulness eten
Mindfulness eten
 
C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME
C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME
C*RE THE SYSTEM 2019 | LET'S DESIGN A FUTURE HEALTH ME
 
Verslag kinderparlement 1 oktober 2015
Verslag kinderparlement 1 oktober 2015Verslag kinderparlement 1 oktober 2015
Verslag kinderparlement 1 oktober 2015
 
Ondervoeding in huisartspraktijk
Ondervoeding in huisartspraktijkOndervoeding in huisartspraktijk
Ondervoeding in huisartspraktijk
 
Informatiebrochure Zwangerschap & Eetstoornissen
Informatiebrochure Zwangerschap & EetstoornissenInformatiebrochure Zwangerschap & Eetstoornissen
Informatiebrochure Zwangerschap & Eetstoornissen
 
CASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley Krippendorf
CASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley KrippendorfCASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley Krippendorf
CASE Oudertoolkit Matthijs Roumen en Wesley Krippendorf
 
'De wereld veranderen - tussen idealisme en pragmatiek' - Tobias Leenaert
'De wereld veranderen - tussen idealisme en pragmatiek' - Tobias Leenaert'De wereld veranderen - tussen idealisme en pragmatiek' - Tobias Leenaert
'De wereld veranderen - tussen idealisme en pragmatiek' - Tobias Leenaert
 
20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies
20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies
20120127 Congres Kinderobesitas A Haveman Nies
 
Ontbijt fase 1-2
Ontbijt fase 1-2Ontbijt fase 1-2
Ontbijt fase 1-2
 
De vier basisvoorwaarden voor willpower
De vier basisvoorwaarden voor willpowerDe vier basisvoorwaarden voor willpower
De vier basisvoorwaarden voor willpower
 
Boulimia Nervosa
Boulimia NervosaBoulimia Nervosa
Boulimia Nervosa
 
Rode draad hulpverlening
Rode draad hulpverleningRode draad hulpverlening
Rode draad hulpverlening
 
Eetstoornissen - ncz
Eetstoornissen - nczEetstoornissen - ncz
Eetstoornissen - ncz
 
Zwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijd
Zwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijdZwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijd
Zwaarlijvigheid neemt toe, zelfs al op jonge leeftijd
 
Lichaam ontzuren
Lichaam ontzurenLichaam ontzuren
Lichaam ontzuren
 
GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...
GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...
GEZONDE VOEDING VOOR LICHAAM & GEEST- Dr. Peter Haima – Food Passionistas, 25...
 
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigenBewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
Bewust afzien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen
 
Aan tafel met je kind week van de opvoeding
Aan tafel met je kind week van de opvoedingAan tafel met je kind week van de opvoeding
Aan tafel met je kind week van de opvoeding
 
2013 10 10 totaal
2013 10 10 totaal2013 10 10 totaal
2013 10 10 totaal
 

Openingssymposium Reint-Jan Renes: De Cro-Magnonmens, kippenvel en een ongezonde leefstijl

Notes de l'éditeur

  1. 'De Cro-magnonmens, kippenvel en een ongezonde leefstijl: De illusie van de moderne mens als ‘homo economicus’ Wat ik hier de komende 20 minuten wil betogen en laten zien, is dat een ongezonde leefstijl (weinig beweging en veel ongezond voedsel, waarvan we net hebben gehoord van Ellen kampman dat als we dat kunnen verbeteren) maar voor een beperkt deel te maken heeft met gebrek aan individuele kennis, intenties en motivaties. Ik wil laten zien dat het wij mensen maar beperkt rationeel zijn en dat het voor en belangrijk deel in onze aard ligt om ongezond te kiezen en dat deze zelf-destructieve neiging zelfs verder gaat dan de individuele keuzes mbt to wat we eten en of we wel of niet bewegen
  2. Vooral het geval als het gaat om voedselkeuze en bewging
  3. We maken vanuit onze aard soms keuzes die recht ingaan tegen onze wens om lang te leven… Inpulsen die we slecht kunnen onderdrukken The Scorpion and the Frog is a fable of unknown author, attributed to variant West African [1] [2] and European folktales, and often misidentified with Aesop's Fables , although only variants appear therein. [3] [4] The story is about a scorpion asking a frog to carry him across a river. The frog is afraid of being stung, but the scorpion reassures him that if it stung, the frog would sink and the scorpion would drown as well. The frog then agrees; nevertheless, in mid-river, the scorpion stings him, dooming the two of them. When asked why, the scorpion explains, "I'm a scorpion; it's my nature." Variations commonly include a farmer, turtle, or a fox in place of the frog, and a snake in place of the scorpion. The Farmer and the Viper is a specific variant which can be attributed to Aesop , among others. It is often quoted to illustrate the purportedly insuppressible nature of one's self at its base level. There is also a variation [5] [6] in which the final words of the scorpion are "It is better we should both perish than that my enemy should live."
  4. En waarom onze keuzes soms irrationeel lijken… -> Pol Tijskens Appetite We zijn zo erfelijke eigenschappen zo geprogrammeerd dat we instinctief keuzes maken die goed zijn voor verspreiding van erfelijk materiaal, maar niet noodzakelijkerwijs voor onze gezondheid. Enkele jaren geleden onderzochten de Canadese neurowetenschappers Anne Blood en Robert Zatorre welke gebieden in de hersenen actief zijn op het moment dat iemand kippenvel krijgt tijdens het luisteren naar muziek (Blood & Zatorre, 2001). Zij lieten een aantal mensen plaatsnemen in een hersenscanner en de meeste deelnemers kregen kippenvel op het door hen aangegeven moment in de muziek. Uit een vergelijking met eerder onderzoek bleek dat dezelfde gebieden in de hersenen geactiveerd werden als wanneer iemand chocola eet of cocaine gebruikt. Dit suggereert dat verschillende vormen van genot en euforie dezelfde neurale basis in de hersenen hebben.  Kippenvel is het fenomeen waarbij de haren op de huid rechtop gaan staan. Dit effect treedt op wanneer je koude voelt of bepaalde emoties ervaart. Je kunt het krijgen bij het horen van een mooi liedje of juist bij iets heel schrikwekkends.Kippenvel wordt veroorzaakt doordat kleine spiertjes in de huid samentrekken. Deze spiertje trekken weer de haartjes mee zodat deze rechtop gaan staan. Deze samentrekking van de spieren wordt veroorzaakt door het autonoom zenuwstelsel en daarom kan kippenvel niet onderdrukt worden. Het is een automatische reactie van het lichaam, dat in het tijdperk van de mensaap nog een belangrijke functie had. e zult je wel afvragen waarom de mens nog kippenvel kan krijgen. Bij mensen heeft kippenvel niet echt een functie meer, maar bij vachtdragende dieren nog wel. Daarbij is de reactie bedoeld om warmte vast te houden bij koude. De vacht zet helemaal uit en zo kan de warme lucht rond de huid beter vastgehouden worden. Bij angst moet de volumevergroting van de vacht ervoor zorgen dat eventuele vijanden afgeschrikt worden. Kippenvel zorgt bij mensen niet meer voor warmte-isolatie, maar is het slechts een lichamelijke reactie die we van onze harige voorouders hebben mee gekregen. Op de bank, niet meer sporten, maar chips eten!!
  5. Zit ‘m niet alleen in eten of bewegen Zie Mathijs van Leeuwen, 2010…
  6. Om te laten zien hoe beperkt rationeel we zijn… Veel van de keuzes die we maken en oordelen die we hebben worden door voor ons onbewuste factoren gedreven… Mis attributie van interne signalen!!! Forster…
  7. Net als Kapucijner aapjes (zie Elsa Addessi, Alessandra Mancini, Lara Crescimbene, Dan Ariely and Elisabetta Visalberghi. How to spend a token? Trade-offs between food variety and food preference in tufted capuchin monkeys (Cebus apella) . Behavioural Processes , 2010; 83 (3): 267 DOI) hebben wij een natuurlijke neiging om te kiezen voor varieteit… en deze neiging beinvloed hoeveel we eten… Given a choice between spending a token to get their absolute favorite food or spending it to have a choice from a buffet of options, capuchin monkeys will opt for variety. In fact, they'll even eat a less-preferred food from that buffet when the favorite food is on it. They choose variety for variety's sake.
  8. The “Satiety and satisfaction” program focuses on combating obesity by changing the satiating properties of food products, while rewarding consumers in conscious and unconscious ways. It contains a research and educational program, and also gives food companies direct access to the results via a company platform. “Satiety & satisfaction” helps companies in the agro-food industry to deliver new products with a solid evidence-base in a highly competitive food market. It helps policy makers to identify effective, evidence-based interventions. Possibly, we can create a Satiety Index as a communication tool towards consumers. Welke rol speelt onze cognitie dan??? En moeten we daar dan in onze interventies wel op inzetten?? Als je op een trein zit te wachten en je hebt trek in iets lijkt het logisch dat we bij de keuze voor de snack rekening houden met wanneer we weer gaan eten… De ogenschijnlijk rationele keuze bestaat ook hier niet: Mensen kiezen ‘on the spot’ waar ze gewoon zin in hebben.. Of ze weten gewoon niet zo goed welke producten wel of niet verzadigend zijn.. Maar waarom is dan over alle condities de pizza zo populair … Maar goed is gesimuleerd niet echt.. Wanneer mensen daadwerklijk met verzadiging te maken krijgen stoppen ze wel met eten of doet dat wat met hun voedingskeuzes, toch??
  9. Op een feestje kregen mensen kippenvleugeltjes te eten Bij sommige tafels werd steeds snel tafeltjes leeggemaak Those where the plates remained on the table so they could see the pile of bones ate less. In fact, 28% less.
  10. Wansink (2007) created bottomless soup bowls. Half the people had a regular soup bowl. Other half had a soup bowl that was modified so a tube below the table kept filling the bowl (without their knowledge)
  11. Onze omgeving is 1 grote bodemloze soepkom Een wereld van overvloed… “Bodemloze soep” omgeving die ons continue aanzet tot een ongezonde keuze… Our environment has changed over the past decades. It now offers almost constant opportunities to eat palatable energy-dense foods and enables almost total avoidance of physical activity Zie ook Leeuwenborch… Lift direct zichtbaar, trap grijs en moeilijk te vinden.. Ook man aan de balie “ U moet naar de 4e verdieping? Daar is de lift.” Niet alleen fysiek faciliteren van ongezonde keuze, maar ook activeren van descriptieve norm. Deze norm gaat vaak in tegen injunctieve norm, maar is helaas veel krachtiger…. Experiment Joly, Stapel & Lindenberg (2008) People who were exposed to a picture of someone working at a library or sitting in a restaurant were more likely to conform to norms that apply to these environments (i.e. silence and table manners)
  12. We overschatten onze cognitieve vermogens en vrije wil en onderschatten onze interne instinctieve neigingen en externe prikkels In hoeverre hebben we net zo
  13. Zowel interne als externe signalen laten ons in een bodemloze soepkom rollen
  14. Rookverbod!!
  15. Vaker denken aan de cromagnonmens en de beperkte rationaliteit van sommige gedragingen.. Of aan schorpieon en kikkeren neigingen tot zelfdestructie. En aan kippenvel impulsen die we niet kunnen onderdrukken..
  16. The Swiss Potato Board is trying to increase involvement with its product. The ad reads, “Recipes against boredom.” Zie Roltrap…!
  17. Roltrap kapot…
  18. filmpje