Sinds de jaren 60 lag de economische groei in Wallonië stelselmatig lager dan in Vlaanderen. Het voorbije decennium kwam aan deze groeiachterstand echter een einde. Dat reflecteert deels een wat snellere Waalse industriële groeidynamiek, maar meer nog een achteruitgang van het groeitempo van de Vlaamse economie. De vraag is nu of Wallonië daarmee aan een inhaalbeweging tegenover Vlaanderen is begonnen. Bemoedigend is alvast de kentering in het Waalse industriële beleid, vooral via het Marshallplan dat de ontwikkeling van nieuwe industriële groeipolen ondersteunt. Ook investerings- en uitvoerstatistieken suggereren dat deze beleidsheroriëntatie stilaan vruchten afwerpt. Toch presteert Wallonië op diverse vlakken nog altijd zwakker dan Vlaanderen. De uitvoer (vooral buiten de EU) en het ondernemerschap zijn er minder ontwikkeld, de productiviteit in de dienstensectoren is er lager, het onderwijs scoort minder en de structurele werkloosheid blijft hoog. Als Wallonië deze relatieve zwaktes kan bijsturen, kan het groeitempo er mede dankzij een minder ongunstige demografie in de komende jaren hoger blijven dan in Vlaanderen. Dat veronderstelt dan wel dat Wallonië naast de kentering van het industriële beleid ook maximaal de vruchten plukt van arbeidsmarkthervormingen, die in alle gewesten nodig zijn om de werkzaamheidsgraad naar een hoger niveau te tillen.

1. 3 juli 2013
Edwin De Boeck (KBC Groep)
Bernard Keppenne (CBC Banque)
Economische relance
in Wallonië ?

2.  2
1 Regionale groei: terugblik sinds 1960 & kentering sinds 2000 ?
2 Structurele uitdagingen Waalse economie
3 Een toekomstperspectief op middellange termijn
4 Enkele conclusies
Economische relance in Wallonië ?
Waarover we het zullen hebben

3. Reëel bruto regionaal product
(1960 = 100)
100
150
200
250
300
350
400
450
500
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
EMU
Langetermijntrend 1960-2012
Decennia van relatief zwakke groei in Wallonië & Brussel
Bron: Eigen berekeningen o.b.v. NBB (INR), Federaal Planbureau
Bevolking
(1960 = 100)
90
95
100
105
110
115
120
125
130
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
EMU

4. Reëel bruto regionaal product per capita
(1960 = 100)
100
150
200
250
300
350
400
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
EMU
Bron: Eigen berekeningen o.b.v. NBB (INR), Federaal Planbureau
Gemiddelde groei per jaar (in %)
Reëel BRP
Reëel BRP
per capita
1960-
2012
2000-
2012
1960-
2012
2000-
2012
EMU 2,9 1,3 2,3 1,0
België 2,6 1,5 2,2 1,1
Vlaanderen 3,1 1,5 2,6 1,1
Wallonië 2,2 1,6 1,9 1,2
Brussel 2,0 1,5 1,8 0,4
Langetermijntrend 1960-2012
Decennia van relatief zwakke groei in Wallonië & Brussel

5. Convergentie sinds midden jaren 90
…als gevolg van vertraagde groei in Vlaanderen
0
1
2
3
4
5
6
1960-73 1974-81 1982-89 1990-99 2000-12
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
EMU
Reële groei bruto regionaal product
(in % per jaar, periodegemiddeldes)
Gemiddelde groei per jaar (in %)
Reëel BRP
Reëel BRP
per capita
1960-
2012
2000-
2012
1960-
2012
2000-
2012
EMU 2,9 1,3 2,3 1,0
België 2,6 1,5 2,2 1,1
Vlaanderen 3,1 1,5 2,6 1,1
Wallonië 2,2 1,6 1,9 1,2
Brussel 2,0 1,5 1,8 0,4
Bron: Eigen berekeningen o.b.v. NBB (INR), Federaal Planbureau

6. -20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Netto instroom van pendelaars
(in % van regionale werkgelegenheid)
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
1990 2000 2012
Naar Brussel
Naar Vlaanderen
1990 2000 2012
Naar Brussel
Naar Wallonië
Stroom van pendelaars
(in % van werkende bevolking)
Wallonië Vlaanderen
Convergentie sinds midden jaren 90
Krimpende maar nog altijd wijde regionale inkomenskloof
Bron: Eigen berekeningen o.b.v. NBB (INR)
Regionaal inkomen per capita (EMU = 100)
(Regionaal inkomen = regionaal product gecorrigeerd voor
pendelstromen tussen regio‟s)
80
90
100
110
120
130
140
150
160
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
België
EMU

7. Desindustrialisatie
Verschuift van Wallonië naar Vlaanderen
20
25
30
35
40
45
70
100
130
160
190
Vlaanderen
Wallonië
Verw.
nijverheid
Dien-
sten
Overige
(*)
Totaal
Vlaanderen
% BRP 16.9 72,9 10,2 100
% werkgelegenheid 14.2 76,4 9,4 100
Groei 2000-2011 (*)
Toegevoegde waarde 0,2 2,0 1,8 1,6
Werkgelegenheid -1,5 2,0 0,8 1,1
Productiviteit 1,7 0,0 1,0 0,5
Wallonië
% BRP 15,2 74,4 10,4 100
% werkgelegenheid 11,2 79,0 9,9 100
Groei 2000-2011 (*)
Toegevoegde waarde 1,5 1,7 1,7 1,6
Werkgelegenheid -0,7 1,4 0,5 1,0
Productiviteit 2,2 0,3 1,2 0,6
(*) Voornamelijk bouw, landbouw en energie
(**) Per jaar, periodegemiddelde in %
Sectorale samenstelling regionaal product en groei
Tewerkstelling in de verwerkende
nijverheid (2000 = 100)
Industriële sectoren (incl. bouw & energie)
(in % van bruto regionaal product)
Bron: NBB, Federaal Planbureau

8. Beleidsstrategie Waalse overheid:
 1987: 1e congres “la Wallonie au Futur”
 1998: 5e congres “la Wallonie au Futur”
 1999: “Contrat d‟Avenir pour la Wallonie”
 2005: 1e Marshall Plan (“Contrat d‟Avenir renouvelé”)
 2009: Marshall Plan 2.green
 1e Marshall Plan 2005-2009: 1,8 miljard EUR (2,5% v/h Waalse BRP)
Marshall Plan 2.green 2009-2013: 2,8 miljard EUR (3,3% v/h Waalse BRP)
 6 prioritaire doelstellingen:
(1) verbetering v/d vaardigheden v/d bevolking; (2) promotie van onderzoek en innovatie;
(3) ondersteuning van ondernemerschap; (4) alliëren van een duurzame/groene economie met jobcreatie;
(5) opvoering v/d maatschappelijke dienstverlening (waaronder kinderopvang en personenhulp);
(6) de implementatie van 6 competitiviteitspolen (nieuw industrieel beleid)
BIOWIN
(bioweten-
schappen)
SKYWIN
(lucht- en
ruimtevaart )
WAGRALIM
(agro-
industrie)
MECATECH
(machine-
bouw)
LOGISTICS
(transport &
logistiek)
GREENWIN
(milieu-
technologie)
6plen
Het “Marshall Plan”
Evolutie in het Waalse industriële beleid
 Sinds 2006 ruim 200 projectvoorstellen goedgekeurd die kaderen binnen de 6 polen (= +/1 miljard EUR)
 Daarbij zijn ruim 500 bedrijven betrokken (+/-80% kmo‟s, die vaak krachten bundelen met universiteiten)
 Projecten leverden samen al zo‟n 2.000 extra banen op (merendeel in R&D)

9. 0
2
4
6
8
10
12
14
Vlaanderen Wallonië Duitsland
Toegevoegde waarde in hoogtechnologische sectoren
(in % van totale bruto toegevoegde waarde)
Medium- en hoogtechnologische
verwerkende nijverheid
Hoogtechnologisch
kennisintensieve diensten
Bron: Eurostat
Het “Marshall Plan”
Werpt zijn eerste vruchten af
R&D uitgaven
(in % van het bruto regionaal product)
0.0
0.4
0.8
1.2
1.6
2.0
R&D bedrijven
R&D overheid

10. 15
18
21
24
27
30
Vlaanderen
Wallonië
Investeringsquote
(bruto investeringen in vaste activa in %
bruto regionaal product)
Bron: NBB, Eurostat
Bedrijfsinvesteringen
Groeiende attractiviteit Wallonië als investeringsbestemming
5
10
15
20
25
30
35
40
0
20
40
60
80
100
120
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
% aandeel Wallonië (rechtse as)
Aantal nieuwe directe buitenlandse investeringen
Bron: Ernst & Young Investment Monitor

11. Uitvoer buiten de EU-27
(in % van totale uitvoer)
15
20
25
30
35
40
45
Vlaanderen Wallonië Duitsland EMU
2002
2012
30
40
50
60
70
80
90
Vlaanderen
Wallonië
Uitvoer van goederen en diensten
(in % van bruto regionaal product)
Internationale handel
Stevigere Waalse uitvoerdynamiek,
maar nog teveel EU-gericht
Bron: NBB

12. 80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
1960 1973 1981 1989 1999 2010
Arbeidsproductiviteit
Arbeidskost per werknemer
Arbeidskost per eenheid product
Relatieve arbeidskost en productiviteit Wallonië
(Vlaanderen = 100)
80
85
90
95
100
105
2000 2010 / 2008 2000 2010 / 2008
Arbeidsproductiviteit
Uurloonkost
Totale economie
Markt-
diensten
Verwerkende
nijverheid
Kostencompetitiviteit
Comparatief nadeel tegenover Vlaanderen verkleint
Bron: EurostatBron: NBB (regionale rekeningen)

13.  13
1 Regionale groei: terugblik sinds 1960 & kentering sinds 2000 ?
2 Structurele uitdagingen Waalse economie
3 Een toekomstperspectief op middellange termijn
4 Enkele conclusies
Economische relance in Wallonië ?
Waarover we het zullen hebben

14. Tewerkstelling in de (semi-)publieke sector
(% in totale werkgelegenheid)
10
15
20
25
30
35
Vlaanderen Wallonië Vlaanderen Wallonië
1995
2000
2011
Overheid &
onderwijs
Zwakke dienstensector
Gekenmerkt door zwaar gewicht (semi-)publieke sector
Bron: NBB, Federaal Planbureau
Markt-
diensten
Niet-markt-
diensten
Totaal
Vlaanderen
% BRP 61,3 10,8 72,1
% werkgelegenheid 60,6 15,4 76,0
Groei 2000-2011 (*)
Toegevoegde waarde 2,3 0,6 2,0
Werkgelegenheid 2,0 0,9 2,0
Productiviteit 0,3 -0,3 0,0
Wallonië
% BRP 57,6 16,9 74,5
% werkgelegenheid 57,5 21,4 78,9
Groei 2000-2011 (*)
Toegevoegde waarde 2,0 0,7 1,7
Werkgelegenheid 1,7 0,6 1,4
Productiviteit 0,3 0,1 0,3
(*) Per jaar, periodegemiddelde in %
Dienstensector
Overheid, onderwijs,
gezondheidszorg
en maatschappelijke
dienstverlening

15. 0
10
20
30
Vlaanderen Wallonië
Per 100 km²
Per 1000 inwoners
Ondernemingen naar aantal werknemers
(in % totaal aantal ondernemingen, 2011)
Structuur van de ondernemingen
Kleinere bedrijven en geringere dichtheid dan in Vlaanderen
75
77
79
81
14
15
16
17
18
Vlaanderen
Wallonië
3.0
3.5
4.0
4.5
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
> 20010-49 50-199
Bron: RSZ, FOD Economie
Aantal ondernemingen
(2011)
0-9
# werknemers

16. -2
-1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Vlaanderen Wallonië
Verhouding aantal opgestarte
ondernemingen tot aantal
actieve ondernemingen
Bron: FOD Economie, NBB
Ondernemerschap
Startersgraad hoger dan in Vlaanderen,
overlevingsgraad lager
Aantal opgestarte ondernemingen min
stopgezette ondernemingen gedeeld door
aantal actieve ondernemingen
Bruto en netto startersgraad Overlevingsgraad ondernemingen
(in %, gemiddelde 2000-2012)
75
80
85
90
95
100
Na 1 jaar Na 2 jaar Na 3 jaar Na 4 jaar Na 5 jaar
Vlaanderen
Wallonië
%-verandering in
2001-2012
Actieve
ondernemingen
Oprichtingen
Stopzettingen
(*)
Vlaanderen +40,0 -3,6 +14,5
Wallonië +46,3 +8,8 +26,4
(*) inclusief faillissementen

17. 6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
9.5
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Duitsland
Zelfstandige werkgelegenheid
(in % van de 15-64 jarigen)
Bron: Eurostat, RSVZ
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Starters als zelfstandige
(in % van de 15-64 jarigen)
Ondernemerschap
Minder zelfstandig ondernemerschap dan in Vlaanderen

18. 5
10
15
20
25
30
35
40
Vlaanderen Wallonië Duitsland
Opleidingsniveau
Bezit diploma hoger onderwijs
(in % van 25-64 jarigen)
Bron: Eurostat
Nieuw-afgestudeerden ‘science & engineering’
(% alle nieuw-afgestudeerden hoger onderwijs)
Menselijk kapitaal
Grote regionale verschillen inzake onderwijskwaliteit
7
9
11
13
15
17
Vervroegde schoolverlaters
(in %)
EU2020 doelstelling:
max 10

19. 75
80
85
90
95
100
105
110
115
120
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Herstel groei aantal werkenden en gelijk aan
Vlaamse ontwikkeling sinds midden jaren 90…
(werkende bevolking, 2000 = 100)
Arbeidsmarkt
Regionale tendensen werkzaamheid en arbeidsaanbod
…tegen de achtergrond van een sterkere
groei van het potentiële arbeidsaanbod
(bevolking 15-64, 2000 = 100)
75
80
85
90
95
100
105
110
115
120
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Bron: INR, Federaal Planbureau

20. 75
80
85
90
95
100
105
110
115
120
Vlaanderen
Wallonië
Brussel -0.1%
0.4%
0.9%
1.4%
1.9%
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
-0.1%
0.4%
0.9%
1.4%
1.9%
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Instroom 15 - uitstroom 64
Netto migratie 15-64
Vlaanderen
Wallonië
-0.1%
0.4%
0.9%
1.4%
1.9%
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Brussel
(in % van 15-64 jarigen)
Arbeidsmarkt
Sterker dan eerder verwachte groei bevolking op actieve leeftijd
Bevolking op beroepsactieve leeftijd
(15-64 jarigen, 2000 = 100)
Stippellijn = projectie
Planbureau in 2000
Bron: Federaal Planbureau

21. 50
55
60
65
70
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Werkzaamheidsgraad
(werkenden in % 15-64 jarigen)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Werkloosheidsgraad
(niet-werkende werkzoekenden in % beroepsbevolking)
Arbeidsmarkt
Persistent hogere werkloosheid in Wallonië & Brussel...
Bron: Eurostat, RVA (*) 2013 = april (Vlaanderen & Wallonië), maart (Brussel)
+0,2%
+1,4%
Toename in
2008-2013

22. 0
5
10
15
20
25
30
35
40
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Jongerenwerkloosheid
(niet-werkende werkzoekenden in %
beroepsbevolking 15-24)
25
30
35
40
45
50
55
60
65
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Langetermijnwerkloosheid
(werklozen > 12 maanden, in % totaal aantal
werklozen)
Arbeidsmarkt
…bijzonder hoge jongeren- & langetermijnwerkloosheid
Bron: Eurostat

23. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
15-24 25-49 50-54 55-59 60-64 65+
Vlaanderen Wallonië Brussel
Gemiddelde effectieve pensioenleeftijd
57.5
58.0
58.5
59.0
59.5
60.0
2001 2005 2010
Arbeidsmarkt
…maar minder vervroegde uittreding dan in Vlaanderen
Bron: FOD Economie (EAK), Steunpunt WSE
Werkzaamheidsgraad volgens leeftijd
(2012, in %)

24. 0.20
0.25
0.30
0.35
1990 1995 2000 2005 2008
Vlaanderen Wallonië Brussel
9
12
15
18
21
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Gini-coëfficiënt
Bron: Universiteit Antwerpen (OASES)
Inkomensongelijkheid & armoede
Groter dan in Vlaanderen, en toenemend
% van bevolking onder de armoededrempel (*)
(*) Alleenstaande: € 1.000/maand; gezin 2 kinderen: € 2.101//maand
50
55
60
65
70
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Werkzaamheidsgraad
(werkenden in % 15-64 jarigen)
Bron: Eurostat, RVA

25. 0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
Reële economische groei per jaar in 2000-2010
(periodegemiddelde, in %)
Intra-regionale verschillen
Groter binnen Wallonië
Gemiddeld belastbaar inkomen
(per fiscale aangifte, België = 100)
75
80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
130
1993
2000
2010
Bron: FOD Economie (fiscale statistieken)Bron: Eurostat

26. 50
55
60
65
70
75
80
2000
2012
Werkzaamheidsgraad per provincie
(werkenden in % 20-64 jarigen)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
2000
2012
Werkloosheidsgraad per provincie
(in % beroepsbevolking op leeftijd 15+)
Bron: Eurostat
Intra-regionale verschillen
Groter binnen Wallonië

27. 3/07/2013
 27
1 Regionale groei: terugblik sinds 1960 & kentering sinds 2000 ?
2 Structurele uitdagingen Waalse economie
3 Een toekomstperspectief op middellange termijn
4 Enkele conclusies
Economische relance in Wallonië ?
Waarover we het zullen hebben

28. 80
85
90
95
100
105
110
115
120
125
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Bevolking op beroepsactieve leeftijd
(20-64-jarigen, projecties Planbureau)
Volle lijn = projectie 2013
Stippellijn = projectie 2000
2010 = 100
Vooruitzichten 2013-2020
Gunstigere demografie dan Vlaanderen
Wijziging bevolking tussen 20-64 jaar (in '000)
2000-12 2012-20 2020-30
Vlaanderen 206.1 45.6 -115.5
- waarvan < 55 jaar 42.2 -68.1 -67.5
- waarvan > 55 jaar 163.9 113.7 -48.0
Wallonië 159.4 29.5 -6.2
- waarvan < 55 jaar 21.1 -4.4 -0.1
- waarvan > 55 jaar 138.2 34.0 -6.1
Brussel 130.8 67.3 14.5
- waarvan < 55 jaar 109.7 52.0 3.1
- waarvan > 55 jaar 21.1 15.2 11.4
Bron: Federaal Planbureau

29. 50
55
60
65
70
75
Vlaanderen
Wallonië (*)
Brussel (*)
België
EU2020 Strategie België 73.2%
Werkzaamheidsgraad
(werkenden in % bevolking 20-64 jaar)
EU2020 Strategie Vlaanderen 76%
(*) Wallonië en Brussel hebben geen eigen EU2020 doelstelling. De assumptie
van een werkzaamheidsgraad van 70% (Wallonië) en 68.2% (Brussel) is
consistent met de EU2020 doelstellingen voor Vlaanderen en België
Hoeveel jobcreatie is nodig om de
EU2020 Strategie te halen ? (*)
Vooruitzichten 2013-2020
Zijn EU2020-doelstellingen werkzaamheidsgraad realistisch ?
Bron: Eurostat, eigen berekeningen
Wijziging aantal jobs en werkzaamheidsgraad
2000-12 2013-20
Vlaanderen
Wijziging jobs per jaar (in '000) 20.1 25.6
Wijziging jobs per jaar (in %) 0.8 0.9
Werkzaamheidsgraad 20-64 (einde periode) 71.5 76.0
Wallonië
Wijziging jobs per jaar (in '000) 11.6 22.4
Wijziging jobs per jaar (in %) 0.9 1.6
Werkzaamheidsgraad 20-64 (einde periode) 62.5 70.0
Brussel
Wijziging jobs per jaar (in '000) 5.9 14.5
Wijziging jobs per jaar (in %) 1.6 3.2
Werkzaamheidsgraad 20-64 (einde periode) 58.2 68.2

30. 50
55
60
65
70
75
Vlaanderen
Wallonië
Werkzaamheidsgraad
(werkenden in % bevolking 20-64 jaar) KBC-scenario regionale arbeidsmarkten
in 2013-2020 (*)
Zwarte stippellijn = trend 1985-2012
Vooruitzichten 2013-2020
KBC-scenario Wallonië gematigder dan impliciet in EU2020
(*) Onder de assumptie dat de werkzaamheidsgraad in Wallonië zich ontwikkelt
in het midden tussen „impliciete‟ EU2020-doelstelling en voortzetten van trend;
voor Vlaanderen behouden we de EU2020-doelstelling
Bron: Eurostat, eigen berekeningen
Wijziging aantal jobs en werkzaamheidsgraad
Scenario Scenario
EU2020 KBC (*)
2000-12 2013-20 2013-20
Vlaanderen
Wijziging jobs per jaar (in '000) 20.1 25.6 25.6
Wijziging jobs per jaar (in %) 0.8 0.9 0.9
Werkzaamheidsgraad 20-64 (einde periode) 71.5 76.0 76.0
Wallonië
Wijziging jobs per jaar (in '000) 11.6 22.4 16.3
Wijziging jobs per jaar (in %) 0.9 1.6 1.2
Werkzaamheidsgraad 20-64 (einde periode) 62.5 70.0 67.7

31. 0
0.5
1
1.5
2
2.5
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
Des te meer mensen aan het werk,
des te lager de productiviteitsgroei ?
Vooruitzichten 2013-2020
Productiviteitsgroei blijft allicht laag
Voorspelling Planbureau te optimistisch voor
productiviteitsgroei (?) & te pessimistisch
voor Waalse werkgelegenheidsgroei (?)
Groei arbeidsproductiviteit
(10-jaars voortschrijdend gemiddelde, in %)
Bron: NBB, eigen berekeningen
Middellangetermijnvooruitzichten jaarlijkse reële BRP-groei
(periodegemiddelden, in %)
Vlaanderen Wallonië
KBC 2013
(periode = 2013-2020)
Werkgelegenheidsgroei 0.9 1.2
Productiviteitsgroei 0.6 0.6
Reële BRP-groei 1.5 1.8
Planbureau in 2013
(periode = 2015-2018)
Werkgelegenheidsgroei 0.8 0.7
Productiviteitsgroei 0.9 1.1
Reële BRP-groei 1.7 1.8
Planbureau in 2012
(periode = 2014-2017)
Werkgelegenheidsgroei 1.0 1.0
Productiviteitsgroei 0.9 0.8
Reële BRP-groei 2.0 1.8
Planbureau in 2011
(periode = 2013-2016)
Werkgelegenheidsgroei 1.0 1.0
Productiviteitsgroei 1.2 1.1
Reële BRP-groei 2.2 2.2

32. Vooruitzichten 2013-2020
Waals groeitempo kan licht hoger blijven dan in Vlaanderen
0
1
2
3
4
5
6
1960-73 1974-81 1982-89 1990-99 2000-12 2013-20
Vlaanderen
Wallonië
Reële groei bruto regionaal product
(in % per jaar, periodegemiddeldes)
Bron: Eigen berekeningen o.b.v. NBB (INR), Federaal Planbureau
Middellangetermijnvooruitzichten jaarlijkse reële BRP-groei
(periodegemiddelden, in %)
Vlaanderen Wallonië
KBC 2013
(periode = 2013-2020)
Werkgelegenheidsgroei 0.9 1.2
Productiviteitsgroei 0.6 0.6
Reële BRP-groei 1.5 1.8
Planbureau in 2013
(periode = 2015-2018)
Werkgelegenheidsgroei 0.8 0.7
Productiviteitsgroei 0.9 1.1
Reële BRP-groei 1.7 1.8
Planbureau in 2012
(periode = 2014-2017)
Werkgelegenheidsgroei 1.0 1.0
Productiviteitsgroei 0.9 0.8
Reële BRP-groei 2.0 1.8
Planbureau in 2011
(periode = 2013-2016)
Werkgelegenheidsgroei 1.0 1.0
Productiviteitsgroei 1.2 1.1
Reële BRP-groei 2.2 2.2

33. 3/07/2013
 33
1 Regionale groei: terugblik sinds 1960 & kentering sinds 2000 ?
2 Structurele uitdagingen Waalse economie
3 Een toekomstperspectief op middellange termijn
4 Enkele conclusies
Economische relance in Wallonië ?
Waarover we het zullen hebben

34. Enkele conclusies
 Sinds de jaren 60 lag de economische groei in Wallonië stelselmatig lager dan in
Vlaanderen. Het voorbije decennium kwam aan deze groeiachterstand echter een einde. Dat
reflecteert deels een wat snellere industriële groeidynamiek in Wallonië, maar meer nog een
achteruitgang van het groeitempo van de Vlaamse economie
 Bemoedigend is de kentering in het Waalse industriële beleid, vooral via het Marshallplan dat
de ontwikkeling van nieuwe industriële groeipolen ondersteunt. Ook recente investerings- en
uitvoerstatistieken suggereren dat deze beleidsheroriëntatie stilaan vruchten afwerpt
 Ondanks deze beterschap presteert Wallonië op diverse vlakken evenwel nog altijd zwakker
dan Vlaanderen. De uitvoer (vooral buiten de EU) en het ondernemerschap zijn er minder
ontwikkeld, de productiviteit in de dienstensectoren is er lager, het onderwijs scoort minder
en de structurele werkloosheid blijft hardnekkig hoog
 Als Wallonië deze relatieve zwaktes kan bijsturen, zal het groeitempo er mede dankzij een
minder ongunstige demografie licht hoger blijven dan in Vlaanderen. Dat veronderstelt dan
wel dat Wallonië naast de kentering van het industriële beleid ook maximaal de vruchten
plukt van arbeidsmarkthervormingen, die in alle gewesten nodig zullen zijn om de
werkzaamheidsgraad naar een hoger niveau te tillen

35. www.kbceconomics.be
Plus d’infos ?
Edwin De Boeck, Corporate Chief Economist KBC – Mail : edwin.deboeck@kbc.be – Tél.: 02 429 59 50
Bernard Keppenne, Chief Economist CBC - Mail : bernard.keppenne@cbc.be – Tél.: 02 547 19 25
Société du groupe KBC ● Een onderneming van de KBC-groep