Nuestra presentación sobre criterios básicos de financiación para ONGs en este nuevo entorno de crisis económica - Forum de ONGs de Menorca (Octubre, 2012)
¿Cómo financiar tu asociación en tiempos de crisis? - Fórum de ONGs de Menorca
1. Financiar tu
asociación en
tiempos de
crisis
Forum d’ONGs de Menorca
11 Octubre 2012 (18.30h-21h)
Es Mercadal - CCM
Calle Sant Sebastià, 69 - 07701 Maó, Illes Balears - 971 35 70 21 - www.proquame.com.es - www.facebook.com/proquame
2. 1. El entorno de estrangulamiento financiero de las ESFL.
2. La gestión financiera tradicional en una ESFL.
1. De los ingresos.
2. De los gastos.
3. Financiar causas versus financiar servicios.
4. Accountability y transparencia.
5. Hacia a una mayor autonomía financiera. Cómo
potenciar…
1. Mecenazgo y patrocinio privado.
2. Merchandising.
3. Micro-aportaciones. Crowdfunding.
4. La financiación de los socios, simpatizantes y fans.
5. Colaboración versus competencia.
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
3. Entorno
financiero de
las ESFL
Calle Sant Sebastià, 69 - 07701 Maó, Illes Balears - 971 35 70 21 - www.proquame.com.es - www.facebook.com/proquame
4. "Por dinero no te preocupes que
dinero no hay." (Aforismo cubano)
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
5. Amenazas Oportunidades
Recortes en AAPP Vuelta al voluntarismo, frente al
materialismo e individualismo
Contracción de las rentas de Hacer más con menos (eficiencia)
empresas y familias
Priorización de donaciones La Responsabilidad Social, como
valor comercial (empresas)
Costes fijos de las ESFL Nichos de mercado sin cubrir por la
‘dieta’ en Estado del bienestar
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
6. El 40% de las ONG no se
consideran innovadoras y un
65% afirman que será
"imprescindible" seguir
buscando nuevas vías de
financiación ante la
reducción de los
presupuestos públicos
destinados a subvenciones,
ayudas y convenios con
otras entidades, según se
desprende de un estudio
elaborado por el Instituto de
Innovación Social de ESADE,
conjuntamente con la
Fundación de PwC España.
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
7. 5.3. Finançament
És necessari treballar per aconseguir l‟accés
de les entitats a més fonts de recursos i la
fixació de nous criteris pel que fa a la
canalització del
finançament públic.
Objectiu general
• Facilitar a les organitzacions de voluntariat
l'accés a recursos financers suficients,
estables i sostenibles per tal que puguin
desenvolupar la seva activitat.
Objectius Específics
• Augmentar el finançament pròpia i
l'autonomia de les entitats provinent de
socis, col·laboradors, donants, voluntaris i
empreses privades.
• Creació d'un marc de finançament públic
suficient, estable, i no discrecional que
respongui a les necessitats de les entitats.
• Fomentar la col·laboració de les entitats
amb el sector privat i en especial el sector
financer per tal de desenvolupar projectes
conjunts en benefici de la societat.
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
8. Gestión
financiera de
las ESFL
Calle Sant Sebastià, 69 - 07701 Maó, Illes Balears - 971 35 70 21 - www.proquame.com.es - www.facebook.com/proquame
9. La gestión financiera, una pieza más en un todo…
planificación marqueting de recursos
estratégica servicios humanos
financiación comunicación
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
10. ¿De dónde „levantar‟ o „captar‟ recursos?
particulares AA.PP.
otras ESFL empresas
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
11. ¿Qué criterios debemos de equilibrar?
riesgo dependencia
(cuanto mayor es
(a menos fuentes
la fuente de
de ingresos, más
ingresos, más
riesgo)
dependencia)
complejidad
(a más fuentes de cash flow
ingresos, más (mejor cobrar
complejidad de antes y pagar
gestión y después)
comunicación)
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
12. ¿De dónde „levantar‟ o „captar‟ recursos?
• Las cuotas de los asociados:
particulares AA.PP. • Como contraprestación de un servicio
• Como donaciones por la actividad de la
ESFL
• Donaciones puntuales – Marqueting de
otras ESFL empresas eventos:
• Colectas (“el día de…”)
• Fiestas
• Apadrinamiento de proyectos
• Herencias
• La venta de elementos de merchandising
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
13. ¿De dónde „levantar‟ o „captar‟ recursos?
• Subvenciones (criterios de concurrencia
particulares AA.PP. competitiva y abierta):
• De capital
• De explotación
• Bonificaciones a nuestros usuarios/clientes
otras ESFL empresas • Contratos o convenios (contraprestación):
• Cesiones de uso (equipamientos)
• Prestaciones de servicios (por cuenta de
las AAPP)
• Convenios de colaboración
• Atención: ¿riego y dependencia?
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
14. ¿De dónde „levantar‟ o „captar‟ recursos?
• Apelar a la Responsabilidad Social Corporativa
particulares AA.PP. (RSE)
• Contar con la complicidad de los medios de
comunicación social (prensa)
• Consejos de gestión:
otras ESFL empresas • Dedicar tiempo y recursos (constituir un
equipo de fund rising)
• Identificar empresas que se vinculen a
nuestros valores
• La esponsoritzación, el mecenazgo o el
patrocinio empresarial
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
15. ¿De dónde „levantar‟ o „captar‟ recursos?
• Normalmente Fundaciones, que debemos de
particulares AA.PP. identificar
• Financiación de proyectos, que debemos de
estructurar, explicar y comunicar:
1. Definición de la necesidad (a cubrir)
otras ESFL empresas 2. Objetivos del proyecto
3. Descripción del proyecto
4. Plan de trabajo
5. Personas y equipo que participan
6. Historia y trayectoria de la asociación
7. Sistema de evaluación del proyecto
8. Presupuesto detallado
9. Cartas de soporte al proyecto
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
16. Círculo virtuoso…
buena g.
financiera
(riesgo, dependenci
a, rigor,
buena prudencia)
recursos
causa (financieros, volu
(objetivos, experi ntarios, reputació
encia, servicios… n…)
) buena
comunicación
(transparencia, resul
tados, legitimidad)
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
17. Una buena gestión financiera…
El
Cash flow:
presupuesto: Ingresos.
previsión y Costes fijos y
previsión y Pricing y
control de costes
control de tarifas. Punto
pagos y variables
ingresos y muerto
cobros
gastos
Financiación a Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales Contabilidad
plazo. liquidez –
– fondo de analítica
Apalancamiento. ciclo de pagos
Autofinanciación. maniobra
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
18. Una buena gestión financiera…
PRINCIPIOS FUNCIONES
Previsión. Realizar previsiones de pagos (no gastos).
Realizar previsiones de cobros (no
Riesgo.
ingresos).
Rentabilidad / Mínimo coste.
Evaluar las necesidades de tesorería en
Unidad de caja. Política financiera única. cada momento.
Cumplimiento de compromisos (con Minimizar los riesgos.
terceros y de terceros). Aumentar la rentabilidad de la entidad en
términos de Cash-Flow. Asesoramiento y
El valor del dinero en el tiempo.
control de todas las áreas de la entidad.
Negociar con entidades financieras.
Negociar cobros y pagos y establecer
condiciones generales para operaciones
comunes.
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
19. El presupuesto: Cash flow:
Ingresos. Pricing
previsión y previsión y Costes fijos y
y tarifas. Punto
control de control de pagos y costes variables
muerto
ingresos y gastos cobros
Financiación a
Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales – Contabilidad
plazo. liquidez – ciclo de
fondo de analítica
Apalancamiento. pagos
maniobra
Autofinanciación.
• Presupuesto económico Vs Presupuesto de tesorería o Cash Flow
• Magnitudes económicas Vs Magnitudes financieras
• Presupuesto económico: documento estático, de carácter periódico (anual) o
puntual (por proyecto)
• Presupuesto de tesorería: documento dinámico, Previsiones financieras
desde una fecha determinada (cuanto dispongo de aquí a… para cubrir mis
obligaciones). Siempre positivo!!!
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
20. El presupuesto: Cash flow:
Ingresos. Pricing
previsión y previsión y Costes fijos y
y tarifas. Punto
control de control de pagos y costes variables
muerto
ingresos y gastos cobros
Financiación a
Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales – Contabilidad
plazo. liquidez – ciclo de
fondo de analítica
Apalancamiento. pagos
maniobra
Autofinanciación.
• Clasificación de costes:
• Fijos Vs Variables: depende el coste de mi volumen de actividad
• Directos Vs Indirectos: costes imputables un proyecto Vs costes de la
estructura general de la entidad
• Objetivos:
• Minimizar costes Fijos e Indirectos
• Adecuar la estructura de financiación al tipo de coste
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
21. El presupuesto: Cash flow:
Ingresos. Pricing
previsión y previsión y Costes fijos y
y tarifas. Punto
control de control de pagos y costes variables
muerto
ingresos y gastos cobros
Financiación a
Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales – Contabilidad
plazo. liquidez – ciclo de
fondo de analítica
Apalancamiento. pagos
maniobra
Autofinanciación.
• ¿Cómo decidimos las cuotas / aportaciones / … ?
1. En función de nuestros presupuestos / estructura de costes
2. En función de nuestra capacidad de diversificar la captación de
recursos = Segmentación de precios
3. En función de nuestra capacidad de crear valor para aquellos que
acaban pagando
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
22. El presupuesto: Cash flow:
Ingresos. Pricing
previsión y previsión y Costes fijos y
y tarifas. Punto
control de control de pagos y costes variables
muerto
ingresos y gastos cobros
Financiación a
Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales – Contabilidad
plazo. liquidez – ciclo de
fondo de analítica
Apalancamiento. pagos
maniobra
Autofinanciación.
• Financiación: captación de recursos con retorno. Financiación propia (recursos
aportados por los socios o autogenerados) y Ajena (de entidades financieras)
• Apalancamiento: ¿puede la existencia de recursos ajenos mejorar la rentabilidad de mi
entidad?
• Autofinanciación: ¿cuál es mi capacidad de reinversión?
• Solvencia: mide mi capacidad de retorno. Depende de dos factores:
1. Mi estructura: activos, recursos generados en el pasado
2. Mi capacidad de generar recursos en el futuro. ¿Cómo podemos demostrarlos?
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
23. El presupuesto: Cash flow:
Ingresos. Pricing
previsión y previsión y Costes fijos y
y tarifas. Punto
control de control de pagos y costes variables
muerto
ingresos y gastos cobros
Financiación a
Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales – Contabilidad
plazo. liquidez – ciclo de
fondo de analítica
Apalancamiento. pagos
maniobra
Autofinanciación.
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
24. ACTIVO PASIVO
Obligaciones. Fuentes de
Bienes y derechos
financiación
INMATERIAL
CAPITAL
FONDOS
ACTIVO FIJO MATERIAL PROPIOS RESERVAS
FINANCIERO
EXISTENCIAS FONDO DE PASIVO FIJO DEUDAS A L/P
MANIOBRA
ACTIVO
CIRCULANTE DEUDORES
PASIVO
DEUDAS A C/P
CIRCULANTE
TESORERÍA
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
25. El presupuesto: Cash flow:
Ingresos. Pricing
previsión y previsión y Costes fijos y
y tarifas. Punto
control de control de pagos y costes variables
muerto
ingresos y gastos cobros
Financiación a
Masas
corto y largo Solvencia –
patrimoniales – Contabilidad
plazo. liquidez – ciclo de
fondo de analítica
Apalancamiento. pagos
maniobra
Autofinanciación.
• Contabilidad por proyectos o centros de coste. Implica:
• Una buena clasificación de costes. Dónde y de qué dependen
• Una buena clasificación de los recursos. Dónde es más rentable que los
utilice
• Facilita:
• Reconocer la rentabilidad de cada proyecto, ya sea en cash flow
generado (si es un proyecto “captador”) o en objetivos conseguidos
• La determinación de los ingresos necesarios
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
26. IDEAS CLAVE…
GESTIONAR LA TESORERÍA ES GESTIONAR EL RENDIMIENTO REAL Y LA
VIABILIDAD DE MI ENTIDAD
NECESITO PREVER, ANTICIPARME A MIS NECESIDADES FINANCIERAS
EL PRESUPUESTO ECONÓMICO SIRVE PARA REVISAR, EL DE
TESORERÍA PARA ACTUAR
EL FIN ÚLTIMO DE MI ENTIDAD NECESITA DINERO.
LA CAPACIDAD REAL DE MI ENTIDAD LO OBTENEMOS A TRAVÉS DEL
CASH FLOW LIBRE
DEBO PLANIFICAR MI NIVEL DE ENDEUDAMIENTO CON PREVISIONES A
LARGO PLAZO
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
27. 5 MEDIDAS A IMPLANTAR PARA MEJORAR MI TESORERÍA Y SOLVENCIA
1. ELABORAR UN PRESUPUESTO DE TESORERÍA, CON PREVISIONES
A CORTO PLAZO (EXACTAS)
A MEDIO PLAZO (PREVISIBLES)
A LARGO PLAZO (OBJETIVOS)
2. REVISAR Y RENEGOCIAR CONDICIONES DE COBRO
PARA CUMPLIR NUESTROS OBJETIVOS NO NECESITAMOS LLEGAR A ACUERDOS, NECESITAMOS
COBRAR
3. PLANIFICAR LAS OPERACIONES FINANCIERAS CON LOS BANCOS DE FORMA GLOBAL
4. REVISAR Y RENEGOCIAR CONDICIONES DE COBRO CON PROVEEDORES
FUENTE DE FINANCIACIÓN ESPONTÁNEA
FUENTE DE FINANCIACIÓN DE COSTE MUY BAJO O NULO
DEBEMOS SER ACTIVOS EN LOS PAGOS (DECISIÓN DE PAGO DE NUESTRA ENTIDAD)
5. DECIDIR EL NIVEL DE RIESGO FINANCIERO DE NUESTRA ENTIDAD
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
29. • Distinguir:
• Causa: Objetivos generales de la ESFL. La
sociedad como cliente.
• Servicio: Actuación de la ESFL donde aportamos
un valor/utilidad. El usuario como cliente.
• Entonces debemos distinguir:
• Financiar causas a coste perdido
• Los servicios son un medio para alcanzar una
causa
• Financiar costes fijos o costes variables
(servicios)
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
31. ¿Tenemos algo que esconder? Legitimidad interna y
externa…
buena g.
financiera
(riesgo,
dependencia, rigor,
buena prudencia)
recursos
causa (financieros,
(objetivos, voluntarios,
experiencia, reputación…)
servicios…) buena
comunicación
(transparencia,
resultados,
legitimidad)
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
33. ¿Autonomía financiera en una
ESFL?
• = % de recursos propios
• = % de recursos (excepto
subvenciones AAPP)
• = % de recursos > costes fijos
• = independencia de acción y
pensamiento
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
34. ¿Cómo potenciar la autonomía de
mi ESFL?
1. Mecenazgo y patrocinio privado.
2. Merchandising.
3. Micro-aportaciones. Crowdfunding.
4. La financiación de los socios,
simpatizantes y fans.
5. Eventos
6. Colaboración versus competencia.
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
35. privado:
Mecenazgo y patrocinio
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
36. ¿Por qué deciden las empresas
colaborar con nuestra entidad?
1. Solidaridad / Colaboración / Altruismo
2. Política de Responsabilidad Social
Corporativa
3. Insistencia
4. Rentabilidad - Publicidad
5. Disponibilidad
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
39. ¿Socios, simpatizantes y fans?
1. A fondo perdido vs finalistas
2. Temporales vs de por vida
3. A programas anuales vs a proyectos
4. Cada uno según su capacidad
5. A cambio de valor social vs servicio
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
40. Eventos
1. Facilitan el aumento de la masa social: nos
permite llegar a un público distinto y dar a
conocer nuestra entidad
2. Aportaciones directas (más fácil si en especie)
y rendimientos del evento
3. E indirectas: más masa social, más capacidad
de captación de recursos de particulares y de
empresas y administraciones
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
41. ESFL en red…
1. Campañas de financiación conjuntas
2. Centrales de compra
3. Proyectos conjuntos (fund rising)
4. Compartir instalaciones
5. Compartir recursos técnicos
6. Intercambio de servicios (según
especialidades)
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca
43. Salvador Taulé Ramírez
Socio Consultor
PROQUAME
Experto en finanzas y gestión económica dirigiendo proyectos en el ámbito de la
estrategia y organización, viabilidad económica, formación y otros dirigidos a
pequeñas y medianas empresas y administraciones públicas.
He desarrollado mi carrera profesional cumpliendo responsabilidades de
Gerencia y Dirección económica en la Administración Pública, Ayuntamiento de
Maó 2001-2007. Anteriormente asumí la dirección financiera de una empresa
constructora, COF, S.L. 1999-2001, y colaboré en el departamento
administrativo-contable de una empresa informática, Albert Newton 1998-1999.
En 2004 fundé, junto a Joan Sánchez Tuomala (socio y amigo), la consultora de
pymes y administraciones públicas PROQUAME dedicada a la consultoría
estratégica, económica, de personas y procesos en las Islas Baleares.
Licenciado en Ciencias Económicas por la Universidad Pompeu Fabra (UPF)
1992-1995. Post grado en Hacienda Autonómica y Local por la Universidad de
Barcelona (UB) 2003-2004 y Curso Post Universitario en Contabilidad y
Dirección Financiera en el Centro de Estudios Financieros (CEF) 1995-1998.
Evaluador del modelo EFQM de excelencia empresarial IDI 2007.
¿Cómo contactar conmigo?
C/ Sant Sebastià, 69
07710 – Maó – Islas Baleares
teléfono: +34 971 35 70 21
móbil: +34 637 71 11 90
email: salvador@proquame.com.es
linkedin: es.linkedin.com/in/salvador-taule
facebook: facebook.com/proquame
twitter: twitter.com/salvataule
Financiar tu asociación en tiempos de crisis – FORUM d‟ONG de Menorca