Actual developments in precision ag ijn the Netherlands, as presented on meeting 3 dec2014

1. 8-12-2014
1
© DLV Plant
Precisielandbouw:
voet aan wal in Nederland
Herman Krebbers
DLV Plant
Praktijknetwerk Sparen met Precisie
IJkakker Noord Nederland
Europees Landbouwfonds voor
Plattelandsontwikkeling (ELFPO)
Europa investeert in zijn platteland
© DLV Plant
• Hoge productie per hectare
• Goede kwaliteit producten
• Hoge productie per arbeidseenheid
Nederlandse telers, koplopers in productiviteit
Maar ook:
• Hoge input grondstoffen
• Hoge investeringen en financieringslasten
• Hoge prijs / kosten grond
• Aanzienlijke milieubelasting
⇒Rendement sterk gevoelig van productprijs en input
!! Noodzaak verbetering efficiëntie
Kansen met precisielandbouw

2. 8-12-2014
2
© DLV Plant
Onderwerpen
• Efficiency en rendement PL en SF
• Precisielandbouw: GPS sturing trekker en werktuig
• Sensing voor plaatsspecifieke bewerking
• Variabele doseringen: perspectieven en knelpunten
• Gegevensuitwisseling en gebruik
• Big data; bedreiging of kans
• Hoe staan we in vergelijking buitenland
• Hoe PL en SF in Nederland benutten voor voorsprong?
© DLV Plant
Wat verstaan we onder PL en SF?
Precisielandbouw
Bewerkingen plaatsspecifiek precies GPS gestuurd uitvoeren
op juiste moment en juiste doseringen
Smart Farming
• Gebruik van meet- en sensingtechnieken,
adviesprogramma’s en adviesregels
• plaatsspecifiek op juiste moment juiste in juiste doseringen
bewerkingen uit te voeren
• met analyse resultaat en gebruik in bedrijfsmanagement

3. 8-12-2014
3
© DLV Plant
PrecisieLandbouw verbetering efficiëntie
• Minder overlap werkgangen
• Besparingen
- 1-5 % arbeidstijd en brandstof
- 1-5 % besparing zaad, gwb en meststof
• Minder schade overdoseringen
- herbicide schade aan gewas
- te rijk dik gewas; ziektegevoeligheid
• Percelen af te werken bij minder zicht ….
PPO/DLV 2008: Precisielandbouw loont > 150 ha !
© DLV Plant
Rendement PL / Smart Farming
• Doseringen afstemmen op groeipotentie zones en weer
(of percelen tov elkaar!)
- 5-10 % besparingen meststoffen/gwb
- 5-10 % hogere opbrengsten
- minder risico onvoldoende benutting inputs
• Vroeger ingrijpen bij aantastingen of tekorten vocht /
mineralen
• Vastleggen uitgevoerd werk en resultaat voor analyse en
verbetering teelt en bedrijfsmanagement
!! Leren data te benutten

4. 8-12-2014
4
© DLV Plant
Ontwikkeling precisielandbouw
• 2002: eerste trekker met autosteer test
• 2005: SBG auto Guidance, varioploegen,
• 2006-2007: investeringen in stuurhulpsystemen
• 2010: nog veel DGPS stuursystemen
• 2011 -2014
- brede toepassing RTK-GPS systemen
- auto sectiesluiting veldspuiten
- sectieregelingen kunstmeststrooiers
- ploegsturing
- intro autonome gestuurde trekkers / robots
Snelle ontwikkeling betrouwbare techniek
© DLV Plant
PrecisieLandbouw: voet aan wal?
Grootschalige toepassing:
• > 50% telers GPS sturing trekkers, veelal RTK-GPS
• Merendeel nieuwe veldspuiten, strooiers heeft sectiesturing
Stimulans voor investeringen in PL
- inkomenssituatie, langjarige investering in
trekkers en machines: GPS erbij
- Steeds meer gebruikers en positieve reactie
- Betrouwbare techniek
- Direct gemak en voordelen direct ervaren in praktijk
- Subsidieregelingen

5. 8-12-2014
5
© DLV Plant
DGPS / RTK-GPS autosteering
• RTK GPS sturing routing op veld: minder kopakker draaien
• Exacte aansluitingen werkgangen: 2-5 cm vast
• Radiostation, 06 correctiesignaal (Move RTK)
• Groot gebruiksgemak, betere kwaliteit werkresultaat
© DLV Plant
Sectiesluiting / dopsluiting bij spuiten
• Gemeengoed op nieuwe veldspuiten
• Geen overlap en niet buiten perceel
• Minder spuitschade, minder middel in milieu

6. 8-12-2014
6
© DLV Plant
Sectieschakeling kunstmest strooiers
• Auto werkbreedte verstelling: juiste overlap op geren/sporen
• Betere doseringsregelingen: nauwkeuriger doseren en
verdelen
© DLV Plant
Precisie toediening vloeibare (kunst)mest
• Spaakwielbemester met sectieschakeling
• Vloeibare kunstmest, ook andere meststoffen
• Niet windgevoelig, precisie verdeling, precisie dosering
• GPS precisiedoserings regeling

7. 8-12-2014
7
© DLV Plant
Ploegbesturing
• Mooie strakke voren: slaat hart van teler van over!
• Vlakker en egaler ploegwerk: betere zaaibedbereiding
=> beter zaaiwerk, betere opkomst en egaler gewas.
• !! De basis voor optimale vervolgbewerkingen
© DLV Plant
Gestuurde aardappelpoter en ruggenfrees
• Optimale plaatsing / verdeling poters
• Automatische uitschakeling pootelement bij vaste
rijpaden
• Rug midden op poters: optimale groei omstandigheden
en minimaal risico

8. 8-12-2014
8
© DLV Plant
Precisie Schoffelbesturing
• Nauwkeurig zaaien GPS trekker en gps schoffel en daarop
precies schoffelen met gestuurde schoffel: 2 cm langs de rij
© DLV Plant
GPS Zaaien op meststroken
• Rijenbemesting: betere mestbenutting
• Opeenvolgende bewerkingen: meer capaciteit
• A-B lijn van bemester naar zaaimachine moet gemakkelijker

9. 8-12-2014
9
© DLV Plant
Automatische trekkers zonder chauffeur
• De volgende stap in verhoging arbeidsproductiviteit
bij herhalende bewerkingen
• John Deere in druiventeelt in … JD iTec
• Nu Probotiq’s robot, Conver, …..
© DLV Plant
De volgende stap
Slim boeren
Smart farming!?
Meten aan bodem, gewas of weer en daarop bijsturen

10. 8-12-2014
10
© DLV Plant
Smart farming
Benutten verschillen productiepotentie bodem en gewas
• Opbrengstmeting percelen en zones
• meten bodem situatie: chemisch, fysiek, biologisch
=> analyse verbeterpotentie
=> structurele perceels/bodemverbetering: bemesting,
ontwatering, OS%, bodemstructuur
=> variabele doseringen zaaien, gwb, bemesting
Toepassen precisie teelt kennis en hulpmiddelen
• BOS’sen, apps,
• Weersinformatie
Grotere potentie
rendementsverbetering
dan precisielandbouw
© DLV Plant
Smart farming
• Meten verschillen
• Inschatten verbeterpotentie zone of perceel
• Analyse oorzaak
• Toepassen adviesregels
• Uitvoering:
- juiste techniek en aansturing
- data-uitwisseling, koppelingen
• Meten effecten
• Evaluatie effecten en aanpassing

11. 8-12-2014
11
© DLV Plant
Productiepotentie inschatten
• Plaatsspecifieke opbrengstverschillen zones
• Jaarverschillen: weersinvloeden
• Opbrengstvergelijkingen percelen
Hoe groot zijn verschillen?
• Opbrengstmetingen
• Kwaliteits metingen
© DLV Plant
Opbrengstvergelijking snijmais
• 4 ton ds = 12 ton/ha * € 50 is € 600/ha
• 2015 kringloopwijzer:
minder opbrengst=minder mest=meer mestafvoer=meer kosten
Perceelnaam Ha ton/ha Drogestof % drogestof / ha
Perceel Overmars 2,4 56,61 30,52% 17,28
Perceel Schoterman 3,06 55,53 30,82% 17,11
Perceel Heideman 3,24 51,76 30,26% 15,66
Perceel Noorder-Koeslag 2,81 42,02 32,20% 13,53
Wat is uw productieniveau tov van
andere percelen?

12. 8-12-2014
12
© DLV Plant
Zones uit opbrengstkaarten
Basis voor zonegerichte bodemanalyses
© DLV Plant
Analyse oorzaken sub-optimale productie
1. De Bodem
• Chemische bodemzaken
- zonespecifieke bodemanalyses =>
basis mineralen P, K,…, CEC: Zone bemesting P en K
- pH: bodemscan Veris => plaatsgerichte bekalking
- OS toestand => compost, mest, groenbemester, NKG?
• Fysieke bodemeigenschappen
- zwaarte van de bodem, vocht: scan met Veris, EM38,…
- bodemverdichtingen: penetrologger, weerstandsmeting
- bodemvocht (en stikstof): bepalen gift/moment beregening
• Biologische kwaliteit
- bodemleven: => systeem grondbewerking, meststoffen,..

13. 8-12-2014
13
© DLV Plant
Eenvoudige bodemzones onderscheiden
• Google Earth of Bing maps beelden
• Vliegtuigbeelden RVO
• Drone luchtfoto’s
• Drone spectraalscans
© DLV Plant
Bodemscans
• Veris (Ph, Organische Stof, EC (Electr. Geleidbaarheid)
• EM38 (Electr geleidbaarheid)
- Kleigrond: info over lutumgehalte,
- zandgrond: info over vochtgehalte

14. 8-12-2014
14
© DLV Plant
Toepassingen bodemscanners informatie
• pH; plaatsspecifieke bekalking (onegale)zandgronden
• Org. Stof: beter vasthouden vocht en mineralen
betere groei bij droogte: meer behoefte bemesting
• EC/EM:
- variabele zaai/poot dichtheid irt vocht beschikbaarheid
• Bodemweerstand: bodemverdichtingen
! Kleigrond: zoveel mogelijk voor zaaien/poten bemesten voor
optimaal effect : rekening houden potentie bodem
! Zandgrond: goede basis, variabele opbrengstpotentie:
Bijbemesten in seizoen op basis gewasscanning
© DLV Plant
pH/OS meting Veris - Agrometius
• Zandgrond veel percelen te lage pH
• Veel variatie: gem. 4,8 (3,9-5,4)
• OS variatie: gem. 12% (5-25)
⇒Perceel homogener maken
⇒Betere mestbenutting naderhand
⇒Bij 4 jarig bouwplan voordeel tot
€ 1000,= (Agrifirm)

15. 8-12-2014
15
© DLV Plant
Plaats specifiek zaaien
• Variabele zaaidichtheid op variatie EC bodemscan / vocht
• !? 10 % hogere opbrengst: grote potentie droge gronden
• Vb Kinze dubbel ras zaaimachine of gestuurde dosering
= ras a voor hogere drogere zones
= ras b voor meer vochtige zones op perceel
© DLV Plant
Gewassensing
• Wat wil ik ermee bereiken?
- slechte plekken opsporen in grotere percelen
- aantastingen gewas vroegtijdig opsporen
- stikstoftekorten vroegtijdig opsporen
• Specifieke eisen
- resolutie: beginnende aantasting: hoog
biomassa/ stikstof: 5-8 m al voldoende
- HD of spectraal: spectraal vroeger afwijking te
zien

16. 8-12-2014
16
© DLV Plant
Eenvoudige gewas scans met HD
• Drone met HD camera
- Fixed wing: totaal systeem € 7000,=
- Multicopter (€ 1000 - € 15.000
• Autopilot, plannings software, beeld software
• ! Regelgeving: bedrijfsmatige inzet voorwaarden
© DLV Plant
Drone beelden HD eenvoudig
=> Signalering zones en aantastingen
• HD Camera beeldanalyse (Ecoflight)
geeft al info over gewasverschillen
! Vertaling naar absolute waarden moeilijk

17. 8-12-2014
17
© DLV Plant
Variabele bemesting op gewassensing
• Opbrengstpotentie optimaal benutten
• Bijbemesting afstemmen op N-opname en totale N-
behoefte gewas op optimaal opbrengstniveau
• N-behoefte afh van groei gewas, weer verleden en
toekomst
• Rendement: meervoudig onderzoek:
- 5-10% hogere opbrengst en/of
0-20 % besparing bemesting
- meer gelijkmatige kwaliteit product
• Nu hier vooral wintertarwe, koolzaad, aardappelen
Verbetering productiviteit
© DLV Plant
Gewas sensing
• Satelliet spectraal : grootschalig, perceelsdekkend,
relatief goedkoop (€ 8-20 /ha). Adviesregels beschikbaar WT
Probleem: bewolking
• Vliegtuig spectraal: Sportvliegtuig / helikopter
grootschalig, perceelsdekkend,
grote capaciteit, relatief goedkoop (€ 25 - € 40/ha)
Probleem: vluchtbeperkingen, schaduwcorrectie
• Drone spectraal: flexibel, perceelsdekkend, redelijke
capaciteit. Aanzienlijke investering 20.000 of meer
Kosten ?? Probleem: regelgeving
• Werktuigsensoren: weinig weergevoelig. Aanzienlijke
investering (15.000). Direct van meting naar doseren,.
Adviesregels bijbemesting beschikbaar

18. 8-12-2014
18
© DLV Plant
Satellietbeelden
Kleurinfrarood Vegetatie-index NDVI
CAH perceel – 8 juli 2013, satellietbeeld
© DLV Plant
Scanning systemen veld dekkend

19. 8-12-2014
19
© DLV Plant
Trekker en handsensoren
Verschillende indexen NDVI, NDRE, WDVI, relatieve waarden
© DLV Plant
Variabele bemesting wintertarwe UK en F
• Geosys Farmsat en SOYL
• Grootschalige toepassing: meer dan 1 miljoen ha
(Grote bedrijven, grote percelen, vreemde arbeid)
• Yield potential maps op basis 10 jaar satellietbeeld
• Gewasgroei percelen (LAI/NDVI) scan met satellietbeelden
( 1-2 beeld in februari-maart nodig)
• Veldwaarnemingen voor kalibratie
• Bijbemestingsadvies: kaart of aanstuurbestand strooier

20. 8-12-2014
20
© DLV Plant
Vliegtuig/drone spectraal
Hyperspectraal (120 banden) Multispectraal framing (ASH)
O.S. scan Veris
© DLV Plant
0 10 20 30 40 50 60 70
050100150200250300
WDVI
N-uptake,kg/ha
N = 1.88 + 2.095 WDVI, WDVI<40
N = -239.6 + 8.1 WDVI, WDVI>40
Vegetatie-index
Stikstofopname(kg/ha)
Van relatieve index naar N-opname aardappel
Bron: WUR

21. 8-12-2014
21
© DLV Plant
Van spectraalbeeld naar taakkaart
Vliegtuig Zonekaart Taakkaart
Spectraalbeeld 3
WDVIg doseringen
Powered by AgLeader SMS
© DLV Plant
Demoveld Dronten, UAV foto 25-8
50 N
40 t
200 N
44 t
Wel 5-10 % opbrengstverschil
Verschillen in loof niet zichtbaar!
250 N 48 t
150 N
42 t
Praktijknetwerk Sparen met Precisie

22. 8-12-2014
22
© DLV Plant
Snelle gemakkelijke data uitwisseling
• Direct rechtstreeks GPRS modem of
Wifi op erf: automatisch
• Gebruiksgemak software
© DLV Plant
Big data / datagebruik
• Van wie is data?
- Duitsland: van de boer waar gemeten
• Hoe veilig?
- zo goed je data zelf beschermd!
- gebruik voor controles
- aantonen juiste handelingen
• Meerwaarde?
- aanpak en resultaat vergelijking:
leren waar en hoe te verbeteren
!! Leer data te benutten

23. 8-12-2014
23
© DLV Plant
Waarom SF nog weinig voet aan de grond?
• Weinig vertrouwen in werking techniek
• Beperkt vertrouwen in rendement
• Verwerking van sensingdata naar taakkaart
nog te ingewikkeld
- software
- rekenregels, adviesdoseringen vaststellen
• !! Vraagt ook meer kennis en vaardigheid teler
Techniek verbeterd, leer het gebruiken!
© DLV Plant
Smart farming in buitenland
• Schaalgrootte
- lagere investering irt oppervlakte en benutting
- management tool: aansturen personeel, juiste
uitvoering taak, controlemogelijkheden
• Grotere variaties in bodem en
groeiomstandigheden binnen percelen
- heuvelachtig terrein
- grondsoortverschillen
• Nog aanzienlijk verbeterpotentieel
• Minder gunstige groeiomstandigheden

24. 8-12-2014
24
© DLV Plant
Toekomst?!
Nederland koploper in smart farming
De uitdaging voor de toekomst en
behoud van voorsprong
Met benutten smart farming
vaste grond vinden in duurzame en
rendabele akkerbouw
© DLV Plant
Voor meer informatie :
WWW.DLVPLANT.NL
h.krebbers@dlvplant.nl
06-53400066