16. ...KLASIFIKIMI I SHPENZIMEVE SHPENZIMET MENAXHERI KLASIFIKIMI Shpenzimet e lëndës së parë për prodhimin e kompjuterit Mbikëqyrësi i departamentit të prodhimit për çipat e kompjuterit Të kontrolluara Shpenzimet e ushqimit të një restoranti Menaxheri i restorantit Të kontrolluara Shpenzimet e shpalljes apo shpenzimet e procesimit të dhënave të operacioneve të kontabilitetit Menaxheri i agjencisë Të pakontrolluara

19. Kosto të drejtpërdrejta Kosto të tërthorta Objekti i kostos Kostot të cilat kanë të bëjnë dhe lidhen drejtpërsëdrejti me objektin e identifikuar të kostove ( MD, PD ) Kostot të cilat kanë të bëjnë por nuk lidhen drejtpërsëdrejti me objektin e identifikuar të kostove ( KIP )

20. ...KOSTO TË DREJTPËRDREJTA (DIREKTE) Kosto e drejtpërdrejta Kosto e tërthorta Material i direkt Puna direkte Kosto e përgjithshme

21. KOSTO TË TËRTHORTA (INDIREKTE) Çfarë janë kostot e tërthorta ? Janë kosto të cilat duhet të shpërndahen me qëllim të mbulimit nga produkti apo vendi i shpenzimit Shembull: Kostot e shpalljes për një vijë ajrore por që nuk kanë të bëjnë me një fluturim

24. Kosto të shndërruara (konvertuara) 2 - Puna direkte Kosto e tërthorta të prodhimtarisë + = Kosto të konvertuara Puna indirekte Materiali indirekt Të tjera

26. Rrjedha e kostove në firmat prodhuese Materiali direkt Puna direkte Shp. indir. të prodh. Gjysmë- produktet Produktet e gatshme KMSH

31. Kostot e prod uktit apo kosto të periudhës M S , P D, KIP , S H &A M D , P D KIP M D , P D KIP M D , P D KIP S&A S&A S&A Kostot e shitjes dhe administratës Shpenzuar në periudhën rrjedhëse Kostot e produktit Gjysmë produktet Produktet e gatshme Shitja KMSH M D , P D KIP Kostot e periudhës

37. Rrjedha e kostove në firmat prodhuese Materiali direkt Puna direkte Shp.ind. të prodh. Gjysmë produktet Produktet e gatshme KMSH Kostot e prodhimtarisë Kostot e shkaktuara gjatë prodhimit të produkteve .

39. ...KOSTOT E PRODHIMTARISË PRODU K T I M aterial i direkt Puna d ire k t e Kostot e përgjithshme të prodhimtarisë

40. Kostot e prodhimtarisë Kostot indirekte Materiali direkt Puna direkte

41. Materiali që drejtpërsëdrejti barten në produktin apo shërbimin e prodhuar . Qeliku në veturë , druri në mobilje etj. Materiali direkt

42. Të gjitha kostot e prodhimtarisë të tjera prej materialit direkt dhe punës direkte . Shërbimet, sigurimi, rojet etj. Kostot indir.të prodhimtarisë

46. Puna që drejtpërsëdrejti lidhet me produktin e prodhuar . Punëtorët e vijës prodhuese, kuzhinjerët, drejtuesit Puna direkte

48. KOSTOT JOPRODHUESE Kostot marketingut dhe shitjes Kosto të domosdoshme për të shpërndarjen dhe shitjen e produktit Kostot administrative Kosto tjera ekzekutive, organizative dhe kosto tjera të zyrës

54. KOSTOT MARGJINALE DHE MESATARE Kostot total e të prodhimit të ndara për sasinë e prodhuar Kostot margjinale dhe ato mesatare rriten varësisht nga situata ekonomike dhe sjellja e kostove fikse dhe variabile Ekstra kostot të shkaktuara nga prodhimi i një njësie shtesë

55. ...KOSTOT MESATARE DHE MARGJINALE NUMRI I PRODUKTEVE KOSTOT TOTALE DIFERENCA KOSTOT MARGJINALE 1 2.000 2 3.900 Diferenca është 1.900 Kostot margjinale të produktit të dytë = 1.900 10 18.000 11 19.600 Diferenca është 1600 Kostot margjinale të produktit të 11 = 1.600

60. ...KLASIFIKIMI I KOSTOVE Materiali direkt Kostot prodhimtarisë Puna direkte KOSTO VARIABILE Kostot e përgjithshme t ë prodhimtarisë KOSTOT TËRËSISHME T Ë PRODHIMTARISË Shpenzimet e shitjes Shpenzimet e periudhës Shpenzimet administrative KOSTO FIKSE Shpenzimet e përgjithshme t ë prodhimtarisë

61. SJELLJA E KOSTOVE

63. Shembull: Mbikëqyrësi i kompanisë merr pagë vjetore prej €7,000. Fabrika prodhon nga 50,000 deri në 300,000 shishe parfumi KOSTOT FIKSE

64. Num ri i shisheve të prodhuara Total i i pagave për mbikëqyrësin 50,000 €75,000 €1.500 100,000 75,000 0.750 15 0 ,000 75,000 0.500 20 0 ,000 75,000 0.375 25 0 ,000 75,000 0.300 30 0 ,000 75,000 0.250 Paga në një shishe të prodhuar … KOSTOT FIKSE

65. Grafiku u shpenzimeve totale fikse Kosto totale € 150,000 € 125,000 € 100,000 € 75,000 € 50,000 € 25,000 100 200 300 0 Grafiku për shp. fikse për njësi Shishe të prodhuara (000) Num ri i shisheve të prodhuara Kosto për njësi € 1.50 € 1.25 € 1.00 € .75 € .50 € .25 100 200 300 0 Njësitë e prodhuara (000) Total i pagave për mbikëqyrësin 50,000 shishe €75,000 €1.500 100,000 75,000 0.750 15,000 75,000 0.500 20,000 75,000 0.375 25,000 75,000 0.300 30,000 75,000 0.250 Pagat në shishe të prodhuar … KOSTOT FIKSE

68. Ardi Co prod hon sisteme muzikore me emër tregtar J- S ound. Pjesët për sistem muzikor janë blerë nga një furnizues i jashtëm me çmim prej 10 € p ë r njësi ( kostoja variabile ) KOSTOT VARIABILE

69. Grafiku i shpenzimeve të tërësishme variabile Shpenzimet e tërësishme € 300,000 € 250,000 € 200,000 € 150,000 € 100,000 € 50,000 10 20 30 0 Njësia e prodhuar ( në 000 ) … KOSTOT VARIABILE

70. Grafiku u shpenzimeve variabile për njësi € 20 € 15 € 10 € 5 0 Shpenzimet për njësi 10 20 30 Njësitë e prodhuara (000) … KOSTOT VARIABILE

71. Kosto totale € 300,000 € 250,000 € 200,000 € 150,000 € 100,000 € 50,000 10 20 30 0 € 20 € 15 € 10 € 5 0 Kosto për njësi 10 20 30 Numri i njësive të prodhuara Njësitë e prodhuara (000) Njësitë e prodhuara (000) Kosto e materialit d ire k t për njësi Kosto totale e materialit direkt 5,000 njësi €10 € 50,000 10,000 10 l00,000 15,000 10 150,000 20,000 10 200,000 25,000 10 250,000 30,000 10 300,000 … KOSTOT VARIABILE

75. Shembull: Standard Inc. prodhon anije me vela duke shfrytëzuar pajisje të marra me qira . Ngarkesa e qirasë për një vit është 15,000 € plus 1 € për secilën orë të shfrytëzimit të makinës mbi 10,000 orë ...KOSTOT E PËRZIERA (M IKSE )

76. Grafiku i shpenzimeve totale mikse Kosto totale 0 Orët totale të makinës (000) € 45,000 € 40,000 € 35,000 € 30,000 € 25,000 € 20,000 € 15,000 € 10,000 € 5,000 10 20 30 40 Kostot e përziera zakonisht ndahen në komponentë të tyre fikse dhe variabile për analiza menaxheriale Kostot e përziera ndonjëherë quhen gjysmë variabile apo gjysmë fikse ...KOSTOT E PËRZIERA (M IKSE )

77. SJELLJA E KOSTOVE NË INDUSTRITË TJERA Tregtia KMSH Prodhimtaria Material i di re k t, puna direkte dhe shpenzimet e përgjithshme të prodhimtarisë Tregtia dhe prodhimtaria Shitja komisionere dhe kosto e ngarkim shkarkimit Ndërmarrjet Shërbyese Furnizimet dhe udhëtimet Shembuj të kostove variabile

78. … SJELLJA E KOSTOVE NË INDUSTRITË TJERA Shembuj të kostove fikse Tregtia dhe organizatat shërbyese Taksat e patundshmërive Sigurimet Pagat e shitjes Zhvlerësimi Reklamimi

79. RRJEDHA E KOSTOVE TË PRODHIMIT Kostot indirekte Furnizimi me material Puna direkte Kostot Rezervat Të shitjes dhe administratës Lënda e parë Produktet e gatshme KMSH Pasqyra e të ardhurave Të shitjes dhe administratës Shpenzimet periodike Gjysmë produktet

80. PREZANTIMI I RAPORTEVE FINANCIARE: KOMPANITË TREGTARE Inventari i mallit Shitja KMSH ( si shpenzim ) Shpenzimet e shitjes dhe administrative Bilanci Raporti i të ardhurave – = bruto marzha = E ardhura operative – shitur Shpenzimet e periudhës

81. PREZANTIMI I RAPORTEVE FINANCIARE: KOMPANITË PRODHUESE Inventari i produkteve të gatshme S hitja KMSH ( si shpenzim ) Shpenzime të shitjes dhe administrative Bilanci Raporti i të ardhurave – = bruto marzha = e ardhura operative – Shitja Shpenzime të periudhës Inventari i materialit direkt Inventari i gjysmë produkteve

84. Pyetje Çfarë lloji i llogarisë është llogaria e gjysmëprodukteve” ? a. Llogari e pasqyrës së të ardhurave . b. Llogari e inventarit në bilancin e gjendjes . c. Llogari e përkohshme e lirimit nga materiali direkt dhe puna direkte. d. Llogari e mbajtjes së shpenzimeve indirekte dhe punës direkte . C 5

85. Pyetje C 5 Çfarë lloji i llogarisë është llogaria e gjysmëprodukteve” ? a. Llogari e pasqyrës së të ardhurave . b. Llogari e inventarit në bilancin e gjendjes . c. Llogari e përkohshme e lirimit nga materiali direkt dhe puna direkte. d. Llogari e mbajtjes së shpenzimeve indirekte dhe punës direkte .

86. Pyetje Dallimi primar në mes të kostos së produktit dhe kostove të periudhës është . . . a. Kostot e produktit janë shpenzime të shkaktuara brenda periudhës . b. Kostot e produktit janë kosto që lidhen direkt me njësi të produktit . c. Kostot e produktit janë kosto që inventarizohen . d. Kostot e periudhës janë kosto që inventarizohen .

87. Pyetje Dallimi primar në mes të kostos së produktit dhe kostove të periudhës është . . . a. Kostot e produktit janë shpenzime të shkaktuara brenda periudhës . b. Kostot e produktit janë kosto që lidhen direkt me njësi të produktit . c. Kostot e produktit janë kosto që inventarizohen . d. Kostot e periudhës janë kosto që inventarizohen .

89. PËRFUNDIMI I KAPITULLIT TË I I - t ë