Biuletyn Informacyjny Politechniki Łódzkiej

1. W POLITECHNICE ŁÓDZKIEJ
ODBYWA SIĘ WIELE
CIEKAWYCH ZAJĘĆ
TAKŻE DLA DZIECI
I MŁODZIEŻY

2. Życie Uczelni 1/2011 2
Laboratorium „elektroniki plastikowej” WYDARZENIA
Nowe laboratorium elektroniki organicznej otwarto w Katedrze Fizyki Molekularnej.
Wyposażone w zespół pięciu komór rękawicowych laboratorium umożliwi rozwój badań nad
najnowszymi urządzeniami z dziedziny tzw. „elektroniki plastikowej”. (więcej str. 4) Laboratorium
„elektroniki plastikowej” ................ 4
Nagrodzony u szczytu kariery ..... 5
Certyfikaty
dla absolwentów IFE ....................... 6
Wprowadzić
w ciekawy świat nauki .................... 7
Porozumienie
„Łódź Akademicka” .......................... 8
Zmagania
młodych matematyków ................. 8
Certyfikaty dla absolwentów IFE Nauka i biznes
Centrum Kształcenia Międzynarodowego (IFE) od kilkunastu lat organizuje uroczyste za-
kończenie studiów. Certyfikaty zawierające ranking najlepszych Absolwentów IFE 2010 roku w Politechnice Łódzkiej .................. 9
zostały wręczone w Auli IFE. (więcej str. 6)
Nowy skład
zespołu odwoławczego ................. 9
Norwegowie zapraszają
do stołu .............................................. 10
Projekt PŁ wyróżniony .................. 12
Zaprogramowany
do rehabilitacji ................................. 13
Jubileusz Katedry
Informatyki Stosowanej ............... 14
Odnawialne źródła energii
na Politechnice Łódzkiej .............. 16
Nauka i biznes
Politechnika Łódzka jako pierwsza uczelnia w naszym regionie podpisała porozumienie Zespół specjalistyczny ds.
o współpracy z Łódzką Lożą Business Centre Club, pozwalające na szybsze wdrażanie innowa-
cyjnych rozwiązań w gospodarce, nauce i edukacji. (więcej str. 9) infrastruktury informatycznej .... 17
Kongres Tomografii Procesowej
w Pekinie ........................................... 18
Pierwsze certyfikaty ....................... 19
E-learning
na Politechnice Łódzkiej .............. 20
Studenci zagraniczni w Polsce ... 22
Cytowani najczęściej ..................... 22
Polsko-francuskie seminarium
w Paryżu ............................................ 23
Festiwal Kół Naukowych .............. 24

3. 3 Życie Uczelni 1/2011
Uczelnia chętnie wybierana ....... 26 Norwegowie zapraszają do stołu
Zjazd Krajowy .................................. 26 Wsparcie finansowe w ramach Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu
Finansowego – zwanych funduszami norweskimi daje realne efekty w postaci coraz intensyw-
Prof. Michał Jabłoński niejszej wymiany pracowników i studentów. (więcej str. 10-11)
w Galerii Zasłużonych ................... 27
Judocy z PŁ w Japonii ................... 28
Udany debiut ................................... 29
Bal Sportowca .................................. 30
Towaroznawstwo ............................ 32
STUDENCI
Nagroda im. prof. Osmana
Achmatowicza ................................. 33 Prof. Michał Jabłoński w Galerii Zasłużonych
Uroczysta sesja poświęcona prof. M. Jabłońskiemu odbyła się na Wydziale Elektrotechniki,
Minister przyznał stypendia ....... 34 Elektroniki, Informatyki i Automatyki. W Galerii zasłużonych elektryków odsłonięto tablicę pa-
miątkową. (więcej str. 27)
Sesja szybko i bezboleśnie .......... 34
C.A.R.S. – Centrum Akademickich
Rajdów Samochodowych ............ 35
Poloko pomoże dojechać ............ 36
Sukces jest możliwy ....................... 38
ROZMAITOŚCI
Szkolenie wojskowe ...................... 39
Polska w obiektywie ...................... 42 Sukces jest możliwy
Grudniowe wernisaże ................... 42 Poza oczywistym faktem skończenia studiów dodatkowym miłym zaskoczeniem było dla mnie
uzyskanie najlepszego wyniku na moim kierunku – pisze Izabela Iwańczyk, studentka kierunku
Czwartkowe Forum Kultury Zarządzanie i Inżynieria Produkcji, która pracę dyplomową wykonała w Coventry University.
(więcej str. 38)
Politechniki Łódzkiej ..................... 43
PŁ kibicuje
młodym hokeistom ....................... 44
Kszczot wśród najlepszych
sportowców ...................................... 44
Dwa puchary
dla Ryminieckiego .......................... 45
Wyciskanie leżąc ............................. 45
Kronika IV kwartału
1958 roku .......................................... 46

4. Życie Uczelni 1/2011 4
Nowe laboratorium elektroniki organicznej otwarto 19 stycznia 2011 r. Wyposa-
żone w zespół pięciu komór rękawicowych laboratorium umożliwi rozwój badań
nad najnowszymi urządzeniami z dziedziny tzw. „elektroniki plastikowej”. To uni-
katowe w Polsce laboratorium powstało w Katedrze Fizyki Molekularnej PŁ.
Laboratorium „elektroniki plastikowej”
Otwarcie laboratorium zbiegło oparta na półprzewodnikach nie- które zastąpią kody paskowe. Prof.
się z trwającymi dwa dni obradami organicznych, np. na bazie krzemu, Ulański twierdzi, że technicznie
Międzynarodowego Komitetu Do- jest bardzo kosztowna. Myślę, że wytwarzanie tego typu urządzeń
radczego Europejskiego Centrum z tego względu w Polsce na pewno jest już możliwe, a obecnie trwają
Bio- i Nanotechnologii skupiające- nie powstanie fabryka półprzewod- prace nad poprawą ich parame-
go znakomitych uczonych z Euro- ników – mówi prof. Jacek Ulański trów (w szczególności trwałości)
py i USA, któremu przewodniczy i dodaje – Elektronika organiczna oraz dalszym obniżeniem kosztów
wybitny chemik prof. Krzysztof stwarza nowe możliwości, bowiem wytwarzania.
Matyjaszewski z Cornegie Mellon elementy elektroniczne są wytwa- Zespół Katedry od wielu lat
University. rzane prostymi metodami, stosowa- prowadzi badania w dziedzinie
elektroniki organicznej w ramach
projektów krajowych i międzyna-
rodowych i ma liczne osiągnięcia
w wytwarzaniu i badaniu organicz-
nych tranzystorów z efektem polo-
wym, diod elektroluminescencyj-
nych i ogniw słonecznych. Nowe
laboratorium, wyposażone w sys-
tem pięciu zintegrowanych komór
rękawicowych, w których jest at-
mosfera pozbawiona tlenu i wody,
pozwoli na realizację nowych, bar-
dziej zaawansowanych projektów.
Możliwe będzie przeprowadzenie
pełnego cyklu badań, czyli wytwo-
rzenie materiałów, zbudowanie
z nich elementów elektronicznych
(takich jak np. tranzystory emitują-
ce światło) i zbadanie ich charakte-
rystyk. To jedyny w Polsce tej wielko-
Projekt budowy nowego gmachu nymi w przetwórstwie polimerów ści układ – podkreśla prof. Ulański.
dla ECBNT dopiero powstaje, ale lub w poligrafii. Np. wykorzystuje Remont i wyposażenie laborato-
pierwsze bardzo nowoczesne labo- się tutaj urządzenia podobne do rium kosztowało ponad 2,5 mln zł.
ratoria, które wejdą w jego skład już zwykłych drukarek atramentowych, Środki te udało się Katedrze zebrać
zaczynają działać – mówił z satys- w których jako „atramenty” stosu- dzięki zaangażowaniu zespołu w re-
fakcją prof. Jacek Ulański – kierow- je się roztwory różnych materiałów alizację licznych projektów euro-
nik Katedry i jednocześnie pełno- organicznych. Ważną cechą elek- pejskich. Z laboratorium korzystać
mocnik Rektora PŁ ds. ECBNT. troniki organicznej jest elastyczność będą nie tylko pracownicy oraz
Choć sformułowanie „elektro- tak wytworzonych elementów. Jako doktoranci Katedry, ale także inne
nika plastikowa” nie jest bardzo przykłady nowych zastosowań zespoły badawcze skupione w Eu-
precyzyjne i naukowcy niechęt- prof. Jacek Ulański podaje elastycz- ropejskim Centrum Bio- i Nanotech-
nie go używają zamiast określe- ne monitory, wielkopowierzch- nologii oraz z ośrodków naukowych
nia „elektronika organiczna”, to niowe baterie słoneczne, które w Polsce i za granicą, z którymi Ka-
w sposób popularny przybliża można zwijać w rulon, czy druko- tedra współpracuje od wielu lat.
ono istotne cechy nowej ery elek- wane elektroniczne etykiety RFID
troniki. Elektronika „tradycyjna” (Radio - frequency identification), n Ewa Chojnacka

5. 5 Życie Uczelni 1/2011
Profesor Jan Awrejcewicz, kierownik Katedry Automatyki i Biomechaniki PŁ zo-
stał uhonorowany prestiżową nagrodą badawczą przyznaną przez niemiecką
Fundację im. Alexandra von Humboldta. Humboldt Research Award jest wyróż-
nieniem dla naukowców spoza Niemiec, którzy mają osiągnięcia fundamentalne
dla dziedziny, w której prowadzą badania. Nagrodę tę można otrzymać tylko raz
w życiu.
Nagrodzony u szczytu kariery
Nagroda badawcza im. Alexan- mierzam przeprowadzić w Instytucie szarze badań naukowych i pracy dy-
dra von Humboldta skierowana jest Mechatroniki Uniwersytetu Tech- daktycznej – wspomina prof. J. Aw-
do naukowców będących u szczy- nicznego w Darmstadt. rejcewicz.
tu swej kariery naukowej – mówi Prof. Jan Awrejcewicz jest świa- Ostatnio we współpracy z pra-
prof. Jan Awrejcewicz. – Nominacje towej sławy uczonym, specjalistą cownikami Katedry udało się zbu-
w poszczególnych obszarach nauk w obszarze mechaniki nieliniowej dować układ mechaniczny (ma-
zgłaszają niemieccy profesorowie. obejmującej nieklasyczne zagad- szynę) generującą ruch chaotyczny
Ostateczną decyzję, po otrzymaniu nienia dynamiki bifurkacyjnej oraz wyjaśnić zagadkowy ruch ka-
od kandydata dokumentacji zwią- i chaotycznej w dynamice maszyn mienia celtyckiego (plemię Celtów
zanej z dorobkiem oraz planu badań i konstrukcji. Przez wiele lat zaj- używało go do wróżb).
naukowych w Niemczech, podejmuje mowałem się dynamiką nieliniową Jakie plany na przyszłość? Moim
Komitet Selekcyjny Fundacji złożony układów mechanicznych dyskret- marzeniem jest przeniesienie zdo-
z wybitnych przedstawicieli nauki nych – mówi o swojej pracy na- bytej wiedzy związanej z dynamiką
niemieckiej. Wcześniej zasięga on ukowej. – Następnie, głównie we nieliniową do układów mechatro-
jeszcze trzech opinii przedstawicieli współpracy z kolegami z Rosji i Ukra- nicznych i do modelowania zjawisk
światowego środowiska naukowego. iny prowadziłem badania związane zachodzących w komórkach ludz-
Nagroda badawcza im. Alexan- z dynamiką regularną i nieregularną kich oraz modelowania DNA i RNA.
dra von Humboldta została usta- układów mechanicznych ciągłych Myślę też o wypoczynku i urlo-
nowiona w roku 1860, 18 miesięcy takich jak belki, płyty czy powłoki. pie, którego mi brakuje. Nieoczeki-
po śmierci tego wszechstronnego Przez wiele lat zajmowałem się też wany sukces związany z naborem
uczonego, przyrodnika i podróż- stosowaniem i modyfikacją metod studentów na studia z Mechatroniki
nika. Fundacja uhonorowała róż- przybliżonych analitycznych do ana- i związana z tym coraz większa pra-
nego rodzaju nagrodami 24 000 lizy układów dynamicznych nawet ca – jestem kierownikiem tego kie-
naukowców z ponad 130 krajów silnie nieliniowych. Ostatni obszar runku – daje jednak słabą prognozę
świata, w tym 44 noblistów. Na- moich zainteresowań naukowych na realizacje tych planów – śmieje
grody badawcze im. Alexandra stanowi biomechanika, a w szcze- się prof. Jan Awrejcewicz.
von Humboldta otrzymuje rocz- gólności biodynamika. Już wcześniej Profesor otrzy-
nie około 80 naukowców w ob- Profesor nie stroni też od pro- mał znaczące nagrody, stypendia
szarze wszystkich dziedzin nauki. wadzenia zajęć dydaktycznych i jak i wyróżnienia, jak np. fundacji: Ful-
Najwięcej nagrodzonych pochodzi mówi w ostatnich 3 latach w związ- brighta, Alexandra von Humbold-
z USA – mówi prof. Awrejcewicz. ku ze znacznym przekroczeniem ta, im. Tadeusza Kościuszki (Nowy
– Dla mnie dodatkową satysfak- pensum dydaktycznego nazywany Jork), Japońskiej Fundacji Promocji
cją jest to, że bardzo nieliczna jest był przez kolegów z Wydziału Me- Nauki (Tokio), Centrum Badaw-
grupa nagrodzonych związanych chanicznego „rekordzistą”. Zajęcia czego Nauki i Inżynierii (Uniwer-
z naukami technicznymi. W 2009 prowadziłem również za granicą, sytet Tokijski i Mitsubishi), NATO,
roku pośród 70 naukowców był ich np. na Uniwersytecie Kalifornijskim rządu francuskiego i wiele innych.
jedynie 7. O ile wiem w dyscyplinie w Berkeley gdy byłem tam przez rok W kraju w ostatnich latach został
mechanika żaden Polak jak dotąd jako stypendysta Fulbrighta. Mówię uhonorowany prestiżową nagrodą
nie był uhonorowany tą nagrodą. o tym, ponieważ w liście, jaki otrzy- Złota Lampa (PGNiG, 2006 r.) oraz
W związku z otrzymaniem nagrody małem z informacją o przyznanej grantem Mistrz (Fundacja na rzecz
zostałem zaproszony do współpracy nagrodzie prof. Helmut Schwarz Nauki Polskiej, 2009 r.).
naukowej z instytucjami naukowymi pisze, że jest ona wyrazem uznania
w Niemczech. Większość badań za- dla moich ostatnich osiągnięć w ob- n Ewa Chojnacka

6. Życie Uczelni 1/2011 6
Centrum Kształcenia Międzynarodowego Politechniki Łódzkiej już od kilkuna-
stu lat organizuje uroczyste zakończenie studiów. Certyfikaty ukończenia IFE
zawierające ranking najlepszych Absolwentów IFE 2010 roku zostały wręczone
21 grudnia 2010 r. w Auli IFE. Wybór daty uroczystości nie był przypadkowy. Wie-
lu absolwentów pracuje bądź studiuje zagranicą i do Polski przyjeżdża właśnie
na święta Bożego Narodzenia.
Certyfikaty dla absolwentów IFE
Rozdanie certyfikatów jest wy- Rozmowy prowadzone w czasie nicą w ramach programu Erasmus.
jątkowo oczekiwanym wydarze- nieoficjalnej części uroczystości Należą do nich Agnieszka Roczek-
niem. Dla podkreślenia jego rangi przy symbolicznej lampce wina -Sieradzan i Tomasz Sieradzan ab-
absolwenci ubierają się w togi i bi- były mieszanką żywiołowo przed- solwenci programu Mechanical En-
rety. Birety z załączoną datą ukoń- stawianych historii z minionego gineering and Applied Computer
czenia studiów pozostaną szcze- okresu studiowania na IFE, opo- Science:
gólną pamiątką tego ważnego wieści o obecnie realizowanych Podczas programu Erasmus reali-
momentu w życiu. Władze uczelni przedsięwzięciach oraz snucia nie- zowaliśmy część studiów na uczelni
także występują w odświętnych bywałych planów na przyszłość. DTU w Danii. Po studiach pracowa-
politechnicznych szatach. Podczas liśmy w Risø DTU, zajmowaliśmy się
wręczania certyfikatów w tle wy- badaniem wytrzymałości i projek-
świetlana jest prezentacja, w której Pracują za granicą towaniem śmigieł do wiatraków.
obok zdjęcia absolwenta znajdu- i w Polsce i bardzo Tomek został konstruktorem śmigieł
ją się takie informacje jak: temat chwalą studia pracując w LM, firmie produkującej
pracy dyplomowej, nazwisko pro- w Politechnice m.in. największe 61,5 m śmigła na
motora, nazwa uczelni zagranicz- Łódzkiej świecie. Teraz pracuje w Det Norske
nej, w której absolwent realizował Veritas (DNV) – to firma certyfika-
część studiów, nazwa uczelni, Część absolwentów IFE zde- cyjna. Zajmuje się certyfikacją turbin
w której uzyskał drugi dyplom oraz cydowała się robić karierę poza wiatrowych. Ja rozpoczęłam w Risø
miejsce w rankingu. Galę zwień- granicami Polski. Nawiązywali doktorat, którego celem jest wyna-
czyły wspólne zdjęcia absolwen- kontakty zawodowe już w trakcie lezienie nowych kryteriów wytrzy-
tów i władz PŁ. studiów, w czasie gdy byli za gra- małości dla materiałów kompozyto-
Zbiorowa radość
na zakończenie
studiów
foto:
Jacek Szabela

7. 7 Życie Uczelni 1/2011
wych. W lutym rozpoczynam pracę nauki i radzenie sobie z problemami. Festiwal
dla Maerska jako analityk wydajno- Uważam, że studenci po IFE są bar- Nauki, Techniki i Sztuki
ści tankowców. Moim zadaniem bę- dziej pewni siebie, bardziej otwarci,
dzie zminimalizować zużycie pa- ambitni i nie widzą przed sobą pro-
już po raz jedenasty
liwa, zoptymalizować działalność blemów tylko wyzwania.
Wprowadzić
flot firmy. Prywatnie, pobraliśmy
się w kwietniu 2010 i planujemy
wrócić do Polski w ciągu kilku lat, Pobyt za granicą
zbudować dom i osiąść, najchętniej
w Łodzi.
to była świetna szkoła
życia, tolerancji
w ciekawy
oraz dystansu
do pewnych spraw.
świat nauki
Niektórzy absolwen-
ci napisali i obronili Z kolei Tomasz Cichowicz, absol- Tegoroczny Festiwal Nauki,
prace dyplomowe na went programu Computer Science Techniki i Sztuki odbędzie się
zagranicznych uczel- mówi: w dniach 11-19 kwietnia pod ha-
niach. Ponad 20% Myślę, że kluczem do wszystkiego słem „Inwestuj w siebie!”. Najważ-
studentów zdobyło był wyjazd zagraniczny i wykładowy niejszym jego odbiorcą jest mło-
w ten sposób podwój- angielski. Wyjazd pozwolił mi wy- dzież szkolna, którą za pomocą
ne dyplomy. rwać się z trochę szarej polskiej rze- ciekawej oferty chcemy zachęcić
czywistości i szeroko otworzyć oczy do zdobywania i pogłębiania wie-
Jednym z nich jest Marcin Franc, i uszy na cały świat. To nie oznacza, dzy. To w szczególności dla niej
absolwent programu Computer że Polskę postrzegam źle, ale chodzi została przygotowana ciekawa
Science, który powiedział nam kil- o zrozumienie, że tak zwane możli- oferta. Tradycyjnie już imprezy
ka słów o sobie: wości są też dalej niż w promieniu organizowane przez Politechni-
Obecnie rozpoczynam pracę nad 20 km. kę Łódzką odbędą się czwartek
doktoratem w Katedrze Mikroelek- Pobyt za granicą to była świetna (14 kwietnia).
troniki i Technik Informatycznych, szkoła życia, tolerancji oraz dystansu Proponujemy interesujące wy-
równocześnie pracując jako pro- do pewnych spraw. Zdecydowanie kłady, pokazy oraz prezentacje,
gramista w firmie TomTom. IFE uła- zmienił mój światopogląd oraz przy- zarówno z obszaru techniki i tech-
twiło mi przede wszystkim zdobycie bliżył maksymę, że nie ma rzeczy nologii, jak również matematyki,
podwójnego dyplomu – Politechniki niemożliwych. Po tych wszystkich la- informatyki, fizyki, chemii oraz
Łódzkiej i niemieckiej uczelni FH- tach studiów na IFE muszę przyznać, medycyny i ekonomii. Wszystkie
-Brandenburg. że w doświadczeniu zawodowym wystąpienia będą się odbywały
Natomiast ci, którzy zdecydo- najbardziej przydały mi się soft skills w Centrum Kształcenia Międzyna-
wali się zostać w kraju, rozpoczęli i te wręcz górowały nad umiejętno- rodowego.
swoje kariery w dużych i renomo- ściami technicznymi. Tutaj myślę, Poza wykładami zaplanowano
wanych firmach, tak jak np. Zuzan- że bardzo niedoceniane są zajęcia również imprezy towarzyszące,
na Moskalik, absolwentka progra- o nazwie Communication Skills, któ- zarówno na terenie kampusu PŁ
mu Business & Technology: re absolutnie są kluczem do wszyst- (również 14 kwietnia), jak i podczas
– Pracuję w Bosch Siemens Home kiego. Pikniku Naukowego w Manufak-
Appliances Group (BSH) w Łodzi, Absolwenci IFE dzięki zdoby- turze (weekend, 16-17 kwietnia).
w sekcji organizacji produkcji, gdzie tym podczas studiów umiejętno- W trakcie Pikniku odbędą się mię-
wprowadzamy optymalizacje w pro- ściom i kompetencjom są liderami dzy innymi pokazy doświadczeń
cesach produkcyjnych. Dzięki IFE na polskim i światowym rynku pra- fizycznych i chemicznych oraz
widzę jak bardzo nasze wykształ- cy. Bardzo często pracodawcy sami prezentacje z zakresu włókiennic-
cenie różni się od innych kierunków zabiegają o ich zatrudnienie kieru- twa. Koła Naukowe PŁ spróbują
studiów. Szczególną przewagę dała jąc oferty bezpośrednio do Cen- wyjaśnić wiele tajemnic i zagadek
nam umiejętność swobodnego ko- trum Kształcenia Międzynarodo- nauki, starając się przekonać w ten
munikowania się w języku angiel- wego, dlatego wielu z dzisiejszych sposób młodzież do podjęcia stu-
skim oraz w innych językach obcych. absolwentów nawiązało kontakty diów w Politechnice Łódzkiej.
Ale to nie jedyna różnica, również zawodowe jeszcze w trakcie stu- Serdecznie zapraszamy do udzia-
same zdolności komunikacji są lep- diów. łu w festiwalowych imprezach.
sze oraz podejście do pracy – bar-
dziej ambitne, przebojowe, chęć do n Anna Gryszkiewicz n Katarzyna Maćczak

8. Życie Uczelni 1/2011 8
Porozumienie „Łódź Akademicka”
W Pałacu Poznańskich podpisano 9 lutego 2011 r. • wspólnych działań promocyjnych.
porozumienie między sześcioma łódzkimi uczelnia- Ze strony Politechniki Łódzkiej porozumienie pod-
mi i miastem. Jest to pierwszy etap realizacji projektu pisał rektor prof. Stanisław Bielecki. W swoim wystą-
„Łódź Akademicka”, którego celem jest promocja Ło- pieniu podkreślał, że jest to pierwszy krok do zmiany
dzi jako ośrodka akademickiego. wizerunku miasta i wykreowania go na nowo, jako
Współpraca miasta i uczelni ma głównie dotyczyć: miasta innowacyjnego. Zdaniem rektora sama boga-
• poprawy jakości kształcenia, ta oferta dydaktyczna i wysokie miejsca w rankingach
• rozwoju międzynarodowych kontaktów w ramach nie zagwarantują napływu nowych studentów. Do
badań naukowych, władz miasta należy dbałość o to, żeby Łódź była es-
• wzmacniania związków nauki z biznesem, tetyczna, czysta, bezpieczna i miała ofertę kulturalną
Rektorzy podpisują
porozumienie, • włączenia kierunków kształcenia do strategii go- skierowaną do młodych ludzi.
pierwszy z prawej spodarczej miasta, W projekt „Łódź Akademicka” dobrze wpisuje się
rektor PŁ • intensyfikacji współpracy szkół artystycznych z ży- koncepcja Uniwersytetu Centralnej Polski, którego
prof. Stanisław
Bielecki ciem kulturalnym Łodzi, utworzenia rektor prof. Stanisław Bielecki jest gorą-
• monitoringu procesów zachodzących na rynku cym orędownikiem. W tych staraniach wspiera go też
foto: pracy oraz sytuacji absolwentów, rektor Akademii Sztuk Pięknych prof. Grzegorz Choj-
UMŁ
nacki. Jako początek realizacji tego projektu wskazał
wspólną inicjatywę ASP, Politechniki Łódzkiej i Miasta
zmierzającą do utworzenia w Łodzi międzyuczelnia-
nego instytutu wzornictwa we współpracy ASP i PŁ –
drugiej w Polsce wyspecjalizowanej instytucji zajmu-
jącej się rozwojem wzornictwa.
Sygnatariuszami „Łodzi Akademickiej“ są: Miasto
Łódź, Akademia Muzyczna im. G. i K. Bacewiczów
w Łodzi, Akademia Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemiń-
skiego w Łodzi, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa,
Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera, Politechnika
Łódzka, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Medyczny
w Łodzi.
n Grzegorz Gawlik
Trzecia edycja Konkursu im. prof. Włodzimierza Krysickiego „W świecie matematyki”.
Zmagania młodych matematyków
W konkursie zorganizowanym przez Instytut Mate- Najlepiej „W świecie matematyki” odnalazł się Mi-
matyki i Koło Nauk Aktuarialnych PŁ wzięło udział 118 chał Szostek, uczeń I LO im. M. Kopernika w Łodzi.
uczniów z 44 szkół ponadgimnazjalnych województwa Drugie miejsce zajął Grzegorz Szpak z I LO im. B. Chro-
łódzkiego. Była to już trzecia edycja Konkursu im. prof. brego w Piotrkowie Trybunalskim, a trzecie Paweł
Włodzimierza Krysickiego „W świecie matematyki”. Smyczyński z XII LO im. S. Wyspiańskiego w Łodzi.
Tak jak poprzednio zmagania młodych matematyków Patron konkursu prof. Włodzimierz Krysicki (1905-
trwały dwa dni. 15 lutego uczniowie przez trzy godziny 2001) to matematyk dobrze znany kilku pokoleniom
rozwiązywali 30 zadań testowych. Maksymalnie moż- studentów jako autor podręczników szkolnych i aka-
na było zdobyć 80 punktów. Najlepszy zawodnik uzy- demickich. Od powstania PŁ był związany z uczelnią.
skał 65. Do finału konkursu, który odbył się nazajutrz W 1995 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Poli-
i też trwał trzy godziny zakwalifikowano 21 uczniów. techniki Łódzkiej. W swoim długim, wypełnionym ak-
Z każdej szkoły mogło startować co najwyżej troje tywną pracą życiu, wypromował 12 doktorów i napisał
uczniów. W drugim etapie walczyły pełne reprezenta- wiele prac, w tym bardzo popularny podręcznik „Ana-
cje z dwóch łódzkich liceów: XII LO im. S. Wyspiańskie- liza matematyczna w zadaniach” (w 1999 r. ukazało się
go i XXXI LO oraz z I LO im. B. Chrobrego w Piotrkowie 26. wydanie; drugim autorem jest Lech Włodarski).
Trybunalskim. Z LO PŁ było w nim dwoje uczniów. n E.Ch.

9. 9 Życie Uczelni 1/2011
Politechnika Łódzka jako pierwsza uczelnia w naszym regionie podpisała po-
rozumienie o współpracy z Łódzką Lożą Business Centre Club, pozwalające na
szybsze wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w gospodarce, nauce i edukacji.
Nauka i biznes
w Politechnice Łódzkiej
Porozumienie ze strony PŁ ków oraz praktykami dla studentów W spotkaniu uczestniczyli prorek-
podpisał rektor – prof. Stanisław i wykładowców. torzy, kanclerz, dziekani wszystkich
Bielecki, a ze strony BCC – kanc- W obszarze naukowym współ- wydziałów i zaproszone media.
lerz Krzysztof T. Borkowski. Jest to praca dotyczyć będzie wzajem- Dziekani biorący udział w spo-
wstęp do bezpośredniej współpra- nego wykorzystania posiadanego tkaniu mieli okazję porozmawiać
cy poszczególnych wydziałów Poli- potencjału, infrastruktury i ludzi do z przedstawicielem BCC na temat
techniki. realizacji badań, lepszego powiąza- bliższej współpracy. W najbliższym
czasie planowana jest umowa
o szczegółowej współpracy łódz-
kiej Loży Biznesu m.in. z Wydzia-
łem Chemicznym PŁ.
n Małgorzata Trocha
Nowy skład
zespołu
odwoławczego
W związku z wejściem w życie
Podpisane przez nas porozu- nia tematyki badawczej z potrze- ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o za-
mienie pozwoli przede wszystkim bami firm, gospodarki, czy przemy- sadach finansowania nauki Mi-
na zwiększenie przepływu infor- słu oraz wspólnego pozyskiwania nister Barbara Kudrycka zgodnie
macji między sektorem prywatnym funduszy na badania. z art. 52 ust. 4 powołała nowy Ze-
a uczelnią – mówił rektor Politech- Na poziomie gospodarczym spół Odwoławczy ds. opiniowania
niki Łódzkiej prof. Stanisław Bie- współpraca ma dotyczyć m.in. wniosków o ponowne rozpatrze-
lecki podczas spotkania 11 lutego. wspólnych wdrożeń i patentów, nie spraw dotyczących przyznania
– W obszarze kształcenia porozu- certyfikacji oraz tworzenia spółek. lub odmowy przyznania środków
mienie to pozwoli na opracowywa- Chcemy skrócić drogę między finansowych na naukę.
nie programów studiów i tworzenie uczelnią a przedsiębiorcami – powie- Zespół skład się z pięciu osób.
nowych kierunków we współpracy dział kanclerz Borkowski. – Uczelnia Jedną z nich jest prorektor ds.
z przedsiębiorcami tak, by zwiększyć potrafi tworzyć nowoczesne rozwią- kształcenia dr hab. Krzysztof Jóź-
szanse zatrudnienia absolwenta. zania, a my znamy się na biznesie wik, prof. PŁ. Nowemu zespoło-
Jest to działanie zgodne z proce- i może wspólnie uda się nowoczesne wi przewodniczy prof. Zbigniew
sem bolońskim, wpisane zarówno rozwiązania wdrażać do przemysłu – Gaciong z Akademii Medycznej
w strategię uczelni jak i system za- dodał po podpisaniu porozumienia. w Warszawie.
pewnienia jakości. Działania te będą Podpisanie porozumienia miało W lutym odbyło się pierwsze
wspomagane wykładami prowa- miejsce w sali seminaryjnej wo- posiedzenie zespołu.
dzonymi przez inżynierów prakty- zowni przy budynku rektoratu. n M.T.

10. Życie Uczelni 1/2011 10
Wsparcie finansowe w ramach Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego
Mechanizmu Finansowego – zwanych funduszami norweskimi daje realne efek-
ty w postaci coraz intensywniejszej wymiany pracowników i studentów. Autorka
artykułu uczestniczyła w czerwcu 2010 r. w Bergen International Week i jest bene-
ficjentką Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego.
Norwegowie zapraszają do stołu
Prof. Arvid Lundervold z Insty- Pozarządowych i Fundusz Wymia- w Bergen i Oslo University Colle-
tutu Biomedycznego Uniwersytetu ny Kultury. Efektem działania tego ge. Grant w wysokości 800 euro
w Bergen (UiB) – w czerwcu 2010 r. ostatniego Funduszu jest na na- na miesiąc pozwolił studentom na
i jego doktorant Are Losnegard – szym lokalnym gruncie współpraca pełne zaangażowanie w realizowa-
w styczniu 2011 r. gościli w Insty- między Filharmonią Łódzką im. Ar- ne projekty i sprawił, że studenci
tucie Elektroniki PŁ. Wizyty norwe- tura Rubinsteina i Bergen Philhar- nie musieli borykać się z problema-
skich naukowców odbyły się dzięki monic Orchestra. mi natury finansowej.
środkom rządu Norwegii, który od Trójka studentów z Centrum
2007 r. dofinansowuje wymianę Z Polski do Norwegii Kształcenia Międzynarodowego
studentów i pracowników uczel- uczestniczyła w programie Eu-
ni między obydwoma krajami. Na Politechnika Łódzka od 2008 r. ropean Project Semestr (EPS) na
mobilność z Polski, podniesienie realizuje Działanie I „Mobilność stu- Wydziale Inżynierii w Oslo Univer-
kompetencji językowych stu- dentów i pracowników szkół wyż- sity College. Studenci realizowali
dentów i rozwój polskich uczelni szych” koordynowane przez Fun- projekty interdyscyplinarne w ma-
Norwegowie przeznaczyli w cią- dusz Stypendialny i Szkoleniowy. łych międzynarodowych grupach.
gu ostatnich 3 lat niemal 13 mln Operatorem Funduszu jest Fun- Dzięki semestrowi spędzonemu
euro. Jednakże, jak podkreśla Enok dacja Rozwoju Systemu Edukacji w Norwegii – wspomina Łukasz
Nygaard – Ambasador Królestwa
Norwegii w Warszawie Poprzez sty-
pendia oraz finansowanie projektów
badawczych i edukacyjnych Norwe-
gia inwestuje w przyszłość całej Eu-
ropy.
Norwegia wraz z Islandią i Lich-
tensteinem – krajami Europejskie-
go Obszaru Gospodarczego – od
2004 r. wspierają finansowo (w ra-
mach Mechanizmu Finansowego
EOG i Norweskiego Mechanizmu
Finansowego - zwanych fundusza-
mi norweskimi) nowych członków
Unii Europejskiej oraz Grecję, Hisz-
panię i Portugalię. Polska otrzy-
mała największe dofinansowanie
w wysokości 533,51 mln euro.
Środki te zostały przeznaczo-
ne m.in. na ochronę środowiska
i dziedzictwa kulturowego. Polskie w Warszawie. Dofinansowanie ze Groszkowski – poznałem sposób
uczelnie mogły ubiegać się o dofi- strony Norwegii sprawiło, że na pracy w różnym kulturowo środowi-
nansowanie z Polsko-Norweskie- wyjazd do partnerskich uczelni, sku europejskim. Wymiana dodat-
go Funduszu Badań Naukowych z którymi PŁ współpracuje w ra- kowo nauczyła mnie samodzielności
i Funduszu Stypendialnego i Szko- mach Programu Erasmus zdecydo- i dodała bardzo dużo wiary w moje
leniowego. Norwegowie powołali wało się sześciu studentów. Po trzy umiejętności. Uczelnia w Oslo dbała
również Fundusz dla Organizacji osoby wyruszyły do Uniwersytetu o adaptację kulturową przybyłych

11. 11 Życie Uczelni 1/2011
studentów. Organizowano Cultu- Norwegia funduje stypendia dla współpracy między ośrodkami
ral Fridays, które wprowadzały za- studentów studiów 2. i 3. stop- nowy wymiar. Pracownicy z obu
granicznych studentów w tajniki nia z Azji, Afryki i Ameryki Połu- instytucji mieli okazję odbyć szko-
kultury, zwyczaje i życie codzienne dniowej (Programy Noma, Nufu, lenia w Bergen i w Łodzi. W wy-
w Norwegii. Quota). Obecnie w ramach tzw. jeździe szkoleniowym do Bergen
Quota Scheme studiuje w Norwe- wzięli udział dr inż. Artur Klepacz-
Norweski stół gii 1100 studentów, w samym Ber- ko, dr inż. Marek Kociński oraz mgr
gen jest ich 167. Priorytetem jest Aleksandra Sibińska. Naukowcy
Patrząc z bliska na życie w nor- wymiana studentów z tymi insty- mieli szansę poszerzenia wiedzy
weskiej uczelni można zobaczyć, tucjami, które współpracują z UiB na temat obrazowania metodą
że Norwegowie przywiązują dużą na polu naukowym. rezonansu magnetycznego (ang.
wagę do rozmów i wspólnych po- magnetic resonance imaging).
siłków. W każdym budynku uniwer- Wspólne projekty Uczestniczyli również w projek-
sytetu - na wydziałach, w akademi- cie badawczym dotyczącym obli-
kach, czy w bibliotece centralnym Instytut Elektroniki PŁ współ- czania parametrów perfuzji krwi
miejscem jest stół. Spotkania przy pracuje z Instytutem Biomedycz- w mózgu, natomiast mgr Aleksan-
stołach konferencyjnych, przy sto- nym Uniwersytetu w Bergen od dra Sibińska rozwinęła swe kompe-
likach na piętrach w akademiku 1998 r. w ramach szeregu projek- tencje w zakresie promocji badań
i lunch w gronie kolegów z pracy tów międzynarodowych (COST naukowych i public relations.
to ważne elementy życia społecz- B11, COST B21, 3D Angio). Stosunki
nego w Norwegii. Polscy studenci między partnerami uległy intensy- Z Norwegii do Polski
także stali się częścią tego zjawiska. fikacji, gdy pod opiekę prof. Arvida
Doświadczył tego student Łukasz Lundervolda – matematyka, leka- Jednym z efektów pobytu
Karolczak, który podczas lunchu rza i informatyka, wysokiej klasy przedstawicieli PŁ w Norwegii
zaproponował rozwiązanie pew- specjalisty w badaniach związa- było nawiązanie i rozwój kontak-
nego problemu, o którym opowie- nych z przetwarzaniem i analizą tów naukowych i osobistych, któ-
dział mu norweski kolega. Jego obrazów medycznych w neurologii re zaowocowały rewizytą w naszej
pomysł okazał się na tyle ciekawy, i neurobiologii trafił w 2005 r. mgr uczelni. Prof. Alfred Christy z Uni-
że rozwiązanie polskiego studenta
zostało włączone do artykułu na-
ukowego prezentowanego na kon-
ferencji międzynarodowej „New
concepts in Neuroscience” w Ber-
gen. Dzisiaj student jest doktoran-
tem w Instytucie Elektroniki.
Przy norweskim stole spotyka-
ją się nie tylko studenci z Europy.
Norwegia jako jedyny kraj nor-
dycki nie wprowadziła opłat za
studia, co spowodowało wzrost
zainteresowania studiami w Nor-
wegii studentów z Chin, Iranu, czy
Malezji. W samym Uniwersytecie
w Bergen gwałtownie wzrasta licz-
ba studentów przyjeżdżających
– rocznie uczelnia notuje przyjaz-
dy około 700 studentów, zarówno
w ramach Programu Erasmus, jak inż. Marek Kociński. Odbywając wersytetu w Agder, który przeje-
i umów dwustronnych podpisa- w Uniwersytecie w Bergen stypen- chał na zaproszenie Katedry Che-
nych z ośrodkami akademickimi dium Marie-Curie sformalizował mii Fizycznej Polimerów i goście
z całego świata. Norwegia stawia współpracę, co doprowadziło do z Bergen wyrazili chęć kontynuacji
sobie również za cel pomoc pań- podpisania dwustronnej umowy współpracy akademickiej z PŁ.
stwom rozwijającym się. Realizując w ramach Programu Erasmus. Obecnie Polska i Norwegia pracują
ideę pomocy państwom południa Środki z Funduszu Stypen- nad treścią nowej umowy między-
przez bogate państwa północy, dialnego i Szkoleniowego nadały rządowej określającej podział środ-  c.d. str. 12

12. Życie Uczelni 1/2011 12
W Warszawie wręczono nagrody i wyróżnienia w ogólnopolskim konkursie „Fun-
dusze i Nauka”.
Projekt PŁ wyróżniony
Konkurs został zorganizowany Projekt „Centrum Technologii In- wadzenia kształcenia w zakresie
przez Fundację ProRegio w part- formatycznych Politechniki Łódzkiej” opracowywania nowych i wyko-
nerstwie z firmą Smartlink. Jego zdobył wyróżnienie w kategorii In- rzystywania obecnych technologii
celem było wyłonienie najlepszych frastruktura szkolnictwa wyższego. informatycznych w różnych dzie-
projektów współfinansowanych Centrum Technologii Infor- dzinach. W projekcie kierowanym
z Funduszy Europejskich, które matycznych PŁ zmieni jakość przez prof. Andrzeja Napieralskie-
przyczyniają się do rozwoju nauki i standardy nauczania dyscyplin go biorą udział trzy jednostki PŁ
w Polsce. Nadesłano 54 projekty, powiązanych z informatyką. Na wiodące pod względem nauczania
które rozpatrywano w kategoriach: przełomie 2012/2013 studenci informatycznego: Instytut Infor-
infrastruktura szkolnictwa wyższe- i naukowcy zaczną korzystać z su- matyki, Katedra Informatyki Stoso-
wanej i Katedra Mikroelektroniki
i Technik Informatycznych.
Jury konkursu doceniło to, że la-
boratoria w Centrum Technologii
Informatycznych będą obszarem,
w którym nastąpi zintegrowanie
kształcenia informatycznego –
mówi dr inż. Przemysław Sękalski,
asystent kierownika projektu. –
Studenci będą się wymieniali pomy-
słami. Aby to umożliwić zerwaliśmy
z tradycją pokoi naukowców na
rzecz wspólnej „kafeterii naukowej”.
Studenci, doktoranci, a także wszy-
scy pracownicy będą mogli tutaj
przyjść i w nieformalnej atmosferze
prowadzić rozmowy o problemach
z dziedzin, nad którymi pracują.
Inwestycja, której wartość to
39 530 000 zł finansowana jest
go, komercjalizacja badań, wspo- pernowoczesnych laboratoriów z funduszy Unii Europejskiej z Pro-
maganie rozwoju kompetencji pra- wyposażonych w sprzęt o warto- gramu Operacyjnego Infrastruktu-
cowników instytucji badawczych. ści blisko 20 milionów zł. Będą one ra i Środowisko.
Rozstrzygnięcie konkursu ogłoszo- rozmieszczone na pięciu piętrach
no 8 grudnia. budynku przeznaczonego do pro- n Ewa Chojnacka
 c.d. ze str. 11
Norwegowie zapraszają...
ków w nowej fazie Mechanizmu i Szkoleniowego. Naszym celem studenckich PŁ dr. hab. inż. Woj-
Finansowego EOG oraz Norwe- jest wymiana studentów i pracow- ciechem Wolfem, prof. PŁ. Bardzo
skiego Mechanizmu Finansowego. ników z dotychczasowymi partne- mi się tu podoba. Na pewno wrócę
Kraje darczyńcy – Norwegia, Islan- rami, będziemy również dążyć do do Łodzi. Brakuje mi jedynie stołu
dia i Lichtenstein zadeklarowały nawiązania kontaktów z nowymi w akademiku, gdzie mógłbym po-
pomoc na projekty z zakresu ba- ośrodkami. rozmawiać i poznać innych studen-
dań naukowych i stypendiów. Poli- A jak wizytę w Łodzi oceniają tów. Czas zatem zaprosić Norwe-
technika Łódzka będzie aplikować nasi goście? Swoje wrażenia z po- gów do polskiego stołu.
o przyznanie środków w nowej bytu podsumował Are Losnegard
edycji Funduszu Stypendialnego w rozmowie z prorektorem ds. n Beata Ogrodowczyk

13. 13 Życie Uczelni 1/2011
W Instytucie Automatyki Politechniki Łódzkiej powstał prototyp oryginalnego ro-
bota do aktywnej rehabilitacji kończyn dolnych. Urządzenie umożliwia wymusze-
nie ruchów nogi w stawach biodrowym i kolanowym u osoby leżącej na łóżku.
Zaprogramowany do rehabilitacji
Roboty stosuje się wszędzie mowa związana z budową sztucznej stosować je do indywidualnych
tam, gdzie praca jest dla człowie- dłoni, uznana swego czasu za naj- potrzeb pacjenta. Dzięki temu nasz
ka monotonna, ciężka lub niebez- lepszą na wydziałach elektrycznych robot jest bardziej wszechstronny
pieczna. 20 lat temu zajmowaliśmy w Polsce. Jej autor mgr inż. Marcin od dostępnych już na rynku podob-
się wyłącznie robotyką przemysłową Kaczmarski jest jednym z czterech nych robotów wyprodukowanych
– mówi prof. Edward Jezierski, kie- twórców prototypu robota rehabili- za granicą – podkreślają twórcy.
rownik Zakładu Sterowania Robo- tacyjnego, którego działanie zapre- Po zatwierdzeniu wprowadzonych
tów Instytutu Automatyki. – Później zentowano w laboratorium. Poza danych wykonywany jest najpierw
rozwijaliśmy prace w zakresie robo- nim nad wynalazkiem pracowali: dr cykl próbny. To ważne, aby spraw-
tyki mobilnej, a od pewnego czasu inż. Grzegorz Granosik z Instytutu dzić czy pacjent czuje się komfor-
zajmujemy się również robotami Automatyki PŁ, Maciej Czapiewski towo, a wszystkie ustawienia są
rehabilitacyjnymi. Tutaj najciekaw- właściciel firmy PPH Ledmen w Pa- poprawne pod względem współ-
szym zagadnieniem jest potrzeba bianicach, we współpracy z któ- pracy pacjenta z robotem, np. siła,
interakcji robota z pacjentem. Wy- rą powstał prototyp, oraz dr inż. z jaką osoba rehabilitowana reagu-
korzystywana jest do tego technika Krzysztof Mianowski z Politechniki je na ruchy robota, czy prędkość
sterowania impedancyjnego roz- Warszawskiej. i czas wykonywanych ćwiczeń. Ro-
bot jest przy tym bardzo czujnym
rehabilitantem, bowiem rejestruje
każdy stan przeciążenia wywołany
np. napięciem mięśni czy porusze-
niem się pacjenta. W razie koniecz-
ności przerywa pracę. Konstrukcja
mechaniczna robota została tak
pomyślana, aby można go łatwo
przemieszczać do łóżek kolejnych
pacjentów. Dotychczasowe kon-
sultacje z rehabilitantami i lekarza-
mi pokazują duże zainteresowanie
prototypem. Lekarze wyrazili chęć
przetestowania naszego urządzenia
– mówi dr Granosik. – Takie próby
pozwolą na udoskonalenie robota.
A kiedy będziemy mogli ro-
bota rehabilitacyjnego zobaczyć
nie w laboratorium, ale przy łóżku
wijana w Polsce właśnie w zespole Urządzenie, które stoi w labora- pacjenta? W tej chwili staramy się
prof. Jezierskiego. Wszystko to, co torium nie wygląda jak przystojny pozyskać grant badawczo-rozwo-
robimy w robotyce to jest naślado- rehabilitant, ale prezentuje wiele jowy. Trwają rozmowy z partnerami
wanie natury – wyjaśnia. – Sterowa- możliwości, które dla chorego są z przemysłu, z lekarzami i specjali-
nie impedancyjne pozwala na to, że na pewno najważniejsze. Robot stami od wzornictwa, którzy zadba-
system napędowy może zachowy- najpierw uczy się zadanej przez ją o elegancki wygląd naszego re-
wać się podobnie jak nasze mięśnie, rehabilitanta trajektorii ruchu, przy habilitanta. Przed wprowadzeniem
w zależności od potrzeb może być czym co ważne, system progra- go na rynek trzeba będzie też przejść
albo sztywny albo bardziej elastycz- mowania i sterowania pozwala na procedury atestowania. Jest duża
ny. Spektakularnym wydarzeniem, to, aby ruch odbywał się zarówno szansa, że w ciągu dwóch lat zosta-
które zapoczątkowało w naszym Za- w pionie jak i w poziomie. Ponadto nie uruchomiona produkcja.
kładzie rozwój badań nad robotami można łączyć ćwiczenia dla stawu
rehabilitacyjnymi była praca dyplo- biodrowego i kolanowego i do- n Ewa Chojnacka

14. Życie Uczelni 1/2011 14
W ramach tegorocznej edycji cyklicznie organizowanej w Łodzi konferencji Sieci
i Systemy Informatyczne 3 listopada 2010 r. odbyła się sesja naukowa poświęcona
jubileuszowi 15-lecia Katedry Informatyki Stosowanej.
Jubileusz Katedry Informatyki Stosowanej
W uroczystościach uczestniczy- jednak w informatyce jest to kilka trze budynku Wydziału EEIA przy
li: prorektor dr hab. Wojciech Wolf epok. W tym czasie – mówił prof. ulicy Stefanowskiego 18/22, oraz
prof. PŁ, kanclerz dr Stanisław Sta- Sankowski otwierając spotkanie ju- dodatkowe pomieszczenia przy Al.
rzak oraz dziekan Wydziału Elektro- bileuszowe – zmieniły się generacje Politechniki 11, wymagały grun-
techniki, Elektroniki, Informatyki sprzętu komputerowego i oprogra- townych remontów i adaptacji dla
i Automatyki prof. Sławomir Wiak, mowania. Informatyka wkroczyła potrzeb Katedry. W latach 2004-
a także liczne grono przyjaciół Ka- do prawie wszystkich dziedzin życia, 2005 w ramach Zintegrowanego
tedry, profesorów z polskich uczel- często dotąd zupełnie z nią niezwią- Programu Operacyjnego Rozwoju
ni, z którymi Katedra utrzymuje zanych. Regionalnego przeprowadzono
żywe kontakty naukowe. Katedra Informatyki Stosowanej modernizację i wyposażono część
Uroczystą sesję otworzył prorek- została powołana w maju 1995 r. pomieszczeń, w których powstał
tor prof. Wojciech Wolf, następnie przez JM Rektora prof. Jana Krysiń- Informatyczny Ośrodek Szkolenio-
kierownik Katedry prof. Dominik skiego. Od tego czasu stworzono wy. Zorganizowano sale dydak-
Sankowski przedstawił osiągnięcia w Katedrze doskonałe warunki do tyczne, pracownie komputerowe
Katedry, a o jej działalności w po- badań naukowych oraz realizacji i specjalistyczne laboratoria nauko-
szczególnych dziedzinach mówi- procesu dydaktycznego na wy- we: tomografii procesowej, prze-
li pracownicy: prof. J. Kucharski, sokim poziomie. Katedrą od po- twarzania i analizy obrazów oraz
dr hab. L. Jackowska-Strumiłło, czątku jej istnienia kieruje prof. sieci komputerowych. Realizowane
dr K. Grudzień, dr R. Wajman, dr Dominik Sankowski, który z pasją w Katedrze międzynarodowe i kra-
L. Babout, dr R. Wojciechowski, dr buduje zarówno jej zaplecze loka- jowe granty badawcze o znacznej
M. Raniszewski, dr A. Sierszeń, dr lowo-aparaturowe, jak i zespół na- wartości pozwoliły na wyremonto-
R. Adamus oraz mgr R. Krzeszewski. ukowy. Przeznaczone początkowo wanie pomieszczeń, zapewnienie
odpowiedniej infrastruktury tech-
nicznej oraz zakup aparatury na-
ukowo-badawczej na światowym
poziomie.
Równocześnie zespół Katedry
powiększył się z 5 do 56 pracow-
ników, wśród których jest profesor
zwyczajny i nadzwyczajny, troje
doktorów habilitowanych oraz 35
adiunktów i wykładowców. Po-
nadto w Katedrze prowadzi prace
naukowe 25 doktorantów. Rozwój
kadry jest dla prof. Sankowskiego
szczególnie ważny. Wypromował
już 15 doktorów, aktualnie opieku-
je się kilkunastoma doktorantami,
z których 8 ma wszczęte przewo-
dy doktorskie. Zostały zakończo-
ne cztery rozprawy habilitacyjne,
dwie kolejne są w trakcie recenzo-
Jubileusz stał się okazją do na siedzibę Katedry pomieszcze- wania, a dalsze trzy są w znacznym
podsumowania dorobku Katedry nia po dawnym Zakładzie Remon- stopniu zaawansowane.
i choć 15 lat w historii uczelni jest towo-Budowlanym, a także (od Działalność naukowa Katedry
okresem stosunkowo krótkim, to 2003 r.) pomieszczenia na III pię- Informatyki Stosowanej obejmuje

15. 15 Życie Uczelni 1/2011
zagadnienia z takich obszarów ba- ganizację 7. Światowego Kongre- wrażliwość pracowników Katedry
dawczych jak: tomografia proceso- su Tomografii Procesowej w 2013 na potrzeby osób niepełnospraw-
wa, przetwarzanie, analiza i rozpo- roku powierzono Katedrze Infor- nych.
znawanie obrazów, przemysłowe matyki Stosowanej. Dorobek i licz- Wysoka aktywność pracowni-
systemy informatyczne, algorytmy ne sukcesy tego zespołu pozwalają ków Katedry Informatyki Stosowa-
sztucznej inteligencji, inżynieria dziś mówić o Łódzkiej Szkole To- nej w znacznym stopniu przyczy-
oprogramowania i bazy danych, mografii Procesowej. niła się do uzyskania przez Wydział
informatyka w ekonomii, zarządza- Spektakularnymi osiągnięcia- Elektrotechniki, Elektroniki, Infor-
niu i statystyce. mi pracowników Katedry są także matyki i Automatyki uprawnień
do nadawania stopnia doktora
Prof.
Dominik Sankowski nauk technicznych w dziedzinie
otrzymał dłuuugi informatyki. Aktywność ta znalazła
list od pracowników też uznanie w postaci wielu pre-
Katedry
stiżowych nagród. Tylko w latach
foto: 2008-2009 Katedra uzyskała po-
Robert Banasiak nad 20 krajowych i międzynarodo-
wych wyróżnień. Ten imponujący
i wszechstronny dorobek podkre-
ślano w listach gratulacyjnych skie-
rowanych na ręce Kierownika Kate-
dry prof. Dominika Sankowskiego.
Mówiono też o planach na przy-
szłość. Misją Katedry na kolejne lata
jest nie tylko przekazanie studentom
najnowszej wiedzy niezbędnej do
aktywnego uczestnictwa w życiu
społeczeństwa informacyjnego –
podkreślił prof. Sankowski – ale
także zachęta do rozwoju własnej
Najliczniejszy zespół naukowy unikatowe urządzenia, takie jak te- osobowości i poszerzania horyzon-
zajmuje się tomografią procesową. ster do pomiaru lutowności metali tów.
Badania dotyczą przede wszystkim w wysokich temperaturach oraz Goście uroczystości zwiedzili
tworzenia i modyfikowania opro- Thermo-wet do pomiarów napię- nowocześnie urządzone labora-
gramowania do rekonstrukcji oraz cia powierzchniowego wyróżnio- toria Katedry oraz obejrzeli pokaz
analizy obrazów. Są prowadzone ne licznymi medalami i nagrodami filmów trójwymiarowych przedsta-
od ponad 10 lat pod kierunkiem w Polsce i za granicą. wiających realistyczną rekonstruk-
prof. D. Sankowskiego, przy in- Pracownicy Katedry chętnie cję obrazów uzyskanych z pomia-
spiracji i znaczącej pomocy prof. popularyzują informatykę wśród rów tomograficznych.
Andrzeja Pląskowskiego z Warsza- uczniów szkół średnich. Prowadzili Wieczorem w Sali Lustrzanej na
wy oraz przedwcześnie zmarłego zajęcia w szkołach lub organizowa- Wydziale Organizacji i Zarządza-
w 2006 r. prof. Tomasza Dyakow- li w Katedrze lekcje i prezentacje. nia odbył się koncert fortepiano-
skiego z uniwersytetu w Manche- Przez wiele lat Katedra była go- wy w wykonaniu artystów Agaty
sterze. Dzięki środkom unijnym spodarzem konkursów na najlep- Nowakowskiej-Gumieli i Tomasza
oraz z MNiSW, o wartości ok. 2 mln szy program komputerowy orga- Gumieli. Podczas uroczystego ban-
Euro, możliwe było zorganizowanie nizowanych przez Łódzki Oddział kietu w Centralnym Muzeum Włó-
jednego z najnowocześniejszych SEP, które ostatnio miały charakter kiennictwa prof. Dominik Sankow-
na świecie półprzemysłowych la- ogólnopolski. Cenimy zaintereso- ski otrzymał od swoich uczniów
boratoriów tomografii procesowej. wania młodych ludzi nie tylko nauką i pracowników Katedry okoliczno-
W uznaniu osiągnięć badawczych – mówi prof. Sankowski – docenia- ściowy list w formie wiersza orygi-
w tym zakresie prof. Dominik San- my to, że często mają oni swoje pa- nalnie zapisanego na blisko dwu-
kowski w 2007 r. został Communi- sje, jak góry, żagle czy szachy. Dla- metrowej wstędze papieru.
cation Director w pięcioosobowym tego też od 2002 roku organizujemy
Prezydium International Society of Mistrzostwa Polski Programów Sza- n Jacek Kucharski
Process Tomography (ISIPT), a or- chowych. Warto również podkreślić Jacek Nowakowski

16. Życie Uczelni 1/2011 16
Kluczem do polepszenia kondycji środowiska naturalnego jest rozwój
technologii czystych źródeł energii. Taką technologią jest fotowoltaika,
dzięki której promieniowanie słoneczne jest bezpośrednio przetwarzane
w energię elektryczną. Projekt związany z jej wykorzystaniem jest realizo-
wany na Wydziale Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki.
Odnawialne źródła energii
na Politechnice Łódzkiej
Do roku 2013 kosztem nie- W technologii czystych źródeł rozwiązania technicznego z kil-
mal 4 milionów zł powstanie na energii promieniowanie słoneczne ku powodów. Jednym z najważ-
Wydziale nowoczesna instalacja jest bezpośrednio przetwarzane niejszych jest posiadana wiedza
wykorzystująca odnawialne źró- w energię elektryczną. Techno- teoretyczna i doświadczenie prak-
dła energii. Realizowany projekt logia fotowoltaiczna ma szereg tyczne. Na Wydziale działa już La-
dobrze wpisuje się także w plan zalet, m.in. energia elektryczna boratorium Systemów Fotowolta-
rozwoju Łodzi – miasta, w którym wytwarzana jest bezpośrednio, icznych, w którym od roku 2006
poprawa warunków życia wiąże się sprawność przetwarzania energii funkcjonuje kompletna instalacja
między innymi ze zmniejszeniem jest niezależna od skali produkcji, fotowoltaiczna, skonfigurowana
zanieczyszczeń atmosfery. moc jest wytwarzana nawet w po- do współpracy z siecią energetycz-
ną. Energia produkowana przez
moduły jest oddawana do sieci
uczelnianej (łączna ilość energii
wytworzonej w roku akademickim
2009/2010 przekracza 3 MWh).
Laboratorium umożliwia rów-
nież wszechstronne wykorzystanie
modułów fotowoltaicznych róż-
nych typów, badanie ich parame-
trów oraz zastosowanie różnych
konfiguracji roboczych. Laborato-
rium zapewnia także możliwość
integracji nowych rodzajów ogniw
i modułów słonecznych.
Wydział EEIA utworzył już wcze-
śniej w Instytucie Elektroenergety-
ki Laboratorium Energii Rozproszo-
nej (DERLAB), będące elementem
Europejskiego Systemu Laborato-
riów Energii Rozproszonej. Labora-
torium to jest jedynym tego rodza-
ju przedsięwzięciem naukowym
W projektowanym systemie chmurne dni przy wykorzystaniu w skali kraju. Integracja tego labo-
zastosowana zostanie techno- światła rozproszonego, obsługa ratorium z realizowanym projek-
logia fotowoltaiczna, która jest i konserwacja wymagają minimal- tem znacznie poszerzy możliwości
odpowiedzią na poważne proble- nych nakładów, w czasie produkcji i obszary badawcze Wydziału.
my ekologiczne, takie jak efekt energii elektrycznej nie powstają Instalacje fotowoltaiczne są
cieplarniany i kwaśne deszcze. Są szkodliwe gazy. także w Katedrze Optoelektroni-
one powodowane przede wszyst- Wydział Elektrotechniki, Elek- ki i Przyrządów Półprzewodniko-
kim przez masowe spalanie paliw troniki, Informatyki i Automatyki wych i w Katedrze Mikroelektroniki
kopalnych: węgla i ropy naftowej. zdecydował się na wybór tego i Technik Informatycznych.

17. 17 Życie Uczelni 1/2011
W Katedrze Optoelektroniki największa ilość energii będzie do- Minister Barbara Kudrycka
i Przyrządów Półprzewodnikowych stępna w godzinach szczytu ener- powołała Zarządzeniem
prowadzone są unikatowe w skali getycznego, które jednocześnie są z dnia 20 stycznia 2011 r.
kraju badania w obszarze techno- godzinami pracy naukowej i dy-
logii polimerowej oraz procesów daktycznej.
nowy
związanych z formowaniem ela- Takie rozwiązanie umożliwia
stycznych przyrządów i systemów,
w tym nowej generacji organicz-
również częściowe wykorzystanie
istniejącej instalacji energetycznej
Zespół
nych ogniw fotowoltaicznych oraz
z nową generacją ogniw słonecz-
budynku, a jednocześnie jest kom-
plementarne z wykonanym wcze- specjalistyczny
nych dla fotowoltaiki elewacyjnej.
Jest to kontynuacja prac zmierzają-
śniej projektem termomoderniza-
cji. Inwestycje związane z pracami do spraw
cych do opracowania ogniw nada- termomodernizacyjnymi komplek-
jących się do integracji z obiektami su budynków na ul. Stefanowskie- infrastruktury
budowlanymi, a jednocześnie do go 18/22 były prowadzone w la-
rozwinięcia opracowanych już roz-
wiązań aż do etapu przedwdroże-
tach 2006-2008 w ramach grantu
uzyskanego z tzw. „Funduszu Nor-
informatycznej
niowego. weskiego” w kwocie 1.5 mln Euro
To obecnie najbardziej obie- i środków własnych na poziomie W 9-osobowym gronie, które-
cujący obszar badań nad wpro- 2.5 mln zł. mu przewodniczy prof. Jan Madey
wadzeniem do gospodarki Warto również podkreślić, że z Uniwersytetu Warszawskiego
fotowoltaiki jako efektywnego od- moduły słoneczne montowane znalazł się także dyrektor Biblioteki
nawialnego źródła energii. Powsta- ponad przezroczystym dachem PŁ – mgr inż. Błażej Feret.
jąca w ramach projektu instalacja audytorium stanowią użyteczny Jak wynika z zarządzenia do za-
fotowoltaiczna pozwoli również system redukcji promieniowania dań Zespołu należy:
na prowadzenie prac badawczych bezpośredniego, przy niewielkim • opracowywanie propozycji roz-
zmierzających do porównania zmniejszeniu natężenia światła po- wiązań organizacyjnych i tech-
efektywności rozwiązań klasycz- chodzącego od promieniowania nicznych w zakresie infrastruk-
nych (ogniwa „twarde”) z ogniwa- rozproszonego. tury informatycznej nauki,
mi elastycznymi. Jak podkreślają władze wydzia- • przedstawianie ministrowi pro-
Projekt jest całkowicie nową łu projekt rozwiąże problemy w za- pozycji strategii i kierunków
inwestycją i zakłada stworzenie kresie wysokich nakładów finanso- rozwoju infrastruktury informa-
instalacji energetycznej wykorzy- wych ponoszonych do tej pory na tycznej nauki,
stującej odnawialne źródła energii zakup energii elektrycznej. • opiniowanie wniosków jedno-
dla budynku A10 Wydziału Eelek- stek naukowych dotyczących
trotechniki, Elektroniki, Informatyki finansowania infrastruktury
i Automatyki Politechniki Łódzkiej Projekt: informatycznej oraz wniosków
przy ul. Stefanowskiego 18/22. Wykorzystanie Odnawialnych dotyczących specjalnych urzą-
W chwili obecnej potrzeby Wy- Źródeł Energii Dla Potrzeb Poli- dzeń badawczych (SPUB).
działu w tym zakresie zaspokajane techniki Łódzkiej z Zastosowa- Trzyosobowy zespół biblioteka-
są przez zewnętrznego dostawcę niem Nowoczesnych Technologii rzy, którzy zostali powołani do prac
energii. i Know-How w ramach RPO Wo- w Zespole będzie odpowiedzialny
Założeniem projektu jest czę- jewództwa Łódzkiego na lata za opiniowanie wniosków dotyczą-
ściowe pokrycie potrzeb ener- 2007-2013, Oś Priorytetowa II cych dofinansowania ministerstwa
getycznych budynku za pomocą Ochrona Środowiska, Zapobie- do baz danych zakupywanych w ra-
przyjaznej środowisku instalacji. ganie Zagrożeniom i Energe- mach Wirtualnej Biblioteki Nauki
Dodatkowo uzyskana energia bę- tyka, Działanie II.9 Odnawialne – mówi dyrektor mgr inż. Błażej
dzie wykorzystana bezpośrednio Źródła Energii. Feret. – W dłuższej perspektywie
w miejscu jej wytworzenia, co „podzespół” bibliotekarski ma także
podniesie niezależność energe- Wartość realizacji projektu dokonać analizy i propozycji zmian
tyczną budynku. Zniwelowany zo- 3 904 517,30 PLN, w tym dofi- w zakresie polityki finansowania baz
stanie również problem dotyczący nansowanie 3 318 839,70 PLN. danych przez MNISW.
przerw występujących w przesy- Kadencja Zespołu trwa 3 lata –
łach energii z sieci. Ze względu na do końca 2013 r.
specyfikę zastosowanego źródła n Ewa Chojnacka n E.Ch.

18. Życie Uczelni 1/2011 18
Tomografia procesowa jest dynamicznie rozwijającą się dziedziną wiedzy zajmu-
jącą się nieinwazyjnymi metodami diagnostyki procesów przemysłowych. Znaj-
duje zastosowanie w coraz to nowszych dziedzinach, głównie przy wydobywa-
niu ropy naftowej, w przemyśle petrochemicznym, transporcie pneumatycznym,
jak również w rybołówstwie.
Kongres Tomografii Procesowej w Pekinie
Historia tej dziedziny badań tional Society on Process Tomo- i wymiany doświadczeń setki uczo-
obejmuje okres ostatnich 30 lat, graph (ISIPT), w którym funkcję nych z około 20 państw świata,
a znaczący wkład w powstanie Communication Director pełni którzy przedstawili około 150 refe-
i rozwój tomografii procesowej prof. Dominik Sankowski. Na Kon- ratów.
wnieśli polscy naukowcy: prof. An- gresach przedstawiany jest aktual- Poza gospodarzami Kongresu
drzej Pląskowski i przedwcześnie ny stan badań oraz wytycza się kie- najliczniejszą grupą zagraniczną
zmarły w 2006 roku prof. Tomasz runki rozwoju tej dziedziny nauki. była delegacja z Polski, w której 10
Dyakowski, wykładowca w Uni- Naukowcy z Katedry Informatyki osób stanowili pracownicy Katedry
versity of Manchester i w Katedrze Stosowanej, począwszy od Kongre- Informatyki Stosowanej. Wyjazd
Informatyki Stosowanej (KIS) Po- su w Hanowerze, który odbył się tak licznej delegacji Katedry był
litechniki Łódzkiej. Jednostka ta w 2003 roku uczestniczą aktywnie możliwy dzięki projektowi Maria
jest wiodącym na skalę światową w tych spotkaniach. Curie ToK DENIDIA finansowanemu
ośrodkiem w dziedzinie tomografii W okresie pomiędzy Kongre- ze środków Unii Europejskiej. Pro-
procesowej. Pod kierunkiem prof. sami odbywały się w Polsce Mię- jekt realizowany od 2006 roku po-
Dominika Sankowskiego od ponad dzynarodowe Sympozja Tomo- zwolił na zintensyfikowanie badań
dziesięciu lat prowadzone są inten- graficzne, których organizatorem nad tomografią procesową i wy-
sywne prace badawcze. w Łodzi w 2004 roku i w Zakopa- raźne zaznaczenie wysokiej pozycji
naukowej Katedry Informatyki Sto-
sowanej w tej dziedzinie.
Udział w Kongresie naukow-
cy z KIS wykorzystali również do
złożenia wizyty na Uniwersyte-
cie w Tianjin – czołowej chińskiej
uczelni prowadzącej badania
w zakresie tomografii procesowej
i dysponującej akredytowanym la-
boratorium pomiarowym. Podczas
wizyty w Capital Normal University
w Pekinie zespół Katedry zapoznał
się z najnowocześniejszymi urzą-
dzeniami i pracami badawczymi
w dziedzinie przemysłowej tomo-
grafii rentgenowskiej.
Warto podkreślić, że dotych-
czasowe osiągnięcia zespołu kie-
rowanego przez prof. Dominika
Sankowskiego znalazły uznanie
w gronie władz ISIPT, gdyż w Pe-
kinie została podjęta decyzja
Środowisko naukowe związane nem w 2008 roku była Katedra In- o powierzeniu Katedrze Informa-
z tomografią procesową spoty- formatyki Stosowanej. tyki Stosowanej organizacji kolej-
ka się cyklicznie od 1999 roku na W dniach 6 – 9 września 2010 nego 7. Kongresu. Odbędzie się on
Światowym Kongresie Tomografii roku w Pekinie odbył się już 6. Kon- w 2013 roku w Krakowie.
Procesowej. Organizatorem tych gres Tomografii Procesowej dający
imprez od 2007 roku jest Interna- doskonałą okazję do spotkania n Jacek Nowakowski

19. 19 Życie Uczelni 1/2011
Ponad rok trwały prace związane z opracowaniem zasad, a następnie przepro-
wadzeniem procesu Certyfikacji Menedżerów Województwa Łódzkiego. Zes-
pół ekspertów składający się z pracowników naukowych Wydziału Organizacji
i Zarządzania, członków Klubu 500 – Łódź i przedstawiciela Urzędu Wojewódz-
kiego pracował pod przewodnictwem wybitnego menedżera Andrzeja Moszury.
Patronat honorowym nad projektem objęła Wojewoda Jolanta Chełmińska.
Pierwsze certyfikaty
Pierwsze Certyfikaty Menedżera procesu certyfikacji wzmacnia po- poziomie strategicznym – 8. Wśród
wręczono 33 osobom na uroczy- czucie wartości posiadanych kwa- nowych „certyfikowanych” mene-
stym spotkaniu noworocznym Klu- lifikacji i pomaga w lepszym zarzą- dżerów są 4 kobiety. Jedną z dwóch
bu 500 – Łódź. 12 stycznia 2011 r. dzaniu. Życzyła, aby inne regiony kobiet, które uzyskały certyfikat na
w zabytkowych wnętrzach Akade- poszły za przykładem Łodzi i aby poziomie strategicznym – oznaczo-
mii Muzycznej spotkali się między certyfikacja stała się powszechna. ny numerem 1 – jest Urszula Gocał,
innymi członkowie Klubu 500, wo- Z kolei rektor prof. Stanisław Bie- Prezes Zarządu Zakładów Przemy-
jewoda łódzki Jolanta Chełmińska, lecki mówił jak ważne jest, aby naj- słu Dziewiarskiego „Olimpia” S.A.
wiceprezydent Łodzi Marek Cie- nowsza wiedza była jak najlepiej Certyfikację menedżerów Pani Pre-
ślak, rektor PŁ prof. Stanisław Bie- wykorzystana przez ludzi, którzy zes określa jako super inicjatywę
lecki, prorektorzy prof. Piotr Szcze- decydują o rozwoju i sukcesie go- Politechniki Łódzkiej, uczelni, która
paniak i dr hab. Krzysztof Jóźwik, spodarczym naszego regionu. jej zdaniem jest bardzo aktywna we
prof. PŁ oraz dziekan Wydziału Or- Dziekan dr hab. Ryszard Grądz- współpracy z biznesem. Jak mówi:
ganizacji i Zarządzania PŁ dr hab. ki, prof. PŁ przedstawił ideę certy- Każdy z nas co jakiś czas ma ochotę
Ryszard Grądzki, prof. PŁ. fikacji oraz jej zasady. W pierwszej się sprawdzić, jestem bardzo zado-
wolona z pomysłu i realizacji „cer-
Prezes tyfikacji menedżerów”. Uważam, że
Urszula Gocał
z radością
certyfikacja powinna się rozwijać, bo
prezentuje jest bardzo duże zapotrzebowanie
Certyfikat na menedżerów, a dobrych fachow-
Menedżera, ców brakuje. Urszula Gocał ma w za-
obok: wojewoda
Jolanta Chełmińska rządzaniu wybitne doświadczenie,
i dziekan ale podkreśla, że stopniowe zdo-
dr hab. Ryszard bywanie certyfikatów jest bardzo
Grądzki, prof. PŁ
dobrym pomysłem na „spokojny
foto: rozwój zawodowy”.
Jacek Szabela Nazwiska wszystkich 33 osób,
które pozytywnie przeszły wery-
fikację, zostały wpisane do Księgi
Certyfikacji Menedżerów.
Uroczystość zakończyła się kon-
certem noworocznym. W wyko-
naniu absolwentki Akademii Mu-
Certyfikacja Menedżerów ma edycji 2010 roku Kapituła oceniła zycznej Doroty Amelii Kownackiej
– zdaniem jej organizatorów – po- 25 kompetencji oraz wybranych usłyszeliśmy sopranowe arie z ope-
twierdzać wiedzę, doświadczenie obszarów wiedzy menedżerskiej retki „Zemsta nietoperza” Johanna
i kompetencje, także te często zdo- stosując takie narzędzia jak: sa- Straussa oraz arie z oper: „Linda di
byte w praktyce i w wyniku niefor- moocena kandydata, test wiedzy, Chamonix” Gaetano Donizettiego
malnego uczenia się. Wojewoda autoprezentacja i rozmowa kwali- i „Kandyd” Leonarda Bernsteina.
Jolanta Chełmińska gratulowała fikacyjna. Solistce akompaniowała na forte-
pomysłu i jego realizacji, a wszyst- Certyfikaty na poziomie pod- pianie Julia Laskowska, wykładow-
kim „certyfikowanym” także odwa- stawowym odebrało 11 osób, na ca AM.
gi. Zdaniem wojewody przejście poziomie operacyjnym – 14, a na n Ewa Chojnacka