ekonomista 2.0 - N.º 8 (eusk)

2.0
ekonomista
Apirila
tArte berriA
- 08
etorkizuneko elkArgoA gogoetA estrAtegikoA ArAuAk EgunErAtutA kontu ikuskAritzAko legeAren erreformA
berriAPolemikAPiztuduenArAudiAIrItzIArtIkuluA:kontuIkuskArIA,gAltzEkobIdEAndAgoEnEspEzIEA38/2011
konkurtso legeA, behin betiko erreformA? EkonomIstEn JArdunAldIA in memoriAm: Andres bAltAr gomez
FInAntzA topAkEtA Cine forum “inside Job” IrItzI ArtIkuluA: lotutAko ErAgIkEtAk EtEngAbE mugItzEn ArI dEn
JArduErA lotutAko erAgiketen tresnA EkonomIstEntzAko EnplEguA EuropAn tAilerrAk etA beken ProgrAmA
bEzEroEn AsEbEtEtzEA ElkArrIzkEtA: JosEbA EzpElEtA business Angel: elkArrizketA Jose tesAn EkonomIstAs
mundotIk: lAtInoAmErIkA, AukErEn lurrAldE bErrIA toPAketAk 2.0 sArEAsortuz bIlbAo mEtropolI- 30 (bm30)
2012

Aurkibidea gomendioak
idazketa kontseilua
zuzendaria: Iñaki ramos garate. Coordinador Comunidad kontabilidad: gustavo bosquet rodriguez. marketing
komunitateko koordinatzailea: leire gandarias Eiguren. Coordinador Comunidad Akción Emprendedora: Julen
basagoiti Azpitarte. Enpleo komunitateko koordinatzailea: Iluminada Aparicio Andrés. Coordinador Comunidad
despachos profesionales: miguel Ángel Calle panceira. Coordinador Comunidad Eméritos: Alberto gonzález Cenzano.
Coordinador Comunidad Economistas, territorio y urbanismo: Iñaki Villanueva muñoz.
Argitalpen koordinazioa: Aintzane goikoetxea markaida. diseinua: InIt services. redaccion: susana díaz Aguero.
Argazkiak: Agustín sagasti.
Economista Aldizkaria 2.0, Ekonomisten Euskal Elkarteko sortutako argitalpen bat da.
rodríguez Arias, 4 – 2o izda. 48008 bilbao tfns.: 94 415 26 33 - 415 26 44 fax: 94 415 89 87
Federico garcía lorca, 9 – bajo 20014 san sebastián tfno.: 943 01 14 96 fax: 943 45 47 11
san Vicente de paul, 3 – bajo 01001 Vitoria tfno.: 945 25 02 09 fax: 945 28 02 86
colegio@ekonomista.org
Ekonomisten Euskal Elkargoa ez da arduratzen aldizkari honetan agertzen diren iritzietaz
01 Elkargo Ekintzak ........................................................................................................ 04
Etorkizuneko elkargoa gogoeta estrategikoa 04
Arauak Eguneratuta 06
1. kontu Ikuskaritzako legearen Erreforma berria
Polemika piztu duen araudia .............................................................. 08
2. Iritzi Artikulua
kontu ikuskaria,galtzeko bidean dagoen espeziea .......................10
3. 38/2011 konkurtso legea:
behin betiko erreforma? ......................................................................12
Ekonomisten Jardunaldia 16
In mEmorIAm: Andres baltar gomez 19
02 Komunitatea......................................................................................................................... 20
finAntzAKEKonomistAE
1. Finantza topaketa .......................................................................... 20
2. Cine forum “Inside Job” .................................................................. 22
KontAbilitAtEA
1. Iritzi Artikulua
lotutako Eragiketak etengabe mugitzen ari den jarduera 24
2. lotutako eragiketen tresna ............................................................ 25
EnplEo
1. ekonomistentzako Enplegua Europan.........................................26
2. tailerrak eta beken programa .................................................. 29
mArKEting
1. bezeroen Asebetetzea. elkarrizketa Joseba ezpeleta ..... 30
AKciónEnprEndEdorA
1. business Angel.elkarrizketa Jose tesan ....................................34
03 EkonomistasMundotik .............................................................................................. 40
lAtInoAmErIkA Aukeren lurralde berria
04 topaketak2.0....................................................................................................................... 42
05 sArEASortuz ................................................................................................................... 44
bilbao metropoli- 30 (bm30)

editoriala
HobEkuntzArAko HAusnArkEtA EgItEA
6urte baino gehiago pasa dira azken plan estrategikoa egin genuenetik. denbora hori pasata,
uste dugu barne azterketa bat egin behar dugula, hasitakoa benetan nahi genuena zen jakite-
ko, eta ea sasoi berriei dagokien ikusteko.
horregatik, 2012ko lehen seihilekoan, Ekonomisten Euskal Elkargoan hausnarketa estrate-
giko bat burutzen ari gara. elkargoko komunitate desberdinak aktiboki parte hartzen ari diren
arren, guretzat ez da nahikoa soilik euren parte-hartzea lortzea; emaitzak elkargoko ekonomis-
ta guztien kezken eta lanaren fruitua izan behar dira, bai banakakoa, bai talde mailakoa. izan
ere, guztiok partekatzen ditugu interes berberak.
EEE ekonomisten arteko loturak ezartzeko beharrizanetik abiatuta sortu zen. lanbidea defen-
datu beharra ikusten zuten. gerora, hazten joan gara eta zerbitzu profesionaletan espezializa-
tutako erakunde bezala garatu gara. gaur egun, profesionalen arteko konexioak bilatzen ere
egiten dugu lan. red sortu dugu, komunikazioaren aro honetarako oso aproposa, denok ari
baikara batera sortzen, eta dena partekatzen.
baina, hau al da bide egokia? Hau al da ekonomistok benetan nahi duguna? seguru aski bai,
elkargoaren jarduera ez baita gizartearen joeretatik urruntzen, edo gutxienez, horren aldeko
apustua egiten dugu.
baina litekeena da eskubide publikoko korporazioa garenez, eta gure inguruaren eta lanbidea-
ren berezitasunengatik, egiten ari garenaren gaineko hausnarketa egin, ñabardurak zehaztu
eta sakontzeko beharra izatea. horrela, garenaren eta izan nahi dugunaren arteko aldea gero
eta txikiagoa izango da, eta azkenean desagertu egingo da.
hala ere, Ekonomisten Euskal Elkargoa beti izango da elkargokideek nahi duten bezalakoa.
Horregatik behar dugu zure parte-hartzea.
www.ekonomista.org

Elkargo Ekintzak
ekonomisten euskal elkargoa
4
“lanbiderako Elkargune” eta “talde profesiona-
len Erreferente” izateko asmoz hasitako bidetik
irten gabe, elkargokideen nahiz bestelako interes-
taldeen parte-hartze handiagoa bultzatu nahi du
hausnarketa horretan.
ikuspegi bateratuko ariketa egiteari ekin dio. bi
saioegindira,2011koabenduaren27aneta2012ko
urtarrilaren 27an; horien bidez, elkargoarentzako
nahi dugun etorkizunaren zirriborroa egin genuen.
2015erako ikuspegia diseinatzeko, elkargoko era-
EtorkizunEko Elkargoa
gogoeta estrategikoa
gile eta interes-talde desberdinetako 30 laguneko
talde baten parte-hartzea izan dugu. horrez gain,
elkargoak gaur egun bizi duen egoeraren “argazkia
atera da”, gure indar-gune nahiz ahultasunak defi-
nitu eta aurkezten zaizkigun aukerak aprobetxat-
zeko baliagarri izango zaiguna.
bigarren fasea martxoaren 2an egin zen eta,
ikuspegi horren emaitza moduan, etorkizuneko
erronka estrategiko garrantzitsuenak identifikatu
eta modu arrakastatsuan aurre egiteko moduko
Ekonomisten Euskal Elkargoak “Bere Estrategia Berriz Pentsatzea” erabaki du, 2004ko
Plan estrategikoan ezarritako ildoetan “Kalitate-Jauzia” egiteko asmoarekin: Partaide
izatearen Zentzuan, Beharren Estalduran eta Gizarteari egindako Ekarpenean.

Elkargo Ekintzak 5
+info
gogoeta estrategikoaren lehen emaitzak eta akzio-kronograma
ideia berriak bilatzeari ekin zaio. fase horretan batzordeko kideek
eta elkargoko egitura osatzen duten pertsonek hartu zuten parte.
hirugarren fasea apirila eta ekaina artean abiaraziko da. fase horren
baitan sorkuntzara bideraturiko 4 tailer egingo dira, aurreko fasean
identifikaturiko erronka estrategiko horiek gauzatzeko ideia berrit-
zaileak bilatu ahal izateko. Plan honen gainerako ataletan bezala,
parte-hartzea izango da protagonista prozesu osoan; horregatik,
tailer horietan parte hartzeko gonbitea egin nahi dizuegu. baldint-
za bakarra eskatuko dizuegu: haur batek izan dezakeen ilusio eta
kuriositate berarekin joan zaiteztela. guztiok bere-berezko dugun
sormenerako gaitasun hori guk geuk “sustatuko” dugu, pentsamen-
du paralelo nahiz alboko pentsamendu tekniken bidez. seguru gaude
asko disfrutatu eta une atsegina igaroko duzuela.
hala ere, hausnarketa honen bidez harago joan nahi genuke. be-
hin ideiak eta ekintza-planak lortu ondoren, pertsonekin partekatu
nahi ditugu, horren berri emateaz gain, ideia gehiago lortu eta gure
ekimena jendaurrean agerrarazteko, seguru baikaude herri honen
gizarte-eraldaketarako baliagarria izango dela.
helburu horrekin, Worl Café bat antolatuko da. 200 lagunetik gora
izango dira bertan eta, modu birtualean, are lagun gehiago. sare so-
zialen presentziak duen garrantziaren jakitun, horiek baliatuko dira,
Plana ahalik eta gehien gizarteratzeko asmoz.
Gogoeta hau
gogoeta hau
partekatutako
prozesua da
eta ekonomista
guztiek partea
hartu behar dute

Elkargo Ekintzak
6
arauak
EgunEratuta

Elkargo Ekintzak 7
kontu ikuskaritza
eta konkurtso
legearen
Erreformari
buruzko sarrera
EEEk (Ekonomisten Euskal Elkargoa), rEAk (Ekono-
mista Auditoreen Erregistroa), merkataritza titu-
larren Elkargoak eta kontu Azterlarien Institu-
tuak, -korporazio horiek ere kontu-ikuskatzaileen
ordezkari diren heinean-, zenbait prestakuntza
jarduera antolatu dituzte 2011n, kontu Ikuskarit-
zari buruzko legearen erreformak ekarri dituen
aldaketak ezagutarazteko.
ikuskaritza arloko ia 500 profesionalek hartu dute
parte birziklatze-prozesu honetan eta, besteak
beste, honako gaiak aztertu dira: kontu-ikuskarien
independentzia, erantzukizuna, talde bateratuen
kontu-ikuskapena, zigor-araubidea, txostena-
ren norainokoa, nazioarteko ikuskaritza arauak,
etengabeko prestakuntza eta kalitate-kontrolaren
ikuspegi berria.
urtero egin ohi den eAeko ikuskaritza foroak ere
ikuskaritzari buruzko legearen erreformak ekarri
dituen aldaketak izan zituen aztergai.
era berean, konkurtso legearen Erreforma xehe-
tasunez aztertzeko, beste ikastaro bat antolatu da
Jarduera profesionaleko txandaren bidez; ikas-
taro horrek epaileen eta konkurtso arloko adituen
laguntza eta parte-hartzea izan du.
guztira, 84 profesionalek hartu dute parte pres-
takuntza jarduera horretan, betiere ezagutzak
eguneratu eta konkurtso arloan egin diren aldake-
tak aztertzeko xedez.

Elkargo Ekintzak
8
Araudi hori zen kontu-ikuskariei dagozkien legeen erreforma
prozesuan ezarri beharreko azken mugarrietako bat, nahiz eta ba-
diren oraindik prozesu horretan aztertu gabeko zenbait alderdi,
hala nola Ikuskaritzaren nazioarteko Arauak txertatzea eta gai-
nerako Arau teknikoak egokitzea.
Kontu Ikuskaritzako Legearen Erreforma Berria
polEmIkA
piztu duen araudia
2011ko azaroaren 4an argitaratu zen BoEn urriaren 31ko
1517/2011 Errege Dekretua, uztailaren 1eko 1/2011 legegintzako
Errege Dekretu bidez onartu zen kontu ikuskaritzako legearen
testu Bateginagaratzen duen araudia onartzen duena.
GuStAvo BoSquEt rodrIGuEZ
eAeko ekonomista Auditoreen
erregistroko Presidentea
Attest-eko bazkidea
elkargokide zk.: 4873

Elkargo Ekintzak 9
Aipatu beharrekoa da Auditoreen korporazioek, gai
honen inguruan bat eginik, hainbat aldiz adiera-
zi dutela beren desadostasuna Araudia onartzeko
jarraitu den prozeduraz eta edukiaz, besteak bes-
te, ez dituelako aintzat hartzen korporazio horiek
iCACi egindako proposamen gehienak, eta enpresa
txiki eta ertainei kalte egiten dielako.
nolanahi ere, desadostasun horiek alde batera
utzita, Araudi berriak kontu ikuskaritzaren legea
osatu du funtsezko hainbat arlotan:
• besteak beste, Interes publikoko erakunde
gisa definitu ditu negozio kopuruaren zenba-
teko garbia 200 milioi eurotik gorakoa dute-
nak edo bi ekitaldi segidan 1.000 langile ba-i
no gehiago dituztenak.
• oro har, gaitasun azterketara aurkezteko es-
katzen den prestakuntza praktikoa presta-
kuntza teorikoa jaso ondoren egin beharra.
horrek nolabaiteko atzerapena ekar lezake,
beharbada, tituludun berriak ikuskaritza bu-
legoetan eta enpresetan sartzeko orduan.
• kontu bateratuen ikuskaritzan auditoreek
egindako lanaren berrikuspena eta ebalua-
zioa dokumentatzea, baita informazioa
trukatzeko akordiorik ez dagoen beste he-
rrialde batzuetako auditoreen dokumenta-
zioa eskuratu ahal izatea.
• Auditoreek behar dituzten etengabeko pres-
takuntza jarduerak ezartzea eta zenbaterai-
nokoak izan behar duten zehaztea:
1. 120 ordu hiru urtean.
2. gutxienez 30 ordu urtean.
horrez gain, zehaztu egin dira prestakuntzaren
obligazioa betetzeko egin behar diren jarduera
motak: ikastaro, mintegi, komite, batzorde edo
lantaldeetan parte hartzea, liburuak eta artiku-
luak argitaratzea, unibertsitateetan irakasle-la-
nak egitea eta abar.
• bestalde, etengabeko prestakuntza gisa kon-
tatu ahal izateko, ikuskariak edo ikuskaritza
enpresak egindako barne-prestakuntzan, gu-
txienez, Hamabost Ikuskari elkartu beharko
dira eta iCACek onartua izan beharko du.
gainera, ikuskarien korporazioek (eta prestakunt-
za egiten duten hirugarrenek) iCACi jakinarazi be-
harko diote zer prestakuntza jarduera egin duten
ekitaldi bakoitzean.
• Araudian jasota dagoen bezala, independen-
tzia erregimenak ezartzen du ikuskariek ez
dutela parte hartu behar ikuskatu den era-
kundeak hartzen dituen erabakietan. beraz,
galarazi egiten da ikuskatzen den bezeroare-
kin edozein eratako “elkarrizketa” izatea,
bezeroak hartzen dituen erabakietan eragina
izan dezakeela interpretatu daitekeelako, eta
horrela ikuskariaren independentzia zalan-
tzan jarriko litzatekeelako.
• bateraezintasun kausak direla-eta, are ge-
hiago zehazten dira kontu ikuskaritzako le-
gearen testu bateginean ageri diren egoerak,
honako kasuetan:
1. karguen jarduerak
2 finantza arloko interesa
3. Ekonomia eta finantza arloko
arduradunak
4. kontabilitateko dokumentuak
materialki eramaten
edo prestatzen dituztenak
5. balorazio zerbitzuak
6. barne-ikuskaritzako zerbitzuak
7. Abokatu zerbitzuak
8. portzentaje esanguratsua
duten ordainsariak
9. Finantza arloko informazioaren
teknologia sistemak
gai horietan oso kritikoak izan dira korporazioak,
batez ere, auditoreak ikuskatutako erakundetik
izan dezakeen finantza-mendekotasuna aztert-
zean, portzentaje esanguratsu gisa ezarri baita
ikuskariaren urteko diru-sarreren %15 (azken
hiru urteetako batez bestekoa kontuan hartuta)
ikuskatutako erakundetik eta horri lotutakoetatik
jasotzea (%20 pertsona fisikoen kontuak ikuskat-
zen dituztenentzat eta sei bazkide baino gutxiago
dituzten ikuskaritza enpresentzat).
izan ere, praktikan, baldintza horrek mugatu egin
ditzake ikuskaritza enpresa txikiak nolabaiteko
bolumena duten taldeak bezero gisa hartzeko or-
duan.
• bateraezintasun kausen hedapen subjekti-
boak oso modu zabalean sartu dira Araudian
eta oso egoera korapilatsuak jarri dira ikus-

Elkargo Ekintzak
10
kariak zehatz-mehatz beteko den kalitate
kontrolerako barne-prozedura ezarri ahal i-
zateko.
• urteko kontu bateratuen ikuskapena sinatzen
duen auditorea txandakatu beharra, ikuskatu
den lehen ekitalditik zazpi urte pasatu
direnean, baldin eta interes publikoko
erakundeak badira edo negozio kopuruaren
zenbateko garbia 50 milioi euro baino
gehiago bada.
• urteko gardentasun txostenean jaso behar
den gutxieneko informazioa zehaztu da; hau
da, interes publikoko erakundeak ikuskatzen
dituzten auditoreek beren web guneetan ar-
gitaratu behar dutena, besteak beste, ho-
nako informazioa jasoko duena:
1. kapitalaren egitura.
2. lotutako sozietateak eta pertsonak,
baita kontratu-akordioak ere.
3. gobernu organoak: kideak, funtzioak
eta karguak.
4. kalitate kontrolerako barne-sistemaren
azalpena.
5. Ikuskatu diren interes publikoko erakun-
deen zerrenda.
6. Independentzia bermatzeko prozedurak,
langileen prestakuntzarako protokoloak,
etab.
7. Auditorearen diru-sarrerei buruzko in-
formazioa, ikuskapenetik eta gainerako-
tatik datozenak banakatuta.
8. bazkideen ordainsariak eta kalitate hel-
buruekin duten harremana.
horrek guztiak, praktikan, interes publikoko
erakundeak ikuskatzen dituzten enpresak “erabat
biluztea” esan nahi du.
beraz, korporazioek salatu duten bezala, sektore-
ko kontzentrazioa bultzatzen duen ikuskaritza le-
gearen Araudi berri bat daukagu ikuskariok.
iritzi artikulua
Izenburu deigarria da iritzi artikulu baterako,
baina halakoxe irudipena daukagu jarduera
profesional honetan ari garen edo, gure orga-
no arautzaileen eta legegileen baimenarekin,
horretan saiatzen garen kontu-ikuskari bat-
zuek.
hor daukagu kontu ikuskaritzari buruzko lege
eta Arautegiaren testu bategina, nire ustez,
desegoki izendatu dutena, honela izan behar
bailuke: “kontu Ikuskariaren” legea eta Arau-
tegia; izan ere, horko artikuluetan jasotako be-
tebehar guztiak alde bati dagozkio bakarrik, ez
KoNtu IKuSKArIA,
galtzekobideandagoenespeziea
txEMA vALdEcANtoS BENGoEtxEA
respuesta inmediata lan taldeko
koordinatzailea
ekonomista Auditoreen erregistroko
(reA) arauak eta prozeduren taldeko
koordinatzailea
euskal herriko reA-ko zuzendari taldeko
kidea

Elkargo Ekintzak 11
besteari, “ikuskapena egin zaion erakundeari”.
hain zuzen ere, gaur egun ordainsari profesio-
nalak jaso ez arren, berdin-berdin jarraitu behar
dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten.
gaur egun, ekonomiaren mundua oso garai latzak
bizitzen ari da, eta merkataritza arloan ditugun
arauak, konkurtso legea barne, ez dira egoera
hori aurreikusita, behar bezala egin; gainera, ho-
rietakoren bat presaka egin da, eta horren edukia
ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-
duera garatzen den merkatu egoerarekin.
kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-
gundu dugu, hau da, zuzenean dagozkien merka-
taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-
zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen,
eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-
razi, haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-
delako).
bestalde, orain dela gutxi testu eraberritu bat
argitaratu da, “kapital sozietateen legea”, eta
testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-
rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-
tuen legearen edukia eta aplikazioa; “ezin da si-
netsi, baina halaxe da”.
gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun
gehiago eskatzen dizkigu: araudi berriak, ebaz-
penak (berankortasuna), arau teknikoak (kalitate
kontrola ), etab. Aparteko zeregin horiek legeen
artikuluetan daudenak baino gehiago dira, eta
horrela, administrari huts ari gara bihurtzen,
eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-
ministrariak, hain zuzen. horrek guztiak kale itsu
batera garamatza; izan ere, gure zeregin nagusia
enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-
harko litzateke, ikuskaritza-arriskurik ba ote da-
goen ikustea, gure ikuskaritza-txostenean iritzi
okerren bat ote dagoen begiratzea, hau da, arra-
zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko
kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik.
kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-
ro araututa dago; izan ere, jarduera bakarra da
kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-
gistratuta dituena. eta legegilea gutaz baliatzen
da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko,
baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk
betetzen dugula. esandakoaren adibide da zen-
bait arlotako legeak betetzearena: laneko arris-
kuen prebentzioa, datuen babesa, berankorta-
suna, berotegi-efektua, kapitalak zuritzea, etab.
Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez
dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-
taroetan edo ikuskarien foroetan. lanbide hone-
tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-
diagoa da; eta bada beste kontu bat arriskutsua
iruditzen zaiguna, hots, ikuskari izateko (roACen
sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean
oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak
sinatuko dituzten ikuskariak.
irudipenadaukagulanbidehauezdelaosoerakar-
garria hurrengo belaunaldientzat, ezta orain jar-
dunean ari direnentzat ere.
eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu
kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-
nean, eta konpentsazioak gutxi dira: ez dugu
gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-
mikoa ere gero eta urriagoa da.
Premiazkoa dugu “kontu-ikuskarien defendat-
zailea” izendatzea, batetik, organo arautzaileak
(ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-
tik babestu gaitzan, eta, bestetik, legegilearen-
gandik, argitaratzen den lege bakoitzaren ber-
matzaile izendatzen gaituelako.
martxa honetan, 80ko hamarkadan medikuei ger-
tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere: mediku
gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara
esportatu beharra egon zen. gure kasuan, ordea,
administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-
rren arrazoia.
gure ustez, kontu-ikuskarien alorrean ez dago
egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik. be-
raz, jaun-andreok, abisua emanda dago; horrega-
tik, beharbada, “lapitzak bertan behera” uzteko
eguna egin beharko genuke, presio-neurri gisa,
hau da, 2012an ikuskaritzarik ez egitea. Eta or-
duan, zer?
Amaitu aurretik, gauza batzuk argitu nahi geni-
tuzke; gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak
ondo egiten saiatzen gara), ondo ezagutzen dugu
kontabilitatea, gure bezeroen ondoan egon be-
har dugula uste dugu, nahitaez bete beharreko
merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko
(gehiegizko konfiantzarik eman gabe), eta gizar-
tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu;
horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu. Amait-
zeko, jarraitzeko prest gaude benetan, uzten ba-
digute behintzat..
2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak
12
bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2
EpaitEgiko EpailEa
Elkarrizketa anEr uriartE
38/2011 konkurtso legearen erreforma 2012ko
urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean, eta helburu
berri hauek ditu: konkurtsoaren ezarpenari segur-
tasun juridiko handiagoa ematea; aukerako bide
berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna
eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko
oreka lortzeko; baliabide elektronikoak bultzatzea
eta, aldi berean, bide prozesala erraztu eta arint-
zea, baita langileen egoera hobetzea ere.
Aner uriarte, bilboko merkataritza arloko 2.
epaitegiko epaileak dioenez, oraindik ez da sa-
kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin
zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan
jartzen denean. legegileak, borondate bakarreko
eragile gisa, errealitatearekin koherente izan be-
har du; alabaina, 38/2011konkurtso legea pre-
sio, amore emate eta interes truke bat izatera iritsi
daiteke, halako gaietan beti egoten baitira atzetik
Parlamentuko taldeak, konkurtsoko presio-taldeak
(halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko
korridoreetan egin ohi diren negoziazioak. horiek
guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren
eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte, baina
38/2011 konkurtso legea:
Behin Betiko Erreforma?

Elkargo Ekintzak 13
uztailaren 9ko 22/2003
konkurtso legeak mugarria ezarri zuen
kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman; arau
horren bitartez, lege-batasun, diziplina eta
prozedura printzipioetan oinarriturik; hartara,
sistema berri bat diseinatu zen, bateratua eta
berdina, profesional eta enpresari guztientzat,
pertsona fisiko nahiz juridikoentzat, manu bakar
gisa arautua, eta Jurisdikzio espezializatua
duena (Merkataritza arloko Epaitegiak).
arauketa hori aplikatzen daramagun denboran,
egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak
areagotuta, agerian geratu dira zenbait emaitza
disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan,
ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea:
konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera
eta egoera profesionala mantentzea.
aurretik bi aldiz aldatu den arau honi
beste erreforma bat egin zaio orain:
“38/2011 konkurtso legea”.

Elkargo Ekintzak
14
baliteke beste arazo handiago
batzuk sortzea ere.
uriarte Epailearen iritziz, espai-
niako konkurtso sistemak, tama-
lez, porrot egin duela erakutsi
du. 2004tik ahaleginak egiten
ari dira enpresak hitzarmenera
joan daitezen; horrek esan nahi
du akordioa lortzen dela konpai-
nien eta hartzekodunen artean,
eta, horrela, kaudimen ezaren
prozedura gainditu daitekeela,
enpresa likidatu edo deuseztatu
gabe.
horren alternatiba gisa, legeak
likidaziorako azken aukera ne-
gatiboa ematen du, hau da,
zordunak eta hartzekodunak
akordiorik lortzen ez badute,
konkurtsopean dagoenaren on-
dasunak saltzen dira, likidezia
lortzeko, eta hartzekodunen
artean banatzen dira, legeak
agintzen duen ordenan. kasurik
gehienetan, banatzen diren on-
dasunak zor dena baino askoz
gutxiago izaten dira. gaur egun-
go egoera gero eta okerragoa da;
izan ere, errealitatean, hainbat
zordunek ez dute beren kreditu-
tik zentimorik ere berreskurat-
zen. 2004ko legearen asmoa zen
enpresak gehienbat hitzarmene-
ra joatea, eta azken aukera gisa,
konponbiderik ez zegoen kasue-
tan, likidaziora jotzea.
“Errealitateak zaplastako ede-
rra eman dio legegilearen au-
rreikuspenari. Izan ere, enpresen
%90ek likidaziora jotzen dute eta
konpainien %8tik %10era artean
hitzarmenera joaten dira. Joera
hori, gainera, areagotzen joan
da etengabe, krisia hasi zenetik.
Egoera horren aurrean legegilea
urduri dago, konkurtsoen erreali-
tate latza ikusten baitu; hau da,
azkenean sozietate gehienak zulo
beltzean sartzen direla eta gehie-
netan likidatuta edo deuseztatuta
irteten direla. Eta egoerari buelta
eman nahi dio, zenbait erreforma
Espainiako
konkurtsosistemak,
tamalez, porrot egin
duela erakutsi du
eginez, enpresen iraunkortasuna
bultzatzeko eta hitzarmenera jo
dezaten, baina aldi berean, kalte
egiten dio hartzekodunen eskubi-
deari”.
bai, okerreko ideia batetik abiat-
zen dira –dio epaileak-, zeren eta
prozesua arindu nahian, proze-
duraren faseak azkartzen baiti-
ra, konkurtso-egoeran irauteak
ez diezaion kalterik egin masa
aktiboari (denborarekin balioa
galtzen baitu), hau da, hartzeko-
dunei ordaintzeko erabili daite-
keen masa aktibo horri. eta ildo
horretatik korrika hasten dira,
kontuan hartu gabe, gauza bat
dela legea eta beste bat, oso ez-
berdina, legea aplikatzeko era-
biltzen diren bitartekoak.
“Oso ondo geratzen da epeak la-
burtzea, gero eta azkarrago lan
egitea edo, erreformari esker, li-
kidazioa konkurtsoa irekitzen den
egunean bertan abiatzea; baina
ez gara konturatzen, sarritan,
erreformaren bidez laburtu den
epe horren zenbaketa egiteko,
epaileak edo idazkariak ebazpena
eman behar dutela, konkurtsoa
bideratzen duen funtzionarioak
dagozkion autoak helarazten di-
tuenean. Eta, jakina, Merkatarit-
za arloko Epaitegietan, funtzio-
narioek ehunka paper mugitzen
dituzte egunero, eta gerta liteke,
epe zehatz bat aktibatzen duen
papera helarazten dutenerako,
legegileak epea laburtuz aurre-
ratu nahi zuen denbora joanda
egotea”.
Aner uriartek dioenez, konkurt-
so legeak hobeto funtzionatuko
badu, legea erreformatzeaz gain,
baliabideak eman behar zaizkie
epaitegiei. “Merkataritza arloko
Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-
tugu: lehenengo, konkurtsoen ge-
hikuntza neurrigabea, hasieran
aurreikusten zena baino hiru aldiz
lan-karga gehiago etorri baitzen;
bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15
Errealitateak zaplastako
ederra eman dio legegilearen
aurreikuspenari
konkurtso legeak hobeto
funtzionatuko badu, legea
erreformatzeaz gain,
baliabideak eman behar
zaizkie epaitegiei
egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-
guntzaileak murriztea izan zen. Bilboko epaitegiei
dagokienez, Merkataritza arloko 3. edo bis Epaite-
gia kentzea zen; neurri hori onartuta zegoen, baina
azken unean baztertu egin zen, Justizia Ministerioak
hala erabaki zuelako. Eta jasan dugun hirugarren ol-
dea soldatak murriztea izan da, eta funtzionarioak,
idazkaria eta epailea kentzea”.
gainera, espainian kultura eskasa dago
konkurtsoen arloan. Alemanian, adibidez, enpresa
gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-
tuta, baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-
tenak. han ohituta daude sozietate batean esku-
hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura
egokitzen, aurrera egin ahal izateko ondarearen
zati bat, karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-
rriztu behar badira ere. hemen ez. hemen, enpre-
sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori
ematen badu, bankuek kendu edo gogortu egiten
dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak, eta
enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek,
haien kontratua beharrezkoa baita, alde egiten
dute, badaezpada ere. labur esanda, konpainia
bat konkurtsoan sartzen denean, bizirik irauteko
aukerak asko murrizten zaizkio. erreformaren bi-
dez, oraindik harago joan nahi da; epeak laburtu
nahi dira, enpresa batek aurrera egin ahal badu,
azkar egin dezan, eta ezin badu, lehenbailehen li-
kidatzeko.
hala ere, zenbait talderi mesede egiten die: lan-
gileei eta administrazio publikoei, hartzekodu-
nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu
zaizkielako; eta banku-erakundeei, konkurtsoko
masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak
zehaztu direlako, batez ere interesak trukatzeko
kontratuen arloan. konkurtso-administratzaileei,
ordea, kalte egin die; izan ere, aurreko legearekin
ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-
kie, kopurua murriztu da, eta, oro har, prozedura
arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-
tan bat, orain beste sistema batera pasatu dira:
konkurtso-administratzailea bakarra izango da,
eta, salbuespen gisa, konkurtso oso konplexuak
direnean, bi. hiru kide izateak (abokatu bat eta bi
ekonomista) bazuen bere zentzua: osaera bakoi-
tia izanik, desadostasunak zeudenean, bi baten
kontra izaten ziren, eta, gutxienez, organoaren
borondatea gehiengoz osatzen zen. orain, ordea,
organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko
kasuetan, desadostasunak baldin badaude, era-
bakia era mankomunatuan hartu behar da, hau da,
ados jarri behar dute biek, bestela epaileak har-
tuko baitu erabakia.

Elkargo Ekintzak
16
Etorkizunari begirada, kontabilitate, Finantza
eta kudeaketa irizpideeen arabera
EkonoMistEn JarDunalDia:

17
Elkargo Ekintzak
EEEk, EHurekin batera, jardu-
naldi bat antolatu zuen ekono-
mista, kontu-ikuskari, aholkula-
ri fiskal, ekonomia eta finantza
arduradun eta, oro har, enpresa-
kudeaketan ari diren profesiona-
lentzat.
Jardunaldi hori elkargune gisa
erabili da egungo krisiaren tes-
tuinguruan enpresa kudeaketari
dagozkion azken joerak aztertu
eta behar diren ezagutzak jasot-
zeko; izan ere, oraintxe da une-
rik egokiena enpresa-kudeaketa
osatzen duen jarduera bakoitza
optimizatu eta balioa emateko.
“kontabilitate, finantza eta
kudeaketa arloko berrikunt-
zak” izenburupean, enpresak,
irakasleak, administrazio pu-
blikoak eta profesionalak elkar-
tu ziren jardunaldi horretan,
eta enpresaren kontabilitate,
kudeaketa eta finantza arloko
jarduera osatzen duten hainbat
gairi buruzko kezkak eta inte-
resguneak azaldu zituzten. hori
guztia zientzia-komunitatearen
testuinguruan eta unibertsita-
tea eta enpresaren arteko harre-
manen baitan egin zen, profe-
sionalen bitartez.
ekitaldian parte hartu zuten
besteak beste Iñigo ocariz, EEE-
ko lehendakaria, Carmelo gari-
taonaindia bizkaiko kanpuseko
errektoreordea, Carlos Aguirre,
eusko jaurlaritzako economía
eta ogasun kontseilaria, Igna-
cio sánchez Asiain bbk-ko zu-
zendari nagusia, Felipe Herranz
AECA-ko foroko koordinatzai-
lea, finantza intrumentotakoa
(FAIF) eta uAm-ko irakaslea,
mikel Echavarren ireako bazki-
dea eta manuel olariaga, tec-
naliako berrikuntza eta gizarte
saileko zuzendaria.
Felipe Herranzek, txosten inte-
resgarri bat aurkeztu zuen kri-
siaren testuinguruan kontabili-
tateak duen arrazoizko balioari
Euskadin 5.000 milioiko
zorra birfinantzatu dugu
higiezinen euskal
sektoreko enpresek diru
asko galdu dute beste
erkidego batzuetan
MIKEL EcHEvArrEN
ireA enpresako kontseilari
delegatuaren
kutxabank benetan sortuko
da integrazio operatiboa
gauzatzen denean, eta
hori 2013ko martxoan
gertatuko da, gure ibilbide
operatiboaren arabera
gaur egun, politika
ekonomiko murriztailea ez
da irtenbidea, epe luzerako
krisi bati aurre egiteko
arriskuan gaudelako
IGNAcIo SáN cHEZ ASIAíN
kutxabankeko bigarrena
Europak bizi duen egoera
ekonomikoak likidezia-
tentsio oso gogorrak
sortzeko mehatxua egiten
digu, eta kutxentzat
kontrako ingurunea dugun
honetan, bankua ez da
txarra bizirik irauteko
cArLoS AGuIrrE
eusko Jaurlaritzako ekonomia
eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa
Deshazkunde iraunkorra
Deshazkundea pentsamendu-korronte bat da, oinarri honetatik abiatzen dena:
ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan, definizioz baliabide mu-
gatuak dituen planeta batean. gure harreman politiko, sozial eta ekologiko
askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator: zenbat eta ordu
gehiago lan egin, diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu, zoriontsuago
izango gara.
Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-
zen du; eredu horretan, baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen
ekonomikoa gutxitu – horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera-,
energia eredua aldatu, eta, horrela, gizakia eta naturaren artean harreman
orekatuagoa lortuko da. gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz
egin beharko da, adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien
arteko erantzukizunez jokatuta. kontua ez da deshazkundearen alternatiba
denei ezartzea, pribilegiatuei baizik, hau da, planetako baliabide naturalen %80
ustiatzen duen biztanleriaren %20 horri.
segurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere, iritzi
horrenarabera,horixedasistemanaturaleniraunkortasunaetabizi-kalitateaz
gozatzea bermatzen duen formula bakarra. Hauxe da aurrean daukagun dile-
ma: arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu
edoondasungutxiagokoabainabeteagoaizangodengizartebaterakoaldaketa
egin. labur esanda, gutxiagorekin ondo bizi.
EspEriEntzia praktikoak
Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-
zendu,aldaketasozio-politikoglobalakgertadaitezen,besteakbeste,honako
8 jardunbideak (8 r’ak) aplikatuz: berrebaluatu, berriro kontzeptualizatu, be-
rregituratu, birbanatu, birkokatu, murriztu, birziklatu edo birgaitu.
Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait
esperientzia: kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak, erabilera-
etxebizitzen kooperatibak, kooperatibak edo auzo elkarteak, diru gabeko
trukerako taldeak, software libreko elkarteak, hiriko ortuak edo baserriko
ortuak antolatzeko taldeak, ekoizpen ekologikorako kooperatibak, etab.
+info
deshazkunderako euskal sarea
libros recomendados:
• “pequeño tratado de decrecimiento sereno”
latouche, s. Icaria Editorial. 2009.
• “por qué más es menos. la tiranía de la abundancia”
schwartz, b. Taurus. 2005.
Ekonomia Berri baterako gakoak
Elkargo Ekintzak
buruz; batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza
sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-
tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-
zoak aztertu zituen. da.
bestalde, mikel Echavarrenek, zorraren birfinan-
tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-
sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz
egin zuen.
bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120
pertsona joan ziren, eta bertan, euskadiko egoera
ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo
hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen, betiere
eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-
ta.
horrez gain, euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko
prozesuaren berri eman, eta etorkizunari begira,
finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-
ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan
duen eraginaz hitz egin zen.
Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-
tik: kontabilitatea, arrazoizko balioaren kalkulua
eta horrek duen eragina enpresen analisian eta
balorazioan. bestalde, zorra berriz finantzatzeko
prozesuen berri eman zitzaien enpresei, eta ter-
mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-
zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren.
Azkenik, berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin
zen; berrikuntzak dituen finantziazio aukerak, ku-
deaketarako prozedurak, finantziazioa eta enpre-
sentzat berrikuntzak dituen abantailak.

19
Joan den otsailaren 22an zendu
zen bilbon Andrés baltar gómez,
Valladolideko unibertsitateak
bilbon zeukan politika, Ekonomia
eta merkataritza zientzietako
Fakultatetik –orain sarrikoko
Fakultatea deitzen dena- irten-
dako lehen promozioko ekono-
mista. karrerak irauten zuen bost
urteetan (1955-1960), elkarbi-
zitza eredugarria izan zuen ikas-
kideekin, eta ia gehienen lagun
handia izan zen.
unibertsitateko ikasle-bizitza
amaitu ondoren, bizitza profesio-
nala garatu zuen, kasu honetan
babcock Wilcox enpresa ospet-
suan, non finantza arloko zuzen-
daria izan baitzen erretiroa hartu
arte.
behin ekonomista titulua lortuta,
lehenengo pausoa elkargoan izena
ematea izan zen, beste lizentzia-
tu askorekin batera. garai hartan,
“ilustre Colegio de economistas
de Vizcaya” deitzen zen, gaur egun
“ekonomisten euskal elkargoa”
dena.
erretiroa hartzeko adina heldu zit-
zaionean, egoera berean zeuden
beste elkargokide batzuekin ba-
tera, emeritu taldea sortzea pro-
posatu zion elkargoaren gobernu
batzordeari; talde horrek behar zuen guztian lagunduko
zuen, elkargoa garatu eta bide onetik joan zedin. erreti-
roa hartu berri zutenek bajarik ez ematea izan zen talde
horrek lortutako lehen emaitza, konbentzitu egin baitzi-
tuzten oraindik baliozkoak zirela elkargoaren helburue-
tarako.
emerituen taldeko presidentea zenez, elkargoaren go-
bernu batzordeko kide izan zen, eta, unean-unean, tal-
de horren jardueren berri ematen zion.
emerituen batzordetik sortu zen 2009an Ateneoa; azken
bi urteotan arrakasta handiko solasaldi-eztabaidak an-
tolatu dituzte eta finkatuta geratu da.
Azken urteotan, elkargoan (emerituak/Ateneoa), lagun
artean eta bere familiarekin eman izan du bizitza.
2011n, emerituek/Ateneoak aldiro behin izaten dituz-
ten bileretatik salbuesteko eskaera egin zuen, baina
informazioa bidaltzeko eskatu zuen, bileretako aktak
bidaltzeko, hain zuzen.
2012ko urte hasieran osasuna asko ahuldu zitzaion, bai-
na hala ere, harreman pertsonala eta telefono bidezkoa
mantendu zuen azken urteotan kontakturik gehien izan
zuen elkargokideekin. eta gehienbat familiak emandako
laguntzari esker, gogor eutsi zion gaixotasunari heriot-
zako ordua iritsi zitzaion arte.
Aipatzekoa da oso futbol zalea zela eta astia ateratzen
zuela Athleticen zuzendaritza batzordearekin lankidet-
zan jarduteko, lerchundi presidente izan zen garaian.
Azken urteotan harekin harreman estuagoa izan dugu-
nok ondo dakigu zein bihotz onekoa eta nortasun han-
dikoa zen; hortaz, oroipen bat eskatu nahi dugu eko-
nomista handia eta pertsona bikaina izan zen Andrés
baltar gómezen alde.
IN MEMorIAM
andrés Baltar gómez
Elkargo Ekintzak

20
IGNAcIo MArco GArdoquI
irailaren 27an, Bizkaia aretoan, Finantza komunitateak antolatuta: Ekonomisten Euskal Elkargoaren
ekonomistaEk finantza arloan ari diren profesionalentzako topaketa antolatu zuen. Ekitaldi horretara
70 pertsona baino gehiago bildu ziren; bertan izan zen ignacio Marco gardoqui eta bere ikuspuntua
azaldu zuen gaur egungo finantza egoerari buruz: Finantza arloa errealitatearen gainetik?
Finantza topakEta
finantza-korapiloak askatu
finantza-korapiloak nahastu
+
Komunitatea Finantzak EkonoMistaE

KoMuNItAtEA 21
topaketa horren bidez, ekonomistAEk etika
zaindu nahi du finantza-merkatuen jarduere-
tan. horrekin batera, erreferentzia izan nahi du
ekonomistentzat eta sektoreko beste profesional
batzuentzat, eztabaida, iritzi-truke eta ezagutza-
sareak sortuz, euren kezkak azaltzeko.
lehenengo jardunaldi horren helburuak honakoak
dira: ekonomistAe: finantza komunitateak an-
behatokiaren Atala: zer gertatu da finantza munduan? izeneko saioan,, lau
adituk finantza munduko lau alor ezberdin garatu zituzten.
tolatzen dituen aldizkako topaketen ekimen hau
aurkeztu eta ezagutaraztea eta bertaratzen diren
guztiei egungo finantza-egoera azaltzea, egungo
finantza-egoeran aditua den ezagutza-bideratzai-
le baten bidez.
Aurkezpena eta ongietorria ehuko ekonomia eta
enpresa zientzietako fakultateko dekanoa eta fi-
nantza ekonomiako katedratikoa den Arturo ro-
dríguez Castellanosek egin zuen.
zer bilakaera izango dute merka-
tuek? izeneko saioan, Consultor-eko
diego Corralek, merkatuen funtzio-
namenduaz, portaeraz eta izan de-
zaketen bilakaeraz hitz egin zuen.
horrez gain, zenbait gogoeta egin
zituen daukagun bizi-mailaz, bizi du-
gun egoera ekonomikoaz eta datorki-
gun etorkizunaz.
Valor Óptimo-ko Iñigo peñak, inbert-
sio pertsonalak, epeak eta inbertsio-
rik seguruenak zeintzuk diren azaldu
zigun. beste gai interesgarri batzuk
ere aztertu zituen, hala nola merka-
tuen eta burtsaren aldakortasuna
ekonomia errealaren aurrean, eta kri-
sia aukera gisa.
1
2
Azalpenen ostean, Ignacio marco gardoqui eza-
gutza-agregatzaileak hartu zuen parte eta bizi du-
gun finantza-egoeraz hitz egin zuen.
ondoren, bertaratuen arteko eztabaida egin zen
eta bakoitzak bere finantza-ezagutzak azaldu zi-
tuen. Amaitzeko, networking bat egin zen inguru-
neko profesionalen artean, elkar ezagutzeko eta
hitzaldian azaldutakoari buruz iritziak trukatze-
ko. horrez gain, etorkizunari buruzko zalantzak
eta esperantzak adierazi zituzten, zeintzuk ziren
kezka-iturri nagusiak... eta hori guztia soken arte-
ko korapiloak nahastuz eta askatuz.
Elías martínezek, bere aldetik, fi-
nantziazio korporatiboaz hitz egin
zuen, bankuetatik kanpo non aurkitu
daitekeen finantziazioa, ekintzaileei
eman beharreko babesa, merkatuak
eta finantziazio iturriak, eta kontuan
hartu beharreko negoziazio elemen-
tuak. horrez gain, arrisku-kapitaleko
funtsen funtzionamendua eta korpo-
razio eta merkatu finantzen interesak
azaldu zituen.
Azkenik, bbVAko Joseba barandia-
ranek, zenbait herrialde edo blokeei
buruzko Analisi makroaren ikuspe-
gi batzuk eman zituen, eta moneta-
politika, zorpetzea, hazkundea eta
erreformak aztertu zituen. bestalde,
honako galdera egin zien bertaratuei:
zer egin dezake, sektore nagusiak kri-
siak jota dituen herrialde batek, ha-
zkundearen bidera itzultzeko?
3
4
+info
topaketaren bideoak

22
Aretoa bete egin zen eta 300 pertsona baino ge-
hiagok –horien artean 100 ekonomista-, 2010eko
dokumentalik onenaren oskar saria irabazi zuen
filma ikusteko aukera izan zuten. “inside Job”
dokumentalak 2008an mundu mailan lehertu zen
krisi ekonomikoaren kausak aztertzen ditu, baita
erantzuleak nortzuk diren ere. dakigunez, krisi
horrek galbidea ekarri dio milioika pertsonari eta
arriskuan jarri du herrialde garatuen egonkorta-
sun ekonomikoa.
“insiDE JoB”
DokuMEntalak Finantza arloko kultura HanDiagoa
izatEko aukEra EMatEn Dio gizartEari
emanaldiaren ostean, mugarik gabeko ekonomis-
tak erakundeko laura Iuretagoyenak “Finantza
krisia, banka etikoa eta herritarren eskubideak”
gaiari buruzko eztabaida moderatu zuen; bertan
izan ziren eeeko ekonomistAe: finantza komuni-
tateko Verónica barona eta fiare Proiektuko peru
sasía.
Jarduera honen bidez, finantza munduari buruzko
ezagutza handiagoa eman nahi izan zaio enpresa
2011ko azaroaren 29an, ekonomistaE: Elkargoko Finantza komunitateak eta Mugarik gabeko
Ekonomistek “inside Job” dokumentala eman zuten Bilboko Fas zineklubean.
Komunitatea Finantzak EkonoMistaE

KoMuNItAtEA 23
eta erakunde inguruneari eta gizarteari. eta ho-
rrekin batera, gutxieneko kultura maila izateko
ekintzak garatu, finantza-merkatuen jarduera gar-
denagoa eta etikoagoa izan dadin.
eztabaida horretan Verónica baronak krisiaren ja-
torriaz hitz egin zuen. haren ustez, krisia finantza-
merkatuetako eragileen diru-goseak sortu du; izan
ere, merkatua desarautu eta bidea libre utzi dute,
beren eragiketak gauzatu eta neurri gabeko ira-
baziak eskuratzeko. horrela, gutxi batzuen eskura
dagoen mundu ilun bat sortu dute, milioika pert-
sonaren ekonomia errealean izan zitzakeen ondo-
rioak kontuan hartu gabe.
bestalde, bere hitzaldian, kaleko jendeari zerbait
egiteko eskatu zion, izan ere, Verónicaren ustez,
denok daukagu erantzukizunaren zati bat. finant-
za-merkatuaren desarautzeak eragina izan du ka-
leko jendearengan ere, zeren eta irabaziak lortze-
ko asmoz, milaka pertsona sartu baitziren merkatu
horietan nola funtzionatzen zuten jakin gabe.
Verónicaren ustez, jende askok sinetsi zituen
finantza-merkatuen eskaintzak, irabazi handiak
agintzen zituztelako; baina ez zuten pentsatu
inork ez duela ezer ematen hutsaren truke, eta
azkenean, eskaintzen zituzten irabazi handi horiek
trikimailu hutsa zirela. 90eko hamarkadan hasi zi-
ren, %0,5eko interes-tasak zituzten yen dibisatako
hipotekak eskaintzen, eta ez ziren ohartu kanbio-
tasak nolako eragina zuen hipoteka horietan.
horrela, maileguetan harrapatuta gelditu ziren,
pezetatan kontratatuta baino askoz diru gehiago
ordaindu beharrean.
era berean, inbertsio fondoak agertu zirenean,
jende asko bere aurrezkietarako erabiltzen hasi
zen fondo horiek. lehenengo urteetan irabazi
ederrak eta errentagarritasun handia eman zuten
produktu horiek; baina handik urte batzuetara,
burtsa beheraka hasi zenean, galera handiak izan
zituzten.
finantza komunitateko Veronicaren esanetan, he-
rritar askok dirua galdu zuten urte horietan, inork
ez zielako azaldu eragiketa horiek nola funtzio-
natzen duten benetan; irabazi handiak izango zi-
tuztela besterik ez zietan azaldu. eta zer esanik ez
ordaindutako kontuak eta bestelako inbertsioak,
itzelezko errentagarritasuna ematen zutenak,
merkatu-tasak apal zeudenean; filesa eta forum
filatélico-ren eskandaluak; higiezinen booma, jen-
dea inbertsio gisa espekulatzen hasi zenekoa, hi-
potekak erraz lortzen zirelako; eta horrela, pisuak
erosten zituen handik hilabete batzuetara saldu
eta irabazia lortzeko.
Verónica baronaren ustez, horiek dira adibide
batzuk, ikusteko, nola gu geu ere egoera horren
konplize izan garen. ezohiko irabazien mundu hori
zertxobait ukitzeko aukera eman digute, eta hor
sartu gara, funtzionamendu arauak ezagutu gabe
edo ezagutu nahi izan gabe, “gure betiko bankuen”
gidaritzapean, abantailak ateratzen eta bankuak
“estutzen” zekien jendea oso azkarra zela uste
zuen gizartean.
orrelako hanka-sartzerik berriro ez egiteko, ho-
nako irtenbidea eman zuen Verónicak: finantza
mundua hobeto ezagutzea. horixe da, hain zuzen
ere, eeeren finantza komunitateak eta mugarik
gabeko ekonomistek antolatu duten jardueraren
eta dokumentalaren helburu nagusia. merkatu ho-
riek denon eskura badaude, jakin behar dugu nola
funtzionatzen duten, iruzurrak eta eragiketa arris-
kutsuak identifikatzeko eta nahi ditugun arriskuak
hartzeko, ez beste batzuek ezartzen dizkigutenak.

iritzi artikulua
2007ko kontabilitate plan orokorraren jato-
rrizko idazketan jasota zegoen talde bereko
enpresen arteko eragiketei zer-nolako kon-
tabilitate tratamendua eman behar zitzaien
(Erregistro eta baloraziorako 21. Araua).
Hala ere, ogasunek era honetako eragiketei
dagokien sozietateen gaineko zergaren arau-
tegia aldatu zutenean hasi ginen zerga-aho-
lkulariak eta kontulariak arau horiek aztert-
zen eta legeetara zuzen egokitzen. Arauketa
fiskal berri horren arabera, merkatuko balio
arruntean egindako eragiketak identifikatu eta
baloratzeaz gain, zehatz-mehatz dokumentatu
behar ziren, eta zigor-erregimen zorrotza ezart-
zen zen. denak ohartu ziren era horretako tran-
sakzioak Administrazioen jomugan zeudela; ba-
tetik, iruzurrerako habia zirelako, eta bestetik,
zerga-bilketan eragina zuen “plangintza Fis-
kala” egiteko baliatzen zirelako, eta hori ezin
zen gehiago onartu.
testuinguru horretan hasi ginen lotutako era-
giketak aztertzen, eta, lehen aldiz, hautatu be-
harrean aurkitu ginen, ea doiketa egin behar ote
genuen, hitzartutako balioa eta merkatuko balio
arrunta egokitzeko, balio ezberdinak baldin ba-
ziren. zentzu horretan, zenbait dokumentu eta
lan prestatu dira, kontabilitate komunitateak
planteatu duena, kasurako, erabaki zail hori zer-
txobait argitzeko.
lotutako eragiketen inguruan izan dudan es-
perientzia profesionalean, -nazioarteko talde
kotizatu bateko enpresa batean, hain zuzen-,
planteamendu teorikoegiak alde batera utzi eta
hurbilketa praktikora jo izan dut. hasieratik baz-
tertu zen bigarren mailako doiketak egin beha-
rra, eta egindako azterketan, beharbada, gehia-
go agindu zuen zerga-aholkulariaren ikuspegiak
kontulariarenak baino.
lehenik eta behin, lotutako enpresekin zeuden
transakzio guztiak identifikatu eta definitu ge-
nituen; horrek erraztu egin zituen, neurri handi
batean, eragiketa bakoitzaren merkatu-balioa
zehazteko eta konparazio-analisia egiteko me-
todorik egokiena aukeratzeko faseak. Analisi
horrek zorrotza izan behar du, eta neketsua
bada ere, ezinbestekoa da, azterketa guztiaren
ondorioak indartu eta oinarritzen baititu. eta-
pa horretan, eragozpenik handiena eragiketa
parekagarriak bilatzean sortu zitzaigun. barne-
ko konparagarriak genituen kasuetan, analisia
errazagoa izan zen. kanpoko konparagarriak
erabili behar izan ziren eragiketen kasuan, al-
diz, ikerketa lan nekeza egin behar izan genuen
hautaketa egokia egiteko.
Lotutako
eragiketak
etengabemugitzenaridenjarduera
MIKEL LArrAZABAL MArtíNEZ
Controller-a eta Ekonomisten Euskal
Elkargoaren kontabilitate komunitateko
kidea
elkargokide zk.: 12514
Komunitatea KontAbilidAd

25
KoMuNItAtEA
2012ko otsailaren 2an, Ekonomisten Euskal Elkargoaren Bilboko
instalazioetan,topaketaberezibateginzenlotutakoEragiketentresna
berria aurkezteko. Dokumentu hori Kontabilitate Komunitateak
prestatuduEaEkoikuskariFiskalenErregistroarekin(rEaF)elkarla-
nean, zehazki, daniel López de Armentiarekin; azken honek doku-
mentuaren egokitzapen fiskala egiten lagundu du.
Dokumentu hori gida lagungarria da, lotutako eragiketei dagokienez,
kontabilitate eta zerga erloan gogoeta, eztabaida, iritzi-trukea eta
azterketa bultzatzeko. abiapuntu bat da, eta egunero osatzeko as-
moa dago ekonomisten sarEtik egiten diren esperientziekin, adibi-
deekin eta ekarpenekin, garrantzi handiko gaia baita denon artean
gure lanbidea garatzeko. Horretarako, zalantzak edo iradokizunak
bidali daitezke dokumentutik bertatik kontabilitate Forora.
Enpresa txiki edo Ertain baten eragiketa esanguratsuenak edo adie-
razgarrienak azaldu nahi dira modu errazean, betiere lotutako Era-
giketa soilen edo ez konplexuen ikuspuntutik.
Hogeita bederatzi eragiketa biltzen ditu, egoera ezberdinen adieraz-
garri diren sei arlotan sailkatuta: maileguak, eragiketa-errenta-
menduak, finantza-errentamenduak, bazkide administrat-
zailearen ordainsariak, aktiboen salerosketa eta zerbitzuen
prestazioa.
Horietako bakoitzak adibide bat dakar, dagozkion dokumentazio
baldintzekin, eta zehatz erakusten dituzte gertatzen diren egoera
ohikoenak.Beraz,ikuspegiosatusamarraematendueragiketaerra-
zenei edo ohikoenei buruz.
Dokumentu horrek honakoei buruzko informazioa ematen du: kon-
tabilitate-irizpidearen analisia; eragiketa horietako bakoitza kon-
tabilizatzeko irizpide fiskalaren analisia; zerga arloko administrazio
publikoarenikuspegitikbeharrezkoadendokumentazioaetaaditzera
ematendenkontabilitate-idazpenaerakustenduenadibidea;nolana-
hi ere, erabat osatu gabeko dokumentua izateko asmoa du, ekono-
misten gogoetarako sortua.
lahogeitahamareragiketaageridira,merkatuarenazpikonahizgai-
nekoikuspegiekin,etasozietatebienikuspuntutik.Beraz,100idazpe-
netik gora ditugu, tresna azkar, xume eta erraz erabiltzeko moduko
batean moldatuta.
LotutAKo ErAGIKEtEN
tresna
Azken fasean, aurretik garatutako etapak doku-
mentatu genituen (Localfile edo Countryfile).
zentzu horretan, aitortu behar dut, taldearen
dokumentazioa (Masterfile) eskuratu ahal iza-
tea oso baliagarria izan zela, ez bakarrik geure
dokumentua idazteko, baita antzeko eragikete-
tan erabilitako analisiak eta balorazio metodoak
homogeneizatzeko ere.
baina dokumentatzeko betebeharra ez da
amaitzen aipatu dugun dokumentu hori presta-
tuta. sozietateen gaineko zergaren araudiak
eragiketa horien kengarrietarako ezartzen
dituen baldintzetako bat da lotutako erakun-
deekin idatzizko kontratuak izatea. kontratu
horiek funtsezko dokumentazioa dira, lotutako
alderdien arteko edozein transakzioren jato-
rrian egon behar duena, eta transakzio horien
ezaugarri nagusiak jaso behar dituzte. horiek
bilduta, edukiari buruzko frogak izan genituen,
eta beharrezkoa zenean, eguneratzeko aukera
eman zigun.
Azkenik, gogora ekarri nahi nuke lotutako era-
giketen kudeaketa ez dela jarduera estatikoa.
Aitzitik, gutxienez urtean behin egin behar da,
betiere ziur jakiteko eragiketa guztiak zuzen
aurreikusten eta baloratzen direla. horregatik,
ahal den neurrian, gai horri buruzko prestakunt-
za duten pertsonak izan beharko lituzke erakun-
deak, alderdi nagusien azterketa eta egunerake-
ta kudeatu dezaten..
+info
lotutako eragiketen tresna

26
Ekonomistentzako
EnplEgua Europan
Paris
Francia
Amsterdam
Holanda
Komunitatea EnplEo

KoMuNItAtEA 27
1. nolako enplegu aukerak dituzte ekonomistek
Europan?
Aukerak non dauden jakitea da zailena, batez ere
ekonomistek balio anitzeko prestakuntza dute-
lako. ekonomistek era askotako lanpostuak bete
ditzakete, baina zaila da jakitea beste herrialde ba-
tzuetan nola izendatzen dituzten zeregin horiek.
kanpora eskaintzen diren lanak herrialdean bertan
betetzen ez direnak izan ohi dira, eta gehienetan
zerikusia dute hizkuntzak jakitearekin. hizkuntza
bat baino gehiago jakinez gero, aukera gehiago di-
tuzu zure espezialitateko lanak lortzeko. salbues-
pena da gaztelania erabiltzen den merkatua, hego
Amerikakoa, adibidez; hor gaztelania eta ingelesa
dakiten profesionalak nahi izaten dituzte. baina
lan aukera horiek oso bakanak izaten dira.
zure arloan lan egin nahi baduzu atzerrian, lan on
bat aurkitzeko aukera gehiago izango duzu herrial-
globalizazioaetaberrikuntzatekniko
azkarra dira gaur egun munduko
ekonomiaren ezaugarriak. Europako
lan merkatuak dituen gorabeherak
gainditzeko asmoz, Europako Batasuna,
norvegia, islandia, liechtenstein eta
suitzarekin batera, elkarlanean ari dira
lan merkatuko politika eraginkorrak
sustatzen eta mugikortasun
profesionalaren arloan ekimen osagarriak
antolatzen. EurEs Europan dagoen
enplegurako Web gunerik handienetako
bat da. lan eskaintzak milioi bat
baino gehiago ditu, 300.000 curriculum
eta 11.000 enpresa erregistratuta.
Elkarrizketa
lola goitianDia
gorrocHatEgui
rEd EurEsEko aHolkularia
EstAtuko EnplEgu zErbItzu publIkoAn
+info
enpleo bloga

de horretan bizi bazara; euskaditik begiratuta, es-
kaintza oso berezi batzuk besterik ez dira ikusten.
hala ere, egia da globalizazioak, barne-merkatuak
eta enpresak nazioarteko bihurtu izanak bere era-
gina izan duela; horrela, hemen ezarrita dauden
edo gurekin harremana duten beste herrialde ba-
tzuetako konpainiek gero eta eskaintza gehiago
argitaratzen dituzte euresen web gunean. dena
den, ondo jakin behar dituzte hizkuntzak.
2. ¿Cuál es el país en el que los economistas tie-
nezein herrialdetan dute ekonomistek lan auke-
rarik gehien?
herrialde bakoitzeko ekonomia egoeraren ara-
berakoa da hori. esate baterako, oraintxe bertan
erresuma batuko lan merkatua ez dago oso bizirik.
Alemaniako ekonomia gora dator, baina ez du eko-
nomistentzako lanik.
gaur egun, holanda da profesional hauek lana aur-
kitzekoaukeragehiendutenherrialdea;normalean
ingelesa eskatzen zaie lanerako hizkuntza gisa, eta
behin finkatuta, nederlandera irakasten zaie.
frantzian lehia gutxiago dago, jende gutxiagok
daki frantsesa, ingelesa dakitenekin konparatuta,
eta lan askorik ez badago ere, hizkuntza hori jende
gutxiagok dakienez, errazago aurkitu daiteke lana.
3. nolako lanak aurkitzen dituzte hemengo eko-
nomistek beste herrialde batzuetan?
gai honetan lanbide onarpena hartu behar da kon-
tuan. herrialde bakoitzak bere lanbide arautuak
ditu. beraz, lan egin nahi duzun herrialdekoa ez
den unibertsitate batean ikasi baduzu, baimena
eskatu beharko duzu hango gobernuko “merkata-
ritza ministerioan” lanbide horretan jardun ahal
izateko.
nolanahi ere, ez dira nahastu behar lanbide onar-
pena eta homologazioa.
homologazioak esan nahi du herrialde horretan
ikasketak jarraitu ditzakegula, baina besterik ez.
homologazioa eskatu behar da, esate baterako,
master bat egin nahi badugu Alemanian; Alema-
niako unibertsitateak espainian egindako ikaske-
tak homologatu beharko ditu, eta berak esango du
zer egin behar dudan: zuzenean ikasketak egiten
hasi edo lehenengo modulu bat egin eta, gero,
masterrean sartu.
lanbide onarpena herrialde horretako finantza
ministerioari eskatu beharreko dokumentua da,
bertan lan egin ahal izateko burtsako agente gisa,
ekonomista gisa, edo beste lanbideren batean.
esperientzia profesionala egiaztatu eta kategoria
eta esperientzia zehazten dizute.
gainera, izapideak egiteko behar den denbora ez
da berdina. lanbide onarpena egiteko, 2 edo 3 hi-
labete behar izaten dira; homologaziorako, berriz,
urtebete izan daiteke.
4. bolognako planak ba al du zerikusirik hone-
tan?
bai. zain gaude bolognako planak ikasketak noiz
berdinduko dituen, homologazioek onarpen profe-
sionala izan dezaten. esate baterako, fiskalitateaz
ari bagara, ez da fiskalitate bera erresuma batuan,
espainian edo frantzian. beste herrialde batean
lanbideren batean jardun nahi baduzu, konpent-
sazio-modulu bat egin beharko duzu herrialde ho-
rretakoekin parekatzeko.
5. Ekonomisten egoera beste herrialde batzue-
tan baino zailagoa al da Espainian?
ekonomistek gaitz dute arrazoi batzuengatik, eta
horietako bat da gure banku-erakundeak krisian
daudela; izan ere, horrek domino-efektua egiten
du beste sektore batzuetan. bestalde, asko mugat-
zen ari dira ekonomistak lan-merkatuan sartzeko
aukerak, merkatu hori inbutu moduko bat egiten
ari delako.
6. bizkaiko Euresetik zerbait egiten ari zarete
enplegua sortzeko? krisialdian ekonomistari la-
guntzeko politikaren bat edo?
eures langileen mugikortasuna errazteko sortu
zen. euresek ez du enplegurik sortzen inola ere.
Alde batetik, enpresariei esaten diegu non zabal-
du ditzaketen enplegu-eskaintzak eta zer-nolako
kanpainak egin ditzaketen hautagaiak biltzeko;
bestetik, hutsik dauden lanpostuen berri ematen
diegu langileei.
espainiako eures, gainerako euresekin batera,
lankidetzarako hitzarmen iraunkorra gauzatzen ari
da, hautagaien eta enpresen arteko harremana bi-
zkortzeko eta dinamizatzeko.
gaur egun, ondo prestatutako eta gaitasun han-
diko ekonomistak eskaintzen dituen herrialde bat
gara. eta frantziak, holandak, norvegiak eta dani-
markak ondo prestatutako profesionalak behar di-
tuzte.
Ate asko jo behar dira enplegua aurkitu ahal izate-
ko, baina aukerak egon badaude.
Komunitatea EnplEo

29
KoMuNItAtEA
Gure lanbidea garatzeko baterako prestakuntza
jaso dugu ekonomistok. Enplegura bideraturiko
prestakuntza jaso dugu, eta enpleguan oinarri-
tuta garatzen dugu gure jarduera profesionala.
Halaber, enplegua eta jarduera profesionala dira
garapen profesionalaren funtsezko xedeak. Ho-
rregatik, Ekonomisten Euskal Elkargoko enplegu
ErkIdEgoAk lanean dihardu, gure kolektiboaren
beharrizanei erantzuna emateko, enplegaga-
rritasuna hobetzeko tailerrak eta enplegurako
gaikuntza eskainiz.
tailerrak eta Beken
Hauek dira bizkaian, gipuzkoan eta Araban gauzaturiko tailerren edukiak:
nola garatu enplegurako duzun talentua: 44 lagunek eman dute izena enplegua bila-
tzea helburu duen tailer honetan; maite Villafruelaren lankidetzarekin gauzatuko da.
Ekonomistentzako enplegua Europan- rEd Eures bizkaia-ko arduradun: lola goitian-
diaren lankidetza izango duen tailer honetan 14 lagunek eman dute izena; bertan, gure
mugetatik kanpo enplegua bilatzeko duten aukeren berri emango zaie ekonomistei.
nola kudeatu zure etorkizun profesionala: innobasque-ren lankidetzarekin eta inte-
ligentzia emozionaleko Partzuergoaren bidez, lanbidea garatzeko orduan emozioak ku-
deatzeak duen garrantzia analizatu eta aztertuko da. tailer honetarako 39 lagunek eman
dute izena.
etorkizunean jarraituko duen proiektua da honakoa hau, eta datozen hilabeteetan lurral-
deko hiru egoitzetan gauzatuko da.
lizentziatu berri diren ekonomistentzako praktiketako programa esklusiboak: Aurre-
ko urteetako esperientziak erakutsi digunez, programa hau da lehendabiziko enplegua
lortzeko biderik onena; izan ere, 2011ko parte-hartzaileen %75ak enplegua aurkitzea
lortu du.
gaur egun 83 dira ekonomisten euskal elkargoak sustaturiko proiektu honetan parte har-
tzen duten ekonomistak: 37 bizkaian, 26 Araban eta 20 gipuzkoan.
lanbidek estaldura juridikoa ematen dio programari, bbk fundazioak parte-hartzaile biz-
kaitarren hileko zenbatekoa finantzatzen du eta Arabako foru Aldundia, berriz, lurralde
horretako ikasleen finantzaketaz arduratzen da.
Programan 28 urtetik beherako ikasleek hartzen
dute parte, eta 2012ko apirilean bukatuko da. li-
zentziatu berri direnen laneratzea erraztea du he-
lburu, prestakuntzaren eta enpresetako praktiken
bidez. Parte-hartzaileek espediente akademiko
ona izan behar dute, ingeles eta euskararen eza-
gutza, baina ez dute zertan laneko aurre-esperien-
tziarik izan behar.
40 beka daude guztira, eta 120 eskabide jaso di-
tugu. bizkaiko 37 enpresek erakutsi dute progra-
marekiko interesa, 20 enpresek gipuzkoan eta 26k
Araban.
programa
+info
Praktika-programa deialdi berria

30
Ikerfel, merkatu Azterketa eta marketin Estrategikorako zerbitzu enpresa, 1976tik
ari da lanean nazio mailan eta nazioartean.
36 urte horietan, Ikerfel-ek bilbon, bartzelonan eta madrilen dituen egoitzetatik
7.000 merkatu-azterketa baino egin ditu marketin arloan.
Joseba Ezpeleta urquijo da konpainiak bilbon duen zuzendari komertziala, eta beze-
roen asebetetze azterketa berrienak eta puntakoenak aipatu dizkigu.
1 - zer da Ikerfel eta zertan egiten du lan?
Ikerfel merkatu-azterketak egin eta marketin estrategikorako zerbitzuak ematen di-
tuen institutu bat da. funtsean, gure eginkizuna da jendeari iritzia eskatzea zenbait
gauzari buruz: kontsumitzen dituen zerbitzuak edo produktuak, gustuko dituen edo ez
dituen markak, etab; hau da, merkatuari buruzko informazioa bildu, sailkatu, ordenatu
eta aztertzea, gero, gure bezeroen produktuei buruz baliozko informazioa eman ahal
izateko.
horrez gain, merkatuko datu horietan oinarrituta, gure bezeroen marketin sailei la-
guntzaematendieguerabakiestrategikoakhartzekoorduan.marketinetakomunikazio
sailen aliatuak izan nahi dugu. gure jardueraren muina da merkatu-azterketarik one-
na diseinatzea eta gure azterketa-teknikak aplikatzea, kualitatiboak nahiz kuantitati-
boak. beraz, gure jarduera gauzatzeko, ikerketa soziologikoak eta merkatu-azterketak
egiten ditugu azterketa-teknika batzuen bidez: telefonozko elkarrizketak, elkarrizketa
Elkarrizketa JosEBa EzpElEta urquiJo
Bezeroenasebetetzea
Komunitatea MarkEting

pertsonalak, on line elkarrizke-
tak, talde dinamikak,...
2 - nola egiten dituzue beze-
roaren asebetetze-neurketak?
bezeroen Asebetetzeari eta zer-
bitzu kalitateari buruzko azter-
ketak jarduera eremu garran-
tzitsua dira Ikerfelentzat. eta
azterketa guztiek bezala, azken
urteotan aldaketak izan dituzte,
bai metodologiaren aldetik eta
bai edukien aldetik ere. orain
dela urte batzuk, neurketa ho-
rietan ez ziren kontuan hartzen
bezeroaren kezkak eta eskariak,
konpainien egitura aztertzea zen
ardura bakarra. orduko azterke-
tetan enpresaren sail guztien
argazkia ateratzea zen helburua.
mundu guztiak zekien bere kali-
fikazioa eta hortxe zegoen ho-
bariaren zati bat. baina hori al-
datu egin da.
orain, azterketa kualitatiboak
egiten ditugunean, bezeroei es-
aten diegu bezeroari/erabiltzai-
leari benetan axola zaiona iden-
tifikatzeko, hitzez adierazteko,
eta esateko nola sentitzen den
markekin, dendekin eta produk-
tuekin interakzioan dagoenean.
lehen, esate baterako, finantza-
erakunde bateko bezeroari gal-
detzen zitzaion ea zer iruditzen
zitzaionberekutxakedobankuak
eskaintzen zuen produktu-gama;
hau da, produktu-gama zabala
edourriaotezenneurtunahiiza-
ten zen. baina ohartu gara bene-
tan axola duena ez dela produktu
asko edukitzea, produktu horiek
nire beharretara egokitzea bai-
zik. orain garrantzi handiagoa
ematen zaio alderdi arrazionala
eta emozionala nahasteari, hau
da, produktuaren alderdi uki-
garria beste alderdi batzuekin
nahasteari, erosketaren espe-
rientziarekin edo une erabaki-
garriekin, adibidez. Pertsonak
gara, eta pertsonak garen alde-
tik, ez dugu beti irizpide arrazio-
nalen arabera kontsumitzen.
KoMuNItAtEA 31
asebetetze
inkesten filosofia
da konpainiek
gauzak hobeto
egitea, eta hori
denon onerako da
neurketak azterketa kuantita-
tiboen bidez burutzen dira; az-
terketa horiek datu jakin batzuk
ematen dituzte, bezeroen artean
zer portzentaje dagoen pozik,
zenbatek erosiko duten berri-
ro,... Arlo honetan galdetegiak
betetzea da teknika, galdetegiak
baitira inkesta guztien oinarria.
inkestak egituratzeko modu asko
daude: telefono bidezko elkarri-
zketak, on-line elkarrizketak,
elkarrizketa pertsonalak; betie-
re,bezeroa,enpresaetasektorea
nolakoa den kontuan hartuta.
ez da gauza bera telefono mu-
gikorren konpainia batentzako
asebetetze-azterketa egitea
edo banku pribatu batentzako;
pertsona horiengana iristeko
metodoak oso ezberdinak dira.
metodologia azterketak duen xe-
dera egokitzea izaten da biderik
egokiena.
3 - nork edo nortzuek eskatzen
dituzte horrelako neurketak?
korporazio handi guzti-guztiek
egiten dituzte euren bezeroen
asebetetze-adierazleen txoste-
nak. dena den, orain dela urte
batzuetatik hona, enpresa txiki
eta ertainak ere hasi dira ho-
rrelako neurketak egiten. Albis-
tegietan sarri entzuten dira ho-
nelakoak: iso sariak, Aenoren
ziurtagiriak, euskalit,... erakun-
de zentral handiagoen mende
egon arren, ikastetxe txikiek
eta anbulatorioek ere horrelako
merkatu-azterketak eskatzen
dituzte. gure azterketa eremua
zabala eta gero eta gehiago za-
baltzen ari da: enpresa guztiok
arduratu beharko genuke gure
bezeroen iritzia zein den jaki-
teaz.
hala ere, egia da, jende asko-
rekin harremanetan dauden
enpresak, kontsumo handiko
sektorean daudenak, sentiko-
rragoak direla gai honekin. izan
ere, askoz zailagoa da industria
astuneko produktu baten beze-
roak duen asebetetzea neurtzea.

32
Azkenik, esan behar da asebe-
tetze-azterketen filosofiak le-
hiakortasun irizpideak dituela
atzean. konpainiek ez dute be-
ren zerbitzuaren kalitatea al-
truismoagatik neurtzen; merka-
tuen asebetetzea eta negozio
bolumenaren artean korrelazioa
dagoela ikusi dute. nolanahi
ere, argi dago azken helburua
gauzak hobeto egitea dela, eta
hori, normalean, denon onerako
izaten da.
4 - ¿Qué es la técnica nps?
¿Cuazer da nps teknika? zein
da funtsezko galdera, galde-
ra bakar bati erantzunda, argi
jakiteko, bezeroen artean zer
portzentajek adierazten duen
markarekin pozik dagoela?
duelaurtegutxi,gehienbatesta-
tu batuetan probatu den meto-
dologia berri bat zabaldu da, net
Promoter store izenekoa, hau
da, “Gomendagarritasun Indize
Garbia”; metodologia horren bi-
dez, marka batek gomendagarri
izateko duen gaitasuna neurtzen
da. metodologia horren arabera,
galdera bakar bat eginda, argi
jakin daiteke bezeroen artetik
zer portzentajek gomendatuko
lukeen marka hori. hauxe da
galdera: ba al duzu asmorik
konpainia hau lagun bati edo
lankide bati gomendatzeko?
normalean erantzuna 0tik 10era
bitarteko eskalan ematen da.
ondorioztatu denez, bezero ba-
tek zerbitzua ematen dion enpre-
sarekin duen asebetetze-maila
jakiteko modu egokia da. horre-
tarako, enpresa hori gomendat-
zeko duten asmoaren arabera,
bezeroak hiru multzotan sailkat-
zen dira: “aurkakoak”, “neutroak
edo pasiboak” eta “sustatzai-
leak”.
batzuek konfiantza dute adiera-
zle horietan, eta beste batzuk
kritikoagoak dira; nolanahi ere,
garrantzitsuena da azterketa
horien atzean dagoen filosofia.
ez dugu asebetetzeaz eta leial-
tasunaz bakarrik galdetzen, edo
bezeroak hornitzailearekin ha-
rremanetan jarraitu nahi duen;
orain nahi duguna da bezeroak
gu gomendatzea, agintzea, eta
bere hitza jokoan jarri dezala,
gugan konfiantza izan dezaten.
horixe da npsek egiten duena;
hau da, marka, produktu edo
zerbitzu batek gure bezeroen
hitza jokoan jartzeko duen in-
darra neurtzen du. komunika-
zio kanpainarik onena ahoz aho
egiten dena da; produktu jakin
batean konfiantza sortzea, ez
bakarrik zuk horretaz gozatzea
nahi dudalako, horrekin konpro-
metitzen naizelako baizik. elka-
rrenganako konpromisoa da, fan
bat baino gehiago da, profeta
bat, bere atzetik eramaten gai-
tuen fan bat.
Abantaila handiak ditu, izan ere,
0tik 10era ebaluatzen du zenba-
teraino zauden prest produktu
hori lagunei, etxekoei edo eza-
gunei gomendatzeko. baina oso
teknika zorrotza da, 9tik 10era
bitarteko puntuazioa, puntuazio
bikaina, behar delako sustatzai-
letzat hartzeko, sustatzaile akti-
guk ere egin ditugu asebetetze-
azterketak gure bezeroen artean, zer
asebetetze-maila duten jakiteko
bo deitzen duguna izateko. dena
den, gauza bat da metrika, neur-
keta eta bere sistema, eta beste
bat tresna honek ematen duen
aukera, bezeroei edo bezero izan
litezkeenei entzuteko. horrela,
gomendioaren indarra 0tik 10era
neurtu ondoren, sakon arakat-
zen dira zergatiak, gomendioa
bizkortzen edo moteltzen duten
arrazoiak. horixe da teknika ho-
netatik gehien interesatzen zai-
guna.
oso ondo dago nire aldeko go-
mendioa egitea, baina nik jakin
nahi dut zerk bultzatzen zaituen
ni gomendatzera, zerk eragiten
duen nire aldeko gomendioa.
oso azterketa erraza da, erraz
moldatzeko modukoa, galdetegi
luze eta astun horien aurrean;
izan ere, galdetegi horiek ez
daude bezeroaren iritzia jakiteko
pentsatuta, konpainiak galdetu
nahi duena galdetzeko baizik.
baina bertute horretan dauka
akatsa ere. zeren eta sarritan
ezin baita errealitatea galdera
bakar batean bildu, hori bai-
no zailagoa izaten da. gainera,
emaitza galdera bakar baten
erantzuna denez, ondorioak al-
dakor samarrak izan ohi dira,
ingurune fisikoaren edo egoera
ekonomikoaren mende egoten
dira. ez dugu gauza bera go-
mendatzen bilbon edo sevillan,
ez dira konparagarriak. galdera
horren bidez ez dugu jakin nahi
bezeroa pozik dagoen, ezpada
zenbateraino zauden ni gomen-
datzeko prest; izan ere, jakintzat
ematen da gomendatzeko prest
dagoena pozik dagoela.
5 - ¿Existe la métrica perfecta
que ba al dago neurketa per-
fekturik bezero batek marka
jakin batekin duen asebetetze-
maila benetan jakiteko?
ez dago neurketa perfekturik.
Azterketa klasikoen bidez ezin
hobeto jakin daiteke zein den
Komunitatea MarkEting

KoMuNItAtEA 33
bezeroen asebetetze-maila; gai-
nera, galdetu beharrekoa aldez
aurretik pixka bat lantzen badu-
zu, hau da, bezeroari zer gustat-
zen zaion, orduan nps gomen-
datze-azterketa osagarria da.
gure ustez, tresna bakoitzak
dituen alderik onenak baliatu
behar dira. Asebetetze-azter-
keta “klasiko” bat, egin zaiz-
kion hobekuntza eta aurrerapen
guztiekin. ekarpen analisia ere
egin behar da, horrek adieraziko
baitu zeintzuk diren asebetet-
zeari lotuta dauden aldagaiak.
normalean tresna ezberdinak
elkartzea izaten da irtenbiderik
onena, merkatuen errealitateak
ertz asko izaten baititu. Azkenik,
funtsezkoa da emaitzek hobe-
kuntzak egiteko balio izatea,
eraginkorrak izatea eta bezeroen
errealitateari oso lotuta egotea.
ezinbestekoa da inguruko enpre-
sekin eta lehiakideekin konpa-
ratzea; hobekuntzarako giltzak
eta ekintzarako bultzagarriak bi-
latzea, eta, benetan, npsk asko
fintzen ditu hobekuntzarako
bultzagarri horiek. nahasketa
kualitatibo-kuantitatiboak ere
asko laguntzen du gomendio-
bultzagarri horiek gauzatzen.
6 - ba al dago fidela izan daite-
keen bezerorik?
bai, bezero fidelak badaude,
badago aldatzen ez den jendea.
batez ere adineko jendea. Al-
daketak gazteengandik etortzen
dira beti; gehiago informatzen
dira, interneten sartuta daude,
blogetan, gehiago bidaiatzen
dute,... konformagaitzagoak
dira berez.
badaude merkatu fidelak, bai-
na kontua ez da bakarrik beze-
roak fideltasuna galdu duela,
kontuan hartu behar da merka-
tuaren beste aldea ere, arreta
guztia prezioan jartzera eraman
gaituzten enpresa eta konpai-
nia horiek, neurri batean mert-
zenario bihurtu gaituztenak.
banaketa-enpresa handiak,
finantza-konpainiak, telefo-
nia mugikorreko operadoreak,
adsl,... izugarria da prezioen eta
produktuen gerra eta, horren
eraginez, merkatuek informazio
gehiago daukate, erne daude eta
aldaketarako prest.
behartzen ari dira bezeroak
arreta guztia kontuan jartzera,
hau da, lehen garrantzi erlatiboa
zeukan aldagai batean, eta horri
krisi ekonomikoa gehitzen ba-
zaio, azkenean horixe bultzatzen
ari gara gero eta gehiago.
baina hori ez da gertatzen sekto-
re guztietan eta marka guztie-
kin. horren adibide garbia da
Apple-rekin gertatzen dena: ez
du prezioarekin jokatzen, emo-
zioak lantzen ditu. eta horrez
gain, teknologia, praktikotasuna
eta bere produktuek gure bizit-
zarako duten erabilgarritasuna
eskaintzen digu. Asko begiratzen
zaio alderdi emozionalari, arlo
arrazional hutsa gainditu deza-
gun, hau da, kalitatea, prezioa,
diseinua eta abar. mutua madri-
leña, konpainia merkea izatetik,
partaide izatearen harrotasuna
bultzatzera pasatu da, hots, al-
derdi emozionala; honela diote:
“taldea gara eta harro nago tal-
dekide naizelako”. dudarik gabe,
emozioak lantzea da hori.
7 - konta ezazu neurketa horiei
buruzko esperientzia edo pasa-
dizoren bat.
gomendatze-analisia egin ge-
nuen lehenengo azterketetan,
bezero batzuk gure call centerra
bisitatzera etorri ziren; berta-
tik bertara ikusi nahi zuten nola
egiten genituen inkestak eta
bezeroek esaten zutena entzun.
galdetegi oso itxia zen, galdera
oso egituratuak zituena. halako
batean, elkarrizketatuak esan
zion inkestatzaileari ezin zuela
1etik 10erako eskalan erantzun,
“nahiago dut apur batean entzu-
ten badidazu, eta esaten dizuda-
na baliagarria iruditzen bazaizu,
jakinarazi iezaiozu konpainiari”
eta halaxe egin zuen. bere sent-
sazioen berri eman zion: zer-
gatik utzi zion edo utziko zion
bezero izateari, zer gertatu zit-
zaion bere kudeatzaile komer-
tzialarekin, zergatik ez zegoen
pozik eskuragarritasunarekin,
zer tratu ematen ari zitzaizkion
eta nola aldatu zen harremana
historia honetan.
elkarrizketa entzuten ari ziren
bezeroak harrituta geratu ziren
bezeroen adierazteko gaitasuna-
rekin, eta berehala, gomendat-
ze-azterketa bat (nps tanke-
rakoa) agindu ziguten; azterketa
horrek fase kuantitatiboa (neu-
rketa) eta kualitatiboa (sakont-
zea) zituen, haien enpresak
ematen zuen zerbitzua hobet-
zeko. eta denak pozik; bezeroek
azterketaren balioa ikusi zuten
eta guk beste azterketa bat lortu
genuen.
8 - ¿Alguna vez Ikerfel se ha
real Ikerfelen egin al da inoiz
merkatu-azterketarik?
guk ere egin ditugu asebetet-
ze-azterketak gure bezeroen
artean, zer asebetetze-maila
duten jakiteko. eta emaitza oso
positiboak lortu ditugu; eta ez
bakarrik kalifikazio onengatik,
izan ere, bezeroei mikrofonoa
jarrita, zertan hobetu dezake-
gun esan digutelako baizik. %90
inguruk esan dute oso pozik edo
nahiko pozik daudela. batez bes-
teko kalifikazioa, eskolako eska-
lan, 8,1ekoa da. oraindik ez gara
Apple, baina ez dago txarto en-
presa zerbitzu bat saltzeko.
+info
“de clientes a prescriptores” topaketa
marketing bloga

34
Business angel (B.a)
1. zer da business Angel (bA)?
definizio akademikoaren arabera, business Angel
(Aingeru Invertsiogilea) da ekintzaileei eta beren
enpresei hasierako etapetan laguntza emateko
funtzioa duena. bAren ekarpena 3 arlotan gauzatu
daiteke: finantza arloan, trebetasunen arloan eta
kontaktuen arloan. finantza arloari dagokionez,
bAren zeregina hazi kapitala eta Arrisku kapita-
laren artean kokatzen da. ekarpen “koktel” hori
dela-eta, “Kapital Adimentsua” deitu ohi zaio.
sarritan, ekintzaileak negozio bat antolatzea era-
bakitzen duenean, bere inguru hurbileko babes-
Elkarrizketa JosE tEsan
taldea besterik ez du izaten, mundu anglosaxoian
esaten dutenez, hiru efeak: “Friends, Family and
Fools” (lagunak, familia eta inozoak). babes horie-
kin batera diru-laguntzak ere izaten dira. baliabide
horiek nahikoa izan daitezke lehenengo pausoak
emateko; baina behin ideia garatuta daukagunean
negozio Plan on batean (ez da lan erraza), era-
ginkorragoa izan daiteke bA bat tartean sartzea,
proiektua garatzen laguntzeko.
definizio hau ematen dut nik, zer garen adieraz-
teko: Une jakin batean, enpresa baten arazoak (ez
finantza-arazoak bakarrik) konpontzen lagundu de-
zakeen edozein pertsona izan daiteke bA.
Komunitatea AKcionEnprEndEdorA

35
une jakin batean,
enpresa baten
arazoak (ez
finantza-arazoak
bakarrik) konpontzen
lagundu dezakeen
edozein pertsona
izan daiteke BA.
KoMuNItAtEA
2. zein da figura horren argazki robota? (adina, baliabideak, jar-
duera profesionala, lehenesten dituen sektoreak,...)
normalean 40-65 urte bitarteko pertsonak izaten dira, lizentziatuak
edo ingeniariak, enpresari edo enpresa-zuzendari gisa esperientzia-
dunak, 50.000 eta 500.000 € arteko inbertsioak egiteko finantza
ahalmenekoak, ingurune hurbileko (<100 km.) proiektuetan inber-
titzen dugunak, eta batez ere, enpresa-proiektu batek aurrera egiten
ikusteaz pozten garenak.
gainerako ezaugarriak oso aldakorrak dira; bA bakoitzaren profil
zehatza definitzen dute, eta proiektuetan sartzeko eta ekarpenak
egiteko modua zehazten dute. horrela, teknologia berrien sektorean
ezagutza handia baldin baduzu, bA gisa joera berezia izango duzu se-
ktore horretan ari diren enpresak babestu eta horietan inbertitzeko.
enpresaren euskarri diren arloren batean (arlo juridikoa, marketina,
finantza arloa...) trebea bazara, gai horretan zure ekarpena erabaki-
garria izan daitekeen proiektuetan sartuko zara.
esperientzia, trebetasunak eta finantza-baliabideak zenbat eta ge-
hiago izan, ahalmen handiagoa izango duzu bA gisa jarduteko, en-
presa-proiektuan inplikatuz eta babestuz.
3. nola hasten da eta zer behar da business Angel izateko?
lehenik eta behin, bA gisa daukagun profila zehaztu behar dugu. zer
proiektu-mota interesatzen zaigu? zein sektoretan? zer mailatako
heldutasuna/garapena izan behar du? zenbateraino sartu nahi dugu
proiektuetan? zer inbertsio bolumen egin dezakegu? zer trebetasun
daukagu proiektuen zerbitzuan jartzeko? zer errentagarritasun es-
pero dugu?
gure profila zehaztu ondoren, ekintzaileekin ditugun kontaktuak
areagotu behar ditugu, horrela elkarren arteko proiektua errazago
atera dadin. Proiektua/ekintzailea/bAren artean lotura egokia sort-
zeko giltza osagarritasuna da, hau da, proiektuak dituen beharrak
(ez finantza arlokoak bakarrik) eta bAren (edo BA taldearen) ekarpe-
nak bat etortzea.
horrela, zenbat eta proiektu gehiago ezagutu eta aztertu, aukera
gehiago izango dugu gure “laranja erdia” izango dena topatzeko.
bilaketa aktiboa izan behar du. bA gehienok inbertsio foroetan hart-
zen dugu parte, eta elkarteetan antolatuta gaude, bilaketa hori sis-
tematizatu eta ordenatzeko. horrela, ekintzaileei ere erraztu egiten
zaie lana.
4. zer motibazio duzu bide horri ekiteko?
bA guztiok 2 motibazio-mota ditugu:
• Ekonomia eta finantza arlokoa: egindako inbertsioari etekina
ateratzea.
• Emozionala: proiektu berri baten sorreran inplikatzeak ema-
ten duen poza, hau da, bildu dituzun ezagutzak, trebetasunak
eta esperientziak berriz inbertitzea, premia duten ekintzai
leei eta proiektuei laguntzea, balio duzula sentitzea, norbera
ren inguruneko ekonomia sarea birsortzen laguntzea...

36
motibazio bi horien garrantzi erlatiboa aldakorra da, baina benetan
definitzen duena motibazio emozionala da, desberdin egiten duena.
esango nuke ez dagoela bArik motibazio emozionalik ez badago; izan
ere, finantza ikuspegi hutsetik begiratuz gero, oso arrisku handiko
eragiketak dira, proiektuak huts egiten badu.
5. proiektuaren zein fasetan sartzen da business Angel delakoa?
lehen esan dudan bezala, gure eginkizuna Hazi kapitala eta Arrisku
kapitalaren artean dago. horrek esan nahi du, bA baten babesa iza-
teko, proiektuek ideia polit bat baino askoz gehiago izan behar du-
tela; zehaztasun-maila handia izan behar dute, negozio Plan sendo
batean oinarrituta egon, eta nolabaiteko baliabideak eta ibilbidea
eginda eduki. I+g+b osagarri esanguratsua baldin badute, nahiko
aurreratuta egon behar du.
zenbait proiektutan hasiera-hasieratik sartzen gara. oso kasu ze-
hatzak izaten dira, bAk oso ondo ezagutzen duelako arlo hori edo
sektore hori, edo bestela, elkarrekin izandako esperientziaren bat
dagoelako aurretik.
gaur egun, bankuen ohiko finantziazioan murrizketa handiak daude-
nez, finkatutako enpresen proiektu asko aurkitzen ditugu negozio-
linea berrietan (edo produktuetan).
... hiru efeak: “Friends, Family and Fools”
(lagunak,familiaetainozoak)

KoMuNItAtEA 37
6. business Angel delakoaren eginkizuna sozietatearen kapita-
lean parte hartzea besterik ez da, edo badu beste zereginen bat
enpresaren jardueran?
oro har, inbertsio hutsa baino harago joaten gara enpresan inplikat-
zen garenean. finantza arloko bA izanda ere, jarraipen zorrotza egi-
ten dio enpresari; ez da ahaztu behar arrisku handiko inbertsioak
direla. baina badira eguneroko zereginetan parte hartzen duten bAk
ere, eta ardurak hartzen dituzte eginkizun zehatzetan (gerentzia
lana, lan teknikoak, finantza arlokoak, marketina...); areago, egoerak
hala eskatzen badu, konpainia horren soldatapeko ere bihurtu dai-
tezke.
gure kasuan, inplikazio-maila handia izaten dugu. Administrazio or-
ganoan hartzen dugu parte, eta bai kudeaketan ere, behar diren bat-
zordeen bitartez. oro har, konpainiaren esanetara egoten gara, ahal
dugun guztian laguntzeko.
hala ere, saiatzen gara zentzuzko tarte bat uzten, ekintzaileak eta
proiektuak nolabaiteko “autonomia” eta independentzia izan deza-
ten. indartu eta babestu egiten dugu proiektua, ez dugu geure egin
nahi. era berean, ekintzailearen osagarriak gara, ez haren ordezkoak.
gure ustez, ezinbestekoa da lantalde bat sortzea, uztartze bat ego-
tea; ez gara inplikatzen gerra egiteko, onura ateratzeko baizik.
7. nola ematen dituzue kontaktuak, nola egiten dira kudeaketa
kontrolatzeko bilerak eta jarraipen komertziala?
Proiektu bakoitzaren jarraipenak berariazko diseinua behar du. di-
seinua ekintzaile taldeak dituen berezitasunen arabera egiten da,
betiere proiektuaren heldutasun maila, behar duen laguntza eta gure
inplikazio maila kontuan hartuta.
zenbait kasutan, lanari ekiten diogu negozio Plan berri bat zehazte-
ko. horrek 2-3 hilabetetan buru-belarri jardutea eskatzen du, baina
ez da ohikoa izaten.
oro har, hasieran lan eta ardura gehiagoko fase bat izaten da, bat
egin eta lantalde bakarra osatzen dugun arte. hori normala izaten
da. izan ere, “eragile” berri bat sartzeak nolabaiteko distortsioa
sortzen du konpainiaren sisteman; berriz definitu behar izaten dira
funtzioak eta eginkizunak, lotura pertsonalak eta profesionalak eza-
rri, eta arintasuna eta konfiantza sortu. sinbiosi perfektua sortu be-
har da funtzionatuko badu, bakoitzak duen garrantzia aitortu behar
diogu elkarri, konpainiak bere helburuak lortu ditzan.
etapa horren zati bat konpainian “sartu” aurretik egiten da, baina
finkatzea sartu eta gero egiten da. hasierako etapa hori gainditu on-
doren, jarraipena tartekatuagoa izaten da, ez hain trinkoa; astean
behin edo hilean behin egiten dira batzarrak, eta, betiere, enpresa-
ren beharrek edo konpromisoek eskatzen duten neurrian. konpainiak
bere negoziora bideratu behar du ahalegin guztia, ez bAri informa-
zioa ematera.
kontaktuak proiektuak dituen beharren araberakoak dira; beraz, es-
kakizun horiek betetzeko egokiak diren neurrian ematen dira.
Krisiak, beste
talde guztietan
bezala, eragina
du gugan ere

38
8. nolakoa da harremana? nolako rolak hartzen
ditu business Angel batek enpresan?
lehenago esan dudan bezala, harreman hori in-
bertsiogile hutsarena baino harago doa. bA in-
plikatu egiten da proiektuan, interes horien alde
egiten du, etengabeko jarraipena egiten du; are
gehiago, batzuetan enpresaren eguneroko zere-
ginetan sartzen da, eta badira kasuak enpresa ho-
rren soldatapean jarri direnak ere. beraz, bAk rol
ezberdinak hartu ditzake: inbertsiogile hutsa izan
daiteke edo konpainia horren inoren konturako
langilea, eta tartean dauden maila guztiak.
gure kasuan, etengabeko jarraipena egiten dugu
batzordeen edo lantaldeen bidez, betiere proiek-
tuaren beharrei eta erritmoei egokituta, eta unean
uneko arreta jarrita (zuzenean edo laguntzaileen
bitartez) egoera zehatzei erantzuteko.
9. zer eratako proiektuak dira erakargarrienak?
zer irizpideren arabera hautatzen duzue zein
proiektutan inbertitu?
oro har, proiekturik erakargarrienak epe labur eta
ertainean hazteko aukera handia dutenak izaten
dira. baina proiektu bat sendoa izango bada, ne-
gozio Plan on batean oinarrituta egon behar du,
eta batez ere, giza lantalde egoki bat eduki.
hainbat alderdi baloratzen ditugu. baina honako
hauek bereziki:
• Ekintzaileen taldea, duten prestakun-
tza, aurreko esperientziak, jarrera,
haiekin harremanetan jartzeko erraz-
tasuna...
• negozioa “ulertu” behar dugu; zen-
tzu horretan, ez dugu “fede ekintzarik”
egiten.
• Ekarpenetan gure trebetasunak
ipintzea, ez bakarrik kapitala. benetan
nahi duguna da parte hartzea, goza-
tzea, inplikatzea eta proiektua hobe-
tzea gure partaidetzaren bidez.
• “Produktua” zehaztuta Edukitzea.
• eskalagarritasun handia Izan dezala.
10. gaur egungo egoera ekonomikoak business
Angel izatera bultzatu edo atzera eragiten du?
krisiak badu eraginik zuengan?
garai hauetan inoiz baino beharrezkoagoa da
bAen lana. ekintzaileen proiektu asko baztertuta
geratzen ari dira laguntzarik eta finantziaziorik ez
dagoelako. garai ona da, badaudelako heldutasun
nahikoa duten proiektuak, beste abagune ekono-
miko batean bankuen finantziazio arrunta lortuko
zutenak.
ikuspuntu fiskaletik begiratuta ere, nire ustez,
bAen figura erabili beharko litzateke ekintzai-
leentzako laguntza bultzatzeko. oso modu egokia
da finantza-baliabideak eta era guztietako trebe-
tasunak mugiarazteko, betiere produkzio-sarea
sortzeari begira, premia ederra daukagu eta.
krisiak, beste talde guztietan bezala, eragina
du gugan ere, baina eragin hori ez da finantza-
erakundeetan, arrisku-kapitalean edo hazi-kapi-
talean bezain zorrotza eta gogorra. oso aukera ona
garela uste dut proiektuei eta ekintzaileei babesa
eta finantziazioa emateko, baita enpresa txiki eta
ertainei ere.
11. Ekonomisten taldea lanbide egokia al da bu-
siness Angel izateko?
bai, inolako zalantzarik gabe. oro har, ekonomis-
tek ikuspegi zabala eta egokia daukazue enpresa
baten funtzionamenduaz, eta kasu askotan, zuen
garapen profesionalari esker, ardura handiko kar-
guak izaten dituzue kudeaketan eta administra-
zioan. bereziki ondo posizionatuta zaudete, talde
moduan, bAren eginkizunetarako.
12. zenbat denbora mantentzen da inbertsioa
sozietatean/enpresan? nola “ateratzen da in-
bertsioa” partaidetza duzun sozietatetik?
normalean 3-6 urteko epean mantentzen da in-
bertsioa. epe horrek nahikoa izan behar du proiek-
tua hazteko eta finkatzeko.
hortik aurrera bAk 2 aukera ditu:
• Hurrengo etapan, konpainiari laguntzea
bere heldutasunean. zaila izan daiteke kon-
painiak Arrisku kapitala bereganatzen
badu, eta batzuetan bA baten jarduera nagu-
sitik aldentzea dakar.
• Inbertsioa ateratzea. Aukera ohikoena iza-
ten da. behin puntu honetara iritsita, bAk
bete du bere eginkizuna; beraz, proiektu
berriak bilatzen eta horiei laguntzen saiatu
behar du, proiektu jakin bati lotuta gelditu

39
KoMuNItAtEA
beharrean. eroslea konpainia bera izan daite-
ke, talde ekintzailea, finantziazio-katean hu-
rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala)
edo konpainia erosteko asmoa duen norbait
(batzuetan, norberaren lehiakidea).
13. Erabakiak buruaz hartzeaz gain, “bihotzak”
agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan?
Hau da, eskura dauden zenbakiak aztertzeaz
gain, kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak
eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-
mateko?
erabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu
kontuan. logika, aritmetika, zenbakiak, finantza-
egoerak... garrantzi handikoak dira, eta horiek
guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-
natzeko balio dute. ezinbestekoak dira eszenato-
kia mugatzeko. Alabaina, proiektu bat aztertu eta
zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-
nean, beste osagai bat ere sartzen da tartean, eta
horretan zerikusi handia du apustuak, sentsazioak,
aukerak, itxaropenak, usaimena eta arriskuak be-
rak. Azken finean, dena hartu behar da kontuan,
informazio arrazionala eta modu objektiboan har-
tu daitekeena, eta erabat subjektiboak diren beste
alderdi batzuk.
zentzu horretan, kontuan hartu behar da, askotan
ez dugula proiektua bera epaitzen, gu geu horre-
tan sartzeko gai ote garen baizik. hau da, proiek-
tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke, baina ez
zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena
garenik; osagarri izatea eta uztartzea da kontua.
Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-
garri batzuk dituen bA batentzat.
14. sustatzaile on bat eduki arren, ideia oso dei-
garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-
nuke?
ekintzailearengan sinesten badut, konfiantza ema-
ten badit, eta taldea osatu dezakegula uste badut,
inolako zalantzarik gabe. lehenengo pausoa ideia
horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke,
negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko.
15. sustatzaile desegokia baina ideia oso ona
duen proiektu batean inbertituko zenuke?
zailagoa iruditzen zait; egoera horretan gatazka
sortu daiteke oso erraz, eta ez nintzateke gustura
egongo. Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-
bertsiogile hutsaren rola hartu dezan, baina proie-
ktuari motorra faltako litzaioke. beraz, zalantzarik
gabe, ez.
Ez
oro har, proiekturik
erakargarrienak epe
labur eta ertainean
hazteko aukera
handia dutenak
izaten dira

40
Ekonomistakmunduanzehar
latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena
esklusiboki; zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da, la española izeneko irla errepu-
blika dominikarrarekin partekatzen duelako.
latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez; horre-
gatik, sarri askotan, aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika. 2006an mugakide
diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak,
Aberri handia eman zion izena plan horri, hain zuzen ere.
latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean,
espainiak, Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako. hala ere, herrialde horien
artean alde handiak ere badaude: klimatologikoak, ekonomikoak, linguistikoak, politikoak nahiz so-
zialak; horregatik, ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik.
LAtINoAMErIKA
aukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41
* iturriak:
http://www.dirigentesdigital.com/articulo/dirigentes_lati
noamerica/201093/latinoamerica/recursos/humanos/telefoni-
ca.html
http://es.wikipedia.org/wiki/Latinoamerika
http://www.intereconomia.com/noticias-negocios/
politica-economica/espana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati-
noamerica-20111121
http://www.empresaexterior.com/financiero/noticias/
45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur-
sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipe.html
Munduko bankuaren arabera, latinoamerikako
ekonomia, merkatuko prezioak oinarri hartuta,
mundu mailako 3. handiena eta indartsuena da,
eta 6,06 bilioi dolar produzitzen ditu.
kopuru hori bigarren eta/edo hirugarren mailako
ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-
rea eraldatzen duten industria-jarduerak, komu-
nikazioa eta turismoa).
Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman
dira politikoki, ekonomikoki nahiz sozialki, eta tal-
deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena
bizkortu egin dute.
eskualde horrek beste eskualde batzuek baino
kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (%30),
finantza-sistema egonkorra dauka, banku ustez
txiki baina ondo saneatutakoekin.
brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena:
2011n 2,293 bilioi dolarreko kPirekin. mundu mai-
lan 7. postua dagokio. briCs deritzon teorian bar-
ne hartuta dago (brasil, errusia, india, txina eta
hego Afrika), eta aurreikuspenen arabera, 2050.
urterako munduko bost ekonomia indartsuenak
izango dira, Aebekin batera, 11,366 bilioi dolarre-
ko kPi nominalarekin eta urtean 49.759 dolarreko
kPi per capitarekin.
mexiko da, ekonomikoki, bigarren eskualde indart-
suena, 1,658 bilioi dolarreko kPirekin; hirugarre-
na, berriz, Argentina, 688 mila milioi dolarreko
kPirekin. datu bi-biak 2011koak dira.
20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun, brasil
eta mexikorekin batera, hau da, herrialde indus-
trializatu eta garapen bidean dauden herrialde
garrantzitsuenak biltzen dituen taldea. munduko
elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da, eta es-
kualdeko software ekoizle garrantzitsuena.
latinoamerikako laugarren herrialdea, bestalde,
kolonbia da; 2002. urteaz geroztik %5,5eko batez
besteko hazkundea izan du, urtero. Petrolioa da
kolonbiako esportazio-produktu nagusia; 1.506
milioikupelekoerreserbaduelausteda.eCoPetrol
(%14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori
garatzearen arduradunak. hala ere, abiadura han-
diena hartu duen ekonomia, Perukoa da, hau da,
%7,5eko batez besteko hazkundea urtean. 2012an
%9 edota %10 inguruan ibiliko dela uste da.
bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-
portatzeko aukera bilakatu dela. espainiako enpre-
sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-
goak; laurogeita hamarreko hamarkada bukaera
ekin zioten jarduera horri, ordu hartan arriskutsua
bazen ere.
latinoamerikari heldu zaio, ordea, nazioarteko
agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua.
txinatarrek, estatu batuarrek eta mundu erdiak
bertara bideratzen dituzte inbertsioak. estatu bar-
neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak
egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte, krisi
sasoia izan arren. kanpora begira dagoen ihesbi-
dea da, eta hori aprobetxatu beharra dago.
Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez, hala ere,
latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-
rraldea; izan ere, errealitatea lantzeari ekin diote,
eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-
rra dago.
World economic forum-en azken txostenaren ara-
bera, herrialde horietako ekonomien hazkunde
jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen
ikuspegitik, txile herrialde lehiakorrenen 39. pos-
tuan legoke, eta Peru, berriz, 73. postuan. horrez
gain, Argentinan erabateko enplegua aurreikusten
da, eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia
adierazten da, brasilen %3,7 eta Argentinaren %8
artean.
hori horrela, erronka horri eutsi behar dioten le-
henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde
horietan kokatu diren enpresak dira. elkarren ar-
teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago. Alde
batetik, enpresak; bestetik, bertara joan diren lan-
gileak eta, azkenik, langile latino amerikarrak.
latinoamerikara doazen langileak, beraz, ez dute
buruan dirua eraman behar; bermedun karrera
profesionala garatzea izan behar dute helburu, he-
lburu bakar batekin, bertan finkatzea, alegia.

topaketak Encuentros 2.0
Ekonomisten Foroa
Ateneoa
toPAKEtA
sarrikoko 1. promoziokoen
Ekonomisten gabonetako postala Irabazleak Ikuspegia Partekatzeko tailerrak, Elkargoaren Hausnarketa
Estrategikoa
INAuGurAZIo EKItALdIA
Enpresetako praktika programaren
WorLd cAFé:
Hirigintzari Buruzko
Ardo dastatzea

tArtEA
EspAcio
2.0 sarEa sortuz
gEnErAndorEd
BILBAo MEtroPoLI-30 (BM30)
• Alfonso mArtínez CeArrA
1991n sortutako elkarte publiko-pribatua, bilboko
metropoli-eremua biziberritzeko helburua duena.
140 bazkide baino gehiago ari dira lanean, defi-
nitutako bost balio bultzatuz: berrikuntza, profe-
sionaltasuna, identitatea, komunitatea eta ireki-
tasuna; denak dira funtsezko elementuak hiriaren
garapen lehiakorra lortzeko.
EEE elkarlanean ari da bm30ekin erakunde eta
norbanakoen sarea sortzen, aurrerabidean lagunt-
zen eta etorkizuneko plan estrategikoak abiaraz-
ten. bertako profesionalen garapena bultzatuko
duen ingurune bihurtu nahi dugu hiria. horrega-
tik, elkargoen sarea sortzeko behar diren tresnak
abiarazten ditugu, sare horren bidez etorkizuneko
erronkak, egon litezkeen sinergiak eta lankidetza
proiektuak aztertzeko. EEEk parte-hartze akti-
boa du eta bere ekarpena egiten du “Ekonomista
2.0”ren bidez, esperientzia interesgarria delako
proiekturako eta gainerako elkargoentzat.
gure koordinazio profilak ezagutza espezializatua
ematen digu, eta elkargokide eta laguntzaileekin
batera, lobby izaera eta aitortza publikoa daukagu,
ekonomistek elkargotik bertatik baliatu dezakete-
na. elkargokideek beren esperientzia, interesa eta
gure proiektuetan parte hartzeko aukera ematen
diote 2030eko bilbori, bai norbanako gisa, bai EEE-
ren bitartez.
gaur egun, bilboko metropoliaren biziberritzea ari
gara proiektatzen, metropolia behe nerbioiko hiri-
aglomerazio gisa ulertuta; horrekin batera, Plan
estrategikotik eratorritako ekintzak gauzatzen di-
tugu eta hiriaren irudia hobetzearekin zerikusia
duen guztia. horrez gain, sektore publiko eta pri-
batuaren lankidetza sustatzen dugu, eskualdeari
dagozkion interes komuneko arazoei irtenbide ba-
teratuak emateko.
gure onuradunak herritar multzo zehaztugabeak
dira, batez ere bilboko metropoli-eremuan bilt-
zen direnak. Aipatzekoak dira bm30ek lortu duen
“berdintasuna sarea” aitorpena eta gizon eta
emakumeen arteko Aukera berdintasunean eusko
Jaurlaritzako Emakunderen erakunde laguntzaile
gisa onartu izana.
Area hori biziberritzea da gure proiektuen artean
ilusiorik gehien sortzen duena. eskualde mailan
eta nazioartean programatutako errealitate sozial
eta ekonomikoa da, bere jarduerak gehienbat eus-
kadin gauzatzen dituena, metropoliaren aurrerabi-
dean eta garapenean funtsezkoak diren profesio-
nalen –kasu honetan ekonomisten- laguntzaz.

ekonomista 2.0 - N.º 8 (eusk)

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

En vedette

En vedette (18)

Similaire à ekonomista 2.0 - N.º 8 (eusk)

Similaire à ekonomista 2.0 - N.º 8 (eusk) (20)

Plus de ekonomistak

Plus de ekonomistak (20)

ekonomista 2.0 - N.º 8 (eusk)