Presentatie over de aanpak van München om het reisgedrag van bewoners en andere doelgroepen te beïnvloeden.

1. EPOMM
Policy transfer matching session
München, 6-8 februari 2012
Den Haag, 7 maart 2012

2. Programma
• Aanleiding
• München: achtergrond en beleid
• MM in München: Gscheid Mobil
• Doelgroepenbenadering Gscheid Mobil
• Leren van München
• Discussie

3. Aanleiding
• Expertsessie: wat kunnen we leren van het buitenland?
• Nr. 1: het “München-model”
• Nr. 2: marketing
• Uitwisselingsbijeenkomst München (SEGMENT-project)
• Policy transfer: matching session (EPOMM)
1) leerervaringen opdoen op basis van concrete vraag
2) vervolgstappen definiëren

4. München: achtergrond en beleid
Stad: 1,4 mln. inwoners
Regio: 1,3 mln. inwoners
1 mln. banen
8 mln toeristen/ jaar
bevolkingsgroei: 6-7%/ jaar

5. Mobiliteitsbeleid München
Duurzame bereikbaarheid is fundament onder mobiliteitsbeleid
• voorkomen van mobiliteit
• modal shift
• efficient verkeerssysteem

6. “Hard measures”
• Parkeerbeleid
• Milieuzone
• Vrachtwagenverbod binnenstad
• Uitgebreid netwerk van OV
– S-bahn & U-bahn
– tram & bus
• Fietsroutenetwerk

7. Uitdagingen
• “Urban sprawl”
• Onvoldoende OV-tangenten
• Overdruk en kwetsbaarheid OV-systeem
• Fietsinfrastructuur kan groei fietsgebruik niet bijbenen
• Fijnstofproblematiek
• Verkeersveiligheid van fietsers, ouderen en vrachtverkeer
• Geluidsoverlast
• Winst van verkeers- en mobiliteitsmanagement moet toekomen aan langzaam
verkeer en OV

8. MM in München: Gscheid mobil
Ontstaan:
• rond 2000: conflict tussen linkse politiek en auto-industrie
• Insell-overleg
• 2001: Mobinet-project: verkeersmanagement én mobiliteitsmanagement
• verkeersmanagement mislukt, mobiliteitsmanagement is succes
• 2004: pilot met nieuwe bewoners
• 2006: pilot succesvol
• 2006: politiek stelt structureel budget voor MM beschikbaar

9. MM in München: Gscheid Mobil
Doelen:
• minder congestie
• bijdragen aan modal shift naar duurzame vervoerwijzen
• uitdaging: bevolkingsgroei opvangen
• ondersteunen van „én-én mobiliteit‟
Doelgroepenbenadering:
• kern: contact zoeken met mensen/ doelgroepen wanneer ze daar open voor
staan
• natuurlijke momenten opzoeken om te communiceren over mobiliteit op een
natuurlijke manier

10. MM in München: Gscheid mobil

11. doelgroep: kinderen en scholieren
• Kinderen zijn gemakkelijk en tegen weinig kosten te bereiken
• Kinderen staan open
• Kinderen zijn de mobilisten van de toekomst
• Kinderen beïnvloeden hun ouders
• Kinderen vinden het leuk om „de wereld te ontdekken‟
• Kinderen vinden vinden de achterbank saai
• Angst bij ouders om kinderen zelfstandig over straat te laten gaan
• Hoge waardering van projecten in de media
Nederland:
• Halen en brengen van kinderen is argument / smoes om met de auto naar het
werk te gaan
• Verkeerseducatie is vooral gericht op veiligheid

12. doelgroep: kinderen en scholieren

13. doelgroep: kinderen en scholieren
Mobility biography:
• educatie voor alle leeftijdsgroepen
• veiligheid, mobiliteitskeuze , duurzaamheid en inrichting schoolomgeving
gaan hand in hand
• schoolkinderen: make it catchy!
Samenwerking met Ökomobil en Green city:
- externe partij nodig:
- boodschap vertalen in lespakketten
- verzorgen van het onderwijs
- kinderen en jeugd aanspreken

14. doelgroep: kinderen en scholieren
Projecten:
3-4 jr Bambini Mini leren van vaardigheden om in het verkeer
deel te nemen
5-6 jr Bambini Maxi „rijbewijs voor de loopfiets‟
6-7 jr Walking School Bus
10-12 jr MobiRace het OV ontdekken, OV-rally
Fair Move lessen over duurzaamheid, photostory
Freistil multimediaproject + theater
>12 Bandcasting via de fietscampagne
Deelname scholen is vrijwillig!

15. doelgroep: nieuwe bewoners
Jaarlijks 90.000 nieuwe bewoners (50.000 huishoudens)
Jaarlijks verhuist 20% van de bevolking (10% van/ naar München)
Aanpak: dialoogmarketing

16. doelgroep: nieuwe bewoners
Dialoogmarketing
Inschrijving in Bewoner krijgt
Bewoner krijgt
bevolkings- brief &
bestelformulier
register informatiemap
Bewoner Bewoner belt
Geen bestelling
bestelt product informatielijn
callcentrum
toezending
belt als
telefoonnr.
callcentrum belt bekend is

17. doelgroep: nieuwe bewoners

18. doelgroep: nieuwe bewoners
• Effect: +7,6 % OV-gebruik; -3,5% auto (& fiets)
• Veel vragen gaan over woon-werkverkeer
• Gemeente en vervoerbedrijf betalen elk de helft; vervoerbedrijf voert uit
Klantonderzoek
• zeer hoge waardering
• producten worden verbeterd (map is saai en mag concreter)
• betere afstemming op doelgroepen (auto-lovers vs keuzereizigers)
• te veel uitstraling vervoerbedrijf, daardoor lijkt het teveel op reclame
– gemeente krijgt nadrukkelijker uitstraling

19. doelgroep: migranten
• 50% nieuwe bewoners komt uit buitenland
– voor een deel is dat geen probleem
– maar groot deel reageert niet (Italië, Iran etc.)
• Integratie-experts: vertaling van het materiaal is zinloos
• Geef mobiliteit een plek in de inburgeringscursus
– doel inburgering: zelfredzaamheid in de maatschappij bevorderen
• Hieraan is behoefte!
• Activiteiten:
– duidelijk materiaal (hoe werkt stadsplattegrond? hoe werkt het OV?)
– samen naar het OV-loket
Landelijke belangstelling!

20. doelgroep: senioren
Pilots
• individuele marketing 10.000 ouderen
• OV-training (kaartjes kopen, reisinfo, autodelen, fietshuursysteeem
– doel: je zelfstanding kunnen redden in het OV
• Mobiliteitstrainingen: veilig en milieuvriendelijk reizen
Hoge tevredenheid
Veel mond-tot-mondreclame
Nog geen continuering

21. doelgroep: bestaande bewoners
Pilot
• experiment met het benaderen van bewoners (zonder specifieke aanleiding)
• wie staat open voor ander gedrag?
• ook dit blijkt effectief
• ook dialoogmarketing
• wens gemeente: bewonersbenadering inzetten bij speciale gebeurtenissen
– nieuwe tramlijn
– werkzaamheden
– …

23. Fietsmarketing
• Over alle doelgroepen heen
• “Mensen zoals ik fietsen ook”
• Fietsen moet „er toe doen‟
• Mensen accepteren iets alleen
als het waarde heeft
• Niet overtuigen met argumenten
• Trots op München:
Radlhauptstadt

24. Fietsmarketing
VISIBILITY

25. Fietsmarketing
IDENTIFICATION
Radl & fashion show

26. Fietsmarketing
IDENTIFICATION
Overheid:
- laten zien
dat je zelf achter
de boodschap staat
- dat wat je doet
communiceren

27. Fietsmarketing
INVOLVEMENT
streetcasting

28. INVOLVEMENT
events

29. Effecten mobiliteitsbeleid
hard + soft measures
29
30 28 28
27
25
Sinds 2000: 21 21
20 17
• autoverkeer naar binnenstad: -50% 15
14 2002
12
• autoverkeer binnen de ring: -10/15% 10
10 10 2008
2011
• triplengte: -10% 5
• afgelegde afstand p.p.p.d. auto: -5% 0
auto- auto- OV Fiets Lopen
bestuurder passagier
Kosten Gscheid Mobil stad München: € 750.000/ jaar

30. Effecten Gscheid mobil
• Nieuwe bewoners auto -3,5%; OV + 7,6%
• Scholen: educatie effect educatieve programma‟s moeilijk meetbaar
• Scholen: loopbus 20% deelnemers werd eerst met de auto gebracht
• Migranten nog niet bekend
• Bestaande bewoners auto -6%, lopen +4%
• Senioren hoge waardering
(nog) geen schokkende effecten
• Fietscampagne hoge bekendheid,
veel positieve media-aandacht voor fietsen
campagne versterkt trend

31. Succesfactoren
• stabiele politieke situatie
• brede steun
• visie past in het strategisch mobiliteitsbeleid
• goede samenwerking met uiteenlopende partijen
• enthousiast team met inspirerende trekker
• hard werken!
Uitdaging:
• ambtelijke omgeving
• stroperige procedures

32. Lessen uit München
• doelgroepenbenadering: effectief en gewaardeerd
• MM gebaseerd op meerdere pilaren
• München-model is flexibel en makkelijk uit te bouwen
– mogelijkheden voor aanvullende financiering
• Van experimenten naar borging
• Dialoogmarketing meest effectief

33. Nederland: kansen
• Mobiliteitsmanagement gaat over 1 pijler
• Rol overheid daarin wordt kleiner
• Beter Benutten zoekt vernieuwende insteek met gedrag
• Doelgroepenbenadering: bredere/ organische benadering
• Dialoogmarketing: effectief
• MM voor scholen: ook LT perspectief
• Wens steden en regio‟s om andere doelgroepen te benaderen
• Noodzaak om langere tijd te experimenteren
• Behoefte aan ondersteuning vanuit I&M

34. Overeenkomsten en verschillen
Nederland München
congestie congestie
woon-werkverkeer
forensen doelgroepen
benaderen via wanneer open voor
werkgever verandering?
benaderen via meest
geschikte lijn

35. Discussie
• Inhoudelijke vragen?
• Biedt München inspiratie voor Beter Benutten?
• Wat doen
– uitwisseling?
– pilots met „nieuwe doelgroepen‟
– pilots met dialoogmarketing
• Rol I&M/ Beter Benutten
• Rol KpVV/ KiM/ EPOMM