gastcollege bij de Reinwardt academie te Amsterdam over het adviseren van overheden

1. Adviseren aan overheden
Agnes Vugts

16. Gemeente Stein 2011

21. Door toenemende druk op cultuursubsidies worden ook stadsmusea in hun
voortbestaan bedreigd. Het is van belang dat in onderlinge contacten onder
ogen te zien. Het kan zinvol zijn binnen het Netwerk Stadsmusea concreet
over die bedreigingen te praten. Stadsmusea zijn doorgaans niet elkaars
concurrenten. Daardoor kunnen ze tamelijk onbelemmerd ervaringen delen
en wellicht zelfs van elkander leren.
De urban curator van
de toekomst struint in
de wijken op zoek naar
eigentijds erfgoed.

23. Om te beginnen was het cruciaal voor ons dat Europa een nieuwe ronde van ambitieuze mondiale
klimaatdoelstellingen zou lanceren, tijdens een recente top in Brussel. Ik voelde mij daarom lamlendig
toen ik van ingewijden te horen kreeg dat er “geen sprake” was van een kans dat de EU zich zou
verzetten tegen de olie- en steenkoolindustrie, om de CO2-uitstoot tegen 2030 “ten minste” met 40%
te verminderen. Maar wij gaven niet op, en zij wel!
Dit is hoe wij van een “geen sprake van” tot een grote overwinning zijn gekomen:
•Door de drijfveer te zijn van de de grootste klimaatactie in de geschiedenis, waarbij er 675,000
mensen in 162 landen op straat zijn gekomen!
•Door de VN-Secretaris Generaal, 18 ministers, en talloze politici te overtuigen om deel te nemen
aan de klimaatmars.
•Door een petitie van 2,2 miljoen mensen voor 100% duurzame energie aan wereldleiders af te
leveren, waaronder de Franse President Hollande.
•Door lobbyvergaderingen te houden met de klimaat- en energieministers van Frankrijk, Duitsland,
Brazilië en het Verenigd Koninkrijk.
•Door de druk op Polen, een van de grootste belemmeraars van klimaatactie, op te voeren aan de
hand van een advertentiecampagne in de Poolse pers, samen met telefoontjes gepleegd door
Poolse Avaaz-leden.
•Door vlak voor de besluitvorming, opiniepeilingen te laten uitvoeren in Duitsland, Frankrijk, Polen en
het Verenigd Koninkrijk.

24. Strategie tegen ellende:
Deze uitdaging heeft kracht, hoop en alle hersencapaciteit nodig die in onze gemeenschap beschikbaar is. Hier is het
plan:
1.Wordt Politiek Actief: Kies Klimaat Leiders -- 3 landen die cruciaal zijn voor de Klimaattop houden verkiezingen
komend jaar. Laten wij ervoor zorgen dat de juiste mensen die verkiezingen winnen en dat zij het juiste mandaat
hebben.
2.Maak van een Held . De Franse President Francois Hollande zit de Paris vergadering voor – een machtige positie. Wij
moeten elke tactiek en elk kanaal gebruiken – zijn persoonlijke vrienden en familie, zijn politieke machtsbasis en zijn
politieke adviseurs – om van hem de held te maken die hij moet zijn om van deze top een succes te maken.
3.Til het naar een hoger plan. De schaal van deze crisis vraagt om actie die de normale bandwijdte van campagne
voeren ver overschrijd. Het is nu tijd voor krachtige, directe, geweldloze actie die de verbeelding grijpt, een gevoel van
morele urgentie uitstraalt en mensen inspireert om in actie te komen.
4.Ontmasker de Saboteurs. Miljardairs zoals de Koch broertjes en hun olie maatschappijen zijn de grootste verpesters
van een succesvolle reactie op klimaatverandering – zij betalen miljoenen voor half onderzoek en PR, terwijl zij politici
bij bosjes omkopen. Met behulp van onderzoeksjournalistiek via verschillende media, kunnen wij hun kwalijke en
onverantwoorde handelen aan de kaak stellen en er een tegenwicht tegen bieden.
5.Definieer de oplossing . Zelfs in het licht van planetaire catastrofe, kan het zomaar gebeuren dat als je 195
overheden in een kamer zet, dit alleen maar tot chaos leidt. Wij moeten investeren in de hoogste kwaliteit
beleidsadvies om zo ingenieuze strategieën en voorzichtige compromissen klaar te stomen. Op deze manier kunnen
wij ervoor zorgen dat zodra de vergadering plaats vindt, er al een situatie is ontstaan waarin de meeste mensen het
grootste deel van ons plan al heeft omarmd, en niemand nog met droge ogen kan zeggen dat goede oplossingen niet
bestaan.

26. Veldanalyse:
1. Wat komt eraan (Trends, feiten) ?
2. Wat zijn de politieke thema’s ?
3. Wat is de maatschappelijke agenda & ‘waan van de dag’?
4. Why bother (waar maken we ons druk om)?

28. De (politieke) werkelijkheid in een stad of dorp is in de praktijk van
oneindig complex. De werkelijke macht van de raad zit volgens sommigen
in toenemende mate niet meer in het hebben van een primaat, maar juist
in het hebben van het ultimate; het laatste woord, het zijn van een
gezaghebbend sluitstuk in de beleidsvorming.
De beleidsvorming zelf is feitelijk veel meer een product van het dagelijkse
samenspel tussen college, ambtelijke organisatie, maatschappelijke
organisaties, bedrijven en burgers dan van de besluitvorming in de
gemeenteraad. Sommigen gaan nog verder: het zou zelfs zo zijn dat het
politieke moment, het moment waarop de feitelijke confrontatie en het
uitspelen van belangen plaatsvindt (het 'zaken doen')- , in toenemende
mate meer buiten dan binnen het gemeentehuis is te vinden.

29. Maar ook maatschappelijk heeft de gemeenteraad een steeds
minder vanzelfsprekende positie. Waar de raad ‐groepen raadsleden
of een individueel raadslid‐ vroeger werd gezien als een min of meer
exclusieve (volks)vertegenwoordiging van een lokale gemeenschap
of een deel daarvan (een achterban) kon worden gezien, claimen
burgers ‐al dan niet georganiseerd‐ in toenemende mate hun eigen rol
in de besluitvorming.
De belangstelling voor verkiezingen, het lidmaatschap van politieke
partijen en het raadslidmaatschap neemt in het algemeen af, terwijl
de behoefte van bewoners om betrokken te worden bij zaken die hen
rechtstreeks raken, juist toeneemt.

36. Voorbereiding:
1. Weten wat we willen krijgen, een duidelijke en ondubbelzinnige vraag
2. Weten wat we kunnen bieden
3. Klaar staan voor de deal:
4. Helder over hoofd en bijzaken
5. Welke ‘second best’ uitkomst vinden we acceptabel?
6. Welke prijs willen we daarvoor betalen?
7. Hoe snel kunnen we beslissen over wisselgeld?
8. Voorbereiding

38. Het aantal stukken voor een commissievergadering gemeente Goirle

39. Tips:
• Zeg nooit : ja, maar….
• Kom met kansen, niet met problemen
• Kom alleen met cijfers als het relevant is
• Speel geen advocaat: ‘ik leg het u nog één keer uit…’
• Probeer een partner te worden die breed kan denken over cultuur
• Zoek samenwerking in de gemeente met collega’s
• Onder druk wordt alles vloeibaar…
• Er is veel meer ruimte voor jullie nieuwe creatieve ideeën

42. Emoties komen van rechts
en hebben voorrang