Programmeren, talen en het begrijpen van de wereld door Herman Peeren presentatie op 13 november 2015 Permanent Beta Dag #7 Rotterdam http://www.meetup.com/PermanentBeta/events/222345799/ http://pb7.apitecture.nl Bestaat Nederland eigenlijk wel? En God? Waarom betalen we geld aan Griekenland? Wat is Kunst? Dit zijn een aantal vragen die in deze presentatie ter sprake komen. Het programmeren van een computer is veel meer dan alleen het inkloppen van een reeks instructies. Als we software bouwen, dan bouwen we een model van een stukje wereld (of van een nieuwe wereld). Om dat te doen moeten we iets begrijpen van die wereld. We gebruiken code als bouwstenen van ons model; de code is een taal waarmee we de wereld beschrijven. Tegelijkertijd is code ook gereedschap waarmee we de wereld analyseren, in hapklare brokken snijden. De taal waarmee we programmeren is niet alleen de gebruikte programmeertaal, maar ook de ideeën die daarbij gebruikt worden. Een andere taal, in die brede zin van het woord, is als een ander sjabloon dat je over de werkelijkheid heen legt: je ziet de wereld op een andere manier, je interpreteert dingen anders. Dat kan heel spannend zijn, vooral als je inzichten daardoor veranderen. Durf jij dat aan? Het is lastig om het verschil tussen kleuren uit te leggen aan iemand die z'n hele leven blind is geweest. In het praten over kleuren gebruik je al gauw andere woorden die iets met zien te maken hebben. Begrippen overbrengen die we niet zelf uit eigen ervaring kennen is moeilijk en al helemaal als de woorden om die begrippen te beschrijven ontbreken in een taal. Het leuke van programmeertalen is, dat je er niet alleen iets in kunt beschrijven, maar het ook bouwstenen zijn. Een begrip wordt zo niet alleen abstract aangeduid, maar je kunt er ook een model mee bouwen om het te demonstreren. Deze presentatie gaat over taal als middel om onze gedachten te vormen en uiten en in hoeverre dat middel mede van invloed is op het resultaat. Computertalen en ideeën over modelleren in software kunnen bijdragen aan het begrijpen van de wereld om ons heen. Met behulp van dat theoretische gereedschap gaan we een aantal vragen onder de loep nemen, op zoek naar nieuwe inzichten.

1. Programmeren, talen
en
het begrijpen van de wereld
Herman Peeren
november 2015

8. Sapir–Whorf hypothesis
Linguistic relativity:
Structure of a language affects the ways in which its
respective speakers conceptualize their world.
голубой
Wilhelm von Humboldt Franz Boas Edward Sapir

10. Nelleke Verhoeff, Red Cheeks Factory, 2013

11. Nelleke Verhoeff, Red Cheeks Factory, 2013

12. Create
Read
Update
Delete

13. Let’s
Create,
Read,
Update and
Delete
...
an employee

14. Create,
Read,
Update and
Delete
...
an employee

15. Create,
Read,
Update and
Delete
...
an employee

16. Create,
Read,
Update and
Delete
...
an employee

17. Create,
Read,
Update and
Delete
...
an employee
???

18. I’d rather
Hire
or
Fire
an employee ...

19. Update

20. Update

21. John von Neumann
John von Neumann
Peter Sellers
Werner von Braun
Dr. Strangelove

22. Event Sourcing
• you don’t store the state,
• but the proces that caused the change

23. Accounting: same principle
• you don’t store the changed balance,
• but the journal entries that caused the change

24. Event Sourcing
• you don’t add an item to a collection of jobs,
• but you take or quit a job
• event: JobTaken / JobQuitted

25. Event Sourcing
• you don’t add an item to a collection of jobs,
• but you hire or fire someone
• event: EmployeeHired EmployeeFired
Emphasis on the action, using words used in the domain, not on the data

26. Event Store

27. Event Store
Events happened in the past. You cannot change the past.

28. Event Sourcing
• „Die Welt ist die Gesamtheit der Tatsachen, nicht der Dinge.“
Tractatus Logico-philosophicus (1.1), Ludwig Wittgenstein (1889–1951)

29. Entity
Equality is decided by its identity, not by its values
never too old to run

30. Theseus’ship paradox

31. Theseus’ship paradox

32. Theseus’ship paradox

33. Daniel Dennett

35. Identity

36. Identity

37. Identity

38. Identity
You are who you were + the difference since then

39. Programming languages

40. Babel-17
SF-novel, with language as weapon to control thoughts
(inspired Yukihiro Matsumoto when constructing the Ruby-language)
Yukihiro Matsumoto

41. Not all languages are equal,
but some are more inequal than others.
• Kenneth E. Iverson (APL):
Turing Award Lecture 1979,
“Notation as a tool of thought”
• Paul Graham (worked on Lisp):
Blub paradox
(you can know the superiority of a
language, but not its inferiority)

42. Trygve Reenskaug James Coplien (Cope)
DCIData - Context - Interaction
Trygve-language is now being constructed
to better express the ideas of the DCI-paradigm.

43. A model is not a tree...
“A city is not a tree”: Christopher Alexander
Some thoughts might possibly not be expressed
in some languages.

46. No escape?

48. Marcel Duchamp

49. Damien Hirst

50. ‘Ik vernietigde de grens van de horizon
en stapte uit de wereld der dingen.
En de dingen verdwenen als mist.’
Kazimir Malevich

51. Thank you!
herman@yepr.nl
hermanpeeren.nl
@HermanPeeren
November 13, 2015
Credits:
The two images about language as prison and language as a rodeo horse are
made by Nelleke Verhoeff, www.redcheeksfactory.com
Sorry! For this presentation I’ve used all kinds of images I collected from the web during the past months.
I didn’t note down the various sources, so I cannot give credit to the owners of the images.
I can only thank you all very much for making them available on the internet
and I hope I did not violate your rights too much borrowing them. If you own
the rights to an image used here, please let me know and I will mention it (or
take the image out of these slides if you want to).