1. Tıbbi Görüntüleme
Teknikerinin görevi ve bu
göreve göre eğitimi nasıl
olmalıdır?
Prof. Dr. Ercan Tuncel
U.Ü.T.F. Radyoloji AD
Emekli Öğretim Üyesi
(www.ercantuncel.net)
(SATED-TRD Görüntüleme Sempozyumu, 17 Kasım 2013)
1/39
7.
……EFRS genel kurulu tüm
dökümanlarda mesleğin adının tek isim
RADYOGRAFIR olarak geçmesine karar
vermiştir…..
…..the EFRS General Assembly has decided to refer to the
profession in the EFRS documents with the single name
of RADIOGRAPHER……
7/39
9.
“Röntgen Teknisyeni” adı 1960’ lardan kalan eski bir
terimdir, fakat günümüzde kullanılmaya devam
etmektedir. Ancak daha doğru isimlendirme olan
“Radyografır”, “Radyolojik Teknolojist” veya
“Röntgen Teknolojisti” terimleri resmi
organizasyonlar tarafından kullanıma sokulmuştur
The title "X-ray technician" is a legacy term that predates the 1960s,
but the term has persisted in common use. More accurate titles such
as "radiographer," "radiologic technologist" or "X-ray technologist"
have been introduced by credentialing and government agencies,
(….)
9/39
13.
Radyolojik işlem yapılan hastaların fiziksel ve
psikososyal bakımdan iyi olmalarını sağlamak
Ġşlemin kararlaştırılmasında ve optimizasyonunda
aktif görev almak
– Görüntüleme ve post-prosesing işlemlerini sofistike X-ışını
ekipmanları kullanarak doğru ve emniyetli bir şekilde
yapar. (Bir çok avrupa ülkesinde bu işlemlere NM, MR ve
US dahildir.)
Hastanın ve 3. şahısların radyasyon emniyetini
sağlamak (ALARA prensibine göre)
13/39
14. Radyografırın görev alanı genişliyor ve
içeriği dramatik olarak değişiyor
Niçin?
– Radyolojik teknolojide ilerleme ve
çeşitlenme ile birlikte talepte artma
– Sağlık sisteminde radyolog sayında
yetersizlik
– Hastaya verilen sağlık hizmetinin kalitesini
artırmak istemek
14/39
15.
2030 da OECD ülkelerindeki nüfusun %22’si >65Y
ABD’de yetişkin nüfusun yarısı diyabet ve hipertansiyon gibi kronik
hastalıklardan muzdarip
The Future of Medicine: Squeezing out The Doctor, The Economist Jun 2nd 2012
15/39
16. Radyografırın görev alanı genişliyor ve
içeriği dramatik olarak değişiyor
Nasıl?
– “skill-mixing”: Radyografırın bilgi ve
deneyimini radyoloğunkine eklemesi
– “role extension”: Radyografırın
radyoloğun bazı görevlerini yüklenmesi
16/39
17.
“Skill-mixing”:
– “red-dot” (kırmızı nokta)/RADS sistemi
– Kas-iskelet sistemi travmasında düz film okuma
(SE: %92.6, SP: %97.7)
– Raporlama: US, MM’de 2. okuyucu, sınırlı sayıda BT ve MR
“Role extension”:
–
–
–
–
Ġğne yerleştirme ve ĠV enjeksiyon
Baryumlu incelemeler
Amniyosentez, Anjiografi, Meme ve Prostat biyopsisi
Sistografi, HSG, Sialografi, Venografi
17/39
18.
ABD’ de Radyolog Yardımcısının (“radiologist
assistant”) görevleri
– Hastayı değerlendirmek, hastayı yönetmek
– Floroskopi ve diğer bazı radyolojik işlemleri
yapmak
– Tanısal görüntülerin ilk değerlendirmesini
yapmak
18/39
19. Ülkemizde
Radyolojik işlem yapılan hastaların fiziksel ve
psikososyal bakımdan iyi olmalarını sağlamak
Ġşlemin kararlaştırılmasında ve optimizasyonunda
aktif görev almak
– Görüntüleme ve post-prosesing işlemlerini sofistike X-ışını
ekipmanları kullanarak doğru ve emniyetli bir şekilde
yapar. (Bir çok avrupa ülkesinde bu işlemlere NM, MR ve
US dahildir.)
Hastanın ve 3. şahısların radyasyon emniyetini
sağlamak (ALARA prensibine göre)
19/39
20. Görev ne olmalıdır?
Radyolojik işlem yapılan hastaların fiziksel ve
psikososyal bakımdan iyi olmalarını sağlamak
Ġşlemin kararlaştırılmasında ve optimizasyonunda
aktif görev almak
– Görüntüleme ve post-prosesing işlemlerini sofistike X-ışını
ekipmanları kullanarak doğru ve emniyetli bir şekilde
yapar. (Bir çok avrupa ülkesinde bu işlemlere NM, MR ve
US dahildir.)
Hastanın ve 3. şahısların radyasyon emniyetini
sağlamak (ALARA prensibine göre)
20/39
21.
Radyolog denetiminde olmak koşuluyla
– Rutin baryumlu tetkikleri ve ĠVP de olduğu gibi VSÜ, HSG
ve benzeri rutin kontrastlı incelemeleri yapmalıdır
– Özellik arz etmeyen rutin BT ve MR
isteklerinde, incelemeyi ve kontrast uygulamasını planlayıp
yapmalıdır
– Ölçüme dayanan ve standart bir şekilde raporlanan
Doppler US ve obstetrik US gibi US incelemelerini (örneğin
ekokardiografi) yapmalıdır.
21/39
22. Gerekçe
Yeni sağlık düzeninde hasta sayısında ve dolayısıyla
radyolojik tetkik talebinde aşırı artış
– US klinisyenler tarafından yapılıyor
– Özellikle üniversitelerde iş yükünün artışı yüzünden eğitim
ve araştırma ile ilgilenilemiyor
Tanımlanan işlerin iyi eğitilmiş bir tekniker
tarafından sorunsuz yapılabilecek olması
Tıptaki gelişmeler sonucu, radyologların ilgili
klinikler içerisinde, daha fazla zaman geçirme
zorunluluğu
22/39
23.
ÖĞRENME HEDEFLERĠ: Öğrenci:
– USG cihazının parametrelerini belirleyebilecektir
– USG cihazı ile görüntü elde edebilecektir
ÖĞRENME HEDEFLERĠ:Öğrenci:
– Karaciğer USG elde edebilecektir
– Dalak USG elde edebilecektir
– Böbrek ve Üriner Sistem USG elde edebilecektir
– Pankreas USG elde edebilecektir
– Safra kesesi ve kanalları USG elde edebilecektir
– Akut Batın USG elde edebilecektir
23/39
?
25.
Avrupanın çeşitli eğitim kurumlarında
radyografır eğitiminin süreleri ve ECTS
karşılıkları:
– 15 merkezde 3 yıl (180 ECTS)
– 4 merkezde 3.5 yıl (210 ECTS)
– 9 merkezde 4 yıl (240 ECTS)
Çoğu ülkede Master hakkı
25/39
27. By Kathy McQuillen Martense
MA,RT(R), Director of Radiologic Technology
Education, Department of Radiology, The
University of Iowa Hospitals and Clinics, Iowa
Dennis Marchiori DC MS DACBR
Palmer College of Chiropractic,
Davenport, IA, USA
By Christi Carter, MSRS, RT(R), Faculty Director,
Radiologic Science, Brookhaven College, TX and
Beth Veale, BSRS, MEd, RT(R)(QM), Associate Professor,
Radiologic Sciences, Midwestern State University, TX
27/39
28.
Ülkemizde
– Sağlık lisesi : Tıbbi Görüntüleme
Teknisyeni
– S.H.M.Y.O. (2 yıl, 120 ECTS): Tıbbi
Görüntüleme Teknikeri
– Master olanağı: YOK
28/39
30. TIBBĠ VE RADYOLOJĠK TERMĠNOLOJĠ
T.C.
YÜKSEKÖĞRETĠM KURULU
……….. ÜNĠVERSĠTESĠ
RADYOLOJĠK ANATOMĠ
TIBBĠ GÖRÜNTÜLEME I
TIBBĠ GÖRÜNTÜLEME II
TIBBĠ GÖRÜNTÜLEME III
TIBBĠ GÖRÜNTÜLEME IV
TEMEL SAĞLIK
SAĞLIK HĠZMETLERĠ MESLEK
YÜKSEKOKULU
TIBBĠ HĠZMETLER VE TEKNĠKLER
BÖLÜMÜ
TIBBĠ GÖRÜNTÜLEME
TEKNĠKLERĠ PROGRAMI
NÜKLEER TIP
RADYOTERAPĠ
SAĞLIK YÖNETĠMĠ
MESLEKĠ YABANCI DĠL I
MESLEKĠ YABANCI DĠL II
RADYASYON GÜVENLĠĞĠ VE RADYASYONDAN
KORUNMA
ĠLK YARDIM
BĠLGĠ VE ĠLETĠġĠM TEKNOLOJĠSĠ
ĠLETĠġĠM
MESLEK ETĠĞĠ
………….., 2010
ĠġLETME YÖNETĠMĠ I
ĠġLETME YÖNETĠMĠ II
ARAġTIRMA YÖNTEM VE TEKNĠKLERĠ
ÇEVRE KORUMA
KALĠTE YÖNETĠM SĠSTEMLERĠ
30/39
32. Eğitimimizin kalitesi?
Eğitimimiz, adaylara yapacakları işin
kalitesini yükseltecek yeterli bilgi ve
beceriyi aktaramıyor
Yapılan iş açısından
teknisyen, tekniker ve hatta hiç
eğitim almamış “alaylı” personel
arasında fark yok
32/39
33. Neden?
Eğitimin 2 temel şartı vardır:
1. Öğrenmek isteyen öğrenci
Öğrencilerin eğitim seviyesi çok düşük ve
öğrenme isteği sıfır!
2. Öğretmek isteyen öğretmen
Bu iş öğreticilerin esas görevi değil
Öğreticilerin teknoloji bilgisi teorik planda
33/39
35. Eğitim nasıl olmalıdır?
Müfredat ilgili patoloji, fizyoloji ve klinik
bilgileri içermeli
–
–
–
–
–
–
Radyolojik patoloji
Dolaşım fizyolojisi, kontrast maddeler ve
uygulamaları
Asepsi-antisepsi
Allerji, anaflaksi şok ve tedavisi
ilk yardım
………….
35/39
37.
Süre ve şekli
– S.H.M.Y.O. en az 3 yıla, tercihan 4 yıla
çıkarılmalı
– 4 yıl olursa son yıl BT, MR, US ve GR gibi
belirli bir dala konsantre olarak geçmeli
Master hakkı verilmeli ve mesleğin
içerisinden öğretim üyeleri yetiştirilmeli
37/39
39. Sonuç
“I have a dream!”
Martin Luther King
Bilgili ve deneyimli, yetkin radyolog
yardımcıları tarafından yönetilen radyoloji
departmanları
Kliniklerin içlerine gömülü (“embedded”)
olarak çalışan klinisyen-radyologlar
39/39
