Vliegt het geld je portemonnee uit, zonder dat je precies weet waar ’t naartoe gaat? Troost je, je bent niet de enige! Veel mensen hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Hoe komt dat? En vooral: hoe zorg je voor een beetje lucht in je budget?

1. $
Vliegt het geld je portemonnee uit, zonder dat je precies weet waar ’t naartoe
gaat? Troost je, je bent niet de enige! Veel mensen hebben moeite om de
eindjes aan elkaar te knopen. Hoe komt dat? En vooral: hoe zorg je voor een
beetje lucht in je budget?
R
egelmatig kloppen Almeerders met geldproblemen aan
bij financieel planner Hajo de Vries voor advies. Welke
knelpunten signaleert hij het meest in Almere? ‘Er zijn
hier vrij veel aflossingsvrije hypotheken afgesloten,
vaak in combinatie met beleggingspolissen,’ antwoordt hij.
‘Omdat de rendementen van die beleggingen destijds te
rooskleurig werden voorgesteld, bouwen huiseigenaren met
beleggingshypotheken te weinig kapitaal op om de hypotheek
straks te kunnen aflossen.’
The sky was the limit
Ivar Dirkmaat, franchisenemer bij SNS Bank Almere, herkent
het probleem. ‘Tussen 1995 en 2003 zijn in Almere veel
huizen verkocht. Een beleggingspolis was destijds een heel
normaal product om naast je hypotheek te hebben. The
sky was the limit, de aandelenkoersen stegen fors. Banken
en tussenpersonen verkochten dit soort producten dan ook
regelmatig.’ Rekenmodellen gingen vaak uit van een rendement
van maar liefst acht procent. Als dat elk jaar lukt, hoef je niet
zoveel geld in te leggen om je einddoel te behalen. Omdat
je bij een aflossingsvrije hypotheek alleen rente betaalt, zijn
de maandlasten relatief laag. ‘Aan de andere kant,’ vervolgt
Ivar, ‘waren de kosten van die beleggingspolissen vrij hoog,
waardoor het lang duurde voordat je daadwerkelijk kapitaal ging
opbouwen. Het was allemaal te doen, als je inderdaad minimaal
acht procent rendement behaalde. Maar ja, dat gebeurde dus
niet.’ Mathijs Smit, kantoordirecteur bij ABN AMRO Almere,
nuanceert de zaak een beetje. ‘Feitelijk klopt het wel, maar
beleggingspolissen zijn niet per definitie negatief. Ik vind dat je
vooral moet kijken naar de eventuele risico’s, en dat je klanten
goed moet informeren. De beurs trekt bovendien nu weer aan.’
Huis onder water
‘Een ander probleem,’ zegt Hajo de Vries, ‘is dat veel Almeerse
woningen de afgelopen jaren in waarde zijn gedaald. Daardoor
is de hypotheek die op het huis rust, vaak hoger dan de
waarde op de woningmarkt. Zolang je in je huis blijft wonen
en de hypotheek kunt opbrengen, is er niets aan de hand.
Maar als er onverhoopt iets vervelends gebeurt - een scheiding
bijvoorbeeld, of je verliest je baan - en je moet je huis verkopen,
dan zit je ineens met een restschuld.’ Veel huizenbezitters
realiseren zich dat hun huis ‘onder water staat’ en zoeken
oplossingen om hun schuld te verlagen. ‘En die zijn er,’ zegt
Hajo. ‘Je kunt je beleggingshypotheek bijvoorbeeld deels
aflossen met het opgebouwde bedrag uit de beleggingspolis.
De hypotheekschuld daalt daardoor. Zet je de hypotheek
daarna om in een lineaire of annuïteitenhypotheek, die je
tijdens de resterende looptijd aflost, dan voorkom je dat je aan
het einde van de looptijd met een restschuld blijft zitten.’ Nu
de rente zo laag is, kan het oversluiten van je hypotheek ook
zorgen voor lagere maandlasten. ‘Bekijk daarnaast eens of je je
overlijdensrisicoverzekering opnieuw kunt afsluiten,’ zegt Hajo.
‘De kosten van veel overlijdensrisicopremies zijn gebaseerd op
sterftetabellen van twintig jaar geleden. Bij nieuwe polissen zijn
de premies vaak veel lager. Het is één van die dingen, die je van
verzekeraars en hypotheekverstrekkers niet gauw zult horen…’
Zorg dat je goed geïnformeerd bent
Om problemen te voorkomen, is het volgens Hajo belangrijk
om klanten proactief te benaderen. ‘En daar laten veel
geldverstrekkers dus steken vallen,’ stelt hij. ‘Veel mensen met
een doorlopend krediet weten bijvoorbeeld niet, dat ze vanaf
hun 65e hun lening vaak in heel korte tijd moeten aflossen, soms
binnen vijf jaar. Als je met pensioen gaat en je inkomen daalt,
terwijl daar dan nog een versnelde aflossing bovenop komt,
kan dat aanzienlijke geldproblemen veroorzaken. Een tweede
voorbeeld. In 2031 krijgt een grote groep huiseigenaren voor het
eerst te maken met het feit, dat vanaf dan de hypotheekrente
voor hen niet meer aftrekbaar is. In 2001 werd de regel
ingevoerd dat je de hypotheekrente maximaal dertig jaar mag
aftrekken. Veel mensen weten dat niet. En banken informeren
hun klanten er vaak niet actief over.’ SNS Bank voelt zich wel
degelijk verantwoordelijk voor het financiële welzijn van haar
klanten, benadrukt Ivar. ‘Klanten van wie wij vermoeden dat
er mogelijk betalingsproblemen kunnen ontstaan - bijvoorbeeld
als we merken dat de hypotheek wel eens te laat betaald is -
hebben we een brief gestuurd met een link naar een website,
waar ze een hypotheekscan kunnen doen. Daar kunnen
budgetteringstips uit komen, maar soms adviseren we een
afspraak in te plannen en samen het probleem te bespreken.
Ook stimuleren we een update van je hypotheek. Daarbij kijk
je of de hypotheek nog past bij je huidige wensen, en of het
verstandig en financieel haalbaar is om te gaan aflossen. Een
andere optie is om, voor wat meer flexibiliteit, maandelijks of
jaarlijks een bedrag af te lossen. Dat maakt het soms wel lastig,
want niet iedereen heeft daar de middelen voor.’
Bespaartips en -plannen
Ook Mathijs Smit vindt goede informatieverstrekking
vanzelfsprekend. ‘Wij voelen de verantwoordelijkheid
Grip
op je geld
tekst nathalie rooze
reportagereportage
Zolang je in je huis blijft wonen en de hypotheek kunt
opbrengen, is er niets aan de hand
designedbyFreepik.com
21 LA zomer 2015LA zomer 2015

2. om er samen met onze klanten voor te zorgen dat ze hun
maandelijkse lasten kunnen blijven betalen. Op internet zijn
daarvoor allerlei handige tools te vinden. Zo bieden we op onze
website de Financiële Stresstest aan, waarmee je je financiële
situatie kunt onderzoeken. We geven bespaartips en wijzen
op bespaarplannen van het NIBUD.’ Ook ABN AMRO let op
klanten die hun hypotheek een keer niet of te laat betalen.
Mathijs Smit: ‘In dat geval informeren we naar de oorzaak.
Vaak is er niets aan de hand, maar als bijvoorbeeld blijkt dat
iemand zijn baan kwijt is, gaan we in gesprek om te kijken
hoe we kunnen helpen. Banken zijn met de maatschappij mee
veranderd. Wij zijn er niet alleen in goede tijden, maar ook als
het wat minder gaat.’
Vermogensopbouw
Om een financiële buffer op te bouwen, kun je maandelijks
wat geld opzij zetten. Maar is het met die historisch lage rente
nog wel slim om te sparen? Een lastige vraag, vindt Ivar.
‘Ieder mens heeft immers eigen wensen en doelen. Heb je
een kortetermijndoel en wil je je je geld altijd beschikbaar
hebben, dan pak je die lage spaarrente, omdat beleggen dan
geen verstandige optie is. Want als de beurs daalt en je houdt
nog maar 70% over, dan had je beter 1,5% rente kunnen krijgen.
Heb je echter een doelstelling voor een langere periode, dan
kan beleggen een goed idee zijn. Mits je je bewust bent van
de risico’s én als je weet hoe beleggingen werken. Eigenlijk
kun je beter denken in termen van vermogensopbouw.
Sparen of beleggen zijn mogelijkheden, maar je kunt ook
schulden aflossen. Je kunt klagen over die lage rente op je
spaarrekening, maar als je je lening van 10% aflost, creëer je
ook vermogensopbouw.’ Mathijs: ‘Bedenk goed wat je wilt.
Waar wil je staan over vijf jaar? Wat voor doel heb je? Op basis
daarvan kun je een spreiding in je vermogen maken. Een paar
jaar geleden zag je wantrouwen ten aanzien van beleggen, maar
er is een verschuiving. Beleggingen zijn nu transparanter, en
de kosten zijn inzichtelijk. Dat geldt ook voor de rendementen.
Er is tegenwoordig altijd een spaar- of beleggingsproduct dat
bij je past.’
Inzicht door overzicht
Nadenken over geld vindt bijna niemand leuk. Je hebt wel wat
beters te doen in je vrije tijd. Toch is ’overzicht’ hét toverwoord
vindt Hajo: ‘Maak een financieel plan. Zorg dat je inzicht hebt
in je uitgavenpatroon.’ Een toekomstplan voor je financiën is
belangrijk, vindt ook Mathijs: ‘Hoe sta je er over vijf of tien jaar
financieel voor? En wat kun je er aan doen om problemen te
voorkomen? Daarbij is het niet alleen de vraag of je huis ‘onder
water’ staat, ook alle variabelen eromheen spelen een rol. Hoe
is het nu met je werk, wat zijn je plannen voor de toekomst?
Heb je een kinderwens, gaan je kinderen studeren, ga je minder
werken of met pensioen? Door alles op een rij te zetten, weet je
beter wat er in de toekomst nodig is.’ Ivar is het daar volledig
mee eens. ‘Besparen lukt je door overzicht te creëren. Dat kan
gewoon met een simpel Excelletje. Als je niet weet wat erin
komt en wat eruit gaat, zul je nooit écht besparen. Kijk kritisch
naar alles. En kom praten als je het niet snapt. Ga in gesprek
met je bank, je hypotheekadviseur of financieel planner en
bekijk de mogelijkheden. Want die zijn er gelukkig genoeg.’
reportagereportage
Natuurlijk kun je een
goedkopere energie­
leverancier zoeken,
of een voordeliger
telefoon­abonnement
afsluiten, of bezuinigen
op je dagelijkse bood­
schappen. Maar zijn
er nog veel meer
mogelijkheden.
Lifestyle Almere vond
een paar originele
initiatieven, die kunnen
leiden naar een beetje
lucht in je budget. Zo
wordt geld besparen
nog leuk ook!
Besparen
vervelend?
Hoeft niet!
Tweedehands is lang
niet altijd tweederangs
Gebruikte spullen zijn vaak nog in prima staat, en uiteraard veel voordeliger dan nieuw.
Websites als Marktplaats en Speurders floreren dankzij de economische crisis, maar wist
je dat er ook een Almeerse variant is? Via de Facebookgroep ’Wat de gek ervoor geeft
Almere’, die in 2013 werd opgericht en inmiddels ruim 22.000 leden telt, kunnen mensen
uit Almere en omstreken tweedehands producten kopen en verkopen. Een greep uit het
aanbod: schoenen, kleding, meubels, elektronica… en dat allemaal praktisch om de hoek.
www.facebook.com/groups/watdegekervoorgeeft
Ga eens naar de kringloop
Eveneens in de categorie tweedehands: de kringloopwinkel.
Er zijn er een paar in Almere, waar je voor een prikkie de
leukste spullen kunt vinden. Kijk voor adressen en
openingstijden op: www.kringloopfabriek.nl,
www.kringloopalmere.nl, www.dekringloper.nl
Winkel zonder kassa
Wil je nóg goedkoper? Dan moet je even naar Almere Haven. Stichting Mooi Cadeau aan de
Oldewierde 264 is een winkel zonder kassa. Alles is hier gratis. ‘Ik ben opgegroeid met het
principe van samen delen. Zo help je elkaar,’ verklaart initiatiefneemster Linda Sijtsma. Na
een verblijf in Engeland - met haar twee kinderen - keerde zij zonder een rooie cent terug
naar Nederland, en kreeg ze allerlei spullen aangeboden. ‘Alles wat ik dubbel kreeg, zette ik
in de schuur zodat anderen het konden meenemen. Ik gooide niets weg.’
Samen met haar man startte ze in 2010 de Stichting Mooi Cadeau in een pandje in de
Wierden, waar ze vooral decoratieve producten aanboden. Mooi Cadeau wil vooral ook een
ontmoetingsplaats zijn voor Almeerders. ‘Hier praat je met mensen met wie je anders mis-
schien nooit in contact zou komen. Ik hoop dat mensen zo meer respect voor elkaar krijgen.
Elk mens is de moeite waard, ongeacht inkomen, kleur of geloof,’ zegt Linda, die na het
overlijden van haar man in 2012 besloot om door te gaan met het concept.
Een paar jaar lang was de zaak gevestigd in het centrum van Almere Haven, maar sinds
augustus vorig jaar runt ze de winkel vanuit een partytent in haar eigen achtertuin. Daar is
iedereen elke dinsdag en donderdag van 11.30 tot 14.00 uur van harte welkom om spullen
te halen of te brengen. Gewoon rondsnuffelen en een babbeltje maken mag uiteraard ook.
Koffie en thee staan altijd klaar. Iedereen is welkom in de winkel waar het niet om geld
draait, maar om respect. www.mooicadeaualmere.nl
Delen is het
nieuwe hebben
Waarom zou je dingen zelf aanschaffen, als
je ze maar af en toe gaat gebruiken? Via
het online platform Peerby kun je spullen
lenen van je buurtgenoten. Schuurmachine,
grasmaaier, tent of keukenweegschaal
nodig? Op de website of in de app geef je
gewoon aan, wat je zoekt. Als lid van de
community krijg je ook regelmatig oproep-
jes van buurtgenoten, die iets willen lenen.
Lang leve de deeleconomie!
www.peerby.com
Auto huren
bij de buren
In Nederland staan acht miljoen auto’s
gemiddeld 23 uur per dag stil. Dus waarom
zou je je auto niet met anderen delen? Dat
biedt veel voordelen: minder auto’s, minder
CO2-uitstoot en… je leert leuke mensen
in je buurt kennen. Dat is het idee achter
SnappCar, een initiatief dat auto-eigenaren
en mensen zonder auto bijeen brengt. Via
de website kun je auto’s bij jou in de buurt
zoeken, een verhuurverzoek bij de eigenaar
indienen en na akkoord de auto betalen,
ophalen en gebruiken. Deelnemende auto’s
zijn automatisch allrisk verzekerd en in
geval van pech staat het supportteam 24
uur per dag paraat. Huren via SnappCar is
30 tot 50% voordeliger dan bij een reguliere
autoverhuurmaatschappij. En wil je je eigen
auto verhuren, dan kun je op die wijze een
leuk zakcentje bijverdienen. In Almere doen
op dit moment zo’n vijftig auto-eigenaren
mee. Het aanbod varieert van een com-
pacte Suzuki Alto uit 1998 (€ 17,50 per dag)
tot een prachtig opgeknapte Citroen 2CV,
waarmee je voor € 125,00 een dag kunt
rondtoeren. www.snappcar.nl
Buurten in het
buurtrestaurant
Op de centjes letten en toch gezellig uit
eten gaan? Dat kan in de Striphelden-
buurt. Buurtrestaurant De Cartoon is een
samenwerkingsproject van buurtbewoners,
welzijnswerk De Schoor en Kwintes (een
organisatie die mensen met een psychi-
sche of sociale kwetsbaarheid begeleidt).
Cliënten van Kwintes doen op die wijze
werkervaring op in de keuken, de bedie-
ning en de administratie. In De Cartoon
kun je genieten van een voordelig hapje en
drankje! www.decartoon.nl
designedbyFreepik.com
43 LA zomer 2015LA zomer 2015