Na odpowiednio przeprowadzoną sukcesję ma wpływ długotrwały proces planowania, jak i odpowiednie przygotowanie sukcesora. Eksperci z Grant Thornton pomogą podjąć odpowiednią decyzję w sprawie przyszłości firmy, jak i zrealizować cały proces sukcesji.

1. Bezpieczna sukcesja

2. Bezpieczna sukcesja
Czym nie jest sukcesja?
Sukcesja jest często postrzegana jako jednorazowe przekazanie władzy, korzyści
i własności firmy rodzinnej. Taka formuła występuje jedynie wtedy, gdy sukcesja nie była
przemyślana i w związku ze śmiercią właściciela firmy, trafia ona do spadkobierców.
1

3. Bezpieczna sukcesja
Czym jest sukcesja?
To proces planowania, przygotowania i realizacji przekazywania władzy, korzyści
i własności w firmie rodzinnej na rzecz sukcesorów.
W procesie sukcesji to właściciel firmy, w porozumieniu z sukcesorami, określa, kiedy
i ile władzy, korzyści i własności przekaże na rzecz sukcesorów.
2

4. Bezpieczna sukcesja
Aspekty bezpiecznej sukcesji.
Bezpieczna Przemyślana
sukcesja sukcesja
Bezpieczna Zaplanowana
sukcesja sukcesja
Zorganizowana,
Bezpieczna poprawnie
sukcesja zrealizowana
sukcesja
3

5. Bezpieczna sukcesja
Kluczowe pytania.
Bezpieczna sukcesja wymaga postawienia sobie wielu kluczowych pytań.
Pytania te powinny dotyczyć następujących obszarów:
• Sukcesja czy sprzedaż biznesu?
• Czy mam sukcesora?
• Kiedy i w jakiej formie przekażę władzę, korzyści i własność?
• Z czego będę żył na emeryturze?
• Co będę robił na emeryturze?
4

6. Bezpieczna sukcesja
Sukcesja czy sprzedaż biznesu?
Jakie są perspektywy dla mojego biznesu w okresie 5, 10, 20 lat?
• Jakie są perspektywy rynku?
• Jaką pozycję na rynku ma moja firma?
• Czy na rynku dochodzi do działań konsolidacyjnych ze strony konkurencji, szczególnie
ze strony międzynarodowych graczy?
• Czy moja firma dokonuje konsolidacji i może stać się liderem w regionie/ Polsce?
• Czy firma ma wystarczające zasoby, aby rozwijać się w kolejnych latach?
• Czy firma potrzebuje finansowania w najbliższym czasie albo będzie go potrzebowała
w przyszłości?
• Co jest największym zagrożeniem dla stabilnego rozwoju firmy (finanse, produkty,
działania konkurencji, organizacja wewnętrzna)?
5

7. Bezpieczna sukcesja
Czy mam sukcesora?
• Lista potencjalnych sukcesorów.
• Którzy z nich są w odpowiednim wieku do przejęcia biznesu?
• Którzy są odpowiednio wykształceni do przejęcia biznesu?
• Którzy z nich posiadają doświadczenie do przejęcia biznesu?
• Którzy z nich są zainteresowani przejęciem biznesu?
• Czy sukcesorów trzeba przygotować do roli, którą mają pełnić?
• Czy konieczne jest zabezpieczenie biznesu rodzinnego przed potencjalnymi
niekorzystnymi działaniami wszystkich lub niektórych sukcesorów?
• Jakie role przekazane zostaną poszczególnym sukcesorom?
6

8. Bezpieczna sukcesja
Kiedy i w jakiej formie przekażę władzę, korzyści i własność?
• Kiedy następcy zaczną uczestniczyć w zarządzaniu operacyjnym?
• Kiedy następcy zaczną uczestniczyć w zarządzaniu strategicznym?
• Kiedy następcy przejmą pełnię zarządzania?
• Kiedy następcy będą uczestniczyli w zyskach?
• Kiedy następcy przejmą własność?
Jaka struktura prawna będzie najlepsza do przekazania
poszczególnych ról i do przyszłego rozwoju biznesu?
7

9. Bezpieczna sukcesja
Z czego będę żył na emeryturze?
• Czy mam zgromadzone oszczędności, wystarczające do godnego życia po oddaniu
biznesu sukcesorom?
• Jeżeli nie, to ile pieniędzy i w jakich terminach chciałbym zgromadzić?
• Czy firma jest w stanie wygenerować środki pieniężne przed sukcesją?
• Czy chcę pieniądze jednorazowo, czy zakładam możliwość otrzymywania ich w ratach?
• Czy sukcesorzy są gotowi spłacać mnie bezpośrednio lub z zysków firmy po dokonaniu
sukcesji?
8

10. Bezpieczna sukcesja
Co będę robił na emeryturze?
• Czy posiadam plan na życie po zmniejszeniu zaangażowania w działalność firmy?
– Czy mam inne obowiązki pozazawodowe, którym będę musiał poświęcić czas?
– Czy mam hobby, któremu chciałbym się poświęcić?
– Czy mam pomysł na inną niż dotychczasowa aktywność?
• Czy jestem gotów zrezygnować z obecności w firmie po oddaniu zarządzania?
9

11. Bezpieczna sukcesja
Dwa kluczowe czynniki sukcesu sukcesji.
• Czas.
• Zaufany doradca:
– Finanse,
– Aspekty prawne,
– Aspekty podatkowe,
– Umiejętności interpersonalne, pozwalające na zdobycie zaufania rodziny
i rozwiązywanie konfliktów.
10

12. Bezpieczna sukcesja
Kwestie na dziś.
• Nie prowadź działalności firmy rodzinnej jako osoba fizyczna.
• Nie prowadź działalności firmy rodzinnej jako sp. z o.o.
• Nie prowadź działalności firmy rodzinnej w formie spółki jawnej.
• Prowadź działalność firmy rodzinnej w formie spółki komandytowej
z komplementariuszem – sp. z o.o.
11

13. Bezpieczna sukcesja
Kwestie na dziś.
Firma Sp. z o.o.
Komandytariusz
Komplementariusz • Bezpieczeństwo majątku
99%
1% prywatnego
• Opodatkowanie podatkiem
liniowym 19%
Firma Sp. z o.o. sp. k
12

14. Kontakt
Dariusz Bednarski
Partner Zarządzający
Biegły rewident
T +48 61 625 1314
M +48 601 720 192
E dariusz.bednarski@pl.gt.com