Dit document beschrijft de zinsstructuur voor het opstellen van regels. Een zinsstructuur is een basispatroon of -sjabloon in natuurlijke taal dat gebruikt kan worden voor het formuleren van een bepaald soort regel op een consistente en georganiseerde manier.
Het doel van de zinsstructuren is dat bedrijfsregels er gemakkelijker door begrepen worden. Ze helpen ook te garanderen dat verschillende medewerkers die een grote verzameling bedrijfsregels opstellen dezelfde ideeën op dezelfde wijze uitdrukken. Deze consistentie zou niet mogelijk zijn als bedrijfsregels in een volledig “vrije vorm” opgesteld zouden mogen worden.
DIt is een vertaling uit het Engels. Het oorspronkelijke engelse document: https://www.slideshare.net/secret/lWrq7W1p43r7pZ
RulesSpeak: Het opstellen van bedrijfsregels in begrijpelijk Nederlands
1. Dit materiaal is beschikbaar gesteld door LibRT B.V., specialist in bedrijfsregels opstellen en toepassen en samenspraak met Business
Rule Solutions, LLC, the Business Rule Technique Company.
Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -1-
RuleSpeakR Zinsstructuur
Het opstellen van bedrijfsregels in begrijpelijk
Nederlands (als natuurlijke taal).
De originele Engelse versie is opgesteld door …
Ronald G. Ross
Oprichter & Directeur, Business Rule Solutions, LLC, www.BRSolutions.com
Uitgever, Business Rules Journal, www.BRCommunity.com
Deze Nederlandse versie is opgesteld door …
S. Spreeuwenberg
Oprichter & Directeur, LibRT B.V., www.librt.com
Met dank aan dr. S. Hoppenbrouwers, Radboud Universiteit Nijmegen
Versie 2.3
RuleSpeak is één van de drie referentie notaties die gebruikt zijn tijdens de ontwikkeling
van de standard Semantics of Business Vocabulary and Business Rules (SBVR) en sluit aan
bij deze standaard.
RuleSpeakR is een techniek behorende bij ProteusR –
de BRS methode voor bedrijfsanalyse en bedrijfsregels.
Commentaar en suggesties kunt u sturen aan Nederlands_rulespeak@rulespeak.com
Dit materiaal mag vrijuit gebruikt worden binnen een bedrijf en zonder winstoogmerk.
Commercieel gebruik of reproductie van enig onderdeel van dit materiaal is verboden
zonder schriftelijke toestemming van Business Rule Solutions, LLC (BRS) en LibRT B.V.
2. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -2-
Gelieve contact op te nemen met BRS of LibRT voor voorwaarden omtrent licenties en
gebruik. Deze notitie moet in alle reproducties worden overgenomen.
3. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -3-
RuleSpeakR Zinsstructuren
Het opstellen van bedrijfsregels in begrijpelijk
Nederlands (als natuurlijke taal).
Wat is een Zinsstructuur?
Definitie en DoelDefinitie en DoelDefinitie en DoelDefinitie en Doel....
Een zinsstructuur is een basispatroon of -sjabloon in natuurlijke taal dat gebruikt
kan worden voor het formuleren van een bepaald soort regel op een consistente en
georganiseerde manier. Iedere zinsstructuur is bedoeld voor één bepaald soort
aanwijzing1
.
Het doel van de zinsstructuren is dat bedrijfsregels er gemakkelijker door
begrepen worden. Ze helpen ook te garanderen dat verschillende medewerkers die een
grote verzameling bedrijfsregels opstellen dezelfde ideeën op dezelfde wijze uitdrukken.
Deze consistentie zou niet mogelijk zijn als bedrijfsregels in een volledig “vrije vorm”
opgesteld zouden mogen worden.
Zinsstructuren zijn niet technisch van aard. Met andere woorden, ze
representeren geen formele taal of syntax voor het implementeren van bedrijfsregel met
behulp van een software ontwikkel platform (zoals een rule engine). In plaats daarvan
zijn de patronen toegesneden op het uitdrukken van bedrijfsregels zo dat de
communicatie op business niveau verbetert.
Succesfactoren voor het werken met deSuccesfactoren voor het werken met deSuccesfactoren voor het werken met deSuccesfactoren voor het werken met de zinsstructuren.zinsstructuren.zinsstructuren.zinsstructuren.
Welke zaken zijn van belang– en welke zijn niet van belang – tijdens het gebruik
van de RuleSpeak zinsstructuur? De wijze waarop een bedrijfsregel geïmplementeerd zal
worden in een programmeer taal of rule engine is een van de zaken die geen rol mogen
spelen. Wat vooral van belang is, is de effectiviteit van de communicatie over de
bedrijfsvoering. Voor diegenen die verantwoordelijk zijn voor de technische
implementatie blijkt het soms moeilijk om dit perspectief te hanteren. Zij nemen liever
meteen de stap naar de het automatiseringsperspectief. Maar dat helpt niet bij het
opstellen van heldere en beknopte bedrijfsregels vanuit een bedrijfsmatig perspectief.
1
Noot van de vertalers: het Engelse woord ‘guidance’ is vertaald naar ‘aanwijzing’ of ‘aansturing’, afhankelijk
van welk woord het beste past in de context. We gebruiken bewust niet ‘richtlijn’; dat zou een goede vertaling
zijn van ‘guideline’.
4. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -4-
Het gebruik van de zinsstructuren om bedrijfsregels op te stellen vereist wel enige
zelfdiscipline en kennis. Deze zaken doet men op middels praktijkervaring en begrip van
de principes. Deze principes worden verderop in dit document uitgewerkt.
Tot slot is het belangrijk dat men begrijpt op welk detailniveau de zinsstructuren
gebruikt dienen te worden. Zoals eerder aangegeven zijn de zinsstructuren niet bedoeld
voor systeemontwerpen of automatisering. Ze zijn ook niet bedoeld voor het hoogste
niveau van aansturing, zoals wetgeving, regelgeving, beleid, contracten, etc.
In plaats daarvan zijn de zinsstructuren bedoeld voor wat een ‘werkbare
aanwijzing’ genoemd wordt. Werkbare bedrijfsregels worden dagelijks gebruikt om
operationele beslissingen te nemen in een bedrijf. Een medewerker die voldoende
geautoriseerd is en kennis heeft van het begrippenkader moet werkbare bedrijfsregels
direct kunnen toepassen in de dagelijkse gang van zaken.
Vaak zijn deze werkbare bedrijfsregels een interpretatie van een hogere vorm van
een aansturing zodanig dat hun bedoeling duidelijk, ondubbelzinnig, en concreet wordt.
De zinsstructuren helpen hierbij door voorspelbare patronen aan te bieden. Ook als de
werkbare bedrijfsregels op basis van bestaande systemen of documenten
“gereconstrueerd” worden (reverse engineering), of op basis van interviews met
deskundigen tot stand komen, moet een werkbare bedrijfsregel de bedoeling van de bron
verduidelijken.
Over het taalgebruikOver het taalgebruikOver het taalgebruikOver het taalgebruik....
• “DientDientDientDient” – Het woord “dient” is in de context van bedrijfsregels de beste vertaling van
het Engelse “must”. Toch heeft dit woord niet de voorkeur voor het opstellen van
regels in begrijpelijk Nederlands omdat de associatie met ambtelijk en ouderwets
taalgebruik sterk is en een lichte afkeur oproept bij de meeste deskundigen.
• “MagMagMagMag” – Het woord ‘mag’ wordt alleen gebruikt om aan te geven dat iets toegestaan is
(of niet toegestaan is). Het woord ‘mag’ wordt niet gebruikt in de betekenis “tot iets in
staat zijn” of “mogelijk zijn”. Helaas heeft het werkwoord ‘mogen’ deze dubbele
betekenis in het Nederlands en bestaat er geen goed alternatief. Gelukkig blijkt uit
ervaring dat de correcte betekenis “is toegestaan’ intuïtief de meest waarschijnlijke is.
• “Mag niet”“Mag niet”“Mag niet”“Mag niet” –––– Een directe vertaling van de Engelse constructie ‘must not” met “moet
niet” levert zinnen waarvan men zich afvraagt wat de betekenis is. Hoewel “moet
niet” een valide constructie is die gebruikt wordt in zinnen als “Je moet niet praten
maar doen” en “Het moet niet gekker worden”, wordt deze constructie niet gebruikt
om aan te geven dat iets nooit mag. Intuitief geeft de constructie “mag niet” al de
betekenis dat het nu niet mag, morgen niet mag en nooit niet mag. Het vervangen van
“moet niet” door “mag niet” wordt daarom gebruikt in regels.
• “Als”“Als”“Als”“Als” – Hoewel het woord “als” veel gebruikt wordt om een voorwaarde te
introduceren in een zin is in de context van bedrijfsregels gekozen voor het iets
5. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -5-
formelere “indien”. De reden is dat het woord “als” in het Nederlands drie
verschillende betekenissen heeft, die corresponderen met die van de woorden ‘zoals’,
‘wanneer’ en ‘indien’. RuleSpeak gebruikt ‘als’ alleen in de betekenis van ‘zoals’. Is er
sprake van een voorwaarde dan wordt ‘indien’gebruikt, bij de aanduiding van een tijdstip
‘wanneer’.
•
• “Enkel”“Enkel”“Enkel”“Enkel” –––– Het woord “enkel” is een synoniem van het woord “alleen”. Beide woorden
hebben verschillende betekenissen. Het woord “alleen”, als bijwoord, heeft expliciet
en enkel de betekenis “onder voorbehoud” die nodig is bij het schrijven van regels en
voorwaarden. Daarom wordt de voorkeur gegeven aan dit woord.
Basisconcepten
Begrip van de basisideeën over het opstellen van bedrijfsregels helpt om ze
effectief op te schrijven. De belangrijkste principes uit dit gedachtegoed zijn als volgt.
De formulering van een regel moet een sleutelwoorDe formulering van een regel moet een sleutelwoorDe formulering van een regel moet een sleutelwoorDe formulering van een regel moet een sleutelwoord bevattend bevattend bevattend bevatten....
Iedere regel kan geformuleerd worden als een zin die één van de volgende
woorden bevat:
• “moet”
• “mag niet”
• “(mag) alleen”
Deze woorden worden de RuleSpeak sleutelwoorden voor regels genoemd. Het is
belangrijk dat iedere formulering van een regel precies één van deze woorden bevat.
Er zijn twee soorten werkbare aanwijzingenEr zijn twee soorten werkbare aanwijzingenEr zijn twee soorten werkbare aanwijzingenEr zijn twee soorten werkbare aanwijzingen....
Een bedrijfsregel werkt altijd beperkend op de vrijheid van handelen.. De
aanwezigheid van één van de twee sleutelwoorden voor regels in een zin geeft deze
bedoeling duidelijk weer.
Veel van de uitspraken die gebruikt worden om de bedrijfsvoering aan te sturen
zijn bedrijfsregels. Soms hebben we echter te maken met waardevolle en werkbare
aanwijzingen die het handelen niet beperken. Zulke uitspraken, die simpelweg aangeven
dat iets mag, of dat iets niet hoeft, noemen we een advies.
Een advies mag geen van de sleutelwoorden voor regels bevatten. In plaats daarvan moet
een advies precies één van de volgende twee RuleSpeak sleutelwoorden voor advies
bevatten:
6. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -6-
• “mag”
• “hoeft niet”
Let op dat het woord “mag” samen met het woord “alleen” of “niet”in dezelfde zin
altijd een regel is, en geen advies. Adviezen en regels zijn allebei aanwijzingen.
Iedere aanwijzing heeft een zinsstructuur.Iedere aanwijzing heeft een zinsstructuur.Iedere aanwijzing heeft een zinsstructuur.Iedere aanwijzing heeft een zinsstructuur.
De zinsstructuur weerspiegelt het soort aanwijzing dat een zin uitdrukt.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de RuleSpeak zinsstructuren. Voorbeelden
van aanwijzingen volgen later.
7. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -7-
Tabel 1. RuleSpeakTabel 1. RuleSpeakTabel 1. RuleSpeakTabel 1. RuleSpeak zinsstructurenzinsstructurenzinsstructurenzinsstructuren
ZinsstructuurZinsstructuurZinsstructuurZinsstructuur BeschrijvingBeschrijvingBeschrijvingBeschrijving Kan gebruikt worden om:Kan gebruikt worden om:Kan gebruikt worden om:Kan gebruikt worden om:
1.0 Een bedri1.0 Een bedri1.0 Een bedri1.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.jfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.jfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.jfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.
… moet … Geeft aan dat iets verplicht is. Voor een bepaalde bestelling
een kredietwaardigheidseis
stellen.
… moet
worden
berekend als …
Geeft aan dat een wiskundige
bewerking (plus, min, maal etc.)
uitgevoerd moet worden om een
resultaat te berekenen.
Een formule die aangeeft hoe
de jaarlijkse omzet van een
klant berekend moet
worden.
… moet
beschouwd
worden als …
indien …
Geeft aan hoe iets
geclassificeerd moet worden als
aan bepaalde voorwaarden is
voldaan.
De voorwaarden waaronder
een klant gemarkeerd wordt
als een klant met een hoog
risico.
… moet
uitgevoerd
worden …
wanneer …
Geeft aan dat een proces of
procedure uitgevoerd moet
worden zodra aan bepaalde
voorwaarden is voldaan.
Aanvullen van de voorraad
als de hoeveelheid onder een
bepaald punt komt.
2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan
… mag niet … Geeft aan dat iets niet is
toegestaan.
Geen producten verkopen
aan een klant die gemarkeerd
wordt als een klant met een
hoog risico.
3.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan3.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan3.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan3.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan
… mag …
alleen …
Geeft aan dat iets in bepaalde
situaties is toegestaan.
Voor een bepaalde bestelling
een kredietwaardigheidseis
stellen en deze eis voor
anderen laten vervallen.
4.0 Een advies4.0 Een advies4.0 Een advies4.0 Een advies datdatdatdat aangeeft dat iets is toegestaanaangeeft dat iets is toegestaanaangeeft dat iets is toegestaanaangeeft dat iets is toegestaan
… mag … Geeft aan dat iets soms is
toegestaan.
Verduidelijk dat iedere klant
een account kan hebben.
5.0 Een advies d5.0 Een advies d5.0 Een advies d5.0 Een advies datatatat aangeeft dat iets niet verplicht is.aangeeft dat iets niet verplicht is.aangeeft dat iets niet verplicht is.aangeeft dat iets niet verplicht is.
… hoeft niet… Geef aan dat iets niet verplicht
is.
Verduidelijk dat sommige
klanten geen
kredietwaardigheidseis
hebben.
8. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -8-
De formulering van een aanwijzing moet een volledige zin zijn.De formulering van een aanwijzing moet een volledige zin zijn.De formulering van een aanwijzing moet een volledige zin zijn.De formulering van een aanwijzing moet een volledige zin zijn.
Het Nederlands helpt om gedachten (stellingen) in zijn geheel te communiceren
middels grammaticale regels voor het vormen van goede zinnen. Volg deze regels bij het
opstellen van alle aanwijzingen strikt en met overtuiging op.
Iedere aanwijzing moet een onderwerp hebben.Iedere aanwijzing moet een onderwerp hebben.Iedere aanwijzing moet een onderwerp hebben.Iedere aanwijzing moet een onderwerp hebben.
De meeste zinnen in het Nederlands hebben een expliciet onderwerp. Het
onderwerp (ruwweg: het zinsdeel dat aangeeft waarover de zin gaat) kan in het
Nederlands op een aantal posities in de zin voorkomen.
RuleSpeak schrijft voor dat een aanwijzing een expliciet onderwerp moet hebben
aan het begin van de zin. Enkelvoud heeft daarbij de voorkeur. Deze aanpak bevordert
duidelijkheid en consistentie.
Veel notaties in de IT worden gekenmerkt door een “als … dan…” structuur om
bedrijfsregels te implementeren in een rule engine of programmeertaal. Met zo’n notatie
staat het werkelijke onderwerp na het woord “dan” (of het vaak onvertaalde “then”), en
dat is dus ongewenst. Deze notatie voelt niet natuurlijk aan, Bovendien kunnen op deze
manier niet alle soorten aanwijzingen uitgedrukt worden. Wat is, bijvoorbeeld, de “als”
in de aanwijzing “van iedere medewerker moet de naam bekend zijn”?
Een aanwijzing mag verwijzen naar een concreet ding, persoon of momentEen aanwijzing mag verwijzen naar een concreet ding, persoon of momentEen aanwijzing mag verwijzen naar een concreet ding, persoon of momentEen aanwijzing mag verwijzen naar een concreet ding, persoon of moment
in de tijd (instantie).in de tijd (instantie).in de tijd (instantie).in de tijd (instantie).
Een instantie is één specifiek individu, in tegenstelling tot een algemeen concept
(type). Op dezelfde manier als verwezen wordt naar een algemeen concept, mag in een
aanwijzing naar een instantie verwezen worden. Bij twijfel of een woord verwijst naar
een instantie, of naar een algemeen concept, wordt het woord dat verwijst naar de
instantie tussen aanhalingstekens geplaatst.
Voorbeeld: De aangifte voor de Nederlandse inkomstenbelasting moet elk jaar voor 1 april
zijn ingediend..
In dit voorbeeld is er geen kans op verwarring want er is maar één “1 april” in een
kalenderjaar en maar één land met de naam “Nederland”.
Voorbeeld: De sticker “ontvlambaar” moet zichtbaar zijn op een tank die brandbare
stoffen bevat.
In dit voorbeeld refereert het woord “ontvlambaar” naar een bepaalde sticker, en
niet naar een categorie van stickers (stickers die ontvlambaar zijn). Daarom is het woord
“ontvlambaar” tussen aanhalingstekens geplaatst.
Bepalingen voor aanwijzingenBepalingen voor aanwijzingenBepalingen voor aanwijzingenBepalingen voor aanwijzingen....
9. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -9-
De meeste aanwijzingen bevatten een bepaling betreffende de situatie waarin zij
van toepassing zijn. Vaak wordt deze indicatie voorafgegaan door het woord ‘indien’.
Voorbeeld: Een bestelling moet verzekerd zijn indien de waarde van de bestelling hoger
is dan € 500.
Vaak kan deze betekenis ook zonder “indien” worden verwoord.
Voorbeeld: Een gepensioneerde medewerker mag niet toegewezen worden aan een team.
In dit geval verbijzondert het bijvoeglijk naamwoord ‘gepensioneerde’ het woord
‘medewerker’ direct. Deze natuurlijke vorm van bepaling kan goed gebruikt worden.
Voorbeeld: De verzendkosten mogen alleen kwijtgescholden worden voor een bestelling
die geplaatst is door een Nederlandse klant.
In dit voorbeeld wordt “een bestelling” op natuurlijke wijze beperkt door de bijzin
“die geplaatst zijn door een Nederlandse klant”. Dit is ook mogelijk.
Aanwijzingen die alleen van toepassing zijn op een bepaald moment in deAanwijzingen die alleen van toepassing zijn op een bepaald moment in deAanwijzingen die alleen van toepassing zijn op een bepaald moment in deAanwijzingen die alleen van toepassing zijn op een bepaald moment in de
tijd.tijd.tijd.tijd.
Het woord ‘indien’ geeft aan dat een bepaling doorlopend van toepassing is. Het
woord “wanneer” moet gebruikt worden indien een aanwijzing alleen van toepassing is
op een bepaald moment of in een bepaalde periode.
Voorbeeld : Het totale inschrijvingsbedrag dat een student verschuldigd is per semester
moet gelijk zijn aan $5,065 wanneer de student zich registreert voor dat semester.
Zo gezegd is de bedrijfsregel alleen van toepassing op het tijdstip wanneer een
student zich registreert voor een semester. Op ieder ander tijdstip is de bedrijfsregel niet
van toepassing en zal het totale inschrijvingsbedrag mogelijk niet $5,065 (maar hoger of
lager uitvallen)2 .
2
Dit voorbeeld sluit slecht aan op de praktijk en belevingswereld in Nederland, om dit te benadrukken zijn de
bedragen in Dollar gelaten.
10. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -10-
Iets onder bepaalde voorwaarden toestaanIets onder bepaalde voorwaarden toestaanIets onder bepaalde voorwaarden toestaanIets onder bepaalde voorwaarden toestaan....
De zinsstructuur “… mag… indien …” (zonder het woord “alleen”) moet
vermeden worden. Zinnen met deze structuur kunnen gemakkelijk verkeerd
geïnterpreteerd worden.
Voorbeeld: Een artikel mag geretourneerd worden indien een bewijs van aankoop
aangeleverd wordt.
Deze zin geeft een advies. De zin zegt alleen iets over de situatie waarbij een
bewijs van aankoop aangeleverd wordt. Er wordt niets gezegd over de situatie waarbij
geen bewijs van aankoop aangeleverd wordt. Waarschijnlijk bedoelde men te zeggen dat
het niet toegestaan is een artikel te retourneren zonder bewijs van aankoop. Er van
uitgaande dat dit de betekenis is die bedoeld wordt moet het sleutelwoord “alleen”
worden toegevoegd op de volgende wijze.
Voorbeeld: Een artikel mag alleen geretourneerd worden indien een bewijs van aankoop
aangeleverd wordt.
Een advies met de zinsstructuur “… mag …” zonder het woord “indien” in de zin
wordt niet zo snel verkeerd begrepen. Deze constructie is daarom acceptabel mits zij
zorgvuldig toegepast wordt.
Voorbeeld: Een gepensioneerde werknemer mag parttime werken in Alberta.3
Deze zin moet begrepen worden als een advies. Het impliceert niets over
werknemers die niet met pensioen zijn, niet parttime werken of niet in Alberta werken.
De zin spreekt voor zich. Als er een regel voorondersteld wordt over een van de andere
situaties dan moet deze regel apart opgenomen worden, zoals het volgende voorbeeld
illustreert.
Voorbeeld: Een gepensioneerde werknemer mag niet parttime werken buiten Alberta.
Hoe geven we aan dat iets geen bedrijfsregel is in bepaalde situaties?Hoe geven we aan dat iets geen bedrijfsregel is in bepaalde situaties?Hoe geven we aan dat iets geen bedrijfsregel is in bepaalde situaties?Hoe geven we aan dat iets geen bedrijfsregel is in bepaalde situaties?
Om aan te geven dat iets geen bedrijfsregel is in een bepaalde situatie kunnen we
het beste gebruik maken van de zinsstructuur “….hoeft niet …. indien”
Voorbeeld: Een kredietwaardigheidscheck hoeft niet verlangd te worden indien het
bestelbedrag lager is dan € 1000.
Merk op dat dit advies op zich niets zegt over de vraag of een
kredietwaardigheidscheck nodig is voor bestellingen met een bestelbedrag van € 1000 of
meer. Indien een kredietwaardigheidscheck in dat geval nodig is moet dat in een aparte
3
Alberta is een “Prairy Province” in Canada. Koud, dus.
11. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -11-
regel verwoord worden. Volg tijdens het opstellen van aanwijzingen steeds het algemene
principe dat niets moet (met andere woorden, alles mag) tenzij een regel expliciet een
bepaalde vrijheid ontneemt.
Voorbeeld aanwijzingen
De volgende tabel geeft voorbeelden van iedere RuleSpeak zinsstructuur.
Tabel 2. Voorbeelden van de RuleSpeak zinsstructuren.Tabel 2. Voorbeelden van de RuleSpeak zinsstructuren.Tabel 2. Voorbeelden van de RuleSpeak zinsstructuren.Tabel 2. Voorbeelden van de RuleSpeak zinsstructuren.
Soort aanwijzingSoort aanwijzingSoort aanwijzingSoort aanwijzing ZinsstructuurZinsstructuurZinsstructuurZinsstructuur VoorbeeldVoorbeeldVoorbeeldVoorbeeld
1.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.1.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.1.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.1.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets verplicht is.
1.1.1 iets is
onvoorwaardelijk
verplicht.
… moet … Een bestelling moet een afleverdatum hebben.
Een verzending moet een status hebben.
Het bedrag betaald voor een bestelling moet gelijk zijn
of groter zijn aan het openstaande bedrag voor de
bestelling.
1.1.2 iets is
voorwaardelijk
verplicht met “indien”.
… moet …
indien …
Een verzending moet verzekerd zijn indien de waarde
van de verzending hoger is dan € 500.
De BTW moet gelijk zijn aan 19% van de verkoopprijs
van de bestelling indien de bestelling uit Nederland
komt en in Nederland geleverd wordt.
1.1.3 iets is
voorwaardelijk
verplicht zonder
“indien”.
… moet … Een student moet 2 cursussen afgerond hebben met het
sluiten van het schooljaar.
Een bestelling die binnenkomt tijdens een
sneeuwstorm moet goedgekeurd worden door
tenminste twee managers.
1.2 iets wordt op een
bepaalde manier
berekend.
… moet
berekend
worden als…
De prijs van een product moet berekend worden als de
som van de prijs van de product onderdelen.
Het bedrag dat betaald is voor een bestelling moet
berekend worden als de som van alle betaalde bedragen
voor de bestelling.
1.3 iets wordt op een
bepaalde manier
afgeleid.
… moet
beschouwd
worden…
indien …
Een klant moet beschouwd worden als risicovol indien
het openstaande saldo hoger is dan € 1000 voor de
laatste drie opeenvolgende facturen van de klant.
Een artikel moet beschouwd worden als duur indien de
prijs hoger is dan € 500.
12. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -12-
Een persoon moet beschouwd worden als volwassene
als die persoon ouder is dan 18 jaar.
1.4 iets moet gebeuren. … moet
uitgevoerd
worden …
wanneer …
De procedure ‘Stuur-status-bericht’ moet uitgevoerd
worden voor een verzending wanneer de bestelling is
verzonden.
2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan.2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan.2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan.2.0 Een bedrijfsregel die aangeeft dat iets niet is toegestaan.
2.1 Iets is
onvoorwaardelijk niet
toegestaan.
… mag niet… Het aantal plaatsen voor een cursus mag niet meer
bedragen dan 30.
2.2 Iets is
voorwaardelijk niet
toegestaan met gebruik
van “indien”.
… mag niet
… indien …
Een bestelling mag niet verzonden worden indien het
openstaande saldo van de klant hoger is dan de
kredietauhorisatie van de klant.
2.3 Iets is
voorwaardelijk niet
toegestaan zonder
gebruik van “indien”.
…mag niet … Een bestelling mag niet verzonden worden indien het
openstaande saldo van de klant hoger is dan de
kredietauhorisatie van de klant.
Een bestelling op krediet met een prijs hoger dan €
1000 mag niet geaccepteerd worden zonder
kredietwaardigheidscheck.
Een document mag niet gearchiveerd worden voordat
het document is opgeleverd.
3.0 Een regel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan.3.0 Een regel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan.3.0 Een regel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan.3.0 Een regel die aangeeft dat iets onder voorwaarden is toegestaan.
3.1 Iets is onder
voorwaarden toegestaan
met “indien”.
… mag alleen
…
indien …
Een klant mag alleen een pesticide aanschaffen van een
leverancier indien de leverancier de pesticide verkoopt.
Een klant mag alleen een bestelling plaatsen indien de
klant een account heeft.
Een geldopvraging voor een rekening mag alleen
uitgevoerd worden indien de rekening actief is.
3.2 Iets is onder
voorwaarden toegestaan
zonder “indien”.
… mag alleen
…
De verzendkosten mogen alleen kwijtgescholden
worden voor een bestelling die geplaatst is door een
Nederlandse klant.
13. Copyright, 2009. LibRT B.V. pagina -13-
4.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets is toegestaan.4.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets is toegestaan.4.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets is toegestaan.4.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets is toegestaan.
4.1 Iets is toegestaan … mag … Een minderjarig persoon mag een rekening openen.
4.2 Iets is toegestaan
zonder “indien”.
… mag … Een gepensioneerde werknemer mag parttime werken
in Alberta.
Een bestelling met een prijs lager dan € 1000 mag
geaccepteerd worden zonder
kredietwaardigheidscheck.
5.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets niet verplicht is.5.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets niet verplicht is.5.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets niet verplicht is.5.0 Een advies waarmee aangegeven wordt dat iets niet verplicht is.
5.1 Iets is
onvoorwaardelijk niet
verplicht.
… hoeft
niet …
Een klant hoeft geen4 bestelling te plaatsen.
5.2 Iets is
voorwaardelijk niet
verplicht met “indien”.
… hoeft
niet… indien
…
Een kredietwaardigheidscheck hoeft niet uitgevoerd te
worden voor een bestelling indien de prijs van de
bestelling lager is dan € 1000.
5.3 Iets is
voorwaardelijk niet
verplicht zonder
“indien”.
… hoeft
niet …
Een vaste klant hoeft niet contant te betalen voor een
internationale bestelling.
4
Het woord “geen” is een samenvoeging van “niet een” zoals in de zin “Een klant hoeft niet een bestelling te
plaatsen” en wordt gezien als een goede zinsstructuur.