1. Баясгалан ЭМШУИС

2. Ç¿ðõ îð÷ìîîð ºâäºõ
Ç¿ðõíèé ºâäºëò Ç¿ðõíèé áóñ ºâäºëò
/ Êàðäèàëãèÿ /
Òèòýì
Òèòýì ñóäàñíû
ñóäàñíû
áóñ ßñ áóëчèíãèéí ýìãýã
ãàðàëòàé Ìýäðýëèéí ãàðàëòàé
ýìãýã
Óóøãèíû ýìãýã
Õîîë áîëîâñðóóëàõ
Ç¿ðõíèé Ïåðèêàðäèò ýðõòíèé ýìãýã
èøåìè Ìèîêàðäèò
Ревмокардит
ºâчèí Êàðäèîìèîïàòè

3. Ç¿ðõíèé èøåìè ºâ èí ¿¿ñýõ øàëòãààí
• Òèòýì ñóäàñны àòåðîñêëåðîç
• Òèòýì ñóäàñ ýìãýã ººð ëºëòã¿é áîëîâ ñýòãýë ñàíààíû
õ¿ òýé õÿìðàëààñ ñóäàñ ñïàçì áîëîõ / íàðèéñàõ/
• Àðõàã òàìõè äûí òèòýì ñóäàñíû ìýäðýëèéí çîõèöóóëãà
àëäàãäàæ ñóäàñ ðåôëåêñûí çàìààð ãýíýò õ¿ òýé
àãøèõ / ñïàçìà/
• Òèòýì ñóäàñ òðîìá áóþó ýìáîëîîð áºãëºðөх
• Òèòýì ñóäàñíû ýíäîòåëü ººð ëºãäºõ
• Òèòýì ñóäàñíû òºðºëõèéí ãàæèã
• Ç¿ðõíèé áóë èíãèéí öóñíû áè èë ýðãýëò
(ìèêðîöèðêóëÿöè) õÿìðàõ
• Öóñ á¿ëýãí¿¿ëýõ ñèñòåìèéí èäýâõæèë íýìýãäýõ
• Ç¿ðõíèé áóë èíãèéí ãèïåðòðîôè

4. ªâäºëòèéí áàéðëàë áà òàðõàëò
 ¯íäñýí áàðëàë íü öýýæíèé àð òàë áà ç¿¿í õýñýãò áàéðëàäàã. ªâäºëòèéã
àëãààðàà äàðæ çààäàã. ªâäºëò íü ç¿¿í ãàðíû ãàäíà òàë, èã èé
õóðóóðóó äàìæäàã. Õîâîð òîõèîëäîëä ãýõäýý ìàø ºâºðìºö äàìæèëò íü
ýð¿¿ð¿¿ äàìæäàã.
ªâäºëòèéí øèíæ àíàð.
 Ñòåíîêàðäèéí ¿åä äàðæ, áàçàæ, àòãàæ, íóõàæ, õîðñîæ áàéãàà ìýò
ºâäºëò èëýðäýã.
ªâäºëòèéí õ¿ .
 ªâäºëòèéí õ¿ íü ÿìàð áàéæ áîëîõ áà õàìãèéí óõàë íü äóíä çýðãèéí
ºâäºëò íü àìü íàñàíä àþóëòàé áàéæ áîëíî. ªâäºëò íü ºâ òºíèé õºäºë㺺íä
øóóä íºëººëºí òýðýýð íàì ã¿ì áîëæ ººðèéí áèåèéã àãíàñàí áàéäàëòàé
áîëíî.

5. ¯ðãýëæëýõ õóãàöàà.
 2-3 ìèíóòààñ 15-20 ìèíóò õ¿ðòýë ¿ðãýëæèëíý. Ãýíýòèéí
ºâäºëò íü /ïðèñòóï/ 1 ìèíóòààñ áàãà õóãàöààãààð
¿ðãýëæèëíý. Õýðýâ ºâäºëò íü 20-30 ìèíóò ò¿¿íýýñ äýýø
õóãàöààãààð ¿ðãýëæèëâýë ç¿ðõíèé øèãäýýñ
¿¿ññýíèé øèíæ . Õýðýâ ºâäºëò 1 öàã õ¿ðòýë
¿ðãýëæèëñýí ç¿ðõíèé øèãäýýñ áîëîîã¿é áîë ýíý íü
ñóäàñíû ãàðàëòàé áèø ãýñýí ¿ã.
ªâäºëòèéã èõýñãýõ áà áàãàñãàõ õ¿ èí ç¿éëñ
 Èõýíõ òîõèîëäîëä ºâäºëòèéí ïðèñòóï ºãºõ íü áèåèéí
õ¿ íèé áîëîí ñýòãýë ñàíààíû à ààëàëòàé õîëáîîòîé. ßâæ
áàéõ ¿åä ºâäºëò ¿¿ñýæ çîãñîõîä àðèëäàã.

6. • ªâ òºíä ñóäàñíû ãàðàëòàé ºâäºëò íü 20-30
ìèíóòààñ èë¿¿ õóãàöààãààð ¿ðãýëæèëæ
áàéñàí óäàà áèé ýñýõ?
• ªâäºëò íü ýíãèéí áèø ìàø õ¿ òýé þì óó äàìæèõ
øèíæ àíàðòàé áàéñàí ýñýõ?
• Íèòðîãëèöåðèíä ºâäºëò íàìäàõã¿é áàéñàí
ýñýõ?
• ªâäºëò ºã áàéãààä ãýíýò ºâäºõºº áîëüæ
áàéñàí ýñýõ? ßëàíãóÿà õ¿ òýé óäààí ºâäºæ
áàéñíàà ãýíýò ºâäºëòã¿é áîëîõ.
• Ñóäàñíû øèíæ àíàðòàé ºâäºëò ºãñºíèé
äàðààõ ºäð¿¿äºä áèåèéí òåìïåðàòóð íýìýãäýæ
áàéñàí ýñýõ?

7.  Ñ¿¿ëèéí ¿åä áèåèéí õ¿ íèé à ààëàë äààõ
àäâàð îãöîì áóóðñàí ýñýõ?
 Òàéâàí ¿åä ñòåíîêàðèéí õºäëºë /ïðèñòóï/ áîëñîí
ýñýõ?
 Óæèã õýëáýðýýð ºâäºëò ºã íèòðîãëèöåðèíä ¿ð
ä¿í ìóóòàé áàéñàí ýñýõ?
Äýýðõ àñóóëòóóäààñ íýã àñóóëòàíä ýåðýã
õàðèóëò ºãâºë òîãòâîðã¿é ñòåíîêàðäèéí îíîøèéã
òàâüæ áîëíî.

8. Хүснэгт 1. Цээжээр өвдөх хам шинжийн үеийн зүрхний
титмийн эмгэг байж болох магадлал бүхий эргэлзээт шинж
тэмдэгүүд
Дунд зэргийн Бага зэргийн
Их эргэлзээтэй
эргэлзээтэй эргэлзээтэй
Эдгээрийн аль нэг Их эргэлзээтэй ИХ эргэлзээтэй болон
үзүүлэлтүүд байхгүй дунд зэргийн
Үзүүлэл нь байна.
боловч дараахь эргэлзээтэй
түүд
үзүүлэлтүүдийн аль үзүүлэлтүүд байхгүй
нэг нь байна. боловч дараахь
үзүүлэлтүүд байж
болно.
Цээжээр болон зүүн гар Үндсэн шинж нь цээжээр Ишемийн шинж байж
дагаж өвдөх нь гол шинж болон зүүн гар дагаж болох боловч дунд
байх бөгөөд өмнө нь өвдөнө. зэргийн эргэлзээтэй
титэм судасны эмгэг ≥ 70 нас өвчтөнд байх үзүүлэлтүүд
Өвчний ,ялангуяа зүрхний Эрэгтэй байхгүй.
түүх шигдээсийн өгүүлэмжтэй Чихрийн шижин өвчтэй Сая кокайн хэрэглэсэн
байна. байх өгүүлэмжтэй.

9. Түр зуурын митрал Зүрхний бус судасны Зүрх дэлсэж цээжээр
хавхлагын гаралтай эмгэг бүхий эвгүй оргино.
шуугиантай,
гипотензи, хөлөрсөн,
Үзлэгт: уушигны хавангийн
шинжтэй, нойтон
хэржигнүүртэй.
Шинээр ST сегмэнт Тогтворжсон Q R шүд том байх
дээшилсэн,( ≥0,1 mV ), шүдтэй, холболтууд дээр эсвэл
цээжний бүх холболтод ST нь 0,05 0,1 Mv ээр энгийн зүрхний
Зүрхний Т шүд уруу харсан доошилсон, цахилгаан бичлэгт Т
цахилгаан байна. Т шүд ≥0,1 ээр уруу шүд хавтгай болох
бичлэгт: харсан эсвэл уруу харсан ≤0,1
Тропонин I , Troponin T, Хэвийн Хэвийн
Зүрхний CK MB илрэх
энзимүүд

11. ЦЭЭЖЭЭР ЦОЧМОГ ӨВДӨХ ХАМ ШИНЖИЙН ШИНЖ ТЭМДЭГ
Титмийн хурц ха м шинж Илэрхий титмийн
Зүрхний бус онош Архаг явцтай
байх магадлалтай хурц хам шинж
Тогтвортой бах
Оношийн дагуу Тогтвортой бах эмчлэх
эмчилгээг хийнэ удирдамжийн дагуу
эмчилнэ
ACC/AHA ийн ST шүд ACC/AHA ийн ST шүд
өргөгдөөгүй титмийн хурц өргөгдсөн титмийн хурц
хам шинжийн эмчилгээний хам шинжийн
удирдамжийн дагуу эмчилгээний
эмчилэх удирдамжийн дагуу
эмчилэх
Эхний үеийн зүрхний
Шигдээстэй эсэхийг Ажиглах,хэд хэдэн удаа
энзимүүд хэвийн,Зүрхний
нягтлан MPI хийх тухай зүрхний энзим үзэх
цахилгаан бичлэг хэвийн
бодолцох
Шигдээс үүсгэх хүчин зүйлийг
судлахын зэрэгцээ анатомийн
хувьд титэм судасны эмгэг байгаа Үгүй ТИЙМ
Үгүй Тийм эсэхийг нягтлах
Амбулаториор
Эмнэлэгт
хянах
хэвтүүлэх

12. ¯¿íä áîäèò ¿çëýãýýð:
 Àîðòûí ãàæèã
 Êàðäèîìèîïàòè
 Òèòìèéí àðòåðèéã õàìàðñàí âàñêóëèò çýðãèéã ¿ã¿éñãýõ çàìààð
òîäðóóëæ îíîøëîõ
Ñòåíîêàðäèéí ÿâöàä íºëººëºõ õ¿ èí ç¿éëèéã òîãòîîõ øààðäëàãàòàé:
 ÀÄ èõäýëòèéí àëü õýëáýð
 Ç¿ðõíèé õýì àëäàãäàë
 Õàëóóðàëò
 Áàìáàéí õîðäëîãî
 Öóñ áàãàäàëò
 Ãèïîêñåìèÿ

13. Ãèïåðòðîôèéí êàðäèîìèîïàòè
 À ààëëûí áà òàéâàí ¿åèéí ñòåíîêàðäèéí ºâäºëò ºãíº
 Èõýâ ëýí 30-45 íàñíû ýðýãòýé ¿¿ä ºâ èëíº
 Ç¿ðõíèé îðîéí ò¿ëõýëò òàðõìàë, ç¿¿í õèë ãàäàãøèëñàí, I àâèà
á¿äýã, ç¿ðõíèé îðîé áà V öýãò ñèñòîëûí øóóãèàí, ç¿¿í ñóãàðóó
äàìæèíà
 ÇÖÁ-ò ç¿¿í õîâäëûí ãèïåðòðîôè, QT óðòñàõ, ç¿ðõíèé
ðåïîëÿðèçàöè ýðòäýõ õàì øèíæ /ST áîãèíîñîæ øóóä ºðãºãäºí Ò
ø¿äýíä íìéëýõ/, ýìãýã Q ø¿ä áè èãäýæ áîëíî
 ÝÕÎÊÃ –ä ç¿¿í õîâäëûí õàíûí æèãä áóñ çóçààðàë, ÿëàíãóÿà
òàñëàâ èéí çóçààðàë èõòýé, ç¿¿í õîâäëûí õºíäèé áàãàññàí áàéíà

14.  ÀÄ ãýíýò îãöîì èõñýõ ¿åä ç¿ðõ îð èì óäààí
õóãàöààãààð õ¿ òýé ºâäºíº
 Àíàìíåçäàà – àðòåðèéí ãèïåðòåíçèòýé áàéíà
 ÀÄ õóâü õ¿íä îãöîì ºíäºð áàéíà
 Ãèïåðòîíèéí êðèçèéí áóñàä øèíæ áàéíà
 ÇÖÁ-ä ç¿¿í õîâäëûí ãèïåðòðîôè, à ààëàëòàé áàéíà

15.  À ààëëûí áà òàéâàí ¿åèéí ñòåíîêàðäèéí ºâäºëò ºãºõººñ
ãàäíà òîëãîé ýðãýõ, áèåèéí áàéðëàë ººð ëºãäºõºä /
îðòîñòàòèê îáìîðîê / ÿëàíãóÿà áèåèéí à ààëàëä
ìóóæðàõ çîâèóð ãàðíà
 Àðüñ öàéõ, óðóóë õºõðºõ, Ñóäàñíû öîõèëò óäààøðàõ,
ÀÄ áàãà çýðýã áóóõ
 Ç¿ðõíèé îðîéí ò¿ëõýëò òàðõìàë, õ¿ òýé áà ç¿¿í äîîø
øèëæèíý. Ç¿ðõíèé ç¿¿í õèë ãàäàãøëàíà, I àâèà á¿äýã,
Àîðòûí áà V öýãò õ¿ òýé ñèñòîëûí øóóãèàíòàé,
ã¿ðýýíèé àðòåðè áà äàëíû õîîðîíä äàìæèíà.
 Ðåíòãåíä ç¿ðõ àîðòûí êîíôèãóðàöòàé áîëñîí, àîðò
íàðèéñëèéí äàðààõ ºðãºñëèéí øèíæòýé.

16.  À ààëëûí òàéâàí ¿åèéí ñòåíîêàðäèéí ºâäºëò ºãíº
 Èõýâ ëýí çàëóó íàñíû õ¿íä òîõèîëäîíî
 Ðåâìàòèçìûí èõ, áàãà, òóñãàé øàëãóóðò îíîøèéã
òóëãóóðëàí òàâèõ õýðýãòýé
 ÖÅØ –ä ¿ðýâñëèéí øèíæ
 Öóñàíä – ÀÑËÎ, Ñ èäýâõèò óóðàã, ÖÈÊ èëðýõ
 ÇÖÁ-ä PQ óðòñàõ, Ò ºíäºðñºõ

17.  À ààëëûí áà òàéâíû ñòåíîêàðäèéí ºâäºëò ºãíº
 Àñòåíèê òèïèéí ãàëáèð, òàãíàé õîíõîð,
äîëèõîöåôàëè, èõíèé ãýäýñ áàãà, ø¿äíèé çºâ
áèø çóóëò áàéíà
 Ç¿ðõíèé õàðüöàíãóé õèë ç¿¿í, ç¿¿í äýýø
øèëæèõ,
 V öýãò ñèñòîëûí øóóãèàí, I àâèà á¿äýã áà
ãóðâàëñàí ðèòì
 ÇÖÁ-ä õýì àëäàãäàë, õîâäëûí ýðò ñýðýõ õàì
øèíæ, QT èíòåðâàë óðòñàõ

18. ЦЭЭЖЭЭР ЦОЧМОГ ӨВДӨХ ХАМ ШИНЖИЙН ШИНЖ ТЭМДЭГ
Титмийн хурц ха м шинж Илэрхий титмийн
Зүрхний бус онош Архаг явцтай
байх магадлалтай хурц хам шинж
Тогтвортой бах
Оношийн дагуу Тогтвортой бах эмчлэх
эмчилгээг хийнэ удирдамжийн дагуу
эмчилнэ
ACC/AHA ийн ST шүд ACC/AHA ийн ST шүд
өргөгдөөгүй титмийн хурц өргөгдсөн титмийн хурц
хам шинжийн эмчилгээний хам шинжийн
удирдамжийн дагуу эмчилгээний
эмчилэх удирдамжийн дагуу
эмчилэх
Эхний үеийн зүрхний
Шигдээстэй эсэхийг Ажиглах,хэд хэдэн удаа
энзимүүд хэвийн,Зүрхний
нягтлан MPI хийх тухай зүрхний энзим үзэх
цахилгаан бичлэг хэвийн
бодолцох
Шигдээс үүсгэх хүчин зүйлийг
судлахын зэрэгцээ анатомийн
хувьд титэм судасны эмгэг байгаа Үгүй ТИЙМ
Үгүй Тийм эсэхийг нягтлах
Амбулаториор
Эмнэлэгт
хянах
хэвтүүлэх

19.  Ç¿ðõíèé øèãäýýñ ºâ íèéã òóõàéí
ºâ òºíä èëýð áóé ýìíýë ç¿éí øèíæ
òýìäã¿¿äýä òóëãóóðëàí îíîøëîõ
áºãººä îíîøèéã áàãàæèéí áà
ëàáîðàòîðûí øèíæèëãýýãýýð äàâõàð
áàòëàõ ¸ñòîé.

20. ÄÝÌÁ-èéí ñòàíäàðòààð ÇØ-èéã îíîøëîõäîî äàðààõ øàëãóóðààñ
2 íü èëýðñýí áàéõàä õàíãàëòòàé ãýæ ¿çíý. ¯¿íä:
 Öýýæíèé õ¿ òýé ºâäºëò 20 ìèíóòààñ óäààí ¿ðãýëæëýõ
 ÇÖÁ-èéí ºâºðìýö ººð ëºëò / STñåãìåíòèéí äèíàìèê ººð ëºëò /
 Ôåðìåíòèéí èäýâõèæèë 2 äàõèí èõñýõ /ÌÂ –ÊÔÊ, Òðîïîíèí/
ÇØ -èéã ýìíýë ç¿éí øèíæýýð íü õýâ øèíæèò áà õýâ øèíæèò
áóñ, øèíæ òýìäýãã¿é ãýñýí õýëáýðò õóâààíà.
 ÇØ-èéí õýâ øèíæèò õýëáýðèéí ¿íäñýí øèíæ òýìäýã íü
öýýæíèé õ¿ òýé ºâäºëò
 ÇØ-èéí ýìíýë ç¿éí øèíæ òýìäýã íü øèãäýýñèéí áàéðøèë,
õýìæýý, íàñíààñ øàëòãààëàí ÿíç á¿ð áàéíà.

21. Øèíæ òýìäã¿¿ä Ãîë ñóäàñíû ö¿ëõýí Ç¿ðõíèé øèãäýýñ
Àñóóëãà Óäààí õóãàöààíû ÀÄ èõäýëò Öýýæíèé áàõ
Öýýæíèé ºâäºëòèéí À. ªâäºëò ãýíýò ìàø õ¿ òýé À. ªâäºëò ààæìààð
áàéäàë ýõýëíý èõñýíý
Á. ªâäºëò òîãòâîðã¿é Á. ªâäºëòèéí áàéðøèë
áàéðëàëòàé, äîîøëîõ ìàÿãòàé òîãòâîðòîé, òóõàéí
íóðóó ãýäýñ, á¿ñýëõèé ð¿¿ õýñýãòýý èõñýõ áàãàñàõ
äàìæèíà ìàÿãòàé, ãîëäóó ç¿¿í
Â. ªâäºëò íü ºâ èí íàìäààõ òàëðóó äàìæèíà
òàðèàíä áàðàã äàðàãäàõã¿é, Â. ªâäºëò íü ºâ èí
õàðèí ººðºº àÿíäàà àðèëæ áîëíî íàìäààõ òàðèàíä
äàðàãäàíà, õàðèí ººðºº
àÿíäàà àðèëàõã¿é
Õºðø ýðõòýíã Áàéæ áîëíî / çàëãèõ ñààäòàé ¿ã¿é
äàðàõ õàì øèíæ áîëîõ, çîãñèóëàõ /
Äîòóóð öóñ Àîðòûí èíòèì çàâñàð öóñ èõýýð ¿ã¿é
àëäàëòûí øèíæ îðñíîîñ öóñ áàãàäàëòûí øèíæ
èëýðäýã

22. Äýýä ìº íèé Èë¿¿ òîõèîëäîíî ¿ã¿é
ñóäàñíû öîõèëò, Àîðòûí õàâõëàãûí äóòàãäëûí øèíæ
ÀÄ-ûí çºðºº èëýðíý
Ôåðìåíòèéí ÊÔÊ, òðàíñàìèíàç çýðýã íü õýâèéí òèéì
èäýâõæèë áàéíà. ËÄÃ áàãà çýðýã èõñýæ
áîëîõ áà ãåìîëèç áîëæ áîëíî.
Ö¿ëõýíèé ðåíòãåí áèé ¿ã¿é
øèíæ
ÇÖÁ ºâºðìýö øèíæ òýìäýã áàéõã¿é, ºâºðìýö øèíæ
õàðèí QRS ºíäºð áàéíà òýìäýã èëðýíý, QRS
Ãèñèéí áàãöûí õîðèã, WPW õàì íàìõàí áàéíà
øèíæ, ç¿ðõíèé øèãäýýñèéí óðüäàë
øèíæ ãàðäàã

23. Øèíæ òýìäýã Óóøãèíû àðòåðéèí ýìáîëè Ç¿ðõíèé øèãäýýñ
Àñóóëãà Òðîìáîôëåáèò, õàãàëãàà, Öýýæíèé áàõ
ãýìòýë áýðòýë, óäààí
õýâòðèéí äýãëýì, ìåðöàíò õýì
àëäàãäàë
Öýýæíèé ºâäºëò Àìüñãàëàõòàé õîëáîîòîé, Ãýíýò Àìüñãàëàõòàé õîëáîîã¿é
ýõëýíý Ààæèì ýõëýíý
Àìüñãààäàëò Ãýíýò ýõëýíý, èë¿¿ õ¿ òýé Ààæèì ýõëýíý, èõ õ¿ òýé
áóñ
Õºõðºëò Òàðõìàë, èë¿¿ òîä èëðýíý Àêðîöèàíîç, àðàé ñóë
èëðýíý

24. øîê ºâäºëòººñ ò¿ð¿¿ëæ ºâäºëòèéí äàðàà
èëðýíý èëðýíý
Áàðóóí õîâäëûí õýò Èë¿¿ òîõèîëäîíî õîâîð
à ààëàë
Öóñòàé öýð áàéíà ¿ã¿é
ÇÖÁ ÿíçãèé áîëîâ ºðãºí ÿíçãèé ºðãºí Q ø¿ä
áóñ Q ø¿ä III-ä III,II –ä áàéíà. Íàìõàí
áàéíà, II-ä áàéõã¿é. R ø¿ä III-ä áàéíà
ªíäºð R ø¿ä III-ä
áàéíà
Ôåðìåíòèéí Áàéõã¿é áàéíà
èäýâõæèë
Öýýæíèé ðåíòãåí ºâºðìýö ººð ëºëò Óóøãèíû çîãñîíãè

25.  Ñóäàñíû áóñ ç¿ðõíèé ºâäºëò ºãäºã ç¿ðõíèé ýìãýã¿¿ä
 Ç¿ðõíèé áóñ ãàðàëòàé
 ÒÌÑ-èéí ãàðàëòàé / Ìýäðýë ñóëüäëûí õàì øèíæ /ÌÑÕØ,
Òàðõèíû õàâäàð, Îñòåîõîíäðîç, Õàâèðãàíû ìºãººðñíèé
ýìãýã /Òèòöéí õàì øèíæ/
 Äîòîð ýðõòíèé ãàðàëòàé / Óóøãèíû õàòãàëãàà,
ïëåâðèò, ïàíêðåàòèò, õîäîîäíû øàðõëààò ºâ èí, óëààí
õîîëîéí ýìãýã
 Äààâðûí õÿìðàëûí ¿¿äýëòýé / öýâýðøèëòûí êàðäèîïàòè,
Òèðåîòîêñèêîçûí êàðäèîïàòè

26. Òîäîðõîéëîëò: Õàëäâàð õîðäëîãî, õàðøëûí øóóä áà äàì íºëººãººð ç¿ðõíèé
áóë èí ¿ðýâñýæ ãýìòýõèéã õýëíý.
Øàëòãààí Âèðóñ, áàêòåð, õàëäâàð õîðäëîãî, õàðøèë
Èõýâ ëýí çàëóó ýìýãòýé õ¿í ºâ èëíº
ªâäºëòèéí ªâäºëò íü à ààëàëòàé õîëáîîã¿é, óäààí õóãàöààãààð áèò¿¿
îíöëîã ºâäºõ, ç¿ðõ îð èìä äàðæ áàéãàà ìýò á¿äýã ºâäºëòòýé,
íèòðîãëèöåðèíä äàðàãäàõã¿é áàéõ.
Ýìíýë ç¿éí Ìèîêàðäèòûí îíîøëîãîîíû õýìæ¿¿ð:
øèíæ ñèíóñûí òàõèêàðäè /áðàäèêàðäè/
I àâèà ñóëðàõ
Ç¿ðõíèé õýì àëäàãäàë, ìîðèí òºâºð㺺íèé õýìíýë
Ç¿ðõíèé õýìæýý òîìðîõ
Ç¿ðõíèé çîãñîíãèøëûí äóòàãäàë
ÇÖÁ-ò ººð ëºëò èëðýõ
Ñèéâýí äýõ ôåðìåíò, èçîôåðìåíòèéí õýìæýý èõñýõ /ËÄÃ,
ÀÑÀÒ, ÊÔÊ ã.ì/

27. Øèíæèëãýý ÖÅØ – ÓÝÒÕ èõñýõ, ýîçèíîôèë èõñýõ
Áèîõèìèä – α 2 ãëîáóëèí, ôèáðèíîãåí, Ig A,G, ÊÔÊ,
ËÄÃ-1 èõýñ áîëíî
ÇÖÁ Ò ø¿ä íàìñàõ, ST ñåãìåíò äýýø ºðãºãäºõ, õîâäëûí
ýêñòðàñèñòîë, òîñãóóð, õîâäëûí äîòîðõè
äàìæóóëàëò óäààøðàõ
Ðåíòãåíä Ç¿ðõíèé õºíäèéí¿¿ä òýëýãäýí òîìðîõ, öóñíû áàãà
ýðãýëòèéí çîãñîíãè ¿¿ññýíýýñ óóøãèíû çóðàãëàë
îëøèð , óã ºðãºñíº
ÝÕÎÊà ªâ íèé ýõýí ¿åä ç¿¿í, ñ¿¿ëäýý áàðóóí õîâäëûí
õºíäèé òýëýãäýíý. Õàâõëàãàä á¿òöèéí ººð ëºëò
¿ã¿é, Ç¿ðõíèé óðä áà àðä õàíàíä ãèïîêèíåçè,
äèñêèíåçèéí ººð ëºëò ãàðíà

28. Òîäîðõîéëîëò Áèåèéí åðºíõèé ºâ ëºëèéí ¿åä áà ç¿ðõíèé áóë èí
ò¿¿íèé äîòîð ãàäðàãûí ýìãýãèéã äàãàëäàí ãàðäàã
õýñãèéí øèíæýýð èëýðäýã ¿íõýëöýã õàëüñíû
¿ðýâñýëò ºâ íèéã ïåðèêàðäèò ãýíý
Øàëòãààí Âèðóñ, áàêòåð, õàëäâàð, ñ¿ðüåý, õàâäàð, õîðäëîãî,
õîëáîã ýäèéí ºâ èí, áîäèñûí ñîëèëöîîíû õ¿ èí ç¿éë /
óðåìè, ïîäàãðà / ç¿ðõ áà ïåðèêàðäàä õàãàëãàà õèéõ
ªâäºëòèéí îíöëîã ªâäºëò íü äàðààõ îíöëîãóóäòàé
ªâäºëò íü ç¿ðõíèé îðîé îð èì , ºâ ¿¿íýýñ äîîø áàéðëàõ áà
äàìæäàãã¿é, áèåèéí à ààëàëòàé õîëáîîã¿é,
íèòðîãëèöåðèíä äàðàãäàõã¿é
ªâäºëò íü èì èãíýæ õàòãàõ áàéäàëòàé áà äàðæ ºâäºõ
íü õîâîð, ºâäºëòèéí øèíæ àíàð íü áèåèéí áàéðëàë,
àìüñãàëàõ çýðýãòýé õîëáîîòîé áàéíà.Áàãà çýðýã áºõèéæ
ñóóõàä ºâäºëò áàãàñäàã
Ø¿¿äýñò ïåðèêàðäèòûí ¿åä ç¿ðõíèé ºâäºëò á¿äýã
áàéíà.

29. Ýìíýë ç¿éí øèíæ ¯ðýâñýë, õîðäëîãûí øèíæ áàéíà
¯íäñýí ºâ íèé øèíæ òýìäýã¿¿ä ãàðíà
Ïåðèêàðäûí ø¿ðãýëöýõ èìýý ñîíñîãäîíî
Ïàðàäîêñàëü ïóëüñ
Øèíæèëãýý ¯ðýâñëèéí ïðîöåññûã õàðóóëñàí ¿ç¿¿ëýëò
ãàðíà
¯íäñýí ºâ íèé ¿åèéí ººð ëºëò¿¿ä ãàðíà
ÇÖÁ RST ñåãìåíò II,III õîëáîëòîíä êîíêîðäàíò
ºðãºãäºíº, ºíäºð Ò ø¿ä áè èãäýæ ñ¿¿ëäýý
õàâòãàéðàõ, õàñàõ èãëýëòýé áîëíî.

30. Òîäîðõîéëîëò: À á¿ëãèéí öóñ çàäëàã áåòòà ñòðåïòîêîêêîîð
¿¿ñãýãääýã õîëáîã ýäèéí õàðøëûí ºâ èí. Ç¿ðõíèé
áóë èíãèéí á¿õ äàâõðàãà ãýìòäýã .
Àíõäàã ðåâìîêàðäèòûí ¿åä ç¿ðõíèé áóë èíãèéí
äàâõðàãûí ¿ðýâñýë, äàõèëòòàé ðåâìîêàðäèòûí ¿åä
õàâõëàãûí ãýìòýë èë¿¿ òîõèîëäîíî
Øàëòãààí À á¿ëãèéí öóñ çàäëàã áåòòà ñòðåïòîêîêê
Àìüñãàëûí äýýä çàìûí õàëäâàð, àíãèíà, ãàéìîðèò, èõíèé
¿ðýâñýë, êàðèåñ ãýõ ìýòýýð ºâäºõ,
Óäàìøèë, ÂII á¿ëãèéí öóñ
ªñâºð íàñíû õ¿¿õä¿¿ä èë¿¿ ºâ èëíº
ªâäºëòèéí îíöëîã Ç¿ðõ îð èì óäààí õóãàöààãààð áàçàæ ºâäºíº,äàìæìëò
òîäîðõîéã¿é, íèòðîãëèöåðèíä äàðàãäàõã¿é

31. Ýìíýë ç¿éí øèíæ Ç¿ðõíèé õèë õÿçãààð ç¿¿í òèéø òîìðîõ, I àâèà ñóëðàõ,
III àâèà ãàð áîëíî, ãàæèã ¿¿ññýí ¿å øóóãèàí ñîíñîãäîíî.
Îíîøëîãîîíä Äæîíñîíû øàëãóóðààñ 2 òîì , 1 áàãà øàëãóóð
áàéõàä îíîø áàòàëãààòàé áîëîâ õîîëîéí àð ñàíä
¿¿ñãýã èëð¿¿ëñýí áàéõ.
Êèñåëü –Äæîíñîíû øàëãóóð:
1.¯íäñýí øàëãóóð
2.Íýìýëò øàëãóóð
3. Òóñãàé øàëãóóð
Øèíæèëãýý Íåéòðîôèëèéí ëåéêîöèòîç, äèñïðîòåèíåìè,
ãèïåðôèáðèíîãåíåìè, Ñ-ðåàêòèâ óóðàã èëðýõ, ÄÔÀ
àíòèñòðåïòîëèçèí Î,S íýìýãäýõ
Õººìèéí àð äàñàíä ýìãýã òºðºã èëðýíý
ÇÖÁ PQ èíòåðâàë óðòñàõ, ñèíóñûí òàõèêàðäè

32. Òîäîðõîéëîëò Óäààí õóãàöààãààð àðõè õýòð¿¿ëýí õýðýãëýñíýýð
: ç¿ðõíèé áóë èíä äèñòðîôèéí ººð ëºëò ºãºõèéã õýëíý
Øàëòãààí Àðõèéã õýòð¿¿ëýí õýðýãëýõ
ªâäºëòèéí Ç¿ðõ îð èì äàðæ, áàçëàõ áóþó á¿äýã ºâäºëò óäààí
îíöëîã ¿ðãýëæèëíý. Àðõè õýðýãëýõã¿é áîë çîâèóð àðèëíà.
Ýìíýë ç¿éí Í¿¿ð óëàéõ, àðüñíû ñóäàñ ãýðýëòýæ õàðàãäàõ,í¿äíèé
øèíæ ñàëñò øàðàíãóé , çîâõè öýëõýð õàâàãíàõ, çîâõè, ãàð
è ðýõ, õºëðºõ, ýëýã òîìðîõ, íîéð áóë èðõàéí àðõàã
¿ðýâñýëòýé áàéõ,
Òºâ ìýäðýëèéí ñèñòåìèéí òàëààñ: öî èðîìòãîé, óóðòàé,
õºäºë㺺í òàéâàí áóñ, íîéðã¿éäýõ, çàí àíà𠺺ð ëºãäºõ
ÇÖÁ Èøåìèéí ººð ëºëòã¿é

33.  ßñ áóë èíãèéí ýìãýã
 Îñòåîõîíäðîç
 Áóë èí õîëáîîñíû ãýìòýë
 Õàâèðãà õîîðîíäûí áóë èíãèéí ºâäºëò
 Ìýäðýëèéí ãàðàëòàé ýìãýã
 Ìýäðýë ñóëüäëûí õàì øèíæ
 Äààâàð õÿìðàëûí êàðäèîïàòè
 Óóøèãíû ýìãýã
 Ïíåâìîòîðàêñ
 Ïëåâðèò
 Óóøãèíû àðòåðèéí òðîìáî ýìáîëè
 Õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìûí ýìãýã
 Óëààí õîîëîéí àãøèëò
 Õîäîîäíû øàðõëàà
 ºðöíèé ýâýðõèé
 öºñíèé õ¿¿äèéí ¿ðýâñýë

35. 1. Зүрхний хэм алдагдал, хориг
2. Гемодинамикийн хүндрэл /шок, уушгины
хаван, зүрхний дутмагшил/
3. Дахилтат шигдээс
4. БХ-ын шигдээс
5. Механик хүндрэл
6. Тромбоэмболийн хүндрэл

36. 1. Эрт үеийн хүндрэл /Хурц эхний 7 хоногт/
 Хэм алдагдал, хориг
 Шок
 Уушигны хаван
 Миокардын урагдал
 ЦИЭ-ийн тромбоэмболи
 БХ-ын шигдээс

37.  Зүрхний архаг дутмагшил
 Архаг цүлхэн
 ЗХ-ын бүлэн
 Шигдээсийн дараах бах
 Перикардит
 Дресслерын хам шинж
 ЦБЭ-ийн тромбоэмболи

38. 1. 1 бүлгийн хүндрэл /хөнгөн/
 Цөөн, түр зуурын экстрасистол
 Тосгуур, ховдлын 1 зэргийн хориг /доод ханы/
 ЦЭ-ийн 1 зэргийн дутмагшил
 Гиссийн багцын баруун салааны хориг
2. 2 бүлгийн хүндрэл /хүндэвтэр/
 Олон, янз бүрийн хэлбэрийн экстрасистол
 Тосгуур, ховдлын 1 зэргийн хориг /урд ханы/
 ЦЭ-ийн 2 зэргийн дутмагшил
 Ховдлын пароксизмал тахикарди
 Перикардит
 Дресслерын ХШ
 АД ихсэлт AД>200/100
 МХавхлагын харьцангуй дутагдал

39. 3 бүлгийн хүндрэл /хүнд/
 Зүрхний шок
 Уушгины хаван
 Зүрх гэнэт зогсох
 Тосгуур ховдлын бүтэн хориг
 Тосгуур, ховдлын 2 зэргийн хориг /урд ханы/
 Ховдлын тахикарди
 ЦЭ-ийн 3 зэргийн дутмагшил
 Тромбоэмболийн хүндрэл
 Цүлхэн үүсэх
 Миокардын урагдал
 Ужиг явцтай ба дахилттай шигдээс
 БХ-ын шигдээс
 Ходоод гэдэсний цус алдалт

40.  Киллипын ангилал –АНУ судалгаа
ЗЦД-ын ЭЗ-н шинж тэмдэг Шигдээстэй Шигдээстэй өний
зэрэг өний эзлэх % эндэгдэл %
I Байхгүй 40-50 6
II Уушгины зогшингошил 30-40 17
/хэржигнүүр/
Уушгины S < 50%
III Уушгины хаван 10-15 38
IV Шок 5-10 81

41.  О2 өгөх
 Фуросемид 10-40 мг в/в 1-4ц ҮЭХ 5-15мин ҮҮХ 2цаг
 Нитроглицерин 3-5мг/мин в/в gtt / СД >100/ эсвэл СД<95 эхлээд
дофамин хийнэ.
 АХФ-ийн ингибитор
 Дигоксин – зөвхөн тосгуурын чичиргээ хавсарсан үед
Эмчилгээний хяналт:
◦ Эз-н хяналт
◦ ЭКГ
◦ Уушгины рентген
◦ Цусны хийн найрлага

42. Төрөл:
1. Интерстициаль хаван - эз-д зүрхний багтраагаар
илэрнэ, чагнахад хэржигнүүр сонсогдохгүй,
рентгенд хаван илэрнэ
2. Альвеоляр хаван – илүү хүнд, амьсгаадалт,
ханиалга, хөөстэй цэр гарах, уушгины хэржигнүүр
ихсэх зэрэг шинж илэрнэ.
Уушгины хаван нь ЗХ-ын дутагдал дараа нь БХ-ын
дутагдалтай хавсарна.

43.  Өвчтөнг хагас суугаа буюу суугаа байрлалд байлгах
 Өндөр С /60-100%/ бүхий о2-ийг цэвэр спиртээр дамжуулан өгөх
 Морфин 2-6г в/в
 Фуросемид 20-80 мг в/в 20-40мин дараа шаардлагтай бол
давтах
 Нитроглицерин, нитропруссид натри в/в gtt / СД >100/ эсвэл
СД<100 эхлээд дофамин хийнэ.
 Дигоксин – уушгины хавангийн үед үр дүнгүй гэж үзэх боловч
зөвхөн тосгуурын чичиргээ хавсарсан үед хэрэглэж болно

44. ОХУ-н эрдэмтэд шигдээсийн үеийн шокыг 3 хэлбэрт
ангилдаг. Үүнд:
1. Рефлектор шок- хөнгөн хэлбэр, цээж хүчтэй
өвдөлтийн оргил үед илэрдэг, ҮЭ өвдөлт намдаах
2. Хэмнэл алдагдалтын шок- ховдлын пароксизмал
тахикарди, тосгуурын бүтэн хоригийн үед үүснэ. ҮЭ
хэм алдалт, хоригийг эмчлэх
3. Зүрхний жинхэнэ шок

45.  Зүрхний цус шахах үйл ажиллагаа хэт буурсантай
холбоотой бөгөөд урд ханын тархмал шигдээсийн үед
голдуу үүснэ.
 Гол шалтгаан нь зүрхний шигдээс
 Бусад шалтгаан – ховдол хоорондын цоорхой,
зүрхний чөлөөт ханы урагдал, уушгины артерийн
эмболи, хүнд хэлбэрийн хэм алдагдал, МХавхлагын
ба гол судасны хавхлагын хурц дутагдал

46.  Эм хүйс
 65-аас дээш нас
 Давтан шигдээс
 Фермент СК-МВ> 160 u/l
 Зүрхний шахалтын үзүүлэлт FE<35%
 Шигдээсийн хэмжээ – шигдээсийн талбай ЗХ-ын
>40% хамарсан бол зүрхний шок үүсэх магадлалтай.

48. 1. СД <80-90 мм.муб болж буурах
2. МОС багасах /<2,2 л/мин/
3. Уушгины артерийн ДД > 18 мм.уб болж ихсэх
4. Захын шинжүүд
 Хүйтэн хөлс ялгарах
 Арьс цайрах, хөх эрээнтэх
 Тахикарди
 Шээсний гарц багасах <30мл/мин
 Ухаан самуурах
Даралт багасалт + захын 2 шинж = Зүрхний шок

49. 1. Эмийн эмчилгээ
2. Судасны дотуур титэм судсыг нөхөн сэргээх
эмчилгээ
3. Механик арга /цусны эргэлтийг механик аргаар
дэмжих/- баллон тавих

50. 1. Өвчтөнийг зөв байрлуулах
2. О2 өгөх
3. Цусны төвийн эргэлтийг хянах

51. 1. Вазопрессор- НА 0,2%-1мл+5%-250мл глюкоз,
допамин- 0,5%-5 мл+5%-125мл глюкоз 1-5мкг/кг/мин
Эг СД=90 болтол хийнэ, эфидрин 10-25мг
2. Вазодилитатор- НТГ 5-200мкг/мин, нитропруссид
натри 5-150 мкг/мин
Заалт: уушгины хаван +зүрхний шок
Цээрлэх: СД <90мм.муб
Гаж нөлөө: бөөлжих, толгой эргэх

52. 3. Фосфодиэстеразыг саатуулагч –
амринон
Амринон 0,75 мкг/кг в/в
4. Сийвэн орлуулах шингэн-
реополиглюкин, декстрат-40 150-200
мл
5. Ацидозын эсрэг – сод
6. Даавар – преднизолон 180-240 мг в/в

53. Тромбоэмболийн хүндрэлийг 3 бүлэгт хуваана.
1. ЦБЭ-ийн эмболи
Уушгины артери болон хөлийн гүний вений тромбоз
Эмнэлзүй:
- хөхрөлт
- амьсгаадалт
- цээжний өвдөлт
- цустай цэр гарах

54. 2. ЦИЭ-ийн эмболи
Дараах судаснуудад элбэг тохиолдоно.
- Тархины судасны эмболи: ухаан балартах, голомтот
өөрчлөлт
- мөчдийн артерийн эмболи: мөч хөрөх, цайрах, захын
судасны лугшилт алга болох
- чацархайны артерийн эмболи: гэдэс дүүрэх, өвдөлт,
цочмог ХШ
- бөөрний артерийн эмболи: бүсэлхийн орчимд хүчтэй
өвдөх, цустай шээх

55. 3. Зүүн ховдлын хөндийд бүлэн үүсэх
◦ Голдуу эхний 3 хоногт үүсдэг.
◦ Зүрхний Эход харж оношлоно.

56. 1. Бүлэн уусгах эмчилгээ
2. Гепарин
3. Трентал
4. Ксантинол никотинат
5. Реополиглюкин

57. 1. Хөхлөгт булчингийн урагдал
2. Ховдол хоорондын таславчийн цооролт
3. Чөлөөт ханы урагдал
4. Зүүн ховдлын цүлхэн
Шигдээсийн 3-6 хоногт голдуу үүсэх ба үхжлийн дараа
зүрхний булчин зөөлөрсөн үед үүснэ.

58.  Зөөлөрсөн булчингийн хэсэг агших чадвараа алдан хана
нимгэрч үүснэ
 Голдуу урд болон оройн хэсэгт үүснэ
 Үүнд БД ихсэх, шигдээсний хэмжээ, биеийн хөдөлгөөний
идэвхжил их нөлөөлнө
 Хурц болон архаг гэсэн 2 хэлбэртэй
 Зүрхний дутагдал, ховдлын хэм алдагдал илэрнэ
 Гол эмчилгээ-эмийн эмчилгээ /судас тэлэх, хэм алдалтыг засах,
антикоагулянт, дигоксин/