2. Badanie stopnia włączenia w system finansowy
• Pierwsze badanie, w którym kompleksowo ocenione zostały
warunki dostępu i wynikające z nich korzystanie z produktów i
usług finansowych
• W badaniu wykorzystane zostały dane ze źródeł lokalnych i• W badaniu wykorzystane zostały dane ze źródeł lokalnych i
międzynarodowych
4. Metodologia MFC do oceny stopnia włączenia w
system finansowy
• Bilans Dostępności Usług Finansowych
(BDUF) bierze pod uwagę warunki dostępu
do usług finansowych z trzech perspektyw:
- strona podażowa
- strona popytowa
• Wskaźnik Wykorzystania Usług Finansowych (WUF) to podstawowa miara
włączenia finansowego, pokazująca całkowite włączenie i wyłączenie, jak również
włączenie/wyłączenie z poszczególnych grup usług.
- strona popytowa
- strona regulacyjna
7. Wskaźnik Wykorzystania Usług Finansowych (WUF)
Polska jest na czwartym miejscu w Unii Europejskiej pod względem liczby
osób nie korzystających z żadnych produktów i usług finansowych.
22%Odsetek dorosłych bez produktów/usług finansowych
Źródło: Eurostat Special Eurobarometer 2011
8. 7%
73%
lokaty
konta i płatności
Wskaźnik Wykorzystania Usług Finansowych (WUF)
8
Odsetek dorosłych korzystających z poszczególnych produktów/usług finansowych
64%
48%
ubezpieczenia
kredyty
9. WUF – konta i płatności
Konto ROR
73%
82%
91%
40% Polaków korzysta z dostępu do konta przez Internet
6% korzysta z dostępu do konta przez telefon komórkowy
Polska
2014
UE 27
2011
strefa Euro
2011
10. WUF – konta i płatności
10 milionów Polaków bez konta bankowego
• 2.6 miliona emerytów
• 1.8 miliona uczniów i studentów
• 1.3 miliona pracowników sektora prywatnego
10
• 1.3 miliona pracowników sektora prywatnego
• 540 tys. robotników i rzemieślników
• 216 tys. pracowników sektora usług i sprzedawców
• 1.3 miliona bezrobotnych
• 1.2 miliona biernych zawodowo
Źródło: Diagnoza Społeczna 2013
11. Emeryci
1.3 mln
Pracownicy
630 tys.
Bezrobotni
690 tys.
Studenci
Emeryci
376 tys.
Studenci
680 tys.
Studenci
222 tys.
Pracownicy.
248 tys.
Bierni
136
tys.
Bezrob
108
tys.
Pozostali
220 tys.
wieś
miasta <200 tys.
Bierni
625 tys.
Studenci
934 tys.
Pozostali
1.1 mln
Emeryci
909 tys.
Pracownicy
430 tys.
Pozostali
577 tys.
Bierni
625 tys.
tys. tys.
Bezrobotni
433 tys.
Diagnoza Społeczna 2013
miasta >200 tys.
12. WUF – oszczędności i inwestycje
7%
5%
4%
1% 1% 1%
Źródło: Diagnoza Społeczna 2013
Nie więcej niż 1/5 Polaków korzysta z produktów depozytowych lub inwestycyjnych
Źródło: ZBP 2014, KNF 2014
konto
oszczędnościowe
lokataterminowa
IKE/IKZE
fundusz
inwestycyjny
akcje
obligacje
17. BDUF - Infrastruktura finansowa
140
160
180
200
Niemcy
Austria
Portugalia
Hiszpania
bankomaty na 100 tys.
wielkość bąbelka:
liczba oddziałów banków na 100 tys. dorosłych
Słabsza infrastruktura bankowa pod względem liczby bankomatów i terminali POS
-
20
40
60
80
100
120
0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500
Polska
Slowacja
Rumunia
Bulgaria
Niemcy
Czechy
UE 28
strefa Euro
Węgry
Łotwa
Litwa
Holandia
Belgia
Austria
Finlandia
Irlandia
Cypr
terminale POS per 100 tys. dorosłych
18. BDUF – Infrastruktura finansowa
Na 100 tys. dorosłych, w
porównaniu do średniej
krajowej
20. BDUF – Jakość dostępu
wysokie
koszty
usług
wysokie
koszty
kredytu
niskie
oprocentowanie
lokat
ukryte
koszty
19% 16% 9% 6%
Źródło: „Wizerunek polskiego sektora bankowego” TNS dla ZBP, 2014
niedostosowana
oferta
niejasna
informacja
za dużo
banków
kolejki
niezrozumiałe
umowy
nastawienie
na zysk
19% 16% 9% 6%
3%
3%
3% 3%
3%
3%
21. Zaufanie
21
Banki są w czołówce pod względem zaufania
54%
50%
39%
NBP
Banki
Sądy
37%
29%
26%
23%
21%
9%
Zakłady ubezp.
Giełda
OFE
SKOKI
Rząd
Inst. niebankowe
Źródło: „Wizerunek polskiego sektora bankowego” TNS dla ZBP, 2014
22. 72%
68%
66%
56% 55%
53%
50% 50%
47% 46%
43%
38%
Zaufanie
22
Zaufanie do banków w Polsce jest znacznie powyżej średniej w UE
38% 37% 37% 37% 36%
34% 33% 32% 32%
30% 29%
27% 27%
20%
18%
16%
13%
Malta
Finlandia
Luksemburg
Dania
Estonia
Szwecja
Czechy
POLSKA
Austria
Słowacja
Holandia
Niemcy
Chorwacja
Cyprus
Portugalia
Słowenia
Bułgaria
Belgia
Francja
Łotwa
Rumunia
Litwa
Węgry
WielkaBrytania
Włochy
Hiszpania
Irlandia
Grecja
Źródło: Gallup Opinion Poll 2012
23. Postawy finansowe
Postawy Polaków wobec pieniędzy są znacznie gorsze niż w innych krajach
Pieniądze
są po to,
aby je
wydawać
Żyję dniem
dzisiejszym
Wydawanie jest
bardziej
satysfakcjonujące
niż oszczędzanie
długoterminowe
62%
45%
33%
35%
20%
15%
Polska średnia (14 krajów)
Źródło: OECD/INFE 2012
24. 81% 78%
70%
Polska średnia (14 krajów)
Zachowania finansowe
Zachowania finansowe są w Polsce podobne jak w innych krajach
Długotermi
nowe cele
finansowe
Oszczędza
lub
inwestuje
Prowadzi
budżet
domowy
Przemyśla-
ne zakupy
Terminowo
opłaca
rachunki
Monitoruje
finanse
54%
46%
51%
21%
Źródło: OECD/INFE 2012
Pożycza
na dziurę
budżetową
Zarządzanie Planowanie Oszczędzanie Pożyczanie
25. Wiedza finansowa
25
Poziom edukacji finansowej w Polsce jest porównywalny do średniej z innych krajów
91%
85%
80% 77%
60%
55%
48%
Polska
średnia (14 krajów)
Źródło: OECD/INFE 2011
27%
Dzielenie
Odsetki
kredytu
Definicja
inflacji
Wartość
pieniądzaw
czasie
Odsetkina
lokacie
Dywersyfikacja
Ryzykoistopa
zwrotu
Procent
składany
27. Inkluzywna polityka dostępu
Choć brak jest spójnej polityki mającej na celu działania prowadzące do zwiększenia
włączenia finansowego, niektóre regulacje w pełni sprzyjają dostępowi do usług
finansowych.
2.3
1.0
Aktywna polityka rządu w celu zwiększenia
włączenia fin.
Włączenie finansowe ważnym elementem polityki
4.7
5.0
1.0
4.1
2.3
1.0 2.0 3.0 4.0 5.0
Ubezpieczenie depozytów
Biuro informacji kredytowej
Stopy procentowe
Ochronaklienta
włączenia fin.
29. 0.89
Podaż
Indeks Dostępności Usług Finansowych (DUF)
29
gdzie:
s = znormalizowany wynik strony podażowej
d = znormalizowany wynik strony popytowej
p = znormalizowany wynik strony regulacyjnej
Odległość od stanu idealnego 0.89
0.780.60
PopytRegulacje
Odległość od stanu idealnego
DUF Polska = 0.7293
31. Wnioski
• Dane, które udało się zebrać w niniejszym badaniu dają dość dobry obraz
poziomu włączenia i warunków dostępu do usług finansowych w Polsce.
• Ogółem ponad trzy czwarte Polaków korzysta z usług finansowych.
Najrzadziej używane są produkty oszczędnościowe oraz inwestycyjne.
• Wartość indeksu DUF = 0.7293 wskazuje, że obecne warunki dostępu do
usług finansowych stanowią blisko ¾ stanu idealnego.usług finansowych stanowią blisko ¾ stanu idealnego.
• Najlepiej ukształtowana jest infrastruktura instytucji finansowych, w miarę
równomiernie rozwinięta na terenie kraju, choć ciągle z małą liczbą punktów
dostępu poza oddziałami
• Nieco gorzej wypadają postawy i przygotowanie konsumentów do odbioru
usług finansowych.
• Najdalej od ideału plasuje się strona regulacyjna z powodu braku aktywnej
polityki kształtowania dostępu
32. Microfinance Centre
ul. Noakowskiego 10/38
00-666 Warsaw, Poland
www.metlife.org
Tel/fax.+48 22 622 34 65
microfinance@mfc.org.pl
www.mfc.org.pl
Dziękujemy!