2. Onderdelen
Situatie aan de vraagzijde van de markt
Situatie aan de aanbodzijde van de markt
Conclusies en uitdagingen voor de provincie
Antwerpen
3. I Situatie aan de vraagzijde van
de markt binnen de provincie
Antwerpen
Enkele perspectieven:
Waar gaan de consumenten in Antwerpen
shoppen?
Wat besteden ze via internet
Prijs-kwaliteitsverhouding
Winkelbeleving
13. Internet aankopen per provincie
% Bestedingen DG PG UG
Antwerpen 0,9% 3,7% 1,0%
Limburg 1,0% 3,9% 1,1%
Oost-Vlaanderen 1,1% 3,9% 1,0%
Vlaams-Brabant 1,2% 4,1% 1,1%
West-Vlaanderen 1,1% 3,3% 0,7%
14. 0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025
Extrapolatie van retail verkopen tot 2025: volumes tov 2007 (na
inflatiecorrectie met 2,65% vanaf 2013)
Retail sales na CPI-correctie Online sales na CPI-correctie Offline sales na CPI-correctie
Effect teruglopende bestedingen in fysieke winkels…….
Bron: Eurostat, 2014
15. Veel kopen tegen lage prijzen…..
Primark ziet omzet 16% aantrekken -
RetailDetail
retaildetail.be Primark heeft zijn omzet in het
boekjaar 2013/2014 op vergelijkbare basis met
4,5% zien aantrekken. Inclusief nieuwe winkels
is er sprake van een stijging van de verkopen
met 16%.
21% meer kwartaalomzet voor H&M -
RetailDetail
retaildetail.be Dankzij een beresterke
augustusmaand zag het Zweedse H&M zijn
kwartaalomzet met bijna een vijfde groeien.
Omzet en consumentenbestedingen Ikea
gestegen - RetailDetail
retaildetail.be De omzet van Ikea in het
financiële jaar 2014 steeg met drie procent
naar 28,7 miljard euro.
21. Zoeken naar kostenreductie (ketens – zelfstandig.)
Productie lage lonenlanden
Schaalvergroting / huisvestings- en
personeelskosten omlaag
Periferie: meer ruimte en lagere kosten
Perifereer aanbod zal gaan veranderen: van vooral
doelgericht naar meer recreatief winkelen
Effecten van deze evoluties:
22. Retailers zoeken naar meer onderscheidend
vermogen
Enerzijds prijsvechters: gericht op grote
bevolkingsgroepen
Anderzijds uniciteit, kwaliteit, beleving
Sanering retailers gaande
Effecten van deze evoluties:
23. Strijd om consumenten verhard
Effecten van deze evoluties:
46. Enkele conclusies voor de provincie Antwerpen
Provincie Antwerpen kent veel troeven: hoge koopbinding en
hoge koopattractie vooral vanuit Vlaams-Brabant en Oost- Vlaanderen
Koopstromen met vooral Nederland: kansen en bedreigingen
Relatief sterke bevolkingsgroei en sterke inkomens- ontwikkeling, ook in de
toekomst
Positieve ontwikkeling van de tewerkstelling; wel verschuiving
Twee sporen: stad Antwerpen versus elders
47. Enkele conclusies voor de provincie Antwerpen
Zeer sterke winkelclusters: Antwerpen-centrum en A12
relatief gematigde evolutie van het aanbod
Sterke vergrijzing verwacht
Verjonging in de steden
Omvangrijke leegstand absoluut en per 1.000 inwoners
Leegstand neemt sterk toe en zal blijven stijgen
Filialiseringgraad gemiddeld, maar sterk stijgend
48. Enkele conclusies voor de provincie Antwerpen
Schaalvergroting, druk op prijzen/kosten en filialisering zal
leiden tot extra perifere ruimtevraag komende jaren
Aantrekkingskracht van grotere steden zal op peil bljven
Door ‘opschaling’ toenemende druk op kernwinkelgebieden
in middelgrote en kleinere gemeenten zal blijven toenemen
Extra investeren in de winkelgebieden noodzakelijk
Notes de l'éditeur
Groot onderscheid tussen aantrekkimgskracht steden en gemeenten. Antwerpen op alle punten sterk
Let op: PG Wijnegem al sterker dan Mechelen.
Benadrukken beperkte grensoverschrijdende koopstromen voor prov. Antwerpen
Grensoverschrijdende koopstromen voor prov. Antwerpen vanuit Nederland
Grensoverschrijdende koopstromen voor prov. Antwerpen vanuit Wallonië
Grensoverschrijdende koopstromen voor prov. Antwerpen vanuit Nederland
Slechts 13 van de 70 Antwerpse gemeenten kennen een waarde boven 100. Dus vrij sterke concentratie: naar verwachting zal dat toenemen.
De steden Antwerpen, Mechelen, Turnhout en Lier scoren hoog, en hebben dus voor periodieke goederen een sterke attractie op de omliggende gemeenten. Boechout en Lint (aangewezen op Lier), en Vorselaar, Oud-Turnhout en Ravels (aangewezen op Turnhout) hebben dan ook waardes die ver onder 100 liggen.
Meer keuzes in grotere winkelclusters: bijv. Uplace.
Gevolg: enerzijds trekken grote clusters meer aan: anderzijds hebben veel kleinere clusters een probleem.
Effect: enerzijds schaalvergroting, anderzijds specialisatie
Strijd om de consument: speelt tussen kernwinkelgebieden van gemeenten van verschillende grootte…..
Oost-Vlaanderen scoort in middenmoot
Prognose: (tendens doortrekken) online toenemen, groter deel, waardoor bestedingen in fysieke winkels zullen afnemen
Goedkope winkels scoren prima…..
Prijsdruk zo sterk dat, na correctie van inflatie, kassaprijzen dalen.
Daarnaast: consument wenst winkelbeleving….
Dat investeren noodzakelijk is, tonen deze verschillen in kwaliteit en beleving aan
Maar kansen zijn er volop….
Strijd om de consument: maar ook tussen kernwinkelgebieden en perifere centra
Benadrukken beperkte grensoverschrijdende koopstromen voor prov. Antwerpen
Tempo van de ontwikkelingen in shoppingscenters en shoppingparken ligt vele malen hoger dan die van vrijwel alle binnenstedelijke winkelgebieden. Wijnegem SC investeerde 50 mln in renovatie en uitbreiding: gemiddelde centrumstad?
met 1,3 mln m2 (12%) maar gevuld aanbod met 1 mln (9%).
Niet alleen is het consumentengedrag veranderd: ook aan de aanbodkant speelt dit.
Verschil tussen deze twee is leegstand.
De grootste toename in absolute zin is terug te vinden in de provincie Limburg (337.136 m² op een totaal van 1.522.273 m²), gevolgd door Antwerpen (327.998 m² op een totaal van 3.180.215 m²) en Vlaams-Brabant (272.253 m² op een totaal van 1.512.748 m²). De overige provincies, Oost- en West-Vlaanderen, groeiden elke ongeveer met 225.000 m² in de periode 2008-2014, op een totaal van respectievelijk 2.548.062 m² en 2.549.518 m².
Volgt ongeveer het Vlaams patroon
Figuur 15 geeft verder aan welke gemeenten van de provincie Antwerpen het sterkst geëvolueerd zijn in gevulde m² wvo sinds 2008. Met andere woorden hoe roder de kleur hoe meer het gevuld aanbod (in wvo) is toegenomen, hoe blauwer de kleur hoe meer het gevuld aanbod (in wvo) is afgenomen.
Over het algemeen is de evolutie het meest positief in stad Antwerpen en in het Antwerpse randstedelijke gebied. Ook Turnhout kende een sterk positieve evolutie op vlak van gevuld wvo, net als de kleinere gemeenten Olen, Zandhoven, Bornem en Puurs. Over het algemeen heeft de meest negatieve evolutie op vlak van wvo zich voorgedaan in het centrum van de provincie Antwerpen, met dalingen van meer dan 15% in Vorselaar, Retie, Nijlen, Rijkevorsel, Westerlo en Wuustwezel.
Op basis van deze gegevens wordt duidelijk dat het aanbod in Vlaams-Brabant ondanks de sterke groei nog steeds beperkt is in vergelijking met de andere Vlaamse provincies. Ook de leegstand per 1.000 inwoners is in deze provincie duidelijk het laagst. De andere sterke groeier, de provincie Limburg, heeft een veel groter aanbod per 1.000 inwoners. De marktruimte in de provincie Limburg is dus waarschijnlijk beperkter. Dit wordt deels bevestigd door de grote hoeveelheid leegstaande winkelvloeroppervlakte per 1.000 inwoners. Deze is duidelijk het hoogst in Limburg. De provincie West-Vlaanderen heeft overigens het grootste aanbod per 1.000 inwoners van alle provincies.
Prognose: (tendens doortrekken) online toenemen, groter deel, waardoor bestedingen in fysieke winkels zullen afnemen
Prognose: (tendens doortrekken) online toenemen, groter deel, waardoor bestedingen in fysieke winkels zullen afnemen
Op figuur 18 staat in relatieve zin (%) weergegeven hoeveel leegstand er anno 2014 is in de gemeenten van de provincie Antwerpen. Hoe donkerder de rode kleur, hoe meer leegstand we terugvinden in het winkelapparaat van de desbetreffende gemeente. De lichtste kleuren (na wit) duiden die gemeenten aan die zich binnen de frictieleegstand bevinden, wat de meest gezonde situatie is voor het goed functioneren van de detailhandel in de gemeente.
De hoogste leegstand (s.s.) vinden we terug in Boom (24%), gevolgd door Baarle-Hertog (19,8%), Niel (18,8%) en Mortsel (17,9%). Ook in stad Antwerpen en in enkele gemeenten van de Antwerpse agglomeratie is de leegstand relatief hoog. In het centrale deel van de provincie kennen de meeste gemeenten een leegstand die binnen de grenzen van de frictieleegstand valt.
De gemeenten met de sterkste afnames qua leegstand liggen verspreid over de provincie. In Vosselaar, Laakdal, Putte, Schelle en Wommelgem bedroeg de daling meer dan 30%. In een aantal gemeenten is de leegstand sinds 2008 dan weer sterk gestegen, in sommige gevallen een verviervoudiging of meer. Het gaat om de gemeenten Wuustwezel, Westerlo, Sint-Katelijne-Waver, Puurs, Hove, Duffel en Lint.
In sommige gemeenten gaat een sterke stijging van de totale winkelvloeroppervlakte gepaard met een sterke stijging van de leegstand, zoals Olen en Puurs. Toch zien we in sommige gevallen een daling van de winkelvloeroppervlakte gepaard gaan met een stijging van de leegstand, zoals in Wuustwezel, Rijkevorsel en Westerlo. Ten slotte zijn er ook gemeenten waar een dalende leegstand gepaard gaat met een stijgende winkelvloeroppervlakte. Dit was vooral het geval in Wommelgem en Zandhoven. Zeer waarschijnlijk wordt dit verklaard door het fenomeen dat een deel van de leegstand van functie verandert (van winkel naar woning). Voor Locatus is het dan geen winkel meer en daalt dus zowel het aanbod als geheel als de leegstand.
Situatie verschilt per regio of zelfs per gemeente.
Wel bevestiging dat er globaal genomen overcapaciteit is en dat verdere sanering aan de orde zal zijn.
We sluiten af met een paar kaartjes….
Gemeenten Prov. Antwerpen in Vlaams perspectief
Winkelclusters Prov. Antwerpen in Vlaams perspectief
Tewerkstelling Detailhandel + Horeca = 100.000 personen / ruim 22% van het totaal
Verschuiving van winkelpersoneel naar logistiek. Ander competenties: van communicatieve en verkoopsvaardigheden, vakkennis en representativiteit naar laaggeschoolde arbeid met weinig competenties in de DC’s.
Afvloeiing naar nederland ten minste 190 mln per jaar, voral uit de grensstreek. Toevloeiing geen harde cijfers, maar vooral naar de stad Antwerpen.
Verjonging: op zich positief, biedt ook kansen voor nieuwe winkelconcepten, maar minder koopkrachtig publiek, dus druk op prijs zal nog verder toenemen.
eegstand van 281.000 m² (8,5%)