7. Sozeldilselzeka Bu zekabüyükolasılıklabize en tanıdıkgelenve en iyibildiğimiztürdür. Hepimizayaktaolduğumuzzamanlarınçoğunüsözelzekamızıkullanarakgeçiririz. Geneleğitimsistemlerimizinanavurgularındanbiri de budur. Çağdaşzekaaraştırmacılarınagöreüçbindenfazlafarklıdilikonuşabilmeyeteneğiyledoğarız. Amadoğduğumuzdabunlardanherhangibirini bile konuşabilirdurumdaolmayız! Çevremizdekullanılandilleetkileşimdebulunmayabaşladığımızdabeyindilintümseslerinitanıyabilirdurumdadır. Kültürelmotiflerle, duymasıklığıyla, busesleritaklitetmegirişimleriyleveçokbüyükolasılıklakendiayaktakalmaiçgüdülerimizledilbeynimizeiyiceyerleşir. Genelliklebupotansiyeldillerdenyalnızcabiriniyadaikisini tam olarak hakim olabildiğimiz, karmaşıkdilsistemlerihalindegeliştirebiliriz.
8. Gorselzeka Bazıaçılardangörselzekanıninsanbeyninin ilk diliolduğusöylenebilir. Beyindoğuştanitibarengörüntülerleveresimlerledüşünür, hattaonlarısözcüklerleilişkilendirmeden bile önce. Görselzekagördüğümüz her şeyleilgilenir: hayaledebildiğimiz her türlüşekil, desenvetasarımlar (düzenliyadadüzensiz), somutyadasoyutgörüntülerverenklerinvedokularıntümyelpazesi. Bunlarsadecegerçek, somutdışdünyamızda (fizikselgözlerimizleizlediğimiz) değilaynızamandazihingözümüzlegörebildiğimizhayaldünyamızınderinliklerindedir (mümkünolanşeyigözümüzdecanlandırıphayalkurabilme, hayaldünyasınadalabilme, hayalimizdekiyerlerehayaliyolculuklaryapabilmevedahaöncehiçyapmadığımızşeyleriyaratabilmeveicatedebilmeyetenekleri de dahilolmaküzere).
9. IcselZeka Bildiğimizkadarıylakendivarlığının, düşüncelerininveeylemlerininfarkındaolantekyaratıkinsanoğludur. Bu, kendimizindenuzaklaşıpkendiiçimizdekiyansımamızdanbirşeyleröğrenebilmeyeteneğidir. Kendiyaşantınıziçinşusüreçlerin ne kadarfarkındaolduğunuzuanlamayaçalışın: yalnızkenişdışındaki ne türdüşüncelerdengerçektenhoşlanıyorsunuz? Kendikendiniziyenilemekiçinneleryaparsınız? Stresli, kızgınyadaendişeliykenruhhalinizideğiştirmekiçin ne türşeyleryaparsınız? Son yıllardakendinizleilgilidüşüncelerinizideğiştiren ne türyenişeylerkeşfettiniz? “Gerçektebenkimim?” sorusunuyanıtlamanızgerekseydivedışgörünüşler, sahipolduğunuzyetenekler, diğerinsanlarlailişkilerinizyadaişinizhakkındakonuşamasaydınıznelersöylerdiniz?
11. Muzikselritmikzeka Nörolojikbakışaçısındanmüzikzekası (ritmikzeka), zekatürlerimizin ilk öncegelişenidir. Anne karnındayken bile çevremizi saran ses. ritimvetitreşimdünyasınıbir an düşünün. Bazılarınagörebuzekasadecemüzikveritimdenibaretolmadığındanaslında “işitsel/titreşimselzeka’ olarakadlandırılmalıdır. Sesvetitreşimler, isterdoğalolsunisterseinsanlarınyarattığıortamlardangelenler, makineler, enstrümanlaryadakorolarolsunbuzekatümsesvetitreşimdünyasıylailgilidir.
12. Dogazekasi Bu zekatürüçevremizdekidoğaldünyayıalgılama, beğenmeveanlamayladoğrudanilişkilidir. Türleribirbirindeayırtedebilme, çeşitlibitkiörtüsünüvehayvantürlerinitanıyabilmevesınıflandırabilmevedoğaldünyayailişkinbilgilerimizveonunlapaylaştıklarımızgibikonularlailgilenir. Hayvanlarvedavranışlarınınsizinilginiziçektiğivemeraklandırdığıdurumlardadoğayadönükzekanızınişbaşındaolduğunuanlayabilirsiniz.
13. Kinestetikbedenselzeka Tümzekamodellerininiçindebedensel/kinestetikzeka, hayatımızın, büyükihtimalledeğerini en azsorguladığımızbirparçasıdır.Hergünhiçfarkındaolmadançokçeşitlivekompleksbedensel/kinestetikişleryaparız. Bu zekamodelibedenselolarakgerçekleştirebileceğimizhareketlerintümüyleilgilidir. Bunlarıniçinesadeceinsanlıktarihindebedenselolarakgerçekleştirilmişbaşarılardeğilbununyanındaşimdiyekadarfarkedilmemişdoğuştangelenkinetikpotansiyeller de dahildir: çocuklarınyürümepotansiyelleri, gelişmemizinherhangibirevresindebüyükveküçük motor davranışlarıedinebilme, geliştirebilmeveyüzifadeleriyle, duruşlavediğerbirdeyişle ‘bedendili’ ileifadeedebildiğimizincelikler.
