SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  7
Télécharger pour lire hors ligne
P.G./Biznes Ndërkombëtar




BIZNES NDËRKOMBËTAR




Leksioni 13:

MENAXHMENTI FINANCIAR NË BIZNESIN NDËRKOMBËTAR 1




1. Hyrje ..................................................... 2
2. Vendimet mbi investimet ................................... 3
3. Vendimet financiare ....................................... 4
4. Menaxhmenti global i parasë ............................... 6




1
  Bazuar në Hill, C. W. L (2007), International Business: Competing in the
Global Marketplace, 6th ed., New York: McGraw-Hill


                                                                             1
P.G./Biznes Ndërkombëtar




1. HYRJE

     Janë tri çështje të cilat studiohen në kuadër të
menaxhmentit financiar në biznesin ndërkombëtar:

     - Vendimet mbi investimet – vendimet mbi atë se cilat
       aktivitete duhet financuar;

     - Vendimet financiare – vendimet se si duhet financuar
       këto aktivitete investuese; dhe,

     - Menaxhimi global i parasë – vendimet se si duhet
       menaxhuar resurset firnanciare në mënyrën më efiçiente.

     Në bizneset ndërkombëtare, vendimet mbi investimet,
përzgjedhjen e burimeve financare, dhe vendimet mbi menaxhimin
e parasë në nivel global, komplikohen nga valutat e ndryshme të
cilat i përdorin shtetet, sistemet e ndryshme të tatimeve,
regullativat mbi lëvizjen e kapitalit përtej kufijve, normat
mbi financimin e aktiviteteve të biznesit, niveli i riskut
ekonomik dhe politik, dhe faktorë të tjerë. Menaxherët
financiar duhet ti marrin parasysh të gjithë këta faktorë kur
vendosin se cilat aktivitete t’i financojnë, në çfarë forme t’i
financojnë këto aktivitete, si t’i menaxhojnë më së miri
financat e firmës, dhe si ta mbrojnë firmën nga risku ekonomik
dhe ai politik.

     Menaxhmenti i mirë financiar është burim i përparësive
konkuruese të firmës. Drejtimi i avancuar financiar ndikon në
zvoglimin e kostos së krijimit të vlerës dhe/apo shtuimin e
vlerës duke përmirësuar shërbimet për konsumatorët. Duke
reduktuar koston e kapitalit të firmës, eliminuar humbjet nga
ndryshimet në kursin e këmbimit valutor, minimizuar ngarkesën
tatimore të firmës, minimizuar mundësitë e ekspozimit të firmës
ndaj rrezikut të jashtëm, dhe duke menaxhuar paranë e gatshme


                                                                  2
P.G./Biznes Ndërkombëtar


dhe rezervat në mënyrën më efiçiente, funksioni i financave
mund të reduktojnë koston e krijimit të vlerës.

     Diskutimi fillon duke trajtuar vendimet e firmës mbi
përzgjedhjen e investimeve që duhet ndërmarrë. Pastaj do të
koncentrohemi në vendimet financiare. Dhe në fund të të ndalemi
të mënyrat e menaxhimit të parasë në bizneset ndërkombëtare.




2. VENDIMET MBI INVESTIMET

     Para se të investojë në një vend të caktuar firma duhet të
konsiderojë faktorë të ndryshëm politik, ekonomik, kulturor e
strategjik. Shumë herë deri më tani kemi diskutuar deri në
detaje këta faktorë. Në këtë kontekst, roli i menaxherit
financiar është gjetja e mënyrave për kuantifikimin e kostove,
benefiteve, dhe rrezikut që është i lidhur me investimin e
caktuar në vendin e caktuar. Ky vlerësim bëhet përmes teknikës
së buxhetimit kapital. Kjo teknikë i mundëson top menaxhmentit
të vlerësojë relativisht saktë alternativat investuese në një
vend apo në një numër vendesh, kështu që mund të merren vendime
të bazuara se ku firma mund të investojë resurset e saj të
kufizuara.

     Teknika e buxhetimit kapital për mundësitë e jashtme të
investimeve është e njëjtë me atë që bëhet për mundësitë
investuese në vend. Sipas kësaj teknike së pari duhet të
vlerësohet rrjedha e parasë (cash flow) së projektit në kohë.
Në shumicën e projekteve në fillim rrjedha e parasë do të jetë
negative sepse fillimisht kompania investon shuma të mëdha për
të ngritur kapacitetet e saj prodhuese. Pas një periudhe,
rrjedha e parasë do të jetë pozitive pasi që shpenzimet e
investimeve do të rikuperohen dhe të ardhurat do të rriten.
Pasi të përcaktohet rrjedha e parasë, firma duhet të përcaktojë
edhe normën e diskontimit. Zakonisht mekanizmi që përdoret për



                                                                  3
P.G./Biznes Ndërkombëtar


diskontim është kosto e kapitalit. Nëse norma e tanishme neto
është më e larto se zero, firma duhet të procedojë me
projektin.

     Edhepse teknika e buxhetimit kapital mund të duket e
lehtë, ajo në të vertetë është mjaft komplekse dhe rezultatet e
saj mund edhe të mos jenë shumë të sakta. Një faktor me rëndësi
të veçantë është risku politik dhe ai ekonomik, duke përfshirë
këtu edhe riskun nga lëvizjet në normën e këmbimeve valutore,
të cilët mund t’ia ndryshojnë vlerën projektit në mënyrë
signifikante.




3. VENDIMET FINANCIARE

     Në kontekst të financimit të projektit, firma duhet të
konsiderojë së pari mënyrën e financimit. Në këtë rast, nëse
firmës i duhet financim i jashtëm ajo duhet të vendosë a të
shfrytëzojë burimet e financimit brenda vendit apo të hulumtojë
për mënyrat e financimit në tregun global të kapitalit. Tregu
global i kapitalit i sjell në një vend ata të cilët dëshirojnë
të investojnë kapitalin e tyre dhe ata të cilët dëshirojnë të
huazojnë kapital për të realizuar projektet e tyre. Ata të
cilët investojnë kapitalin e tyre janë korporatat me tepicë të
parasë së    gatshme, individët, dhe institucionet jo-financiare
(psh. fondet e pensionit dhe kompanitë e sigurimit). Ata të
cilët huazojnë kapital janë individët, kompanitë, dhe qeveritë.

     Huazimet në tregun e kapitalit janë në formë të ekuitetit
apo në formë të kreditimit. Financimi përmes ekuitetit
realizohet kur firma shet aksionet e veta investorëve. Me
paratë që i merr kompania si kundërvlerë për aksionet e shitura
ajo mund të përdorë për rritjen e kapaciteteve të saj (investim
në fabrika apo paisje), të financojë projektet e R&D-së, të
paguaj pagat e punëtorëve, dhe të tjera. Në anën tjetër,



                                                                    4
P.G./Biznes Ndërkombëtar


kreditë mund të mirren nga bankat si dhe nga fondi i krijuar me
shitjen e obligacioneve të firmës investorëve.

     Është e rëndësishme të potencohet se sa i përket
financimit të jashtëm të projektit investiv firma mundohet të
gjejë burimin e financimit me kushtet me të mira. Si rrjedhojë,
firmat të cilat operojnë në tregun e jashtëm koheve të fundit
shumë më tepër po koncentrohen në tregun global të kapitalit se
sa në burimet e financimit në tregun nacional. Kostoja e
kapitalit të jashtëm është shumë më e ultë në tregun global se
në atë nacional, dhe kjo si rezultat të madhësisë së tregut dhe
likuiditetit. Mirëpo, problem në këtë kontekst mund të jenë
ligjet shtetërore të cilat mund të pengojnë lëvizjen e lirë të
kapitalit, edhe pse trendet e fundit tregojnë se sektori
financiar është në proces të derregullimit të vazhdueshëm. Për
shembull disa vende e kanë ta sanksionuar që kompanitë e huaja
të financohen nga burimet financiare nacionale. Kjo është
problem i madh sidomos për firmat të cilat operojnë në ekonomi
të vogla sektori financiar i të cilave mund të ketë probleme me
likuiditet.

     Përveç mënyrës së financimit, firma duhet të konsiderojë
edhe strukturën financiare. Me strukturë financiare nënkuptohet
miksi i financimit nga shitja e aksioneve të firmës dhe marrja
e kredisë. Struktura e financimit është e rëndësishme të
diskutohet në kontekst të biznesit ndërkombëtar sepse ndryshon
nga vendi në vend. Për shembull firmat Japoneze varen shumë më
tepër nga kreditë se nga financimi përmes shitjes së aksioneve,
përkundër kompanive në SHBA-ve për të cilat studimet tregojnë
se ekziston e kundërta me rastin e kompanive Japoneze.




                                                                  5
P.G./Biznes Ndërkombëtar


4. MENAXHMENTI GLOBAL I PARASË

     Menaxhmenti global i parasë ka të bëjë me përpjekjet e
firmës për të menaxhuar paranë e gatshme të saj – veçanërisht
kapitalin punues – në mënyrën ma efiçiente. Kjo nënkupton
minimizimin e balanceve të parasë së gatshme dhe zvoglimin e
kostove të transakcioneve.

     Sa i përket aspektit të parë, kompania për një periudhe të
caktuar duhet të mbajë sasi të caktuar të parasë së gatshme.
Kjo është e nevojshme për të kryer obligimet ndaj furnitorëve
apo nëse ka ndonjë kërkesë të papritur për para të gatshme.
Mirëpo për firmën nuk është pozitive të mbajë paranë e gatshme
në ‘arkën’ e saj. Firma mund ta investojë keshin tepricë dhe të
përfitojë nga interesi. Kjo i mundëson firmës t’i tërheq mjetet
kur të ketë nevojë. Mirëpo, përfitimet nga ky investim do të
jenë të vogla sepse kamata në këto mjete është e vogël. Në të
kundërtën firma mund ta investoj keshin tepricë në instrumente
afatgjata financiare (psh. çertifikata depozitimi
gjashtëmujore, obligacione, etj). Problemi me investimin e
mjeteve në instrumente afatgjata është se firma nuk mund t’i
tërheq mjetet pa penalizim kur kërkesa për kesh të rritet. Pra
firma është pranë një dileme serioze, të investojë në
instrumente të cilat i sigurojnë likuiditet të plotë mirëpo
edhe përfitim të vogël, apo të investojë mjetet në instrumente
financiare afatgjata dhe të përfitojë më shumë mirëpo të mos
jetë shumë likuide.

     Kostot e transakcioneve janë kosto të këmbimit. Kurdo që
firma këmben paranë e gatshme me një valutë tjetër ajo
ngarkohet me kosto të këmbimit; në këtë rast ky është komisioni
që firma i paguan agjentit i cili e realizon transakcionin.
Shumë banka i ngarkojnë firmat në rastin e transferimit të
keshit nga një lokacion në tjetrin. Kjo ngarkesë quhet taksë




                                                                  6
P.G./Biznes Ndërkombëtar


transferi ndërsa për firmën është kosto e këmbimit apo e
transakcionit.

     Pjesë e menaxhmentit global të parasë nuk është vetëm
synimi për arritjen e efiçiencës në shfytësimin parasë së
gatshme, mirëpo gjithashtu është edhe zvoglimi i efektit
negativ të regjimeve të ndryshme tatimore që ekzistojnë në
vende të ndryshme. Zakonisht kompanitë të cilat operojnë jashtë
vendit të tyre amë ballafaqohen me tatime të dyfishta. Këto
ngarkohen edhe nga vendi mikpritës ashtu edha nga vendi amë.
Mirëpo, janë dizajnuar mekanizma të cilët e zvoglojnë efektin e
tatimit të dyfishtë. Mekanizma të tillë janë tatim kreditë (tax
credit). Sipas këtij instrumenti firmës i zvoglohet tatimi në
vendin amë për aq sa ka paguar tatimin në vendin e huaj. Tjetër
instrument është marveshja mbi tatimet (tax treaty) që bëhen në
mes të vendeve. Këto marveshje specifikojnë se cila pjesë e të
hyrave të firmës tatimohet nga dy shtetet. Disa firma
shrytëzojnë parajsat tatimore (tax heavens), vende këto të
cilat aplikojnë tatime shumë të ulta apo nuk aplikojnë fare
tatime, si Bahama, Bermuda, e të tjera.




                                                                  7

Contenu connexe

Tendances

Roli i menaxherit ne korporatat e sigurimeve
Roli i menaxherit ne korporatat e sigurimeveRoli i menaxherit ne korporatat e sigurimeve
Roli i menaxherit ne korporatat e sigurimeveFisnik Morina
 
Politika e dividendit, nuhi sela
Politika e dividendit, nuhi  selaPolitika e dividendit, nuhi  sela
Politika e dividendit, nuhi selaNuhi Sela
 
Menaxhimi Financiar
Menaxhimi Financiar Menaxhimi Financiar
Menaxhimi Financiar Menaxherat
 
Qevrisja e korporatave bankat
Qevrisja e korporatave  bankatQevrisja e korporatave  bankat
Qevrisja e korporatave bankatFisnik Morina
 
Politika e dividendit
Politika e dividenditPolitika e dividendit
Politika e dividenditLidijeRapaj
 
Kf 1-Ligjerata 1-rë
Kf 1-Ligjerata 1-rëKf 1-Ligjerata 1-rë
Kf 1-Ligjerata 1-rëValdet Shala
 
Punimi seminarik ne menaxhment financiar
Punimi seminarik ne menaxhment financiarPunimi seminarik ne menaxhment financiar
Punimi seminarik ne menaxhment financiarDenis Panxha
 
2 l 1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial
2 l  1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial2 l  1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial
2 l 1 - nocioni i kontabilitetit menaxherialHamit Agushi
 
Kapitulli 1 kontabilitet
Kapitulli 1  kontabilitetKapitulli 1  kontabilitet
Kapitulli 1 kontabilitetMenaxherat
 
Parashikimi financiar leksion
Parashikimi financiar leksionParashikimi financiar leksion
Parashikimi financiar leksionMenaxherat
 
Pyetjet me përgjigje nga kontabiliteti
Pyetjet me përgjigje nga kontabilitetiPyetjet me përgjigje nga kontabiliteti
Pyetjet me përgjigje nga kontabilitetiKushtrim Xhemajli
 
Punim seminarik në bazat e biznesit
Punim seminarik në bazat e biznesitPunim seminarik në bazat e biznesit
Punim seminarik në bazat e biznesitDenis Panxha
 
Etika e korporatave
Etika e korporataveEtika e korporatave
Etika e korporataveMenaxherat
 
Struktura e kapitalit prezantim
Struktura e kapitalit prezantimStruktura e kapitalit prezantim
Struktura e kapitalit prezantimShpejtim Rudi
 
Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)
Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)
Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)KetiGjipali
 
Punim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrje
Punim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrjePunim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrje
Punim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrjeMuhamet Sopa
 
Hyrja ne Menaxhimin e riskut
Hyrja ne Menaxhimin e riskut Hyrja ne Menaxhimin e riskut
Hyrja ne Menaxhimin e riskut Denis Panxha
 

Tendances (20)

Roli i menaxherit ne korporatat e sigurimeve
Roli i menaxherit ne korporatat e sigurimeveRoli i menaxherit ne korporatat e sigurimeve
Roli i menaxherit ne korporatat e sigurimeve
 
Politika e dividendit, nuhi sela
Politika e dividendit, nuhi  selaPolitika e dividendit, nuhi  sela
Politika e dividendit, nuhi sela
 
Menaxhimi Financiar
Menaxhimi Financiar Menaxhimi Financiar
Menaxhimi Financiar
 
Analizat Financiare Per Marrje Te Vendimeve
Analizat Financiare Per Marrje Te VendimeveAnalizat Financiare Per Marrje Te Vendimeve
Analizat Financiare Per Marrje Te Vendimeve
 
Menaxhmenti Financiar - Pasqyrat Financiare
Menaxhmenti Financiar - Pasqyrat FinanciareMenaxhmenti Financiar - Pasqyrat Financiare
Menaxhmenti Financiar - Pasqyrat Financiare
 
Pyetjet nga provimet
Pyetjet nga provimetPyetjet nga provimet
Pyetjet nga provimet
 
Qevrisja e korporatave bankat
Qevrisja e korporatave  bankatQevrisja e korporatave  bankat
Qevrisja e korporatave bankat
 
Politika e dividendit
Politika e dividenditPolitika e dividendit
Politika e dividendit
 
Kf 1-Ligjerata 1-rë
Kf 1-Ligjerata 1-rëKf 1-Ligjerata 1-rë
Kf 1-Ligjerata 1-rë
 
Punimi seminarik ne menaxhment financiar
Punimi seminarik ne menaxhment financiarPunimi seminarik ne menaxhment financiar
Punimi seminarik ne menaxhment financiar
 
2 l 1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial
2 l  1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial2 l  1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial
2 l 1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial
 
Kapitulli 1 kontabilitet
Kapitulli 1  kontabilitetKapitulli 1  kontabilitet
Kapitulli 1 kontabilitet
 
Parashikimi financiar leksion
Parashikimi financiar leksionParashikimi financiar leksion
Parashikimi financiar leksion
 
Pyetjet me përgjigje nga kontabiliteti
Pyetjet me përgjigje nga kontabilitetiPyetjet me përgjigje nga kontabiliteti
Pyetjet me përgjigje nga kontabiliteti
 
Punim seminarik në bazat e biznesit
Punim seminarik në bazat e biznesitPunim seminarik në bazat e biznesit
Punim seminarik në bazat e biznesit
 
Etika e korporatave
Etika e korporataveEtika e korporatave
Etika e korporatave
 
Struktura e kapitalit prezantim
Struktura e kapitalit prezantimStruktura e kapitalit prezantim
Struktura e kapitalit prezantim
 
Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)
Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)
Qeverisja e Korporatave (TEZË DIPLOME Bachelor)
 
Punim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrje
Punim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrjePunim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrje
Punim seminarik menaxhimi i rriskut ne ndermarrje
 
Hyrja ne Menaxhimin e riskut
Hyrja ne Menaxhimin e riskut Hyrja ne Menaxhimin e riskut
Hyrja ne Menaxhimin e riskut
 

En vedette

Investimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja DirekteInvestimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja DirekteMenaxherat
 
Biznes Nderkombetare - Globalizimi
Biznes Nderkombetare - GlobalizimiBiznes Nderkombetare - Globalizimi
Biznes Nderkombetare - GlobalizimiTo1X
 
Organizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjesOrganizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjesekonomia
 
Diy user engagement, white paper
Diy user engagement, white paperDiy user engagement, white paper
Diy user engagement, white paperJulia Shalet
 
不生病的生活方式,人人可為
不生病的生活方式,人人可為不生病的生活方式,人人可為
不生病的生活方式,人人可為Josephine C
 
What Installation Authors Need to Know about COM Extraction
What Installation Authors Need to Know about COM ExtractionWhat Installation Authors Need to Know about COM Extraction
What Installation Authors Need to Know about COM ExtractionFlexera
 
Yes, social ROI can be determined
Yes, social ROI can be determinedYes, social ROI can be determined
Yes, social ROI can be determinedKathy Herrmann
 
N A M A S M A R A N A N D R O M A N C E D R
N A M A S M A R A N  A N D  R O M A N C E  D RN A M A S M A R A N  A N D  R O M A N C E  D R
N A M A S M A R A N A N D R O M A N C E D Rshriniwaskashalikar
 
подборка экспозиции репродукций
подборка экспозиции репродукцийподборка экспозиции репродукций
подборка экспозиции репродукцийSergeyGavrilov
 
Sexuality Debates In Kerala
Sexuality Debates In KeralaSexuality Debates In Kerala
Sexuality Debates In Keralasiofilmcamp
 
Solid Professionals
Solid ProfessionalsSolid Professionals
Solid Professionalssnahdoes
 
PLC: No loss and assignment
PLC: No loss and assignmentPLC: No loss and assignment
PLC: No loss and assignmentFrancis Ho
 

En vedette (20)

Investimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja DirekteInvestimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja Direkte
 
Biznes Nderkombetare - Globalizimi
Biznes Nderkombetare - GlobalizimiBiznes Nderkombetare - Globalizimi
Biznes Nderkombetare - Globalizimi
 
Organizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjesOrganizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjes
 
Menaxhmenti Financiar - Hyrje Ne Financa
Menaxhmenti Financiar - Hyrje Ne FinancaMenaxhmenti Financiar - Hyrje Ne Financa
Menaxhmenti Financiar - Hyrje Ne Financa
 
Globalizmi
GlobalizmiGlobalizmi
Globalizmi
 
Globalizimi
GlobalizimiGlobalizimi
Globalizimi
 
Diy user engagement, white paper
Diy user engagement, white paperDiy user engagement, white paper
Diy user engagement, white paper
 
不生病的生活方式,人人可為
不生病的生活方式,人人可為不生病的生活方式,人人可為
不生病的生活方式,人人可為
 
Belkan danaci
Belkan danaciBelkan danaci
Belkan danaci
 
Telling your story
Telling your story Telling your story
Telling your story
 
1
11
1
 
What Installation Authors Need to Know about COM Extraction
What Installation Authors Need to Know about COM ExtractionWhat Installation Authors Need to Know about COM Extraction
What Installation Authors Need to Know about COM Extraction
 
Yes, social ROI can be determined
Yes, social ROI can be determinedYes, social ROI can be determined
Yes, social ROI can be determined
 
My Presentation to Teradata_13 Jan 2014
My Presentation to Teradata_13 Jan 2014My Presentation to Teradata_13 Jan 2014
My Presentation to Teradata_13 Jan 2014
 
N A M A S M A R A N A N D R O M A N C E D R
N A M A S M A R A N  A N D  R O M A N C E  D RN A M A S M A R A N  A N D  R O M A N C E  D R
N A M A S M A R A N A N D R O M A N C E D R
 
подборка экспозиции репродукций
подборка экспозиции репродукцийподборка экспозиции репродукций
подборка экспозиции репродукций
 
Sexuality Debates In Kerala
Sexuality Debates In KeralaSexuality Debates In Kerala
Sexuality Debates In Kerala
 
Solid Professionals
Solid ProfessionalsSolid Professionals
Solid Professionals
 
93 percent-google-for-internet-marketing-services
93 percent-google-for-internet-marketing-services93 percent-google-for-internet-marketing-services
93 percent-google-for-internet-marketing-services
 
PLC: No loss and assignment
PLC: No loss and assignmentPLC: No loss and assignment
PLC: No loss and assignment
 

Similaire à Menaxhmenti Financiar ne Biznesin Nderkombetar

Kapitulli1 Hyrje Në Amvisim Financiar
Kapitulli1 Hyrje Në Amvisim FinanciarKapitulli1 Hyrje Në Amvisim Financiar
Kapitulli1 Hyrje Në Amvisim Financiarguest4ddd68
 
Punimseminariknmenaxhmen
PunimseminariknmenaxhmenPunimseminariknmenaxhmen
PunimseminariknmenaxhmenRamë Hajraj
 
Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)
Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)
Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)Arlind Asani
 
Identifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi Sela
Identifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi  SelaIdentifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi  Sela
Identifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi SelaNuhi Sela
 
Kreu 9 buxhetimi i kapitalit - flukset e parase
Kreu 9   buxhetimi i kapitalit - flukset e paraseKreu 9   buxhetimi i kapitalit - flukset e parase
Kreu 9 buxhetimi i kapitalit - flukset e paraseRudina Ibrahimi
 
Punimi seminarik ne menaxhment
Punimi seminarik ne menaxhmentPunimi seminarik ne menaxhment
Punimi seminarik ne menaxhmentRamë Hajraj
 
Punim seminarik në menaxhment financiar
Punim seminarik në menaxhment financiarPunim seminarik në menaxhment financiar
Punim seminarik në menaxhment financiarDenis Panxha
 
Karakteristikat e burimeve te financimit
Karakteristikat e burimeve te financimitKarakteristikat e burimeve te financimit
Karakteristikat e burimeve te financimitLirim Beluli
 
Sipermarrja dhe Biznesi
Sipermarrja dhe BiznesiSipermarrja dhe Biznesi
Sipermarrja dhe BiznesiMenaxherat
 
Java 6 planafikimi finanicar
Java 6 planafikimi finanicarJava 6 planafikimi finanicar
Java 6 planafikimi finanicarValdet Shala
 
Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)Vilma Hoxha
 
Strategjia e Bizneseve Nderkombetare
Strategjia e Bizneseve NderkombetareStrategjia e Bizneseve Nderkombetare
Strategjia e Bizneseve NderkombetareMenaxherat
 
Investimet strategjike
Investimet strategjikeInvestimet strategjike
Investimet strategjikeShpejtim Rudi
 
Vlera ne kohe e parase, nuhi sela
Vlera ne kohe e parase, nuhi  selaVlera ne kohe e parase, nuhi  sela
Vlera ne kohe e parase, nuhi selaNuhi Sela
 
PUNIM SEMINARIK Ymer Ejupi
PUNIM SEMINARIK Ymer EjupiPUNIM SEMINARIK Ymer Ejupi
PUNIM SEMINARIK Ymer EjupiYmer Ejupi
 
Leksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuaj
Leksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuajLeksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuaj
Leksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuajMikena Çako
 
Sistemi financiar
Sistemi financiar Sistemi financiar
Sistemi financiar Menaxherat
 

Similaire à Menaxhmenti Financiar ne Biznesin Nderkombetar (20)

Kapitulli1 Hyrje Në Amvisim Financiar
Kapitulli1 Hyrje Në Amvisim FinanciarKapitulli1 Hyrje Në Amvisim Financiar
Kapitulli1 Hyrje Në Amvisim Financiar
 
Roli i Finances
Roli i FinancesRoli i Finances
Roli i Finances
 
Punimseminariknmenaxhmen
PunimseminariknmenaxhmenPunimseminariknmenaxhmen
Punimseminariknmenaxhmen
 
Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)
Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)
Menaxhimifinanciar ligjeratat-100206155532-phpapp02 (1)
 
Identifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi Sela
Identifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi  SelaIdentifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi  Sela
Identifikimi dhe matja e riskut 1, Nuhi Sela
 
Kreu 9 buxhetimi i kapitalit - flukset e parase
Kreu 9   buxhetimi i kapitalit - flukset e paraseKreu 9   buxhetimi i kapitalit - flukset e parase
Kreu 9 buxhetimi i kapitalit - flukset e parase
 
Punimi seminarik ne menaxhment
Punimi seminarik ne menaxhmentPunimi seminarik ne menaxhment
Punimi seminarik ne menaxhment
 
Punim seminarik në menaxhment financiar
Punim seminarik në menaxhment financiarPunim seminarik në menaxhment financiar
Punim seminarik në menaxhment financiar
 
Karakteristikat e burimeve te financimit
Karakteristikat e burimeve te financimitKarakteristikat e burimeve te financimit
Karakteristikat e burimeve te financimit
 
Sipermarrja dhe Biznesi
Sipermarrja dhe BiznesiSipermarrja dhe Biznesi
Sipermarrja dhe Biznesi
 
Java 6 planafikimi finanicar
Java 6 planafikimi finanicarJava 6 planafikimi finanicar
Java 6 planafikimi finanicar
 
Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)
 
Strategjia e Bizneseve Nderkombetare
Strategjia e Bizneseve NderkombetareStrategjia e Bizneseve Nderkombetare
Strategjia e Bizneseve Nderkombetare
 
Investimet strategjike
Investimet strategjikeInvestimet strategjike
Investimet strategjike
 
Vlera ne kohe e parase, nuhi sela
Vlera ne kohe e parase, nuhi  selaVlera ne kohe e parase, nuhi  sela
Vlera ne kohe e parase, nuhi sela
 
Bvm- Justina
Bvm- Justina Bvm- Justina
Bvm- Justina
 
PUNIM SEMINARIK Ymer Ejupi
PUNIM SEMINARIK Ymer EjupiPUNIM SEMINARIK Ymer Ejupi
PUNIM SEMINARIK Ymer Ejupi
 
Menaxhmenti
MenaxhmentiMenaxhmenti
Menaxhmenti
 
Leksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuaj
Leksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuajLeksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuaj
Leksion 12 -_gjetja_e_parave_per_biznesin_tuaj
 
Sistemi financiar
Sistemi financiar Sistemi financiar
Sistemi financiar
 

Plus de Menaxherat

Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiStatistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiMenaxherat
 
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit   ardiana gashiStatistike treguesit e korelacionit   ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashiMenaxherat
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraMenaxherat
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indeksetMenaxherat
 
Si te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimSi te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimMenaxherat
 
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...Menaxherat
 
Sjellja organizative berim ramosaj
Sjellja organizative   berim ramosajSjellja organizative   berim ramosaj
Sjellja organizative berim ramosajMenaxherat
 
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashiStatistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashiMenaxherat
 
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar   analiza e tregut te punes ne kosoveSeminar   analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar analiza e tregut te punes ne kosoveMenaxherat
 
Promocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiPromocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiMenaxherat
 
Treguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeTreguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeMenaxherat
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...Menaxherat
 
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajProjektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajMenaxherat
 
Politika e produktit nail reshidi
Politika e produktit   nail reshidiPolitika e produktit   nail reshidi
Politika e produktit nail reshidiMenaxherat
 
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiPermbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiMenaxherat
 
Politika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiPolitika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiMenaxherat
 
Mjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMenaxherat
 
Menaxhment ymer havolli permbledhje
Menaxhment   ymer havolli permbledhjeMenaxhment   ymer havolli permbledhje
Menaxhment ymer havolli permbledhjeMenaxherat
 
Menaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxherat
 
Menaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxherat
 

Plus de Menaxherat (20)

Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiStatistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
 
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit   ardiana gashiStatistike treguesit e korelacionit   ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indekset
 
Si te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimSi te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtim
 
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
 
Sjellja organizative berim ramosaj
Sjellja organizative   berim ramosajSjellja organizative   berim ramosaj
Sjellja organizative berim ramosaj
 
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashiStatistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
 
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar   analiza e tregut te punes ne kosoveSeminar   analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
 
Promocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiPromocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidi
 
Treguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeTreguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrime
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
 
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajProjektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
 
Politika e produktit nail reshidi
Politika e produktit   nail reshidiPolitika e produktit   nail reshidi
Politika e produktit nail reshidi
 
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiPermbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
 
Politika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiPolitika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidi
 
Mjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseve
 
Menaxhment ymer havolli permbledhje
Menaxhment   ymer havolli permbledhjeMenaxhment   ymer havolli permbledhje
Menaxhment ymer havolli permbledhje
 
Menaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeve
 
Menaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytje
 

Menaxhmenti Financiar ne Biznesin Nderkombetar

  • 1. P.G./Biznes Ndërkombëtar BIZNES NDËRKOMBËTAR Leksioni 13: MENAXHMENTI FINANCIAR NË BIZNESIN NDËRKOMBËTAR 1 1. Hyrje ..................................................... 2 2. Vendimet mbi investimet ................................... 3 3. Vendimet financiare ....................................... 4 4. Menaxhmenti global i parasë ............................... 6 1 Bazuar në Hill, C. W. L (2007), International Business: Competing in the Global Marketplace, 6th ed., New York: McGraw-Hill 1
  • 2. P.G./Biznes Ndërkombëtar 1. HYRJE Janë tri çështje të cilat studiohen në kuadër të menaxhmentit financiar në biznesin ndërkombëtar: - Vendimet mbi investimet – vendimet mbi atë se cilat aktivitete duhet financuar; - Vendimet financiare – vendimet se si duhet financuar këto aktivitete investuese; dhe, - Menaxhimi global i parasë – vendimet se si duhet menaxhuar resurset firnanciare në mënyrën më efiçiente. Në bizneset ndërkombëtare, vendimet mbi investimet, përzgjedhjen e burimeve financare, dhe vendimet mbi menaxhimin e parasë në nivel global, komplikohen nga valutat e ndryshme të cilat i përdorin shtetet, sistemet e ndryshme të tatimeve, regullativat mbi lëvizjen e kapitalit përtej kufijve, normat mbi financimin e aktiviteteve të biznesit, niveli i riskut ekonomik dhe politik, dhe faktorë të tjerë. Menaxherët financiar duhet ti marrin parasysh të gjithë këta faktorë kur vendosin se cilat aktivitete t’i financojnë, në çfarë forme t’i financojnë këto aktivitete, si t’i menaxhojnë më së miri financat e firmës, dhe si ta mbrojnë firmën nga risku ekonomik dhe ai politik. Menaxhmenti i mirë financiar është burim i përparësive konkuruese të firmës. Drejtimi i avancuar financiar ndikon në zvoglimin e kostos së krijimit të vlerës dhe/apo shtuimin e vlerës duke përmirësuar shërbimet për konsumatorët. Duke reduktuar koston e kapitalit të firmës, eliminuar humbjet nga ndryshimet në kursin e këmbimit valutor, minimizuar ngarkesën tatimore të firmës, minimizuar mundësitë e ekspozimit të firmës ndaj rrezikut të jashtëm, dhe duke menaxhuar paranë e gatshme 2
  • 3. P.G./Biznes Ndërkombëtar dhe rezervat në mënyrën më efiçiente, funksioni i financave mund të reduktojnë koston e krijimit të vlerës. Diskutimi fillon duke trajtuar vendimet e firmës mbi përzgjedhjen e investimeve që duhet ndërmarrë. Pastaj do të koncentrohemi në vendimet financiare. Dhe në fund të të ndalemi të mënyrat e menaxhimit të parasë në bizneset ndërkombëtare. 2. VENDIMET MBI INVESTIMET Para se të investojë në një vend të caktuar firma duhet të konsiderojë faktorë të ndryshëm politik, ekonomik, kulturor e strategjik. Shumë herë deri më tani kemi diskutuar deri në detaje këta faktorë. Në këtë kontekst, roli i menaxherit financiar është gjetja e mënyrave për kuantifikimin e kostove, benefiteve, dhe rrezikut që është i lidhur me investimin e caktuar në vendin e caktuar. Ky vlerësim bëhet përmes teknikës së buxhetimit kapital. Kjo teknikë i mundëson top menaxhmentit të vlerësojë relativisht saktë alternativat investuese në një vend apo në një numër vendesh, kështu që mund të merren vendime të bazuara se ku firma mund të investojë resurset e saj të kufizuara. Teknika e buxhetimit kapital për mundësitë e jashtme të investimeve është e njëjtë me atë që bëhet për mundësitë investuese në vend. Sipas kësaj teknike së pari duhet të vlerësohet rrjedha e parasë (cash flow) së projektit në kohë. Në shumicën e projekteve në fillim rrjedha e parasë do të jetë negative sepse fillimisht kompania investon shuma të mëdha për të ngritur kapacitetet e saj prodhuese. Pas një periudhe, rrjedha e parasë do të jetë pozitive pasi që shpenzimet e investimeve do të rikuperohen dhe të ardhurat do të rriten. Pasi të përcaktohet rrjedha e parasë, firma duhet të përcaktojë edhe normën e diskontimit. Zakonisht mekanizmi që përdoret për 3
  • 4. P.G./Biznes Ndërkombëtar diskontim është kosto e kapitalit. Nëse norma e tanishme neto është më e larto se zero, firma duhet të procedojë me projektin. Edhepse teknika e buxhetimit kapital mund të duket e lehtë, ajo në të vertetë është mjaft komplekse dhe rezultatet e saj mund edhe të mos jenë shumë të sakta. Një faktor me rëndësi të veçantë është risku politik dhe ai ekonomik, duke përfshirë këtu edhe riskun nga lëvizjet në normën e këmbimeve valutore, të cilët mund t’ia ndryshojnë vlerën projektit në mënyrë signifikante. 3. VENDIMET FINANCIARE Në kontekst të financimit të projektit, firma duhet të konsiderojë së pari mënyrën e financimit. Në këtë rast, nëse firmës i duhet financim i jashtëm ajo duhet të vendosë a të shfrytëzojë burimet e financimit brenda vendit apo të hulumtojë për mënyrat e financimit në tregun global të kapitalit. Tregu global i kapitalit i sjell në një vend ata të cilët dëshirojnë të investojnë kapitalin e tyre dhe ata të cilët dëshirojnë të huazojnë kapital për të realizuar projektet e tyre. Ata të cilët investojnë kapitalin e tyre janë korporatat me tepicë të parasë së gatshme, individët, dhe institucionet jo-financiare (psh. fondet e pensionit dhe kompanitë e sigurimit). Ata të cilët huazojnë kapital janë individët, kompanitë, dhe qeveritë. Huazimet në tregun e kapitalit janë në formë të ekuitetit apo në formë të kreditimit. Financimi përmes ekuitetit realizohet kur firma shet aksionet e veta investorëve. Me paratë që i merr kompania si kundërvlerë për aksionet e shitura ajo mund të përdorë për rritjen e kapaciteteve të saj (investim në fabrika apo paisje), të financojë projektet e R&D-së, të paguaj pagat e punëtorëve, dhe të tjera. Në anën tjetër, 4
  • 5. P.G./Biznes Ndërkombëtar kreditë mund të mirren nga bankat si dhe nga fondi i krijuar me shitjen e obligacioneve të firmës investorëve. Është e rëndësishme të potencohet se sa i përket financimit të jashtëm të projektit investiv firma mundohet të gjejë burimin e financimit me kushtet me të mira. Si rrjedhojë, firmat të cilat operojnë në tregun e jashtëm koheve të fundit shumë më tepër po koncentrohen në tregun global të kapitalit se sa në burimet e financimit në tregun nacional. Kostoja e kapitalit të jashtëm është shumë më e ultë në tregun global se në atë nacional, dhe kjo si rezultat të madhësisë së tregut dhe likuiditetit. Mirëpo, problem në këtë kontekst mund të jenë ligjet shtetërore të cilat mund të pengojnë lëvizjen e lirë të kapitalit, edhe pse trendet e fundit tregojnë se sektori financiar është në proces të derregullimit të vazhdueshëm. Për shembull disa vende e kanë ta sanksionuar që kompanitë e huaja të financohen nga burimet financiare nacionale. Kjo është problem i madh sidomos për firmat të cilat operojnë në ekonomi të vogla sektori financiar i të cilave mund të ketë probleme me likuiditet. Përveç mënyrës së financimit, firma duhet të konsiderojë edhe strukturën financiare. Me strukturë financiare nënkuptohet miksi i financimit nga shitja e aksioneve të firmës dhe marrja e kredisë. Struktura e financimit është e rëndësishme të diskutohet në kontekst të biznesit ndërkombëtar sepse ndryshon nga vendi në vend. Për shembull firmat Japoneze varen shumë më tepër nga kreditë se nga financimi përmes shitjes së aksioneve, përkundër kompanive në SHBA-ve për të cilat studimet tregojnë se ekziston e kundërta me rastin e kompanive Japoneze. 5
  • 6. P.G./Biznes Ndërkombëtar 4. MENAXHMENTI GLOBAL I PARASË Menaxhmenti global i parasë ka të bëjë me përpjekjet e firmës për të menaxhuar paranë e gatshme të saj – veçanërisht kapitalin punues – në mënyrën ma efiçiente. Kjo nënkupton minimizimin e balanceve të parasë së gatshme dhe zvoglimin e kostove të transakcioneve. Sa i përket aspektit të parë, kompania për një periudhe të caktuar duhet të mbajë sasi të caktuar të parasë së gatshme. Kjo është e nevojshme për të kryer obligimet ndaj furnitorëve apo nëse ka ndonjë kërkesë të papritur për para të gatshme. Mirëpo për firmën nuk është pozitive të mbajë paranë e gatshme në ‘arkën’ e saj. Firma mund ta investojë keshin tepricë dhe të përfitojë nga interesi. Kjo i mundëson firmës t’i tërheq mjetet kur të ketë nevojë. Mirëpo, përfitimet nga ky investim do të jenë të vogla sepse kamata në këto mjete është e vogël. Në të kundërtën firma mund ta investoj keshin tepricë në instrumente afatgjata financiare (psh. çertifikata depozitimi gjashtëmujore, obligacione, etj). Problemi me investimin e mjeteve në instrumente afatgjata është se firma nuk mund t’i tërheq mjetet pa penalizim kur kërkesa për kesh të rritet. Pra firma është pranë një dileme serioze, të investojë në instrumente të cilat i sigurojnë likuiditet të plotë mirëpo edhe përfitim të vogël, apo të investojë mjetet në instrumente financiare afatgjata dhe të përfitojë më shumë mirëpo të mos jetë shumë likuide. Kostot e transakcioneve janë kosto të këmbimit. Kurdo që firma këmben paranë e gatshme me një valutë tjetër ajo ngarkohet me kosto të këmbimit; në këtë rast ky është komisioni që firma i paguan agjentit i cili e realizon transakcionin. Shumë banka i ngarkojnë firmat në rastin e transferimit të keshit nga një lokacion në tjetrin. Kjo ngarkesë quhet taksë 6
  • 7. P.G./Biznes Ndërkombëtar transferi ndërsa për firmën është kosto e këmbimit apo e transakcionit. Pjesë e menaxhmentit global të parasë nuk është vetëm synimi për arritjen e efiçiencës në shfytësimin parasë së gatshme, mirëpo gjithashtu është edhe zvoglimi i efektit negativ të regjimeve të ndryshme tatimore që ekzistojnë në vende të ndryshme. Zakonisht kompanitë të cilat operojnë jashtë vendit të tyre amë ballafaqohen me tatime të dyfishta. Këto ngarkohen edhe nga vendi mikpritës ashtu edha nga vendi amë. Mirëpo, janë dizajnuar mekanizma të cilët e zvoglojnë efektin e tatimit të dyfishtë. Mekanizma të tillë janë tatim kreditë (tax credit). Sipas këtij instrumenti firmës i zvoglohet tatimi në vendin amë për aq sa ka paguar tatimin në vendin e huaj. Tjetër instrument është marveshja mbi tatimet (tax treaty) që bëhen në mes të vendeve. Këto marveshje specifikojnë se cila pjesë e të hyrave të firmës tatimohet nga dy shtetet. Disa firma shrytëzojnë parajsat tatimore (tax heavens), vende këto të cilat aplikojnë tatime shumë të ulta apo nuk aplikojnë fare tatime, si Bahama, Bermuda, e të tjera. 7