1. KBK3073 D20121058364
1.0 Pengenalan
Perbezaan kognitif, sosial, emosi, fizikal dan rohani di kalangan kanak-kanak di dalam sesebuah
bilik darjah merupakan perkara biasa. Selain daripada pengaruh baka dan persekitaran, kanak-
kanak berkembang pada tahap dan kadar yang berbeza. Oleh yang demikian, di dalam sesebuah
kelas akan terdapat murid yang cergas serta berkebolehan dan akan ada murid yang menghadapi
kesukaran dalam mengikuti pengajaran. Namun, kadang kala kita akan berjumpa kanak-kanak
yang perbezaannya agak ketara dan tidak mengikut norma-norma perkembangan seperti kanak-
kanak lain. Perbezaanya ini juga mungkin akan menyebabkan kanak-kanak ini tidak dapat
mengikuti pengajaran di dalam bilik darjah seperti rakan-rakannya yang lain dan akhirnya
terpinggir dan ketinggalan dalam pelajaran.
Menurut dasar pendidikan khas di Malaysia, murid-murid berkeperluan khas merujuk
kepada murid-murid yang mengalami kecacatan penglihatan, pendengaran dan masalah
pembelajaran. Kategori kanak-kanak yang bermasalah pembelajaran di bawah tanggungjawab
Kementerian Pelajaran termasuk sindrom down, autism ringan, Attention Deficit Hyperactive
Disorder (ADHD), terencat akal minimum dan masalah pembelajaran spesifik seperti disleksia.
Disleksia adalah merupakan satu masalah pembelajaran namun ia tidak dikategorikan
sebagai satu penyakit. Dianggarkan dalam mana-mana komuniti terdapat kira-kira lima peratus
yang menghadapi masalah disleksia iaitu bersamaan satu daripada 20 orang, dimana jumlah ini
merupakan jumlah yang besar jika dibandingkan dengan masalah sindrom down iaitu satu
daripada 700 orang, Tun Hussien, ( 2004 ). Berdasarkan perangkaan 2001, Kementerian
Pelajaran Malaysia ( KPM ), menganggarkan bahawa seramai 290 000 murid sekolah daripada
4.9 juta murid berkemungkinan memiliki ciri-ciri Masalah Pembelajaran Spesifik ( SPLD ), serta
disleksia.
Di dalam tugasan ini, kita akan melihat dengan lebih mendalam mengenai definisi,
etiologi, punca-punca kecacatan, ciri-ciri perkembangan fizikal, kognitif, sosial dan emosi serta
langkah-langkah pencegahan mengenai masalah pembelajaran disleksia ini.
1

2. KBK3073 D20121058364
2.0 Definisi
Untuk mendefinisikan masalah disleksia, kita boleh menghuraikannya dengan lebih terperinci
dengan merujuk kepada beberapa sumber seperti The International Dyslexia Association, dan
The British Dyslexia Association dalam Ott ( 2006 ). Berikut merupakan definisi mengenai
disleksia mengikut :
2.1 The International Dyslexia Association ( 1998 )
Disleksia adalah masalah pembelajaran yang dicirikan oleh masalah dalam bahasa ekspresif atau
terbuka, sama ada secara lisan atau bertulis. Masalah mungkin muncul dalam bacaan, ejaan,
tulisan, pertuturan atau pendengaran. Disleksia adalah bukan penyakit yang tiada penyembuhan.
Disleksia menggambarkan pemikiran yang berbeza, berbakat dan produktif, dan cara
pembelajaran yang berbeza. Jurang yang tidak diduga wujud antara kebolehan pembelajaran dan
pencapaian dalam sekolah. Disleksia adalah disebabkan perbezaan struktur dan fungsi otak.
Individu yang mengalami disleksia adalah unik, setiap individu tersebut mempunyai kekurangan
dan kelemahan masing-masing. Kebanyakkan penghidap disleksia adalah kreatif dan mempunyai
bakat luar biasa dalam bidang seni, sukan, senibina, grafik, elektronik, mekanikal, drama, muzik
atau kejuruteraan. Kanak-kanak ini selalunya menunjukkan bakat istimewa mereka di dalam
bidang yang memerlukan visual, ruang dan itegrasi motor.
2.2 The British Dyslexia Association ( BDA ) ( t.t. )
Disleksia adalah gabungan kemampuan dan masalah yang menpengaruhi membaca, mengeja dan
menulis ( 3M ). Masalah tersebut turut menyebabkan kelemahan lain mungkin dapat dikenalpasti
seperti kelajuan memproses, ingatan jangka pendek, kelemahan susunan, pendengaran, atau
penglihatan, bahasa pertuturan, keupayaan motor kasar dan halus. Ia seterusnya berkait mengenai
penguasaan dan penggunaan bahasa penulisan termasuk huruf, nombor dan not muzik.
Sesetengah kanak-kanak mempunyai kemahiran kreatif yang luar biasa serta mempunyai
kemahiran oral yang tinggi menurut Peer ( 1999 ).
Masih mengekalkan deefinisi yang sama, Stoppart ( 2007 ) menyatakan disleksia
merupakan masalah pembelajaran yang berkaitan dengan bahasa, membaca dan ia merangkumi
mengeja, menulis dan menyebut. Kanak-kanak yang menghadapi masalah ini biasanya membaca
2

3. KBK3073 D20121058364
dengan perlahan, kurang tepat, lemah dalam ejaan dan tulisan serta mencampur-adukkan
perkataan yang mempunyai bunyi yang sama. Mereka juga kurang kesedaran dan minat terhadap
buku. Menurut kajian, masalah ini diwarisi dan mungkin kdapat dilihat pada beberapa anggota
keluarga yang sama. Kajian juga menunjukkan masalah disleksia berlaku empat kali lebih kerap
kepada kanak-kanak lelaki berbanding kanak-kanak perempuan.
Menurut Frith ( 1992 ) dalam Riddick ( 2010 ), dalam usaha untuk mengenal pasti
masalah pembelajaran sama ada disleksia ataupun autism adalah melalui pemerhatian terhadap
kaitan diantara kelainan tahap penerangan kerana daripada itu kita dapat melihat kaitan di antara
punca biologikal, masalah kognitif serta perlakuan seperti membaca dan mengeja.
3.0 Etiologi
Etiologi adalah merupakan satu kajian sains mengenai sesuatu masalah atau perkara. Di dalam
masalah disleksia ini turut terdapat etiologinya. Di antara etiologi yang berkaitan dengan
disleksia adalah seperti keturunan, otak, masalah penglihatan serta masalah pendengaran. Selain
daripada itu, terdapat juga beberapa pihak yang telah membuat beberapa hipotesis mengenai
masalah pembelajaran disleksia. Di antara etiologi masalah pembelajaran disleksia adalah seperti
berikut :
3.1 Keturunan
Keturunan adalah merupakan salah satu daripada penyebab masalah disleksia. Pemerhatian
Smith et. Al.( 1983) dalam Georgiou ( 2006 ), melihat bahawa terdapat perkaitan di antara
kromosom ke-15 dengan disleksia. Namun berbeza pula pendapat daripada Cardon et.al.,(
1994 ) dalam Georgiou ( 2006 ), yang mengatakan bahawa kromosom yang ke-6 berkait
dengan masalah disleksia ini. Terdapat pula satu pandangan yang menafikan 50 peratus
masalah membaca disebabkan oleh keturunan oleh DeFries dan Gills ( 1993 ) dalam
Georgiou ( 2006 ).
3.2 Otak
Kajian mengenai perkara ini telah dilakukan kepada seseorang yang mengalami masalah
disleksia selepas mereka meninggal dunia. Ramai pengkaji yang menyatakan bahawa
3

4. KBK3073 D20121058364
terdapat kelainan pada otak individu yang mengalami disleksia. Di dalam otak seseorang
yang mengalami masalah disleksia, didapati bahawa bahagian temporal bahasa di kedua-dua
belah otak adalah sama tanpa kelebihan normal pada sebelah kiri berbeza dengan orang biasa
yang tidak mengalami disleksia dimana bahagian kirinya adalah lebih besar daripada
bahagian kanan menurut Galaburda, Le May dan Kemper ( 1978 ) serta Geschwind dan
Levitsky, ( 1968 ). Tambahan lagi, ‘ketuat’ otak ( actopias ) diperhatikan sering berada pada
bahagian temporal bahasa. Kajian yang dijalankan seperti ini pada mulanya tidak diterima.
Namun setelah pembangunan teknologi yang semakin maju, dengan terciptanya mesin-
mesin atau alat seperti fMRI, PET-scan membolehkan kajian ini dilakukan kepada seseorang
yang mengalami disleksia semasa mereka masih hidup. Kajian turut menemui bahawa
terdapat tahap perbezaan pada proses fonologi pada individu disleksia berbanding orang
biasa.
3.3 Kesukaran proses penglihatan
Seseorang yang mengalami masalah disleksia mengalami perkembangan yang tidak
sepatutnya pada sistem magnocellular di bahagian otak mereka. Sistem ini berhubungan
dengan kemampuan untuk melihat benda yang bergerak, Lovegrove ( 1986 ) dan Livingstone
(1991 ) dalam Georgiou ( 2010 ). Hal ini seterusnya mengakibatkan objek yang dilihat oleh
mereka adalah lebih kecil. Keadaan ini menyebabkan proses membaca menjadi lebih sulit
kerana otak harus mengenali huruf-huruf secara cepat disamping memproses sejumlah
perkataan yang berbeza selaras dengan mata. Berdasarkan laporan bedah siasat kepada 5
orang individu disleksia menunjukkan berlaku kecacatan dan lebih 20 peratus kecil daripada
otak normal, Galaburda ( 1985 ) dalam Georgiou ( 2010 ).
Hipotesis tumpuan visual daripada Carbonnel, & Valdois ( 1998); Valdois, Bosse,
Carbonnel, Zorman, & David ( 2003 ) dalam Le Jan,G., Régine Le Bouquin-Jeannès,
Nathalie Costet, Nolwenn Trolès, Pascal Scalart, Dominique Pichancourt, Gérard Faucon dan
Jean-Emile Gombert ( 2010 ) menganggap bahawa defisit visual tumpuan juga terlibat dalam
disleksia dan mengurangkan jangka persepsi. Pemprosesan visual tumpuan boleh berfungsi
dengan betul dalam mengekstrak gambar dari perkataan dan memadankannya kepada
kategori abstrak yang disimpan di dalam memori leksikal. Defisit dalam pemprosesan visual
4

5. KBK3073 D20121058364
tumpuan menyebabkan prestasi kelajuan dalam pemprosesan maklumat visual adalah lemah
menurut Le Jan et.al. ( 2010 ).
3.4 Kesukaran proses pendengaran
Menurut Le Jan et.al., ( 2010 ) auditori defisit adalah merupakan asas defisit persepsi
kategori dan ianya disokong dengan penemuan Tallal ( 1980 ). Sebagai hakikatnya, prestasi
kanak-kanak yang mengalami disleksia adalah lebih rendah daripada kawalan kanak-kanak
dalam tugas auditori seperti pemilihan arahan temporal dengan stimuli akustik. Walaupun
begitu, tugasan ini tidak mempunyai implikasi persepsi pertuturan yang mudah. Beberapa
kajian mengemukakan bahawa kanak-kanak yang mengalami disleksia dikategorikan kurang
kapasiti daripada pembaca purata dalam sudut cara mereka melihat perbezaan fonotik.
Pelbagai teori-teori ini membawa kepada kaedah diagnosis dan pelbagai rawatan yang boleh
mencukupi keseimbangan latihan dari Reynolds, Nicolson, & Hambly ( 2003 ), mata
stalemate dari Stein & Fawler, ( 1985 ); Stein, Richardson, & Fowler ( 2000) serta latihan
kesedaran fonologi dari McPhillips, Hepper, & Mulhern ( 2000 ) dalam Le Jan et. al., ( 2010
).
4.0 Punca – punca Masalah
Setiap masalah mempunyai faktor penyumbang mereka tersendiri, begitu juga dengan masalah
pembelajaran disleksia. Pelbagai faktor yang berkaitan dengan disleksia seperti keturunan,
pemakanan, bawaan, perkembangan dan lain-lain lagi. Berikut adalah merupakan punca-punca
masalah disleksia :
4.1 Keturunan
Keturunan adalah merupakan salah satu daripada faktor penyebab disleksia. Hal ini juga dapat
dibuktikan menurut Hallgren ( 1970 ) dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ). Melalui kajian beliau
ke atas 12 pasangan kembar monozygote dan mendapati kesemua 12 kes keluarga tersebut
menghadapi masalah dalam bacaan dan ejaan semasa zaman kanak-kanak. Hallgren mendapati
bahawa masalah disleksia banyak dihadapi oleh kanak-kanak lelaki berbanding kanak-kanak
5

6. KBK3073 D20121058364
perempuan dengan nisbah 2:1 dan beliau berpendapat, keadaan sedemikian berlaku disebabkan
oleh orang lelaki lebih banyak memikul tanggungjawab berbanding dengan orang perempuan.
Selain daripada itu, simpton disleksia juga dihadapi oleh keluarga yang menggunakan tangan
kidal. Perkara ini adalah berteraskan pendapat John Bradford ( 1999 ) dalam Kassan dan
Abdullah ( 2010 ) yang menyatakan bahawa orang tua yang disleksia tidak secara automatik
menurunkan gangguan ini kepada anak-anaknya atau anak kidal yang dikenalpasti disleksia
tetapi menjadi antara punca masalah disleksia. Berdasarkan penelitian yang dilakukan di
Amerika, 80 peratus daripada seluruh subjek yang diteliti mempunyai sejarah atau latar belakang
anggota keluarga yang mengalami masalah pembelajaran dan 60 peratus daripadanya adalah
kidal. Hal ini turut diakui oleh seorang ahli psikologi Amerika sekitar tahun 1920-an bernama
Orton yang mengemukakan perkara yang sama di mana kanak-kanak yang mengalami masalah
ini cenderung untuk menggunakan tangan kidal di dalam Pumfrey P. D. dan Reason R.( 1991 )
serta Orton S.T ( 1926 ).
4.2 Pemakanan
Berdasarkan beberapa penyelidikan, kajian dan penemuan terdapat beberapa unsur penyedap
makanan yang boleh mempengaruhi atau mengganggu fungsi otak dan seterusnya menyebabkan
masalah pembelajaran kerana bahan penyedap makanan tersebut terdapat pencemar atau racun.
Antaranya ialah 1. Salicylates yang boleh ditemui dalam buahan, sayuran, kacang, teh kopi bir
dan anggur serta ubat-ubatan, 2. Amines yang digunakan untuk memproses pemecahan protein
dan ditemui terkandung dalam keju, coklat, anggur, bir, tempe dan lain-lain lagi, 3. Bonzoates
yang boleh ditemui dalam buahan, sayuran, kacang, kopi dan lain-lain lagi. 4. Monosodium
glutamate(MSG) yang kini banyak terkandung dalam makanan segera seperti perencah, kicap,
maggi, keropok serta banyak lagi makanan segera, 5. Laktose yang sering terdapat di dalam susu
lembu serta 6. Glutamate yang banyak terdapat pada tomato, keju, cendawan, sos dan estrak
daging, Kassan dan Abdullah, ( 2010 ).
6

7. KBK3073 D20121058364
4.3 Komplikasi otak
Menurut Learner, ( 1997 ) dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ), membaca memerlukan
kesempurnaan dari dua segi iaitu dari segi fungsi otak dan sistem saraf pusat. Sistem saraf otak
yang bermasalah boleh mengakibatkan proses pembelajaran bahasa terganggu manakala sistem
saraf otak yang bercelaru boleh menyebabkan masalah disleksia. Perkara ini turut disebut oleh
Hattum ( 1980 ) dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ). Dengan wujudnya perkembangan
teknologi terkini seperti CT Scan, para doktor dan pengkaji dapat melihat perbezaan sel-sel otak
kanak-kanak yang mengalami disleksia dengan kanak-kanak bukan mengalami disleksia dimana
berkaitan dengan otak bahagian kiri hadapan yang berkait dengan kemampuan membaca dan
menulis dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 )
Terdapat juga faktor-faktor lain yang menjadi faktor penyebab masalah disleksia.. Faktor-faktor
lain yang menyebabkan masalah pembelajaran disleksia adalah seperti yang berikut:
4.4 Gangguan persepsi penglihatan
Kanak-kanak disleksia tidak mampu untuk mengenal huruf atau kata secara visual. Hal ini dapat
diperkukuhkan lagi apabila Kinsbourmen dan Warrington n.d. dalam Kassan dan Abdullah (
2010 ) menyatakan bahawa kanak-kanak yang mengalami disleksia mungkin mengalami
kesukaran dalam mentaksir ransangan, sehingga mereka tidak dapat mengikuti apa yang dilihat
menyebabkan kesemua yang dilihat itu bercampur-aduk.
4.5 Gangguan keterampilan pandangan visual-motor
Setiap apa yang dilihat pasti melibatkan pergerakan motor sama ada pergerakan motor halus
ataupun motor kasar seperti dalam konteks ini iaitu pergerakan mata atau pergerakan mata dan
jari pada masa yang sama. Pergerakan ini muncul apabila adanya dorongan atau ransangan atau
stimulus seperti huruf, kata, dan ayat serta keinginan pembaca untuk memberikan respons
terhadapa stimulus yang ada. Bagi individu yang mempunyai penglihatan yang baik, pergerakan
ketika membaca berpusat pada mata dan bagi individu yang mempunyai penglihatan yang
kurang baik pula, pergerakannya berpusat jari di dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
7

8. KBK3073 D20121058364
4.6 Pengalaman pahit atau dasyat ketika kecil ( traumatik )
Pengalaman pahit atau pengalaman yang dasyat ketika kecil akan memberikan impak kepada
sesiapa sahaja tanpa mengira jantina mahupun perningkat umur. Pengalaman tersebut selalunya
akan meninggalkan impak yang negatif contohnya seperti trauma. Gangguan masa silam atau
pengalaman pahit boleh menyebabkan gangguan dan kecelaruan fikiran yang memungkinkan
berlakunya masalah disleksia, Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
4.7 Kelahiran bayi pramatang
Kelahiran bayi pramatang ataupun bayi lahir tidak cukup bulan boleh menjadi salah satu
daripada faktor menghadapi disleksia. Hal ini kerana bayi yang dilahirkan tidak cukup bulan
berisiko menghadapi berbagai-bagai masalah gangguan perkembangan seperti gangguan otak,
perkembangan psikomotor, perilaku, dan juga kesukaran belajar membaca. Hal ini ditekan oleh
Kavanagh dan Truss ( 1988 ) menerusi S. Cohen ( n.d ) di dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
4.8 Penyakit semasa kanak-kanak
Penyakit yang dialami oleh kanak-kanak dalam tempoh masa yang lama dan berterusan akan
mendatangkan impak yang negatif kepada kanak-kanak dari segi kesihatan dan perkembangan
mereka. Di antara contohnya adalah demam panas. Jika penyakit yang dialami oleh mereka
bertambah kronik, perkembangan kanak-kanak pada masa akan datang akan terjejas malahan
boleh menyebabkan gangguan dalam pembelajaran di dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
4.9 Kekurangan vitamin
Terdapat pelbagai jenis vitamin yang meninggalkan impak yang negatif sekiranya seseorang itu
pengambilan vitamin tersebut diambil secara berlebihan atau kurang. Contonya, jika seseorang
individu kekurangan vitamin A secara berterusan akan menyebabkan atau mengalami tunatera
atau menjadi buta. Manakala individu yang kekurangan vitamin C mudah diserang penyakit
selesema yang sekiranya dibiarkan berlarutan atau tidak dirawat dengan sempurna akan
menyebabkan radang pada hidung atau tenggorok penghidap. Individu yang kekurangan vitamin
B atau B kompleks akan mudah diserang penyakit, mudah lelah, perkembangan fizikal terganggu
8

9. KBK3073 D20121058364
dan konsentrasi untuk berfikir menjadi kurang. Oleh itu, sekiranya penyakit-penyakit yang
mengganggu perkembangan fizikal menjangkiti perkembangan organ otak maka risiko individu
mengalami disleksia adalah sangat tinggi menurut Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
4.10 Jangkitan kuman ketika ibu hamil
Ibu hamil yang dijangkiti kuman berbahaya adalah sangat berisiko tinggi terhadap kelahiran
tidak normal atau melahirkan anak yang tidak cukup sifat. Contohnya adalah seperti jangkitan
rubella, sifilis dan tuberkulosis yang boleh mengakibatkan janin mengalami kecederaan atau
kecacatan otak. Sekiranya hal ini berlaku, bayi yang dilahirkan mungkin akan mengalami
simptom kesukaran belajar termasuk kesukaran membaca ketika mencapai umur yang berkenaan
menurut Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
4.11 Keturunan atau baka
Ramai para pengkaji yang setuju mengenai kesukaran membaca banyak diungguli oleh faktor
genetik dan faktor baka. Sebagaimana yang dijelaskan oleh Hallgren dan Herrman bahawa
kesukaran membaca berpunca daripada keturunan, generasi atau keluarga yang mengalami
disleksia, Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
5.0 Ciri – ciri Perkembangan Fizikal, Kognitif dan Sosial dan Emosi
5.1 Perkembangan Fizikal
Kanak-kanak disleksia selalunya mempunyai fizikal yang sempurna seperti kanak-kanak biasa
namun hanya berbeza pada pembelajaran mereka. Di dalam Reid ( 2005 ), kanak-kanak yang
mempunyai masalah pembelajaran disleksia ini mempunyai masalah untuk membaca seperti
kefasihan membaca. Selain daripada itu, kanak-kanak ini juga turut mempunyai masalah dalam
mengeja kerana merka sukar untuk mengingati, berlakunya kesalahan fonologi, perkataan atau
huruf yang tidak mengikut urutan serta keliru mengenai huruf vokal. Dari segi, penulisan kanak-
kanak ini turut bermasalah, di mana mereka sukar untuk mengenal serta memperkembangkan
9

10. KBK3073 D20121058364
kunci penting yang secara lebih tepat bermaksud tulisan mereka berselerak serta kurang kemas.
Kanak-kanak ini tidak mempunyai cara penulisan yang konsisten. Huruf besar dan kecil
kadangkala bercampur-aduk yang tidak mengikut peraturan penulisan yang sebenar. Kanak-
kanak ini juga mempunyai masalah untuk mengorganisasi sesuatu hal. Contohnya adalah seperti
lemah untuk membuat jadual atau barangan yang diperlukan untuk belajar. Dalam Farrell ( 2006
), turut menyebut bahawa kanak-kanak disleksia ini keliru mengenal huruf yang mempunyai
bentuk atau maksud yang sama. Contohnya bentuk huruf ‘u’ dan huruf ‘n’ serta perkataan ‘bas’
dan ‘bus’, masing-masing dalam Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris yang mempunyai maksud
yang sama.
5.2 Perkembangan Kognitif
Lemah pengamatan, kesukaran dalam mengaitkan pengetahuan sedia ada dengan pengetahuan
baru adalah merupakan di antara masalah yang berkaitan dengan perkembangan kognitif
seseorang kanak-kanak yang menghadapi masalah disleksia. Kanak-kanak ini lemah terutamanya
untuk memberikan tumpuan, perhatian, ingatan dan pemikiran atau pengolahan semasa belajar.
Terdapat dua jenis masalah pengamatan yang utama iaitu kelemahan pengamatan penglihatan
serta kelemahan pengamatan pendengaran. Penerangan mengenai masalah ini terdapat dalam
punca-punca masalah 4.4 serta 4.5 dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
5.3 Perkembangan Sosial dan Emosi
Kanak-kanak yang menghadapi masalah pembelajaran ini lazimnya tidak mempunyai keyakinan
apabila berhadapan dengan kanak-kanak biasa. walaupun pada peringkat pelajaran yang sama
mereka sering diketepikan oleh murid-murid yang lain. Hal ini berlaku disebabkan mereka tidak
berupaya untuk mengetahui kenapa dan bagaimana untuk menjalin serta mengekalkan sesuatu
perhubungan. Disebabkan oleh masalah itu, kanak-kanak ini selalunya bersifat terlalu rendah diri
yang seterusnya boleh menyebabkan mereka bertingkah laku negatif derta menyakiti orang lain,
Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
10

11. KBK3073 D20121058364
6.0 Langkah-langkah Pencegahan
Disleksia adalah merupakan satu masalah pembelajaran yang boleh dicegah, namun ia bukanlah
satu penyakit yang perlu diubati. Oleh itu, pelbagai langkah pencegahan boleh diambil untuk
mengurangkan masalah kanak-kanak yang menghadapi masalah disleksia. Pelbagai peringkat
masyarakat boleh membantu kanak-kanak ini untuk keluar daripada kepompong masalah
pembelajaran yang boleh menyebabkan mereka kadang kala terasing dari dunia kanak-kanak
dalam aliran perdana. Ibubapa, guru-guru, pakar-pakar dan rakan-rakan mempunyai peranan
masing-masing dalam membantu kanak-kanak ini. Di antara langkah yang boleh diambil ialah :
6.1 Pencegahan awal atau intervensi awal
Dalam Harwell dan Jackson ( 2008 ), perkhidmatan Pendidikan Khas diberikan kepada setiap
yang layak sejak daripada lahir lagi. Penaksiran daripada nurseri atau mna-mana pihak kesihatan
menekankan kepada pemerhatian, soal selidik kepada ibubapa dan pendapat daripada kumpulan
multidisiplin yang selalunya melibatkan pakar patologi pertuturan, jurupulih fizikal dan pakar
psikologi atau pakar khusus perkembangan. Selepas layak, Rancangan Pendidikan Individu ( RPI
) akan dibentuk. Dokumen ini akan mengutamakan hal-hal berkaitan keluarga atau sejarah
keluarga. Pendekatan ini digunakan pelbagai variasi persekitaran sama ada di rumah mahupun di
pusat tersebut.
6.2 Intervensi berkaitan permasalahan fonologi
Dalam Lyster ( 1998 ), keberkesanan terhadap penggunaan latihan fonologi sahaja adalah kurang
berjaya jika mahu dibandingkan dengan penggunaan latihan fonolgi bersama dengan huruf dan /
atau arahan bacaan, Bradley dan Bryant, ( 1983 ); Hatcher, Hulme dan Ellis, ( 1994 ). Hagtvet
(1989) mendapati bahawa permainan Metalinguistik di pra-sekolah mempunyai kesan yang baik
terhadap pembangunan membaca dan ejaan. Torgesen dan Davis (1996) melaporkan satu kajian
menunjukkan bahawa sejumlah besar kanak-kanak menunjukkan sedikit pertumbuhan dalam
tahap kesedaran linguistik yang jelas sebagai hasil usaha latihan Metalinguistik. Kanak-kanak
yang terlibat dengan kajian yang berada pada tahap lemah disebabkan kelemahan kebolehan
lisan kemahiran ejaan dan bukan berpunca daripada kelemahan latihan Metalinguistik. Lundberg,
Frost dan Petersen ( 1988 ) mendapati bahawa hanya 6% daripada kanak-kanak dalam kumpulan
eksperimen, berbanding dengan 37% dalam kumpulan sasaran, menunjukkan tidak ada
11

12. KBK3073 D20121058364
keupayaan segmentasi fonemis selepas menajalani latihan. Walaupun begitu, terdapat
kebolehubahan mencapai kejayaan kanak-kanak untuk rawatan seperti analisis lengkung
pertumbuhan, sepertimana yang dibentangkan oleh Torgesen dan Davis ( 1996), yang mungkin
memberikan kita pemahaman yang lebih baik individu perbezaan ditemui dalam kumpulan
rendah pencapaian pembaca dan ejaan.
6.3 Terapi
Di dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ) ada menyentuh mengenai terapi. Terapi adalah
merupakan rawatan sesuatu penyakit fizikal atau mental secara proses pemulihan tanpa
penggunaan ubat atau pembedahan. Ibubapa yang menyedari anak-anak mereka mengalami
gangguan disleksia, seharusnya menghantar anak mereka menjalani terapi seawal yang mungkin.
Ibubapa juga boleh mengambil pendekatan sendiri dengan menggalakkan anak-anak untuk terus
belajar kerana kanak-kanak yang mengalami disleksia sebenarnya adalah kanak-kanak yang
pintar jika diberikan peluang dan bimbingan yang betul.
6.4 Pemerhatian tahap perkembangan
Kanak-kanak normal tidak mempunyai masalah perkembangan seperti kanak-kanak
berkeperluan khas seperti masalah pembelajaran disleksia ini. Contohnya, pada umur 12 bulan,
seorang bayi tersebut masih tidak boleh untuk mengambil sesuatu menggunakan jari dan hujung
jari telapak. Oleh itu, kanak-kanak atau bayi tersebut mempunyai masalah perkembangan dari
segi perkembangan motor halus yang merupakan salah satu ciri kanak-kanak yang menghadapi
masalah disleksia. Untuk mencegah kanak-kanak tersebut daripada terlibat dengan masalah
pembelajaran disleksia, ibubapa atau penjaga perlu merujuk pada pengamal perubatan yang
berdaftar dan sah untuk pemeriksaan rapi. Kanak-kanak tersebut akan melalui beberapa ujian
yang tertentu. Tetapi sekiranya masih belum berlaku perubahan selepas intervensi tertentu,
kanak-kanak tersebut perlu dirujuk kepada doktor pakar untuk pemeriksaan atau intervensi
seterusnya seperti mana yang disarankan dalam Kassan dan Abdullah ( 2010 ).
12

13. KBK3073 D20121058364
6.5 Penjagaan kesihatan
Merujuk kepada Kassan dan Abdullah ( 2010 ), penjagaan kesihatan adalah penting kerana
kesihatan yang terjejas boleh menyebabkan berlakunya masalah-masalah sampingan sebagai
contoh masalah disleksia ini sendiri. Jangkitan kuman daripada ibu ketika hamil serta kurang
pengambilan asid folik menyebabkan janin akan mengalami kecederaan atau kecacatan. Oleh itu,
wanita yang sedang hamil sendiri haruslah mula menjaga kesihatan untuk mencegah daripada
melahirkan anak yang menghadapi masalah seperti disleksia. Pengambilan asid folik yang
mencukupi serta vitamin serta diet makanan yang mempunyai nutrisi yang secukupnya dapat
meminimumkan masalah ini.
Penjagaan dari segi pengambilan makanan segera semasa kanak-kanak juga harus dititik
beratkan oleh ibubapa ataupun penjaga. Seperti yang faktor 4.2, senarai makanan yang
mengandungi bahan tersebut hendaklah dielakkan. Ibubapa harus mendidik anak-anak untuk
gemar memakan makanan berkhasiat seperti sayuran, buahan dan juga ulaman sedari mereka
masih kecil.
7.0 Kesimpulan
Berdasarkan segala rujukan yang telah dibuat, dengan ini dapat kita simpulkan bahawa kanak-
kanak yang mengalami masalah disleksia ini mempunyai masalah untuk mengikuti pelajaran
serta lemah dalam penguasaan kemahiran menbaca, mengira dan menulis ( 3M ). Kanak-kanak
ini boleh berjaya sekiranya diberikan bimbingan dan galakan yang betul supaya mereka turut
boleh berjaya seperti kanak-kanak normal yang lain. Hal ini bukan hanya sekadar cadangan
mahupun nasihat tetapi dapat dibuktikan bahawa tokoh seperti Lee Kwan Yew yang merupakan
seorang Menteri Singapura dan Albert Einstein iaitu seorang tokoh sains yang dikagumi yang
dahulunya juga pernah mengalami masalah pembelajaran disleksia tetapi masih boleh berjaya.
Sekiranya mereka boleh berjaya, kanak-kanak ini turut boleh berjaya.
Dalam usaha untuk membantu, pelbagai perkara telah diterangkan, langkah-langkah
pencegahan turut disertai seperti pencegahan awal atau intervensi awal, intervensi berkaitan
permasalahan fonologi, terapi, pemerhatian tahap perkembangan dan penjagaan kesihatan. Setiap
13

14. KBK3073 D20121058364
lapisan masyarakat dapat membantu mengcegah serta mengatasi masalah ini. Sekiranya ibubapa
malu untuk mendedahkan anak-anak mereka untuk berada di kawasan sekolah, terdapat pusat-
pusat pemulihan dalam komuniti ( PDK ) yang disediakan berdekatan dengan kawasan tempat
tinggal hampir di setiap daerah dalam sesebuah negeri. Di sana terdapat pelatih yang terlatih
yang dapat membantu anak-anak untuk belajar. Pelbagai perkhidmatan disediakan kerana setiap
kanak-kanak mempunyai hak untuk belajar dan hak mereka sudah termaktub di dalam Individual
with Disabilities Educational Act ( IDEA ) yang merupakan perundangan pendidikan yang
dijadikan rujukan di seluruh dunia.
Dengan terhasilnya tugasan ini, diharapkan ia boleh menjadi rujukan pelbagai pihak
dalam usaha untuk menangani masalah disleksia. Segala informasi diharapkan berguna pada
masa akan datang terutamanya sebagai panduan umum kepada masyarakat serta dapat
memahami secara jelas mengenai definisi disleksia, etiologi mengenai disleksia, ciri-ciri
perkembangan fizikal, kognitif, serta sosial dan emosi, faktor-faktor penyebab disleksia serta
langkah-langkah pencegahan yang boleh diambil.
8.0 Rujukan
1. Bradley, L. and Bryant, P. (1983). Categorizing sounds and learning to read—a causal
connection. Nature, 301, 419–421.
2. Farrell, M. (2006). Dyslexia and Other Specific Learning Difficulties. New York:
Routledge.
3. Georgiou, A. M. (2010). Dyslexia : Ethiology-Characteristics-Assessment from The View
of The Clinical Speech and Language Practice.
4. Georgiou, A. M. (2010). Ethiology-Characteristics-Assessment from the view of the
clinical speech and language practice. Dyslexia , 23-31.
5. Galaburda, A. M, Le May, M., Kemper, T. L., and Geschwind, N. ( 1978 ). Right-Left
asymnmetries of the brain. Science, 199, 852-856.
6. Geschwind, N., and Levitsky, W. ( 1968 ). Human brain: left-right asymmetries in
temporal speech region, Science, 161, 186-189.
14

15. KBK3073 D20121058364
7. Hagtvet, B.E. (1989). Emergent literacy in Norwegian 6-years olds. From pretend writing
to phonemic awareness and invented writing. In F. Biglmaier (Ed.), Reading at the
Crossroads,pp. 163–179.
8. Hatcher, P., Hulme, C. and Ellis, A. (1994). Ameliorating early reading by integrating the
teaching of reading and phonological skills: the phonological linkage hypothesis. Child
Development, 65, 41–57.
9. Harwell M.J. dan Jackson R. W. (2008). The Complete Learning Disabilities Handbook,
Third Edition. United State, America: Jossey-Bass.
10. Humfrey, P.D. dan Reason, R. (2010). Specific Learning Difficulties.
11. Humfrey, P.D. dan Reason, R. (1991). Specific Learning Difficulties ( Dyslexia ).
London: Routledge.
12. Kassan, Z. dan Abdullah, S. (2010). Pendidikan Disleksia. Selangor: Penerbitan
Multimedia.
13. Le Jan,G., Régine Le Bouquin-Jeannès, Nathalie Costet, Nolwenn Trolès, Pascal Scalart,
Dominique Pichancourt, Gérard Faucon and Jean-Emile Gombert. (2010). Multivariate
predictive model for dyslexia diagnosis. Ann. of Dyslexia (2011).
14. Lyster, S.-A. H. (1998). Preventing reading failure : A following-up study. Dyslexia 4,
132-144.
15. Lundberg, I., Olofsson, C. and Wall, S. (1980). Reading and spelling skills in the first
school years predicted from phonemic awareness skills in kindergarten. Scandinavian
Journal of Psychology, 21, 159–173.
16. Ott, P. (2006). Teaching Children with Dyslexia. New York: Routledge.
17. Orton S.T ( 1926 ). Genetic psychology monographs: Reading disability, 14, 335-453.
18. Reid, G. (2005). Dyslexia. New York.
19. Riddick, B. (2010). Living with Dyslexia, Second Edition. Abingdon, Oxon: Routlegde.
15

16. KBK3073 D20121058364
20. Tallal, P. (1980). Auditory temporal perception, phonics, and reading disabilities in
children. Brain Language, 9, 182–198
21. Torgesen, J.K. and Davis, C. (1996). Individual difference variables that predict response
to training in phonological awareness. Journal of Experimental Child Psychology, 63, 1–
21.
22. Tun Hussein, S.H. ( 2004 ). Persidangan Nasional Pendidikan Khas A’Famosa. Melaka.
16