ก้าสู่ความเป็นครูวิชาชีพ

l

เส้น ทางสูก ารเป็น ครูม ือ อาชีพ
่

หลัก การและประเด็น สำา คัญ 

รองศาสตราจารย์ ดร .สุน ทร
โสตถิพ ัน ธุ์
คณะวิท ยาศาสตร์ มหาวิท ยาลัย
สงขลานคริน ทร์ วิท ยาเขต
อรรถกระวีส ุน ทร หาดใหญ่

ประเด็น ที่น ำา เสนอ
๑. มหาวิท ยาลัย –สัง คมการเรีย นรู้ และ
สร้า ง “ธรรมทายาท ”
๒. สาน “ฝัน ส่ว นตัว ” กับ “ฝัน ขององค์ก ร ”
๓. คุณ ลัก ษณะผูส ำา เร็จ การศึก ษาตาม
้
“กรอบมาตรฐานคุณ วุฒ ิ-ระดับ
อุด มศึก ษาของประเทศไทย : TQF HEd ”
๔. เส้น ทางความก้า วหน้า ในมหาวิท ยาลัย

ต้น ไม้ว ิว ัฒ นาการ
มนุษ ย์ถ อื
กำา เนิด บนโลก
เพือ ให้ค ิด เป็น
่

จึง เข้า ใจ
ปัญ หา/เหตุก าร
ณ์ และเกิด การ
ค้น พบ
แก้ป ัญ หาได้
และมีค วาม
สุข ร่ว มกัน

รศ.ดร.สุนทร โสตถิพันธุ์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วข.หาดใหญ่

•Human by some quirk of nature do not
easily live with uncertainty and so it was
natural that people would seek ways to
limit uncertainty.

การแสวงหาแก่น
สารในชีว ิต
Jonathan Livingston Seagull
by Richard Bach, 1970

I can because I think I can.

ปรัช ญา
ชีวdon’t mind being bone and feathers,
“I ิต
“I don’t mind being bone and feathers,
Mum. II just want to know what II can
Mum. just want to know what can
do in the air and what II can’t, that’s
do in the air and what can’t, that’s
all. II just want to know.”
all. just want to know.”

 If wishes were horses, beggars might
ride.

สุภ าษิต จีน โบราณ

 ครูเ ปรีย บเสมือ นวัว 
 กิน หญ้า แต่ใ ห้น ำ้า นม

สัจ ธรรมของความสำา เร็จ ในการเดิน ทางสูเ ป้า หมาย
่

One never goes so far as when one doesn't
know where one is going. Author - Johann
Wolfgang von Goethe
Born 1749 - Died 1832 (82 yrs)

ระดับ ความ
สำา เร็จ
Recognition/Award

การงาน  Self actualization

ครอบครัว 

การ
ศึก ษา

ไปไม่
กลับ 
หลับ ไม่ต ื่น
 ้น ไม่ม ี
ฟื
ถนนสู่ค วามสำา เร็จ  หว่า นพืช  หนี
॥ เช่น ไร ได้ผ ลเช่น นั้น ไม่พ ้น
27-60 ปี
เกษีย ณ?

Sun Tzu (Chinese: 孫子 ; pinyin: Sūn Z ǐ ; c. 544 – 496 BC)
นัก ปราชญ์จ ีน ชื่อ เสีย งกระฉ่อ นโลกผู้เ ขีย น “ศิล ปะการทำา สงคราม” -Th
e Art of War (Chinese : 兵法 ) เคยกล่า วว่า :

“One who knows the
enemy and knows himself will
not be in danger in a
hundred battles.”

๑. มหาวิท ยาลัย –สัง คมการเรีย นร

• มีค ำา กล่า วว่า “หากประสงค์จ ะยิง ลูก
ธนูใ ห้ไ กลเท่า ใด ต้อ งน้า วคัน ธนูไ ป
ข้า งหลัง มากเป็น สัด ส่ว นกัน เท่า นั้น ”

ปรัช ญาอุด มศึก ษาโดยย่อ
(Philosophy of higher education in
a nutshell)

Founded in
1636 by John
Harvard’s motto, Veritas, is Latin HarvardHarvard
for truth .
people seek truth in a seemingly infinite number of
ways, from the student musical group Mariachi Veritas
to the Very Energetic Radiation Imaging Telescope
Array System (VERITAS), operated by a world-wide
collaborative of universities .

A Venus flytrap lies open, waiting for an insect to set
off its trap. Gordon McKay Professor of Applied
Mathematics and Mechanics Lakshminarayanan
Mahadevan and colleagues have shown that the plant
uses stored elastic energy to operate its hinged
leaves. (Photo courtesy of Yoel Forterre )

มหาวิท ยาลัย เป็น ที่ช ุม นุม
ของ
Challenges
• ผู้ท รงคุณ วุฒ ิ (Man)
• มีก ำา ลัง ทรัพ ย์ (Money)
• อุป กรณ์/เครื่อ วมือ วิจ ัย ทัน สมัย
(Materials)
• ระบบบริห ารจัด การ
(Management system)มีป ระสิท ธิภ าพ
และประสิท ธิผ ล

อาจารย์ม ือ อาชีพ หรือ มีอ าชีพ อาจารย์
Main criteria for professional include the following :
• Academic qualifications - A teaching degree (University doctoral
program)theological, medical, or law degree - i.e., university
college/institute.
• Expert and specialised knowledge in field which one is
practising professionally.
• Excellent manual/practical and literary skills in relation to
profession.
• High quality work in (examples): creations, products, services,
presentations, consultancy, primary/other research, administrative,
marketing or other work endeavours.
• A high standard of professional ethics, behaviour and work
activities while carrying out one's profession (as an employee, self-
employed person, career, enterprise, business, company, or
partnership/associate/colleague, etc ). The professional owes a
higher duty to a client, often a privilege of confidentiality, as well
as a duty not to abandon the client just because he or she may not
be able to pay or remunerate the professional . Often the
professional is required to put the interest of the client ahead of his
own interests.
• Reasonable work moral and motivation. Having interest and desire
to do a job well as well as holding positive attitude towards the prof
ession are important elements in attaining a high level of profession
alism.
• Is a individual who does not require supervision .

Plato (427-347 BC)

Plato in his academy, drawing after a painting by Swedish painter Carl Johan Wahlbom

นัก ปรัช ญาการศึก ษาที่ม ีอ ิท ธิพ ลใน
วัฒ นธรรมตะวัน ตก
• Plato (Πλάτων Plátōn ( 427- 347 BC ) : to
differentiate children suitable to the various
castes, the highest receiving the most
education, so that they could act as
guardians of the city and care of the less
able. Education would be holistic, including
facts, skills, physical discipline, and music
and art, which he considered the highest
form of endeavour.
• Aristotle ( Greek: Ἀριστοτέλης, Aristotélēs ) (384
– 322 BC) : considered human nature, habit and
reason to be equally important forces to be
cultivated in education. One of education’s
primary missions for Aristotle, perhaps its
most important, was to produce good and
virtuous citizens for the polis.

Philosophy of Education
• Aristotle’s philosophy (cont’d):
All who have mediated on
the art of governing mankind
have been convinced that
the fate of empires depends
on the education of youth.

THOMAS JEFFERSON: 1743-
1826; Third President of the United
States; Declaration of Independence,
 “I have sworn upon the altar
1776
of God, eternal hostility
against every form of tyranny
over the mind of man.”
 INALIENABLE RIGHTS: “We hold
these truths to be self-evident, that ….
all men are created equal; that they are endowed by their
Creator with inherent and inalienable rights; that among
these, are life, liberty, and the pursuit of happiness; that to
secure these rights, governments are instituted among men,
deriving their just powers from the consent of the governed;
……….

Source: Professor Daniel Akyeampong.1998.
Higher Education and Research Challenges and
Opportunities, p. 1-2

While early scholars saw the
function of higher education as the pursuit
of knowledge for its own sake, today’s
researchers see it as going beyond that to
include applying such knowledge in order
Cardinal John Henry to enhance, directly or indirectly, the
Newman (1801-1890) material well-being, happiness and comfort
of mankind. Higher education is now
developing knowledge and an institution not only for but for
regarded as training young minds,
disseminating and applying such knowledge as well.

 Newman defined the function of the ideal
university as the Songkla:of knowledge for not own
 Prince Mahidol pursuit True success is its in
sake.
the learning, but in its application to the benefits
of mankind.

• Rudolf Steiner (1861-1925): emphasizes a
balance of developing the intellect (head),
feeling and artistic life (or heart), and
practical skills (or hands). The education
focuses on producing free individuals, and
Steiner expected it to enable a new, freer
social order to arise, through the creative,
free human beings that it would develop.

• Neil Postman & Inquiry Method (1931-2003): a
strong contemporary voice in both methods
and philosophy of education; to get students
themselves to ask and answer relevant
questions. To provide the conditions for
students to build progressively what they
don’t know on top of what they do.
• Jerome Bruner (1915- ): developed the
concept of discovery learning which
promoted learning as a process of
constructing new ideas based on current or
past knowledge. Students are encouraged to
discover facts and relationships and
continually build on what they already know.

Modern history sourcebook: Newman J H 1854 : The Idea of a University.

What is a
• University?
From its ancient designation, it is a Studium Generale OR
“School of Universal Learning ”
- the assemblage of strangers from all parts in one spot,
professors and students from every department of
knowledge?
- a university, in essence, is a place for the
communication and circulation of thought, by means of
personal intercourse.

เงื่อ นไข ๓ ประการที่
ทำา ให้เ กิด ความเข้ม แข็ง
ในการเรีย นรู้
1. Spiritual binding
2. Organization
3. Interactive
learning

Learning Organization and Systems Thinking
• According to Senge 'learning organizations' are those
organizations where (1) people continually expand their
capacity to create the results they truly desire,
(2) where new and expansive patterns of thinking are nurtured,
(3) collective aspiration is set free, and
(4) where people are continually learning to see the whole together.
"He argues that only those organizations that are able to adapt quickly
and effectively will be able to excel in their field or market.
 In order to be a learning organization there must be two conditions
present at all times.
(1) The first is the ability to design the organization to match the
intended or desired outcomes and
(2) second, the ability to recognize when the initial direction of the
organization is different from the desired outcome and follow the
necessary steps to correct this mismatch.
Organizations that are able to do this are
exemplary.

Boyer argues that if higher education is to meet its
full range of responsibilities the concept of
scholarship must be broadened to include not only
basic research but other kinds of intellectual work in
which faculty engage. Toward this end, four types of
scholarship are proposed: the scholarship of -
(1) Discovery (advancing
KNOWLEDGE)
(2) Integrating & synthesizing
KNOWLEDGE
(3) Application (applying
KNOWLEDGE)
(4) Teaching (representing KNOWLEDGE
through teaching)

(อิง ความคิด ในรายงานต่อ มูล นิธ ิ Carnegie ด้า น
การศึก ษาของ Ernest L. Boyer 1990.
Scholarship Reconsidered: Priorities of the
Professoriate. Princeton, NJ )

ความหมายของมหาวิท ยาลัย : เป็น สถานศึก ษา
ระดับ สูง (institute of higher learning) มีค วาม
เชื่อ เรื่อ งการรู้จ ริง เป็น ปฐมด้ว ยความเชื่อ ว่า การรู้
เพื่อ รู้ ก็ม ีค ่า มากพอในตัว มัน เองแล้ว (knowledge
for its own sake) เมื่อ สัง คมเปลี่ย น ไปมาก
บทบาทมหาวิท ยาลัย จึง ถูก นำา มาโยงกับ การพัฒ นา
สัง คมเด่น ชัด มากขึ้น อย่า งไรก็ด ีก ารรู้จ ริง ก็ย ัง คง
เป็น จิต วิญ ญาณของคนอุด มศึก ษาที่ไ ม่อ าจแลกกับ
ความโด่ง ดัง เพีย งเปลือ กนอกได้

มัช ฌิม าปฏิป ทา = ทาง
สายกลาง


ปล่อ ยลูก ธนูใ น
ความมืด
Shot in the
เห็น ชอบ ดำา ริช อบ  ญ ญา
ปั dark
วาจาชอบ กระทำา ชอบ
เลี้ย งชีพ ชอบ  ล พยายามชอบ
ศี
ระลึก ชอบ จิต มัน ชอบ 
่ สมาธิ

๒. สานฝัน ส่ว นตัว กับ ฝัน
ขององค์ก ร

วาทะของประธานาธิบ ดี จอห์น เอฟ เคนเนดี
ท้า ทาย คนอเมริก น (และเชือ ว่า ท้า ทายคนทัว
ั ่ ่
โลก)คือ
“And so, my fellow Americans:
ask not what your
country can do for you - ask
what you can do for your country .”

ให้ถ ือ ประโยชน์ที่ง ดงาม
ชีว ิต ส ว นตัว เปนที่ส อง

ประโยชน์ข องเพือ นมนุษ ยเปนกิจ ที่
่
หนึง่

ลาภ ทรัพ ย์ และ
เกีย รติ จะตกมาแก่ท า นเอง
่

ถ้า ท่า นทรงธรรมะ
แห่ง อาชีพ ย์ไ ว้ใ ห้บ ริส ท ธิ
 ุ

จุด หมายปลายทาง เพื่อ พัฒ นา
สัง คม through Academic Excellence &
Relevance
Advancing knowledge
Integrating & synthesizing knowledge

Representing knowledge Applying knowledge
through teaching (Source: Boyer, Ernest L. 1990. Scholarship
Reconsidered: Priorities of the Professoriate.)

(Academe + Students)
Scholars

Academic freedom Responsible autonomy

รศ.ดร.สุน ทร โสตถิพ ัน ธุ์ คณะวิท ยาศาสตร์ มหาวิท ยาลัย สงขลานคริน ทร์ วิท ยาเขตหาดใหญ่

Transcendency 
ภาวะอยูเ หนือ
่
โลก
การบรรลุ
อุด มการณ์ 
ความ
สำา เร็จ 
ความรัก

ความ
ปลอดภัย 
ปัจ จัย พื้น ฐานเพื่อ
ดำา รงชีว ิต 
ลำา ดับ ความต้อ งการของ อับ ราฮัม
มาสโลว์ Abraham
Maslow’s hierarchy of needs

วัฒ นะวิถ ีข องอาจารย์ม หาวิท ยาลัย

ศาสตราจา
รย์

PhD

BA, BSc
//
21-22 ปี 25-30 ปี 39- 45 ปี 60 ปี อายุ

วัย เกษีย ณ
ทำา งาน อายุ

Recognition/Award

การงาน  Self actualization

ครอบครัว 

การ
ศึก ษา

ไปไม่
กลับ 
หลับ ไม่ต ื่น
 ้น ไม่ม ี
ฟื
ถนนสู่  หนี
॥ ศาสตราจาร ไม่พ ้น
ย์ 27-60 ปี เกษีย ณ?

Senge also believed in the theory of Systems Thinking
which has sometimes been referred to as the
'Cornerstone' of the Learning Organization .
• Systems thinking, focuses on how the individual that is
being studied interacts with the other constituents of
the system. Rather than focusing on the individuals
within an organization it prefers to look at a larger
number of interactions within the organization and in
between organizations as a whole.

The idea of a University: What is a university?
• It is a place where inquiry is pushed forward, and
discoveries verified and perfected, and rashness
rendered innocuous, and error exposed, by the
collision of mind with mind, and knowledge with
knowledge.
• It is the place where the professor becomes eloquent,
and is a missionary and a preacher, displaying his
science in its most complete and most winning form,
pouring it forth with the zeal of enthusiasm, and
lighting up his own love of it in the breasts of his
hearers.

อุด มศึก ษาเน้น การพัฒ นาปัญ ญา ๓ วิธ ี

1. สุต ะมยปัญ ญา (Suttamaya-pañña)

2. จิน ตามยปัญ ญา ( Cintamaya-pañña

3. ภาวนามยปัญ ญา (Bhavanamaya-
pañña)

Seeking truth “in the groves of
Academe”

Among those things which are required to make
a University:-
• First, a good and pleasant site, where there is a
wholesome and temperate constitution of the
air; composed with waters, springs or wells,
woods and pleasant fields; which being
obtained, those commodities are enough to
invite students to stay and abide there.

Academia, academe [æk ә ’di:mi ә , ’æk ә di:m] =the world of
learning, teaching, research, etc . at universities, and the people
involved in it

Requirements for a PhD
 A PhD thesis is an in-depth, focused
piece of work on one topic.
 A PhD is an academic training or academic
apprenticeship.
 A PhD is about the generation of new
knowledge
 A PhD involves the incremental

development of a range of
generic and specific research skills

Source: Krishnamurthy, K. 1995. Krishnamurti for beginners: an
anthology. (b.1895- d. 1986)

QUESTION: What kind of education should
my child have in order to face this
chaotic world?
 Our education now is merely a process of
conformity.  become outwardly respectable
 help him to be free inwardly so that as he grows
older, he is able to face all the complexities of life
 help him to have the capacity to
think  free his own mind from all
authority, from all fear, from all nationality, from the
various forms of belief and tradition
 what it is to be free, what it is to question,
to enquire, and to discover. (academic
freedom)

๓. คุณ ลัก ษณะผูส ำา เร็จ การศึก ษาตาม
้
“กรอบมาตรฐานคุณ วุฒ ิร ะดับ
อุด มศึก ษาของประเทศไทย ”

 Curriculum
 Teachers
 Learning
resources 
Teaching aids,
scientific instrument,
etc.
What to learn?
Support

Supporting facilities (contents)
ey
Input  th ? sm
o n
D ar es
en
 Outcom
e
How to le ss
[A
learn? t]
(methods &
strategies)
Process

(ที่ม า: ศาสตราจารย์ น .พ.ภิร มณ์ กมลรัต นกุล อธิก ารบดี
จุฬ าลงกรณ์ม หาวิท ยาลัย )

ปัจ จัย กำา หนดคุณ ภาพและมาตรฐาน
การศึก ษาใน TQF
1. การกำา หนด “คุณ สมบัต ิ”หรือ ลัก ษณะทีพ ง
่ ึ
ประสงค์ข องผู้ส ำา เร็จ การศึก ษาโดยคำา นึง ถึง
- พ.ร.บ.การศึก ษาแห่ง ชาติ พ.ศ. 2542 และที่แ ก้ไ ข
เพิ่ม เติม (ฉบับ ที่ 2) พ.ศ. 2545
- ปรัช ญาการศึก ษา – มิต ิค วามดี + ความงาม + ความ
จริง
- ความต้อ งการของผู้ใ ช้บ ัณ ฑิต ความต้อ งการของ
นัก ศึก ษา
- การเปลี่ย นแปลงของสัง คม – สัง คมไทย สัง คมโลก
1. การกำา หนดระดับ ความรู้ ความสามารถ และ
ทัก ษะ
2. การกำา หนดวิธ ีก ารผลิต บัณ ฑิต และวิธ ีก าร
ประเมิน คุณ สมบัต ิ

Purpose and Expectations
“Universities should seek to foster generally accepted
values and behaviors such as honesty and racial tolerance.
Within this mandate, several aims seem especially
important:”

 Ability to communicate
 Critical thinking
 Moral reasoning
 Living with diversity
 Living in a global society
 A breadth of interest
 Preparing citizens

Derek Bok: Our Underachieving Colleges (2006)

คุณ ลัก ษณะบัณ ฑิต ไทย : Thai Qualification
Framework
ปัจ จัย ในการ
สร้า งคนให้ 5 domains of learning
เป็น “บัณ ฑิต ”
 Ethical & moral development
 Knowledge
• หลัก สูต ร  Cognitive skills
• ผู้ส อน –คุณ วุฒ ิส ูง  Interpersonal skills & responsibility
และรู้ว ิธ ีส อนอย่า งดี  Numerical analysis, communication
and IT skills
• นัก ศึก ษา
• แหล่ง เรีย น
รู้ อุป กรณ์ก าร
•
เรีความมััย คงทางการ
• ย น/วิจ ่น
เงิระบบบริห ารวิช าการ
• น -องค์ก รเข้ม แข็ง + บัณ ฑิต
ศึก ษา/วิจ ัย

พระราชวรวงศ์เ ธอ กรมหมืน ่
พิท ยาลงกรณ์ หรือ พระนามเดิม
พระราชวรวงศ์เ ธอ พระองค์เ จ้า
รัช นีแ จ่ม จรัส หรือ น.ม.ส. ทรง
เป็น ปราชญ์แ ห่ง กรุง
รัต นโกสิน ทร์ และเป็น พระบิด า
แห่ง สหกรณ์ไ ทย ทรงเป็น ต้น
พระประวัต ิ
พระองค์เล า"รัช นี" ม จรัส ทรงเป็น พระโอรสในกรม
ราชสกุ จ้ รัช นีแ จ่
พระราชวัง บวรวิไ ชยชาญ (พระองค์เ จ้า ยอดยิ่ง ยศ
พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จ พระปิ่น เกล้า เจ้า อยู่
หัว ) กับ เจ้า จอมมารดาเลี่ย ม (เล็ก ) ธิด านายสุด จิน ดา
(พลอย ชูโ ต) ประสูต ิเ มื่อ วัน ที่ ๑๐ มกราคม พ .ศ.
๒๔๑๙

รองศาสตราจารย์ ดร.สุนทร โสตถิพันธุ์ คณะวิทยาศาสตร์ ม.สงขลานครินทร์ วข.หาดใหญ่

พระองค์เ จ้า รัช นีแ จ่ม จรัส (น.ม.ส.) ถอดความ
หมายของ
ผู้ม ีก ารศึก ษา (educated man) เป็น กลอน โดย
แสดงเป็น 6 หลัก ดัง นี้
หลัก ที่ 1. “ชำา นาญแนวนัย ใช้ภ าษา พูด ก็เ นีย นเขีย นก็
แนบแบบวาจา ไม่บ อๆบ้า ๆภาษาคน ”
หลัก ที่ 2. ความประพฤติด ีง ามอร่า มผล -ความเป็น เยน
ตละแมน (gentleman)
หลัก ที่ 3. “Good taste” มีเ ลศไข –ต้อ งเป็น ผู้ม ีร สนิย มดี
หลัก ที่ 4. “รู้ต รองให้ถ ่อ งเที่ย ง ต้อ งรู้จ ัก คิด ไตร่ต รองให้
ดีเ สีย ก่อ นก่อ นจะตัด สิน ใจ ”
หลัก ที่ 5. “รู้ไ ม่พ ออยู่เ ป็น นิต ย์ค ิด จะลอง ดำา เนิน คลอง
ปัญ ญาวิช าการ ”
หลัก ที่ 6. “แปลความคิด ประดิษ ฐ์ใ ห้ เป็น ความทำา ขึ้น ได้
โดยนัย ประสาน ทั้ง ความรู้ค วามคิด พิส ดาร คิด ไม่น าน
ทำา ได้ด ัง ใจคิด ” รู้แ ล้ว ถ่า ยทอดออกไปไม่ไ ด้ ทำา ให้ไ ปสู่
การปฏิบ ัต ิไ ม่ไ ด้ ไม่ใ ช่บ ัณ ฑิต
“เขาว่า ลัก ษณ์ห กฮกเป็น หลัก เพื่อ ประจัก ษ์ใ จสำา นึก

THAI Qualifications
Framework

• Programme
• Programme specifications
Package
• Course specifications
• Field experience specifications
• Reports
ตำา รับ ยาทีไ ม่ใ ห้
่
รายละเอีย ดวิธ ี
ปรุง

นักศึกษา
ความมั่นคงทางการเงิน

หลักสูตร อุปกรณ์การ
เรียน/สอน/วิจัย

Professor E.O. Wilson
ระบบประกันคุณภาพ
แหล่งเรียนรู้/ระบบสนับสนุน

แนวโน้ม อุด มศึก ษาไทย
• กระบวนการหรือ กลไกของ
ความรู้ 
• เทคโนโลยีก ารสื่อ สารและ
สารสนเทศ 
• การขยายตัว ของอุด มศึก ษา 
• ธุร กิจ อุด มศึก ษา 
• การเงิน เพื่อ อุด มศึก ษา 
• แนวโน้ม ด้า นคุณ ภาพในภาพ

ปริญ ญาตรี
Meaningful (20%
) Useful (80%)
 เป็น คนดี
 มีค วามสมบูร ณ์
ทั้ง ร่า งกายและ
จิต ใจ
 มีโ ลกทัศ น์ Liberal arts Professional subjects
กว้า ง
 มีจ ิต สาธารณะ
 ใช้ช ีว ิต ใน
สัง คมได้อ ย่า งมี
ความสุข

ปริญ ญาตรี โท และเอก พัฒ นาระดับ ความรู้ไ ด้ถ ึง ขั้น ใด ?
Levels of learning
based on Bloom’ s Taxonomy of learning 1956 [revised].
Anderson and Krathwohl (2001) have made some apparently minor but
actually significant modifications, to come up with:

ระดับ พัฒ นาการ
เรีย นรู้
เวลา
รูป ที่ 1 รูป ที่ 2

วิก ฤติอ ุด มศึก ษาไทย 4 ด้า น
(ทีม า: จรัส สุว รรณเวลา 2545. อุด มศึก ษาไทย.
่
สำา นัก พิม พ์จ ุฬ าฯ กทม.)
• วิก ฤติค ุณ ภาพ (quality)
• ความตรงเป้า ตรงปัญ หา (pertinence)
• ความเสมอภาคในโอกาสตามศัก ยภาพ (equity
based on merit)
• ความสามารถในการแข่ง ขัน ในสัง คม
นานาชาติ( competitiveness)

• The general principles of any study you may
learn by books at home; but the detail, the
colour, the tone, the air, the life which makes
it live to us, you must catch all these from
those in whom it lives already.
• If we wish to become exact and fully furnished
in any branch of knowledge which is diversified
and complicated, we must consult the living
man and listen to his living voice.

๔. วัฒ นวิถ ีใ นมหาวิท ยาลัย

• วิช าการ – อาจารย์ ผู้ช ว ย
่
ศาสตราจารย์  รอง
ศาสตราจารย์ 
ศาสตราจารย์
• บริห าร – หัว หน้า ภาควิช า 
คณบดี  รองอธิก ารบดี
 อธิก ารบดี


วัฒ นะวิถ ข องอาจารย์ม หาวิท ยาลัย
ี

อธิก าร 

รอง บดี ศาสตราจาร
อธิก ารบดี ย์
คณบดี, ผอ.สำา รอง
นัก ฯ ศาสตราจารย์
หัว หน้า ผู้ช ว ย
่
ภาคฯ ศาสตราจารย์
 คติ: Publish or
อาจารย์ Perish

Learning Organization
• There are varying definitions of a Learning Organization
in published literature, although the core concept
between them all remains clear and has been
summarised by Pedler et al. as, “an organization that
facilitates the learning of all its members and continuo
usly transforms itself".
• Pedler et al later redefined this concept to “an
organization that facilitates the learning of all its
members and consciously trans-forms itself and its
context”, reflecting the fact that change should not
happen just for the sake of change, but should be well
thought out.
• Senge defines Learning Organizations as
“Organizations where people continually expand their
capacity to create the results they truly desire, where
new and expansive patterns of thinking are nurtured,
where collective aspiration is set free, and where
people are continually learning to learn together .”

William Arthur Ward

 The mediocre teacher tells.
 The good teacher explains.
 The superior teacher
demonstrates.
 The great teacher inspires.

คุร ุฐ านิย ธรรม
“กัล ยาณมิต รธรรม ”
• คำา ว่า “ครู” หมายถึง “ผูส ั่ง สอน อบรมบ่ม
้
นิส ัย และถ่า ยทอดความรู้” แก่ล ก ศิษ ย์
ู

คุร ุฐ านิย ธรรม (กัล ยาณมิต รธรรม)
• น่า รัก (ปิโ ย) คือ เข้า ถึง จิต ใจ สร้า งความรู้ส ึก สนิท
สนม เป็น -กัน เอง ชวนใจผู้เ รีย นให้อ ยากเข้า ไป
ปรึก ษาไต่ถ าม
• น่า เคารพ (ครุ) มีค วามประพฤติส มควรแก่ฐ านะ
ทำา ให้ร ู้ส ึก อบอุ่น ใจเป็น ที่พ ึ่ง ได้แ ละปลอดภัย
• น่า เจริญ ใจ (ภาวนีโ ย) คือ มีค วามรู้ ้จ ริง ทรง
ภูม ิป ัญ ญาแท้จ ริง และเป็น ผู้ฝ ึก ฝนปรับ ปรุง ตนอยู่เ สมอ
• รู้จ ัก พูด ให้ไ ด้ผ ล (วัต ตา) คือ พูด เป็น รู้จ ัก ชี้แ จงให้
เข้า ใจ รู้ว ่า เมื่อ ไรควรพูด อะไร อย่า งไร คอยให้ค ำา
แนะนำา ว่า กล่า ว- ตัก เตือ น เป็น ที่ป รึก ษาที่ด ี

คุร ุฐ านิย
ธรรม (ต่อ )
• ทนต่อ ถ้อ ยคำา (วจนัก ขโม) คือ พร้อ มที่จ ะรับ ฟัง คำา
ปรึก ษาซัก ถามแม้จ ุก จิก ตลอดจนคำา ล่ว งเกิน และคำา ตัก
เตือ นวิพ ากษ์ว ิจ ารณ์ต ่า งๆ อดทนฟัง ได้ ไม่เ สีย อารมณ์
• แถลงเรื่อ งลำ้า ลึก ได้ (คัม ภีร ัญ จะ กะถัง กัต ตา) คือ กล่า ว
ชี้แ จงเรื่อ งต่า งๆที่ล ึก ซึ้ง ซับ ซ้อ นให้เ ข้า ใจได้ และสอน
ศิษ ย์ใ ห้เ รีย นรู้เ รื่อ งราวที่ล ึก ซึ้ง ยิ่ง ขึ้น ไป
• ไม่ช ัก นำา ในอฐาน (โน จัฏ ฐาเน นิโ ยชะเย) คือ ไม่ช ัก จูง
ไปในทางเสื่อ มเสีย หรือ เรื่อ งเหลวไหลไม่ส มควร

“มีเ มตตา และกระทำา ด้ว ยความตั้ง ใจ
จริง ” หน้า ที่คแหล่ง่อาศิษ ย์
(
รูต อ้ งอิง / พระราชวรมุน ี
๒๕๒๙ . พุท ธธรรม : ฉบับ ปรับ ปรุง และขยายความ . หน้า
๖๓๘ )

• แนะนำา ฝึก อบรมให้เ ป็น คนดี
• สอนให้เ ข้า ใจแจ่ม แจ้ง
• สอนศิล ปวิท ยาให้ส น เชิง
ิ้
• ส่ง เสริม ยกย่อ งความดีง ามความ
สามารถให้ป รากฏ
• สร้า งเครื่อ งคุม ภัย ในสารทิศ (คือ สอน
้
ให้ใ ช้ค วามรู้ท ำา งานได้จ ริง สามารถ

คุณ ลัก ษณะชองครูท ด ี
ี่
• มีค วามรู้ท ัน สมัย มีท ัก ษะและความ
สามารถในสาขาวิช าที่ส อน
• ความน่า รัก ในมิต ิต ่า งๆคือ รัก ในวิช าที่
สอน ปรารถนาให้เ พื่อ นร่ว มงานมีค วามรัก
นีร ่ว มกัน ความตั้ง ใจในการเรีย นรู้เ พิ่ม
้
เติม ตลอดเวลา อยากช่ว ยเหลือ ให้อ ื่น
เรีย นรู้แ ละพัฒ นา ฯลฯ
• เข้า ใจจิต วิท ยาการเรีย นรู้
• คุณ ลัก ษณะส่ว นตัว มีอ ารมณ์ข ัน อดทน มี
ความมัน ใจในตัว เอง สามารถทำา งานหนัก
่
ได้

กระบี่อยู่ คน
อยู่
กระบี่หัก คน
ม้ว ย

กระบี่” ของคน
“
มหาวิท ยาลัย คือ
วิช าการดี ประพฤติด ี
และสอนดี

World-class University

• World-level facilities and conditions for teaching
and research
• High-level research strength and significant
leading-edge research finding and achievements
• High reputation at home and abroad
• Outstanding alumni making great contributions in
the fields of science, technology, economy,
politics, business and management
• Attractiveness to scholars and students from
various nations

William Arthur
Ward
 The mediocre teacher tells.
 The good teacher explains.
 The superior teacher
demonstrates.
 The great teacher inspires.

จิต วิญ ญาณความ
เป็น ครู
Friedrich Nietzsche
Whoever is a teacher through and
through takes all things seriously
only in relation to his students –
even himself.

A tree is known by its
fruits.

Arterocarpus heterophyllus: Jackfruit

Utopia is on the horizon . I move two steps
closer, it moves two steps further away. I
walk another ten steps and the horizon runs
ten steps further away. As much as I may
walk, I'll never reach it. So what's the point
of Utopia?
The point is this: to keep walking. Author -
Eduardo Galeano

นัก คิด ระดับ ศาสดา
Lord Buddha
Muhammad Jesus Christ

ก้าสู่ความเป็นครูวิชาชีพ

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à ก้าสู่ความเป็นครูวิชาชีพ

Similaire à ก้าสู่ความเป็นครูวิชาชีพ (20)

ก้าสู่ความเป็นครูวิชาชีพ