1. BS Võ Thành Liêm

2. Mục tiêu
Kể tên các thực phẩm chứa vitamin A
Liệt kê các nguyên nhân gây khô mắt
Trình bày dấu hiệu thiếu vitamin A, khô mắt

3. Đại cương
Vitamin A
1 trong 4 vitamin tan trong dầu (A,D,E,K)
Cần thiết cho
Giúp
tăng trưởng.
Giúp cho hệ thống miễn dịch.
Giúp cho tế bào da và niêm mạc.
Biệt hóa tế bào
Tăng sinh tế bào
Giúp cho tế bào thần kinh thị giác.

4. Đại cương
Vitamin A
Nguồn cung cấp
Động
vật: thịt, cá, (trong gan)…
Trứng, các sản phẩm của sữa (phô mát, bơ)
Thực vật: các loại rau có màu xanh đậm, các loại
củ quả (đậu, trái cây…) có màu vàng, cam, đỏ
đậm…

5. Đại cương
Vitamin A
Chuyển hóa
Dự
trữ trong gan: 90% vitamin A
Chuyển thành retinoic acid
Điều hòa quá trình keratin hóa (da+niêm)
Tạo sắt tố của tế bào thị giác

6. Đại cương
Vitamin A
Nguyên nhân thiếu
Thiếu
do thức ăn
Giảm hấp thu
Giảm dự trữ
Tăng sử dụng
Tiêu chảy, hội chứng kém hấp thu

7. Đại cương
Vitamin A
Nguyên nhân thiếu
Trẻ
không được bú mẹ.
Là con nuôi, sinh đôi, sinh ba hay đông con.
Thức ăn chỉ toàn bột, thiếu rau xanh, thiếu chất
đạm, thiếu chất béo.
Sau bệnh sởi, tiêu chảy kéo dài, suy dinh dưỡng.

8. Đại cương
Bệnh thiếu vitamin A
Các nước đang phát triển
125 triệu trẻ trước tuổi đến trường
Đỉnh: 2-3 tuổi
Tỷ lệ hiện mắc của nốt Bitot: 0,5%

9. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Phân loại của tổ chức y tế thế giới WHO
XN:
quáng gà
X1A: khô kết mạc
X1B: nốt Bitot
X2: khô giác mạc
X3A: loét <1/3 giác mạc
X3B: loét >2/3 giác mạc
XS: sẹo giác mạc
XF: khô mắt

10. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Chẩn đoán
Thể lâm sàng điển hình: quáng gà, khô
giác mạc, mờ giác mạc, đục giác mạc, nốt
bitot…

11. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Chẩn đoán
Thể lâm sàng điển hình: quáng gà, khô
giác mạc, mờ giác mạc, đục giác mạc, nốt
bitot…

12. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Chẩn đoán
Thể lâm sàng không điển hình: bệnh nhiễm
trùng tái phát: hô hấp tiêu hóa, ngoài da…
Định lượng nồng độ vitamin A trong máu
( <0,07 mcmol/L, bình thường 1-2mcmol/L)

13. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Điều trị
Trực tiếp
Bổ
sung vitamin A
Điều trị nâng đỡ, củng cố
Gián tiếp
Chương
sớm
trình y tế quốc gia dự phòng – phát hiện

14. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Điều trị
Trực tiếp
Chế
độ ăn phù hợp: sữa mẹ, ăn dặm đúng cách
Cho trẻ đi chủng ngừa đúng đúng lịch
Đối với trẻ có nguy cơ: uống Vitamin A /6 tháng.

15. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Điều trị
Trực tiếp
Uống
Vitamin A liều tấn công:
Thiếu Vitamin A biểu hiện ở mắt
Suy dinh dưỡng nặng
Nhiễm khuẩn tái phát ở hệ hô hấp, tiêu hóa, tiết
niệu và ở ngoài da.
Sau khi trẻ bị các bệnh nhiễm khuẩn làm suy
giảm miễn dịch: sởi, ho gà, lao…

16. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Điều trị
Trực tiếp
Uống
Vitamin A liều tấn công:
<1 tuổi: tổng liều 300 000 UI (3 lần)
>1 tuổi: tổng liều 600 000 UI (3 lần)
Cách
Lần
uống
1: ngày đầu tiên ngay khi nhập viện
Lần 2: sau hai ngày khi trẻ nhập viện.
Lần 3: cách lần 2 từ 7-10 ngày

17. Bệnh mắt do thiếu vitamin A
Điều trị
Gián tiếp
Nuôi
con bằng sữa mẹ
Cần cung cấp đủ chất béo để hỗ trợ hấp thu
Vitamin A.
Uống Vitamin A phòng bệnh/6 tháng
Tiêm chủng theo lịch