1. Jonas Riemslagh
Gent, 17 april 2012
Belastingen op reclame

2. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 2
Belastingen op reclame
1. Vooraf
• wat is reclame?
• bevoegdheden van de gemeente
2. Wat kan? Wat kan niet?
3. Omzendbrief gemeentefiscaliteit en de belasting op reclame
4. Modelreglement
5. Vragen

3. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 3
1. Vooraf: wat is reclame?
− Wat is reclame?
− Van Dale woordenboek:
“het geheel van middelen die men inzet om de verkoop te bevorderen, aanhangers te werven enz.”
− Wet Marktpraktijken en Consumentenbescherming 6 april 2010:
“iedere mededeling van een onderneming die rechtstreeks of onrechtstreeks ten doel heeft de verkoop
van producten te bevorderen, ongeacht de plaats of de aangewende communicatiemiddelen”
− Europese richtlijn 2006/114/EG inzake misleidende en vergelijkende reclame:
“iedere mededeling bij de uitoefening van een commerciële, industriële of ambachtelijke activiteit of van
een vrij beroep ter bevordering van de afzet van goederen of diensten, met inbegrip van onroerende
goederen, rechten en verplichtingen”
− Vlaams Mediadecreet 27 maart 2009

4. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 4
1. Vooraf: wat is reclame?
− “reclame” is een weinig tastbaar concept
− eerder dragers van reclame en handelingen die daarmee worden
gesteld

5. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 5
1. Vooraf: bevoegdheden van de
gemeente
− Gemeente kan “reclame” reguleren
− op basis van haar politiebevoegdheden
− op basis van haar bevoegdheden inzake ruimtelijke ordening
− op basis van haar fiscale bevoegdheden
− inkomsten
− beleid
Maar de fiscale bevoegdheid van de gemeente is lang niet
onbeperkt …

6. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 6
2. Wat kan? Wat kan niet?
De gemeentelijke fiscale autonomie
− Basis: de gemeentelijke fiscale autonomie
− Art. 41, 162, 170, § 4 Grondwet
− Deze basis bevat meteen een eerste beperking: er moet een
territoriale aanknoping zijn met de gemeente

7. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 7
2. Wat kan? Wat kan niet?
Beperkingen door de wet
− Artikel 170, § 4 Grondwet: wet kan fiscale autonomie beperken
− Wet van 18 juli 1860: verbod gemeentelijke octrooien
− wat houdt dit verbod in?
− wat is de impact op belastingen op reclame?
− meeste rechtspraak: geen bezwaar
− maar: Cass. 12 september 2003
− Andere wettelijke beperkingen

8. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 8
2. Wat kan? Wat kan niet?
Beperkingen door de vrijheid van handel (1)
− Decreet D’Allarde van 2-17 maart 1791
− Reclame voeren maakt deel uit van vrijheid van handel

9. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 9
2. Wat kan? Wat kan niet?
Beperkingen door de vrijheid van handel (2)
− Decreet D’Allarde staat een belasting op reclame niet in de weg
− maar mag de reclame niet onmogelijk maken
(RvS 16/11/1994, nr. 50.241)
− modaliteiten van belasting kunnen verhinderend zijn
− bv. verplichte aanmelding 2 dagen voor verspreiding
drukwerk met een specimen (RvS 27/02/2003, nr. 116.531)
− kan belastingstarief verhinderend hoog zijn?
(RvS 16/11/1994, nr. 50.241)

10. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 10
2. Wat kan? Wat kan niet?
Beperkingen door het gelijkheidsbeginsel (1)
− Gelijkheidsbeginsel is onder meer vervat in art. 10, 11, 172
Grondwet
− Verhindert gemeente niet om een onderscheid te maken, maar dit
moet passen binnen het beoogde doel en moet objectief en
redelijk verantwoord zijn

11. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 11
2. Wat kan? Wat kan niet?
Beperkingen door het gelijkheidsbeginsel (2)
− Onderscheid naargelang de “reclame-verspreider”
− vrijstelling voor drukwerk van openbare diensten?
(RvS 8/06/1999, nr. 80.697)
− vrijstelling voor sociale en culturele vzw’s en onderwijsinstellingen?
(RvS 8/06/1999, nr. 80.696)
− vrijstelling voor bepaalde groep handelaren? (Luik 13/01/1999)
− wel belasting op rechtspersonen, niet op natuurlijke personen?
(RvS 9/02/2006, nr. 154.688)
− wel belasting op “te koop” of “te huur” bord van immokantoor, niet
van particulier? (Brussel 13/06/2001)
− vrijstelling voor ondernemingen die in gemeente gevestigd zijn?

12. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 12
2. Wat kan? Wat kan niet?
Beperkingen door het gelijkheidsbeginsel (3)
− Onderscheid naargelang de “reclame-boodschap”
− enkel belasting op niet-geadresseerd reclamedrukwerk?
(RvS 18/4/2008, nr. 182.145; Gent 13/12/2005)
− vrijstelling voor drukwerk waarvan de bedrukte oppervlakte voor meer
dan 50 % uit teksten of beelden zonder handelskarakter bestaat? (Gent
13/12/2005) Of voor 30%? (RvS 16/11/1994, nr. 50.241)
− moet rekening gehouden worden met hoeveelheid teksten en beelden
zonder handelskarakter in publicaties? (Cass. 28/6/2001)
− vrijstelling voor drukwerk met max. 3 oplagen per jaar? (Gent 24/05/2006)

13. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 13
3. De omzendbrief gemeentefiscaliteit en
de belasting op reclame
− Omzendbrief BB 2011/01 van 10 juni 2011
− voorheen omzendbrief BB 2009/06 van 22 oktober 2009
− Milieubeleidsovereenkomst over reclamedrukwerkafvalstoffen van
18 juli 2008
− Belasting op niet-geadresseerd reclamedrukwerd wordt
“afgeraden”
− Belasting via modelreglement met vrijstelling voor deelnemers
aan milieubeleidsovereenkomst

14. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 14
4. Modelreglement (1)
− Agentschap Binnenlandsbestuur:
www.binnenland.vlaanderen.be >> Thema Fiscaliteit >> Modellen
− Structuur modelreglement
− omschrijving belastbaar feit (art. 1)
− verschuldigd door zowel natuurlijke personen als rechtspersonen
(art. 2)
− tarief wordt vastgesteld volgens 4 categorieën aan de hand van het
gewicht (art. 3; principe “de vervuiler betaalt”)

15. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 15
4. Modelreglement (2)
− Structuur modelreglement (vervolg)
− vrijstelling voor onder meer deelnemers milieubeleidsovereenkomst
(art. 4)
− aangifteplicht 14 dagen na verspreiding, met soepeler regime en
regularisatiemogelijkheid voor periodieke verspreidingen (art. 5)
− ambtshalve aanslag indien geen aangifte werd gedaan (art. 6) en
mogelijkheid tot verhoging belasting bij ambtshalve aanslag (art. 7)
− formele bepalingen (art. 8-12)

16. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 16
5. Vragen
?

17. Jonas Riemslagh / 17 april 2012 / 17
referenties
Jonas Riemslagh
Cogels Osylei 61
2600 Antwerpen
t 03 270 33 50
f 03 270 33 51
jriemslagh@publius.be
www.publius.be