1. B GIÁO D C VÀ ÀO T O
M CL C
TRƯ NG IH CM A CH T
Khái ni m v oán c, i u v nh
C u trúc logic c a quá trình oán c
CHƯƠNG 5 nh
CƠ S OÁN C VÀ Các chu n oán c nh
Các cơ s c a oán c i u v nh
I UV NH
Các y u t nh hư ng n chính xác
oán c, i u v nh
Tr n Trung Anh
B môn o nh và Vi n thám
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 2
Khái ni m oán c i uv
Không gi ng như b n , nh o chưa ư c t ng quát hóa và
mã hóa (ký hi u) v các thông tin hình h c, thông tin thu c Photo Interpretation: làm rõ nghĩa c a nh
tính c a i tư ng t i th i i m thành l p b n . Cho nên
ph i ti n hành oán c và i u v nh.
oán c (gi i oán) nh là k thu t chi t tách thông tin
nh tính và nh lư ng c a i tư ng o t hình nh c a B N ANG NHÌN TH Y NH NG
chúng d a trên các tri th c chuyên ngành, các tài li u liên
quan và kinh nghi m c a ngư i gi i oán (n i nghi p). I TƯ NG NÀO?
i u v nh: i u tra, i soát và o v l i cho úng hi n
tr ng v nh tính và nh lư ng c a i tư ng o t i th i
i m thành l p b n . (ngo i nghi p, ki m tra, chính xác
hóa và b sung k t qu oán c, o v b sung nh ng thay
i…)
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 3 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 4
1
2. ?
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 5 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 6
? C u trúc Logic c a quá trình gi i oán nh
Hình nh Quan sát Công c
Tài li u
Ki n th c
Gi i oán
chuyên ngành Kinh nghi m
T ng h p Phân tích ánh giá
Phân lo i
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 7 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 8
2
3. Chu n oán c nh 1. Chu n oán c tr c ti p
Khái ni m: Nh ng d u hi u có tính quy lu t nh nghĩa: là nh ng c tính c a i tư ng o
th hi n trên nh dùng nh n bi t thông tin ư c ghi nh n trên nh mà m t ngư i c m
hình h c, thu c tính c a i tư ng g i là các th tr c ti p ư c.
chu n oán c nh.
1.1. Chu n hình dáng
Phân lo i:
1.2. Chu n kích thư c
• Chu n oán c tr c ti p
1.3. Chu n màu s c
• Chu n oán c gián ti p
1.4. Chu n n n nh
• Chu n oán c c u trúc t ng h p
1.5. Chu n bóng
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 9 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 10
1.1. Chu n hình d ng (shape) Ví d : Chu n hình d ng
Xác nh s có m t và tính ch
và tc a i tư ng thông
qua vi c phát hi n u tiên v
phá chính
chí di n m o c a
i tư ng trên nh b ng m t.
Hình d ng xác
xá nh; Hình d ng không xác
Hì xá nh
Hình kh i
Hình tuy n Hình ph ng
Hì
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 11 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 12
3
4. Ví d : Chu n hình d ng 1.2. Chu n kích thư c (size)
1. Kích thư c tương i: là s so sánh kích thư c
sá kí
c a i tư ng này v i i tư ng kia trên nh.
nà
2. Kích thư c tuy t i: kích thư c trên th c a
ư c tính toán thông qua kích thư c trên nh và
tí toá kí và
t l nh
H
D = d ⋅ ma = d ⋅
f
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 13 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 14
Ví d : chu n kích thư c Ví d : chu n kích thư c
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 15 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 16
4
5. 1.3. Chu n tông màu (colour/tone) Màu vô s c và màu h u s c
Màu và tông màu c a i tư ng ch p, c a i
tư ng này so v i i tư ng kia trên nh là
m t chu n ư c dùng gi i oán nh
Có các lo i màu như sau:
*Trên nh en tr ng (toan, en tr ng) có màu
vô s c: en, gio m, gio nh t, tr ng nh t,
tr ng…
* Trên nh màu (t h p màu): có màu h u
s c: , vàng, da cam, l c, lam, chàm,
tím…
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 17 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 18
Ví d : chu n tông màu
Màu t nhiên
Màu gi
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 19 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 20
5
6. 1.4. Chu n n n nh (texture) Ví d : chu n n n nh
c tính t nhiên c a i tư ng ch p ư c R tmn Mn Trung bình
bì Thô R t thô
th hi n qua c u trúc c a chúng trên nh
Ph thu c vào: R ng lá kim R ng nguyên
Kh năng ph n x ph , c u trúc b ngoài, tái sinh sinh lá r ng
m c a i tư ng, nh y c a phim. R ng lá r ng
N n nh: R ng trư ng R ng nguyên
thành sinh lá kim
R t m n->M n->Trung bình->Thô->R t thô
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 21 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 22
Ví d : chu n n n nh Ví d : chu n n n nh
M n, trung bình, thô
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 23 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 24
6
7. Ví d : chu n n n nh 1.5. Chu n bóng (shadow)
* Bóng b n thân làm n i b t tính không gian c a i tư ng
Bó là tí
* Bóng
Bó là chu n oán c quan tr ng khi
oá tương ph n
gi a bóng a v t và n n l n hơn
bó và tương ph n gi a a v t
và n n, phát hi n ra i tư ng. Nhưng nó cũng có tác h i
phá Nhưng nó có
là che khu t các i tư ng khác bên c nh.
cá khá
T chi u dài c a bóng và góc nghiêng c a tia sáng m t tr i
dà bó và sá
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 25 có th Trung Anh ư c chi Photogrammetry and Remotev t
Tran tính u cao c a a Sensing 26
Ví d : chu n bóng Ví d : chu n bóng
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 27 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 28
7
8. 2.1. Chu n m i quan h tương h
2. Chu n oán c gián ti p
(relationship)
Dùng ch ra s có m t các i tư ng
hay tính ch t c a chúng không th hi n Các i tư ng th hi n
không rõ ràng hay
rà
trên nh ho c không xác nh ư c theo
không y .
các chu n tr c ti p
Bao g m các chu n sau:
2.1. Chu n m i quan h tương h Các i tư ng ch p lên
nh có cùng n n màu.
có mà
2.2. Chu n d u v t ho t ng
2.3. Chu n phân b
Các i tư ng b các i
Ph i có ki n th c v a hình, a m o, tư ng khác che l p.
khá
quy lu t phân b , quy ho ch…
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 29 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 30
2.2. Chu n d u v t ho t ng
Ví d : Chu n m i quan h tương h
(operation)
Các ho t
ng c a
t nhiên
và con
ngư i
gi i oán
oá
tính ch t
c a i
tư ng.
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 31 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 32
8
9. Ví d : Chu n d u v t ho t ng 2.3. Chu n phân b (Association)
Các quy lu t
phân b
trong t
nhiên và
và
nhân t o
gi i
oán tính
oá tí
ch t c a
i tư ng.
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 33 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 34
Ví d : Chu n phân b 3. Chu n oán c c u trúc t ng h p
(partern)
C u trúc hình nh là ki u s p x p các y u t
c a i tư ng ch p theo m t tr t t quy lu t
nh t nh ph thu c vào tính ch t quang
h c, hình h c.
Bao g m các lo i c u trúc sau:
Ch m m n, ch m thô, d ng loang l , d ng
v y, d ng g n sóng, d ng d i song song,
d ng răng lư c, d ng ô m ng, d ng kh m,
d ng cành cây.
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 35 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 36
9
10. Ví d : Chu n oán c c u trúc t ng h p Ví d : Chu n oán c c u trúc t ng h p
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 37 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 38
Ví d : Chu n oán c c u trúc t ng h p CƠ S C A OÁN C, I U V NH
1. Cơ s a lý c a oán c i u v
2. Cơ s sinh lý c a oán c i u v
3. Cơ s ch p nh c a oán c i u v
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 39 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 40
10
11. 1. Cơ s a lý c a oán c, i u v 2. Cơ s sinh lý c a oán c, i u v
Nghiên c u a lý c a oán c i u v
Các i tư ng phân b , s p x p theo Các i tư ng trên nh ư c quan sát,
m t quy lu t nh t nh t o ra m t qu n th gi i oán thông qua m t ngư i. Tìm hi u kh
lãnh th t nhiên. Cơ s a lý, a m o và năng quan sát, c m th ánh sáng, kh năng
các m i quan h gi a các i tư ng a lý c thông tin, gi i h n ti p nh n thông tin
c a t ng vùng mi n c n ư c ngư i gi i c a m t ngư i giúp cho quá trình oán c
oán n m rõ. Khi bi t ư c quy lu t này ta ư c chính xác.
có th s d ng t t các chu n oán c i u (chương 3)
v gián ti p và t ng h p khai thác thông
tin chính xác c a i tư ng ch p.
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 41 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 42
Quan sát l p th khi gi i oán nh 3. Cơ s ch p nh c a oán c, i u v
Các i tư ng trên b m t trái t ph n
x ho c b c x sóng i n t (ánh sáng) khác
nhau, thông qua môi trư ng truy n sáng, qua
h th ng kính v t tác ng lên v t li u c m
quang ho c các b c m c a máy ch p nh
thu nh n hình nh. Vi c tìm hi u rõ b n ch t
c a quá trình t o nh giúp cho công tác oán
c tr nên linh ho t, khai thác thông tin nh
m t cách t i a và h p lý.
(chương 1)
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 43 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 44
11
12. Các y u t nh hư ng n Các n i dung c n n m b t ư c
chính xác oán c i u v nh
T i sao ph i oán c, i u v nh
1. T l nh, nh nghiêng, nh b ng, nh n n
Khái ni m v oán c, i u v nh. S n
ho c bình nh.
ph m c a oán c, i u v nh
2. Kh năng tăng cư ng ch t lư ng nh
3. Ch t lư ng ch p nh C u trúc logic c a quá trình oán c nh
4. Kh năng quan sát c a m t ngư i Các chu n oán c nh
5. Các tài li u có ý nghĩa tr c a b n : b Ý nghĩa c a các cơ s c a oán c i u v
nh m u, khóa gi i oán, b n cũ, b n nh
chuyên … Các y u t nh hư ng n chính xác oán
6. Kinh nghi m c a ngư i gi i oán c, i u v nh
Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 45 Tran Trung Anh Photogrammetry and Remote Sensing 46
12