SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  233
Télécharger pour lire hors ligne
ББК 81. 2 я 2




    Әл-Фараби атындагы Қазақ Үлттық университетінің Шетел
               филологиясы кафедрасы мақулдаган


                     Қүрастырған Н. Нурапиева




Қ 17 К^зақша-ағылшынша сөздік — Алматы: Дайк-Пресс, 2008. — 230 б.


   ISBN 9965-798-69-9



    Сөздікке одеби тіл мен ауызекі сөйлеу тілінде жиі қолда-
нылатын сөздер мен соз тіркестері енгізілген. Сондай-ақ ішінара
ғылыми-техникалық, қоғамдык-саяси, ресми-іскерлік жоне басқа
да терминология қамтылган.
    Басылым мектеп, колледж, лицей, гимназия окушыларына,
студенттерге, соңдай-ак, ағылшын тілін өз бетімен үйренушілерге
арналған.


                                                    ББК 81. 2 я 2




                                  © Құраст. Нүралиева Н., 2008
ISBN 9965-798-69-9                © "Дайк-Пресс" баспасы, 2008
БАСПАДАН
        қырмандар назарына ұсынылып отырган Қазакша-
   О    ағылшынша создікте неғүрлым жиі қолданылатын ауызекі
сөйленіс лексикасы, жоғары сыныптар, колледж, лицей, гимназия
оқушылары, студенттер, сондай-ақ ағылшын тілін оз бетімен
үйренушілер қажеттеріне орайлас лексика, ішінара ғылыми,
техникалық, медициналык терминдер камтылған. Бүгінге дейін
агылшынша-қазақша бірді-екілі сөздік, бірнеше шагын тілашар,
тілдескіштер жарық көргенімен, қазақша-ағылшынша болып
қүрастырылған мүндай басылымдар жоқтың қасы. Баспа үжымы
оларға деген ділгерлікті ескере отырып, жалпы қодданымдағы
лексика мен терминологиялық лексиканың жүз мыңнан аса сөздері
мен соз тіркестерін камтитын омбебап үлкен создік шығарудан
бүрын он бес мыңға тарта сезден түратын осындай шағын сөздік
үсынып отыр.
    Қосымша ретінде казак эліпбиі, шартгы қысқартулар
корсеткіштері, сондай-ақ агылшын тіліндегі бүрыс етістіктер тізбесі
берілген.



        Сөздіктің құрамы мен құрылымы туралы
    Создікке енгізілген сөздер мен соз тіркестерінің борі оліпбилік
ретпен орналастырылган. Создік үяда реестрлік соз қайталанатын
болса оның орнына ~ (тильда) белгісі қойылады.
    Мағына алшақтығы барынша айкын омоним сөздер жеке-жеке
реестрге беріледі. Мүндай реттерде олар оң жақ шекесіне араб
цифрлары койылып сараланады, мысалы:
4


   алқа1 necklace
   алқа2 board, collegium
    Омонимдер саны екіден артық болатын жағдайларда
мағыналарын анықтау ұшін сол сөз кодданылған тіркестер
беріледі не қай саланың сөзі екені көрсетіледі немесе кай соз
табына жататыны жазылады, мысалы:

   ашу open; жаңалық ~ discover

   ашу хим. fermentation

   ашу з.е. wrath
    Ағылшын тіліндегі аудармасы бір сөз болып келетін синоним
сөздер біріншісінің оліпбилік ретімен жалғастырылып беріледі:
   жасырын, астыртын secretly

   Пайдаланушылардың меңгерген соз қорын молайту үшін
көптеген создерге оларға жалғас тіркестер беріліп отырады,
мысалы:
   жатақхана hostel; студеіптер ~сы students' hostel
    Осімдіктер мен жан-жануарлар дүниесіне             қатысты
бірқатар сөздерді түлғалас сөздерден саралау үшін және
кейбір терминдердің салалық қатыстылығын білдіру үшін
бот. (ботаника), зоол. (зоология), тех. (техника) деген сияқты
белгілер беріледі. Мүндай белгілер жоне американизмдер дегенді
білдіретін амер. деген белгі, сондай-ак соз мағынасын білдіруге
берілетін тіркестер курсивпен терілген.


                    Шартты кдоқартулар
                            Қазақша
ав. - авиация термині               архит. - архитектура термині
амер. - американизм                 остр. - астрономия термині
анат. - анатомия термині            ауысп. - ауыспалы мағынасы
археол. археология    термині       а.-ш. - ауылшаруашылыгы
5


әдеб. - әдебиет, одебиеттану         өс. - өсімдік
термині                              полигр. — полиграфия термині
әск. - эскери іс                     поэт. - поэтикалық
биол. - биология термині             психол. - психология термині
бот. - ботаника термині              радио. - радиотехника термині
геогр. - география термині           саяси. - саяси термин
геол. - геология термині             с.е. - сын есім
грам. - грамматика термині           снд. - соңдаи-ақ
дипл. - дипломатия термині           сөйл. - сөйлеу стиліне тән сөз
діни. - діни термин                  қолданыс
ет. - етістік                        спорт. - снорт термині
заң. - заң термині                   map. - тарихи сөз
з.е. - зат есім                      театр. - театр термині
зоол. - зоология термині             тең. - теңіз термині
көне - көнерген сөз                  тех. - техника термині
ком. - коммерция термині             т.ж. -теміржол термині
кіт. - кітаби сөз                    тоқыма - тоқыма өнеркәсібі
комп. - компьютер термині            уст. — үстеу
қаржы. - қаржы термині               физ. - физика термині
қүр. - қүрылыс ісі                   физиол. — физиология термині
лингв. - лингвистика термині         фон. - фонетика термині
мат. - математика термині            фото - фотография
мед. - медицина термині              хим. - химия термині
мин. - минерал                       шахм. - шахмат термині
миф. - мифология термині             экон. - экономика термині
муз. - музыка термині                экол. - экология термині
өнер. - өнер термині                 ад. - электр техникасы термині


                        Агылшынша

adj - adjective - сьш есім           ргоп - pronoun - есімдік
adv - adverb - ұстеу                 prep - preposition - демеулік
con/ - conjunction - жалғаулық       v - verb - етістік
int - interjection - одағай          пит - numeral - сан есім
л - noun - зат есім                  sing - singular - жекеше түр
pi - plural - көпше түр              smb - somebody - біреу, олдекім
КДЗАҚ ӘЛІПБИІ

Аа     Ии    Рр      Шш
Әә     Йй    Сс      Щщ
Бб     Кк    Тг      Ъъ
Вв     Кқ    Уу      Ыы
Гг     Лл    Үү      Іі
Ғғ     Мм    Үү      Ьь
Дч     Нн    Фф      Ээ
Ее     Ңң    Хх      Юю

Ёё     Оо    һһ      Яя

Жж     Өө    Цц
Зз     Пп    Чч
A
   абадан: ~ бөрі leader wolf,         абыржу confusion, perplexity
leader of the pack                     абыржушылық perplexity; b e ­
   абажадай enormous                wilderment
   абажур lampshade                    абыржыған, сасып калған
   абайлау carefulness              confused, embarrassed
   абайсызда accidentally, unin­       абыржыту, крмсындыру con­
tentionally                         fuse, embarrass
   абайсыздан, әдейі емес invo­        абырой hononr
luntary                                абыр-сабыр bustle
   абайсыздық carelessness, i m ­      аванс advance; ~пен in advance
prudence                               авантюра adventure
   абаттандыру provide amenities       авангюрист adventurer
   абаттандырыж-ан: ~ кала city        авиабаза airbase
with all proper amenities              авнакомпання airline
   абдырау confusion, dismay           авианосец aircraft carrier
   абзал noble-minded                  авналошта air mail
   абзалдық noble-mindedness           авиатусірім air photography
   абзац paragraph                     авнацня aviation; азаматтық ~
   абонемент subscription           civil air fleet
   абонент subscriber                  авиациялық aviation
   абсолютгі absolutely               Австралия Australia
   абсолютгік absolute                Австрия Austria
   абстракт abstract                   автобус bus; қалааралық,
   абыз priest                      турнстік ~ coach
авт                                 8                               ші
   автобус аялдамасы bus stop              m леатеашнг first lieutenant
   автобус жүргізушісі busman              ап-іш brother
   автокөлік motor transport               ағайш, жжми туыстар close
   автокөлік түрғызуға болмайды         relatives
no parking                                 отіһщщттііг      brotherhood;
   автоқалам fountain-pen               fraternity (студенттер қогамы)
   автоматты automatic                     ағайывдық relationship
   автомектеп driving school               апйыв-туган close relatives
   автомобнЦль (motor) car, auto­          ағашш-туыс relatives
mobile; жүк ~лі lorry; амер.               ағаравдау (алыстан) gleam
truck                                   white
   актомобиль жолдарының ат-               ағарту (білім беру) enlighten­
ласы road-book                          ment
   автомобнль зауілы automobile            ағару become grey; (шаш ту-
                                        раяы) turn grey
plant
                                           ағаш tree; (материаіі) wood
   автономия autonomy
                                           ағаш: ~ көмірі charcoal
   автономиялық autonomous
                                           ағаш отыи firewood
   автор author
                                           ағаш өңдеу өнеркәсібі timber
   акгорлық authorship                  industry
   авторлық кұвдқ copyright                ағаш сұрегі timber
   автоспорт motor racing                  ағаш үстасы joiner
   автотурист car tourist                  ағашгаи жасажав wooden
   автотурақ parking (lot)                 агу flow, run
   агент agent                             ағызу {агаш мураяы) float
   агентгік agency; жарвама ~гі            ағыл-тегіл еңіреу sob
advertising agency                         ағил-тегіл жылау burst into
   агентура agents                      tears
   аграрлық agrarian                       ағилу, жиналу gather
   агрегат unit                            ағылшыя English
   arpeccm aggression                      ағимаьщцар, брпаіідар British
   агрессияшыл aggressive                  ағылшын тіліцде загг есімге
   arpeccop aggressor                   белгііплікмағываберетінартнкль
   arpoHOM agronomist                   грам. the; св айгқан кггап the
                                        book you mention; мен бүл
   агрономня agronomy                   ад»мди үватпаймын I dislike the
   am, ағасы elder brother              man
агы                               9                               аз
   ағым course, current                адам қүқықгары human rights
   ағымдағы current; present-day;      адам сенбейтін incredible
present; - міндеттер present-day       адам сұқганардай көркем
problems                            charming
   ағымдағы есеп current account       адамгершіліксіз inhuman
   ағымдағы жөндеу routine/            адамгершілікті humane
running repairs pi                     адамдар, ел, жұрт, халық
   ағымдағы жыл current year        people
   ағымдағы кезең present situa­       адамзат humanity; mankind
tion                                   адами human
   ағымдағы істер routine/every­       адас, аттас namesake
day matters                            адасу lose one's way, get lost
   ағын stream, jet; (aya агыны)       адасушылық error, mistake
current                                адвокат lawyer
   ағынан жарылған, шын жү-            адвокатура the Bar
ректен sincere, frank, candid
                                       адмирал admiral
   ағынды, ағысты: ~ су running
                                       адресат addressee
water
                                       адым, кадам step; ~ дыбысы
   ағып кету flow away
                                    footsteps
   ағып шығу (ыдыстан) ran out         адымдау step; array, аяқ алыс
(of); (өзеннің бастауы туралы)
                                    stride, pace
rise (from), take its source (from)
                                       адырна bow-string
   ағыс drift
                                       ажарлау polish
   ағыс; ағын; өзен stream
                                       ажарсыз, көріксіз ugly
   ағъггу (түймелерді) unbutton,
undo; (ілгекті) unhook                 ажырасу divorce
   ағыту; шешу; ашу undo               ажырасқан divorcee
   ағытып жіберу, шешіп жіберу         ажыратқыш switch
detach                                 ажырату эл. cut off
   адал; өділетті fairly               ажыратылмайтын indissoluble,
                                    inseparable
   адал ниетгі conscientious
                                       ажыратып игіберу (төбелесу-
   адал, шын honest; - сөз word
                                    шілерді) separate (smb.)
of honour
                                       аз not much; only a few;
   адалдық faithfulness
                                    жеткіліксіз not enough; ол ~
   адам; ер адам man                болса moreover
   адам көп жиналған crowded; ~        аз емес not a bit, not in the
көшелер crowded streets             least
аз                               10                                аид
   аз-аздап little by little             азу; күлдырау degrade
   азайту, кеміту decrease               азу тіс molar
   азалы, кдралы mourning                азшылық minority
   азамат citizen                        азық-түлік provisions
   азаматтық citizenship                 азық-түлік: ~ дүкені grocery,
   азап шегу suffer                   food shop
   азап: ар ~бы remorse                  азық-түліктік food
   азап, қинау torment                   азынақ draught
   азаіггау torture                      азырақ less
   азапты painful; ауыр grave,           ай (күнтізбелік) month
serious                                  Ай астр. moon
   азат, ерікті free                     Ай туралы ғылым, селенология
   азат ery (set) free, liberate,     selenology
release                                  айбалта map. battleaxe
   азат етуші liberator, deliverer       айбат threat; ~ шегу make
   азатгық emancipatory; libera­      threatening gestures
tion                                     айбынды majestic
   азаттық алу release, liberation       айғай cry, shout
   азаттық беру, босату eman­            айғай салу cry (out), shout
cipation                                 айғайлап жіберу cry out
   азаю decline                          айғайлау cry, shout
   азған, арсыз bad, shameless           айғак, болу evidence
   азған, бүзылған depraved              айғақ, далел evidence; clue
   азғын imoral                          айғақгау certify
   азғындау degeneration                 айғыр stallion
   азғықдық depravity                    айдан анық evident
   азғыру, адцау tempt                   айдар, тақырып (газет) head­
   аз-мұз, сөл slightly               line, heading
   аздал тамактану have a bite           айдарлы түйеқус cassowary
   азды-көпті more or less               айдарша {қустың) crest
   аздыру, бұзу pervert                  айдау drive; chase; айдап өту
   Азия Asia                          drive away
   Азия турғыны, азиялық Asian           айдаһар зоол. boa-constrictor,
   азот nitrogen                      python
   азу em. degenerate                    айдауыл escort; (тең.) convoy
аіад                               11                                   айт
   айдың жарығы moonlight                  айналып өту go round; айналу
   айқара ашу open wide, throw          round
open                                      айналып үшу fly round; (жа-
   айқын; үғынықгы distinct             пырақ туралы) fall
   айқындағыш developer                    айналып шығу (көлікпен) go
   айқындау discover; reveal            round
   айқыш-үйқыш crosswise                   анналып шығу go a round
   айла-амал policy                        айналыс rotation
   айлабүйым (қурылгы) device;             айналысу, әбігерге тұсу bustle;
сөйл. gadget                            fuss
   айлакер, ку cunning, sly; за-           айнымал шама мат. variable
лым artful                                 айнып қалу, райъИнан кайгу
   айлакерлік cunning                   change one's mind
   айлақ harbour, port                     айот бот. honesty
   айлы lunar; ~ түн moonlit               айран sour milk
night                                      айрық parting; суайрық water-
   аймақ zone                           parting
   аймалау caress                          айрыкдіа special; particular
                                           айтарлықгай; елеулі notable,
   айна looking-glass, mirror
                                        distinguished
   айнала (a)round
                                           айтқандай by the way
   айналаны бағдарлап қарау
                                           айтқаны келу prove true
look round; look about
                                           айтқанына көну obedience;
   айнаддырЦу treat; ол менің
сөздерімді әзілге айналдырды he         submission (to)
treated my words as a joke                 айтқанынан кдйтпайтын re­
   айиалдырық тех. shaft                lentless, inexorable
   айналма circular; ~ қозғалыс            айту (өтірік айту) to tell lies
circular motion                            aiiiy say; tell (біреуге, бірдемені)
   айналу, айналдыру turn (into)           айту, сөйлеу pronounce; сөз
   айналым (коммерциялық опе-           сөйлеу make a speech
рация) operation; ацпаны ~ға               айтылу, айтылыс pronun­
жіберу put money into operation         ciation
   айналым turn; толық                     айтып беру tell, relate
revolution                                 айтып жаздыру dictate
   айналым капиталы working                айтып қою (қупияны) give
capital                                 away a secret
айу                              12                                ax,
   айуандық brutality                    айырыльпі калу (жогалту) lose
   айурық бот. ivy                       айьфылысу part (with)
   айыбы жоқгық, айыпсыздық              айырып тану distinguish
innocence                                академик member of an Aca­
   айыбын мойнына салу catch          demy; academician
   айыл, тартпа saddle                   академия Academy
   айылбас buckle                        академиялық academic
   айына бір; ай сайын monthly           акваланг спорт. aqualung
   айыпкер accused; заң. defen­          акварель watercolour, (cypem)
dant                                  painting
   айыппұл fine                          аквариум aquarium
   айыппүл салу to impose a fine         аккомпанемеігг accompaniment
   айыпсыз деп табу justification        аккорд муз. chord
   айыптау accuse (of); charge           аккредитив letter of credit
(with)                                   аккумулятор (storage) battery,
   айыптау актісі заң. accusation     accumulator
   айылтау ұкімі verdict of guilty       акробат acrobat
   айыптаушы заң. prosecutor             акробаттық acrobatic
   айыптықсокдоі спорт. penalty          аксиома axiom
kick                                     акт театр. act
   айыр а.-ш. pitchfork                  актер actor
   айырбас exchange                      актив active members; ~ кэр-
   айырбаскд in exchange              жы assets
   айырбастау, айырбас; алмасу           актриса actress
(ақшаны) exchange; долларды
                                         акула shark
теңгеге айырбастау exchange
dollars for tenge                        акустика acoustics
   айырмашылық, ерекшелік dis­           акушер; кіндік шеше midwife
tinction                                 акцент accent
   айырөркеш туйе Bactrian camel         акционер shareholder
   айыру part                            акционерлік қоғам, комлания
   айыру, жырту tear                  joint-stock company
   айырылған, ада (бірдеңеден)           акция share
devoid (of)                              ақ (тус) white
   айьфылу come off                      ақ алтын platum
   айнып калу let escape                 ақ, бурыл (шаш) grey (haired)
ақ                             13                               акы
   ақ нан white bread                 ақсақ lame; ~ аяқ lame leg
   ақ сыр (мырышты) zinc white;       ақсау limp
(қоргасынды) white lead               аксерке зоол. salmon
   акау тех. spoilage                 ақсұңқар зоол. gerfalcon
   ақауға шығару reject               ақсүйектер aristocracy
   ақаулы бүйым reject                ақгал, әулие ағаш willow
   акауға шығарып, жарамсыз           ақгалу excuse oneself
деп тану condemn, rejection           ақгамау (сенімді, үмітті) be­
   акаулы defective                tray
   ақбас жусан бот. milfoil           ақгау, қорғау acquit; vindicate
   ақбөкен зоол. antelope             ақгөс сусар marten
   акжайма sheet                      ақгұйғын hawk
   акжарқын cheerful                  ақгулкі arctic fox
   ақжелкек бот. horseradish          ақша money; financial; ~ ay-
   ақжелкен бот. parsley           дарым money order
   ақжол тілеу say in parting,        ақша қаражаты fund
parting words/wishes                  ақша рыногы, валюта рыногы
   акңқат truth                    money market
   ақкөңіл good-natured               ақшаны жеп қоюшы embez­
   ақкөңілділік generosity         zler
   ақкіс зоол. stoat                  ақшасыз, ақшаға мүқгаж mo­
                                   neyless
   аққайран зоол. ide
                                      акдіешек мед. camomile
   ақкайың бот. silver birch
                                      ақы payment; жолақы fare
   ақкалақ зоол. weasel
                                      ақыл mind; intellect
   акқан ауруы мед. leucosis
                                      ақыл-кеңес advice
   ақкан жүлдыз, метеор shooting
                                      ақыл-кеңес беру consult
star
                                      ақыл-кеңес беруші consultant
   аққандылық мед. leukemia
                                      ақыл-кеңес берушілік consul­
   аққу swan; сүңқылдақ аққу
                                   tation
mute swan
                                      ақыл-ой intellect
   аққудың балапаны cygnet
                                      ақыл-ой кабілеті mentality
   ақкүман teapot; құман kettle
                                      ақылдасу consult
   ақпан February
                                      аіфілды clever, intelligent
   ақпарат information
                                      ақылдылық, естілік prudence,
   ақпейіл cordial, hearty         common sense
ақы                                  14                               алғ
   ақылға қонымсыз incompre­                алаңдату distract, divert
hensible                                    аландау, абыржу be alarmed,
   ақылға сыйымсыз unreaso­               be worried
nable                                       алаңша ground; ойын ~сы
   ақылсыз, ақымақ ass, foolish           playground; спорт ~сы (sports-)
   ақылсыздық madness; folly              -ground; теннис ~сы tennis-court;
   акрмақ, мисыз gormless                 баспалдақ~сы landing; вагон ~сы
   акрмақгану get/become stupid           platform
   ақымақгық stupidity                      аласа, тапал (адам туралы)
   ақын poet                              short
   ақыр, оттық manger                       алауот bonfire
   ақыр соңында at last, finally             алауыздық, талас discord, dis­
                                          sension
   ақырғы final
                                            алаяқ swindler
   ақыру (аңдардың) roar; ұлу
howl                                         албан кісі; албан тілі;
   ақыру, бақыру, айғайлау vo­            албандық Albanian
ciferate                                    Албания Albania
   ақысыз free (of charge)                   албыраған rosy
   акцгімшік curds, cottage cheese           албырт (балық) salmon
   ал, бірақ but                             албырт, қызу ardent
   алабажақ кесіртке varanus                 албырттық, күштарлық fer­
   алабуға perch                          vour
   алай (жолақ жылқы) zebra                  алгебра algebra
   алайда however, (and) yet                 алға forward
   алақан palm                               алға басу, ілгерілеу advan­
                                          cement
   алақарға hoodie, grey crow
                                             алга ұмтылу attack
   алақол partial, unfair
                                             алға шығу come forward; сөз
   алаламайтын, әділ impartial,
                                          сөйлеу (жиналыста) speak
unbiased
                                             алғашкр жәрдем first aid
   алаң square
   алаң; аудан, облыс area                   алғы, алдағы front
   алаң болу trouble, bother                 алғы пост outpost
   алаңғасар absentminded                    алғы сөз preface, introduction
   алаңдамаңыз! don't bother!                алғыншы әск. vanguard
мазалағаным үшін кешіріңіз                   алғыс gratitude; алғысыңызға
I am sorry to trouble you                 арзымайлы don't mention it
алғ                                  15                                 алм
   алғыс айту thank                          алдын алу forestall
   алғышарт лог. premise                     алдынан in front of
   адда in front of; before, ahead           алдында in front of
(of)                                         алдыңгүні the day before yes­
   алда; бұдан былай forth                terday
   адда түрған coming, forth­                алдыңғы advanced, progressive
coming; болмай қоймайтын im­                 алдыңгы аяқ forefoot, foreleg
pending                                      алжапқыш apron
   алдағы future; ~ жылы next                Алжир (ел) Algeria (қала) Al­
year                                      giers
   алдағыны болжап айту forecast             алжу debility; карттық ~ senile
   аддағыш deceptive                      debility
   алдампаз cheat                            алимент alimony
   алдамшы double-crosser; суайт             алкоголь alcohol
double-dealer                                алқа' necklace
   аддандыру; көңілін көтеру                 алқа2 board, collegium
amuse                                        алқап геогр. zone
   алдап кегу deceive                        алқызыл scarlet
   алдап соғу cheat                          алкцну be suffocated; choked
   алдау; айлакерлік deceit                  алма apple
   алдауыш, суайт fraud, im­                 алма бағы apple orchard
postor                                       алма: көз ~сы eyeball
   адды-артын байкағыш, сақ                  алмаағаш apple-tree
prudent                                      алма-кезек in turn
   алды-артын шамалағыш cal­                 алма тосабы apple jam
culating, prudent
                                             алма шьфыны apple juice
   аддымен, өуелі at first
                                             алмас diamond
   алдын ала preliminary
                                             алмастыру, ауыстыру change;
   адцьж ала ескеру foresee               shift
   аддын ала сезіну have a pre­              алмастырылмайтын       irrepla­
sentiment                                 ceable, indispensable
   аддын ала сезінушілік presen­             алмасу, кезектесу alternate,
timent                                    interchange
   алдын ала төлеу prepay                    Алматы Almaty
   алдын ала хабарлау let smb.               алмүрт pear; ~ ағашы pear
know; notify                              tree
алои                               16                               аман
   алой, жүзжылдық бот. agave             алып қою, алу take off
   алпыс sixty                            алып тастау take away
   алты six                               алып шығу draw out
   алтыатар revolver                      алып-салмалы;      жиналмалы
   алты жұз six hundred                 portable
   алтын gold                             алыпсатар speculator, profiteer
   алтьж; алтын тустес golden             алыпсатарлық       speculation,
   Алтын Орда map. Golden               profiteering
Horde                                     алыпсатарлық жасау speculate
   алтыннан жасалған gold;                алыс remote; ~ кдшықгық a
ауысп. golden                           great distance
   алтыншы sixth                          алыс; аулақ away
   алу (қақпагын, жамылгысын)             алыс емес not far away; ол
uncover                                 жерден ~ not far from
   алу мат. subtraction                   алыс түкпір wilderness; орман
   алу, орналасып алу (орын,            нуы thicket
қызмет және т. б. туралы) oc­             алыста, шалғайда in the dis­
cupy                                    tance
   алу, шығару derive                     алыстан from a distance
   алуан түрлі various, all kinds of      алысу, кұресу struggle; cnopm.
   алхоры plum; ~ ағашы plum            сайысу wrestle
tree                                      алысырақга; шеткеріректе aloof
   алшақгау diverge                       альбом album; эскиздік ~
   алым tribute                         sketchbook
   алынбас, берік unassailable;           альпинист mountaineer
impregnable; -қамал unassailable          Алыіі the Alps
fortress                                  алюминий aluminium
   алыл giant                             амал, әдіс means
   алып жүру carry                         амал, шара remedy
   алып жүру, тасу; өндіру bear            амандасу greet; қол алысып ~
   алып жүру, тасу (жүкті) car­         shake hands; ол ешқашан аман-
ry; drive                               даспайды he never says good
   алып жұру, тасу (көлікпен)           morning
carry                                      амандасу (бір-бірімен) greet
   алып келу lead smb. up to            one another
   алып кету lead away, take away         аман-есен successful
аман                                17                              аңғар
   аман-есендік well-being, wel­            антенна antenna, aerial
fare                                        антиктік antique
   Америка America                          антисанитаркялық unsanitary
   Америка Кхрама Штаттары                  антифашист antifascist
(АҚШ) United States of America              антифашистік antifascist
(USA)
                                            антифриз antifreeze
   америкалық American
                                            антракт intermission
   Американьщ American
                                            ант-су ішу swear, vow
   ана mother
                                            анығында, анығын айткднда
   ана, аналық maternity
                                         virtually
   ана тілі mother-tongue, native           анық (қолтақба туралы) le­
language
                                         gible
   анағұрлым much, far
                                            анық distinct; ~ естілетін сы-
   аналық maternal; motherly             бьф audible whisper
   анар (жемісі) pomegranate                анық емес vague
   анар (агашы) pomegranate                 анық, көрінеу evident, obvious
(-three)
                                            анық, күмәнсіз for certain
   анар шырыны grenadine
                                            анық үтыну realize
   анархизм anarchism
                                            анықгалу appear, turn out
   анархия anarchy
                                            анықгама definition
   анатомия anatomy
                                            анықгамалық reference book,
   анау, өлгі that
                                         handbook
   анау, сол that
                                            анықгау define, determine
   ангар hangar
                                            анықгауыш грам. attribute
   Англия England
                                            аң beast; жыртқыш ~ of prey
   англиялық English
                                            аң аулау hunt; ауысп. run
   анда-санда, оқга-текте every          after
now and then, occasionally
                                            аң қорығы safari park
   анекдот funny story, joke
                                            аң терісі animal skin
   Анкара Ankara
                                            аң фермасы animal farm
   анкета, сауалнама form, ques­
tionnaire                                   аңга шығу hunting
   анонимдік anonymous                      аңғал naive
   ант oath                                 агдалақ (қус) solan
   Антарктика; антарктикалық                аңғаддық naivete
Antarctic                                   аңғар, алап valley
аңғ                                 18                               арб
   аң^арту, біддіру expression             апталық week
   аңғару catch, guess, percep­            аптап ыстық hot, sultry
tion                                       ар жағында across, over
   ащырт imprudent, careless, in­          ар, ождан conscience
cautious                                   ара (қурал) saw
   аңдатпа commentation                    ара ұясы beehive, hive
   андау, кадрау, байқау behold            араб Arab
   андаусызда unawared; by sur­            араб; арабтың Arab
prise
                                           араб жылқысы Arab
   анду watch                              араб тілі; арабтық Arabic
   аңқа, тамақ анат. pharynx
                                           арабтың Arabic
   аңқасы кепкен, шөлдеген dry
                                           араздық discord
   аңкау naive
                                           арақатынас correlation
   аңсау thirst
                                           арал island
   аңсау, үміт expectation, hope           аралап карап шығу inspect,
   аңсаушылық thirst, crave (for)        examine; (суреттерді) look at;
   аңшы hunter                           (гимаратты, зауытты және
   аңшы мылтығы fowling-piece            т. б.) go over
   аңшылар тобы shooting-party             аралау (кесу) saw; ауысп. nag,
   аңшылық shooting                      pester
   аңыз, ертегі story, tale                аралығында among
   аңызғақ hot wind                        аралық interval; саңылау gap
   апай, ana aunt                          арам dishonest
   апан den, lair                          арамзалық falsity
   апару, апарып салу lead, take;          арамы, арам ойлы evil minded
draw smb. aside                            арандатушы instigator
   апат (қайгылы оқига) accident;          арандатушылық provocation
күйреу crash; тең. wreck                   арасалмақ; пропорция ratio
   апатты ruinous; fatal, disa­            арасан сулар mineral water
strous                                     арасында between; сөз -
   апельсин orange                       айтсақ by the way; бүл екі арада
   апиын opuim                           meanwhile
   аппарат apparatus                       арасында, ортасында amid(st)
   апта (жума) week                        арба, пәуескс cart
   апта сайын weekly                       арбиған bulky, unwieldy
арб                                19                                 арт
   арбитраж arbitration                 nourra ~ by post; радио - over
   арбиып шығып түру stick out;         the radio
сорайып шызгып тұру stick up               арқылы, арасынан via
   Лргентина Argentina                     арман dream
   аргентиналық Argentine                  армандау dream
   аргумент, уэж argument                  Армения Armenia
   арғы ата forefather, ancestor           армия army
   арғы ата-бабалар forefathers,           армян; армян тілі; армяндық
ancestors                               Armenian
   ардагер veteran                         арна channel
   арена arena, ring                       арнайы; әдейі expressly
   арена ауысп. іс-әрекет орны             арнайы қолмен тігілген (жа-
arena                                   сапган) hand-made
   арзан cheap                             арнау devote; шығарманы ~
   арзан ресторан eating house          dedicate
   арзақдау (багасы төмендеу)              арнау address; бағытгау send,
become cheaper, falling price           mail
   арзаншылық low price                    арнау; тағайыцдау appropriate
   арзанырақ cheaper                       арнаулы special
   ариозо муз. arioso                      арнаулы, ерекше special; par­
   арифмегика arithmetic                ticular
   ария муз. aria                          арнаулы киім overalls
   арка arch                               арпа barley
   Арктика Arctic Region; арк-             арсенал әск. arsenal
тикалық, полярлық arctic                   арсыз impertinent, cheeky
   арқа, жон spine                         арсыздық impertinence, i m ­
   арқалық back                         pudence, cheeky
   арқалық, бөрене спорт. beam             артерия artery
   арқан cord; жуан ~ rope;                артикль article
жіңішке ~ string                           артиллерня artillery; зениттік ~
   арқан саты rope ladder               anti-aircraft artillery
   арқандау rope                           артиллериялық artillery
   арқасында, нөтижесінде owing            артист actor (актер)
to; thanks to                              артистік artistic
   арқылы across; over; through;           артқы back; rear (mex., әск.)
терезе ~ through the window;            ~ аяқ bind leg
арт                             20                                асп
   артта қалған backward                арыстан lion
   артта қалушылық backward­            Арыстан (шоқжүлдыз) Lion
ness                                    ac, қорек nourishment
   артгыру increase; raise              ac содасы bicarbonate of soda
   арту increase                        ac, тамақ food; provisions
   артығы, басы ~ excess                aca көрнекті, үздік out­
   артық superfluous; unnecessary    standing
(қажетсіз); ~ болмас еді there          aca, тым too (much) over
would be no harm in
                                        асаба toastmaster
   артық болу; асып түсу exceed
                                        acay rusty
   артық көру prefer
                                        аскөк (өс.) dill
   артық өндіру эк. overpro­
duction                                 асқабақ pumpkin
   артық тиеу overload                  асказан stomach
   артынан, сыртынан from be­           асқазан кдбынуы gastritis
hind; сыртында behind                   асқақсу, кекірею condescen­
   артықца beyond                    sion
   артыңғы бөлік тең. stern             асқан сүйкімділік charms
   археология archaeology               асқан шеберлік excellence
   архитектор architect                 асқорыту digest
   архитектура architecture             асқыну (аурудың) acute attack
   архитектуралық architectural      of a disease
   арша, қазақ аршасы бот. ju­          acna жол ropeway
niper                                   аспалы бокс түлыбы спорт.
   аршу peel                         punchball
   аршылған peeled                      аспаз cook
   арыз application                     аслан sky
   арыз беру hand in an ap­             аспан кумбезі firmament
plication                               аспан шырағы heavenly body
   арызқой person lodging com­          аспап tool; музыкалық ~ i n ­
plaint, plaintiff                    strument
   арық (тыриган) skinny                аспашам lustre
   арық (em) lean                       аспект aspect
   арықгау, жүдеу grow thin; lose       аспирант (post)graduate stu­
weight                               dent
   арындау, шегіишектеу refuse          аспирантура postgraduate course
ace                                 21                                 ат
  ассамблея assembly                        асшаян shrimp
  ассистент assistant                       асығу hurry, haste
  ассоциация association                    асьгғып hastily; шуғыл ur­
  астам, артық from above                gently
  Астана Astana                             асығып-үсігіп in one's haste
  астана capital                            асыхыс, асығыс-үсігіс hastily,
  астан-кестен chaos; бейберс-           hurriedly
кеттік сөйл. mess                           асығыс, ойланылмаған rash,
  астар lining                           hasty
  астау trough                              асығыс шегіну, қашу flight
  астроном astronomer                       асығыстық hurry
  астрономия astronomy                      асық жілік анат. thigh-bone,
  астық бастырғыш а.-ш. thre­            femur
shing-machine                               асықгыру hurry, hasten, speed
  астық бастыру thresh                      асыл precious
  астық дақылдары grain-crops               асыл буйымдар jewelry
  астық өнімдері; жармалар                  асыл түқымды thoroughbred
cereals                                     асып түсу outdo, surpass
  астық түқымдастар cereals                 асыра бағалау overrate, overes­
  астылы-үстілі two-storey               timate
  астын сызу underline; ауысп.              асыра орындау exceed
emphasise                                   асырап алған adopted
  астыртын on the sly, stealthily           асырап өсіру (баланы) bring up
  астыртын, жасырын under­                  асырап-сақгау (отбасын) sup­
ground                                   port, maintain
  астыртын жұмыс істеуші                    асырау support, keep
саяси. underground (political)              асырауында: біреудің ~ болу
worker                                   be supported by somebody
  асу (таудагы) (mountain) pass             асырауындағы dependant
  асу, өту passage, әск. march;             асыру exceed
өтуге болмайды! no thorouglifare!           асырып айту exaggerate
  асу; іліп қою hang                        асырып айтушылық exagge­
  асүй kitchen                           ration
  асхана dining-room                        ат horse; шахм. knight
  асхана, буфет (зауыттагы,                 ат (гимнастикалық) vaulting
мекемедегі және т. б.) canteen           horse
ат                               22                              атыл
  ат баптау (жарату) enter a             атқыш shot; marksman
horse for a race                         Атлаігг мүхиты the Atlantic
  ат камшы (horse-) whip              Ocean
  ат ұйрету school a horse               атлас (мата) satin
  ата grandfather                        атлас геогр. atlas
  ата-ана parents                        атлет athlete
  атақ rank, title                       атлетика athletics; жеңіл ~
  атақ беру; лакдп ат қою dub         track and field
  атаказ gander                          атмосфера (снд. ауысп.) atmos­
  атақкүмарлық vanity                 phere
  атақгы famous, celebrated              атмосфералық atmospheric;
  аталым name; кітаптың ата-          ~ қысым atmospheric pressure
лымы title                               атойлап шабуылдау storm,
  атам заманғы; ескірген archaic      assault
  атамекен native land, mother           атом atom
country, fatherland                      атом atom; ~дық салмақ
  атамекен; отан motherland           atomic weight; ~ бомбасы atom
  атап айтканда that is               bomb; -энергиясы atomic energy;
  атап айту state                     ~дық ядро atomic nucleus; ~
  атап көрсету; ерекше мән беру       қаруы atomic weapons
emphasize                                аттану, кету set off, leave
  атап өту signify, mark; ме-         (for)
рекелеу celebrate                        атташе attache
  атау (атын атау) call                  ат-түрман, жегу әбзелдері har­
  атау: ~ септік nominative (case)    ness
  атжалман зоол. hamster                 аттестат certificate
  атком (атқару комитеті) exe­           аттестациялау certify
cutive committee                         атгы адам rider, салт атты
  аткару (міндеттерін) dis­           horseman
charge                                   атгы әскер cavalry
  аткару execution; fulfilment           атты әскер жауынгері ca­
  атқарушы (билік туралы) ad­         valryman
ministrative                             ату shoot
  атқора stable                          атшабыс (ипподромда) races
  атқылау open fire (upon); ap-          атылып калу shoot oneself;
тиллериядан ~ shell fire              сөйл. blow out one's brains
атып                               23                               ауыз
  атып жіберу shoot, fire               аукцион auction
(a shot)                                ауқатты, дөулетті well-to-do
  атып тастау shoot                     аула yard
  атыс fire; артиллериялық ~            аулақ away; қолынды тарт.'
shelling                             hands off!; аулақ жұр! get out!
   атыс каруы fire-arms                 аулап ұстау fish out
   атышулы, атақгы famous               аулау catch; балық ~ Fish
   ay, тор net                          аулашы janitor
   aya air; таза ауамен демалу get
                                        аумақ territory
a breath of air
   aya райы weather                     аумақтық territorial
   aya райы болжамы weather             аумалы, орнықсыз unsteady;
forecast                             shaky
   ауасыз airless                       ауру disease; дауасыз - deadly/
   Ауғанстан Afghanistan             fatal disease
   аудан мат. area                      aypy I з.е. invalid, sick person,
                                     sick man; patiend, case; төсек
   аудан; округ district
                                     тартып жаткдн ~ cot/lying-down
   аудаңдау (аудан-ауданга бөлу) case; II c.e. sick; ill; ~ бала sick
district                             child
   аудандық district
                                        aypy to be ill
   аудармашы translator; (ауыз-
ша) interpreter                         аурудың асқынуы acute attack
                                     of a disease
   аудару (басқа тілге) transla­
tion; ауызша ~ interpretation;          аурухана hospital
акціа ~ remittance; пошта ар-           ауруханаға жаткдоу hospitalize
қылы ~ postal order                     ауруханада жату be in hospital
   аудару, бұру turn; назар ~           аурушаң poor health
notice; pay attention (to); біреудің    аусыл aphtha
назарын ~ draw somebody's
                                        ауыз mouth
attention (to); назар аудармай-ақ
қоіі take no notice (of), pay no        ауыз уылуы мед. thrush
attention (to); елемеу disregard,       ауызбастырық hush-money
ignore; өзіне назар ~ attract           ауыздық bit: ~ғын тістеп
attention (to oneself)               ала жөнелу (сыңар езуленіп өз
   аударып кую pour smth. батімен кету) take the bit in
(from... into...)                    one's teeth
   аудитория (дәрісхана) audito­        ауыздықгау curb
rium; (тыңдаушылар) audience            ауызсу drinking water
ауыз                                   24                               ашқ
   ауызша oral                                 ауыспалы: ~ магынада figura­
   ауызша емтихан; ауызша viva              tively, in the figurative meaning
voce examination                               ауыстыру (эрекет) substitu­
   ауыл the country; кент village           tion; (ауыстырылатын нэрсё)
   ауыл тұрғыны villager                    substitute
   ауыл турғыны; шаруа coun­                   ауыстыру (басқа жергё) tran­
tryman                                      sfer, move; (басқа тыге аудару)
   ауыддық rural; rustic; village           translate; ауызша аудару in­
   ауылшаруашылық с.е. agricul­             terpret; ақша аудару remitance
tural                                          ауыстыру change; алмастыру
   ауылшаруашылығы agriculture              әск. relieve
   ауыр heavy; қинайтын sad,                   ауыстыру, көшіру transfer;
painful; қиын hard                          музыкаға көшіру set to music
   ауыр күрсіну sigh                           ауыстырып қую: кан ~ мед.
   ауыр, қиын: онымен жүмыс                 transfusion of blood
істеу ~ he is not very easy to work            ауыстырып отырғызу (өсім-
with; маған оны көру ауыр it                дікті) transplantation
grieves me to see him; егер сізге              ауысу, көшу movement
~ болмаса if it isn't too much
                                               ауысым, кезек turn
trouble (for you)
                                               ауысып міну т.-ж. transfer,
   ауыр сын severe test
                                            change trains
   ауырғанын басу relieve
                                               ауытку deviate, inclination
   ауырлық weight
                                               ауытқушылық; дивергенция
   ауырлық күші физ. gravity
                                            мат. divergence
   ауырсынуды басу мед. anaes­
thetize                                        Афина Athens
   ауыртатын painful                           Африка Africa
   ауыртпайтын painless                        африкалық African
   ауыртлалық burden                           аш hungry
   ауыртпалықган арылу to be de­               ашаң, жүдеу, арық thin, lean
livered (of)                                   ашаршылық hunger
   ауырту, ауыртып алу hurt                    ашаршылық жыл year of fa­
   ауыру ache, hurt; наукастану             mine
ЬеШ                                            ашкөз greedy, avaricious
   ауыру pain, ache                            ашқарақ; тойымсыз insatiable
   ауырып калу fall ill/sick (with);           ашқарынға on an empty sto­
грипп болып ~ catch/get the flu             mach
ашқ                               25                               аяқ
  ашкурсақ half-starved ~ тір-            ашықгыру starvation
шілік half-starved existence              ашылу, шешек ату open
  ашқылтым sour                           ашыльм opening; іылыми ~
  aimqjin corkscrew                    discovery
  аштан өлу starve                        ашынған indignant
  ашгық hunger; starvation;               ашыццыратын outrageous
жоқшылық famine                           ашыну be indignant
  аштық жариялау hunger-st­               ашып қою, ашу open, unseal
rike                                      ашьггқы yeast
   ашу open; жаңалық ашу                  ащы caustic; (тутін туралы)
discover; банқау find out,             pungent
discover; өшкерелеу expose
                                          ащы дәм bitterness
   ашу хим. fermentation; lopen
                                          ащы; өткір piercing
   ашу (кілтпен) unlock
                                          аэродром aerodrome
   ашу з. е. wrath
                                          аю bear ақ ~ white/polar bear
   ашу кернеу violence
                                          аюбадам бот. eldep
   ашу, ашып кету (сүт және
                                          аюкұлақ бот. auricula
т. б. туралы) turn sour
                                          ая, кешнгі жақ background
   ашуға міну, өшігу, кектену
malicious                                 аяы, соңы termination; end;
   ашулавдьфу make smb. angry,         грам. жалғау ending
anger                                     ажынан тура алу (жыгылмай)
   ашулану irritation                  keep one's feet
   ашулы angry, cross                     аяз frost
                                          аязды frosty
   ашумен, ашуланып angrily
                                          аақ foot (табан); снрақ leg
   ашуын басу assuage
  ашығу be (feel) hungry                  аяқ алыс; журіс gait
   ашықореп                               аақ басу tread on
  ашық, ақкөңіл frank                     аяқ, табан (аюанның) paw
  ашық, қанық lively                      аяқюам footwear; shoes, boots;
                                       жазғы ~ summer shoes; спорттық
  ашық аспая clear sky                 ~ sports footwear; былғары ~
  ашық хат postcard                    leather footwear; ~ дукені shoe
  ашық шет (кітаптың, дәп-             shop
тердің) margin                            аяқкнім алкымы instep
  ашыққан hungry                          аяқкнім кшо put on one's
  ашықгық frankness                    shoes
аяқ                                 26                                өді
  аякқиім табаны sole            аяу be sorry'; pity; есіркеу
  аяқгалмаған imperfect        spare; сөйл. сараңдану grudge
  аяқгалу denouement (романда,   аяу pity, be sorry for
пьесада); outcome (істің та-     аяу, сақгау respect
мамдапуы)                        аяушылық pity
  аяқтау finish                  аяушылық, есіркеу mercy
  аяқгың үшы: ~мен on tiptoe     аяушылық біддіру compassion
  аялау cherish                  аяушылық жасау spare
  аялдау, тоқгау cessation       аяушылықсыз ruthless
  аянышты plaintive
  аянышты! too bad!; кдндай ~!
what a pity!

                                Ә
  әбден quite, perfectly                   эдемілену, қулпыру improve
  обден қалжырату finish                 in looks
  әбден калжырау tire oneself              әдемілеу, безендіру adorn; de­
out                                      corate
  өбден, түгелдей; жалпы ал-               әдемілік, әсемдік charm
ғанда altogether                           әдепкі in general use
  әбес indecent                            әдепнама ethics
  әбестік banal                            әдепсіз tactless
  өбігер fussy, restless                   әдепті, көргенді tactful
  әбігершілік fuss                         әдептілік tact
  өдеби literary                           әдег-ғурып habit
  әдеби жинақ analects                     әдетге usually, generally
  өдеби туынды writing                     әдеттегі typical
  әдебнет literature                       өдеттегі емес, ерекше uncom­
  өдебиетгаиу study of literature        mon
  әдейі on purpose                         өдеттен тыс, ерекше extra­
  эдейі жасалған; адоьш ала              ordinary, remarkable
ойластырылған deliberate                   өділ fair, just, right
  әдемі beautiful                          өдідзік justice
  әдемі, суйкімді fascinating              өділет justice
  әдемі, сүлу beautiful, pretty            өділетсіз wrongful; unjust
ӘДІ                                27                               ӘКІ


   әділетсіздік injustice                  өзірше бәрі тыныш everything
   эділетті just, fair; бүл - that's    is quiet so far
fair                                       өзірше жүмыс істей түрыңыз
   әділеттілік, әділ сот justice        you work in the meantime
   әдіс method                             өйгілеу expose
   әдіскер пед. specialist in edu­         әйсл woman
cational methods                           әйел, зайып wife
   әдістеме methodics                      әйедцің feminine; female
   әдіснама methodology                    әйелі өлген ер адам widower
   әдісшіл, шебер scientific               әйиек, шыны glass
   әже grandmother; сөйл. granny           әйнеке enamel
   әжеіггәуір tolerable, жаман             әйтеуір бір уақьпта, өіггіп-
емес fairly good                        буйтіп sometime
   әжетхаиа lavatory; амер. (туа-          өйтпесе either
лет) toilet                                әйтсе де, дегенмен however;
   әжім wrinkle                         but
   әжім баскдн, әжімденген                 өке father
wrinkly                                    әке, ата; шеше, ана parent
   әзәзілдік intrigue                      өкелу, алып келу (көлікпен)
   өзіддеу joke                         bring
   әзіл-қалжың joke                        өкелу, алып келу bring; апару
                                        lead (to), result (in); келтіру
   әзіл-қалжың айту joke, jest          (дәйексөз, мысал) cite
   әзілдеу, қалжыңлау raillery             өкеліп беру (тауарларды және
   әзілкеш, калжыңбас jester            т. б.) deliver
   әзілқой jocular                         өкесінің аты patronymic
   әзіл-оспақ humour                       әкетай, әке сөйл. daddy
   әзіл-оспақгы humorous, comic            өкету, алып кету (көлікпен)
  әзіл сөз witticism                    take away
   әзіл-шыны аралас half in jest           өкету, алып кету carry away,
   әзіл үшін, хрлжың ретіқде in         take away
jest, jokingly: for fun                    оке-шеше, ата-ана parents
   Әзірбайжан Azerbaijan                   өккі; көпті көрген hard-hoiled
   әзірбайжан; әзірбайжан тілі;            өктас lime
әзірбайжанның Azerbaijanian                әкімші administrator, manager
   әзірлеу cook                            окімшілік administration
алб                                   28                                 эри
   өлбетге of course; өзінен-өзі              өн song
белгілі it goes without saying                өя салу singing
   олдебір жақпш from some­                   өншейін; тек криа merely
where or other                                өнші singer
   әлдекім, біреу-міреу, біреу                әнші кус, сайрауық кус
somebody                                   songbird
   өлдеқалай accidentally, by
                                              өңгіме story, tale
chance; ~ үшырасу happen to
meet                                          әңгімелеп беру relate
   өлдеқашан already                          әңгімелер, ертегілер жинағы
                                           storybook
   өлдеиеше per repeated
   әлем world                                 өңгімелесу talk, chat
   әлеуметгік social                          әңгімелесуші, сүхбаттас inter­
                                           locutor, companion
   әлжуаз sickly; салындоі slunted
                                              өперу, беру give; (дастарқан
   өлпештеу stroke, caress
                                           басында) serve
   әлсіз powerless
                                              өпке, сіңлі, кдрыцодс sister
   өлсіздену become weak; help­
lessness                                      өр алуая variety, diversity
   әлсіздік, күшсіздік weakness               ерайлық monthly
   әлсірету weaken; бөсеңдету                 өрапталық weekly
relax                                         өрбір every, each; ~ куиі every
   әлі бггу, өлі кету fail                 day; біздердің -іміз each of us
   өлі де болса still                         өрекет deed, action; ыкрал ef­
   ол
      і *№У> влі қету grow feeble;         fect
сөйл. be tired out                            өрекет еіу act; work
   әліпби alphabet                            өрекет жасау act; do
   өліпбнлік alphabetical                     әрекетсіздік idleness
   өліппе ABC                                 өрекетгенбеу do nothing; fail
   әмбебал universal                       to take action
   әмбебал дүкен stores, depart­              өрекеттену attempt, try
ment store                                    эрекетгеніп көру offer
   әмиан wallet                               өрең-әрең hardly
   өмір беру, бұйыру order, com­              өрең, зорға with difficulty
mand                                          өржылдық year-book, annual
   әмір ету allow, permit                     өриле of course
   әмірлі imperative, authoritative           өриие, әлбетте clearly
әрк                                  29                                 өшк
   әркелкі different; жұп емес               осксри қызметші soldier
odd; әртүрлі diverse, various                әскери училише military aca­
   оркім anyone, everyone                 demy
   әркім, кім де болса every                 өсте at all; ~ олай емес not at
   орқайсысы any; every                   all
   әрқашан always                            өсірелеу exaggerate
   ерлеу trimming                            әсіресе especially, particularly
   әрлеу муз. transcription                 әтеш cock
   әрлі-берлі өтуші passer-by                өткеншек rocking-chair
   әртекті heterogeneous                     өтір scent, perfume
   әртүрлі different; өр алуан di­           eye air; ~ қатынасы air transport
verse, various                               әуе жолдары air-routes
   әріп letter; үлкен ~ capital             әуеге көтерілу ав. take-off
letter                                       әуежай airport
   әсел бот. daisy                           әуелі at first
   әсем excellent                            еуен melody, tune
   осем, тамаша, әдемі charming,            еуенді melodious
delightful, lovely
                                             өуенін келтіру play by ear
   әсемдік, келістілік grace                 eyec curious, inquisitive
   әсер impression
                                             өуесқой amateur
   эсер ету influence
                                             өуесқойлық curiosity
   әсерлі touching
                                            өуестену be keen on
   әсерлі, әдемі colourful; амер.
colorful                                     өуестенушілік give oneself up
                                          to, indulge (in)
   осері байқалу, біліну tell on;
оған өткен жылдардың өсері                  әудемжер (дауыс жететін қа-
байқала бастады his years are             шықтық) ear-shot
beginning to tell on him                    еуке dewlap
   әскер troops                             әупіддек зоол. bittern
   өскерге шақыру calling-up                еуре болу (бірдеңвмен, біреу-
   әскерді жинау, топтау gather           мен) fuss over, make a fuss about
   әскери military; ~ кдамет mili­          еурелену be busy with
tary service; ~ адам military man           еуре-сарсаң bother
   әскери дайындық military                 әшекей ornament
training                                    вшекейлеу decorate
   өскери қызметке шакуру call              ешкерслеу expose, unmask
up                                          әшкерелеушілік exposure
Б
   бабына келген ripe, seasoned         бағыну obey; submit (to)
   багаж luggage; амер. baggage         бағынушылық submission
   баға' appraisal                      бағынынқьі грам. subordinate;
   баға2 mark                         ~ сөйлем subordinate clause
   баға белгілеу value, appreciate      бағынышты subjected
   баға жетпес invaluable               базЕыт direction
   баға кесу estimate, value            бағьпталу go, be bound for
   бағалағыш judge, connoisseur         багыттау direct; ойға жетелеу
   багалардың төмендеуі, күн-         put it into one's head
сыздану fall into                       бадам almond
   бағалау1 assess                      бадамша без анат. tonsil; ~дің
   багалау2 evaluation; estimation    кабынуы tonsillitis
   бағалаушы estimator                  баж, баж салығы duty; cus­
   бағалы valuable                    toms duty
   бағалы заттар jewel, gem             бажсыз duty-free
   баған pillar                         бажы {баж салыгы) төленген
   бағанадағы көше шамы lamp­         duty-paid
post                                    база base; basis
   бағанша column                       базар market; bazaar
   бағасы төмендетілген {тауар-         базис basis
лар туралы) marked-down                 бай rich, wealthy
   бағасын өсіру, төмендету un­         бай адам rich man; байлар
derbid                                жинақт. the rich
   бағбан gardener                      байғус poor thing
   бағдар route, line                   байғыз зоол. horned owl
   бағдарлама programme                 байдарка canoe
   бағдарламалау programming            байкап калу recollect; bethink
   бағдарлану orientation             oneself
   бағдаршам light-signal; traffic-     байқау notice; ескертпе жасау
light                                 remark, observe
   бағу, күзету guard, watch            байқау, назар аудару notice
   баіындыру (қарсыласты) con­          байкау, сынап көру try; (дәмін
quer                                  көру) taste
бай                             31                                бал
   байкау, тексеру inspection           бактерия bacterium
   байкаусыз, елеусіз impercep­         бақ өсіру, бақшашылық hor­
tible                                ticulture, gardening
   байлам анат. cord                    бақа frog
   байланыс tie; bond; ауысп.           бакал groceries; - дукені gro­
connection; теміржол, телеграф       cery shop
~ы communication                        бақалшық shell
   байланыс communication; на-          бақталас rival
шар ~ poor connection; тіке -
                                        бақталастық rivalry
through service
                                        бақгашы shepherd
   байланыстыру, байлау tie up
   байланысу get in touch (with);       бақгашы, малшы cattleman
communicate (with)                      бақша kitchen garden; амер.
   байлап қою, байлау tie, fasten    vegetable garden
   байлау (жіппен) tie up               бакулау observation; қадаға-
   байлау, түю knot; (түйіниіек,     лау supervision
бума) bundle                            бакылау, қарау watch, spy,
   байлық riches, wealth             follow
   байсадцы пішін serious air           бақылау пуикті lookout
   байсадцы, сабырлы cool, com­         бақылаушь- observer
posed                                   бақыраш pot; амер. kettle
   байсалдылык, үстамдылық self-        бақыт happiness; жолы болу
control                              good luck
   байыптау; тұсіну; үғыну com­         бакыггүл бот. chryasanthemum
prehension                              бақытсыз unfortunate
   байыпты serious, earnest             бақытсыздық         misfortune,
   байырғы, алғашкы primitive        disaster; сорына карай unfor­
   байырғы мекендеуші autochton      tunately
   байырғы түрплі native                бақытгы happy; fortunate;
   байыту (кенді) treatment          жолы болғыш lucky
   байыту enrich                        бал (араның) honey
   бак tank, cistern
                                        бал ball
   бакалавр bachelor
                                        бал ашу guess; (біреуге карта-
   бактсриолог bacteriologist
                                     мен бал ашу т.б.) tell fortunes
   бактериология bacteriology
   бактериологиялық bacteriolo­         бала child; балалық childish;
                                     ~ бақша nursery school; ~лар үйі
gical
                                     orphanage
бал                             32                             бап
   бала күту, бала бағу nurse         балқу melt
   бала қылып алынған adoptive        балқурай бот. lungwort
   бала қылып алу adoption            балқыған металл. smelt
   бала туу birth-rate                балқыма smelting; smelted
   бала-шағалы отбасы large fa­ metal
mily                                  балқыту smelt
   балаларға арналған кітап child­    балласт ballast
ren's book                            балмүздақ ice-cream
   балара зоол. bee                   балпанақ бот. lettuce
   балабақша nursery school, kin­     балта axe
dergarten                             балташы carpenter
   балағат, бейпіл сөз abuse, bad     Балтық теңізі Baltic Sea
language                              балтыр calf
   балағатгасу quarrel (with)         балшық clay
   балағаттау scold                   балшықпен емдеу mud cure
   балакай laddie                     балшықпен сылау clay
   балалар children                   балшықшы (қус) sandpiper
                                      балық fish
   балалық childhood
                                      балық майы cod-liver oil
   балалық шақ childhood
                                      балық консервілері canned fish
   баланс balance; қужат balance
                                      балықот, балдыршөп conferva
sheet
                                      балыкціы fisherman
   балапан chicken; chick
                                      балықціы кайығы fisher
   балауса new
                                      банда band; gang
   балауыз wax
                                      бандероль wrapper
   балдақ crutch                      бандит bandit; амер. gangster
   балдыр seaweed                     банк bank
   балдыркөк celery                   банкет public dinner; banquet
   балерина ballerina                 банкир banker
   балет ballet                       банкке ақша салу deposit
   балға hammer                       банкроттық bankruptcy; ауысп.
   балғын young, youthful          failure
   балғыңдық, балаусалық fresh­       бант bow
ness                                  бап; тармақ clause
   балкон balcony                     бапталмаған (жер туралы)
   балкарағай бот. larch           uncultivated, unfilled
бар                                     33                               бас
   бар is; there is, there are; have;          барынша кажет urgent
менде - I have                                 барьтша қажеттілік necessity
   бар болу exist                              барып түру visit
   бар, болу have; менде сіздің                 барыс (істің, оқигалардың)
кітаітгарыңыз - I have your books            course; оқиғалардьщ барысы
   бара кету, кіріп шығу drop in,            course of events
call (on)                                       барыс, даіиу course
   барабар identical                            барыс септік dative (case)
   барабарлық identity                          барьер barrier
   баржа barge
                                                бас head
   барий хим. barium
                                                бас (әнші) bass
   баритон baritone
                                                бас (дауыс) bass
   барқыт velvet
                                                бас айналдыратын giddy; ме-
   барқыт сияқгы velvety
                                             нің басым айналып тұр I feel
   барлау органы, барлаушы әск.              giddy
feeler
                                                бас бармақ thumb
   барлаушы scout; әск. intel­
ligence officer                                 бас жүлдегер winner
   барлығы all; everything; бәрібір             бас изеп сәлемдесу bow; greet
it's all the same                               бас изеу nod
   барлық all                                  бас иіп сәлем беру bow
   барлық, бүкіл everything                    бас иіп сәлемдесу bow
   барлық жерде; жер-жерде                     баскиім head-dress, headgear,
everywhere                                   hat
   барлық мукаммал (уйдегі) fur­               баскалардан арзанға сату un­
niture                                       dersell
   баррикада barricade                         бас макала editorial
   бару, кету go                               бас сақинасы мед. sick hea­
   бару, нріл-шығу visit                     dache, migraine
   баршаға белгілі wellknown                   бас салу, үстап алу seize,
   баршаға міндетті indispensable            grasp, catch
   баршасы, барлығы everybody                  бас сүйек skull
   баршынгүл gladiolus                         бас тарту renounce; (тақтан)
   барылдауық уйрек зоал. wild               abdicate
duck                                           бас тартушылық renunciation;
   барынша with all one's might              (тақтан) abdication
бас                              34                              бас

  баскетбол basketball; ~ ко- otherwise, orelse; қалай болғанда
мандасы basketball team; ~ алаңы да one way or another
basketball court; ~шы basketball      басқолбасшы cotnmander-in-
player                             chief
  басқа (өзгё) apart from             басқы, бастапқы initial; ~ жағ-
  баска (тагы біреу) another       дай point of departure
   баска амалы болмады there          басқыншылық occupation
was no alternative                    баспа publishing house; баспа
   басқа бір жерде somewhere else ici publishing trade
   баскд жерге ауысып отыру           баспа мед. quinsy
change seats; басқа пойызға міну
                                      баспагер publisher
change trains
   баска жерге көшу removal           баспадан шығу come out, be
                                   published
   басқа жерге отырғызу (өсім-
дікті) transplant; (біреуді) make     баспақ press; weight; ауысп.
smb. change places                 oppression
                                      баспалдақ step
   баска киім кию change one's
clothes; (бүркемелену мақсатында) баспана shelter; ~сыз кдлу be
dress up (as); disguise oneself as without a roof over one's head
   баска қолға өту pass (to);         баспасөз press
change (hands)                        баспасөз бостандығы liberty
   баска, оның үстіне besides, of the press
moreover                              баспа-таңба impression; print
   басқа салатын үшкіл орамал         баспахана printery
kerchief                              баспахаиалық typographical
   баска түрге айналу transition;     бассауғалау, кдшу escape
conversion                            бассейн basin, reservoir (cy
   баскд түрге айналушылық turn қоймасы); жүзу бассейні swim­
   басқарма the management, bo­ ming-pool
ard (of directors)                    бассыздық; толкулэр com­
   баскару management; (елді) motion
government; мекеме office, ad­        бастаған іс undertaking, en­
ministration, board                terprise; іскерлік іс business
   басқарушы, меңгеруші manager       басталатын, алдағы coming,
   басқасы, өзгесі except          approach
   басқаша differently, in a          басталу, жақындау approach;
different way; - жагдайда мерзімі ~ the term is expiring
бас                                  35                                 бас
   басталу begin                             басу, сығу press (on); push
   бастама initiative                        басшы leader
   бастамашыл enterprising                   басшы болу manage, control;
   бастамашыдцық enterprise               mex. жүргізу operate; drive (ae-
   бастан өткеру, өз тәжірнбе-            томобшьді)
сінен біііу experience                       басшылық ету lead; басқару
   бастан кешіру survive                  direct
   бастан-аяқ through                        басшылық жасау be at the
   бастап апару bring smb. to a           head of
place                                        басшылық жасаушы leading
   бастап беру originate                     басшылық, жетекшілік gui­
   бастапқы original                      dance, leadership
   бастапқы қорлану accumu­                  басы артық superfluous
lation                                       басы, басталуы beginning;
   бастапқы      ойынан    кайту          кдйнаркөз origin; source
change one's mind                            басылу quiet down; тынышталу
                                          calm; abate; саябырлау subside;
   бастапқыда at first                    бәсеңдеу cease
   бастау (өзеинің) rise                     басылу, баспада болу be in
   бастау; кірісу launch                  print; өз туындыларын бастыру
   бастау, орнату tie, bind; қа-          write for; appear in
рым-катынас ~ enter into relations           басылым edition; publication
(with)                                       басым болу predominate; prevail
   бастауыш грам. subject                    басым түсу prevail
   бастауыш: -мектеп elementary              басымдық advantage
school                                       басынан аяғына дейін, тугел-
   басты, негізгі chief, main;            дей through, completely
principal                                    басын шығарып карау (тере-
   басты бөлім main                       зеден) look out of the window
   бастығырылу nightmare                     басыңкр сөйлем грам. prin­
   бастық chief                           cipal clause
   бастың: ~ ауруы head-ache                 басып алу annexation
   бастың крскасы bald spot                  басып алу, иеленіп алу occupy
   бастырмалату haste, hurry                басып кіру (елге) invade a
   бастырып шығару publish                country
   басу press, squeeze; жаншу               басып кірушілік intrusion (in­
crush; езу oppress                        to); invasion (of)
бас                                 36                               бәс

   басып озу overtake; outstrip;           бауырымен жорғалаушы зоол.
outrun                                   reptile
   басып шығару print                      бахтах, патшабалық зоаі. trout
   басып шығарушы publisher                баю get rich
   басыр мед. trachoma                     баяллы өс. eggplant
   батарея оск. battery; radiator          баян муз. accordion
   батпақ dirt; (лайсаң) mud               баянат report
   батпырауық kite; ~ үшыру to             баяңоама (ауызша) lecture;
fly a kite                               есепті ~ (summary) report
   бату (куннің) sunset; ауысп.            баяндама жасау read a paper
decline                                    баяндама жасаушы (конферен-
   бату climb; кіру get in               цияларда және т. б.) rapporteur
   бату sink, plunge (into)                баяқдамашы speaker
   батыл courageous; decisive              баяндау inform; report
   батылдық courage                        баяндауыш грам. predicate
   батылсыздық hesitation                  баяу slow
   батылы бару dare
                                           баяу (ақырын) slowly
   батып кету sink
                                           баяулату slow down
   батыр (қыз) heroine
                                           баяулау be slow, linger, delay
   батыр (эпостык) warrior
   батыру drown; sink (кемені)             баяулау, кібіртіктеу, малтығу
                                         delay
   батырып алу dip, plunge
                                           бәбісек, сасық көкек зоол.
   батырып жіберу drown; зат-
                                         hoopoe
ты ~ sink
                                           бәйге аты racer
   батыс west
                                           бәйшешек snowdrop
   батыстық west, western
                                           бәкі penknife
   бау (резеңке) elastic
                                           бөрі all; everybody
   бау lace; бэтеңкенің ~ы shoe­
                                           бөрі; өркім everybody, everyone
lace; shoestring
                                           бәс тігу stake
   бау, бақ garden
   бау-бақша өсіру garden-making           бәсеке competition
   бауыр анат. liver                       бәсекелесу compete
   бауыр беріштенуі мед. cir­              бәсеңдету subdue
rhosis                                     бәсендеу depression
   бауыр қабынуы, гепатят һе-              бәсеңсһгу subdue
patits                                     бөстесу, бөс тігісу bet
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict
Kazakh english-dict

Contenu connexe

Plus de Halbarad65

Numero hiver 2012
Numero hiver 2012Numero hiver 2012
Numero hiver 2012Halbarad65
 
Num ro 4 automne
Num ro 4 automneNum ro 4 automne
Num ro 4 automneHalbarad65
 
Num ro 2 printemps
Num ro 2 printempsNum ro 2 printemps
Num ro 2 printempsHalbarad65
 
Journal fda decembre 2010
Journal fda decembre 2010Journal fda decembre 2010
Journal fda decembre 2010Halbarad65
 
Pr sentation 10 nov 2011
Pr sentation 10 nov 2011Pr sentation 10 nov 2011
Pr sentation 10 nov 2011Halbarad65
 

Plus de Halbarad65 (6)

Numero hiver 2012
Numero hiver 2012Numero hiver 2012
Numero hiver 2012
 
Num ro 4 automne
Num ro 4 automneNum ro 4 automne
Num ro 4 automne
 
Num ro 3 -t-
Num ro 3 -t-Num ro 3 -t-
Num ro 3 -t-
 
Num ro 2 printemps
Num ro 2 printempsNum ro 2 printemps
Num ro 2 printemps
 
Journal fda decembre 2010
Journal fda decembre 2010Journal fda decembre 2010
Journal fda decembre 2010
 
Pr sentation 10 nov 2011
Pr sentation 10 nov 2011Pr sentation 10 nov 2011
Pr sentation 10 nov 2011
 

Kazakh english-dict

  • 1.
  • 2.
  • 3.
  • 4. ББК 81. 2 я 2 Әл-Фараби атындагы Қазақ Үлттық университетінің Шетел филологиясы кафедрасы мақулдаган Қүрастырған Н. Нурапиева Қ 17 К^зақша-ағылшынша сөздік — Алматы: Дайк-Пресс, 2008. — 230 б. ISBN 9965-798-69-9 Сөздікке одеби тіл мен ауызекі сөйлеу тілінде жиі қолда- нылатын сөздер мен соз тіркестері енгізілген. Сондай-ақ ішінара ғылыми-техникалық, қоғамдык-саяси, ресми-іскерлік жоне басқа да терминология қамтылган. Басылым мектеп, колледж, лицей, гимназия окушыларына, студенттерге, соңдай-ак, ағылшын тілін өз бетімен үйренушілерге арналған. ББК 81. 2 я 2 © Құраст. Нүралиева Н., 2008 ISBN 9965-798-69-9 © "Дайк-Пресс" баспасы, 2008
  • 5. БАСПАДАН қырмандар назарына ұсынылып отырган Қазакша- О ағылшынша создікте неғүрлым жиі қолданылатын ауызекі сөйленіс лексикасы, жоғары сыныптар, колледж, лицей, гимназия оқушылары, студенттер, сондай-ақ ағылшын тілін оз бетімен үйренушілер қажеттеріне орайлас лексика, ішінара ғылыми, техникалық, медициналык терминдер камтылған. Бүгінге дейін агылшынша-қазақша бірді-екілі сөздік, бірнеше шагын тілашар, тілдескіштер жарық көргенімен, қазақша-ағылшынша болып қүрастырылған мүндай басылымдар жоқтың қасы. Баспа үжымы оларға деген ділгерлікті ескере отырып, жалпы қодданымдағы лексика мен терминологиялық лексиканың жүз мыңнан аса сөздері мен соз тіркестерін камтитын омбебап үлкен создік шығарудан бүрын он бес мыңға тарта сезден түратын осындай шағын сөздік үсынып отыр. Қосымша ретінде казак эліпбиі, шартгы қысқартулар корсеткіштері, сондай-ақ агылшын тіліндегі бүрыс етістіктер тізбесі берілген. Сөздіктің құрамы мен құрылымы туралы Создікке енгізілген сөздер мен соз тіркестерінің борі оліпбилік ретпен орналастырылган. Создік үяда реестрлік соз қайталанатын болса оның орнына ~ (тильда) белгісі қойылады. Мағына алшақтығы барынша айкын омоним сөздер жеке-жеке реестрге беріледі. Мүндай реттерде олар оң жақ шекесіне араб цифрлары койылып сараланады, мысалы:
  • 6. 4 алқа1 necklace алқа2 board, collegium Омонимдер саны екіден артық болатын жағдайларда мағыналарын анықтау ұшін сол сөз кодданылған тіркестер беріледі не қай саланың сөзі екені көрсетіледі немесе кай соз табына жататыны жазылады, мысалы: ашу open; жаңалық ~ discover ашу хим. fermentation ашу з.е. wrath Ағылшын тіліндегі аудармасы бір сөз болып келетін синоним сөздер біріншісінің оліпбилік ретімен жалғастырылып беріледі: жасырын, астыртын secretly Пайдаланушылардың меңгерген соз қорын молайту үшін көптеген создерге оларға жалғас тіркестер беріліп отырады, мысалы: жатақхана hostel; студеіптер ~сы students' hostel Осімдіктер мен жан-жануарлар дүниесіне қатысты бірқатар сөздерді түлғалас сөздерден саралау үшін және кейбір терминдердің салалық қатыстылығын білдіру үшін бот. (ботаника), зоол. (зоология), тех. (техника) деген сияқты белгілер беріледі. Мүндай белгілер жоне американизмдер дегенді білдіретін амер. деген белгі, сондай-ак соз мағынасын білдіруге берілетін тіркестер курсивпен терілген. Шартты кдоқартулар Қазақша ав. - авиация термині архит. - архитектура термині амер. - американизм остр. - астрономия термині анат. - анатомия термині ауысп. - ауыспалы мағынасы археол. археология термині а.-ш. - ауылшаруашылыгы
  • 7. 5 әдеб. - әдебиет, одебиеттану өс. - өсімдік термині полигр. — полиграфия термині әск. - эскери іс поэт. - поэтикалық биол. - биология термині психол. - психология термині бот. - ботаника термині радио. - радиотехника термині геогр. - география термині саяси. - саяси термин геол. - геология термині с.е. - сын есім грам. - грамматика термині снд. - соңдаи-ақ дипл. - дипломатия термині сөйл. - сөйлеу стиліне тән сөз діни. - діни термин қолданыс ет. - етістік спорт. - снорт термині заң. - заң термині map. - тарихи сөз з.е. - зат есім театр. - театр термині зоол. - зоология термині тең. - теңіз термині көне - көнерген сөз тех. - техника термині ком. - коммерция термині т.ж. -теміржол термині кіт. - кітаби сөз тоқыма - тоқыма өнеркәсібі комп. - компьютер термині уст. — үстеу қаржы. - қаржы термині физ. - физика термині қүр. - қүрылыс ісі физиол. — физиология термині лингв. - лингвистика термині фон. - фонетика термині мат. - математика термині фото - фотография мед. - медицина термині хим. - химия термині мин. - минерал шахм. - шахмат термині миф. - мифология термині экон. - экономика термині муз. - музыка термині экол. - экология термині өнер. - өнер термині ад. - электр техникасы термині Агылшынша adj - adjective - сьш есім ргоп - pronoun - есімдік adv - adverb - ұстеу prep - preposition - демеулік con/ - conjunction - жалғаулық v - verb - етістік int - interjection - одағай пит - numeral - сан есім л - noun - зат есім sing - singular - жекеше түр pi - plural - көпше түр smb - somebody - біреу, олдекім
  • 8. КДЗАҚ ӘЛІПБИІ Аа Ии Рр Шш Әә Йй Сс Щщ Бб Кк Тг Ъъ Вв Кқ Уу Ыы Гг Лл Үү Іі Ғғ Мм Үү Ьь Дч Нн Фф Ээ Ее Ңң Хх Юю Ёё Оо һһ Яя Жж Өө Цц Зз Пп Чч
  • 9. A абадан: ~ бөрі leader wolf, абыржу confusion, perplexity leader of the pack абыржушылық perplexity; b e ­ абажадай enormous wilderment абажур lampshade абыржыған, сасып калған абайлау carefulness confused, embarrassed абайсызда accidentally, unin­ абыржыту, крмсындыру con­ tentionally fuse, embarrass абайсыздан, әдейі емес invo­ абырой hononr luntary абыр-сабыр bustle абайсыздық carelessness, i m ­ аванс advance; ~пен in advance prudence авантюра adventure абаттандыру provide amenities авангюрист adventurer абаттандырыж-ан: ~ кала city авиабаза airbase with all proper amenities авнакомпання airline абдырау confusion, dismay авианосец aircraft carrier абзал noble-minded авналошта air mail абзалдық noble-mindedness авиатусірім air photography абзац paragraph авнацня aviation; азаматтық ~ абонемент subscription civil air fleet абонент subscriber авиациялық aviation абсолютгі absolutely Австралия Australia абсолютгік absolute Австрия Austria абстракт abstract автобус bus; қалааралық, абыз priest турнстік ~ coach
  • 10. авт 8 ші автобус аялдамасы bus stop m леатеашнг first lieutenant автобус жүргізушісі busman ап-іш brother автокөлік motor transport ағайш, жжми туыстар close автокөлік түрғызуға болмайды relatives no parking отіһщщттііг brotherhood; автоқалам fountain-pen fraternity (студенттер қогамы) автоматты automatic ағайывдық relationship автомектеп driving school апйыв-туган close relatives автомобнЦль (motor) car, auto­ ағашш-туыс relatives mobile; жүк ~лі lorry; амер. ағаравдау (алыстан) gleam truck white актомобиль жолдарының ат- ағарту (білім беру) enlighten­ ласы road-book ment автомобнль зауілы automobile ағару become grey; (шаш ту- раяы) turn grey plant ағаш tree; (материаіі) wood автономия autonomy ағаш: ~ көмірі charcoal автономиялық autonomous ағаш отыи firewood автор author ағаш өңдеу өнеркәсібі timber акгорлық authorship industry авторлық кұвдқ copyright ағаш сұрегі timber автоспорт motor racing ағаш үстасы joiner автотурист car tourist ағашгаи жасажав wooden автотурақ parking (lot) агу flow, run агент agent ағызу {агаш мураяы) float агентгік agency; жарвама ~гі ағыл-тегіл еңіреу sob advertising agency ағил-тегіл жылау burst into агентура agents tears аграрлық agrarian ағилу, жиналу gather агрегат unit ағылшыя English arpeccm aggression ағимаьщцар, брпаіідар British агрессияшыл aggressive ағылшын тіліцде загг есімге arpeccop aggressor белгііплікмағываберетінартнкль arpoHOM agronomist грам. the; св айгқан кггап the book you mention; мен бүл агрономня agronomy ад»мди үватпаймын I dislike the am, ағасы elder brother man
  • 11. агы 9 аз ағым course, current адам қүқықгары human rights ағымдағы current; present-day; адам сенбейтін incredible present; - міндеттер present-day адам сұқганардай көркем problems charming ағымдағы есеп current account адамгершіліксіз inhuman ағымдағы жөндеу routine/ адамгершілікті humane running repairs pi адамдар, ел, жұрт, халық ағымдағы жыл current year people ағымдағы кезең present situa­ адамзат humanity; mankind tion адами human ағымдағы істер routine/every­ адас, аттас namesake day matters адасу lose one's way, get lost ағын stream, jet; (aya агыны) адасушылық error, mistake current адвокат lawyer ағынан жарылған, шын жү- адвокатура the Bar ректен sincere, frank, candid адмирал admiral ағынды, ағысты: ~ су running адресат addressee water адым, кадам step; ~ дыбысы ағып кету flow away footsteps ағып шығу (ыдыстан) ran out адымдау step; array, аяқ алыс (of); (өзеннің бастауы туралы) stride, pace rise (from), take its source (from) адырна bow-string ағыс drift ажарлау polish ағыс; ағын; өзен stream ажарсыз, көріксіз ugly ағъггу (түймелерді) unbutton, undo; (ілгекті) unhook ажырасу divorce ағыту; шешу; ашу undo ажырасқан divorcee ағытып жіберу, шешіп жіберу ажыратқыш switch detach ажырату эл. cut off адал; өділетті fairly ажыратылмайтын indissoluble, inseparable адал ниетгі conscientious ажыратып игіберу (төбелесу- адал, шын honest; - сөз word шілерді) separate (smb.) of honour аз not much; only a few; адалдық faithfulness жеткіліксіз not enough; ол ~ адам; ер адам man болса moreover адам көп жиналған crowded; ~ аз емес not a bit, not in the көшелер crowded streets least
  • 12. аз 10 аид аз-аздап little by little азу; күлдырау degrade азайту, кеміту decrease азу тіс molar азалы, кдралы mourning азшылық minority азамат citizen азық-түлік provisions азаматтық citizenship азық-түлік: ~ дүкені grocery, азап шегу suffer food shop азап: ар ~бы remorse азық-түліктік food азап, қинау torment азынақ draught азаіггау torture азырақ less азапты painful; ауыр grave, ай (күнтізбелік) month serious Ай астр. moon азат, ерікті free Ай туралы ғылым, селенология азат ery (set) free, liberate, selenology release айбалта map. battleaxe азат етуші liberator, deliverer айбат threat; ~ шегу make азатгық emancipatory; libera­ threatening gestures tion айбынды majestic азаттық алу release, liberation айғай cry, shout азаттық беру, босату eman­ айғай салу cry (out), shout cipation айғайлап жіберу cry out азаю decline айғайлау cry, shout азған, арсыз bad, shameless айғак, болу evidence азған, бүзылған depraved айғақ, далел evidence; clue азғын imoral айғақгау certify азғындау degeneration айғыр stallion азғықдық depravity айдан анық evident азғыру, адцау tempt айдар, тақырып (газет) head­ аз-мұз, сөл slightly line, heading аздал тамактану have a bite айдарлы түйеқус cassowary азды-көпті more or less айдарша {қустың) crest аздыру, бұзу pervert айдау drive; chase; айдап өту Азия Asia drive away Азия турғыны, азиялық Asian айдаһар зоол. boa-constrictor, азот nitrogen python азу em. degenerate айдауыл escort; (тең.) convoy
  • 13. аіад 11 айт айдың жарығы moonlight айналып өту go round; айналу айқара ашу open wide, throw round open айналып үшу fly round; (жа- айқын; үғынықгы distinct пырақ туралы) fall айқындағыш developer айналып шығу (көлікпен) go айқындау discover; reveal round айқыш-үйқыш crosswise анналып шығу go a round айла-амал policy айналыс rotation айлабүйым (қурылгы) device; айналысу, әбігерге тұсу bustle; сөйл. gadget fuss айлакер, ку cunning, sly; за- айнымал шама мат. variable лым artful айнып қалу, райъИнан кайгу айлакерлік cunning change one's mind айлақ harbour, port айот бот. honesty айлы lunar; ~ түн moonlit айран sour milk night айрық parting; суайрық water- аймақ zone parting аймалау caress айрыкдіа special; particular айтарлықгай; елеулі notable, айна looking-glass, mirror distinguished айнала (a)round айтқандай by the way айналаны бағдарлап қарау айтқаны келу prove true look round; look about айтқанына көну obedience; айнаддырЦу treat; ол менің сөздерімді әзілге айналдырды he submission (to) treated my words as a joke айтқанынан кдйтпайтын re­ айиалдырық тех. shaft lentless, inexorable айналма circular; ~ қозғалыс айту (өтірік айту) to tell lies circular motion aiiiy say; tell (біреуге, бірдемені) айналу, айналдыру turn (into) айту, сөйлеу pronounce; сөз айналым (коммерциялық опе- сөйлеу make a speech рация) operation; ацпаны ~ға айтылу, айтылыс pronun­ жіберу put money into operation ciation айналым turn; толық айтып беру tell, relate revolution айтып жаздыру dictate айналым капиталы working айтып қою (қупияны) give capital away a secret
  • 14. айу 12 ax, айуандық brutality айырыльпі калу (жогалту) lose айурық бот. ivy айьфылысу part (with) айыбы жоқгық, айыпсыздық айырып тану distinguish innocence академик member of an Aca­ айыбын мойнына салу catch demy; academician айыл, тартпа saddle академия Academy айылбас buckle академиялық academic айына бір; ай сайын monthly акваланг спорт. aqualung айыпкер accused; заң. defen­ акварель watercolour, (cypem) dant painting айыппұл fine аквариум aquarium айыппүл салу to impose a fine аккомпанемеігг accompaniment айыпсыз деп табу justification аккорд муз. chord айыптау accuse (of); charge аккредитив letter of credit (with) аккумулятор (storage) battery, айыптау актісі заң. accusation accumulator айылтау ұкімі verdict of guilty акробат acrobat айыптаушы заң. prosecutor акробаттық acrobatic айыптықсокдоі спорт. penalty аксиома axiom kick акт театр. act айыр а.-ш. pitchfork актер actor айырбас exchange актив active members; ~ кэр- айырбаскд in exchange жы assets айырбастау, айырбас; алмасу актриса actress (ақшаны) exchange; долларды акула shark теңгеге айырбастау exchange dollars for tenge акустика acoustics айырмашылық, ерекшелік dis­ акушер; кіндік шеше midwife tinction акцент accent айырөркеш туйе Bactrian camel акционер shareholder айыру part акционерлік қоғам, комлания айыру, жырту tear joint-stock company айырылған, ада (бірдеңеден) акция share devoid (of) ақ (тус) white айьфылу come off ақ алтын platum айнып калу let escape ақ, бурыл (шаш) grey (haired)
  • 15. ақ 13 акы ақ нан white bread ақсақ lame; ~ аяқ lame leg ақ сыр (мырышты) zinc white; ақсау limp (қоргасынды) white lead аксерке зоол. salmon акау тех. spoilage ақсұңқар зоол. gerfalcon ақауға шығару reject ақсүйектер aristocracy ақаулы бүйым reject ақгал, әулие ағаш willow акауға шығарып, жарамсыз ақгалу excuse oneself деп тану condemn, rejection ақгамау (сенімді, үмітті) be­ акаулы defective tray ақбас жусан бот. milfoil ақгау, қорғау acquit; vindicate ақбөкен зоол. antelope ақгөс сусар marten акжайма sheet ақгұйғын hawk акжарқын cheerful ақгулкі arctic fox ақжелкек бот. horseradish ақша money; financial; ~ ay- ақжелкен бот. parsley дарым money order ақжол тілеу say in parting, ақша қаражаты fund parting words/wishes ақша рыногы, валюта рыногы акңқат truth money market ақкөңіл good-natured ақшаны жеп қоюшы embez­ ақкөңілділік generosity zler ақкіс зоол. stoat ақшасыз, ақшаға мүқгаж mo­ neyless аққайран зоол. ide акдіешек мед. camomile ақкайың бот. silver birch ақы payment; жолақы fare ақкалақ зоол. weasel ақыл mind; intellect акқан ауруы мед. leucosis ақыл-кеңес advice ақкан жүлдыз, метеор shooting ақыл-кеңес беру consult star ақыл-кеңес беруші consultant аққандылық мед. leukemia ақыл-кеңес берушілік consul­ аққу swan; сүңқылдақ аққу tation mute swan ақыл-ой intellect аққудың балапаны cygnet ақыл-ой кабілеті mentality ақкүман teapot; құман kettle ақылдасу consult ақпан February аіфілды clever, intelligent ақпарат information ақылдылық, естілік prudence, ақпейіл cordial, hearty common sense
  • 16. ақы 14 алғ ақылға қонымсыз incompre­ алаңдату distract, divert hensible аландау, абыржу be alarmed, ақылға сыйымсыз unreaso­ be worried nable алаңша ground; ойын ~сы ақылсыз, ақымақ ass, foolish playground; спорт ~сы (sports-) ақылсыздық madness; folly -ground; теннис ~сы tennis-court; акрмақ, мисыз gormless баспалдақ~сы landing; вагон ~сы акрмақгану get/become stupid platform ақымақгық stupidity аласа, тапал (адам туралы) ақын poet short ақыр, оттық manger алауот bonfire ақыр соңында at last, finally алауыздық, талас discord, dis­ sension ақырғы final алаяқ swindler ақыру (аңдардың) roar; ұлу howl албан кісі; албан тілі; ақыру, бақыру, айғайлау vo­ албандық Albanian ciferate Албания Albania ақысыз free (of charge) албыраған rosy акцгімшік curds, cottage cheese албырт (балық) salmon ал, бірақ but албырт, қызу ardent алабажақ кесіртке varanus албырттық, күштарлық fer­ алабуға perch vour алай (жолақ жылқы) zebra алгебра algebra алайда however, (and) yet алға forward алақан palm алға басу, ілгерілеу advan­ cement алақарға hoodie, grey crow алга ұмтылу attack алақол partial, unfair алға шығу come forward; сөз алаламайтын, әділ impartial, сөйлеу (жиналыста) speak unbiased алғашкр жәрдем first aid алаң square алаң; аудан, облыс area алғы, алдағы front алаң болу trouble, bother алғы пост outpost алаңғасар absentminded алғы сөз preface, introduction алаңдамаңыз! don't bother! алғыншы әск. vanguard мазалағаным үшін кешіріңіз алғыс gratitude; алғысыңызға I am sorry to trouble you арзымайлы don't mention it
  • 17. алғ 15 алм алғыс айту thank алдын алу forestall алғышарт лог. premise алдынан in front of адда in front of; before, ahead алдында in front of (of) алдыңгүні the day before yes­ алда; бұдан былай forth terday адда түрған coming, forth­ алдыңғы advanced, progressive coming; болмай қоймайтын im­ алдыңгы аяқ forefoot, foreleg pending алжапқыш apron алдағы future; ~ жылы next Алжир (ел) Algeria (қала) Al­ year giers алдағыны болжап айту forecast алжу debility; карттық ~ senile аддағыш deceptive debility алдампаз cheat алимент alimony алдамшы double-crosser; суайт алкоголь alcohol double-dealer алқа' necklace аддандыру; көңілін көтеру алқа2 board, collegium amuse алқап геогр. zone алдап кегу deceive алқызыл scarlet алдап соғу cheat алкцну be suffocated; choked алдау; айлакерлік deceit алма apple алдауыш, суайт fraud, im­ алма бағы apple orchard postor алма: көз ~сы eyeball адды-артын байкағыш, сақ алмаағаш apple-tree prudent алма-кезек in turn алды-артын шамалағыш cal­ алма тосабы apple jam culating, prudent алма шьфыны apple juice аддымен, өуелі at first алмас diamond алдын ала preliminary алмастыру, ауыстыру change; адцьж ала ескеру foresee shift аддын ала сезіну have a pre­ алмастырылмайтын irrepla­ sentiment ceable, indispensable аддын ала сезінушілік presen­ алмасу, кезектесу alternate, timent interchange алдын ала төлеу prepay Алматы Almaty алдын ала хабарлау let smb. алмүрт pear; ~ ағашы pear know; notify tree
  • 18. алои 16 аман алой, жүзжылдық бот. agave алып қою, алу take off алпыс sixty алып тастау take away алты six алып шығу draw out алтыатар revolver алып-салмалы; жиналмалы алты жұз six hundred portable алтын gold алыпсатар speculator, profiteer алтьж; алтын тустес golden алыпсатарлық speculation, Алтын Орда map. Golden profiteering Horde алыпсатарлық жасау speculate алтыннан жасалған gold; алыс remote; ~ кдшықгық a ауысп. golden great distance алтыншы sixth алыс; аулақ away алу (қақпагын, жамылгысын) алыс емес not far away; ол uncover жерден ~ not far from алу мат. subtraction алыс түкпір wilderness; орман алу, орналасып алу (орын, нуы thicket қызмет және т. б. туралы) oc­ алыста, шалғайда in the dis­ cupy tance алу, шығару derive алыстан from a distance алуан түрлі various, all kinds of алысу, кұресу struggle; cnopm. алхоры plum; ~ ағашы plum сайысу wrestle tree алысырақга; шеткеріректе aloof алшақгау diverge альбом album; эскиздік ~ алым tribute sketchbook алынбас, берік unassailable; альпинист mountaineer impregnable; -қамал unassailable Алыіі the Alps fortress алюминий aluminium алыл giant амал, әдіс means алып жүру carry амал, шара remedy алып жүру, тасу; өндіру bear амандасу greet; қол алысып ~ алып жүру, тасу (жүкті) car­ shake hands; ол ешқашан аман- ry; drive даспайды he never says good алып жұру, тасу (көлікпен) morning carry амандасу (бір-бірімен) greet алып келу lead smb. up to one another алып кету lead away, take away аман-есен successful
  • 19. аман 17 аңғар аман-есендік well-being, wel­ антенна antenna, aerial fare антиктік antique Америка America антисанитаркялық unsanitary Америка Кхрама Штаттары антифашист antifascist (АҚШ) United States of America антифашистік antifascist (USA) антифриз antifreeze америкалық American антракт intermission Американьщ American ант-су ішу swear, vow ана mother анығында, анығын айткднда ана, аналық maternity virtually ана тілі mother-tongue, native анық (қолтақба туралы) le­ language gible анағұрлым much, far анық distinct; ~ естілетін сы- аналық maternal; motherly бьф audible whisper анар (жемісі) pomegranate анық емес vague анар (агашы) pomegranate анық, көрінеу evident, obvious (-three) анық, күмәнсіз for certain анар шырыны grenadine анық үтыну realize анархизм anarchism анықгалу appear, turn out анархия anarchy анықгама definition анатомия anatomy анықгамалық reference book, анау, өлгі that handbook анау, сол that анықгау define, determine ангар hangar анықгауыш грам. attribute Англия England аң beast; жыртқыш ~ of prey англиялық English аң аулау hunt; ауысп. run анда-санда, оқга-текте every after now and then, occasionally аң қорығы safari park анекдот funny story, joke аң терісі animal skin Анкара Ankara аң фермасы animal farm анкета, сауалнама form, ques­ tionnaire аңга шығу hunting анонимдік anonymous аңғал naive ант oath агдалақ (қус) solan Антарктика; антарктикалық аңғаддық naivete Antarctic аңғар, алап valley
  • 20. аңғ 18 арб аң^арту, біддіру expression апталық week аңғару catch, guess, percep­ аптап ыстық hot, sultry tion ар жағында across, over ащырт imprudent, careless, in­ ар, ождан conscience cautious ара (қурал) saw аңдатпа commentation ара ұясы beehive, hive андау, кадрау, байқау behold араб Arab андаусызда unawared; by sur­ араб; арабтың Arab prise араб жылқысы Arab анду watch араб тілі; арабтық Arabic аңқа, тамақ анат. pharynx арабтың Arabic аңқасы кепкен, шөлдеген dry араздық discord аңкау naive арақатынас correlation аңсау thirst арал island аңсау, үміт expectation, hope аралап карап шығу inspect, аңсаушылық thirst, crave (for) examine; (суреттерді) look at; аңшы hunter (гимаратты, зауытты және аңшы мылтығы fowling-piece т. б.) go over аңшылар тобы shooting-party аралау (кесу) saw; ауысп. nag, аңшылық shooting pester аңыз, ертегі story, tale аралығында among аңызғақ hot wind аралық interval; саңылау gap апай, ana aunt арам dishonest апан den, lair арамзалық falsity апару, апарып салу lead, take; арамы, арам ойлы evil minded draw smb. aside арандатушы instigator апат (қайгылы оқига) accident; арандатушылық provocation күйреу crash; тең. wreck арасалмақ; пропорция ratio апатты ruinous; fatal, disa­ арасан сулар mineral water strous арасында between; сөз - апельсин orange айтсақ by the way; бүл екі арада апиын opuim meanwhile аппарат apparatus арасында, ортасында amid(st) апта (жума) week арба, пәуескс cart апта сайын weekly арбиған bulky, unwieldy
  • 21. арб 19 арт арбитраж arbitration nourra ~ by post; радио - over арбиып шығып түру stick out; the radio сорайып шызгып тұру stick up арқылы, арасынан via Лргентина Argentina арман dream аргентиналық Argentine армандау dream аргумент, уэж argument Армения Armenia арғы ата forefather, ancestor армия army арғы ата-бабалар forefathers, армян; армян тілі; армяндық ancestors Armenian ардагер veteran арна channel арена arena, ring арнайы; әдейі expressly арена ауысп. іс-әрекет орны арнайы қолмен тігілген (жа- arena сапган) hand-made арзан cheap арнау devote; шығарманы ~ арзан ресторан eating house dedicate арзақдау (багасы төмендеу) арнау address; бағытгау send, become cheaper, falling price mail арзаншылық low price арнау; тағайыцдау appropriate арзанырақ cheaper арнаулы special ариозо муз. arioso арнаулы, ерекше special; par­ арифмегика arithmetic ticular ария муз. aria арнаулы киім overalls арка arch арпа barley Арктика Arctic Region; арк- арсенал әск. arsenal тикалық, полярлық arctic арсыз impertinent, cheeky арқа, жон spine арсыздық impertinence, i m ­ арқалық back pudence, cheeky арқалық, бөрене спорт. beam артерия artery арқан cord; жуан ~ rope; артикль article жіңішке ~ string артиллерня artillery; зениттік ~ арқан саты rope ladder anti-aircraft artillery арқандау rope артиллериялық artillery арқасында, нөтижесінде owing артист actor (актер) to; thanks to артистік artistic арқылы across; over; through; артқы back; rear (mex., әск.) терезе ~ through the window; ~ аяқ bind leg
  • 22. арт 20 асп артта қалған backward арыстан lion артта қалушылық backward­ Арыстан (шоқжүлдыз) Lion ness ac, қорек nourishment артгыру increase; raise ac содасы bicarbonate of soda арту increase ac, тамақ food; provisions артығы, басы ~ excess aca көрнекті, үздік out­ артық superfluous; unnecessary standing (қажетсіз); ~ болмас еді there aca, тым too (much) over would be no harm in асаба toastmaster артық болу; асып түсу exceed acay rusty артық көру prefer аскөк (өс.) dill артық өндіру эк. overpro­ duction асқабақ pumpkin артық тиеу overload асказан stomach артынан, сыртынан from be­ асқазан кдбынуы gastritis hind; сыртында behind асқақсу, кекірею condescen­ артықца beyond sion артыңғы бөлік тең. stern асқан сүйкімділік charms археология archaeology асқан шеберлік excellence архитектор architect асқорыту digest архитектура architecture асқыну (аурудың) acute attack архитектуралық architectural of a disease арша, қазақ аршасы бот. ju­ acna жол ropeway niper аспалы бокс түлыбы спорт. аршу peel punchball аршылған peeled аспаз cook арыз application аслан sky арыз беру hand in an ap­ аспан кумбезі firmament plication аспан шырағы heavenly body арызқой person lodging com­ аспап tool; музыкалық ~ i n ­ plaint, plaintiff strument арық (тыриган) skinny аспашам lustre арық (em) lean аспект aspect арықгау, жүдеу grow thin; lose аспирант (post)graduate stu­ weight dent арындау, шегіишектеу refuse аспирантура postgraduate course
  • 23. ace 21 ат ассамблея assembly асшаян shrimp ассистент assistant асығу hurry, haste ассоциация association асьгғып hastily; шуғыл ur­ астам, артық from above gently Астана Astana асығып-үсігіп in one's haste астана capital асыхыс, асығыс-үсігіс hastily, астан-кестен chaos; бейберс- hurriedly кеттік сөйл. mess асығыс, ойланылмаған rash, астар lining hasty астау trough асығыс шегіну, қашу flight астроном astronomer асығыстық hurry астрономия astronomy асық жілік анат. thigh-bone, астық бастырғыш а.-ш. thre­ femur shing-machine асықгыру hurry, hasten, speed астық бастыру thresh асыл precious астық дақылдары grain-crops асыл буйымдар jewelry астық өнімдері; жармалар асыл түқымды thoroughbred cereals асып түсу outdo, surpass астық түқымдастар cereals асыра бағалау overrate, overes­ астылы-үстілі two-storey timate астын сызу underline; ауысп. асыра орындау exceed emphasise асырап алған adopted астыртын on the sly, stealthily асырап өсіру (баланы) bring up астыртын, жасырын under­ асырап-сақгау (отбасын) sup­ ground port, maintain астыртын жұмыс істеуші асырау support, keep саяси. underground (political) асырауында: біреудің ~ болу worker be supported by somebody асу (таудагы) (mountain) pass асырауындағы dependant асу, өту passage, әск. march; асыру exceed өтуге болмайды! no thorouglifare! асырып айту exaggerate асу; іліп қою hang асырып айтушылық exagge­ асүй kitchen ration асхана dining-room ат horse; шахм. knight асхана, буфет (зауыттагы, ат (гимнастикалық) vaulting мекемедегі және т. б.) canteen horse
  • 24. ат 22 атыл ат баптау (жарату) enter a атқыш shot; marksman horse for a race Атлаігг мүхиты the Atlantic ат камшы (horse-) whip Ocean ат ұйрету school a horse атлас (мата) satin ата grandfather атлас геогр. atlas ата-ана parents атлет athlete атақ rank, title атлетика athletics; жеңіл ~ атақ беру; лакдп ат қою dub track and field атаказ gander атмосфера (снд. ауысп.) atmos­ атақкүмарлық vanity phere атақгы famous, celebrated атмосфералық atmospheric; аталым name; кітаптың ата- ~ қысым atmospheric pressure лымы title атойлап шабуылдау storm, атам заманғы; ескірген archaic assault атамекен native land, mother атом atom country, fatherland атом atom; ~дық салмақ атамекен; отан motherland atomic weight; ~ бомбасы atom атап айтканда that is bomb; -энергиясы atomic energy; атап айту state ~дық ядро atomic nucleus; ~ атап көрсету; ерекше мән беру қаруы atomic weapons emphasize аттану, кету set off, leave атап өту signify, mark; ме- (for) рекелеу celebrate атташе attache атау (атын атау) call ат-түрман, жегу әбзелдері har­ атау: ~ септік nominative (case) ness атжалман зоол. hamster аттестат certificate атком (атқару комитеті) exe­ аттестациялау certify cutive committee атгы адам rider, салт атты аткару (міндеттерін) dis­ horseman charge атгы әскер cavalry аткару execution; fulfilment атты әскер жауынгері ca­ атқарушы (билік туралы) ad­ valryman ministrative ату shoot атқора stable атшабыс (ипподромда) races атқылау open fire (upon); ap- атылып калу shoot oneself; тиллериядан ~ shell fire сөйл. blow out one's brains
  • 25. атып 23 ауыз атып жіберу shoot, fire аукцион auction (a shot) ауқатты, дөулетті well-to-do атып тастау shoot аула yard атыс fire; артиллериялық ~ аулақ away; қолынды тарт.' shelling hands off!; аулақ жұр! get out! атыс каруы fire-arms аулап ұстау fish out атышулы, атақгы famous аулау catch; балық ~ Fish ay, тор net аулашы janitor aya air; таза ауамен демалу get аумақ territory a breath of air aya райы weather аумақтық territorial aya райы болжамы weather аумалы, орнықсыз unsteady; forecast shaky ауасыз airless ауру disease; дауасыз - deadly/ Ауғанстан Afghanistan fatal disease аудан мат. area aypy I з.е. invalid, sick person, sick man; patiend, case; төсек аудан; округ district тартып жаткдн ~ cot/lying-down аудаңдау (аудан-ауданга бөлу) case; II c.e. sick; ill; ~ бала sick district child аудандық district aypy to be ill аудармашы translator; (ауыз- ша) interpreter аурудың асқынуы acute attack of a disease аудару (басқа тілге) transla­ tion; ауызша ~ interpretation; аурухана hospital акціа ~ remittance; пошта ар- ауруханаға жаткдоу hospitalize қылы ~ postal order ауруханада жату be in hospital аудару, бұру turn; назар ~ аурушаң poor health notice; pay attention (to); біреудің аусыл aphtha назарын ~ draw somebody's ауыз mouth attention (to); назар аудармай-ақ қоіі take no notice (of), pay no ауыз уылуы мед. thrush attention (to); елемеу disregard, ауызбастырық hush-money ignore; өзіне назар ~ attract ауыздық bit: ~ғын тістеп attention (to oneself) ала жөнелу (сыңар езуленіп өз аударып кую pour smth. батімен кету) take the bit in (from... into...) one's teeth аудитория (дәрісхана) audito­ ауыздықгау curb rium; (тыңдаушылар) audience ауызсу drinking water
  • 26. ауыз 24 ашқ ауызша oral ауыспалы: ~ магынада figura­ ауызша емтихан; ауызша viva tively, in the figurative meaning voce examination ауыстыру (эрекет) substitu­ ауыл the country; кент village tion; (ауыстырылатын нэрсё) ауыл тұрғыны villager substitute ауыл турғыны; шаруа coun­ ауыстыру (басқа жергё) tran­ tryman sfer, move; (басқа тыге аудару) ауыддық rural; rustic; village translate; ауызша аудару in­ ауылшаруашылық с.е. agricul­ terpret; ақша аудару remitance tural ауыстыру change; алмастыру ауылшаруашылығы agriculture әск. relieve ауыр heavy; қинайтын sad, ауыстыру, көшіру transfer; painful; қиын hard музыкаға көшіру set to music ауыр күрсіну sigh ауыстырып қую: кан ~ мед. ауыр, қиын: онымен жүмыс transfusion of blood істеу ~ he is not very easy to work ауыстырып отырғызу (өсім- with; маған оны көру ауыр it дікті) transplantation grieves me to see him; егер сізге ауысу, көшу movement ~ болмаса if it isn't too much ауысым, кезек turn trouble (for you) ауысып міну т.-ж. transfer, ауыр сын severe test change trains ауырғанын басу relieve ауытку deviate, inclination ауырлық weight ауытқушылық; дивергенция ауырлық күші физ. gravity мат. divergence ауырсынуды басу мед. anaes­ thetize Афина Athens ауыртатын painful Африка Africa ауыртпайтын painless африкалық African ауыртлалық burden аш hungry ауыртпалықган арылу to be de­ ашаң, жүдеу, арық thin, lean livered (of) ашаршылық hunger ауырту, ауыртып алу hurt ашаршылық жыл year of fa­ ауыру ache, hurt; наукастану mine ЬеШ ашкөз greedy, avaricious ауыру pain, ache ашқарақ; тойымсыз insatiable ауырып калу fall ill/sick (with); ашқарынға on an empty sto­ грипп болып ~ catch/get the flu mach
  • 27. ашқ 25 аяқ ашкурсақ half-starved ~ тір- ашықгыру starvation шілік half-starved existence ашылу, шешек ату open ашқылтым sour ашыльм opening; іылыми ~ aimqjin corkscrew discovery аштан өлу starve ашынған indignant ашгық hunger; starvation; ашыццыратын outrageous жоқшылық famine ашыну be indignant аштық жариялау hunger-st­ ашып қою, ашу open, unseal rike ашьггқы yeast ашу open; жаңалық ашу ащы caustic; (тутін туралы) discover; банқау find out, pungent discover; өшкерелеу expose ащы дәм bitterness ашу хим. fermentation; lopen ащы; өткір piercing ашу (кілтпен) unlock аэродром aerodrome ашу з. е. wrath аю bear ақ ~ white/polar bear ашу кернеу violence аюбадам бот. eldep ашу, ашып кету (сүт және аюкұлақ бот. auricula т. б. туралы) turn sour ая, кешнгі жақ background ашуға міну, өшігу, кектену malicious аяы, соңы termination; end; ашулавдьфу make smb. angry, грам. жалғау ending anger ажынан тура алу (жыгылмай) ашулану irritation keep one's feet ашулы angry, cross аяз frost аязды frosty ашумен, ашуланып angrily аақ foot (табан); снрақ leg ашуын басу assuage ашығу be (feel) hungry аяқ алыс; журіс gait ашықореп аақ басу tread on ашық, ақкөңіл frank аяқ, табан (аюанның) paw ашық, қанық lively аяқюам footwear; shoes, boots; жазғы ~ summer shoes; спорттық ашық аспая clear sky ~ sports footwear; былғары ~ ашық хат postcard leather footwear; ~ дукені shoe ашық шет (кітаптың, дәп- shop тердің) margin аяқкнім алкымы instep ашыққан hungry аяқкнім кшо put on one's ашықгық frankness shoes
  • 28. аяқ 26 өді аякқиім табаны sole аяу be sorry'; pity; есіркеу аяқгалмаған imperfect spare; сөйл. сараңдану grudge аяқгалу denouement (романда, аяу pity, be sorry for пьесада); outcome (істің та- аяу, сақгау respect мамдапуы) аяушылық pity аяқтау finish аяушылық, есіркеу mercy аяқгың үшы: ~мен on tiptoe аяушылық біддіру compassion аялау cherish аяушылық жасау spare аялдау, тоқгау cessation аяушылықсыз ruthless аянышты plaintive аянышты! too bad!; кдндай ~! what a pity! Ә әбден quite, perfectly эдемілену, қулпыру improve обден қалжырату finish in looks әбден калжырау tire oneself әдемілеу, безендіру adorn; de­ out corate өбден, түгелдей; жалпы ал- әдемілік, әсемдік charm ғанда altogether әдепкі in general use әбес indecent әдепнама ethics әбестік banal әдепсіз tactless өбігер fussy, restless әдепті, көргенді tactful әбігершілік fuss әдептілік tact өдеби literary әдег-ғурып habit әдеби жинақ analects әдетге usually, generally өдеби туынды writing әдеттегі typical әдебнет literature өдеттегі емес, ерекше uncom­ өдебиетгаиу study of literature mon әдейі on purpose өдеттен тыс, ерекше extra­ эдейі жасалған; адоьш ала ordinary, remarkable ойластырылған deliberate өділ fair, just, right әдемі beautiful өдідзік justice әдемі, суйкімді fascinating өділет justice әдемі, сүлу beautiful, pretty өділетсіз wrongful; unjust
  • 29. ӘДІ 27 ӘКІ әділетсіздік injustice өзірше бәрі тыныш everything эділетті just, fair; бүл - that's is quiet so far fair өзірше жүмыс істей түрыңыз әділеттілік, әділ сот justice you work in the meantime әдіс method өйгілеу expose әдіскер пед. specialist in edu­ әйсл woman cational methods әйел, зайып wife әдістеме methodics әйедцің feminine; female әдіснама methodology әйелі өлген ер адам widower әдісшіл, шебер scientific әйиек, шыны glass әже grandmother; сөйл. granny әйнеке enamel әжеіггәуір tolerable, жаман әйтеуір бір уақьпта, өіггіп- емес fairly good буйтіп sometime әжетхаиа lavatory; амер. (туа- өйтпесе either лет) toilet әйтсе де, дегенмен however; әжім wrinkle but әжім баскдн, әжімденген өке father wrinkly әке, ата; шеше, ана parent әзәзілдік intrigue өкелу, алып келу (көлікпен) өзіддеу joke bring әзіл-қалжың joke өкелу, алып келу bring; апару lead (to), result (in); келтіру әзіл-қалжың айту joke, jest (дәйексөз, мысал) cite әзілдеу, қалжыңлау raillery өкеліп беру (тауарларды және әзілкеш, калжыңбас jester т. б.) deliver әзілқой jocular өкесінің аты patronymic әзіл-оспақ humour әкетай, әке сөйл. daddy әзіл-оспақгы humorous, comic өкету, алып кету (көлікпен) әзіл сөз witticism take away әзіл-шыны аралас half in jest өкету, алып кету carry away, әзіл үшін, хрлжың ретіқде in take away jest, jokingly: for fun оке-шеше, ата-ана parents Әзірбайжан Azerbaijan өккі; көпті көрген hard-hoiled әзірбайжан; әзірбайжан тілі; өктас lime әзірбайжанның Azerbaijanian әкімші administrator, manager әзірлеу cook окімшілік administration
  • 30. алб 28 эри өлбетге of course; өзінен-өзі өн song белгілі it goes without saying өя салу singing олдебір жақпш from some­ өншейін; тек криа merely where or other өнші singer әлдекім, біреу-міреу, біреу әнші кус, сайрауық кус somebody songbird өлдеқалай accidentally, by өңгіме story, tale chance; ~ үшырасу happen to meet әңгімелеп беру relate өлдеқашан already әңгімелер, ертегілер жинағы storybook өлдеиеше per repeated әлем world өңгімелесу talk, chat әлеуметгік social әңгімелесуші, сүхбаттас inter­ locutor, companion әлжуаз sickly; салындоі slunted өперу, беру give; (дастарқан өлпештеу stroke, caress басында) serve әлсіз powerless өпке, сіңлі, кдрыцодс sister өлсіздену become weak; help­ lessness өр алуая variety, diversity әлсіздік, күшсіздік weakness ерайлық monthly әлсірету weaken; бөсеңдету өрапталық weekly relax өрбір every, each; ~ куиі every әлі бггу, өлі кету fail day; біздердің -іміз each of us өлі де болса still өрекет deed, action; ыкрал ef­ ол і *№У> влі қету grow feeble; fect сөйл. be tired out өрекет еіу act; work әліпби alphabet өрекет жасау act; do өліпбнлік alphabetical әрекетсіздік idleness өліппе ABC өрекетгенбеу do nothing; fail әмбебал universal to take action әмбебал дүкен stores, depart­ өрекеттену attempt, try ment store эрекетгеніп көру offer әмиан wallet өрең-әрең hardly өмір беру, бұйыру order, com­ өрең, зорға with difficulty mand өржылдық year-book, annual әмір ету allow, permit өриле of course әмірлі imperative, authoritative өриие, әлбетте clearly
  • 31. әрк 29 өшк әркелкі different; жұп емес осксри қызметші soldier odd; әртүрлі diverse, various әскери училише military aca­ оркім anyone, everyone demy әркім, кім де болса every өсте at all; ~ олай емес not at орқайсысы any; every all әрқашан always өсірелеу exaggerate ерлеу trimming әсіресе especially, particularly әрлеу муз. transcription әтеш cock әрлі-берлі өтуші passer-by өткеншек rocking-chair әртекті heterogeneous өтір scent, perfume әртүрлі different; өр алуан di­ eye air; ~ қатынасы air transport verse, various әуе жолдары air-routes әріп letter; үлкен ~ capital әуеге көтерілу ав. take-off letter әуежай airport әсел бот. daisy әуелі at first әсем excellent еуен melody, tune осем, тамаша, әдемі charming, еуенді melodious delightful, lovely өуенін келтіру play by ear әсемдік, келістілік grace eyec curious, inquisitive әсер impression өуесқой amateur эсер ету influence өуесқойлық curiosity әсерлі touching өуестену be keen on әсерлі, әдемі colourful; амер. colorful өуестенушілік give oneself up to, indulge (in) осері байқалу, біліну tell on; оған өткен жылдардың өсері әудемжер (дауыс жететін қа- байқала бастады his years are шықтық) ear-shot beginning to tell on him еуке dewlap әскер troops әупіддек зоол. bittern өскерге шақыру calling-up еуре болу (бірдеңвмен, біреу- әскерді жинау, топтау gather мен) fuss over, make a fuss about әскери military; ~ кдамет mili­ еурелену be busy with tary service; ~ адам military man еуре-сарсаң bother әскери дайындық military әшекей ornament training вшекейлеу decorate өскери қызметке шакуру call ешкерслеу expose, unmask up әшкерелеушілік exposure
  • 32. Б бабына келген ripe, seasoned бағыну obey; submit (to) багаж luggage; амер. baggage бағынушылық submission баға' appraisal бағынынқьі грам. subordinate; баға2 mark ~ сөйлем subordinate clause баға белгілеу value, appreciate бағынышты subjected баға жетпес invaluable базЕыт direction баға кесу estimate, value бағьпталу go, be bound for бағалағыш judge, connoisseur багыттау direct; ойға жетелеу багалардың төмендеуі, күн- put it into one's head сыздану fall into бадам almond бағалау1 assess бадамша без анат. tonsil; ~дің багалау2 evaluation; estimation кабынуы tonsillitis бағалаушы estimator баж, баж салығы duty; cus­ бағалы valuable toms duty бағалы заттар jewel, gem бажсыз duty-free баған pillar бажы {баж салыгы) төленген бағанадағы көше шамы lamp­ duty-paid post база base; basis бағанша column базар market; bazaar бағасы төмендетілген {тауар- базис basis лар туралы) marked-down бай rich, wealthy бағасын өсіру, төмендету un­ бай адам rich man; байлар derbid жинақт. the rich бағбан gardener байғус poor thing бағдар route, line байғыз зоол. horned owl бағдарлама programme байдарка canoe бағдарламалау programming байкап калу recollect; bethink бағдарлану orientation oneself бағдаршам light-signal; traffic- байқау notice; ескертпе жасау light remark, observe бағу, күзету guard, watch байқау, назар аудару notice баіындыру (қарсыласты) con­ байкау, сынап көру try; (дәмін quer көру) taste
  • 33. бай 31 бал байкау, тексеру inspection бактерия bacterium байкаусыз, елеусіз impercep­ бақ өсіру, бақшашылық hor­ tible ticulture, gardening байлам анат. cord бақа frog байланыс tie; bond; ауысп. бакал groceries; - дукені gro­ connection; теміржол, телеграф cery shop ~ы communication бақалшық shell байланыс communication; на- бақталас rival шар ~ poor connection; тіке - бақталастық rivalry through service бақгашы shepherd байланыстыру, байлау tie up байланысу get in touch (with); бақгашы, малшы cattleman communicate (with) бақша kitchen garden; амер. байлап қою, байлау tie, fasten vegetable garden байлау (жіппен) tie up бакулау observation; қадаға- байлау, түю knot; (түйіниіек, лау supervision бума) bundle бакылау, қарау watch, spy, байлық riches, wealth follow байсадцы пішін serious air бақылау пуикті lookout байсадцы, сабырлы cool, com­ бақылаушь- observer posed бақыраш pot; амер. kettle байсалдылык, үстамдылық self- бақыт happiness; жолы болу control good luck байыптау; тұсіну; үғыну com­ бакыггүл бот. chryasanthemum prehension бақытсыз unfortunate байыпты serious, earnest бақытсыздық misfortune, байырғы, алғашкы primitive disaster; сорына карай unfor­ байырғы мекендеуші autochton tunately байырғы түрплі native бақытгы happy; fortunate; байыту (кенді) treatment жолы болғыш lucky байыту enrich бал (араның) honey бак tank, cistern бал ball бакалавр bachelor бал ашу guess; (біреуге карта- бактсриолог bacteriologist мен бал ашу т.б.) tell fortunes бактериология bacteriology бактериологиялық bacteriolo­ бала child; балалық childish; ~ бақша nursery school; ~лар үйі gical orphanage
  • 34. бал 32 бап бала күту, бала бағу nurse балқу melt бала қылып алынған adoptive балқурай бот. lungwort бала қылып алу adoption балқыған металл. smelt бала туу birth-rate балқыма smelting; smelted бала-шағалы отбасы large fa­ metal mily балқыту smelt балаларға арналған кітап child­ балласт ballast ren's book балмүздақ ice-cream балара зоол. bee балпанақ бот. lettuce балабақша nursery school, kin­ балта axe dergarten балташы carpenter балағат, бейпіл сөз abuse, bad Балтық теңізі Baltic Sea language балтыр calf балағатгасу quarrel (with) балшық clay балағаттау scold балшықпен емдеу mud cure балакай laddie балшықпен сылау clay балалар children балшықшы (қус) sandpiper балық fish балалық childhood балық майы cod-liver oil балалық шақ childhood балық консервілері canned fish баланс balance; қужат balance балықот, балдыршөп conferva sheet балыкціы fisherman балапан chicken; chick балықціы кайығы fisher балауса new банда band; gang балауыз wax бандероль wrapper балдақ crutch бандит bandit; амер. gangster балдыр seaweed банк bank балдыркөк celery банкет public dinner; banquet балерина ballerina банкир banker балет ballet банкке ақша салу deposit балға hammer банкроттық bankruptcy; ауысп. балғын young, youthful failure балғыңдық, балаусалық fresh­ бант bow ness бап; тармақ clause балкон balcony бапталмаған (жер туралы) балкарағай бот. larch uncultivated, unfilled
  • 35. бар 33 бас бар is; there is, there are; have; барынша кажет urgent менде - I have барьтша қажеттілік necessity бар болу exist барып түру visit бар, болу have; менде сіздің барыс (істің, оқигалардың) кітаітгарыңыз - I have your books course; оқиғалардьщ барысы бара кету, кіріп шығу drop in, course of events call (on) барыс, даіиу course барабар identical барыс септік dative (case) барабарлық identity барьер barrier баржа barge бас head барий хим. barium бас (әнші) bass баритон baritone бас (дауыс) bass барқыт velvet бас айналдыратын giddy; ме- барқыт сияқгы velvety нің басым айналып тұр I feel барлау органы, барлаушы әск. giddy feeler бас бармақ thumb барлаушы scout; әск. intel­ ligence officer бас жүлдегер winner барлығы all; everything; бәрібір бас изеп сәлемдесу bow; greet it's all the same бас изеу nod барлық all бас иіп сәлем беру bow барлық, бүкіл everything бас иіп сәлемдесу bow барлық жерде; жер-жерде баскиім head-dress, headgear, everywhere hat барлық мукаммал (уйдегі) fur­ баскалардан арзанға сату un­ niture dersell баррикада barricade бас макала editorial бару, кету go бас сақинасы мед. sick hea­ бару, нріл-шығу visit dache, migraine баршаға белгілі wellknown бас салу, үстап алу seize, баршаға міндетті indispensable grasp, catch баршасы, барлығы everybody бас сүйек skull баршынгүл gladiolus бас тарту renounce; (тақтан) барылдауық уйрек зоал. wild abdicate duck бас тартушылық renunciation; барынша with all one's might (тақтан) abdication
  • 36. бас 34 бас баскетбол basketball; ~ ко- otherwise, orelse; қалай болғанда мандасы basketball team; ~ алаңы да one way or another basketball court; ~шы basketball басқолбасшы cotnmander-in- player chief басқа (өзгё) apart from басқы, бастапқы initial; ~ жағ- баска (тагы біреу) another дай point of departure баска амалы болмады there басқыншылық occupation was no alternative баспа publishing house; баспа басқа бір жерде somewhere else ici publishing trade баскд жерге ауысып отыру баспа мед. quinsy change seats; басқа пойызға міну баспагер publisher change trains баска жерге көшу removal баспадан шығу come out, be published басқа жерге отырғызу (өсім- дікті) transplant; (біреуді) make баспақ press; weight; ауысп. smb. change places oppression баспалдақ step баска киім кию change one's clothes; (бүркемелену мақсатында) баспана shelter; ~сыз кдлу be dress up (as); disguise oneself as without a roof over one's head баска қолға өту pass (to); баспасөз press change (hands) баспасөз бостандығы liberty баска, оның үстіне besides, of the press moreover баспа-таңба impression; print басқа салатын үшкіл орамал баспахана printery kerchief баспахаиалық typographical баска түрге айналу transition; бассауғалау, кдшу escape conversion бассейн basin, reservoir (cy баскд түрге айналушылық turn қоймасы); жүзу бассейні swim­ басқарма the management, bo­ ming-pool ard (of directors) бассыздық; толкулэр com­ баскару management; (елді) motion government; мекеме office, ad­ бастаған іс undertaking, en­ ministration, board terprise; іскерлік іс business басқарушы, меңгеруші manager басталатын, алдағы coming, басқасы, өзгесі except approach басқаша differently, in a басталу, жақындау approach; different way; - жагдайда мерзімі ~ the term is expiring
  • 37. бас 35 бас басталу begin басу, сығу press (on); push бастама initiative басшы leader бастамашыл enterprising басшы болу manage, control; бастамашыдцық enterprise mex. жүргізу operate; drive (ae- бастан өткеру, өз тәжірнбе- томобшьді) сінен біііу experience басшылық ету lead; басқару бастан кешіру survive direct бастан-аяқ through басшылық жасау be at the бастап апару bring smb. to a head of place басшылық жасаушы leading бастап беру originate басшылық, жетекшілік gui­ бастапқы original dance, leadership бастапқы қорлану accumu­ басы артық superfluous lation басы, басталуы beginning; бастапқы ойынан кайту кдйнаркөз origin; source change one's mind басылу quiet down; тынышталу calm; abate; саябырлау subside; бастапқыда at first бәсеңдеу cease бастау (өзеинің) rise басылу, баспада болу be in бастау; кірісу launch print; өз туындыларын бастыру бастау, орнату tie, bind; қа- write for; appear in рым-катынас ~ enter into relations басылым edition; publication (with) басым болу predominate; prevail бастауыш грам. subject басым түсу prevail бастауыш: -мектеп elementary басымдық advantage school басынан аяғына дейін, тугел- басты, негізгі chief, main; дей through, completely principal басын шығарып карау (тере- басты бөлім main зеден) look out of the window бастығырылу nightmare басыңкр сөйлем грам. prin­ бастық chief cipal clause бастың: ~ ауруы head-ache басып алу annexation бастың крскасы bald spot басып алу, иеленіп алу occupy бастырмалату haste, hurry басып кіру (елге) invade a бастырып шығару publish country басу press, squeeze; жаншу басып кірушілік intrusion (in­ crush; езу oppress to); invasion (of)
  • 38. бас 36 бәс басып озу overtake; outstrip; бауырымен жорғалаушы зоол. outrun reptile басып шығару print бахтах, патшабалық зоаі. trout басып шығарушы publisher баю get rich басыр мед. trachoma баяллы өс. eggplant батарея оск. battery; radiator баян муз. accordion батпақ dirt; (лайсаң) mud баянат report батпырауық kite; ~ үшыру to баяңоама (ауызша) lecture; fly a kite есепті ~ (summary) report бату (куннің) sunset; ауысп. баяндама жасау read a paper decline баяндама жасаушы (конферен- бату climb; кіру get in цияларда және т. б.) rapporteur бату sink, plunge (into) баяқдамашы speaker батыл courageous; decisive баяндау inform; report батылдық courage баяндауыш грам. predicate батылсыздық hesitation баяу slow батылы бару dare баяу (ақырын) slowly батып кету sink баяулату slow down батыр (қыз) heroine баяулау be slow, linger, delay батыр (эпостык) warrior батыру drown; sink (кемені) баяулау, кібіртіктеу, малтығу delay батырып алу dip, plunge бәбісек, сасық көкек зоол. батырып жіберу drown; зат- hoopoe ты ~ sink бәйге аты racer батыс west бәйшешек snowdrop батыстық west, western бәкі penknife бау (резеңке) elastic бөрі all; everybody бау lace; бэтеңкенің ~ы shoe­ бөрі; өркім everybody, everyone lace; shoestring бәс тігу stake бау, бақ garden бау-бақша өсіру garden-making бәсеке competition бауыр анат. liver бәсекелесу compete бауыр беріштенуі мед. cir­ бәсеңдету subdue rhosis бәсендеу depression бауыр қабынуы, гепатят һе- бәсеңсһгу subdue patits бөстесу, бөс тігісу bet