2. SISTEM RANGKASISTEM RANGKA
RangkaRangka
– Memberi bentukMemberi bentuk
kepada tubuh badankepada tubuh badan
– Berfungsi sebagaiBerfungsi sebagai
penyokong danpenyokong dan
pelindung kepadapelindung kepada
organ dalaman badanorgan dalaman badan
– Terdiri daripada tulangTerdiri daripada tulang
dan struktur sokongandan struktur sokongan
(ligamen, tendon dan(ligamen, tendon dan
kartilej)kartilej)
3. Fungsi Sistem RangkaFungsi Sistem Rangka
Sokongan
Perlindungan
Pergerakan
Pembentukan sel darah
Penstoran mineral
7. Pembentukan sel darahPembentukan sel darah
•sum-sum merah dalam tulang
menghasilkan sel-sel darah merah yang
membawa oksigen dan nutrien ke
seluruh badan.
• sum-sum tulang juga menghasilkan
sel darah putih untuk memusnahkan
bakteria.
8. Penstoran mineral
• tempat simpanan mineral dan
fosforus.
• lemak disimpan dalam kaviti
tulang.
• lemak ini akan diserap ke dlm
darah oleh tisu-tisu sbg tenaga.
17. Tulang
– Terdiri daripada
206 ketul tulang
yang berlainan
bentuk dan saiz
– Tulang
mempunyai
lapisan luaran
yang kuat, keras
dan tebal
18. Ligamen
– Ligamen adalah tisuLigamen adalah tisu
berfiber kenyal yangberfiber kenyal yang
menghubungkan tulangmenghubungkan tulang
dengan tulang.dengan tulang.
– Berfungsi:Berfungsi:
mengekal danmengekal dan
menetapkan tulang padamenetapkan tulang pada
kedudukannyakedudukannya
MembolehkanMembolehkan
pergerakan pada sendipergerakan pada sendi
19. TendonTendon
– Tisu berfiberTisu berfiber
tidak kenyaltidak kenyal
yang sangatyang sangat
kuatkuat
– Berfungsi:Berfungsi:
MelekatkanMelekatkan
otot padaotot pada
tulang.tulang. tendon
20. KartilejKartilej
– Tisu lembut tetapi kuat,Tisu lembut tetapi kuat,
elastik dan tiada saluranelastik dan tiada saluran
darahdarah
– Menyaluti hujung tulangMenyaluti hujung tulang
yang membentuk sendiyang membentuk sendi
– Berfungsi:Berfungsi:
Melindungi tulangMelindungi tulang
daripada haus apabiladaripada haus apabila
berlaku geseranberlaku geseran
antara sendiantara sendi
Penyerap hentakanPenyerap hentakan
21. Klasifikasi TulangKlasifikasi Tulang
Tulang terdiri daripada pelbagaiTulang terdiri daripada pelbagai
bentuk dan saiz.bentuk dan saiz.
Tulang boleh diklasifikasikan kepadaTulang boleh diklasifikasikan kepada
empat bentuk iaitu:empat bentuk iaitu:
– Tulang panjangTulang panjang
– Tulang pendekTulang pendek
– Tulang leperTulang leper
– Tulang tak sama bentukTulang tak sama bentuk
22. Tulang PanjangTulang Panjang
Ukuran panjangnya melebihi daripadaUkuran panjangnya melebihi daripada
ukuran lebar.ukuran lebar.
Tuas dalam memudahkan pergerakan.Tuas dalam memudahkan pergerakan.
Kebanyakkan adalah tulang mampat.Kebanyakkan adalah tulang mampat.
Contoh:Contoh:
femur
fibulatibi
a
humeru
s
radius
ulna
falanges
23. Tulang PendekTulang Pendek
Berbentuk tiubBerbentuk tiub
Ukuran panjang dan lebar tidakUkuran panjang dan lebar tidak
banyak perbezaan.banyak perbezaan.
contoh:contoh:
karpal
tarsal
24. Tulang LeperTulang Leper
Berbentuk pipih dan melengkung.Berbentuk pipih dan melengkung.
Berfungsi melindungi organ yangBerfungsi melindungi organ yang
lembut.lembut.
Contoh:Contoh:
skapula
sternum rusuk
25. Tulang tak sama bentukTulang tak sama bentuk
Tulang yang tidak boleh dikategorikanTulang yang tidak boleh dikategorikan
sebagai tulang panjang, tulang pendek dansebagai tulang panjang, tulang pendek dan
tulang leper.tulang leper.
Berfungsi sebagai tempat perlekatan otot.Berfungsi sebagai tempat perlekatan otot.
Contoh:Contoh:
sfenoid
veterbra
26. Struktur Tulang PanjangStruktur Tulang Panjang
Mempunyai rangka tuas yang teguhMempunyai rangka tuas yang teguh
untuk pergerakan.untuk pergerakan.
Pertumbuhan tulang adalah secaraPertumbuhan tulang adalah secara
diameter dan memanjang.diameter dan memanjang.
Mempunyai dua epifisis dan diafisis.Mempunyai dua epifisis dan diafisis.
Permukaan tulang dilapisi periosteumPermukaan tulang dilapisi periosteum
kecuali yang berartikulasi dilaputikecuali yang berartikulasi dilaputi
kartilej.kartilej.
27. Struktur Tulang PanjangStruktur Tulang Panjang
Epifisis
Diafisis
Epifisis
Plat
epifisilal
Periosteum
Tulang
berongga
Kartilej
Tulang
mampat
Kaviti
Medulari
28. EpifisisEpifisis
– Terletak pada kedua-duaTerletak pada kedua-dua
hujung tulang panjang.hujung tulang panjang.
– Terdiri daripada lapisan nipisTerdiri daripada lapisan nipis
tulang mampat.tulang mampat.
29. DiafisisDiafisis
– Bahagian batang tulang kerasBahagian batang tulang keras
yang mampat dan disalutiyang mampat dan disaluti
periosteum.periosteum.
– Melingkari kaviti medulari yangMelingkari kaviti medulari yang
mengandungi lemak.mengandungi lemak.
30. PeriosteumPeriosteum
– Menyediakan sauran darah danMenyediakan sauran darah dan
saraf ke tulang.saraf ke tulang.
– Bahagian yang menghasilkan sel-Bahagian yang menghasilkan sel-
sel untuk membesar secarasel untuk membesar secara
diameter.diameter.
– Berfungsi melindungi diafisis.Berfungsi melindungi diafisis.
31. Perkembangan TulangPerkembangan Tulang
i)i) Sel-sel tulangSel-sel tulang
– Terdiri daripada sel tulang berfiber kolagenTerdiri daripada sel tulang berfiber kolagen
dan bahan matriks bermineral padat.dan bahan matriks bermineral padat.
– Sel osteoblas akan merembeskan bahanSel osteoblas akan merembeskan bahan
matriks organik berfiber untuk membentukmatriks organik berfiber untuk membentuk
tulang.tulang.
– Osteoblas yang matang dikenali sebagaiOsteoblas yang matang dikenali sebagai
osteosit.osteosit.
– Osteoklas ialah sel-sel yang melarutkanOsteoklas ialah sel-sel yang melarutkan
mineral dalam tulang.mineral dalam tulang.
– Osteoblas dan osteoklas akan bersama-samaOsteoblas dan osteoklas akan bersama-sama
bertindak untuk mengubah ketumpatan danbertindak untuk mengubah ketumpatan dan
bentuk tulang.bentuk tulang.
32. Osifikasi tulangOsifikasi tulang
Embrio (6 minggu)
Tulang-tulang rangka (tulang
lembut)
Kartilej hialin
Tulang keras
terbina daripada
Proses osifikasi
tulang
membentuk
33. Proses Osifikasi TulangProses Osifikasi Tulang
Kartilej hialin disaluti dengan bahan matriks
bermineral yang dirembeskan oleh osteoblas.
Bahan matriks bermineral ini (osteoblas) akan
dimendapkan ke bahagian dalam tulang. Osteoblas
akan bertukar menjadi osteosit untuk membentuk
tulang baru.
Kartilej yang terdapat pada bahagian dalam tulang
akan menjadi keras.
Kartilej hialin di bahagian dalam tulang akan
dilarutkan oleh osteoklas untuk membentuk kaviti
medulari.
35. Tumbesaran TulangTumbesaran Tulang
Semasa proses tumbesaran, sel-sel pada platSemasa proses tumbesaran, sel-sel pada plat
epifisial tulang panjang akan membahagi secaraepifisial tulang panjang akan membahagi secara
mitosis untuk memanjangkan tulang.mitosis untuk memanjangkan tulang.
Pada usia akil baligh, hormon estrogen danPada usia akil baligh, hormon estrogen dan
testosteron akan merencatkan pembahagian sel-testosteron akan merencatkan pembahagian sel-
sel pada plat epifisial. Plat efipisial akansel pada plat epifisial. Plat efipisial akan
mengecil.mengecil.
36. Pada usia 18 tahun, tumbesaran tulangPada usia 18 tahun, tumbesaran tulang
secara memanjang terhenti dan sel-selsecara memanjang terhenti dan sel-sel
pada plat epifisial juga akan berhenti.pada plat epifisial juga akan berhenti.
Tetapi, osifikasi tulang akan terus berlakuTetapi, osifikasi tulang akan terus berlaku
sehingga lapan tahun berikutnya.sehingga lapan tahun berikutnya.
37. Keperluan Mineral, Vitamin danKeperluan Mineral, Vitamin dan
HormonHormon
Mineral – Kalsium dan fosfat
– Membantu pertambahan saiz dan
berat tulang
38. Vitamin
– Vitamin A dan C :
membaiki tisu-tisu tulang
– Vitamin D :
merangsang penyerapan
Mengangkut kalsium dan fosfat ke
dalam tulang supaya struktur tulang
menjadi lebih kuat.
39. Hormon - Tiroid, estrogen dan
testosteron
– Merangsang proses tumbesaran
tulang
40. SendiSendi
Sendi ialah tempat pertemuan antaraSendi ialah tempat pertemuan antara
tulang-tulang atau kartilej dengan tulang.tulang-tulang atau kartilej dengan tulang.
SENDI
Berdasarkan
fungsi
Berdasarkan
Sruktur
sinartrosis
amfiartrosis
diartrosis
fibrous
cartilagenous
sinovialSendi tanpa gerak
Sendi gerakan
terhad
Sendi gerakan bebas
41. Sendi berdasarkan StrukturSendi berdasarkan Struktur
SENDI STRUKTUR CONTOH
Fibrous
Pada sendi fibrous tulang
bercantum dengan tisu fibrous
secara tetap. Tidak membenarkan
sebarang gerakan.
Sutur antara
tulang
kranium.
Cartilagenous
Pada sendi cartilagenous tulang
disambung dengan kartilej atau
ligamen. Membenarkan pergerakan
yang terhad.
Sendi antara
verterbra.
Sinovial
Diselaputi cecair sinovial untuk
mengurangkan geseran antara dua
tulang. Membenarkan pergerakan
secara bebas.
Sendi lutut
44. PergerakanPergerakan
Terdapat dua jenis posisi dalamTerdapat dua jenis posisi dalam
pergerakanpergerakan
– Kedudukan biasaKedudukan biasa
berdiri lurus/tegak dan tangan rapat ke sisiberdiri lurus/tegak dan tangan rapat ke sisi
badan.badan.
– Kedudukan anatomiKedudukan anatomi
Berdiri lurus/tegak dan tapal tangan menghalaBerdiri lurus/tegak dan tapal tangan menghala
ke hadapan.ke hadapan.
Kaki kanan dan kiri pula terbuka menghala keKaki kanan dan kiri pula terbuka menghala ke
luar.luar.
45. Jenis-jenis pergerakanJenis-jenis pergerakan
Pergerakan linearPergerakan linear
Pergerakan putaranPergerakan putaran
Pergerakan bersudutPergerakan bersudut
Pergerakan khususPergerakan khusus
