2. • Interactie, inspraak en participatie. Wat bedoelen
we daarmee en wat is de waarde?
• Luisteren naar en praten met kinderen en jongeren.
Het democratisch model vanuit hun standpunt.
• De praktijk: hoe zet je inspraak op en hoe creëer
je een goed klimaat voor participatie
• De jeugdraad: de spil in beleidsparticipatie en
het lokaal jeugdbeleid
Basistraject interactie
en participatie
3. Het basistraject…
Vandaag
10u30 tot 12u15 inspraak en participatie: what’s in a name?
13u45 tot 18u30 tools: filosoferen met kinderen
Morgen
09u00 tot 12u15 inspraak en participatie: in de praktijk
14u00 tot 16u00 inspraak en participatie: de jeugdraad
5. 3termen…
• die voor veel verwarring zorgen
• waar tientallen meningen en theorie over bestaan
• waarbij iedereen z’n eigen waarheid preekt (ook VVJ )
• waar door fout gebruik een ‘zweem’ van relativering rond zweeft
• waarvan velen vinden dat ze belangrijk zijn, maar weinigen echt iets mee doen
• waar (naar mijn bescheiden mening) veel tijd wordt aan verspild
• …
6. Ik ga je in deze sessie niet overladen
met theoretische modellen…
Ik probeer vooral
jullie te raken
• belangrijker is om zelf te begrijpen
• zelf te zoeken naar waarde en betekenis
• je eigen kijk te ontwikkelen
• van daaruit handelen en…
• je professionaliteit verhogen
8. Welke verantwoordelijkheid
draagt de gemeente t.o.v.
van haar burgers?
Hoe moet een gemeente
haar burgers benaderen?
klanten, gebruikers, aandeelhouders, publiek,
bondgenoten, lotgenoten, deelnemers, te
beschermen massa…?
9. Stel,
je staat morgen zelf aan het
hoofd van je eigen gemeente.
Wat zou je dan veranderen aan
de relatie tussen de gemeente en
haar burgers?
10. Hoe kijkt je bestuur
naar deze termen?
Hoe kijken medewerkers
naar deze termen?
Interactie
Inspraak
Participatie
17. Bestuursstijl Rol van de burger
Niet interactief
beleid
Gesloten en autoritair Weinig tot geen
Open en autoritair Doelgroep van onderzoek
Consultatief Geconsulteerde
Interactief
beleid
Participatief Adviseurs
Delegerend Medebeslissers
Samenwerkend Partners
Faciliterend Initiatiefnemers
18. VEILIGE
overheid
(Protection)
ZORGZAME
overheid
(Provision)
INTERACTIEVE
overheid
(Participation)
MISSIE
Preventief
jeugdbeleid
Ontwikkeling,
culturele participatie
Actorschap
empowerment
CENTRALE VRAAG
Kunnen we vermijden dat gedrag
afwijkt van het 'normaal' traject?
Doen het nodige opdat
jeugdigen zich zouden kunnen
ontwikkelen tot volwaardige
burgers ?
Hoe kunnen we in samenspraak
met kinderen en jongeren onze
samenleving verder uitbouwen?
BESTUUR / POLITIEK
Directief
Weet wat nodig is
Luisterend, regisseren
Weet wat goed is
Proactief,
Nodigt uit
BURGERS
Ouders zijn de eerste
verantwoordelijke in de
opvoeding. Overheidstussenkomst
enkel als ouders falen.
Overheidstussenkomst:
Opvoedingsondersteuning voor
ouders,
Overheidstussenkomst:
gezinsbeleid
Jeugd = Burger
DOEL
GEÏNTEGREERD
JEUGDBELEID
Vermijden van uitval, afwijkend
gedrag vermijden
Het afstemmen van de
lokale voorzieningen
Actief burgerschap
en omgaan met diversiteit
21. • geen luide stem
• geen of weinig dwingende belangen
• zijn niet stemgerechtigd
• geen directe kanalen om te wegen
• niet altijd even helder verwachtingen
• zelf ervaringsdeskundige en expert
kinderen en jongeren hebben sterke lokale belangen
22. Basisopdracht
jeugddienst
1 De jeugddienst zorg voor goede, permanente
en duurzame interactie en participatie
2 De jeugddienst is knooppunt van jeugdbeleid
en manager van een categoriale jeugdreflex
3
De jeugddienst zorgt voor een goed,
gefundeerd en uitgebalanceerd gemeentelijk
jeugdaanbod
4
De jeugddienst zorgt voor een positief
klimaat voor burgerinitiatief en
zelforganisatie
24. • Inspraak: lukt tot op zeker niveau
Participatie? moeilijk en tijdrovend
• groot verschil tussen de theorie en de
praktijk? We weten hoe het zou moeten.
• We verliezen ons vaak in een instrumentele
en te doelgerichte benadering
• Vaak zeer beleidsgestuurd en op de foute
momenten in beslissingsprocessen
Kruipt veel tijd en energie in
In de praktijk
25. • voor de vorm
• omdat het moet
• gebruiken als argument
• om iets kracht bij te zetten
• om iets in beweging te krijgen
• om anderen te overtuigen
• op zoek naar antwoorden op problemen
• …
Onze beweegredenen ?
26. Is inspraak en participatie
meer dan het realiseren van
onze eigen agenda
27. Wat zou het doel van
goede inspraak
en participatie
moeten zijn
?
31. Investeren in dure, instrumentele tools
en systemen om kinderen en jongeren
te betrekken heeft alleen maar foute
gevolgen.
Ze vertrekken altijd vanuit een
volwassen context (ook al zijn de
intenties goed) en tonen alleen aan
wat we willen dat ze aantonen. Wij
zetten kinderen en jongeren naar onze
hand. Terwijl het onze intentie zou
moeten zijn om van hen te leren.
Raad lokale
besturen en
professionele
jeugdwerkers aan
om te stoppen met
de onzin!
Bob Hughes
Play theorist and activist
32. We moeten investeren in professionele
mensen die op zoek gaan naar duurzame
en eerlijk interactie met kinderen en
jongeren. Mensen die geïnteresseerd
luisteren en zoeken naar betekenis.
33. INTERACTIE =
• onderlinge beïnvloeding
• wederzijdse (re)actie
• wisselwerking
• handelen tussen mensen
• samenspel
• wederkerige invloed
35. waarde?
zoeken naar betekenis i.p.v. wenselijke
antwoorden op onze ‘volwassen’ vragen
de gedachtegang van kinderen kan ons
helpen om hun leefwereld te begrijpen
je eigen professionaliteit als
deskundige jeugd verhogen
36. attent voor …
• betekenis
• leefwereld
• signalen
• engagement
• kansen
• uitdagingen
• verklaring
Maar altijd
onvoorwaardelijk,
eerlijk en zonder
bijbedoelingen.
Professionaliteit
37. Veel interactie is voor
de jeugddienst een
doel op zich !
De jeugddienst als een
knooppunt van duurzame interactie.
41. par·ti·ci·pa·tie (de; v; meervoud: participaties)
het hebben van aandeel in iets; deelname
in·spraak (de; v(m))
de mogelijkheid om zijn mening te laten horen
42. Consultatie =
Je mening mogen geven over iets waarbij je betrokken bent
Mee praten voor er beslissingen worden genomen
Inspraak
participatie
Actief deelnemen =
Participatie = deelnemen én deelhebben
Deelnemer: je kiest zelf om al dan niet deel te nemen
Deelhebber: reële mede-eigenaar
43. Naar de essentie …
I n s p ra a k
• Wat ZOEK je in inspraak?
• Wat is het DOEL van inspraak?
• Wat zou het EFFECT van goede inspraak moeten zijn?
p a r t i c i p a t i e
• Wat ZOEK je in participatie?
• Wat is het DOEL van participatie?
• Wat zou het EFFECT van goede participatie moeten zijn?
45. participatie k a n a l l e e n m a a r
a a r d e n i n e e n p a r t i c i p a t i e f b e l e i d
Elke inbreng van anderen is waardevol
Elk engagement is waardvol
46. Gaat uit van de
meerwaarde voor
burger en lokale
overheid
Positief klimaat voor participatie
• veel interactie en dialoog
• uitnodigen
• betrokkenheid creëren
• zoeken naar kansen en verbindingen
• activeren
• proactief zoeken naar engagement
• zingeving
EFFECT
• wederzijds respect en begrip
• bondgenootschap
• burgerbetrokkenheid
• Burgerengagement
• Beter beleid
• Gedeelde verantwoordelijkheid
• vertrouwen
burgers en
verenigingen
zijn partners
ziet participatie
niet als middel
maar als DOEL
met waarde
Elke inbreng van anderen is waardevol
Elk engagement is waardvol
47. Mijn vraag voor morgen !
• Ik ben op zoek naar…
• Ik heb ideeën nodig om…
• Geef mij enkele voorbeelden van...
• Hoe kan ik…
• Wat als