1. 102 SOUL
«Είναι µια ιστορία που θα µπορούσε να αρχίζει µε
το “µία ωραία πρωία”», µας εξηγεί η Μαριέτε Χόι-
τινκ, κυνηγός ταλέντων και ιδιοκτήτρια του πρακτο-
ρείου HTNK, που εξειδικεύεται στην παροχή συµ-
βουλευτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ευρέσεως
εργασίας στο χώρο της µόδας. «Όταν µου χτύπησαν
µια µέρα, κατά τύχη, την πόρτα οι υπεύθυνοι του
δήµου του Άµστερνταµ και µου ζήτησαν τελικά να
συνεργαστούµε, κατάλαβα ότι πρόκειται για µια µο-
ναδική ευκαιρία. Και για το γραφείο µου, και για το
δήµο, και για τους σχεδιαστές που συνεργάζοµαι,
αλλά και για το κοµµάτι αυτό της πόλης».
Το γραφείο της Μαριέτε βρίσκεται στην καρδιά
της Κόκκινης Ζώνης (Red Light District), στο ιστορι-
κό κέντρο της πόλης του Άµστερνταµ. Οι υπεύθυνοι
του δήµου την πληροφόρησαν για τα σχέδια του
δηµοτικού συµβουλίου, να αγοράσει µια σειρά από
κτίρια στην περιοχή που χρησιµοποιούνται ως οίκοι
ανοχής για να τα αξιοποιήσει, µε στόχο να αλλάξει η
φυσιογνωµία του ιστορικού κέντρου, προσθέτοντας
λίγο παραπάνω τέχνη και ντιζάιν εκεί όπου κυριαρ-
χεί το φτηνό νέον φως των µαγαζιών του σεξ και
το κιτς των µεθυσµένων τουριστών. Η Red Light
District βρίσκεται στο «έµπα» της πόλης κι έτσι είναι
το πρώτο «αξιοθέατο» που βλέπει κανείς κατεβαί-
νοντας από τον κεντρικό σταθµό. Πολλοί τουρίστες
κολλάνε στις βιτρίνες µε τα κορίτσια, τα sex shops,
τα coffeeshops και τα µπαράκια, και δε φτάνουν
ποτέ παρακάτω, δε βλέπουν την υπόλοιπη πόλη. Τα
τελευταία τρία χρόνια, ο δήµαρχος του Άµστερνταµ
Γιοπ Κοέν αλλά και οι κάτοικοι της συγκεκριµένης
συνοικίας έχουν σταµατήσει να σπονσοράρουν
οικονοµικά και επικοινωνιακά το σεξοτουρισµό και
οραµατίζονται ένα νέο προφίλ για την «είσοδο» της
πόλης, το οποίο θα βάλει τέλος, όπως ευελπιστούν,
και στα προβλήµατα της φασαρίας, των ναρκωτι-
κών αλλά και του trafficking ανήλικων κοριτσιών.
Με αυτό ως δεδοµένο, η Μαριέτε έπιασε αµέσως
δουλειά σχεδιάζοντας ένα προτζέκτ που θα αξι-
οποιούσε την περιοχή αλλά και το δυναµικό των
σχεδιαστών µόδας µε τους οποίους συνεργάζεται.
Redlight Fashion Amsterdam. Η ιστοσελίδα του µας
ρωτάει: «Θα φανταζόσαστε ποτέ ότι θα βγαίνατε
για ψώνια στην Κόκκινη Ζώνη για να αγοράσετε
βραδινή τουαλέτα;».
Η ώρα του ολλανδικού σικ
Οι ντιζέζ των παραθύρων απέκτησαν ανταγωνι-
στές νέους σχεδιαστές αλλά και τοπ ταλέντα της
ολλανδικής µόδας που ενθουσιάστηκαν µε την
ιδέα ότι θα εκθέσουν τα µοντελάκια τους στο ιερό
της βίζιτας. «Απίστευτη ευκαιρία για προβολή σε
µια πόλη που διαθέτει πολλούς ταλαντούχους
σχεδιαστές, αλλά πολύ λίγους χώρους έκθεσης»,
συµπληρώνει η Μαριέτε. 16 ονόµατα σχεδιαστών
µπήκαν στη χρυσή λίστα της Μαριέτε, ονόµατα που
επιλέχθηκαν βάσει του ταλέντου τους αλλά και της
συµµετοχής τους στο πρόγραµµα Turning Talent
Into Business (Κάνοντας το Ταλέντο Επιχείρηση).
Το πρόγραµµα είναι µια συνεργασία τεσσάρων
οργανισµών και πρακτορείων, ένα εκ των οποίων
είναι και το HTNK, και αποσκοπεί στο να δώσει την
απαραίτητη ώθηση στους σχεδιαστές µόδας όχι
µόνο να δηµιουργήσουν αλλά και να ξεκινήσουν τη
δική τους επιχείρηση, µε προορισµό τη στρατόσφαι-
ρα της µόδας. Τους παρέχεται υλική υποστήριξη,
χώρος εργασίας και έκθεσης κι ένας χρόνος διορία
για να βάλουν µπροστά την παραγωγή και τις πω-
λήσεις των ρούχων τους. Μάλιστα, τους δόθηκε
η δυνατότητα να επιλέξουν οι ίδιοι το προσωρινό
σπίτι τους στην Κόκκινη Ζώνη, εκεί δηλαδή όπου θα
µένουν, θα σχεδιάζουν και θα εκθέτουν, πάντα σε
απόσταση αναπνοής από τις κυρίες των βιτρινών.
Ένας από τους συµµετέχοντες, ο Χέριτ Άουτεν-
µποχαρντ, της ανεξάρτητης εταιρίας µόδας G +
N, µας είπε ότι η Red Light District είναι το ιδανικό
µέρος για να εκθέσει ένας καλλιτέχνης το έργο του,
αφού το κοινό είναι ευρύ, καθηµερινά ανανεώσιµο
και διεθνές. Πολλοί από τους τουρίστες σταµατούν
ήδη έξω από το ατελιέ του και κοιτούν µε περιέρ-
γεια µέσα, να καταλάβουν τι ακριβώς συµβαίνει
και «συγκατοικείται» έτσι η συνοικία µε τα κόκκινα
φανάρια. Βέβαια, θα προτιµούσε το κοινό του να
µην απαρτίζεται µόνο από «µεθυσµένους, καυλω-
µένους τουρίστες», µας λέει και χαµογελά.
Όσον αφορά την ολλανδική µόδα, ο σκοπός του
προγράµµατος αυτού είναι να ανακαλύψει ο κό-
σµος και η δηµοσιότητα τους καταξιωµένους και
καινοτόµους ολλανδούς µετρ, η σχεδιαστική γκάµα
των οποίων φτάνει από την πρωτοκλασάτη haute
couture του Γιαν Ταµινιάου µέχρι το underground
streetwear του Μπας Κόστερς. Ένας άλλος από
τους 16 σχεδιαστές, ο Ντάριλ Φαν Βάου, έχει ήδη
καταφέρει να κλείσει συµφωνία µε την Coca-Cola
Light για την προώθηση σειράς του µε γυναικεία
παπούτσια. Η Κόκκινη Ζώνη µετατράπηκε προσωρι-
νά σε fashion hot spot, η δηµοσιότητα είναι µεγάλη
και ξεπερνά τα ολλανδικά όρια και το πρόγραµµα
έχει ήδη αρχίσει να δίνει καρπούς. Η µόδα στην
υπηρεσία της οικιστικής ανάπλασης. Κι όλα αυτά
στον απόηχο της 4ης Fashion Week του Άµστερ-
νταµ, που φέτος ήταν η µεγαλύτερη και η πλέον
επιτυχηµένη από όλες τις προηγούµενες. Φαίνεται
πως η έδρα των Victor & Rolf, Πολ Χέλµπερς (Louis
Vitton), G-Star, G-sus αλλά και του αγγλόφωνου
περιοδικού µόδας «Fantastic Man», τα τελευταία
δύο χρόνια, ετοιµάζεται για τον τίτλο της επόµενης
«fashion capital» της Ευρώπης.
Can’t touch this
Ρωτήσαµε και στο δρόµο, τους Ολλανδούς, πώς
τους φαίνεται το σχέδιο, και πήραµε, ανάµεσα σε
άλλες, µία απάντηση που αξίζει να τη µεταφέρου-
µε ολόκληρη. Μιλά ο 27χρονος Γιόρικ, φοιτητής
σε σχολή του πανεπιστήµιου του Άµστερνταµ που
στεγάζεται σχεδόν µέσα στην Κόκκινη Ζώνη, γείτο-
νας κι αυτός των ροζ κυριών και των σχεδιαστών:
«Πιστεύω πως το σχέδιο είναι ύπουλο. Είναι η αρχή
µιας µεγαλύτερης προσπάθειας αλλαγής του τοπί-
ου στο ιστορικό κέντρο της πόλης και λίγο έχει να
κάνει µε τη µόδα αυτή καθαυτή. Ο δήµαρχος του
Άµστερνταµ θα ανέχεται πλέον όλο και λιγότερα
παράθυρα και πορνοµάγαζα και θα αγοράζει, µε
χρήµατα του δήµου, ακόµα περισσότερα, µε σκοπό
να συρρικνωθεί η Red Light σε ένα-δυο το πολύ
δρόµους. Και το υπόλοιπο θα “εξυγιανθεί”. Ο δήµος
θα πουλήσει αργότερα τα σπίτια που αγόρασε σε
επιχειρήσεις άλλου τύπου, πιο “καθαρές” ίσως, που
λυσσάνε για µια θέση στο πλέον τουριστικό σηµείο
του Άµστερνταµ. Τώρα βέβαια, πώς γίνεται να επι-
βιώσουν τα παράθυρα και τα παρακµιακά µαγαζιά,
όταν θα έχουν να συναγωνιστούν µε τα χλιδάτα
και µοδάτα παράθυρα των σχεδιαστών µόδας, των
ακριβών καταστηµάτων και των χώρων τέχνης; Θα
σβήσουν σιγά-σιγά υπό την πίεση του… καλού γού-
στου ή θα µεταφερθούν σε κάποια άλλη περιοχή
που δεν κοστίζει εκατοµµύρια σε νοίκια και φόρους.
Αυτά πιστεύω ότι θα γίνουν, αν όχι και χειρότερα.
Εννοώ τα coffeeshops. Φαίνεται πως έχει βάλει
σκοπό να αποδείξει ότι το Άµστερνταµ δεν είναι
µόνο “sex, drugs and rock & roll”, αλλά “money, art
& a lot of control”. ∆ες εδώ τις κάµερες! Και τον
στηρίζουν ισχυρά επιχειρηµατικά λόµπι και µόνιµοι
κάτοικοι της περιοχής. Μαζί όµως µε την περιοχή,
τους µεθυσµένους εγγλέζους τουρίστες και τα βα-
ποράκια, θα ξεπλυθεί και η ταυτότητα της Red Light
District. Όταν θα φύγουν οι σχεδιαστές και η µόδα,
ποιοι θα πάρουν τη θέση τους;».
Λίγο παραπέρα, η δηµοσιογράφος και ο κάµερα-
µαν του ABC News έπαιρναν πλάνα από τις βιτρίνες
των σχεδιαστών, κάνοντας τις κυρίες των διπλα-
νών παραθύρων να κρύβονται και να τους κάνουν
νοήµατα ότι απαγορεύεται η φωτογράφηση και η
λήψη εικόνων. ∆ύο βδοµάδες πριν έγινε και πορεία
διαµαρτυρίας από ιδιοκτήτες και εργαζόµενους µα-
γαζιών της περιοχής αλλά και πλήθος κόσµου που
κρατούσαν ροζ µπαλόνια µε τυπωµένη τη φράση:
«Κάτω τα χέρια από τη Red Light District». «∆ε
νοείται Παρίσι χωρίς τον Πύργο του Άιφελ», έλεγε
ένα από τα πιο δηµιουργικά πανό. Η διαµαρτυρία
οργανώθηκε από την οµάδα πίεσης Platform 1012,
στην οποία συµµετέχουν όσοι δε συµφωνούν µε τα
σχέδια του δηµάρχου. Τηρήθηκε και ενός λεπτού
σιγή στην πλατεία Νταµ.
Οι µόδες αλλάζουν. Αλλαγή φρουράς στα µανε-
κέν της Red Light District. Μόδα, ντιζάιν, µίντια και
«καλός τουρισµός» θα αποικίσουν τον πλανήτη της
αγοραίας Αφροδίτης. Ο διάβολος θα φορέσει Prada.
Το µποτέ που επιχειρείται στην πιο παραδοσιακή κι
επικερδή γωνιά της πόλης θα ευνοήσει τη συνύ-
παρξη ή τον αποκλεισµό;
Υψηλή ραπτική δίπλα σε υψηλές σεξουαλικές επιδόσεις. Στην Κόκκινη Ζώνη του
Άµστερνταµ, ένα φιλόδοξο πρότζεκτ αναµειγνύει πληρωµένο σεξ και δηµιουργίες
νέων σχεδιαστών. Καυτό από όπου κι αν το δεις, ξέσαλο όπως και να το φορέσεις,
εφόσον πλέον η πόλη ετοιµάζεται να σηκώσει άλλον έναν τίτλο. Μετά τον ελευθεριακό
παράδεισο, είναι θέµα χρόνου να προσκυνήσει και το ολλανδικό chic.
Κείµενο, Φωτογραφία: Νίκος Κουλούσιος / Geo Timmerman
Redlight Fashion
Amsterdam