1. Agenda
• Even voorstellen
– Martin van der Have
– RAB
– RAB Robotics Safety Mark
• Verantwoordelijkheid
– Robotleverancier
– Robotsysteemintegrator
– Eindgebruiker
• Robotveiligheid
– Standaardbeveiligingen
– Oude techniek
– Nieuwe techniek
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Even voorstellen
• HTS Vlissingen (1993)
• ABB carrier:
– 1993 Sales engineer test &
measurement equipment
– 1997 Sales manager
instrumentation
– 2000 Project manager SAP-SD
– 2001Global sales manager low
voltage systems
– 2004 Sales engineer Robotics
• Board member Robotics
Association Benelux (RAB)
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Martin van der Have
2. Even voorstellen
• Missie RAB:
Het delen en uitdragen van
kennis die inzicht geeft in de
toegevoegde waarde van
industriële robotsystemen
• Bestuur RAB:
– Voorzitter & Penningmeester
– Bestuursleden met Portefeuille
• Ontwikkeling keurmerk
• Onderwijs
• Public relations
• RAB Leden:
– Robotleveranciers
– Robotsysteemintegrators
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Even voorstellen
• RAB Robotics Safety Mark:
Een waarborg voor een
aantoonbare implementatie van
de, van toepassing zijnde,
Europese Richtlijnen en het
gebruik van de meest relevante
geharmoniseerde Europeseg p
normen.
Om het keurmerk te borgen wordt
er door een externe
onafhankelijke auditor één keer
per twee jaar bij ieder bedrijf, dat
gebruik maakt van het keurmerk,
een audit uitgevoerd.
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
3. Even voorstellen
• RAB Robotics Safety Mark:
Vanuit de informatieplicht kan van
een gecertificeerd bedrijf worden
verwacht dat het zorg draagt voor
het juist informeren van een
potentiële opdrachtgever en van
goede voorlichting aan bedrijvengoede voorlichting aan bedrijven
over gerealiseerde veiligheids-
niveaus van reeds geinstalleerde
robotsystemen.
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Verantwoordelijkheid
• Robotleverancier
– levert een standaardcomponent
• Robotsysteemintegrator
– Voegt waarde toe aan robot:
• Applicatiegereedschap
• Integratie met materiaal aan/afvoer
RobotleverancierRobotleverancier
RobotsysteemintegratorRobotsysteemintegrator • Integratie met materiaal aan/afvoer
• Productieprogramma
• Veiligheid
• Gebruikersopleiding
• Eindgebruiker
– Gebruiker van robotinstallatie
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
RobotsysteemintegratorRobotsysteemintegrator
EindgebruikerEindgebruiker
4. Verantwoordelijkheid
• Robotleverancier:
– CAT3, Performance level “d”
– UL certification (TETZ.E148974 )
• Machinery Directive 98/37/EC
• ANSI / RIA 15.06
• CAN / CSA Z434-03
• ISO 10218-1
– Conforms to class “B” SafetyConforms to class B Safety
standards
• ISO 13849-1
• IEC 62061
• IEC 61508
– Robots for Industrial
Environments – Safety
Requirements, ISO 10218-1
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Verantwoordelijkheid
• Robotsysteemintegrator:
– Veiligheid van de volledige
machine / installatie
– Verantwoordelijk voor een
complete risicoanalyse.
• Mechanische en elektrische gevaren
• Gevaren t.g.v. pneumatische /
hydraulische energievoorzieningenhydraulische energievoorzieningen.
• Extreme temperaturen en geluid
• Gevaren t.g.v. mogelijke montage
fouten
• Struikelen / vallen / opgesloten raken.
• Bijkomende gevaren zoals
oververhitting, uitstoot van gassen,
dampen, vloeistoffen, stofdeeltjes.
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
5. Verantwoordelijkheid
• Eindgebruiker
– Nationale wet- en regelgeving
– Eerste aanspreekpunt voor
arbeidsinspectie
– Bewijslast
• Werk/veiligheidsinstructies
• Voldoende opleiding
• Beschermingsmiddelen
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Robotveiligheid
• Robotveiligheid
– Werkgebiedbeveiliging
– Machineveiligheid
– Operatorveiligheid
• Reduceren van risico’s
O– Ontwerp
• ‘geen’ obstakels in werkgebied
– Veiligheidssystemen
• Mechanisch (hekwerk)
• Electro-mechanisch (schakelaars)
• Elektrisch (licht/laser/camera’s)
– Training
– Documentatie
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
6. Robotveiligheid
• Robotveiligheid
– De controller / bedieningsunit
• Noodstop(s)
• Bedrijfsstanden schakelaar
(‘manual mode’ = gereduceerde snelheid)
• 3 standen vrijgave schakelaar
• 2 kanaals veiligheidscircuit
• Bediening vanaf 1 puntg p
– De manipulator
• monitoren van assen positie
• Mechanische stops
– Maar......monitoren was gister nog
• veel / lastig werk
• mechanisch installaren en instellen
• afschermen en onderhouden
• niet flexibel
• Beperkt tot as 1, 2 en 3
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Robotveiligheid
• Monitoren vandaag is geen:
– …hardware maar software
position control computer
geintegreerd in robotbesturing
– …installatie maar configuratie
programwizzerd om eenvoudig de set
up te configurenen
– beperking maar alle assen
X … beperking maar alle assen
– …afscherming en onderhoud
• Monitoren vandaag is wel:
– Eenvoudiger
– Sneller
– Flixebel
…...dus meer productiviteit!
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
7. Robotveiligheid
• Praktijkvoorbeeld:
• Robotinstallatie bij press break
• Werkgebied van grijper is veel
groter dan robotcel. Als as 6 op
het verkeerde moment draait,
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
het verkeerde moment draait,
zal het botsen met het hekwerk
• Met de nieuwe technieken kan
een compacte cel worden
gerealiseerd met 6
gecontroleerde assen…
Robotveiligheid
• Nieuwe technieken, nieuwe
mogelijkheden:
• Assenbewaking
• Ruimtebewaking
• Snelheidsbewaking
• Stilstandsbewaking
O i t ti b ki
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
• Orientatiebewaking
8. Robotveiligheid
• Praktijkvoorbeeld
• Restricties van de klant:
• Compacte robotcel
• Continu proces
• Veiligheidsprobleem:
• Operators in werkgebied van de
robot tijdens palletwissel
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
• Oplossing:
• Twee secties gescheiden door
hekwerk en twee schuifdeuren
•• SnelheidsbewakingSnelheidsbewaking
• Voordelen:
• Hoger efficientie door continu
productie bij palletwissel
• Alleen veilige snelheid bij open
sectie, andere sectie full speed
• Minder vloeroppervlak
Robotveiligheid
• Demofilmpje:
• 2 robots met 1 controller
• Snelheidsbewaking
• Laserscanner
• 3 zones
• Veilige zone = productiesnelheid
• Gele zone = gereduceerde snelheid
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
g
• Rode zone = gecontroleerde stop
• Noodstop bij snelle benadering
9. Robotveiligheid
• Samenvatting:
• RAB:
Het delen en uitdragen van kennis die inzicht
geeft in de toegevoegde waarde van industriële
robotsystemen
• RAB Robotics Safety Mark:
Een waarborg voor een aantoonbare
implementatie van de, van toepassing zijnde,
Europese Richtlijnen en het gebruik van de meest
Veilig en vertrouwd, het RAB Robotics Safety Mark
Europese Richtlijnen en het gebruik van de meest
relevante geharmoniseerde Europese normen.
• Nieuwe robotveiligheid:
• eenvoudiger
• sneller
• flixebel
…meer mogelijkheden om
productiviteit op een veilige
manier te vergroten!