De Academische Werkplaats: Bureau Studie Succes Hogeschool Leiden
Workshop Loopbaanpaspoort
1. Cross the line
• Wie herkent het beeld dat leerlingen en studenten in grote
getale binnen afzienbare tijd stoppen met de opleiding of
switchen?
• Wie heeft een zoon, dochter, neef, nicht die een keer gestopt
of geswitcht is met een opleiding?
• Wie is zelf wel eens geswitcht of gestopt?
• Wie voert wel eens een loopbaangericht gesprek met
leerlingen?
• Wie spreekt regelmatig met anderen over zijn of haar
loopbaan?
• Wie is al bekend met de 5 loopbaancompetenties?
2. Het grote LOB congres in de keten
‘Praten is zilver, ervaren is goud
Loopbaanoriëntatie en –begeleiding in het
VO, MBO en HO’
7 maart 2013
Marionette Vogels (KPC Groep)
Nard Kronenberg
4. Kranten staan er vol van
Ge pu blice e r d op: 1 0 .1 1 .1 2 0 6 :0 0 D a gbla d D e Lim bu r ge r
I n ve st e r e n in m e e r e n be t e r e in dividu e le be ge le idin g va n
le e r lin ge n ve r be t e r t de a a n slu it in g t u sse n on de r w ij s e n
a r be idsm a r k t .
H e t a cce n t ligt n u st e r k op de vr a a g w e lk e ople idin g
ie m a n d le u k vin dt . Er w or dt m inde r ge k e k e n n a a r h e t
w e r k da t m e n da a r la t e r m e e ga a t doe n .”
I n h e t v e r le de n be cij fe r de h e t Re se a r ch ce n t r u m voor
On de r w ij s e n Ar be idsm a r k t , ve r bon de n a a n de UM , a l
e e n s da t ve r k e e r de st u die k e u ze s de m a a t sch a ppij bij n a
ze s m ilj a r d pe r j a a r k ost e n .
- Kronenberg & Collega’s -
6. Een goede loopbaanleeromgeving =
• Waar de praktijk de leeromgeving is (werk,
stage, ‘het leven’, hobby, bijbaantje)
• Waar altijd een gesprek plaatsvindt n.a.v. een
concrete praktijkervaring
• Waar de docent de leerling aanzet tot het
stellen van de juiste vraag (aan zichzelf of aan
een ander)
- Kronenberg & Collega’s -
9. Loopbaangesprek
‘Praten is zilver, ervaren is goud’
Waarde Meerwaarde Waarde
- Kronenberg & Collega’s -
10. Ervaring
Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Keuze
Wat is een relevante Kwaliteitenreflectie
Netwerken vervolgstap gezien leervraag of Wat deed je hierin heel
Wie heb je nodig voor onderzoek over jezelf of werk prestatiedoel (binnen of buiten de school)
dat bij je past/ om iets uit te proberen of te Wat is nog nodig om tot een goede keuze
voor sector of opleiding te komen?
goed?
bewijzen? In welke situatie (binnen of buiten school) deed je
Wie zit er in je netwerk? dit ook heel goed?
Hoe ziet je netwerk er uit (kwaliteit/kwantiteit) Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe ga contact leggen? Hoe noem je deze kwaliteit?
Wat doe je om contact te houden met mensen in je
netwerk? Zelfbeeld
Motievenreflectie
Netwerk Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Wat raakte jou?
Werk & Herken je dit in andere situaties?
Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Opleidingsbeeld Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
/toekomstdroom willen noemen?
Toekomstbeeld
Loopbaansturing Prestatiebewijs Werkexploratie
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Hoe ziet het werk/de opleiding er uit?
Wat wil je onderzoeken over -wat moet je doen/kunnen/willen?
jezelf/werk? -wat zijn moeilijke aspecten/dilemma’s
Wat wil je uitproberen, leren en bewijzen? -hoe wordt hier mee omgegaan?
Welke activiteit/ervaring is daar voor nodig (binnen of buiten -wat zijn uidagingen/onwikkelingen?
de school)? Kun en wil jij dit werk/deze opleiding doen?
Hoe kun je dit organiseren? Welke werkzaamheden passen het beste bij jou?
Waar zit de uitdaging in?
Wat is je volgende stap en waar moet het toe leiden
(toekomstbeeld)?
Wat is er voor nodig om een goede keuze te maken?
Hoe hebben eerdere keuzes/activiteiten uitgepakt?
12. Kwaliteitenreflectie
Beschouwen van sterke kanten die van belang
zijn voor de loopbaanontwikkeling
Sterke kanten die in verschillende situaties
kunnen worden ingezet en waarmee iemand
zich onderscheidt van anderen
- Kronenberg & Collega’s -
13. Kwaliteitenreflectie
Ontdek je talent
1. Welke kwaliteiten van u worden gemakkelijk opgemerkt en benoemd?
2. Welke kwaliteiten van u liggen minder aan de oppervlakte?
3. Welke kwaliteiten zijn zichtbaar(der) op uw werk?
4. Welke kwaliteiten zijn zichtbaar(der) in uw prive situatie?
1. In hoeverre maakt u gebruik van deze kwaliteiten?
2. Wat valt u op?
- Kronenberg & Collega’s -
14. Kwaliteitenreflectie
Ontdek je talent
Noteer 1 of meer kwaliteiten of talenten in uw loopbaanpaspoort
- Kronenberg & Collega’s -
16. Motievenreflectie
Waar ga en sta je voor?
Zegt iets over wat je de moeite waard vindt en zegt iets over je
leefregels.
Inzicht in leefregels is van belang voor het ontwikkelen van een
(arbeids)identiteit; om te kunnen onderzoeken aan wat voor
soort mensen en soort werk iemand zich wil en kan verbinden.
- Kronenberg & Collega’s -
17. Leefregels
Probeer voor jezelf 3 leefregels op te schrijven.
Voorbeelden:
– Geniet zo veel mogelijk, je leeft maar 1 keer
– Ontwikkel je talenten
– Wees onafhankelijk in je denken en doen
- Kronenberg & Collega’s -
18. Motievenreflectie
Waar ben je de afgelopen tijd super enthousiast over geweest?
Wat zegt dit over je motieven?
Waar heb je de laatste tijd wakker van gelegen?
Welke leefregel ligt hier aan ten grondslag?
Noteer 1 of meer motieven en/of leefregel(s) of in je loopbaanpaspoort
- Kronenberg & Collega’s -
19. Ervaring
Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Kwaliteitenreflectie
Wat deed je hierin heel goed?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed je dit
ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe noem je deze kwaliteit?
Motievenreflectie
Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Zelfbeeld Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Netwerk Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
Werk & /toekomstdroom willen noemen?
Opleidingsbeeld
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Toekomstbeeld
Prestatiebewijs
21. Werkexploratie
Onderzoeken van werk, werkplek en werkveld
Onderzoeken van ontwikkelingen, uitdagingen, cultuur en
problemen in werk(situaties) waar je aan wilt werken op een
manier die bij je past.
- Kronenberg & Collega’s -
22. Opdracht
• Wat is er voor jou zo aantrekkelijk aan werken in het
onderwijs? Of elders?
• Welke dilemma’s of vragen triggeren je het meest?
• Waar moet jouw
werkomgeving aan
voldoen?
Noteer enkele
Werk(plek)criteria
in je loopbaanpaspoort.
- Kronenberg & Collega’s -
24. Loopbaansturing
Loopbaansturing is kansen creëren!
Zoals werkexploratie zicht richt op het kansen
ontdekken, richt loopbaansturing zich op kansen creëren
- Kronenberg & Collega’s -
25. Loopbaansturing
Het gaat hierbij om stappen nemen, onderhandelen, keuzes
maken, nieuwe dingen leren en ervaringen opdoen om werk te
kunnen doen dat bij je past
Een loopbaanactie moet haalbaar en voldoende uitdagend zijn.
Het gaat om stappen die morgen gezet kunnen worden, in plaats
van doelen die na jaren moeten worden bereikt
- Kronenberg & Collega’s -
26. Loopbaansturing
Bepaal een loopbaandoel
• Schrijf het doel op een papier
• Ga aan de ene kant staan en leg het doel aan de andere kant
• Geef met een geeltje aan wat er moet gebeuren voor het doel bereikt moet
worden (acties, mensen benaderen, voorwaarden scheppen, dingen leren)
• Leg dit geeltje neer op de afstand tussen het doel en waar je nu staat
• Wat is de stap die daarvoor moet gebeuren?
• Enzovoort, net zolang tot je de eerst stap in een keer kan overbruggen
Noteer in je loopbaanpaspoort een (loopbaan) doel.
- Kronenberg & Collega’s -
28. Netwerken
Voor loopbaansturing kan gebruik worden gemaakt van anderen, van
een netwerk.
Netwerken heeft betrekking op het opbouwen, gebruiken en
onderhouden van netwerkcontacten die van belang zijn voor de
ontwikkeling van de loopbaan.
Kwantiteit en kwaliteit zijn van
belang.
- Kronenberg & Collega’s -
29. Netwerkweb
Jan
Ali
NARD
MARIONETTE LIDA
BERTIE
Jaap
Esther
Isha
Bea
- Kronenberg & Collega’s -
31. Netwerkverlanglijstje
Schrijf een vraag of wens op.
Geef deze vraag of wens mee aan je buurman of buurvrouw.
Je gaat voor je buurman of buurvrouw in deze zaal op zoek en komt terug
met een concrete tip of contact voor de ander.
Noteer in je loopbaanpaspoort een nieuw interessant netwerkcontact.
- Kronenberg & Collega’s -
32. Activeren tot netwerken
Evt eigen network inzetten
Ervaring Actief luistern
Valideren
Waar was je trots op?
Feedback geven op netwerk en netwerken Waarderen: kwaliteiten/motieven benoemen
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Expertise inbrengen over netwerken Aanzetten tot nadenken
Wat kon je niet los laten?
Relateren aan andere situaties
Wanneer voelde je je super/rot?
Laten interpreteren van eigen kwaliteit/motief
Keuze
Wat is een relevante vervolgstap gezien
leervraag of prestatiedoel (binnen of buiten de
school)
Wat is nog nodig om tot een goede keuze
Kwaliteitenreflectie
Wat deed je hierin heel goed?
Netwerken voor sector of opleiding te komen?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed je
Wie heb je nodig voor onderzoek over jezelf of werk dit ook heel goed?
dat bij je past/ om iets uit te proberen of te Ben je hier altijd al goed in geweest?
bewijzen? Hoe noem je deze kwaliteit?
Wie zit er in je netwerk?
Hoe ziet je netwerk er uit (kwaliteit/kwantiteit)
Hoe ga contact leggen? Motievenreflectie
Wat doe je om contact te houden met mensen in je Wat maakte deze ervaring bijzonder?
netwerk?
Zelfbeeld Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Netwerk Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
Werk & /toekomstdroom willen noemen?
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Opleidingsbeeld
Toekomstbeeld
Loopbaansturing Werkexploratie
Wat wil je onderzoeken over jezelf/werk? Prestatiebewijs Hoe ziet het werk/de opleiding er uit?
Wat wil je uitproberen, leren en bewijzen? -wat moet je doen/kunnen/willen?
Welke activiteit/ervaring is daar voor nodig (binnen of buiten -wat zijn moeilijke aspecten/dilemma’s
de school)? -hoe wordt hier mee omgegaan?
Hoe kun je dit organiseren? -wat zijn uidagingen/onwikkelingen?
Waar zit de uitdaging in? Kun en wil jij dit werk/deze opleiding doen?
Wat is je volgende stap en waar moet het toe leiden Welke werkzaamheden passen het beste bij jou?
(toekomstbeeld)?
Wat is er voor nodig om een goede keuze te maken? Doorvragen
Hoe hebben eerdere keuzes/activiteiten uitgepakt? Samenvatten
Nagaan wat nog nodig is
Activeren tot onderzoeken van zelf en werk Aanzetten tot verder onderzoeken
Activeren tot experimenteren en bewijzen Feedback
Helpen formuleren van nieuwe leervraagprestatiedoel Laten interpreteren van werkzaamheden die passen
33. Blauwe balletje
• Wat van je blauwe balletje (via het paspoort) is gevuld?
• Het doel van loopbaanreflectiegesprekken is dat
leerlingen/deelnemers
– een beter zelfbeeld
– toekomstbeeld,
– opleidingsbeeld ontwikkelen
– beseffen dat ze zelf het stuur in handen hebben en kunnen houden
– en beschikken over een groot netwerk dat onderhouden moet worden
wil je het kwalitatief kunnen benutten.