Ээж хайрхан БНГ

1. ЭМАЖ 301 анги Ч.Нандинболор

2. Ээж хайрхан уул нь Алтайн өвөр говийн уудам
зайд уулс хоорондын цөлөрхөг хотгорт орших
жижиг ширхэгт боржин чулуунаас тогтсон хад
чулуурхаг өнчин уул юм. Монголын баруун өмнө
зүгт Алтай хотоос 200 км зайтай оршино. Д.т.д 2277
м өндөр бөгөөд 1992 оноос тусгай хамгаалалтанд
авчээ.

4. Хамгаалалтын статус: Байгалийн дурсгалт
газар
Эзлэх талайн хэмжээ: 22475 га
Хамгаалалтанд авсан он: 1992
Хамгийн өндөр оргил: д.т.д 2274
Байршил:
Улаанбаатраас 1120 км
Говь - Алтайгаас 257 км
Баянтоорой тосгоны төвөөс 56 км
Засаг захиргааны харьяалал:
Говь - Алтай аймгийн Цогт, Алтай, Цээл 3 сумын
зааг нутаг.

6. Ээж хайрхан ууланд өвөрмөц тогтоц, ховор сонин
үзмэрүүд олон байдаг ба зүүн өмнө хажуугийн
чулуулгийн гав судал дагаж цувран тогтсон ногоон
хүрээтэй 9 чулуун тогоо бий. Тогоонуудын амсарын
дундаж өргөн нь 2-3м бөгөөд хоорондоо 40-50см
өндөр чулуун босгоор нэг нь нөгөөтэйгөө
холбогдоно. Эдгээрийн 4 дэх нь хамгийн том бөгөөд
түүний гүн нь 4 м хүрдэг.

8. Эхний 4 тогоо нь хэмжээгээрээ бусдаасаа арай
жижиг бөгөөд 1-3м диаметртэй.
5-8 дугаар тогоонууд харьцангуй том. 5-6 м
диаметртэй. Жилийн аль ч улиралд дүүрэн устай
байх бөгөөд гүн нь 2-8 м.
9 дэхь тогоо нь бусдаасаа 8 м орчим зайтай орших
ба ус ихтэй жил хад даган дүүш урсана. Гантай жил
ч гэсэн устай байдаг. нарны хурц тусгал тийм ч олон
цаг тусдаггүй. Ус нь ууршдаг боловч ширгэдэггүй.
Тогооны ус гүний устай ямар нэгэн байдлаар
холбогдоогүй.

9. Ээж хайрхан уул нь уулс хоорондын цөлөрхөг
хотгорт орших боржин чулуун уул бөгөөд 93 зүйл
ургамал тархсан. Ийм олон зүйлийн ургамал ургадаг
нь экологийн өвөрмөц бичил орчнууд байдгийг
харуулж байна.
Ээж хайрхан уул нь Монгол Алтайн нуруу, Говь
Алтайн нурууны хоорондын хотгорт орших бөгөөд
аргаль, янгир, ирвэс зэрэг нэн ховор, ховор том
хөхтөн амьтадын хоёр тийш нүүдэллэх коридор
болж өгдөгөөрөө чухал ач холбогдолтой.

10. Ээж хайрхан ууланд даянч ламын өвлийн сууц гэж
байх ба дотроо бурхан тахилын хэсэг, ор, галзуух,
мөргөлчдийн хэсэг бий. Агуйн зүүн талд “эр хад” гэж
байх ба энэ хаданд нөхөргүй, хүүхэн, хүүхэдгүй
эмэгтэйчүүд үр гуйн мөргөх нь бий.

11. Ембүү хад. Энэ хаданд
мөргөж залбирах, тойрох,
зургийг нь жаазандаа
хадгалвал баяжина хэмээнэ.
9 тогооны орчим байгаль
сонирхогч, аялагчдынл сонирхон
үздэг бас нэг зүйл бол “гахайн
толгой” хад юм. “гахайн толгой”
хад юм.