Hơn hai mươi năm trước, chúng ta đã thực hiện cấu trúc lại nền kinh tế để tạo nên kỳ tích đổi mới. Bây giờ, đổi mới vẫn được tiếp tục nhưng cần được đặt trên một lộ trình mới. Tái cấu trúc nền kinh tế chính là tiếp tục thúc đẩy tiến trình đổi mới, để đạt được thành quả cao và hưởng lợi nhiều hơn từ đổi mới. Chặng đường đổi mới hơn 20 năm qua của Việt Nam thực tế là quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và đã mạng lại thành quả tốt đẹp. Sau 20 năm, Việt Nam lại đứng trước yêu cầu tái cấu trúc để tiếp tục lộ trình đổi mới của đất nước, nâng những thành quả đã đạt được lên tầm cao hơn trong môi trường toàn cầu hóa và những biến đổi của thế giới thời hậu khủng hoảng.

1. Trung Tâm Thương Mại TheGarden Website: www.thegarden.com.vn
Tái cơ cấu: Sáng tạo để tiếp tục đổi mới
Hơn hai mươi năm trước, chúng ta đã thực hiện cấu trúc lại nền kinh tế để tạo
nên kỳ tích đổi mới. Bây giờ, đổi mới vẫn được tiếp tục nhưng cần được đặt
trên một lộ trình mới. Tái cấu trúc nền kinh tế chính là tiếp tục thúc đẩy tiến
trình đổi mới, để đạt được thành quả cao và hưởng lợi nhiều hơn từ đổi mới.
Chặng đường đổi mới hơn 20 năm qua của Việt Nam
thực tế là quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và đã mạng
lại thành quả tốt đẹp. Sau 20 năm, Việt Nam lại đứng
trước yêu cầu tái cấu trúc để tiếp tục lộ trình đổi mới
của đất nước, nâng những thành quả đã đạt được lên tầm cao hơn trong môi
trường toàn cầu hóa và những biến đổi của thế giới thời hậu khủng hoảng.
Thời điểm nhìn lại mình
Trong một thời gian dài, Việt Nam được ca ngợi là một mẫu hình thành công,
một ngôi sao đang lên và là điểm đến lý tưởng của các nhà đầu tư. Vào
những năm trước 2008, điều đó đã phần nào thể hiện trên thực tế. Nhưng từ
đó trở về sau, thu hút đầu tư bắt đầu khó khăn và năm 2011 đã đánh dấu
một sự sụt giảm đáng kể. Đã có nhiều lý giải cho hiện tượng này, hầu hết đều
cho rằng nó xuất phát từ khó khăn của chính các nhà đầu tư và những nền
kinh tế của các quốc gia đó đang bất ổn.
Lý giải đó có phần đúng. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia về đầu tư nước
ngoài thì cắt giảm hay chuyển hướng của các nhà đầu tư nước ngoài cũng
chính là biểu hiện của qua trình tái cơ cấu mà các tập đoàn nước ngoài thực
hiện trên phạm vi toàn cầu. Qua khó khăn, tất cả các tập đoàn lớn đều buộc
phải tính toán lại các chiến lược và quyết định đầu tư của mình. Và nguyên lý

2. Trung Tâm Thương Mại TheGarden Website: www.thegarden.com.vn
đơn giản nhất là họ sẽ chọn những địa điểm đầu tư cạnh tranh nhất và hiệu
quả nhất để triển khai các dự án. Các đầu tư trên toàn cầu buộc phải nhìn
nhận lại mình, tái cơ cấu để đứng vững và phát triển trước khủng hoảng. Họ
sẵn sàng từ bỏ những dự án đã dày công theo đuổi nhưng nay không còn phù
hợp trong chiến lược phát triển mới.
Và Việt Nam đang nằm trong tác động của xu hướng đó. Thực tế của quốc tế
và diễn biến thu hút đầu tư buộc chúng ta phải nhìn lại mình để có những sự
thay đổi.
Câu chuyện khủng hoảng từ 2008 tác động vào Việt Nam cho chúng ta một
nhận thức mới. Khủng hoảng thời toàn cầu hóa vượt ra ngoài khuôn khổ quốc
gia và tất nhiên, tái cấu trúc cũng phải đặt trong không gian của toàn cầu
hóa. Nhưng đến năm 2011, thì Việt Nam lại có thêm một thách thức nữa đó
những khó khăn và bất ổn nội tại ngày càng bộc lộ. Để tránh những nguy cơ,
Chính phủ đã buộc phải chuyển hướng trong chính sách từ tăng trưởng sang
ổn định. Và như một lộ trình tất yếu, vấn đề tái cơ cấu đã một lần nữa được
đặt ra và nhận được sự đồng thuận cao. Nó không chỉ là những đề xuất như
những năm 2008 mà đã trở thành nghị quyết của Đảng và cụ thể hóa bằng
chính sách của Chính phủ và hành động của mỗi thực thể kinh tế.
Một điều đã được thừa nhận là khủng hoảng là hậu quả của mất bằng trong
cấu trúc kinh tế nhưng đây cũng là thời điểm bắt buộc tính đến chuyện tái cấu
trúc. Vì thế, bên cạnh những hậu quả nặng nề thì khủng hoảng cũng được

3. Trung Tâm Thương Mại TheGarden Website: www.thegarden.com.vn
nhắc đến là một cơ hội. Lịch sử thế giới đã có nhiều cuộc khủng hoảng kinh tế
lớn và cũng ghi nhận, sau khủng hoảng các nước sẽ tái cơ cấu để phát triển
lên mức cao hơn.
Việt Nam đã tăng trưởng cao liên tục trong 20 năm qua, tạo ra một Việt Nam
mới được cả thế giới thừa nhận. Nhưng trong hơn 20 năm qua, mô hình của
Việt Nam vẫn chủ yếu tăng trưởng theo chiều rộng bằng cách tăng vốn đầu
tư, thâm dụng lớn tài nguyên và lao động giản đơn. Trong một giai đoạn đầu
của quá trình phát triển, với một thị trường nội địa lớn, xuất khẩu rộng mở, tài
nguyên sẵn có và chấp nhận bán sức lao động giá rẻ... với sự cộng hưởng
của tài chính và kỹ thuật mà "mở cửa" thu hút đầu tư mang lại, Việt Nam dễ
dàng đạt được sự tăng trưởng vượt bậc.
Tuy nhiên, trong khi chúng ta đang say mê với những con số tăng trưởng và
thậm chí, không ít người vẫn muốn tiếp tục mô hình càng đào tài nguyên,
thêm nhiều vốn thì càng phát triển mạnh. Và điều đó khiến chúng ta đã vấp
phải những thách thức mới từ quá trình phát triển của chính mình.
Đáng lẽ đi cùng với quá trình đầu tư và thu hút vốn cần phải gia tăng công
nghệ, nâng cao năng suất để tạo ra giá trị gia tăng lớn thì chúng ta lại bơm
tiền ra nhiều để gánh lấy hậu họa lạm phát và những bất ổn của nền kinh tế.
Sự lệnh hướng đó khiến hiệu quả của nền kinh tế ngày càng thấp nhưng bất
ổn ngày càng lớn.
Không thể phủ nhận mô hình tăng trưởng hiện nay đã đưa nền kinh tế thoát
khỏi kinh tế tập trung, nông nghiệp lạc hậu. Nhưng sau 20 năm, thực lực và vị
thế đất nước đã đổi khác. Chúng ta mạnh hơn những cũng đối mặt với canh
tranh quốc tế gay gắt hơn. Vì thế, không thể chấp nhận mãi áp dụng một mô
hình cũ mà phải tỉnh táo nhận ra rằng mô hình tăng trưởng này đã không còn
phù hợp. Điều đó buộc chúng ta phải tính đến tái cơ cấu, đưa đất nước sang
một giai đoạn phát triển mới
Hơn hai mươi năm trước, chúng ta đã thực hiện cấu trúc lại nền kinh tế để tạo
nên kỳ tích đổi mới. Bây giờ, đổi mới vẫn được tiếp tục nhưng cần được đặt
trên một lộ trình mới. Tái cấu trúc nền kinh tế chính là tiếp tục thúc đẩy tiến
trình đổi mới, để đạt được thành quả cao và hưởng lợi nhiều hơn từ đổi mới.

4. Trung Tâm Thương Mại TheGarden Website: www.thegarden.com.vn
Nhóm lợi ích và thách thức tái cơ cấu
Một mô hình tăng trường có lợi ích trước mắt nhưng có thể gây hại về lâu dài.
Mô hình tăng trưởng của Việt Nam, không chỉ đến khủng hoảng mới bộc lộ
nguy cơ, mà những bấp cập trong quản trị, phân bổ nguồn lực... đã được
cảnh báo từ lâu.
Vì thế, điều quan trọng nhất của tái cấu trúc là làm sao phân bố và quản lý
các nguồn lực một cách hợp lý. Theo đó, cần xúc tiến đột phá chiến lược và
tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao
hiệu quả và khả năng cạnh tranh. Hoàn thiện cơ chế huy động các nguồn lực
ưu tiên cho các lĩnh vực, dự án có hiệu tác động lan tỏa cao, tạo tiền đề tái cơ
cấu nền kinh tế thay vì sự phân phối chủ quan và kém hiệu quả của thời gian
qua.
Nếu như từ trước đến nay, chúng ta phân bổ nguồn lực hường tập trung vào
những khu vực DN nhà nước, hay những chương trình đầu tư duy ý chí mà
quên đi những tính toán hiệu quả. Vì thế, điều cần thiết là một cơ chế mới để
phân phối và điều tiết nguồn lực một cách công bàng và hiệu quả. Theo đó,
một thị trường đồng bộ sẽ là hệ thống phân phối nguồn lực công bằng và
minh bạch. Một hệ thống thị trường đồng bộ với các yếu tố canh tranh lành
mạnh thì mọi quyết định đầu tư của DN hay nhà nước đều mang lại hiệu quả
vì phải dựa trên những điều kiện đã được phân tích, so sánh lợi thế và hiệu
quả không chỉ trong nước mà cả với thế giới.
Với yêu cầu đó, nhiệm vụ của Nhà nước phải nâng cao khả năng quản trị là
tạo ra môi trường canh tranh, lành mạnh, có định hướng tốt... để từ đó có sự
công bằng và cạnh tranh trong tiếp cận nguồn lực. Đảm bảo những khu vực
hiệu quả nhất sẽ được tiếp cận nguồn lực một cách tốt nhất.
Tuy nhiên, sự thay đổi này sẽ kéo theo những ảnh hưởng quyền lợi của nhiều
nhóm lợi ích vốn đã được hưởng lợi nhiều từ nguồn lực sẵn có, được phân bổ
một cách dễ dãi và kiểm soát kém dẫn đến hiệu quả thấp nhưng vẫn tồn tại

5. Trung Tâm Thương Mại TheGarden Website: www.thegarden.com.vn
trong sự biện minh rằng đó là sự cần thiết tất yếu. Và tất nhiên, những người
hưởng lợi sẽ không dễ dàng từ bỏ.
Trong khi ủng hộ quyết tâm tái cơ cấu của chính phủ nhưng nhiều chuyên gia
cũng không dấu được lo ngại về những cản trở từ vấn đề lợi ích nhóm. Một
trong những ngành đã thực thi những bước đi tái cơ cấu đầu tiên là ngân
hàng. Tuy nhiên, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã cho rằng, việc tái cấu
trúc, lợi ích nhóm sẽ nổi lên rất nhiều, nhưng phải lấy lợi ích quốc gia làm
trọng.
Tái cấu trúc sẽ có những xáo trộn, những đánh đổi thiệt thòi và mất mát cho
nhiều người, nhiều nhóm người và, ngược lại, làm cho nhiều người, nhiều
nhóm người được hưởng lợi. Do đó, tái cấu trúc, sẽ nhận được sự đồng tình
và ủng hộ của một số nhóm người và đồng thời cũng bị nhiều nhóm người
khác phản ứng. Và người cầm lái buộc phải khôn khéo và mạnh mẽ để vượt
qua điều này. Nói cách khác, tái cấu trúc tự thân nó là một quá trình đấu
tranh của các lực lượng lợi ích.
Và tất nhiên, để thực thi thành công, người lãnh đạo cần nhận diện rõ những
khó khăn và cản trở; phải có sự sáng suốt, mạnh mẽ cũng như sự khôn ngoan
và kiên nhẫn để phá tan những cản trở và vượt qua những khó khăn. Điều đó
đòi hỏi những hành động kiên quyết và mạnh mẽ thể hiện quyết tâm, bản
lĩnh, sáng tạo trong một lộ trình tái cơ cấu còn kéo dài. Tuy nhiên, chúng ta
có niềm tin vì thực tế phát triển của Việt Nam đã không ít lần chứng minh
điều đó.
( theo vef.vn )

6. Trung Tâm Thương Mại TheGarden Website: www.thegarden.com.vn
LIFESTYLE. DESTINATION
TRUNG TÂM THƯƠNG MẠI THE GARDEN
Địa chỉ: tòa nhà the Garden – Đường Mễ Trì, xã Mễ Trì, huyện Từ Liêm, Hà
Nội.
Điện thoại: +84 4 3787 5500 Fax: +84 4 3787 5511
Website: www.thegarden.com.vn Email:
thegarden.info@bitexco.com.vn
Hotline: +84 4 3787 5500 (246) – Phòng chăm sóc khách hàng