Ekonomi Dalam Pengurusan Awam 2

1. DASAR KEWANGAN

Dasar kewangan ialah tindakan oleh Bank
Pusat atau Bank Negara untuk
mempengaruhi ekonomi dengan
mengawal bekalan wang dan mengubah
kadar bunga dalam negara.
1

2. 
Selain daripada melaksanakan dasar
kewangan, bank negara juga mempunyai
fungsi-fungsi yang lain iaitu :

bertindak sebagai bank kepada kerajaan,

bank kepada bank-bank perdagangan,

mengawal aktiviti bank perdagangan,

mengawal kadar pertukaran asing dan

mengeluarkan wang syiling dan wang
kertas.
2

3. 
Dasar kewangan boleh dibahagikan
kepada 2 jenis;

A. Dasar kewangan kuantitatif

B. Dasar kewangan kualitatif
3

4. DASAR
KEWANGAN
KUANTITATIF
4

5. • Dasar kewangan kuantitatif ialah tindakan
bank negara menambah atau
mengurangkan bekalan wang dalam
ekonomi.
• Semasa inflasi, kerajaan akan
mengurangkan penawaran wang.
• Semasa deflasi pula, kerajaan akan
meningkatkan penawaran wang.

Di antara instrumen dasar kewangan
kuantitatif ialah:
5

6. i. Operasi Pasaran Terbuka

Kerajaan, melalui Bank Pusat akan
menjual atau membeli surat-surat
berharga kerajaan kepada orang ramai,
syarikat-syarikat dan juga institusi
kewangan.

Apabila orang ramai membeli surat
berharga, mereka akan membayar
menggunakan cek atau wang tunai.
6

7. • Oleh itu, kuasa beli masyarakat akan
berkurangan, kerana biasanya surat-surat
berharga kerajaan mempunyai tempoh
matang yang melebihi setahun.
• Begitu juga jika bank perdagangan membeli
surat berharga kerajaan, dana yang boleh
dipinjamkan kepada orang ramai akan
berkurang.Maka penawaran wang di dalam
ekonomi akan berkurang.
• Sebaliknya, jika bank perdagangan menjual
semula surat-surat berharga ini, penawaran
wang dalam ekonomi akan bertambah.
7

8. ii. Nisbah Cadangan Minima

Nisbah cadangan minima boleh
dibahagikan kepada dua jenis, iaitu nisbah
cadangan berkanun dan nisbah cadangan
tunai.

Biasanya bank pusat akan menetapkan
peratusan tertentu daripada simpanan
pelanggan yang tidak boleh diberi
pinjaman oleh bank perdagangan.
8

9. 
Sekiranya Bank Pusat mendapati
penawaran wang agak banyak dalam
pasaran, maka bank pusat boleh
mengarahkan bank perdagangan
meningkatkan nisbah cadangan berkanun
atau nisbah tunai yang disimpan.

Dengan kenaikan ini, keupayaan bank
perdagangan untuk memberi pinjaman akan
terbatas. Nisbah cadangan berkanun
disimpan di bank pusat manakala nisbah
cadangan tunai disimpan di bank
perdagangan. 9

10. iii. Mengubah Kadar Bunga dan
Kadar Diskaun

Bank pusat boleh mengarahkan semua
institusi kewangan untuk mengubah kadar
bunga supaya selaras dengan keperluan
ekonomi.

Institusi kewangan termasuk bank
perdagangan juga membuat pinjaman
kepada bank pusat untuk membiayai
aktiviti mereka.
10

11. 
Biasanya bank pusat sebagai sumber
pinjaman terakhir. Jika pinjaman diberi,
bank pusat akan mengenakan kadar
bunga ke atas pinjaman tersebut.

Dengan cara ini bank pusat dapat
mengawal kadar bunga yang dikenakan
kepada institusi kewangan selaras dengan
keperluan bekalan wang dalam ekonomi.
11

12. 
Kadangkala bank perdagangan membuat
pinjaman kepada bank pusat dengan
menjual surat berharga milik bank
perdagangan.

Apabila bank pusat membeli surat-surat
berharga tersebut, ia akan membayar pada
harga yang lebih rendah daripada harga
yang sebenarnya.

Langkah bank perdagangan menjual surat-
surat berharga ini kepada bank pusat
dinamakan mendiskaunkan surat-surat
berharga.

Bank pusat akan menetapkan kadar
diskaun dalam peratusan tertentu.
12

13. 
Jika Bank Pusat ingin membantu bank
perdagangan, ia akan meletakkan kadar
diskaun yang rendah, contohnya 5%. Oleh
itu 95% tunai adalah milik bank
perdagangan.
• Sebaliknya jika bank pusat ingin menyekat
penawaran wang yang berlebihan, ia akan
meletakkan kadar diskaun yang tinggi,
misalnya 20%, oleh itu 80% tunai adalah
milik bank perdagangan.
• Dengan diskaun yang tinggi, keupayaan
bank perdagangan untuk memberi pinjaman
akan terbatas. 13

14. iv. Funding

Iaitu langkah bank pusat menjual surat-
surat berharga kerajaan yang tempoh
matangnya agak panjang, biasanya
melebihi 5 tahun.

Ini membolehkan bank pusat mengawal
penawaran wang dalam tempoh yang agak
lama.

Sekaligus dapat mengawal perbelanjaan
aggregat dalam ekonomi.
14

15. v. Simpanan Khas/ Rizab Berkanun

Bank Pusat juga boleh mengarahkan bank
perdagangan meningkatkan simpanan
khas mereka yang terdapat di bank pusat.

Dengan cara ini, bank pusat dapat
menyekat keupayaan bank perdagangan
untuk memberi pinjaman kepada
pelanggan.
15

16. DASAR
KEWANGAN
KUALITATIF
16

17. i. Kawalan Kredit Terpilih
Bagi tindakan ini, bank pusat akan
menekankan kepada kawalan pinjaman
secara langsung dengan mengenakan
sekatan berupa garis panduan, arahan
yang tujuannya ialah untuk mempengaruhi
haluan pemberian pinjaman.
17

18. 
Dengan langkah ini, Bank
Pusat bukan sahaja dapat
memastikan jumlah bekalan
wang dalam ekonomi, malah
boleh mempengaruhi aktiviti
perniagaan bank perdagangan
khususnya dari segi pinjaman
dan pelaburan.
18

19. • Misalnya, kerajaan galakkan pinjaman
diberi kepada sektor industri kecil dan
sederhana, sektor industri yang
berasaskan pertanian atau pinjaman yang
lebih banyak ke sektor yang aktiviti-
aktivitinya bertujuan untuk membangunkan
masyarakat luar bandar, pinjaman untuk
membeli rumah kos rendah, pinjaman
kepada peniaga bumiputra, peniaga kecil
dan sebagainya.
19

20. 
Langkah ini dianggap agak
berkesan kerana bank pusat
dapat mempengaruhi secara
langsung kegiatan bank
perdagangan disamping dapat
mengawal bekalan wang
dalam pasaran.
20

21. ii. Pujukan Moral

Pujukan moral ialah merujuk kepada teknik
tradisi Bank Pusat yang menggalakkan
secara tidak rasmi sambutan sukarela yang
positif dari institusi kewangan terhadap
dasar yang dianjurkan oleh bank pusat dan
kerajaan.

Falsafah di bawah pujukan moral terletak di
atas andaian bahawa perlaksanaan dasar
boleh dijadikan lebih berkesan jika institusi
kewangan sendiri mengambil inisiatif untuk
membantu kerajaan. 21

22. 
Biasanya bank pusat akan mengadakan
pertemuan at au mengeluarkan surat
pekeliling memaklumkan keutamaan-
keutamaan kerajaan dalam sistem
kewangan.
22

23. 
Bank pusat akan menerangkan arah tuju
pinjaman yang sewajarnya diberikan. Oleh
itu di dalam pujukan moral, kemungkinan
arahan-arahan yang dibuat adalah
berkaitan dengan perubahan dalam
instrumen kuantitatif atau instrumen
kualitatif.

Sejak penubuhan Bank Pusat pada
26/01/1959, pengalaman Malaysia
mendapati pujukan moral adalah satu
strategi yang berkesan apabila ia
disokong dengan dasar kewangan
kuantitatif. 23

24. Dasar Kewangan
Dan Kesannya
ke atas
Kegiatan Ekonomi
24

25. • Klasik dan Keynes mempunyai pendapat
yang berbeza mengenai kesan dasar
kewangan ke atas ekonomi.
• Mengikut Klasik, apabila dasar kewangan
dilaksanakan, ia hanya memberi kesan ke
atas tingkat harga. Iaitu, jika bekalan wang
dinaikkan, hanya harga akan meningkat.
• Begitu juga sebaliknya, jika bekalan wang
dikurangkan, harga akan turun. Pendapat
ini disandarkan kepada Teori Kuantiti
Wang Irvin Fisher iaitu:
25

26. MV = PY
Dimana :
M = bekalan wang,
V = halaju peredaran wang,
P = paras harga dan
Y = barang siap dan separuh siap.
26

27. 
Oleh sebab ekonomi diandaikan mencapai
guna tenaga penuh (GTP), maka V dan Y
juga diandaikan tetap.

Oleh itu, jika M naik 20%, harga akan naik
20%. Jika M turun 20%, harga akan turun
20%.

Analisa Klasik juga disandarkan kepada
Teori Baki Tunai oleh Alfred Marshall iaitu:
27

28. Md = kPY
Di mana,
Md = permintaan wang,
k = peratus tertentu wang yang ingin
dipegang oleh orang ramai,
P = paras harga dan
Y = barang siap dan separuh siap.
28

29. Dalam keseimbangan pasaran wang,
permintaan wang (Md) = penawaran wang
(Ms), oleh itu:
Md = Ms
Ms = kPY
k & Y diandaikan tetap, maka jika M
dinaikkan, tingkat harga juga akan naik.
Begitu juga jika M turun, harga juga akan
turun.
29

30. 
Keynes pula menerangkan perubahan
bekalan wang akan mempengaruhi kadar
bunga, kadar bunga akan mempengaruhi
pelaburan, pelaburan akan mempengaruhi
perbelanjaan aggregat. Perbelanjaan
aggregat akan mempengaruhi pendapatan
negara. Analisa mengenai perubahan
bekalan wang dan kesannya kepada
ekonomi boleh diterangkan melalui
mekanisme tranmisi Keynes.
30

31. 
Mekanisme ini diterangkan dalam rajah
yang berikut: MS 110
31