SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  15
Télécharger pour lire hors ligne
1 
TRAFIKOKO TXOSTEN 
MONOGRAFIKOAK 
6. ZK. BIDE SEGURTASUNA ETA GENEROA 
TRAFIKO ZUZENDARITZA 2014ko azaroa
2 
BIDE SEGURTASUNA ETA GENEROA 
SARRERA 
Monografiko honen helburua da bide-segurtasunaren eremuan emakumezkoen eta 
gizonezkoen artean dauden aldeak nabarmentzea. 
Horretarako, alde batetik, euskal errepideetan 1993 eta 2013 urteen artean 
erregistratutako istripuei buruzko datuak aztertu ditugu; hain zuzen, sexuaren 
araberako banaketa ikusteko eta, batez ere, joera zein izan den jakiteko eta; beste 
alde batetik, 2013. urteko datuak kontuan hartu ditugu egungo egoera zein den 
jakiteko. 
GIDARIEN ERROLDA 
Euskadin 2013ko abenduaren 31n 1.232.093 gidari zeuden erroldatuta. Horietako 
733.808 (% 59,5) gizonezkoak dira eta 498.285 (% 40,5) emakumezkoak. 
1993tik 2013ra Euskadiko gidarien errolda % 35 hazi da, emakumezkoena % 65 eta 
gizonezkoena % 20, 1. grafikoan ikus daitekeenez. 
800.000 
700.000 
600.000 
500.000 
400.000 
300.000 
200.000 
1.G. EAE-KO GIDARIEN ERROLDAREN BILAKAERA 
1993 
1994 
1995 
1996 
1997 
1998 
1999 
2000 
2001 
2002 
2003 
2004 
2005 
2006 
2007 
2008 
2009 
2010 
2011 
2012 
2013 
Gizonezkoak Emakumezkoak 
Bi bilakaera-lerroek paraleloak direla dirudien arren, 1993an gizonezkoen ehunekoa 
% 67 zen eta emakumezkoena % 33 eta 2000. urtean, ordea, gizonezkoen ehunekoa 
% 63ra jaitsi eta emakumezkoena % 37ra igo zen. 2013. urtean gizonezkoena % 60ra 
jaitsi eta emakumezkoena gidarien erroldaren % 40ra iritsi zen. 
EZBEHAR TASA 
Generoari dagokionez, Euskadiko errepideetan istripua izandako 15.278 pertsonen 
artean % 71 gizonezkoak dira eta % 28 emakumezkoak. 
Ehuneko horiek, 2. grafikoan ikusten denez, antzekoak dira lesio larriagoak izan 
zituzten pertsonen kasuan eta hiru lurralde historikoetan ere errepikatzen da.
120 
100 
80 
60 
40 
20 
2. G. HILDAKO ETA LARRI ZAURITUTAKOEN BANAKETA 
SEXUAREN ARABERA. 2013. URTEA 
Araban zirkulazio-istripuetan hildako edo larri zauritutako pertsonen % 68 gizonezkoak 
dira eta % 32 emakumezkoak; Bizkaian, aldiz, % 75 gizonezkoak eta % 25 
emakumezkoak eta Gipuzkoan % 76 gizonezkoak eta % 24 emakumezkoak. 
Aldeak handiagoak dira bakarrik ikusten baditugu gidatzen duten pertsonen ehunekoak 
eta ez tartean dauden pertsonenak, zeren % 76 gizonezkoak baitira eta % 24 
emakumezkoak. 
Gainera, handiagoak dira, 3. grafikoan ikusten denez, soilik hil edo larri zauritu diren 
gidariengan arreta jartzen badugu. 
90 
80 
70 
60 
50 
40 
30 
20 
10 
3. G. HILDAKO ETA LARRI ZAURITUTAKO GIDARIEN BANAKETA 
SEXUAREN ARABERA. 2013. URTEA. 
Emakumeen eta gizonen artean istripu-tasaren inguruan dauden aldeak aspaldiko 
kontua da. 
4. grafikoan ikus daitekeenez, 1993tik Euskadin zirkulazio-istripuan hildako pertsonen 
tasaren bilakaera erakusten baitu; eta 5. grafikoan, 1993tik Euskadin 
zirkulazio-istripuan larri zauritutako pertsonen kopuruaren bilakaera azaltzen baita, beti 
gehiago izan dira hil edo larri zauritu diren gizonezkoak emakumezkoak baino. 
3 
51 
91 
108 
24 
30 
35 
0 
ARABA BIZKAIA GIPUZKOA 
Gizonezkoak Emakumezkoak 
42 
70 
81 
7 10 
16 
0 
ARABA BIZKAIA GIPUZKOA 
Gizonezkoak Emakumezkoak
100 
80 
60 
40 
20 
100 
90 
80 
70 
60 
50 
40 
30 
20 
10 
5. G. ZIRKULAZIO ISTRIPUAN LARRI ZAURITUTAKOEN 
KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 
1993an hildakoen % 82 eta larri zauritutakoen % 73 gizonezkoak ziren eta % 18 eta 
% 27, hurrenez hurren, emakumezkoak; baina 2003an, ordea, hildakoen % 75 eta larri 
zauritutakoen % 71 gizonezkoak ziren eta hildakoen % 25 eta larri zauritutakoen % 29 
emakumezkoak. 
Iaz errepideko istripuetan hildako pertsonen % 89 gizonezkoak ziren eta % 11 
emakumezkoak. Larri zauritutakoen artean % 71 gizonezkoak ziren eta % 29 
emakumezkoak. 
Gauza bera gertatzen da istripuetan tartean diren gidarien kopuruarekin, 6. grafikoan 
ikusten denez. 
1993an istripuetan tartean izandako gidarien % 86 gizonezkoak ziren eta % 14 
emakumezkoak. Hamar urte geroago, 2003an, gizonezkoen ehunekoa % 81era jaitsi 
eta emakumezkoena, aldiz, % 19ra igo zen. Iaz gizonezkoen ehunekoa % 76 izan zen 
eta emakumezkoena % 24. 
4 
0 
1993 
1994 
1995 
1996 
1997 
1998 
1999 
2000 
2001 
2002 
2003 
2004 
2005 
2006 
2007 
2008 
2009 
2010 
2011 
2012 
2013 
4. G. ZIRKULAZIO ISTRIPUAN HILDAKOEN KOPURUAREN 
BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 
Gizonezkoa Emakumezkoa 
0 
1993 
1994 
1995 
1996 
1997 
1998 
1999 
2000 
2001 
2002 
2003 
2004 
2005 
2006 
2007 
2008 
2009 
2010 
2011 
2012 
2013 
Gizonezkoa Emakumezkoa
25000 
20000 
15000 
10000 
5000 
6. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIEN 
KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 
Hala ere, aipatu beharra dago alde horiek laburtuz joan direla urteetan zehar. Gauzak 
horrela, 1993an istripuetan tartean izandako gidari emakumezkoen ehunekoa % 14 
zen, 2003an % 19 eta 2013an % 24. 
Alde horiek interpretatzerakoan beste parametro batzuk izan behar dira kontuan, hala 
nola ohikotasunez gidatzen duten pertsonen kopurua, generoaren arabera, eta 
pertsona horiek egiten dituzten kilometroak. Dena den, datu horiek ez ditugu gaur 
egun. 
SEXUAREN ETA ADINAREN ARABERAKO ALDEAK 
Gidatzen duten pertsonen adin-taldeen bilakaera aztertuz gero –7., 8., 9. eta 10. 
grafikoetan ikusten denez–, istripua izandako gizonezko gidarien kopurua jaisten joan 
da kontuan hartutako lau taldeetan; baina emakumezko gidariena, ordea, mantendu 
edo handitu egin da. 
5 
0 
1993 
1994 
1995 
1996 
1997 
1998 
1999 
2000 
2001 
2002 
2003 
2004 
2005 
2006 
2007 
2008 
2009 
2010 
2011 
2012 
2013 
Gidaria gizonezkoa Gidaria emakumezkoa 
6000 
5000 
4000 
3000 
2000 
1000 
0 
7. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO PERTSONAK, 
14TIK 24 URTERA BITARTEKOAK, SEXUAREN ARABERA 
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 
Gizonezkoa Emakumezkoa 
Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa)
6 
14000 
12000 
10000 
8000 
6000 
4000 
2000 
0 
8. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIAK, 
25ETIK 44 URTERA BITARTEKOAK, SEXUAREN ARABERA 
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 
Gizonezkoa Emakumezkoa 
Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa) 
6000 
5000 
4000 
3000 
2000 
1000 
0 
9. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIAK, 
45ETIK 64 URTERA BITARTEKOAK, SEXUAREN ARABERA 
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 
Gizonezkoa Emakumezkoa 
Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa) 
1200 
1000 
800 
600 
400 
200 
0 
10. G. ISTRIPUEETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIAK, 65 
URTEKOAK ETA HORTIK GORAKOAK, SEXUAREN ARABERA 
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 
Gizonezkoa Emakumezkoa 
Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa)
Zirkulazio-istripuetan tartean izandako 25 urtetik beherako pertsonen kopurua % 71 
jaitsi da 1993 eta 2013 urteen artean. Gizonezkoena % 75 jaitsi da, baina 
emakumezkoena % 44 baino ez. 
Berdin gertatzen da 25etik 44 urtera bitarteko pertsonen taldean, istripuan tartean 
izandako gizonezko gidarien kopurua % 55 jaitsi baita, eta emakumezkoena % 20. 
Desberdina da 45etik 64 urtera bitarteko pertsonen taldean gertatzen dena, istripuan 
tartean izandako gizonezko gidarien kopurua % 33 jaitsi, baina emakumezkoa % 76 
igo baita. 
Bestetik, 65 urteko eta hortik gorako pertsonen taldean istripuan tartean izandako 
gizonezko gidarien kopurua % 5 igo da, baina emakumezkoena % 140. 
Laburbilduz, gutxiago dira istripu batean tartean dauden emakumezkoak gizonezkoak 
baino, baina beren pisu erlatiboa handituz doa. Azken urteotan emakumezko gidariak 
gero eta gehiago dira eta gero eta kilometro gehiago gidatzen dute. Hori 11. grafikoak 
jasotzen duen tasan erakusten da. 
2,0 
1,8 
1,6 
1,4 
1,2 
1,0 
0,8 
0,6 
0,4 
0,2 
11. G. ERREPIDEAN HILDAKO ETA/EDO LARRI ZAURITUTAKOEN 
KOPURUAREN BILAKAERA, MILA GIDARIKO 
12., 13. eta 14. grafikoek erakusten dutenez, aldeak ere ikusten dira istripuak gertatu 
diren orduaren, hilaren eta asteko egunaren araberako banaketan. 
7 
1,7 
1,7 
1,7 
1,4 
1,4 
1,4 
1,3 
1,2 1,2 
1,1 
1,0 
0,8 
0,7 
0,6 
0,6 
0,5 
0,5 0,4 0,4 
0,4 
0,3 
1,2 
1,3 
1,1 
0,8 
0,8 
0,8 
0,7 
0,9 
0,8 
0,6 
0,7 
0,5 
0,4 
0,3 
0,3 
0,2 
0,2 
0,2 
0,1 0,1 
0,2 
0,0 
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 
GIZONEZKOAK EMAKUMEZKOAK 
100 
80 
60 
40 
20 
0 
12. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA 
SEXUAREN ARABERA, ORDUAK KONTUAN HARTUTA 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 
Gizonezkoa Emakumezkoa
100 
80 
60 
40 
20 
13. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA 
SEXUAREN ARABERA, HILAK KONTUAN HARTUTA 
100 
80 
60 
40 
20 
14. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA 
SEXUAREN ARABERA, ASTEKO EGUNAK KONTUAN HARTUTA 
Aurreko hiru grafikoetan ikusten denez –grafiko horiek istripua izandako pertsonen 
sexuaren araberako banaketa jasotzen dute eguneko ordua, urteko hila eta asteko 
eguna kontuan hartuz –, emakumezkoek istripu-tasan duten pisu erlatiboa handitu 
egiten da eguerdiko orduetan, udaberrian eta udan eta larunbat eta igandeetan. 
Beste alde batetik, gizonezkoek istripu-tasan duten pisu erlatiboa handitu egiten da 
gauean, udazkenean eta neguan eta lanegunetan. 
8 
0 
Urt Ots Mar Api Mai Eka Uzt Abu Ira Urr Aza Abe 
Gizonezkoa Emakumezkoa 
0 
Astelehena Asteartea Asteazkena Osteguna Ostirala Larunbata Igandea 
Gizonezkoa Emakumezkoa
Trafikoaren arloko istripu-tasarekin lotutako talde batzuetan generoagatiko aldeak ez 
dira hain zabalak, 14 bis grafikoan ikus daitekeenez. 
Zehazki, 2013. urtean Euskadin errepidean harrapatutako pertsonen % 52 
gizonezkoak izan ziren eta % 48 emakumezkoak. 
350 
300 
250 
200 
150 
100 
50 
14 BIS G. ERREPIDEKO ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO 
GIZONEZKO ETA EMAKUMEZKO OINEZKOEN KOPURUAREN 
BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 
Harrapatzeen kopurua, zirkulazio-istripu guztietan gertatu den bezala, asko jaitsi da 
azken urteotan. 1993an errepidean harrapatutako pertsonen artean 325 gizonezkoak 
ziren eta 205 emakumezkoak. 2003an, ordea, harrapatzeren batean tartean egondako 
oinezkoen artean 182 gizonezkoak ziren eta 132 emakumezkoak eta 2013an kopuru 
horiek jaitsi ziren (90 gizonezko eta 82 emakumezko). 
Horrez gain, hirian izandako harrapatzeetara mugatzen bagara, aldeak gutxiagotu 
egiten dira, batik bat hiriguneetako harrapatzeetan hil edo larri zaurituta gertatu diren 
64 urtetik gorako pertsonen kasuan, 15. grafikoan ikus daitekeenez. 
9 
0 
1993 
1994 
1995 
1996 
1997 
1998 
1999 
2000 
2001 
2002 
2003 
2004 
2005 
2006 
2007 
2008 
2009 
2010 
2011 
2012 
2013 
Gizonezko oinezkoa Emakumezko oinezkoa 
15. G. HIRIKO HARRAPATZEETAN HILDAKO ETA/EDO 
LARRI ZAURITUTAKO 64 URTETIK GORAKO PERTSONAK 
19 
20 20 
9 9 
15 
24 
11 
15 
13 
30 
25 
20 
15 
10 
5 
0 
2009 2010 2011 2012 2013 
GIZONEZKOA EMAKUMEZKOA
16. grafikoan ere ikus daitekeenez, badirudi emakumezkoen artean eraginik handiena 
duen istripu-mota harrapatzea dela. 
2013. urtean errepideko zirkulazio-istripuetan tartean egondako emakumeen ehunekoa 
% 28 zen, baina harrapatutako emakumeen ehunekoa % 48. Eta hiri-eremuan 
istripuetan tartean egondako emakumeen ehunekoa % 35 zen, baina harrapatutako 
emakumeena % 52. 
Bestetik, 2013an errepideko zirkulazio-istripuetan tartean egondako gizonezkoen 
ehunekoa % 72 zen, baina harrapatutako gizonezkoen ehunekoa % 52. Eta 
hiri-eremuan istripuetan tartean egondako gizonezkoen ehunekoa % 65 zen, baina 
harrapatutako gizonezkoena % 48. 
16. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA SEXUAREN 
ARABERA, ISTRIPU MOTA KONTUAN HARTUTA 
Eskuinetik irtetea eta talka hormatxoarekin 
Eskuinetik irtetea eta talka zuhaitzarekin 
Ezkerretik irtetea eta talka hormatxoarekin 
Ezkerretik irtetea eta talka zuhaitzarekin 
Iraulketa galtzadan 
Animaliak solte 
Oinezko bakartua edo taldean 
Talka anizkuna edo auto-ilarakoa 
Atzeko talka 
Alboko talka 
Aurre-alboko talka 
Euskadiko kaleetan eta errepideetan 2013. urtean zehar gertatu ziren 
zirkulazio-istripuetan hildako edo larri zauritutako pertsonen tipologian, hurrengo bi 
eskemetan ikusten denez, aipatu ditugun generoagatiko aldeak errepikatzen dira. 
10 
0 20 40 60 80 100 
Aurrez aurreko talka 
Gizonezkoa Emakumezkoa
11 
100,0 < 25 0 
11,1 gizonezk. 
4 >=25 4 
0,0 < 25 0 <14 0 0,0 
Bizikletak 
4 emakum. 97,2 14-24 3 8,6 
0 >=25 0 gizonezk. 25-44 8 22,9 
35 45-64 18 51,4 <14 0 0,0 
100,0 < 25 1 >64 6 17,1 14-24 4 11,1 
64,3 30,6 gizonezk. guztira 25-44 8 22,2 
11 >=25 10 36 45-64 18 50,0 
>64 6 16,7 
0,0 < 25 0 2,8 <14 0 0,0 
Gidariak Motoak 
36 11 emakum. emakum. 14-24 1 100,0 
0 >=25 0 1 25-44 0 0,0 
45-64 0 0,0 
95,2 < 25 2 >64 0 0,0 
58,3 gizonezk. 
20 >=25 18 
4,8 < 25 1 
Autoak 
eta beste 
21 emakum. 
1 >=25 0 
0,0 < 25 0 
0,0 gizonezk. 
0 >=25 0 
0,0 < 25 0 <14 0 0,0 
Bizikletak 
0 emakum. 50,0 14-24 1 33,3 
0 >=25 0 gizonezk. 25-44 1 33,3 
3 45-64 0 0,0 <14 1 16,7 
0,0 < 25 0 >64 1 33,3 14-24 1 16,7 
10,7 0,0 gizonezk. guztira 25-44 1 16,7 
0 >=25 0 6 45-64 0 0,0 
>64 3 50,0 
0,0 < 25 0 50,0 <14 1 33,3 
56 6 0 emakum. emakum. 14-24 0 0,0 
0 >=25 0 3 25-44 0 0,0 
45-64 0 0,0 
50,0 < 25 1 >64 2 66,7 
100,0 gizonezk. 
3 >=25 2 
50,0 < 25 1 
6 emakum. 
3 >=25 2 
0,0 < 25 0 
0,0 gizonezk. 
0 >=25 0 
0,0 < 25 0 <14 0 0,0 
0 emakum. 64,3 14-24 0 0,0 
0 >=25 0 gizonezk. 25-44 1 11,1 
9 45-64 4 44,4 <14 1 7,1 
0,0 < 25 0 >64 4 44,4 14-24 0 0,0 
25,0 7,1 gizonezk. guztira 25-44 1 7,1 
1 >=25 1 14 45-64 4 28,6 
>64 8 57,1 
0,0 < 25 0 35,7 <14 1 20,0 
14 1 emakum. emakum. 14-24 0 0,0 
0 >=25 0 5 25-44 0 0,0 
45-64 0 0,0 
61,5 < 25 0 >64 4 80,0 
92,9 gizonezk. 
8 >=25 8 
38,5 < 25 1 
13 emakum. 
5 >=25 4 
Autoak 
eta beste 
EAE 
TIPOLOGIA 
HILDAKOAK 
2013 
(Ertz+Udaltz.) 
Bidaiariak Motoak 
Autoak 
eta beste 
Bizikletak 
Harrapatzeak Motoak
12 
87,0 < 25 3 
17,1 Gizonezk. 
40 >=25 37 
13,0 < 25 2 <14 1 0,5 
46 Emakum. 82,5 14-24 25 11,3 
6 >=25 4 Gizonezk. 25-44 103 46,4 
222 45-64 69 31,1 <14 2 0,7 
90,1 < 25 14 >64 24 10,8 14-24 29 10,8 
62,6 37,5 Gizonezk. Guztira 25-44 130 48,3 
91 >=25 77 269 45-64 81 30,1 
>64 27 10,0 
9,9 < 25 3 17,5 <14 1 2,1 
269 101 Emakum. Emakum. 14-24 4 8,5 
10 >=25 7 47 25-44 27 57,4 
45-64 12 25,5 
74,6 < 25 9 >64 3 6,4 
45,4 Gizonezk. 
91 >=25 82 
25,4 < 25 0 
122 Emakum. 
31 >=25 31 
0,0 < 25 0 
0,0 Gizonezk. 
0 >=25 0 
0,0 < 25 0 <14 1 3,3 
0 Emakum. 41,1 14-24 9 30,0 
0 >=25 0 Gizonezk. 25-44 15 50,0 
30 45-64 2 6,7 <14 4 5,5 
33,3 < 25 2 >64 3 10,0 14-24 16 21,9 
17,0 16,4 Gizonezk. Guztira 25-44 31 42,5 
4 >=25 2 73 45-64 7 9,6 
>64 15 20,5 
66,7 < 25 1 58,9 <14 3 7,0 
73 12 Emakum. Emakum. 14-24 7 16,3 
8 >=25 7 43 25-44 16 37,2 
430 45-64 5 11,6 
42,6 < 25 8 >64 12 27,9 
83,6 Gizonezk. 
26 >=25 18 
57,4 < 25 9 
61 Emakum. 
35 >=25 26 
50,0 < 25 0 
4,5 Gizonezk. 
2 >=25 2 
50,0 < 25 0 <14 2 4,0 
4 Emakum. 56,8 14-24 4 8,0 
2 >=25 2 Gizonezk. 25-44 12 24,0 
50 45-64 10 20,0 <14 6 6,8 
66,7 < 25 1 >64 22 44,0 14-24 8 9,1 
20,5 6,8 Gizonezk. Guztira 25-44 15 17,0 
4 >=25 3 88 45-64 22 25,0 
>64 37 42,0 
33,3 < 25 0 43,2 <14 4 10,5 
88 6 Emakum. Emakum. 14-24 4 10,5 
2 >=25 2 38 25-44 3 7,9 
45-64 12 31,6 
56,4 < 25 5 >64 15 39,5 
88,6 Gizonezk. 
44 >=25 39 
43,6 < 25 8 
78 Emakum. 
34 >=25 26 
Bizikletak 
Gidariak Motoak 
Autoak 
eta beste 
Bizikletak 
Autoak 
eta beste 
EAE 
TIPOLOGIA 
LARRI 
ZAURITUAK 
2013 
(Ertz+Udaltz) 
Bidaiariak Motoak 
Autoak 
eta beste 
Bizikletak 
Harrapatzeak Motoak
PREBENTZIOZKO ALKOHOL-KONTROLAK 
Ertzaintzak 2013an egindako prebentziozko alkohol-kontroletan positiboa eman zuten 
pertsonen sexuaren eta adinaren araberako banaketan ikusten da adin-talde guztietan 
ehunekoa txikiagoa dela emakumezkoetan gizonezkoetan baino. 
13 
PREBENTZIOZKO ALKOHOLEMIA PROBA POSITIBOEN EHUNEKOA 
SEXU ETA ADINAREN ARABERA. EAE. 2013 
6. koadroa 
GIZONEZKOAK 
EMAKUMEZKOAK 
14-24 3,6 2,2 
25-34 3,8 2,0 
35-44 3,7 1,9 
45-54 3,7 1,9 
55-64 3,1 0,8 
65 ETA GEHIAGO 1,8 0,8 
Kontuan hartu behar da Ertzaintzak egindako prebentziozko kontrolak ausazkoak 
direla, gidatzen duen pertsonaren sexuari erreparatu Gabe. 
BIDEKO SENTSIBILIZAZIO ETA BERREZIKETARAKO IKASTAROAK 
2006ko uztailaren 1ean puntukako gidabaimena abian jartzearekin batera, eta 
puntukako gidabaimena eta gidalizentzia arautzen dituen uztailaren 19ko 17/2005 
Legearen III. Eranskinak jasotzen duenaren arabera, bideko sentsibilizazio eta 
berreziketarako bi ikastaro-mota egin ahalko dira; batzuk, hain zuzen, esleitutako 
puntuen hasierako kredituaren zati bat galdu duten gidarientzat, ikastaroa 
aprobetxamenduz gainditzeak gehienez sei puntu berreskuratzea ahalbidetuko baitie 
eta; besteak, esleitutako puntu guztiak galdu ondoren, gidabaimena edo gidalizentzia 
berriro atera nahi duten gidarientzat. 
17. G. BIDEKO BERREZIKETARAKO IKASTAROETAKO 
PARTE-HARTZAILEEN KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 
25 111 
289 309 328 270 305 
316 
1709 
4124 
5154 5394 
4817 
5113 
6000 
5000 
4000 
3000 
2000 
1000 
0 
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 
Emakumezkoak Gizonezkoak
17. grafikoan ikusten denez, 2007tik 2013ra arte, Euskadin bideko sentsibilizazio eta 
berreziketarako ikastaroetan parte hartu duten pertsona gehien-gehienak gizonezkoak 
dira. Zehazki, iaz % 94 gizonezkoak ziren eta % 6 emakumezkoak. 
Puntuak partzialki berreskuratzeko ikastaroetan zein gidabaimena berriro ateratzeko 
ikastaroetan gizonezkoen nagusitasuna erabatekoa da. 18. eta 19. grafikoak 
14 
3500 
3000 
2500 
2000 
1500 
1000 
500 
0 
18. G. BIDEKO BERREZIKETARAKO PARTE-HARTZAILEEN 
KOPURUAREN BILAKAERA TIPOLOGIA ETA SEXUAREN ARABERA 
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 
Puntuak partzialki berreskuratzea. Emakumezkoak Puntuak partzialki berreskuratzea. Gizonezkoak 
Baimena berreskuratzea. Emakumezkoak Baimena berreskuratzea. Gizonezkoak 
3500 
3000 
2500 
2000 
1500 
1000 
500 
0 
19. G. BIDEKO BERREZIKETARAKO IKASTAROETAKO PARTE-HARTZAILEEN 
KOPURUAREN BILAKAERA MOTA ETA SEXUAREN ARABERA 
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 
Baimena puntu-galeragatik kenduta. Emakumezkoak Baimena puntu-galeragatik kenduta. Gizonezkoak 
Baimena auzibidez kenduta. Emakumezkoak Baimena auzibidez kenduta. Gizonezkoak
15 
ONDORIOAK 
• Emakumezkoek gizonezkoek baino arrisku gutxiago dute zirkulazio-istripua 
izateko, batez ere emakumezko gidariak gizonezko gidariak baino gutxiago 
direlako. 
• 1993tik 2013ra gizonezko gidarien kopurua % 20 hazi da eta emakumezko 
gidariena, aldiz, % 65. 
• Euskadiko errepideetan 2013an erregistratutako istripuetan hil edo larri zauritu 
ziren gidarien artean % 76 gizonezkoak dira eta % 24 emakumezkoak. 
• Istripu-tasaren inguruan gizonen eta emakumeen artean dauden aldeak 
aspaldiko kontua izan arren, nabarmendu behar da azken urteotan alde horiek 
asko laburtu direla. 
• Sexuaren araberako alderik txikienak harrapatzeetan dago, batez ere 
hiriguneetan gertatutako harrapatzeetan. 
• Istripu-tasaren eremuan adierazitako generoagatiko aldeak prebentziozko 
alkohol-kontroletan eta bideko sentsibilizazio eta berreziketarako ikastaroetan 
ere errepikatzen dira.

Contenu connexe

Plus de Irekia - EJGV

“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko batIrekia - EJGV
 
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Irekia - EJGV
 
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Irekia - EJGV
 
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Irekia - EJGV
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Irekia - EJGV
 
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Irekia - EJGV
 
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakSilver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakIrekia - EJGV
 
Consumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silverConsumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silverIrekia - EJGV
 
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurreanLa sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurreanIrekia - EJGV
 
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Irekia - EJGV
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Irekia - EJGV
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Irekia - EJGV
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Irekia - EJGV
 
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028Irekia - EJGV
 
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Irekia - EJGV
 
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Irekia - EJGV
 
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfGizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfIrekia - EJGV
 
II Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios SocialesII Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios SocialesIrekia - EJGV
 
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjeroPercepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjeroIrekia - EJGV
 
Atzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerak
Atzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerakAtzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerak
Atzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerakIrekia - EJGV
 

Plus de Irekia - EJGV (20)

“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
 
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
 
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
 
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
 
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
 
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakSilver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
 
Consumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silverConsumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silver
 
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurreanLa sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
 
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
 
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
 
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
 
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
 
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfGizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
 
II Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios SocialesII Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios Sociales
 
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjeroPercepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
 
Atzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerak
Atzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerakAtzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerak
Atzerriko biztanleriarekiko pertzepzioak eta jarrerak
 

Bide segurtasuna eta generoa

  • 1. 1 TRAFIKOKO TXOSTEN MONOGRAFIKOAK 6. ZK. BIDE SEGURTASUNA ETA GENEROA TRAFIKO ZUZENDARITZA 2014ko azaroa
  • 2. 2 BIDE SEGURTASUNA ETA GENEROA SARRERA Monografiko honen helburua da bide-segurtasunaren eremuan emakumezkoen eta gizonezkoen artean dauden aldeak nabarmentzea. Horretarako, alde batetik, euskal errepideetan 1993 eta 2013 urteen artean erregistratutako istripuei buruzko datuak aztertu ditugu; hain zuzen, sexuaren araberako banaketa ikusteko eta, batez ere, joera zein izan den jakiteko eta; beste alde batetik, 2013. urteko datuak kontuan hartu ditugu egungo egoera zein den jakiteko. GIDARIEN ERROLDA Euskadin 2013ko abenduaren 31n 1.232.093 gidari zeuden erroldatuta. Horietako 733.808 (% 59,5) gizonezkoak dira eta 498.285 (% 40,5) emakumezkoak. 1993tik 2013ra Euskadiko gidarien errolda % 35 hazi da, emakumezkoena % 65 eta gizonezkoena % 20, 1. grafikoan ikus daitekeenez. 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 1.G. EAE-KO GIDARIEN ERROLDAREN BILAKAERA 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Gizonezkoak Emakumezkoak Bi bilakaera-lerroek paraleloak direla dirudien arren, 1993an gizonezkoen ehunekoa % 67 zen eta emakumezkoena % 33 eta 2000. urtean, ordea, gizonezkoen ehunekoa % 63ra jaitsi eta emakumezkoena % 37ra igo zen. 2013. urtean gizonezkoena % 60ra jaitsi eta emakumezkoena gidarien erroldaren % 40ra iritsi zen. EZBEHAR TASA Generoari dagokionez, Euskadiko errepideetan istripua izandako 15.278 pertsonen artean % 71 gizonezkoak dira eta % 28 emakumezkoak. Ehuneko horiek, 2. grafikoan ikusten denez, antzekoak dira lesio larriagoak izan zituzten pertsonen kasuan eta hiru lurralde historikoetan ere errepikatzen da.
  • 3. 120 100 80 60 40 20 2. G. HILDAKO ETA LARRI ZAURITUTAKOEN BANAKETA SEXUAREN ARABERA. 2013. URTEA Araban zirkulazio-istripuetan hildako edo larri zauritutako pertsonen % 68 gizonezkoak dira eta % 32 emakumezkoak; Bizkaian, aldiz, % 75 gizonezkoak eta % 25 emakumezkoak eta Gipuzkoan % 76 gizonezkoak eta % 24 emakumezkoak. Aldeak handiagoak dira bakarrik ikusten baditugu gidatzen duten pertsonen ehunekoak eta ez tartean dauden pertsonenak, zeren % 76 gizonezkoak baitira eta % 24 emakumezkoak. Gainera, handiagoak dira, 3. grafikoan ikusten denez, soilik hil edo larri zauritu diren gidariengan arreta jartzen badugu. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 3. G. HILDAKO ETA LARRI ZAURITUTAKO GIDARIEN BANAKETA SEXUAREN ARABERA. 2013. URTEA. Emakumeen eta gizonen artean istripu-tasaren inguruan dauden aldeak aspaldiko kontua da. 4. grafikoan ikus daitekeenez, 1993tik Euskadin zirkulazio-istripuan hildako pertsonen tasaren bilakaera erakusten baitu; eta 5. grafikoan, 1993tik Euskadin zirkulazio-istripuan larri zauritutako pertsonen kopuruaren bilakaera azaltzen baita, beti gehiago izan dira hil edo larri zauritu diren gizonezkoak emakumezkoak baino. 3 51 91 108 24 30 35 0 ARABA BIZKAIA GIPUZKOA Gizonezkoak Emakumezkoak 42 70 81 7 10 16 0 ARABA BIZKAIA GIPUZKOA Gizonezkoak Emakumezkoak
  • 4. 100 80 60 40 20 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 5. G. ZIRKULAZIO ISTRIPUAN LARRI ZAURITUTAKOEN KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 1993an hildakoen % 82 eta larri zauritutakoen % 73 gizonezkoak ziren eta % 18 eta % 27, hurrenez hurren, emakumezkoak; baina 2003an, ordea, hildakoen % 75 eta larri zauritutakoen % 71 gizonezkoak ziren eta hildakoen % 25 eta larri zauritutakoen % 29 emakumezkoak. Iaz errepideko istripuetan hildako pertsonen % 89 gizonezkoak ziren eta % 11 emakumezkoak. Larri zauritutakoen artean % 71 gizonezkoak ziren eta % 29 emakumezkoak. Gauza bera gertatzen da istripuetan tartean diren gidarien kopuruarekin, 6. grafikoan ikusten denez. 1993an istripuetan tartean izandako gidarien % 86 gizonezkoak ziren eta % 14 emakumezkoak. Hamar urte geroago, 2003an, gizonezkoen ehunekoa % 81era jaitsi eta emakumezkoena, aldiz, % 19ra igo zen. Iaz gizonezkoen ehunekoa % 76 izan zen eta emakumezkoena % 24. 4 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 4. G. ZIRKULAZIO ISTRIPUAN HILDAKOEN KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA Gizonezkoa Emakumezkoa 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Gizonezkoa Emakumezkoa
  • 5. 25000 20000 15000 10000 5000 6. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIEN KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA Hala ere, aipatu beharra dago alde horiek laburtuz joan direla urteetan zehar. Gauzak horrela, 1993an istripuetan tartean izandako gidari emakumezkoen ehunekoa % 14 zen, 2003an % 19 eta 2013an % 24. Alde horiek interpretatzerakoan beste parametro batzuk izan behar dira kontuan, hala nola ohikotasunez gidatzen duten pertsonen kopurua, generoaren arabera, eta pertsona horiek egiten dituzten kilometroak. Dena den, datu horiek ez ditugu gaur egun. SEXUAREN ETA ADINAREN ARABERAKO ALDEAK Gidatzen duten pertsonen adin-taldeen bilakaera aztertuz gero –7., 8., 9. eta 10. grafikoetan ikusten denez–, istripua izandako gizonezko gidarien kopurua jaisten joan da kontuan hartutako lau taldeetan; baina emakumezko gidariena, ordea, mantendu edo handitu egin da. 5 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Gidaria gizonezkoa Gidaria emakumezkoa 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 7. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO PERTSONAK, 14TIK 24 URTERA BITARTEKOAK, SEXUAREN ARABERA 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 Gizonezkoa Emakumezkoa Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa)
  • 6. 6 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 8. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIAK, 25ETIK 44 URTERA BITARTEKOAK, SEXUAREN ARABERA 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 Gizonezkoa Emakumezkoa Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa) 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 9. G. ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIAK, 45ETIK 64 URTERA BITARTEKOAK, SEXUAREN ARABERA 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 Gizonezkoa Emakumezkoa Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa) 1200 1000 800 600 400 200 0 10. G. ISTRIPUEETAN TARTEAN EGONDAKO GIDARIAK, 65 URTEKOAK ETA HORTIK GORAKOAK, SEXUAREN ARABERA 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 Gizonezkoa Emakumezkoa Logaritmikoa (Gizonezkoa) Logaritmikoa (Emakumezkoa)
  • 7. Zirkulazio-istripuetan tartean izandako 25 urtetik beherako pertsonen kopurua % 71 jaitsi da 1993 eta 2013 urteen artean. Gizonezkoena % 75 jaitsi da, baina emakumezkoena % 44 baino ez. Berdin gertatzen da 25etik 44 urtera bitarteko pertsonen taldean, istripuan tartean izandako gizonezko gidarien kopurua % 55 jaitsi baita, eta emakumezkoena % 20. Desberdina da 45etik 64 urtera bitarteko pertsonen taldean gertatzen dena, istripuan tartean izandako gizonezko gidarien kopurua % 33 jaitsi, baina emakumezkoa % 76 igo baita. Bestetik, 65 urteko eta hortik gorako pertsonen taldean istripuan tartean izandako gizonezko gidarien kopurua % 5 igo da, baina emakumezkoena % 140. Laburbilduz, gutxiago dira istripu batean tartean dauden emakumezkoak gizonezkoak baino, baina beren pisu erlatiboa handituz doa. Azken urteotan emakumezko gidariak gero eta gehiago dira eta gero eta kilometro gehiago gidatzen dute. Hori 11. grafikoak jasotzen duen tasan erakusten da. 2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 11. G. ERREPIDEAN HILDAKO ETA/EDO LARRI ZAURITUTAKOEN KOPURUAREN BILAKAERA, MILA GIDARIKO 12., 13. eta 14. grafikoek erakusten dutenez, aldeak ere ikusten dira istripuak gertatu diren orduaren, hilaren eta asteko egunaren araberako banaketan. 7 1,7 1,7 1,7 1,4 1,4 1,4 1,3 1,2 1,2 1,1 1,0 0,8 0,7 0,6 0,6 0,5 0,5 0,4 0,4 0,4 0,3 1,2 1,3 1,1 0,8 0,8 0,8 0,7 0,9 0,8 0,6 0,7 0,5 0,4 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,2 0,0 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 GIZONEZKOAK EMAKUMEZKOAK 100 80 60 40 20 0 12. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA SEXUAREN ARABERA, ORDUAK KONTUAN HARTUTA 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Gizonezkoa Emakumezkoa
  • 8. 100 80 60 40 20 13. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA SEXUAREN ARABERA, HILAK KONTUAN HARTUTA 100 80 60 40 20 14. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA SEXUAREN ARABERA, ASTEKO EGUNAK KONTUAN HARTUTA Aurreko hiru grafikoetan ikusten denez –grafiko horiek istripua izandako pertsonen sexuaren araberako banaketa jasotzen dute eguneko ordua, urteko hila eta asteko eguna kontuan hartuz –, emakumezkoek istripu-tasan duten pisu erlatiboa handitu egiten da eguerdiko orduetan, udaberrian eta udan eta larunbat eta igandeetan. Beste alde batetik, gizonezkoek istripu-tasan duten pisu erlatiboa handitu egiten da gauean, udazkenean eta neguan eta lanegunetan. 8 0 Urt Ots Mar Api Mai Eka Uzt Abu Ira Urr Aza Abe Gizonezkoa Emakumezkoa 0 Astelehena Asteartea Asteazkena Osteguna Ostirala Larunbata Igandea Gizonezkoa Emakumezkoa
  • 9. Trafikoaren arloko istripu-tasarekin lotutako talde batzuetan generoagatiko aldeak ez dira hain zabalak, 14 bis grafikoan ikus daitekeenez. Zehazki, 2013. urtean Euskadin errepidean harrapatutako pertsonen % 52 gizonezkoak izan ziren eta % 48 emakumezkoak. 350 300 250 200 150 100 50 14 BIS G. ERREPIDEKO ISTRIPUETAN TARTEAN EGONDAKO GIZONEZKO ETA EMAKUMEZKO OINEZKOEN KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA Harrapatzeen kopurua, zirkulazio-istripu guztietan gertatu den bezala, asko jaitsi da azken urteotan. 1993an errepidean harrapatutako pertsonen artean 325 gizonezkoak ziren eta 205 emakumezkoak. 2003an, ordea, harrapatzeren batean tartean egondako oinezkoen artean 182 gizonezkoak ziren eta 132 emakumezkoak eta 2013an kopuru horiek jaitsi ziren (90 gizonezko eta 82 emakumezko). Horrez gain, hirian izandako harrapatzeetara mugatzen bagara, aldeak gutxiagotu egiten dira, batik bat hiriguneetako harrapatzeetan hil edo larri zaurituta gertatu diren 64 urtetik gorako pertsonen kasuan, 15. grafikoan ikus daitekeenez. 9 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Gizonezko oinezkoa Emakumezko oinezkoa 15. G. HIRIKO HARRAPATZEETAN HILDAKO ETA/EDO LARRI ZAURITUTAKO 64 URTETIK GORAKO PERTSONAK 19 20 20 9 9 15 24 11 15 13 30 25 20 15 10 5 0 2009 2010 2011 2012 2013 GIZONEZKOA EMAKUMEZKOA
  • 10. 16. grafikoan ere ikus daitekeenez, badirudi emakumezkoen artean eraginik handiena duen istripu-mota harrapatzea dela. 2013. urtean errepideko zirkulazio-istripuetan tartean egondako emakumeen ehunekoa % 28 zen, baina harrapatutako emakumeen ehunekoa % 48. Eta hiri-eremuan istripuetan tartean egondako emakumeen ehunekoa % 35 zen, baina harrapatutako emakumeena % 52. Bestetik, 2013an errepideko zirkulazio-istripuetan tartean egondako gizonezkoen ehunekoa % 72 zen, baina harrapatutako gizonezkoen ehunekoa % 52. Eta hiri-eremuan istripuetan tartean egondako gizonezkoen ehunekoa % 65 zen, baina harrapatutako gizonezkoena % 48. 16. G. ISTRIPUA IZANDAKO PERTSONEN BANAKETA SEXUAREN ARABERA, ISTRIPU MOTA KONTUAN HARTUTA Eskuinetik irtetea eta talka hormatxoarekin Eskuinetik irtetea eta talka zuhaitzarekin Ezkerretik irtetea eta talka hormatxoarekin Ezkerretik irtetea eta talka zuhaitzarekin Iraulketa galtzadan Animaliak solte Oinezko bakartua edo taldean Talka anizkuna edo auto-ilarakoa Atzeko talka Alboko talka Aurre-alboko talka Euskadiko kaleetan eta errepideetan 2013. urtean zehar gertatu ziren zirkulazio-istripuetan hildako edo larri zauritutako pertsonen tipologian, hurrengo bi eskemetan ikusten denez, aipatu ditugun generoagatiko aldeak errepikatzen dira. 10 0 20 40 60 80 100 Aurrez aurreko talka Gizonezkoa Emakumezkoa
  • 11. 11 100,0 < 25 0 11,1 gizonezk. 4 >=25 4 0,0 < 25 0 <14 0 0,0 Bizikletak 4 emakum. 97,2 14-24 3 8,6 0 >=25 0 gizonezk. 25-44 8 22,9 35 45-64 18 51,4 <14 0 0,0 100,0 < 25 1 >64 6 17,1 14-24 4 11,1 64,3 30,6 gizonezk. guztira 25-44 8 22,2 11 >=25 10 36 45-64 18 50,0 >64 6 16,7 0,0 < 25 0 2,8 <14 0 0,0 Gidariak Motoak 36 11 emakum. emakum. 14-24 1 100,0 0 >=25 0 1 25-44 0 0,0 45-64 0 0,0 95,2 < 25 2 >64 0 0,0 58,3 gizonezk. 20 >=25 18 4,8 < 25 1 Autoak eta beste 21 emakum. 1 >=25 0 0,0 < 25 0 0,0 gizonezk. 0 >=25 0 0,0 < 25 0 <14 0 0,0 Bizikletak 0 emakum. 50,0 14-24 1 33,3 0 >=25 0 gizonezk. 25-44 1 33,3 3 45-64 0 0,0 <14 1 16,7 0,0 < 25 0 >64 1 33,3 14-24 1 16,7 10,7 0,0 gizonezk. guztira 25-44 1 16,7 0 >=25 0 6 45-64 0 0,0 >64 3 50,0 0,0 < 25 0 50,0 <14 1 33,3 56 6 0 emakum. emakum. 14-24 0 0,0 0 >=25 0 3 25-44 0 0,0 45-64 0 0,0 50,0 < 25 1 >64 2 66,7 100,0 gizonezk. 3 >=25 2 50,0 < 25 1 6 emakum. 3 >=25 2 0,0 < 25 0 0,0 gizonezk. 0 >=25 0 0,0 < 25 0 <14 0 0,0 0 emakum. 64,3 14-24 0 0,0 0 >=25 0 gizonezk. 25-44 1 11,1 9 45-64 4 44,4 <14 1 7,1 0,0 < 25 0 >64 4 44,4 14-24 0 0,0 25,0 7,1 gizonezk. guztira 25-44 1 7,1 1 >=25 1 14 45-64 4 28,6 >64 8 57,1 0,0 < 25 0 35,7 <14 1 20,0 14 1 emakum. emakum. 14-24 0 0,0 0 >=25 0 5 25-44 0 0,0 45-64 0 0,0 61,5 < 25 0 >64 4 80,0 92,9 gizonezk. 8 >=25 8 38,5 < 25 1 13 emakum. 5 >=25 4 Autoak eta beste EAE TIPOLOGIA HILDAKOAK 2013 (Ertz+Udaltz.) Bidaiariak Motoak Autoak eta beste Bizikletak Harrapatzeak Motoak
  • 12. 12 87,0 < 25 3 17,1 Gizonezk. 40 >=25 37 13,0 < 25 2 <14 1 0,5 46 Emakum. 82,5 14-24 25 11,3 6 >=25 4 Gizonezk. 25-44 103 46,4 222 45-64 69 31,1 <14 2 0,7 90,1 < 25 14 >64 24 10,8 14-24 29 10,8 62,6 37,5 Gizonezk. Guztira 25-44 130 48,3 91 >=25 77 269 45-64 81 30,1 >64 27 10,0 9,9 < 25 3 17,5 <14 1 2,1 269 101 Emakum. Emakum. 14-24 4 8,5 10 >=25 7 47 25-44 27 57,4 45-64 12 25,5 74,6 < 25 9 >64 3 6,4 45,4 Gizonezk. 91 >=25 82 25,4 < 25 0 122 Emakum. 31 >=25 31 0,0 < 25 0 0,0 Gizonezk. 0 >=25 0 0,0 < 25 0 <14 1 3,3 0 Emakum. 41,1 14-24 9 30,0 0 >=25 0 Gizonezk. 25-44 15 50,0 30 45-64 2 6,7 <14 4 5,5 33,3 < 25 2 >64 3 10,0 14-24 16 21,9 17,0 16,4 Gizonezk. Guztira 25-44 31 42,5 4 >=25 2 73 45-64 7 9,6 >64 15 20,5 66,7 < 25 1 58,9 <14 3 7,0 73 12 Emakum. Emakum. 14-24 7 16,3 8 >=25 7 43 25-44 16 37,2 430 45-64 5 11,6 42,6 < 25 8 >64 12 27,9 83,6 Gizonezk. 26 >=25 18 57,4 < 25 9 61 Emakum. 35 >=25 26 50,0 < 25 0 4,5 Gizonezk. 2 >=25 2 50,0 < 25 0 <14 2 4,0 4 Emakum. 56,8 14-24 4 8,0 2 >=25 2 Gizonezk. 25-44 12 24,0 50 45-64 10 20,0 <14 6 6,8 66,7 < 25 1 >64 22 44,0 14-24 8 9,1 20,5 6,8 Gizonezk. Guztira 25-44 15 17,0 4 >=25 3 88 45-64 22 25,0 >64 37 42,0 33,3 < 25 0 43,2 <14 4 10,5 88 6 Emakum. Emakum. 14-24 4 10,5 2 >=25 2 38 25-44 3 7,9 45-64 12 31,6 56,4 < 25 5 >64 15 39,5 88,6 Gizonezk. 44 >=25 39 43,6 < 25 8 78 Emakum. 34 >=25 26 Bizikletak Gidariak Motoak Autoak eta beste Bizikletak Autoak eta beste EAE TIPOLOGIA LARRI ZAURITUAK 2013 (Ertz+Udaltz) Bidaiariak Motoak Autoak eta beste Bizikletak Harrapatzeak Motoak
  • 13. PREBENTZIOZKO ALKOHOL-KONTROLAK Ertzaintzak 2013an egindako prebentziozko alkohol-kontroletan positiboa eman zuten pertsonen sexuaren eta adinaren araberako banaketan ikusten da adin-talde guztietan ehunekoa txikiagoa dela emakumezkoetan gizonezkoetan baino. 13 PREBENTZIOZKO ALKOHOLEMIA PROBA POSITIBOEN EHUNEKOA SEXU ETA ADINAREN ARABERA. EAE. 2013 6. koadroa GIZONEZKOAK EMAKUMEZKOAK 14-24 3,6 2,2 25-34 3,8 2,0 35-44 3,7 1,9 45-54 3,7 1,9 55-64 3,1 0,8 65 ETA GEHIAGO 1,8 0,8 Kontuan hartu behar da Ertzaintzak egindako prebentziozko kontrolak ausazkoak direla, gidatzen duen pertsonaren sexuari erreparatu Gabe. BIDEKO SENTSIBILIZAZIO ETA BERREZIKETARAKO IKASTAROAK 2006ko uztailaren 1ean puntukako gidabaimena abian jartzearekin batera, eta puntukako gidabaimena eta gidalizentzia arautzen dituen uztailaren 19ko 17/2005 Legearen III. Eranskinak jasotzen duenaren arabera, bideko sentsibilizazio eta berreziketarako bi ikastaro-mota egin ahalko dira; batzuk, hain zuzen, esleitutako puntuen hasierako kredituaren zati bat galdu duten gidarientzat, ikastaroa aprobetxamenduz gainditzeak gehienez sei puntu berreskuratzea ahalbidetuko baitie eta; besteak, esleitutako puntu guztiak galdu ondoren, gidabaimena edo gidalizentzia berriro atera nahi duten gidarientzat. 17. G. BIDEKO BERREZIKETARAKO IKASTAROETAKO PARTE-HARTZAILEEN KOPURUAREN BILAKAERA SEXUAREN ARABERA 25 111 289 309 328 270 305 316 1709 4124 5154 5394 4817 5113 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Emakumezkoak Gizonezkoak
  • 14. 17. grafikoan ikusten denez, 2007tik 2013ra arte, Euskadin bideko sentsibilizazio eta berreziketarako ikastaroetan parte hartu duten pertsona gehien-gehienak gizonezkoak dira. Zehazki, iaz % 94 gizonezkoak ziren eta % 6 emakumezkoak. Puntuak partzialki berreskuratzeko ikastaroetan zein gidabaimena berriro ateratzeko ikastaroetan gizonezkoen nagusitasuna erabatekoa da. 18. eta 19. grafikoak 14 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 18. G. BIDEKO BERREZIKETARAKO PARTE-HARTZAILEEN KOPURUAREN BILAKAERA TIPOLOGIA ETA SEXUAREN ARABERA 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Puntuak partzialki berreskuratzea. Emakumezkoak Puntuak partzialki berreskuratzea. Gizonezkoak Baimena berreskuratzea. Emakumezkoak Baimena berreskuratzea. Gizonezkoak 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 19. G. BIDEKO BERREZIKETARAKO IKASTAROETAKO PARTE-HARTZAILEEN KOPURUAREN BILAKAERA MOTA ETA SEXUAREN ARABERA 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Baimena puntu-galeragatik kenduta. Emakumezkoak Baimena puntu-galeragatik kenduta. Gizonezkoak Baimena auzibidez kenduta. Emakumezkoak Baimena auzibidez kenduta. Gizonezkoak
  • 15. 15 ONDORIOAK • Emakumezkoek gizonezkoek baino arrisku gutxiago dute zirkulazio-istripua izateko, batez ere emakumezko gidariak gizonezko gidariak baino gutxiago direlako. • 1993tik 2013ra gizonezko gidarien kopurua % 20 hazi da eta emakumezko gidariena, aldiz, % 65. • Euskadiko errepideetan 2013an erregistratutako istripuetan hil edo larri zauritu ziren gidarien artean % 76 gizonezkoak dira eta % 24 emakumezkoak. • Istripu-tasaren inguruan gizonen eta emakumeen artean dauden aldeak aspaldiko kontua izan arren, nabarmendu behar da azken urteotan alde horiek asko laburtu direla. • Sexuaren araberako alderik txikienak harrapatzeetan dago, batez ere hiriguneetan gertatutako harrapatzeetan. • Istripu-tasaren eremuan adierazitako generoagatiko aldeak prebentziozko alkohol-kontroletan eta bideko sentsibilizazio eta berreziketarako ikastaroetan ere errepikatzen dira.