1. -
1
-
Join to the group on Facebook :
https://www.facebook.com/groups/Azharcom3
‫ٍادة‬
ٙ‫االقتصاد‬ ‫ٗاىتخطٞط‬ ‫اىتَْٞت‬
-

2. -
2
-
‫أٗال‬
‫اىت‬‫االقتصادٝت‬ ‫َْٞت‬

3. -
3
-
‫اى‬ ‫ٍ٘ض٘ع‬ " ‫االٗه‬ ‫اىفصو‬" ٔٝ‫االقتصاد‬ َْٔٞ‫ت‬
ٍٔٞ‫اىْا‬ ُ‫اىبيذا‬ ٔ‫جملَ٘ػ‬ ٔ‫املشرتم‬ ‫اخلصائص‬ " ‫االٗه‬ ‫املبذث‬"
ٜٕ‫ٍا‬ٍٔٞ‫اىْا‬ ُ‫ىيبيذا‬ ٔ‫املشرتم‬ ‫اخلصائص‬‫؟‬ٗ‫ا‬ِ‫ػ‬ ٌ‫تني‬‫اخل‬‫؟‬ ٍٔٞ‫اىْا‬ ‫ىيذٗه‬ ٔٝ‫اقتصاد‬ ‫صائص‬
-‫اىفلر‬ّ‫ٌظهي‬
-ُّ٘‫اىصها‬ّ‫اىٍظهي‬‫ةروز‬
-‫اىزراىع‬‫اىلفاع‬ٍّْ٘‫ا‬
-ّ٘‫واىشزئ‬ّ٘‫اىهي‬ّ‫اىتفاى‬
-ً‫اىػاى‬ّ‫غ٠ك‬ٌّ٘‫اىِا‬‫واىتيدان‬ٍّ‫واىػٔى‬ٕ‫اىخارس‬
:‫الفكس‬ْ‫وػكم‬:‫اوال‬‫اىتيدان‬‫ىخخيؿ‬ّ٘‫اٟشاش‬ٍّ‫اىص‬‫حػخرب‬‫و‬‫ر‬‫وِْاك‬‫واشع‬‫ُظاق‬‫غىل‬‫اىفلر‬‫ط٘ٔع‬‫ىه‬‫ك‬‫نترية‬ّ‫ػ‬
ّ٘‫اٟشاش‬‫اىطاسات‬‫حٔـري‬َ‫غ‬‫غاسز‬ّ‫ٗشػي‬‫ٌٍا‬‫اىفرد‬‫دخو‬‫اُخفاض‬َ‫غ‬‫غتارة‬‫اىفلر‬ّ‫ٌظهي‬‫ـ٘ٓا‬‫حهٔن‬‫اىٍػٍٔرة‬ٌَ
‫وٌأ‬‫وؽذاء‬‫ٌيتس‬ٌٌََ‫اٟنرب‬‫اىشزء‬‫ٗصخٔغب‬‫اٟشخٓ٠ك‬‫غىل‬‫اىٍِفق‬‫ان‬‫اىدخو‬‫اُخفاض‬‫غىل‬‫اىٍرتحب‬ٌَ‫و‬‫وى‬
‫اُخفاض‬‫غىل‬‫وٗرتحب‬ ‫ى٠غىل‬ّٗ‫اٟكخػاد‬ٍِّ٘‫اىخ‬‫وشري‬‫وٍُاء‬‫حٍٔٗو‬‫غىل‬‫ٗؤذر‬‫ٌٍا‬‫اٟدخار‬‫ٗليو‬‫ٌٍا‬‫اىفلراء‬‫دخٔل‬
ٌٌّ‫اى٠ز‬ّ٘‫واىِٔغ‬ٍّ٘‫ةاىه‬‫اىرضورى‬‫اىؾذاء‬‫حٔـري‬ّ‫اشخفاغ‬‫غدم‬‫ٗىل‬‫ٌا‬‫اىدخو‬‫واٗؾا‬‫اٟرساف‬‫ىظ٘ٔع‬‫ٗؤدى‬‫ٍا‬
‫اىٍٔاـِني‬‫ةني‬ٌّٟ٘‫ا‬ّ‫ُصت‬‫وارحفاع‬ً٘‫اىخػي‬‫ٌصخٔى‬‫اُخفاض‬‫واٗؾا‬ٕ‫اىهاـ‬‫ةاىظهو‬ّ٘‫اىػط‬ّٗ‫اىرغا‬‫حٔـري‬‫غدم‬
ِّ٘‫اىف‬‫واىٍٓارات‬ّ‫اىػاٌي‬‫اىلٔى‬ٌَّ‫اىٍخخيف‬ّ‫اُٟظف‬‫ضاسات‬‫شد‬َ‫غ‬‫اىػشز‬‫واٗؾا‬
ْ‫الٍاوي‬ُ‫لمبمدا‬‫الطكاٌى‬‫الوضع‬:‫ثاٌيا‬:‫اىٔؽع‬‫ٗخؾري‬ٕ‫ـ‬‫اىٍٔاى٘د‬‫ٌػدٟت‬‫ةارحفاع‬ٌّ٘‫اىِا‬‫اىتيدان‬ٕ‫ـ‬‫اىصهاىن‬
‫كيج‬َ‫وىه‬ٌّ‫اىٍخلد‬‫اىتيدان‬َ‫غ‬ٌّ٘‫اىِا‬‫اىدول‬ٌَ‫اغىل‬‫اىٔـ٘ات‬‫ٌػدٟت‬‫واٗؾا‬ّ٘‫غاى‬‫ٌصخٔٗات‬‫اىل‬ٌّ٘‫اىِا‬‫اىدول‬
‫اىتيدان‬‫ـاغتطج‬‫اٌٟراض‬ٌَ‫اىػدٗد‬‫غىل‬‫واىص٘فرة‬ّ٘‫اىػط‬‫اٟضٔال‬ٕ‫ـ‬‫اىخطصني‬‫ةصتب‬‫ذىم‬‫ةػد‬‫اىٔـ٘ات‬
ٌ‫اىِا‬ْٔ‫اىصهاىن‬ٍِٔ‫اى‬‫ـٍػدل‬‫اىٔـ٘ات‬‫ٌػدٟت‬‫واُخفاض‬‫اىٍٔاى٘د‬‫ٌػدٟت‬‫ارحفاع‬‫ةصتب‬‫شهاىن‬ٍُٔ‫ذات‬ّ٘
‫اىػٍرى‬‫اىٓ٘هو‬‫غىل‬ٌّ٘‫اىِا‬‫اىتيدان‬ٕ‫ـ‬‫اىصهاىن‬ٍِٔ‫اى‬‫وٗؤذر‬ ‫اىٔـ٘ات‬‫وٌػدٟت‬‫اىٍٔاى٘د‬‫ٌػدٟت‬‫ةني‬‫اىفرق‬
ٌَ‫اكو‬ًٌَْ‫ٍٗرو‬‫ض٘د‬‫ىيصهان‬55ٌ‫وِْاك‬ ‫اىصهان‬ٌَ‫نترية‬ّ‫ُصت‬ِّ‫ش‬‫ٍٗٔل‬‫ان‬ْٔ‫و‬‫اىصهاىن‬‫اىػزم‬ٍٕ‫اٗص‬
ّ‫اىٍِخش‬‫اىػٍر‬‫ـرتات‬ٕ‫ـ‬‫اىصهان‬ٌَ‫نترية‬‫اغداد‬ِّ‫غ‬‫ِٗخز‬‫شٔف‬‫ٌٍا‬ّ‫اٟغاى‬َ‫ش‬ٕ‫ـ‬ًٌَْ‫نتريا‬‫غدد‬‫اٟـراد‬
ّٗ‫اٟكخػاد‬‫اىلفاغات‬ٕ‫ـ‬‫نترية‬‫اشخرٍارات‬‫ٗخفيب‬‫ٌٍا‬‫نررية‬‫غٍو‬‫ـرص‬‫ٗخفيب‬‫اىصهاىن‬ٍِٔ‫اى‬‫ـان‬‫ذىم‬‫غىل‬‫وةِاء‬
‫ذىم‬‫ٟشخ٘ػاب‬..‫اى‬ٕ‫وـ‬ٌّ‫اىػا‬‫واىخدٌات‬ّ‫واىػط‬ً٘‫اىخػي‬‫غىل‬ٍّ‫ؽخ‬‫ُفلات‬‫ٗخفيب‬ ‫اىصهاىن‬ٍِٔ‫اى‬‫ـان‬ّٗ‫ِٓا‬
ٕ‫اىػط‬‫واىرصف‬‫واىٍ٘اة‬‫واىِلو‬‫اٟشهان‬‫ٌرو‬

4. -
4
-
‫االقتصاد‬‫ِيكن‬‫يف‬‫الصزاعي‬‫الكطاع‬‫أِىية‬ً‫ا‬‫ثالج‬‫الكووي‬:‫اىرٗف٘ث‬‫اىٍِاـق‬‫يف‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬ٌَ‫نترية‬‫ُصتث‬‫ٗٔسد‬
‫اى‬‫اىلٔي‬ٌَ‫نترية‬‫ُصتث‬‫وحػٍو‬,ٌَ‫ْاٌث‬‫ُصتث‬‫اىزرايع‬‫اىلفاع‬‫او‬‫اىدخو‬‫إُخاج‬‫وٍٗرو‬,‫اىزرايع‬‫اىلفاع‬‫يف‬‫ػاٌيث‬
ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬
‫يف‬‫ـ٘ٓا‬‫اىٍصخخدٌث‬‫واىٔشائو‬‫واىزراغث‬,‫اٝكخػادي‬‫اىخلدم‬‫ٌع‬‫حلو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اٟكخػاد‬‫يف‬‫اىزرايع‬‫اىلفاع‬‫وأٍْ٘ث‬
‫اُٝخاج‬‫ٌصخيزٌات‬‫حٔاـر‬‫وغدم‬,‫وةدائ٘ث‬‫ٌخخيفث‬‫حهٔن‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫ْذة‬‫ـهو‬‫واىخخزني‬‫اىِلو‬‫وحصٓ٘٠ت‬
‫اىزرايع‬‫اىلفاع‬‫اُخاس٘ث‬‫اُخفاض‬‫غيل‬‫حػٍو‬‫اىػٔاٌو‬
‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫حٍزي‬ٖ‫اىخ‬‫اٛشاش٘ث‬‫اىصٍات‬‫أضد‬‫ٗػد‬‫وْذا‬
‫الٍاقصة‬‫والعىالة‬‫البطالة‬‫زابعأ‬:‫ْذا‬‫وٗظٓر‬,‫اٝكخػادي‬‫اىخخيؿ‬‫يف‬‫اشايس‬‫شتب‬ْٔ‫اىػٍو‬‫غِرص‬‫اشخؾ٠ل‬‫غدم‬
‫ا‬‫اىتيدان‬‫يف‬‫اىشاُب‬‫ُاض٘خني‬ٌَ‫ىِاٌ٘ث‬
‫غٍو‬‫ٗشدون‬ٟ‫و‬‫اىػٍو‬‫يف‬‫ٗرؽتٔن‬‫اـراد‬‫ويه‬‫اىرصٗطث‬‫او‬‫اىصاـرة‬‫اىتفاىث‬‫اٛويل‬
‫اىػٍاىث‬‫وحظٍو‬,‫اىٍػخاد‬‫اىخٔشؿ‬ٌَ‫اكو‬ٌِٖ‫ز‬‫ةٍخٔشؿ‬َ‫وىه‬‫ٗظخؾئن‬‫غٍال‬ًْ‫و‬‫اىِاكػث‬‫اىػٍاىث‬‫يه‬‫واىراُ٘ث‬
ُ‫ا‬َ‫وىه‬‫اىٔكج‬‫ـٔال‬
ً
‫اشٍ٘ا‬‫ٗػٍئن‬ٌَ‫ويه‬‫اىٍلِػث‬‫اىػٍاىث‬‫اىِاكػث‬‫شاغات‬‫خفؼ‬‫ان‬‫ةط٘د‬‫ٌخدُ٘ث‬ًٓ‫خاس٘خ‬
‫اىطرض‬‫ايل‬‫اىرٗؿ‬ٌَ‫اىٓشرة‬‫ةصتب‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىدول‬‫يف‬‫اىٍظانو‬‫ْذة‬‫وحزداد‬,‫اُٝخاج‬‫غيل‬
ً
‫نرريا‬‫ٗؤذر‬َ‫ى‬ًٓ‫غٍي‬
‫الدولي‬‫اذتكن‬‫يف‬‫الٍاوية‬ُ‫البمدا‬‫وضع‬ً‫ا‬‫خاوط‬:
:-
:‫غيل‬‫اغخٍادْا‬ٌَ‫أنرث‬‫اىٍخلدٌث‬‫اىتيدان‬‫غيل‬‫وورداحٓا‬‫غادراحٓا‬‫يف‬‫حػخٍد‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬
‫غدم‬‫ـاةػٓا‬‫اىدوى٘ث‬‫اىخشارة‬‫ضلو‬‫يف‬‫ةٍِ٘ٓا‬‫واىػ٠كث‬,‫اىدوى٘ث‬‫حشارحٓا‬‫يف‬‫ىٓا‬‫حيشأ‬ٖٓ‫ـ‬‫اىتِ٘٘ث‬‫حشارحٓا‬
‫اىخٍاذو‬
-:‫اىرشنا‬ٌَ‫نرري‬‫ِْاك‬‫اغتطج‬‫اىخفٔر‬‫ان‬‫ةصتب‬‫اىػٍ٠كث‬‫اىػاىٍ٘ث‬‫ت‬
ً‫اىطش‬‫أن‬ِٖ‫ةٍػ‬‫ٌِٓا‬‫حػٍو‬ٖ‫اىخ‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬ً‫ضش‬‫اىػٍ٠ق‬‫ةطشٍٓا‬‫حفٔق‬‫اٝحػال‬‫ووشائو‬ٖ‫اىخهِٔىٔس‬
‫اىِاٌ٘ث‬‫ىيتيدان‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫ةهرري‬‫حفٔق‬‫ىٓا‬‫اىهي٘ث‬‫اىٍت٘ػات‬‫وكٍ٘ث‬‫اىرشنث‬‫ىٓذة‬‫اٝكخػادي‬‫واىتيدان‬
‫ْذ‬‫ٝشخرٍارات‬‫حطخاج‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىؾخٍث‬‫اىٍاى٘ث‬‫واضخ٘اـاحٓا‬‫اىخهِٔىٔس٘ا‬‫ىخٍهٓا‬
ً
‫ُظرا‬‫اىرشنات‬‫ة‬‫وحطاول‬
ٌَ‫أشخفادة‬‫أكيص‬‫غيل‬‫ىيطػٔل‬ٖ‫وحصػ‬,‫اٝشخرٍارات‬‫ْذة‬‫ىشذب‬‫اىٍِاشتث‬‫اىص٘اشات‬ً‫رش‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬
‫اىرشنات‬‫ْذة‬
-:‫اىٍخل‬‫اىتيدان‬ٌَ‫اىٍصخٔردة‬‫اىخهِٔىٔس٘ا‬‫غيل‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫حػخٍد‬‫غيل‬‫حص٘فر‬ٖ‫اىخ‬‫دٌث‬
‫إيل‬‫اىٍخلدٌث‬‫اىتيدان‬ٌَ‫اىخهِٔىٔس٘ا‬‫ُلو‬‫غيل‬‫حصاغد‬ٖ‫اىخ‬‫اىٍِاـذ‬ٌَ‫حػد‬‫اىدوى٘ث‬‫واىخشارة‬, ‫اىخهِٔىٔس٘ا‬

5. -
5
-
,‫اىٍخشصدة‬‫اىخهِٔىٔس٘ا‬‫اىٍػئٌات‬‫ةػؼ‬‫حطٍو‬ٌٖ‫ُا‬‫ةيد‬‫حصخٔردْا‬ٖ‫اىخ‬‫واىصيع‬‫ـاىٍِخشات‬,‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬
‫دور‬‫ىٓا‬‫اٛسِت٘ث‬‫اٝشخرٍارات‬
ً
‫واٗؾا‬‫اىٍػئٌات‬‫ةِلو‬‫حلٔم‬‫اىهترية‬‫ـاىرشنات‬‫اىخهِٔىٔس٘ا‬‫ُلو‬‫يف‬
‫حرخ٘ع‬‫غلٔد‬‫خ٠ل‬ٌَ‫اىٍػرـث‬‫يف‬‫اىٍتارشة‬‫اىخشارة‬‫وحصاغد‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫يف‬‫اىفرغ٘ث‬‫ايل‬‫اىخهِٔىٔس٘ث‬
‫اىٔـِ٘ث‬‫و‬‫اٛسِت٘ث‬‫اىٍرشوغات‬‫ةني‬‫اىخهِٔىٔس٘ا‬‫..و‬‫غرب‬‫واٝدارٗث‬‫اىفِ٘ث‬‫اىخربة‬‫ذوي‬‫اٛـراد‬‫اُخلال‬
ً
‫اخريا‬
‫ا‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫داخو‬‫اٛسِت٘ث‬‫اىٍرشوغات‬‫يف‬‫اىدوى٘ث‬‫ىطدود‬
)‫اىْاٍٞت‬ ُ‫اىبيذا‬ ‫داخو‬ ِٝ‫اىتبا‬ ‫(ػ٘اٍو‬ ّٜ‫اىثا‬ ‫املبذث‬
ٜٕ‫ٍا‬‫اىْاٍٞت‬ ُ‫اىبيذا‬ ‫خصائص‬ ‫يف‬ ‫اإلختالف‬ ‫ػ٘اٍو‬‫؟‬
‫الٍاوية‬ُ‫البمدا‬‫خصائص‬‫يف‬‫اإلختالف‬‫عواون‬
1‫او‬‫اىدخو‬‫ٌصخٔي‬‫ض٘د‬ٌَ‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫حخخيؿ‬‫دول‬‫ـِٓاك‬‫اىخٍِ٘ث‬‫يف‬‫كفػخث‬ٖ‫اىخ‬‫اىظٔط‬
‫ٌخٔشؿ‬‫وارحفاع‬,‫ىيترتول‬‫اىٍػدرة‬‫ويه‬‫اىدخو‬‫ٌخٔشؿ‬‫ةإرحفاع‬‫حخٍرو‬‫ودول‬,‫نٔرٗا‬‫ٌرو‬‫رسٗع‬‫حػِ٘ع‬‫ذات‬
‫ٌِخشث‬‫اشخرٍارات‬‫إيل‬‫اىترتوى٘ث‬‫اىرثوة‬‫ىخطٔٗو‬‫ُخ٘شث‬‫اىدخو‬
2‫اضشام‬ٌَ‫ةيدان‬‫ـ٘ٔسد‬‫اىصهان‬‫ض٘د‬ٌَ‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫حخخيؿ‬‫كد‬‫وكي٘يث‬‫اىػني‬‫ٌرو‬‫نترية‬‫شهاُ٘ث‬
‫اىشؾراـ٘ث‬‫واىٍصاخث‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫ٗظٍو‬‫ةو‬‫اىصهان‬‫غدد‬‫غيل‬‫ٗلخرص‬ٟ‫اىتيدان‬ً‫ـطش‬,‫اٛردن‬‫ٌرو‬‫اىصهان‬
3
ُ
‫واٗؾا‬)‫اىخام‬‫واىٍٔاد‬‫(اٛرض‬‫اىفت٘ػ٘ث‬‫ةاىٍٔارد‬‫ةيد‬‫اي‬‫يف‬‫اىخٍِ٘ث‬‫ـرص‬‫حخأذر‬
‫و‬‫(اىصهان‬‫اىترشٗث‬‫اىٍٔارد‬‫ٌٔاردْا‬‫دول‬
ً
‫واٗؾا‬‫نترية‬‫ةرشٗث‬‫ٌٔارد‬‫ذات‬‫ُاٌ٘ث‬‫دول‬‫ـِٓاك‬,)ً٘‫اىخػي‬
ً٘‫اىخػي‬‫وٌصخٔي‬‫اىٍهخصتث‬‫ناىٍٓارات‬‫اىترشٗث‬‫اىرثوة‬‫يف‬‫أخخ٠ف‬‫وٗٔسد‬,
ً
‫سدا‬‫كي٘يث‬‫اىفت٘ػ٘ث‬

6. -
6
-
)‫اىفقش‬ ‫ٍٗشنيت‬ ‫اىتَْٞت‬ (ّٜ‫اىثا‬ ‫اىفصو‬
)‫اىْاٍٞت‬ ُ‫اىبيذا‬ ‫يف‬ ‫اىفقش‬ ‫ٍشنيت‬ ( ‫األٗه‬ ‫املبذث‬
‫اى‬ ‫ػشف‬‫؟‬ ٔ‫ى‬ ٔ‫املختيف‬ ‫االبؼاد‬ ٜٕ‫ٍٗا‬ ‫فقش‬
‫الفكس‬‫خط‬ً‫باضتخدا‬‫الفكس‬‫تعسيف‬:‫اىفلر‬‫خؿ‬ْٔ‫و‬‫ٌػني‬‫ضد‬َ‫غ‬ٖ‫اٝشخٓ٠ن‬‫اُفاكث‬‫أو‬‫دخيث‬‫ٗلو‬‫اىذي‬‫اىظخع‬ْٔ
..‫ٌػ٘اري‬‫ٌػني‬‫ضد‬َ‫غ‬‫اُٝفاق‬‫أو‬‫اىدخو‬‫ُلع‬ْٔ‫ةتصاـث‬‫حػرٗفث‬َ‫وٍٗه‬
‫لمفكس‬‫املختمفة‬‫األبعاد‬
-)‫ٌِخفؼ‬‫دخو‬‫غيل‬‫(ةاىطػٔل‬‫اىدخو‬
-‫ا‬)‫اٌخ٠نٓا‬‫غدم‬‫أو‬‫اىشٔدة‬‫ٌِخفػث‬‫أو‬‫اٛغٔل‬ٌَ‫اىلي٘و‬‫ةإٌخ٠ك‬(‫ٛغٔل‬
-)‫ةٓا‬‫اىػٍو‬‫او‬‫ٌئذث‬‫او‬‫خفرة‬‫ة٘ئث‬‫يف‬‫(ناىػ٘ض‬‫اىت٘ئث‬
-)ً٘‫اىخػي‬ٌَ‫ٌػدوم‬‫او‬‫كي٘و‬‫كدر‬‫ٗهٔن‬‫ان‬(ً٘‫اىخػي‬
-)‫اىظخع‬‫ض٘اه‬‫غيل‬‫حأذري‬‫ىٓا‬ٖ‫اىخ‬‫اٛـهار‬‫اٟشختػاد(نأشختػاد‬
-‫او‬‫اىِصب‬‫اشاس‬‫اىخٍ٘زي(غيل‬)‫اخر‬‫شتب‬‫اي‬‫او‬‫اىشِس‬
-‫او‬‫اىرسٗػث‬‫اىخؾريات‬‫او‬‫اىت٘ئ٘ث‬‫اىٍطاغ٘و‬‫او‬‫اىٍرض‬‫ٌرو‬‫اىػدٌات‬ٌَ‫ىٍشٍٔغث‬‫(اىخػرض‬‫اُٝهظاف‬
)‫اىػِؿ‬
‫؟‬ ‫ىيفقش‬ ٜ‫اىْسب‬ ًٖ٘‫ٗاملف‬ ‫املطيق‬ ًٖ٘‫املف‬ ٕ٘‫ٍا‬‫اىتَْ٘ٝت‬ ‫باملشامو‬ ٔ‫ػالقت‬ ٜٕ‫ٍٗا‬
‫اىذٗىٞٔ؟‬ ‫ٗاىتجاسة‬
‫املطمل‬ً‫املفّو‬:‫حصخِد‬‫اىٍفيلث‬‫اىفلر‬‫ٌلاٗ٘س‬‫اىٍشٍٔغث‬‫ْذة‬‫وحلخرص‬,‫اٛشاش٘ث‬‫اٝشخٓ٠ك‬‫شيع‬ٌَ‫ٌشٍٔغث‬‫ايل‬
‫اىؾذائ٘ث‬‫اىٍشٍٔغث‬‫ْذة‬‫وحهيفث‬,‫اى٘ٔم‬‫يف‬‫اىطرارٗث‬‫اىصػرات‬ٌَ‫ٌػني‬‫كدر‬‫ىخطل٘ق‬‫اىرضوري‬‫اىػذاء‬‫غيل‬
ً
‫ؽاىتا‬
‫ىيفلر‬‫ٌفيق‬‫نخؿ‬‫حصخخدم‬
‫الٍطيب‬ً‫املفّو‬:‫ا‬‫وخؿ‬‫ٌا‬‫ةيد‬‫يف‬‫ىيٍػ٘ظث‬‫اىػام‬‫اىٍصخٔي‬‫اٛغختار‬‫يف‬‫ٗأخذ‬‫إيل‬‫ةيد‬ٌَ‫ٗخخيؿ‬‫اىطاىث‬‫ْذة‬‫يف‬‫ىفلر‬
‫او‬‫اىدخو‬‫ٌخٔشؿ‬ٌَ‫نِصتث‬‫اىفلر‬‫خؿ‬‫ٗطدد‬‫ٌا‬‫وغادة‬‫اىفلرية‬‫اىتيد‬‫يف‬‫وكي٘و‬‫اىؾِ٘ث‬‫اىتيد‬‫يف‬ ٍ‫غال‬ٔٓ‫ـ‬‫اخري‬
‫اٛسر‬‫ٌخٔشؿ‬

7. -
7
-
‫األخسي‬‫التٍىوية‬‫باملػاكن‬‫الفكس‬‫عالقة‬
ٖ‫اىخٔزٗػ‬‫واىخفاوت‬‫اىفلر‬:‫واىخفاوت‬‫اىفلر‬‫ٌظهيث‬‫ةني‬‫وذ٘لث‬‫ٌظهيث‬‫ِْاك‬‫ٌظهيخان‬‫واىخٔزٗع‬,ٖ‫اىخٔزٗػ‬
‫ُفرتض‬‫ان‬ٖ‫ـ٘هف‬‫ـلري‬‫طخع‬‫اي‬‫ٗٔسد‬ٟ‫و‬‫اىخٔزٗع‬‫يف‬‫نترية‬‫حفٔت‬‫ةطاىث‬‫ٗخٍزي‬‫ٌشخٍع‬‫ُخػٔر‬‫ان‬َ‫ـٍ٘ه‬‫ٌخخيفخان‬
ٖ‫اىخٔزٗػ‬‫اىخفاوت‬‫نان‬‫ٌٍٓا‬‫اىفلر‬‫خؿ‬‫ـٔق‬‫ٗلػٔن‬‫اىصهان‬‫نو‬‫ان‬
ً
‫ذاةخا‬‫ىيدخٔل‬‫اىػام‬‫اىٍخٔشؿ‬‫ظو‬‫ـإن‬‫واىخٔزٗع‬‫اىفلر‬‫ةني‬‫واؽطث‬‫رواةؿ‬‫وِْاك‬ٖ‫اىخٔزٗػ‬‫اىخفاوت‬‫يف‬‫اىزٗادة‬‫ـإن‬
‫اىفلر‬‫زٗادة‬‫ايل‬‫ٗؤدي‬‫شٔف‬
‫وةاىخايل‬‫اخري‬‫ٌػادر‬‫ِْاك‬َ‫وىه‬‫اىػٍو‬‫غِرص‬‫غيل‬‫ـلؿ‬‫حلخرص‬ٟ‫اىدخو‬‫ٌػادر‬‫ان‬ْٔ‫و‬
ً
‫اٗؾا‬‫كٔي‬‫اخر‬‫راةؿ‬‫وِْاك‬
‫اىفلر‬‫شتب‬‫اىدخو‬‫ـإُخفاض‬
‫اٝدخا‬‫ٌػدٟت‬‫اخخ٠ف‬‫خ٠ل‬ٌَ‫وذىم‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػدٟت‬‫زٗادة‬‫إيل‬‫ٗؤدي‬‫اىخفاوت‬‫اشاس‬‫وغيل‬‫واىفلراء‬‫اٛؽِ٘اء‬‫ةني‬‫ر‬
ٍِٔ‫اى‬‫وٌػدل‬‫اىهي٘ث‬‫اىٍدخرات‬‫ةني‬‫اىفردي‬‫اىخِاشب‬
‫اىهفاءة‬‫كي٘و‬‫اشخؾ٠ل‬‫ايل‬‫ش٘ؤدي‬‫واىدخٔل‬‫اىرثوات‬‫يف‬‫اىطاد‬‫ـاىخفاوت‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػدٟت‬‫اُخفاض‬‫ايل‬‫ٗؤدي‬‫اىخفاوت‬
‫ٌصاواه‬‫انرث‬‫حٔزٗع‬‫ٌع‬‫ٗطدث‬‫ةٍا‬‫ٌلارُث‬‫ىئٍارد‬
‫الد‬‫بالتجازة‬‫الفكس‬‫عالقة‬‫ولية‬
َ‫وٍٗه‬,‫اىػاـيث‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىفاكات‬‫واشخؾ٠ل‬‫ىلائٍث‬‫اىٍٔارد‬‫اشخخدام‬‫يف‬‫اىهفاءة‬‫ايل‬‫اىدوى٘ث‬‫اىخشارة‬‫حػٍو‬
‫اٛذار‬‫ْذة‬‫ـهو‬‫اىٍطي٘ث‬‫اٝشخرٍارات‬‫يف‬‫اىفشٔة‬‫حصد‬‫ان‬َ‫ٍٗه‬‫اىدوى٘ث‬‫واٝشخرٍارت‬,‫اٛرض‬‫يف‬‫اىػٍاىث‬‫اشخخدام‬
‫ٌظ‬‫حخف٘ؿ‬‫يف‬ًْ‫حصا‬‫اىدوى٘ث‬‫ىيخشارة‬‫اٝٗشاة٘ث‬‫اىٍخٔشؿ‬‫اىدخو‬‫زٗادة‬‫اي‬‫اىٍؾفرد‬‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫واى‬‫اىفلر‬‫هيث‬
‫اىفلر‬‫ٌظهيث‬‫حطل٘ق‬‫خ٠ىٓا‬ٌََ‫ٍٗه‬ٖ‫اىخ‬‫اىطل٘ل٘ث‬‫اىٔش٘يث‬‫يه‬‫اىػٍو‬‫ـرص‬‫وحٔـري‬
ٕ٘‫ٍٗا‬ ‫؟‬ ٓ‫ٍصادس‬ ٜٕ‫؟ٍٗا‬ ٙ‫االقتصاد‬ َْ٘‫اى‬ ‫ػشف‬َْ٘‫اى‬ ٜ‫ػي‬ ‫اىذٗىٞت‬ ‫اىتجاسة‬ ‫أثش‬
ٛ‫اإلقتصاد‬‫؟‬
"‫تعسيف‬‫وعين‬"‫اإلقتصادي‬‫الٍىو‬:ٗ‫اىز‬ْٔ‫أضد‬‫وٗخٍرو‬,‫اىفٔٗيث‬‫اىفرتة‬‫ٌدار‬‫غيل‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫يف‬‫اىٍؾفردة‬‫ادة‬
ّ٘‫غي‬‫حلخرص‬ٟ‫ناُج‬‫وان‬‫غام‬‫ةظهو‬‫اىخٍِٔٗث‬‫واىص٘اشث‬‫اٝكخػادٗث‬‫ىيص٘اشث‬‫اىٓاٌث‬‫اْٛداف‬‫وحػخرب‬
‫ٗخ‬‫ٌٍا‬ٌٖٔ‫اىل‬‫ىٞكخػاد‬‫اُٝخاس٘ث‬‫اىفاكث‬‫حزٗد‬ٖٓ‫ـ‬‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫يف‬‫اىٓاٌث‬‫اىػٔاٌو‬‫اضد‬‫اٝشخرٍارات‬‫ذىم‬‫تع‬
ٌَ‫حػد‬‫اىش٘دة‬‫اىطٔاـز‬‫وخيق‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫غ٘اُث‬َ‫وضص‬‫اٝشخخداٌات‬‫ةني‬‫اىٍٔارد‬‫حٔزٗع‬َ‫وضص‬‫اىدخٔل‬‫زٗادة‬
‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫يف‬‫اىٓاٌث‬‫اىطٔاـز‬

8. -
8
-
‫اإلقتصادي‬‫الٍىو‬‫وصادز‬
-‫وزٗاد‬‫اىٍخاضث‬‫اُٝخاج‬‫غِارص‬‫نٍ٘ات‬‫يف‬‫اىزٗادة‬ٌَ‫ٗأيت‬ْٔ‫و‬‫اىلٔي‬‫ة‬
‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫ىي‬‫اىٔض٘د‬‫اىٍػدر‬ْٔ‫نان‬‫وان‬ٖ‫ضخ‬‫ِْا‬‫خاغث‬‫اٍْ٘ث‬ّ‫ى‬‫اىفت٘ػ٘ث‬‫اىٍٔارد‬‫او‬‫اىػاٌيث‬
-ٌَ‫وضدة‬‫نو‬ٌَ‫غي٘ٓا‬‫ُطػو‬ٖ‫اىخ‬‫اُٝخاج‬‫نٍ٘ث‬‫زٗادة‬‫اي‬
‫واىخفٔرات‬‫اىترشي‬‫اىٍال‬‫رأس‬َ‫وٍٗه‬, ‫اُٝخاج‬‫غِارص‬‫وضدات‬‫اىهترية‬‫اُٝخاج‬‫ووـٔرات‬‫اىخهِٔىٔس٘ث‬
‫اىترشي‬‫اىٍال‬‫ورأس‬‫اُٝخاج‬‫غِارص‬‫ٍُٔنٍ٘ات‬ٌَ‫انرب‬‫ةٍػدل‬‫اُٝخاج‬ٍِٔ‫ة‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىهفاءة‬‫يف‬َ‫واىخطص‬
‫اُٝخاج‬‫غِارص‬‫اُخاس٘ث‬‫رـع‬‫يف‬‫ٗصاغد‬‫وخ٠ـث‬‫وحدرٗب‬ً٘‫حػي‬‫طهو‬‫يف‬
-‫ا‬‫اُخفاض‬‫ويه‬ً‫اىطش‬‫وـٔرات‬‫زٗادة‬‫ٌع‬‫ىئضدة‬‫اىٍخٔشفث‬‫ىخهيفث‬
ٍِٔ‫اى‬‫يف‬‫ٗصاغد‬‫ٌٍا‬‫اىػٍو‬‫إُخاس٘ث‬‫زٗادة‬‫يف‬‫ذىم‬‫ٗصاغد‬‫اُٝخاج‬ً‫ضش‬
-‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػادر‬‫اضد‬ٌَ‫حػد‬
‫اإلقتصادي‬‫الٍىو‬‫عمي‬‫الدولية‬‫التجازة‬‫أثس‬
‫غيل‬‫اىفلر‬ٌَ‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫حػاين‬ٌَ‫ُٔع‬ْٔ‫و‬‫اىٍِخفؼ‬‫اىدخو‬‫ةرشك‬‫اٝكخػادٗٔن‬‫ٗصٍ٘ث‬‫ٌا‬‫واشع‬‫ُفاق‬
‫اىخشارة‬‫يف‬‫اىخلدٗري‬‫واىشاُب‬,‫اىرشك‬‫ْذا‬ٌَ‫اىخروج‬‫يف‬
ً
‫ْاٌا‬
ً
‫دورا‬‫اىدوى٘ث‬‫اىخشارة‬‫ـخيػب‬‫ىيفلر‬‫اىٍفرؽث‬‫اىطيلث‬
ٗ‫ةخػد‬‫حصٍص‬‫اىدوى٘ث‬‫ـاىخشارة‬,‫ٌهاشب‬‫حطلق‬ٖٓ‫ـ‬‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬ً‫دغ‬‫يف‬‫ـػال‬‫غِرص‬‫اىدوى٘ث‬ٖ‫اىخ‬‫اىصيع‬‫ر‬
‫اكو‬‫ةخهيفث‬‫اىدويل‬‫اىصٔق‬ٌَ‫اٛخري‬‫اىصيع‬‫رشاء‬ٌَ‫واٝشخفادة‬‫ٌلارُث‬‫ةٍزاٗا‬‫ـ٘ٓا‬‫حخٍخع‬‫ٗصٍص‬‫واىخػدٗر‬
‫اىفائؼ‬‫اىػٍو‬‫غِاذر‬‫وحظؾ٘و‬‫اىػاـيث‬‫اُٝخاس٘ث‬‫اىفاكات‬‫وحظؾ٘و‬‫ةإشخؾ٠ل‬ٌَ‫اىػادرات‬‫ضػ٘يث‬َ‫وحٍه‬
‫اٝك‬ٍِٔ‫ىي‬‫اى٠زٌث‬‫اىصيع‬‫غيل‬‫اىٔاردات‬‫خ٠ل‬ٌَ‫اىطػٔل‬‫اىفلر‬‫وحخف٘ؿ‬‫خػادي‬
‫الفكس‬‫ختفيف‬‫يف‬‫املضطسد‬‫الٍىو‬‫أِىية‬
‫حصاؤٟت‬‫غدة‬‫ٗٔسد‬‫اىطل٘لث‬‫ةٓذة‬‫اٝكرار‬َ‫وىه‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫يف‬‫اىفلر‬‫ىخخف٘ؿ‬‫اشايس‬‫رشط‬‫اىٍؾفرد‬ٍِٔ‫اى‬
‫ويه‬‫ْاٌث‬
‫؟‬‫اىفلر‬‫حطل٘ق‬‫ايل‬‫حيلائ٘ث‬‫ةػٔرة‬ٍِٔ‫اى‬‫ٗؤدي‬‫ْو‬
‫اىفلر‬‫ٌظهيث‬‫حخف٘ؿ‬‫ايل‬‫حليض‬ٍِٔ‫اى‬‫ُٔغ٘ات‬‫نو‬‫ْو‬
‫اىفلري‬ٔ‫ُط‬ّ‫اىٍخٔس‬ٍِٔ‫اى‬‫وٌفٍٓٔم‬‫اىخصاكؿ‬‫ـهرة‬‫خ٠ل‬ٌَ‫ِٗػص‬‫وْذا‬
‫التطاقط‬‫فكسة‬:‫ذٍرات‬‫شلٔط‬ِٖ‫حػ‬‫اىخصاكؿ‬‫وـهرة‬,‫اىفلر‬‫حخف٘ؿ‬‫ايل‬‫حيلائ٘ث‬‫ةػٔرة‬‫ٗؤدي‬ٟ‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬
‫حي‬‫ةػٔرة‬‫اىفلر‬‫ٌظهيث‬‫ٗصشو‬‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫ان‬‫,وُفرتض‬‫حيلائ٘ث‬‫ةػٔرة‬‫اىٍشخٍع‬‫اـراد‬‫غيل‬ٍِٔ‫اى‬َ‫وىه‬‫لائ٘ث‬

9. -
9
-
‫ؽ٘لث‬‫ةلاع‬‫داخو‬‫او‬
ً
‫ٌرنزا‬‫ظو‬‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫ان‬‫غدٗدة‬‫دول‬‫يف‬‫حتني‬‫ض٘د‬‫اٝـرتاض‬‫ْذا‬‫ٗخطلق‬ً‫ى‬‫اٌٛر‬‫واكع‬‫يف‬
‫اىٍرـٔؽث‬‫اٛراء‬‫غداء‬‫يف‬‫واغتص‬‫ٌػزوىث‬‫سزر‬‫او‬
‫الفكري‬‫حنو‬‫املتوجة‬‫الٍىو‬-:‫اىخاى٘ث‬‫ةاىرشوط‬ٖ‫ٗف‬‫ان‬‫ٗشب‬
5-‫وٌخٔشؿ‬‫اىفلراء‬‫دخو‬‫زٗادة‬‫ايل‬‫ٗؤدي‬‫ان‬‫اىفلري‬‫اشخٓ٠ك‬
2-‫اىفلراء‬‫غاىص‬‫ؽري‬‫يف‬ٍِٔ‫اى‬‫ىهان‬‫اىخفاوت‬‫غاضب‬ٔ‫ـي‬ٖ‫اىخٔزٗػ‬‫اىخفاوت‬‫ضدة‬‫ةزٗادة‬‫اكرتاُث‬‫غدم‬
3-‫ىيفلراء‬ٖ‫اىطل٘ل‬‫اىدخو‬‫ـرص‬‫زٗادة‬‫ٗهفو‬‫ةٍا‬‫اىػاٌيني‬‫ىيصهان‬‫اىٍِخز‬‫اىػٍو‬‫ـرص‬‫خيق‬‫ايل‬ٍِٔ‫اى‬‫ٗؤدي‬‫ان‬
‫اىفلر‬‫ٌظهيث‬‫حخف٘ؼ‬‫ايل‬‫ٗؤدي‬ٍِٔ‫اى‬ٌَ‫اىِٔع‬‫ـٓذا‬
‫اىفص‬‫اىثاىث‬ ‫و‬”‫اىْاٍٞت‬ ُ‫اىبيذا‬ ‫يف‬ ‫اىؼَاىت‬ ‫ٗحتقٞق‬ ‫اىبطاىت‬”
‫األٗه‬ ‫املبذث‬’‫اىبطاىت‬ ‫أّ٘اع‬”
‫اىبطاىٔ؟‬ ‫أّ٘اع‬ ‫أرمش‬
-:‫األحتكاكية‬‫البطالة‬-‫ىفاىب‬‫اى٠زم‬‫اىٔكج‬‫حػهس‬‫أ،ْا‬‫ةو‬‫اىػٍو‬‫ـرص‬‫ةِلع‬‫حخػيق‬ٟ‫اىتفاىث‬‫ْذه‬
.‫ٗرٗده‬‫اىذي‬‫اىػٍو‬‫ٗػادف‬ٕ‫ضخ‬‫اىٔظ٘فث‬
‫ٌد‬‫حفٔل‬‫كد‬‫اىتفاىث‬ٌَ‫ُٔع‬‫وىه‬‫ُخ٘شث‬‫ىه‬‫اىتفاىث‬‫وْذه‬‫ٗرؽب‬‫ٌا‬‫غىل‬‫اىٔظ٘ف٘ث‬‫ـاىب‬‫ٗطػو‬ٕ‫ضخ‬‫حلرص‬‫أو‬‫حٓا‬
.‫اىػٍو‬‫شٔق‬‫يف‬‫حطدث‬ٕ‫اىخ‬‫اٛسو‬‫كػرية‬‫ىيخؾريات‬‫ـت٘ػ٘ث‬
‫األحتكاكية‬‫البطالة‬‫أضباب‬:-
5-.‫غِٓا‬‫اىتاضرني‬‫أو‬‫اىػٍو‬‫ـرص‬‫ساُب‬‫يف‬‫شٔاء‬‫اىٍػارصة‬‫اٛكخػادٗات‬‫يف‬‫اىخؾري‬
2-‫اىٍػرـث‬‫وغدم‬‫اىٍػئٌات‬‫ُلع‬َ‫غ‬‫ناـ٘ث‬‫ٌػئٌات‬ّٗ‫ىد‬‫ىئظ٘فث‬‫ٌخلدم‬‫أو‬‫ـاىب‬‫نو‬‫أن‬ٔ‫ـي‬.‫اىهاٌيث‬
.‫ٌدحٓا‬‫ىلرصت‬,‫أ‬‫اضخهان٘ث‬‫ةفاىث‬‫ِْاك‬‫ناُج‬‫ىٍا‬‫ىٓا‬‫اىٍخلدم‬‫اىٔظ٘فث‬
-:‫اهليكمية‬‫البطالة‬-‫اىل‬‫ٗؤدى‬‫اىذي‬‫اٌٛر‬ٌٕٔ‫اىل‬‫اٛكخػاد‬‫يف‬‫اٛسو‬‫ـٔٗيث‬‫حؾريا‬‫اىل‬‫اىتفاىث‬‫حيم‬‫حرسع‬
‫ا‬‫واىفيب‬‫اىػرض‬‫غٔاٌو‬‫يف‬‫حؾريات‬‫ويف‬ٍَٓ‫اى‬‫ةػؼ‬‫أو‬‫اىٍِاـق‬‫ةػؼ‬‫أو‬‫اىػِاغات‬‫ةػؼ‬‫يف‬‫ةاىػٍو‬‫ىخاص‬
‫ظو‬‫اك‬ْٔ‫اىٍظاْد‬‫ةو‬‫واضد‬‫ةٍػدل‬ٌٕٔ‫اىل‬‫اٛكخػاد‬‫كفاغات‬ٍِٔ‫ح‬ٟ‫اىٍؾفرد‬‫اٛكخػادى‬ٍِٔ‫ةاى‬ً‫ِٗػ‬‫خػاد‬
‫ةف٘ئث‬‫ةٍػدٟت‬‫وأخرى‬‫رسٗػث‬‫ةٍػدٟت‬‫اىلفاغات‬‫ةػؼ‬ٍُٔ
ٌٕٔ‫اىل‬‫اٛكخػاد‬‫يف‬‫اىٓ٘هي٘ث‬‫اىخطٟٔت‬‫أرساع‬َ‫وٍٗه‬:‫غٔاٌو‬‫غدة‬‫اىل‬‫اىٓ٘هي٘ث‬‫اىتفاىث‬‫ْذه‬‫حفرس‬‫واىذي‬-
5-.‫اىدوىل‬‫اىٍصخٔى‬‫غىل‬‫اىٍلارُث‬‫ٌزاٗاْا‬‫أو‬‫اىخهاى٘ف٘ث‬‫ىٍزاٗٓ٘ا‬‫اىػِاغات‬‫ةػؼ‬‫ـلدان‬

10. -
11
-
2-.ٖ‫اىخهِٔىٔس‬‫اىخلدم‬‫غٌٔو‬
3-‫ةفاىث‬‫ضدوث‬‫وةاىخاىل‬‫أخرى‬‫غِاغات‬ٍِٔ‫ى‬‫اىٍصخٓيهني‬‫حفؾ٘٠ت‬‫يف‬‫اىخؾري‬‫ٗؤدى‬‫ض٘د‬‫اىفيب‬‫ٍُؿ‬‫حؾري‬
.‫ْ٘هي٘ث‬
4-‫ش٘اشا‬.‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫يف‬‫اىٓ٘هي٘ث‬‫واىخرت٘ج‬‫اىخػط٘ص‬‫ت‬
-:‫الدوزية‬‫البطالة‬-‫أو‬‫اٛكخػادى‬‫ىيِظاط‬‫اُخػاش‬‫حهٔن‬‫كد‬‫دورٗث‬‫ىخليتات‬‫ااىصٔق‬‫أكخػادٗات‬‫حخؾع‬
‫ٗرند‬‫وْذا‬‫اُٛخاج‬ٍُٔ‫ٌػدل‬‫وٗلو‬‫اٛشخرٍار‬‫ِٗخفؼ‬‫اٛكخػادى‬‫اىِظاط‬‫اىختاـؤ‬‫أو‬‫اىخٍٔل‬‫ـرتات‬ٖ‫ـف‬ّ‫خٍٔى‬
ٗ‫ٌٍا‬‫اُٛخاج‬‫ٌػدل‬.‫اىدورٗث‬‫اىتفاىث‬‫ىه‬‫وْذه‬‫اىػاٌيني‬ٌَ‫أغداد‬َ‫غ‬‫اٛشخؾِاء‬‫صخدىع‬
-:‫الكمى‬‫الطمب‬‫قصوز‬َ‫ع‬‫الٍاغئة‬‫البطالة‬-‫اىصيع‬‫غىل‬‫اىهىل‬‫اىفيب‬ً‫ضش‬‫ةاُخفاض‬‫حلرتن‬‫ةفاىث‬‫يه‬
‫ناـث‬‫ىخظؾ٘و‬‫اىفيب‬‫نفاٗث‬‫غدم‬ِٖ‫ٗػ‬‫وْذا‬ٕ‫اىهاـ‬‫ةاىلدر‬‫ىيٍشخٍع‬‫اىفاكث‬‫حظؾ٘و‬ٕ‫ٗهف‬ٟ‫ةٍا‬‫واىخدٌات‬
‫اىٍٔسٔد‬‫اىػٍاىث‬‫ة‬.‫اىٍخػفيني‬‫واىػٍال‬‫اىػٍو‬‫اشخ٘ػاب‬‫ـرص‬‫واُخفاض‬
-:))‫جدا‬‫((وّي‬‫األجوز‬‫مجود‬َ‫و‬‫الٍاغئة‬‫البطالة‬-‫وأُخفاؽا‬‫أرحفاغا‬‫حطرنٓا‬‫وشٓٔىث‬‫اٛسٔر‬‫ـٍروُث‬
.‫ذىم‬‫حٔؽص‬‫اىرشٍث‬‫وْذه‬‫ىيػٍال‬‫اىهاٌو‬‫اىخظؾ٘و‬‫ىخطل٘ق‬‫أشاش٘ا‬‫رشـا‬‫حػد‬‫اىصٔق‬‫ٛضٔال‬‫اشخشاةث‬
‫يف‬‫اٛسٔر‬‫وٌػدل‬‫اىػٍاىث‬ً‫وضش‬‫اذا‬‫اىٍِٔذج‬‫ْذا‬‫ووـق‬‫اىػٍو‬‫شٔق‬‫يف‬‫واىفيب‬‫اىػرض‬‫كٔى‬‫حطدد‬‫اىصاةق‬‫اىظهو‬
‫اىػٍو‬‫شٔق‬‫يف‬‫واىفيب‬‫اىػرض‬‫ٛضٔال‬‫أشخشاةث‬‫ةطرٗث‬‫حخطرك‬‫اٛسٔر‬‫ٌػدل‬‫حرنج‬‫اذا‬‫أى‬‫ـي٘لث‬‫اىػٍو‬‫كٔى‬‫حرنج‬
‫اٛس‬‫ٌصخٔٗات‬‫أن‬‫ُشد‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬٠‫وـ‬‫ىيػٍو‬‫ناٌو‬‫حٔظ٘ؿ‬‫حطل٘ق‬‫حطل٘ق‬ٍَ‫شخؾ‬‫اىصٔق‬‫كٔى‬‫ـان‬‫نرث‬‫يف‬‫ٔر‬
.‫اىتفاىث‬‫ىٓذه‬‫ٗٔؤدى‬‫ٌٍا‬‫اىهفاف‬‫ضد‬ٌَ‫حلرب‬‫كد‬‫ٌصخٔٗات‬‫واىل‬‫ٌخدُ٘ث‬‫اٛض٘ان‬ٌَ
‫حٔؽص‬ٍّ‫رش‬‫وْذه‬‫اٛسٔر‬‫سٍٔد‬ٌَ‫اىِاطئث‬‫اىتفاىث‬

11. -
11
-
-:‫الٍاقصة‬‫والعىالة‬‫الصسحية‬‫البطالة‬-
‫الصسحية‬‫البطالة‬:‫اىتيدان‬ٕ‫ـف‬.٠ٍ‫غ‬‫ٟٗشدون‬ًِٓ‫وىه‬‫اىػٍو‬‫يف‬‫ٗرؽتٔن‬‫اىذني‬‫اٛـراد‬‫أى‬‫اىتفاىث‬‫ةشاُب‬‫اىِاٌ٘ث‬
‫اىِاكػث‬‫ةاىػٍاىث‬ٍٕ‫ٌاٗص‬‫ِْاك‬‫اىرصٗطث‬
‫ادتصئية‬‫البطالة‬:‫أو‬ٌٖٔ٘‫اى‬‫اىٍخٔشؿ‬ٌَ‫أكو‬‫شاغات‬‫ةٍخٔشؿ‬َ‫وىه‬٠‫ـػ‬‫ٗظخؾئن‬‫غٍال‬‫وسٔد‬ِٕ‫حػ‬ٕ‫واىخ‬
.‫اىٍػخاد‬‫اىصِٔى‬‫أو‬‫اٛشتٔىع‬
‫ىي‬‫اٛشخؾ٠ل‬‫ُلع‬َ‫غ‬‫اىهاٌيث‬‫اىػٔرة‬‫اىرصٗطث‬‫اىتفاىث‬ٕ‫حػف‬ٟ‫اىتيدان‬ٖ‫ـف‬.‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫يف‬‫ػٍاىث‬‫ـاذا‬
‫يف‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيدان‬‫يف‬‫اٛسٍاى٘ث‬‫اىػاٌيث‬‫اىلٔى‬ٌَ‫نترية‬‫ُصتث‬‫ـان‬‫اىرصٗطث‬‫اىتفاىث‬‫اىل‬‫اىِاكػث‬‫اىػٍاىث‬‫أؽفِا‬
.‫سزيئ‬‫اشخؾ٠ل‬‫ضاىث‬

12. -
12
-
‫ثاّٞا‬
‫االقتص‬ ‫اىتخطٞط‬‫ـــ‬ٛ‫اد‬

13. -
13
-
‫ا‬‫ىفصو‬" ‫االٗه‬ًٖ٘‫ٍف‬ٙ‫االقتصاد‬ ‫اىتخطٞط‬"
ٜٕ‫ٍا‬‫االقتصادٛ؟‬ ‫اىتخطٞط‬ ‫بأسي٘ب‬ ‫االخز‬ ‫دٗافغ‬
-‫عىال‬‫الكاومة‬‫املٍافطة‬‫منوذج‬‫اٌتّاء‬‫االحتكاز‬َ‫و‬‫خمتمفة‬‫اٌواع‬‫وظّوز‬‫ى٠ضخهار‬‫اىٍصاوئ‬‫ةػؼ‬‫وِْاك‬
:‫وٌِٓا‬-
‫أ‬-.‫ةاىرضر‬‫اىدخو‬‫ٌطدودي‬‫اىٍصخٓيهني‬‫غىل‬‫ٗػٔد‬‫ٌٍا‬‫اٟضخهار‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬‫اٟذٍان‬‫إرحفاع‬
‫ب‬-‫ا‬‫إُخفاض‬.‫ةاىٍصخٓيم‬‫ٗرض‬‫ٌٍا‬‫اٟضخهار‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬ٌٖٔ‫اىل‬‫ُٟخاج‬
‫سـ‬-‫ضرٌان‬‫وةاىخاىل‬‫ٌِخشاحث‬ً‫ضش‬‫اك٠ل‬ٕ‫ـ‬‫رؽتث‬‫اىطدٗرث‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىٔشائو‬‫حفت٘ق‬‫اىل‬‫ٍٟٗ٘و‬‫اىٍطخهر‬
.‫واىػٍيل‬ِٕ‫اىف‬‫اىخلدم‬ٌَ‫اىٍصخٓيم‬
‫د‬-‫اُخ‬ٕ‫ـ‬‫اٟـراط‬‫اىل‬‫ٗؤدي‬‫ٌٍا‬‫اٟضخهارٗث‬‫اىػِاغات‬‫اىل‬‫أٌٟال‬‫رؤوس‬‫احشاة‬‫غدم‬.‫اىٍِاـصث‬‫اىصيع‬‫اج‬
‫ْـ‬-.‫اٟضخهار‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬‫اٟكخػادي‬‫اٟشخلرار‬‫ٗخطلق‬ٟ
:‫العاوة‬‫املصمخة‬‫وع‬‫ارتاصة‬‫املصمخة‬‫تعازض‬‫وةاىخاىل‬‫اىخاغث‬‫ٌػيطخث‬‫ىخطل٘ق‬‫ٗػٍو‬‫اىفرد‬‫ان‬‫اىٍفرتض‬ٌَ
.‫ذىم‬َ‫غ‬‫اةخػد‬‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬َ‫وىه‬.‫اىػاٌث‬‫اىٍػيطث‬‫حخطلق‬
‫ٌع‬‫أٌٟال‬‫رؤوس‬‫ٌػيطث‬‫حػارض‬
ً
٠‫ـٍر‬‫اىػٍال‬‫ٌػيطث‬
‫ارحفاع‬‫حلخىض‬‫اىػٍال‬‫ٌػيطث‬‫ـان‬‫اُٟخاج‬‫ىزٗادة‬‫اٟسٔر‬‫حخف٘ؼ‬‫حلخىض‬‫أٌٟال‬‫رؤوس‬‫ٌػيطث‬‫ـان‬
‫ٌع‬‫اىػاٌث‬‫واىٍػيطث‬‫اىخاغث‬‫اىٍػيطث‬ٌَ‫واىخٔـ٘ق‬‫اٟوؽاع‬‫ىخػط٘ص‬‫ساء‬‫اٟكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫اٟسٔر.ـأشئب‬
.‫اىظخػ٘ث‬‫واىطٔاـز‬‫اىشٓٔد‬‫ٌراغاة‬
‫لم‬‫توشيع‬‫افضن‬‫حتكيل‬ً‫عد‬:‫ىوازد‬‫انرب‬‫ذات‬‫اُٟخاج‬‫ـروع‬‫اىل‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىٍٔارد‬‫حدـع‬‫اىصٔق‬ٕ‫ـ‬‫اٟذٍان‬‫ضرنث‬
ٍَ‫ـر‬‫اٟـراد‬‫ةني‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫شٔء‬َ‫غ‬‫ٗػرب‬‫ٌا‬‫ةلدر‬‫اىٍصخٓيهني‬‫رؽتات‬َ‫غ‬‫حػرب‬ٟ‫ى٠ذٍان‬‫اىطرنث‬‫وْذه‬‫رةص‬
‫دخ‬‫ارحفاع‬‫ٗػهس‬‫ٌا‬‫ةلدر‬‫اٟـراد‬‫ىطاسات‬ٖ‫اىِصت‬‫اٟىطاح‬‫درسث‬‫ىِا‬‫ٗػهس‬ّٟ‫اىصيػ‬‫واٗؾا‬‫واىفتلات‬‫اٟـراد‬‫ٔل‬
‫ٗطلق‬ٟ‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬‫اىٍٔارد‬‫ـخٔزٗع‬‫وةاىخاىل‬‫ىئٍارد‬‫اٌٟرو‬‫اٟشخل٠ل‬‫غدم‬‫ادى‬‫اىتاْظث‬‫اٟغ٠ن‬‫ُفلات‬
‫ىيٍشخٍع‬‫اكخػادٗث‬ّْ٘‫رـا‬
‫الكاون‬‫التوظيف‬‫حتكيل‬ً‫عد‬ٔ‫ٌصخ‬‫حطدٗد‬‫اىذي‬ٍَ‫اىر‬‫سٓاز‬‫ىرتك‬‫ٗخشث‬‫اىخٔازن‬‫ٗخخو‬‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬‫ي‬
‫ُلع‬ّ‫ضاى‬ٕ‫ـ‬‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬ٕ‫وـ‬ ‫اٟكخػادي‬‫اىِظاط‬ٕ‫ـ‬‫ْتٔط‬‫ىطدوث‬‫ٗؤدي‬‫ٌٍا‬ ‫حيلائ٘ث‬‫ةفرٗلث‬‫ٗػٍو‬‫اُٟخاج‬
‫حخٔـر‬‫ض٘د‬‫اخر‬‫ٟشخخدام‬‫حِخلو‬‫وةاىخاىل‬‫ىٓا‬‫اُٟخاج‬‫غٔاد‬‫وحِخفؼ‬‫ِٗخفؼ‬‫شػرْا‬‫ـإن‬‫ٌا‬‫شيػث‬‫غىل‬‫اىفيب‬
‫ـلدت‬َ‫وىه‬‫اىهاٌو‬‫اىزتظؿ‬‫وٗصٔد‬ ‫اىخٔازن‬‫ٗخطلق‬‫ةط٘د‬‫اىٍروُث‬‫ةصتب‬‫واٗؾا‬‫ٌروُخٓا‬‫اٟشخٓ٠ن٘ث‬‫اىصيع‬
.‫اىهاٌو‬‫اىخٔظؿ‬ٟ‫و‬‫اىخٔازن‬‫ٟٗخطلق‬‫وةاىخاىل‬‫اىٍروُث‬‫كي٘يث‬‫اٟذٍان‬‫اغتطج‬‫واىخلاى٘د‬‫اىػادات‬

14. -
14
-
:‫والدخوه‬‫الجسوات‬‫توشيع‬‫ضوء‬‫ٌٍا‬‫أٌٟال‬‫رؤوس‬‫أغطاب‬‫ٗد‬ٕ‫ـ‬‫اُٟخاج‬‫وشائو‬‫حخشٍع‬‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬
ِٗ‫و‬‫اىرثوات‬ٕ‫ـ‬‫اىخفاوت‬ٕ‫ـ‬‫ٗزٗد‬ًْ‫ا‬ٌَ‫اىرثوات‬ٕ‫ـ‬‫اىخفاوت‬‫ٟن‬
ً
‫ُظرا‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬ٕ‫ـ‬‫شٔء‬‫ضدوث‬‫ذىم‬َ‫غ‬ً‫ش‬
‫ةػائد‬‫واشخرٍارْا‬‫اىٍدخرات‬‫حطل٘ق‬‫اى‬‫اىٍال‬‫راس‬ً‫حران‬‫اىرثوات‬ً‫ضش‬‫زٗادة‬‫غىل‬‫شاغد‬‫ٌٍا‬ ‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫اشتاب‬
‫اى‬‫وحرنزي‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫شٔء‬‫اىل‬‫ادت‬‫اىػٔاٌو‬‫وْذه‬‫اٟشخرٍار‬‫وشائو‬‫حػدد‬‫واٗؾا‬‫اىرةص‬ٌَ‫ٗد‬ٕ‫ـ‬‫اىػظٔائ٘ث‬‫لٔة‬
.‫كي٘يث‬‫ـئث‬
‫االقتصاد‬ ‫اىتخطٞط‬ ‫تؼشٝف‬ ٕ٘‫ٍا‬ٙٗ‫أ‬ ‫؟‬‫بتؼذد‬ ٙ‫االقتصاد‬ ‫اىتخطٞط‬ ٌٕٞ‫ٍفا‬ ‫تؼذدث‬
‫املف‬ ‫ت٘ضٞخ‬ ‫؟ٍغ‬ ٌٕٞ‫املفا‬ ‫تيل‬ ٌٕ‫ا‬ ‫ّاقش‬ ‫رىل‬ ‫ض٘ء‬ ٚ‫ف‬ ‫ٗاالساء‬ ‫اىنتاب‬ٍِٖ ‫االفضو‬ ً٘
‫؟‬ ‫ّظشك‬ ‫ٗجٖت‬‫االقتصادٝت؟‬ ‫اخلطت‬ ‫ٗظائف‬ ٜٕ‫ػْاصشة؟ٍٗا‬ ٜٕ‫ٍٗا‬
‫اال‬‫التخطيط‬‫ويد‬‫جيىظ‬‫عسف‬ٌْ‫بأ‬‫قتصادي‬‫اىلفاغات‬‫ةني‬‫اىخهاٌو‬‫ةخطل٘ق‬‫خ٠ىٓا‬ٌَ‫اىدوىث‬‫حلٔم‬‫غٍي٘ث‬
.‫ىيدوىث‬‫اٟكخػادٗث‬
:ٌْ‫بأ‬َ‫بولدوي‬ْ‫يعسف‬.َ‫ٌٍه‬‫اطتاع‬‫اكيص‬‫حطلق‬ٕ‫اىخ‬‫ةاىه٘ف٘ث‬‫اىٍخاضث‬‫اىٍشخٍع‬‫ٌٔارد‬‫إشخخدام‬
:ًْ٘‫اةرا‬‫ٌطٍٔد‬‫اىٍرصي‬ ‫اٟكخػادي‬ّ‫وٗػرـ‬‫غشي‬‫حؾ٘ري‬‫اىل‬‫حٓدف‬ٕ‫اىخ‬‫اىلرارات‬ّ‫ٌشٍٔغ‬‫اٟكخػادٗث‬‫اىط٘اة‬‫ث‬
.‫ٌطدده‬‫زٌِ٘ث‬‫ـرتات‬ٕ‫ـ‬‫ٌػِ٘ث‬‫ُخائز‬‫ىخطل٘ق‬
ٌْ‫بأ‬‫االقتصادي‬‫التخطيط‬‫ٌعسف‬ُ‫ا‬‫وميكٍٍا‬‫ٌٔارد‬‫اشخخدام‬‫ٗصخٓدف‬‫ىيٍصخلتو‬‫غٍو‬‫ةرُاٌز‬‫وحِف٘ذ‬‫اغداد‬
.‫ٌٍهِث‬‫ٌراسػث‬‫ةأـؾو‬‫اٟسخٍاغ٘ث‬‫اىطاسات‬‫ىٍٔاسٓث‬‫اىٍشخٍع‬
‫ع‬:‫االقتصادي‬‫التخطيط‬‫ٍــاصس‬-
-ِ‫ة‬ً‫ٗخ‬‫ٌطدده‬‫اْداف‬‫خ٠ل‬‫اىٍخخيفث‬‫اٟكخػادى‬‫اىِظاط‬‫ٌرشوع‬‫غىل‬‫اىٍخاضث‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىٍٔارد‬‫حٔزٗع‬‫غي٘ٓا‬‫اءا‬
.‫اىربُاٌز‬‫ـرته‬
-‫اىربُاٌز‬‫ٗخؾٍِٓا‬ٕ‫اىخ‬‫اٟشخخدام‬‫اىل‬‫اىٍشخٍع‬‫ٌٔارد‬ّ٘‫حٔغ‬‫غىل‬‫كادرة‬‫ش٘اشات‬
-‫ى٠ْداف‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اٟكخػاد‬‫حطل٘ق‬‫ٌدي‬‫غىل‬ً‫ىيطه‬‫غادكث‬‫ٌػاٗري‬
:‫االقتصادية‬‫ارتطة‬‫وظائف‬-
‫االٌتاج‬‫توجية‬.‫اىٍشخٍع‬‫ِٗخشٓا‬ٕ‫اىخ‬‫واىخدٌات‬‫اىصيع‬‫ونٍ٘ث‬‫ُٔع‬‫حطدٗد‬‫اى‬
:‫االٌتاج‬‫تٍظيي‬.‫اُٟخاس٘ث‬ّ٘‫اىػٍي‬ٕ‫ـ‬‫اُٟخاج‬‫غِارص‬‫ةٓا‬‫حظرتك‬ٕ‫اىخ‬‫اىِصب‬‫أـؾو‬‫حطدٗد‬‫اى‬
:‫االٌتاج‬‫توشيع‬.‫اُٟخاس٘ث‬‫اىػٍي٘ث‬ٕ‫ـ‬‫شاٍْج‬ٕ‫اىخ‬‫اُٟخاج‬‫غِارص‬ٌَ‫غِرص‬‫نو‬‫ُػ٘ب‬‫حطدٗد‬‫اى‬

15. -
15
-
‫ا‬‫اال‬ ‫ملبذث‬" ٔ‫ٍٗقٍ٘ات‬ ٛ‫االقتصاد‬ ٌٞ‫اىتْظ‬ ‫ٍررساث‬ "‫ٗه‬
ٜٕ‫ٍا‬ٛ‫االقتصاد‬ ‫اىتخطٞط‬ ‫ٍررساث‬‫؟‬
5-:‫لمىجتىع‬‫املتاحة‬‫االقتصادية‬‫املوازد‬‫عمى‬‫احملافظة‬ٌَ‫كدر‬‫ؽ٘اع‬‫اىل‬‫ٗؤدي‬‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬ٕ‫ـ‬‫اىخِاـس‬‫ان‬
ٍِ‫اى‬‫ى٘هٔن‬‫واىٍػدات‬‫اٟٙت‬‫ةأضدث‬ٖ‫اُٟخاس‬‫اىٍرشوع‬‫حزوٗد‬‫ٗخفيب‬‫وذىم‬‫اٟكخػادٗث‬‫اىٍٔارد‬‫غىل‬‫كادر‬‫خز‬
َ‫غ‬‫اٟشخرِاء‬ٌَ‫ٟةد‬‫ذىم‬ِٕ‫وٌػ‬‫واىٍػدات‬‫ىٟٚت‬‫اىرسٗع‬ِٖ‫اىف‬‫اىخلادم‬‫اىل‬‫حؤدي‬‫ـاىٍِاـصث‬‫اىٍِاـصث‬
‫اىخٔس٘ث‬ً‫ٗخ‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬َ‫وىه‬‫اُٟخاس٘ث‬‫ىئٍارد‬‫ؽ٘اغا‬‫ٗػد‬‫وْذا‬‫س٘دة‬‫ٌازاىج‬‫وىه‬‫واىٍػدات‬‫اٟٟت‬
‫اىٍٔار‬‫ةني‬‫اىخِاشق‬ً‫وٗخ‬‫اىخِف٘ذ‬ٕ‫ـ‬‫اىتدء‬‫كتو‬‫اىٍِاشب‬‫ـان‬‫اىطر‬‫اٟكخػاد‬‫ظو‬ٕ‫ـ‬‫ةخ٠ف‬‫واٟشخخداٌات‬‫د‬
‫اىٍٔارد‬‫ـلد‬‫ةػد‬‫ٗهٔن‬‫واىخخف٘ؿ‬‫اىخِاشق‬
‫أولوياتة‬‫وفل‬‫اجملتىع‬‫ووازد‬ْ‫توجي‬:‫اىرةص‬‫وداـع‬‫اىصٔق‬‫يف‬‫اىلٔي‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫حرنج‬‫اذا‬‫ـرق‬‫ِْاك‬
‫إذا‬‫غٍا‬‫اىِظر‬‫ةرصف‬‫اٛوىٔٗث‬‫ىٓا‬‫شخهٔن‬‫اىٍرحفػث‬‫اىرةط٘ث‬‫ذات‬‫اىٍرشوغات‬‫ـإن‬‫اىٍطي٘ث‬‫اىطاسات‬ٖ‫حيت‬‫ناُج‬
ٟ‫ام‬‫حطلق‬ٖ‫اىخ‬‫اىٍرشوغات‬‫اخخ٘ار‬ً‫ٗخ‬ّ‫اىطاى‬‫ْذه‬ٖ‫ـف‬‫ٌدروشث‬ّ‫ىخف‬
ً
‫وـلا‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫حٍج‬‫إذا‬‫أٌا‬
‫اىِظام‬ٖ‫ـف‬ّ‫واٌهاُ٘اح‬‫اىٍشخٍع‬‫ٌٔارد‬‫ةني‬‫اىٍ٠ئٍث‬‫حرايع‬‫وُٛٓا‬ ‫ٛوىٔٗاحث‬
ً
‫وـلا‬‫شخطدد‬‫ُٛٓا‬‫اىٍشخٍع‬‫ـائدة‬
‫ا‬‫ٗػخرب‬‫اىطر‬‫اٝكخػادي‬‫اىهفاءة‬ْٔ‫اٛول‬‫اىٍل٘اس‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ظو‬‫يف‬‫ةٍِ٘و‬‫اٛشايس‬‫اىٍطرك‬ْٔ‫ىرةص‬
‫األضاضية‬‫البيئة‬‫ووػسوعات‬‫الجكيمة‬‫اإلٌتاجية‬‫املػسوعات‬‫تٍفير‬:‫ةػؼ‬‫إيل‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫حطخاج‬
‫واىهتاري‬‫اىفرق‬‫ٌرو‬‫اٛشاش٘ث‬‫اىت٘ئث‬‫وٌرشوغات‬‫اىرل٘يث‬‫اُٝخاس٘ث‬‫اىٍرشوغات‬
‫حطخا‬‫اىٍظارٗع‬‫ـٓذة‬‫اىِظاط‬‫ـإن‬‫نترية‬‫وٌٓارات‬‫حِظٍ٘٘ث‬‫وكدرات‬‫نترية‬‫أٌٔال‬‫رؤوس‬‫وحخفيب‬‫ـٔٗو‬‫وكج‬‫ج‬
‫اىخخف٘ؿ‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬‫وذىم‬‫اىٍظارٗع‬‫ْذة‬‫اىطهٌٔث‬‫حخطٍو‬‫اىدول‬ً‫ٌػظ‬‫ويف‬‫ةذىم‬‫اىل٘ام‬‫ٍٗهِث‬ٟ‫اىخاص‬‫اىفردي‬
‫اإلجتىاعية‬‫العدالة‬‫حتكيل‬ّ‫اىخاغ‬‫اىٍيه٘ث‬‫غيل‬‫ٗلٔم‬‫اىرأشٍايل‬‫اىِظام‬‫ان‬‫اىٍػروف‬ٌَ‫ايل‬‫ٗؤدي‬‫ٌٍا‬
‫وةاىخايل‬‫اىٍِخشات‬ٌَ‫اىػرض‬‫يف‬‫ٌصخلو‬‫غشز‬‫ضدوث‬‫اىرأشٍايل‬‫اىِظام‬‫ـتلث‬ٌَ‫ونان‬‫اٛسٔر‬‫حٔزٗع‬‫يف‬ّ‫اىػداى‬
‫اٛشػار‬‫ارحفاع‬‫اٛخذ‬‫غِد‬َ‫وىه‬‫اىظػب‬‫وؽاىت٘ث‬‫اىػٍال‬‫ضصاب‬‫غيل‬ّ‫ني‬‫وْذا‬‫حزٗد‬‫شٔف‬‫اىٍِخشني‬‫ارةاح‬‫ـإن‬
‫و‬‫اىشٍاغ٘ث‬‫اىٍيه٘ث‬‫إيل‬‫ٗصِد‬‫اىذي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ةأشئب‬‫اٝشخرٍار‬‫ٌػدٟت‬‫ارحفاع‬‫إيل‬‫حؤدي‬ٖ‫اىخ‬‫اىخٔزٗع‬ّ‫غداى‬
‫اىٍػ٘ظث‬‫ٌصخٔٗا‬‫ارحفاع‬‫غاٌث‬ّ‫وةػف‬‫اىٍصخٓيهني‬‫ضاسات‬‫واطتاع‬

16. -
16
-
‫اإلقتصادية‬‫التٍىية‬‫اِداف‬‫حتكيل‬‫عمي‬‫يعىن‬:‫اىخٍِ٘ث‬ّ‫غشي‬‫اُدٟع‬‫يف‬ٍَ‫حه‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫ـائده‬‫إن‬
‫اىصه‬ٍِٔ‫اى‬‫حفٔق‬‫ةٍػدٟت‬‫اىدخو‬‫ىريحفع‬‫ىٜكصام‬‫اٛوىٔٗث‬‫ٌراغاه‬‫وٗشب‬‫اكخػادٗث‬ّ‫خف‬‫ةٔؽع‬ً‫ٗخ‬ّ‫ني‬‫وْذا‬‫اين‬
‫ٌػدٟت‬‫ارحفاع‬‫غيل‬‫حصاغد‬‫كدر‬ٖ‫اىخ‬‫اٝشخرٍارات‬‫انرث‬‫ٌراغاه‬‫ـ٘شب‬‫اىٍخخيفث‬‫اىدول‬‫يف‬‫اٝشخرٍار‬‫ب‬‫اىل٘ام‬‫غِد‬
ً
‫سدا‬
ً
‫سدا‬ًٌٓ‫اٝكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ةأشئب‬‫ـاٛخذ‬ٍِٔ‫اى‬‫حصخف‬‫اىِاحز‬‫اٝكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬ّ‫ـاىدوى‬‫٘ع‬
‫اىٍصخلتي٘ث‬‫ىيخفٔرات‬‫اضخٍاٟت‬‫وغٍو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اٝكخػاد‬‫كفاغات‬‫ٌخخيؿ‬‫يف‬‫اٝكخػادي‬‫اىِظاط‬ّ‫ضاى‬ّ‫دراش‬
‫؟‬ ٙ‫االقتصاد‬ ‫اىتخطٞط‬ ‫ٍقٍ٘اث‬ ٜٕ‫ٍا‬
‫ِاوة‬‫ومخوظة‬:‫اىص٘اشات‬‫وحٍٓو‬‫ـ٘ٓا‬‫اىٍرؽٔب‬‫ةاىػٔره‬‫اٝكخػادي‬‫اىِظاط‬‫ٗصري‬ٟ‫اىخخف٘ؿ‬‫ؽ٘اب‬‫يف‬
‫ٗػد‬ّ‫ذاح‬‫ضد‬‫يف‬‫ـاىخخف٘ؿ‬‫اٝكخػادٗث‬‫ٗخطلق‬ٖ‫ىه‬‫ؽخٍث‬‫ىشٓٔد‬‫ٗطخاج‬ٔٓ‫ـ‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫ىٍظهيث‬
ً
‫غ٠سا‬
‫غد‬‫غيل‬‫ة‬‫ويه‬‫ٌلٌٔات‬:-
‫ارتطة‬‫لبٍاء‬‫تصمح‬‫اليت‬‫واملعمووات‬‫البياٌات‬َ‫و‬ٍ‫ف‬‫كا‬‫حجي‬‫وجود‬ٌَ‫غاى٘ث‬‫درسث‬‫غيل‬‫حٔنو‬‫اىٍٍٓث‬‫وْذة‬
‫غاى٘ث‬‫ةهفاءة‬‫ىخدـلٓا‬‫ؽٍان‬‫وِْاك‬‫اىت٘اُات‬‫ْذة‬‫وحطؾري‬‫ىشٍع‬‫اىهفاءة‬
‫وج‬‫التخطيط‬‫بعىمية‬‫املتعمكة‬‫الكسازات‬‫اختاذ‬‫عمي‬‫قادز‬‫جّاش‬‫ود‬:‫غيل‬‫اٝىزام‬‫ـاةع‬‫اىشٓاز‬‫ْذا‬‫يف‬‫ٗخٔـر‬‫ان‬‫ٗشب‬
ّ‫خف‬‫غ٘اؽث‬‫غيل‬‫اىلادرني‬‫اىٍخخػػني‬‫اىخرباء‬ٌَِٖ‫اىف‬‫اىهادر‬ّ‫ى‬‫ٗخٔـر‬‫وان‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىٍصخٔٗات‬‫ناـث‬
‫ٌخهاٌيث‬
‫اإلٌتاجية‬‫الوحدات‬‫وطتوي‬‫عمي‬‫الفين‬‫الكادز‬‫توافس‬:‫غِٓا‬‫واىخػتري‬‫اىٔضدات‬‫ْذه‬‫اضخ٘اسات‬ًٓ‫حف‬ً‫ٗخ‬ٖ‫ىه‬
‫سٓاز‬ٌَّ٘‫اى‬‫حػب‬ٖ‫اىخ‬‫اىلرارات‬‫وحِف٘ذ‬ًٓ‫حف‬‫ونذىم‬ٖ‫اىخخف٘ف‬‫ىيشٓاز‬‫ا‬‫ىخخف٘ؿ‬
‫التخطيط‬‫عىمية‬‫تٍفير‬‫ملتابعة‬‫االشوة‬‫األجّصة‬‫توافس‬:‫اىهادر‬‫حٔاـر‬‫وٗشب‬‫اىخِف٘ذ‬‫ٗػٔق‬‫ٌا‬‫ٗطدث‬ٟٖ‫ضخ‬
‫اى‬‫ناـث‬‫حػتئث‬‫غيل‬‫اىلادر‬‫اىص٘ايس‬‫اىخِف٘ذ‬‫وٌخاٗػث‬ّ‫اىخف‬‫حِف٘ذ‬‫شت٘و‬‫يف‬‫واىشٓٔد‬‫لٔي‬
ِ‫ػ‬ ٌ‫تني‬‫اىتخطٞط؟‬ ‫ػَيٞت‬ ‫جناح‬ ‫ٍقٍ٘اث‬
‫اىلٌٔ٘ث‬‫اىخفث‬‫يف‬‫حٔاـرْا‬‫ٗشب‬ٖ‫اىخ‬‫اىٍلٌٔات‬‫ةشاُب‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ىِشاح‬‫اٟزٌث‬‫اٛشاش٘ث‬‫اىٍلٌٔات‬‫ةػؼ‬‫ِْاك‬
‫ويه‬
‫الواقعية‬:‫وظر‬‫اىٍشخٍع‬‫اٌهاُ٘ات‬‫ٌع‬‫حطل٘لٓا‬‫اىٍفئب‬‫اْٛداف‬‫احفاق‬‫ويه‬‫ىيخفث‬‫اىفٍٔح‬‫يف‬‫اٝـراط‬‫ف‬ّ‫وـ‬
‫حهٔن‬‫اٛخري‬‫اىشٓات‬‫سٍ٘ع‬‫ةؾرض‬‫اضدٍْا‬‫خفخني‬‫ىٔؽع‬‫ٌشال‬‫وِْاك‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىٍٔارد‬‫حخف٘ؿ‬‫شٔء‬‫ايل‬‫ٗؤدي‬
‫اٝكػادي‬‫اىٔؽع‬‫ٌع‬‫وٌخفلث‬‫اىػٍيل‬‫اىخفت٘ق‬‫ٌٔؽع‬

17. -
17
-
‫اإلقتصادية‬‫الكفاءة‬‫حتكيل‬:‫حه‬‫ـإُٓا‬‫ىيدوىث‬‫اىٍخاضث‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىٍٔارد‬ً‫ضش‬‫نان‬‫ٌٍٓا‬‫ـاىهفاءة‬‫ُادرة‬‫ٔن‬
‫كدر‬‫اكيص‬‫غيل‬‫اىطػٔل‬ً‫ٗخ‬‫ةط٘د‬‫اىٍخػددة‬‫اشخخدٌاحٓا‬‫يف‬‫اىٍٔارد‬‫ْذة‬‫ةخخػ٘ع‬‫حلخيض‬‫اُٝخاج‬‫يف‬‫اٝكخػادٗث‬
‫وخ٠ـث‬‫واىخٔزٗع‬‫اُٝخاج‬‫ٌشال‬‫غيل‬‫اىٔاكع‬‫يف‬‫اٝكخػادٗث‬‫اىهفاءة‬‫غيل‬‫حلخرص‬ٟ‫و‬‫اُٝخاج‬ٌََ‫ٌٍه‬
‫التٍاضل‬:
ً
‫حِاشلا‬‫ٌخِاشلث‬ّ‫اىخف‬‫اسزاء‬‫حهٔن‬‫ان‬‫وٌصخٔي‬‫اىتػؼ‬‫ةػؾٓا‬‫ٌع‬‫اْٛداف‬‫ٌصخٔي‬‫غيل‬
ً
٠ٌ‫نا‬
‫اىٍٔارد‬ً‫ضش‬‫ةني‬‫اىخِاشق‬ً‫ٗخ‬‫ان‬‫وٗشب‬ ‫حطل٘لٓا‬‫ووشائو‬‫اْٛداف‬‫ٌصخٔي‬‫غيل‬‫او‬‫اىتػؼ‬‫ةػؾٓا‬‫ٌع‬‫اىٔشائو‬
َ‫غ‬‫اىِٓائ٘ث‬‫اٝشخخدٌات‬‫غيل‬‫اىٍٔزغث‬‫اىهٍ٘ث‬‫حزٗد‬‫ان‬‫ٗشب‬ٟ‫و‬‫اخخ٠ـات‬‫ىظٓٔر‬
ً
‫ٌِػا‬‫ىٓا‬ّ‫اىٍخفف‬‫واٛشخخدٌات‬
‫ا‬‫اىهٍات‬‫اىخفث‬‫اْداف‬‫وحطل٘ق‬ّ‫شٓٔى‬‫ايل‬‫ٗؤدي‬‫واىخِص٘ق‬‫إُخاسٓا‬‫ىٍفرتض‬
-‫املسوٌة‬:‫واٌٛٔال‬‫اىظروف‬‫ةػؼ‬‫ان‬‫اىٍفروض‬ٍَ‫ـ‬ّ‫ـارئ‬‫ظروف‬ٌَ‫ٗٔسد‬‫كد‬‫ٌا‬‫ٌع‬ّ‫اىخف‬‫حخشاوب‬‫ان‬‫ويه‬
‫حطل٘ق‬َ‫وٍٗه‬‫ٌٔاسٓخٓا‬‫ٗيزم‬‫ظروف‬‫ٗٔسد‬‫او‬‫اىدرسث‬‫ةذات‬‫حطلق‬ٟ‫كد‬‫اىخفث‬‫حِف٘ذ‬‫اذِاء‬‫وسٔدْا‬‫اىٍفرتض‬
‫اىٍروُث‬‫سدٗدة‬‫ظروف‬‫اي‬‫ىٍٔاسٓث‬‫اىٍفئةث‬‫اىخػدٗ٠ت‬‫ناـث‬‫إسراء‬‫ةٔاشفخٓا‬َ‫ٍٗه‬‫شِٔٗث‬‫خفؿ‬‫وسٔد‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬
‫الدمي‬َ‫و‬‫قدز‬‫توفري‬‫و‬‫قساطية‬:‫ٗػد‬‫اطرتانٓا‬‫ض٘د‬‫اىلرار‬‫غ٘اؽث‬‫يف‬‫اُٝخاس٘ث‬‫اىٔضدات‬‫اطرتاك‬‫ٗشب‬‫ض٘د‬
‫س‬ٌَ‫حؾا‬‫غيل‬‫ٗخٔكؿ‬‫اىخخف٘ؿ‬‫غٍي٘ث‬‫ُشاح‬‫وإن‬‫اىخفث‬‫وحِاشق‬‫ىٔاكػ٘ث‬
ً
‫ؽٍاُا‬‫يف‬‫اىٍخخيفث‬‫اىظػب‬‫وـئات‬‫ٓٔد‬
ٖ‫ىه‬‫ةاىخفث‬‫اىٔادرة‬‫اْٛداف‬‫ٌِاكظث‬‫يف‬‫اىشٍاْري‬‫ٌظارنث‬‫وٗشب‬‫ٌٍهِث‬‫نفاءة‬‫ةأنرب‬‫واستاحٓا‬‫حِف٘ذ‬‫غيل‬‫اىػٍو‬
‫واىٍصاٍْث‬‫غي٘ٓا‬ً‫اىطه‬‫ٍٗهِث‬‫ض٘د‬‫اىخفث‬َ‫وٌطاش‬‫ٌصاوئ‬‫اىػادي‬‫ىيفرد‬‫ٗظٓر‬‫أن‬‫طأُث‬ٌَ‫وْذا‬‫اىطٍاس‬‫ٗزٗد‬
‫حِف٘ذْا‬‫يف‬
ٞ‫اىتخط‬ ‫إٔذاف‬ ٜٕ‫ٍا‬‫؟‬ ‫ط‬
‫االقتصادي‬ ‫التخطيط‬‫أِداف‬
-:‫االقتصادي‬‫الٍىو‬‫وعده‬‫شيادة‬‫اٟكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫وٌػدل‬‫اىفرد‬‫دخو‬ٍُٔ‫ٌػدل‬‫يف‬‫وٗخٍرو‬‫اْٟداف‬ًْ‫أ‬ٌَ
‫ٌػدل‬‫ٌع‬ٖ‫اىطل٘ل‬‫اىدخو‬ٍُٔ‫ٌػدل‬‫حصاوى‬‫واذا‬‫اٟكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػدل‬‫ٌع‬ٖ‫اىطل٘ل‬‫اىدخو‬‫ٌػدل‬َ‫غ‬‫غتارة‬
‫اٟكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػد‬‫نان‬‫اىصهان‬ٍُٔ‫غفرا‬=.‫خ٠ل‬ٌَ‫ٗأيت‬‫اٟكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫زٗادة‬‫أن‬‫اىٍػروف‬ٌَ‫و‬
‫يف‬‫اٟشخرٍار‬‫ةٍػدل‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫ةٍػدل‬‫اٟشخرٍار‬‫ٌػدل‬‫وٗخأذر‬‫اٟشخرٍار‬ٍُٔ‫اىدخو‬ٌَ‫سراء‬ّ٘‫حٔس‬
ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫ٌػدل‬‫ارحفاع‬‫غىل‬‫ذىم‬‫ٗػٍو‬‫اٟشخٓ٠ن٘ث‬‫اىصيع‬‫يف‬ِّ‫غ‬‫زاد‬‫نيٍا‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىصيع‬
-‫التفاوات‬‫تكمين‬‫الدخوه‬‫توشيع‬‫يف‬‫حٔزٗع‬‫ةإغادة‬‫ِٗادي‬‫اىذي‬‫اىه٘زني‬‫اىفهر‬‫ٌع‬‫اىٓدف‬‫ْذا‬‫حطل٘ق‬‫وٗخٍاىش‬:
‫ىػ‬‫اىدخٔل‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫إغادة‬‫وحخفيب‬‫اٟشخٓ٠ك‬‫غىل‬‫اىفيب‬‫ىزٗادة‬‫وذىم‬‫اىدخو‬‫ٌطدودة‬‫اىفتلات‬‫اىص‬
‫وأٗؾا‬.‫واٝشهان‬‫واىرٗف٘ث‬‫اىػؾرية‬‫اٛخرى‬‫واىػِاغات‬‫اىزراغث‬‫يف‬‫واىخػاوين‬‫اىفردي‬‫اىخٍي٘م‬‫ـرص‬‫حٓ٘ئث‬

18. -
18
-
‫أدين‬‫ضد‬‫حطدٗد‬‫وٗشب‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫يف‬‫اىخفاوت‬‫حلي٘و‬‫اىل‬‫ٗؤدي‬‫اىرثوات‬‫حٔزٗع‬‫إغادة‬‫ى٠سٔر‬‫أغىل‬‫وضد‬
‫اىٍشخٍع‬‫ٛـراد‬‫اىػام‬‫اٟطتاع‬‫درسث‬ٌَ‫ٗزٗد‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫وإغادة‬
-‫الكاون‬‫التوظف‬‫حتكيل‬:‫ةٓا‬‫اىصهان‬‫غدد‬‫ٗزداد‬‫ض٘د‬‫اكخػادٗا‬‫اىٍخخيفث‬‫اىت٠د‬‫يف‬‫اىٓدف‬‫ْذا‬‫أٍْ٘ث‬‫حخؾص‬
‫إحاضث‬‫اٟكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ٗصخٓدف‬‫أن‬ٖ‫اىٍِفل‬ٌَ‫ـهان‬‫اىتِ٘اُ٘ث‬‫اىتفاىث‬‫ٗزٗد‬‫ٌٍا‬‫اىهرري‬‫اىػٍو‬‫ـرص‬
‫وٗرـع‬‫اىتفاىث‬‫غىل‬‫ٗليض‬‫ٌٍا‬ٖ‫اُٟخاس‬‫اىِظاط‬ّ‫أوس‬‫اىل‬‫اىزراغني‬‫اىػٍال‬ٌَ‫اىفائؼ‬ّ٘‫وحٔس‬‫اىػٍال‬ٌَ
‫اُٟخاس٘ث‬‫اىهفاٗث‬‫وزٗادة‬‫اُٟخاج‬‫وزٗادة‬‫اىػٍو‬‫ـرص‬‫زٗادة‬‫اىل‬‫اىهاٌو‬‫اىخٔظؿ‬‫وٗؤدي‬‫اىٍػ٘ظث‬‫ٌصخٔى‬
ٔ‫وحف‬‫واىرلايف‬‫اٟكخػادي‬ًْ‫ٌصخٔا‬‫رـع‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬‫اىػٍال‬.‫واىفِ٘ث‬‫اٟدارٗث‬ًٓ‫كدراح‬‫ٗر‬
-:‫الكووي‬‫لالقتصاد‬ُ‫املتواش‬‫الٍىو‬‫حتكيل‬‫اىٍخٔازُث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫ش٘اشث‬ِٖ‫حت‬‫ٗلخيض‬‫اٟكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫ـِشاح‬
‫حطل٘ق‬‫خ٠ل‬ٌَ‫ذىم‬ٍَ‫ٗؾ‬‫اىذي‬ْٔ‫اٟكخػادي‬‫واىخخف٘ؿ‬‫وؽريْا‬‫واىػِاغث‬‫اىزراغث‬‫كفاغات‬‫ٌخخيؿ‬‫ةني‬
‫سٍ٘ع‬‫يف‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػدٟت‬‫ةني‬‫اىخٔاـق‬ٕ‫ضخ‬‫اىزرايع‬‫اُٟخاج‬‫يف‬‫نترية‬‫زٗادة‬‫اىل‬‫ٗطخاج‬‫ـاىخػِ٘ع‬‫اىلفاغات‬
‫يف‬‫اىفرق‬‫أضدث‬‫ةاحتاع‬‫وذىم‬‫اىزراغث‬‫يف‬‫ٌظخؾيني‬‫اىؾري‬‫اىصهان‬‫ضاسث‬‫وشداد‬‫اىخام‬‫اىٍٔاد‬‫حٔـري‬َ‫ٍٗه‬
‫ٌِٓا‬‫ٍٗخِع‬ٖ‫اىخ‬‫اٟشاش٘ث‬‫اىتِ٘ث‬‫ٌرشوغات‬‫اكاٌث‬‫غىل‬‫اٟكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫وٗػٍو‬‫اىزرايع‬‫اُٟخاج‬‫وشائو‬
‫اٟـ‬‫ـٔٗيث‬‫ـرتة‬‫ةػد‬ٟ‫ا‬‫ٗخطلق‬ٟ‫غائدْا‬‫او‬‫نتريا‬‫غائدا‬‫حدر‬ٟ‫ُٛٓا‬‫نترية‬‫أٌال‬‫ىرؤس‬‫اضخ٘اسٓا‬‫ةصتب‬‫راد‬
-:‫لمدولة‬‫الدفاعية‬‫الكوة‬‫شيادة‬‫حػزز‬ٖ‫اىخ‬‫اىػِاغات‬‫ك٘ام‬‫غىل‬‫شاغدت‬‫اىرل٘يث‬‫اىػِاغات‬‫وحلدم‬ ٍُٔ‫إن‬
‫ح‬‫اىل‬‫ٗٓدف‬‫اٟكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ـإن‬‫وةٓذا‬‫ىيدوىث‬‫اىدـاغ٘ث‬‫اىلٔة‬‫اىلٔة‬‫ىزٗادة‬‫اىػِايع‬‫اىخلدم‬‫طل٘ق‬
‫اىرـاْ٘ث‬‫ٗخطلق‬‫وةٓذا‬‫اىٍدين‬‫اُٟخاج‬‫اىل‬ً‫اىصي‬‫وكج‬‫اىػِاغات‬‫ْذه‬ّ٘‫حٔس‬َ‫اىٍٍه‬ٌَ‫و‬‫ىيدوىث‬‫اىدـاغ٘ث‬
‫ىٜـراد‬
-:‫املدفوعات‬ُ‫ويصا‬ُ‫تواشا‬‫حتكيل‬‫حٍِ٘خٓا‬‫حطل٘ق‬‫ٛن‬‫وذىم‬‫اكخػادٗا‬‫اىٍخخيفث‬‫ىيت٠د‬‫سدا‬‫ْام‬‫اىٓدف‬‫وْذا‬
‫ٌػ‬‫ٗهٔن‬‫اٟكخػادٗث‬ٕ‫ٗصػ‬‫ْدـا‬‫اىٍدـٔغات‬‫ٌزيان‬‫يف‬‫اىخٔازن‬‫حطل٘ق‬‫نان‬‫واذا‬‫اىٔاردات‬ً‫ضش‬‫ةزٗادة‬‫طٔةا‬
.‫ذىم‬َ‫غ‬‫اىِاسٍث‬‫اىص٘ئث‬‫اٟذار‬‫ُخشِب‬ٖ‫ىه‬‫ٌػِ٘ث‬‫ـرتة‬‫ٌرور‬‫ـ٘شب‬ّ‫ىخطل٘ل‬‫اٟكخػادي‬ٖ‫اىخخف‬
-:‫لالضعاز‬‫الٍطيب‬‫االضتكساز‬‫حتكيل‬‫اٛشػار‬‫ارحفاع‬َ‫غ‬‫اٟكخػادٗث‬‫ىخٍِ٘ث‬‫اٟوىل‬‫اىٍرضيث‬ َ‫غ‬‫ٗصفر‬‫ةصتب‬
‫اىٔكج‬‫ويف‬‫اٟشخٓ٠ن٘ث‬‫اىصيع‬‫غىل‬‫اىفيب‬‫ٗزٗد‬‫اُٟخاج‬‫يف‬‫اىٍظارنث‬‫اُٟخاج‬‫غِارص‬‫غىل‬‫اىدخٔل‬‫حٔزٗع‬‫أن‬

19. -
19
-
‫اى‬‫ذ‬‫ـاىخخف٘ؿ‬‫اٟشػار‬‫ارحفاع‬ٌَ‫ٌفر‬ٟ‫ِْا‬ٌَ‫و‬‫اىٍروُث‬‫ةػدم‬‫واىخدٌات‬‫ىيصيع‬‫اىهيل‬‫اىػرض‬ّ٘‫ـ‬ً‫ٗخص‬‫ي‬
‫اىهيل‬‫اىػرض‬‫يف‬‫اىٍروُث‬‫ةػؼ‬‫حطل٘ق‬‫اىل‬‫ٗػٍو‬
" ّٜ‫اىثا‬ ‫املبذث‬"‫اىتخطٞط‬ ‫اّ٘اع‬
‫؟‬ ‫اىتخطٞط‬ ‫أّ٘اع‬ ٜٕ‫ٍا‬
-‫الػاون‬‫والتخطيط‬‫ادتصئي‬‫التخطيط‬
●‫أي‬ّ‫ى‬‫وى٘س‬‫حشرةث‬‫ٗػخرب‬ٔٓ‫ـ‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اٟكخػاد‬ٌَ‫اىٓاٌث‬‫اىلفاغات‬‫ىتػؼ‬‫حخف٘ؿ‬ْٔ
‫ـٔٗيث‬‫ىفرتة‬ٕ‫ٗتل‬‫أن‬َ‫ٍٗه‬ٟ‫و‬‫ـاغي٘ث‬
●‫اىل‬‫نو‬‫حٍس‬‫خفث‬‫وؽع‬ٍَ‫ٗخؾ‬‫حخف٘ؿ‬ْٔ‫أـؾو‬‫اخخ٘ار‬‫ٌٍٓث‬‫ىيٍخففني‬‫وٗ٘رس‬‫فاغات‬
‫اىلٌٔ٘ث‬‫اٌٟهاُ٘ات‬‫نو‬‫ةٍٔاسٓث‬‫وٗصٍص‬‫اىتدٗيث‬‫اٟشخػٍاٟت‬
-‫الرتكييب‬‫والتخطيط‬‫الوظيفي‬‫التخطيط‬
●‫واٟسخٍايع‬‫اٟكخػادي‬‫اىِظام‬‫إـار‬‫داخو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اٟكخػاد‬ّ٘‫حٔس‬‫غىل‬‫اىٔاكع‬‫يف‬‫ِٗفٔي‬
ٟ‫ا‬‫ْذا‬‫غىل‬‫واٟةلاء‬‫اىصائد‬.ٖٓ٘‫اىخٔس‬‫اىخخف٘ؿ‬‫اض٘اُا‬ٍٕ‫وٗص‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ةأشئب‬‫اٙخذ‬‫ٌع‬‫ـار‬
●‫اٟكخػاد‬‫حرن٘ب‬‫يف‬‫اىٍدى‬‫ةػ٘دة‬‫غٍ٘لث‬‫حؾ٘ريات‬‫إضداث‬‫غِد‬ّ‫ة‬‫ٗأخذ‬‫اىذي‬‫اىخخف٘ؿ‬ْٔ
‫ْذه‬‫غىل‬‫اىخٍِ٘ث‬‫غٍي٘ث‬‫حطل٘ق‬‫يف‬‫اٟشايس‬‫ةاىدور‬‫اىػام‬‫اىلفاع‬ّ٘‫ـ‬‫ٗلٔم‬‫سدٗد‬‫اكخػادي‬‫ُظام‬‫ووؽع‬ٌٖٔ‫اىل‬
‫اىخخف٘ؿ‬‫ْذا‬‫ةٓا‬‫ٗلٔم‬ٖ‫اىخ‬‫اْٟداف‬
-‫املدى‬‫وقصري‬‫املدى‬‫ووتوضط‬‫املدى‬‫طوين‬‫ختطيط‬
●‫ةػد‬‫وحِفذ‬‫حطل٘لٓا‬‫وشائو‬‫حطدٗد‬‫او‬‫حفاغ٘يٓا‬‫يف‬‫اىخػٍق‬‫دون‬‫اىتػ٘دة‬‫اْٟداف‬ّ‫حٔاس‬‫خفث‬‫يه‬
‫ٌػِ٘ث‬‫زٌِ٘ث‬‫ـرتة‬‫ٌرضيث‬‫نو‬‫وحطدد‬‫ٌراضو‬‫غىل‬‫ذىم‬
●‫اىذ‬‫اىخفث‬‫يه‬‫وشائو‬‫حطدٗد‬‫ٌع‬‫اىخفػ٘٠ت‬ٌَ‫ٌػني‬‫كدر‬‫اىل‬‫اْداـٓا‬‫حلرٗر‬‫يف‬‫حذْب‬‫ي‬
.‫اىخفث‬‫شِٔات‬‫خ٠ل‬‫حِف٘ذْا‬‫ٗخػني‬‫وٌرشوغات‬‫ةراٌز‬‫غٔرة‬‫يف‬‫اْٛداف‬‫ْذه‬‫حطل٘ق‬
●ٌَ‫ٌطدد‬‫غدد‬‫غىل‬‫اىٍدى‬‫ٌخٔشفث‬‫ىخفث‬‫ٌرضيل‬ً٘‫حلص‬ْٔ‫و‬‫اىخفػ٘ي٘ث‬‫اىصِٔٗث‬‫اىخفث‬ْٔ
‫ٗػني‬‫ةط٘د‬‫اىخفث‬‫ْذه‬‫شِٔات‬‫كفاغات‬‫ٌخخيؿ‬‫يف‬‫اىخِف٘ذ‬‫دكث‬ً‫ذ‬ٌَ‫و‬‫شِٔٗث‬‫خفث‬‫ٌراضيٓا‬ٌَ‫ٌرضيث‬‫ىهو‬
.ٌٖٔ‫اىل‬‫اٟكخػاد‬

20. -
21
-
-‫قطاعي‬‫وختطي‬ً‫عا‬‫ختطيط‬
-●‫ةٓا‬‫اٛخذ‬‫ٗشب‬ٖ‫اىخ‬‫اٟشاى٘ب‬‫وحطدٗد‬‫واٟسخٍاغ٘ث‬‫اٟكخػادٗث‬‫اىخٍِ٘ث‬‫أْداف‬‫حطدٗد‬:
‫ىل‬‫ـرغ٘ث‬‫أْداف‬‫وؽع‬ٍَ‫وٗخؾ‬‫اْٛداف‬‫ْذه‬‫ىخطل٘ق‬‫اىلٍث‬ٌَ‫أو‬‫ىيلٍث‬‫اىلاغدة‬ٌَ‫اىخخف٘ؿ‬‫شٔاء‬‫ٌػني‬‫فاع‬
‫ىيلاغدة‬
●‫ى٠ُخاج‬‫اسٍاى٘ث‬‫أْداف‬‫وٗؾع‬‫اىٍخخيفث‬ّ‫كفاغاح‬‫ةهو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫ى٠كخػاد‬‫إسٍاى٘ث‬‫أْداف‬‫وؽع‬ْٔ
‫واٟشخرٍارات‬‫واىػٍاىث‬‫واىدخو‬
-‫أفكي‬‫وختطيط‬‫زأضي‬‫ختطيط‬
●‫اىلفاغ‬‫اىل‬‫ٍٗخد‬‫حخف٘ؿ‬ْٔ‫خدٌ٘ث‬‫أو‬‫شيػ٘ث‬‫شٔاء‬‫اىٍخخيفث‬‫اٟكخػادٗث‬‫ات‬
●‫اىخٔشع‬‫اىل‬‫اىٍِخشني‬‫ىدى‬‫اىطاـز‬‫حٔـري‬‫اىل‬‫اٟشػار‬‫يف‬‫اىخخف٘ؿ‬‫ْذا‬‫ـ٘ؤدي‬‫اٟشػار‬‫حخف٘ؿ‬ْٔ
.‫اٟكخػادي‬‫اىفائؼ‬‫حٔى٘د‬‫وش٘اش٘ث‬‫اىصػرٗث‬‫اىص٘اشث‬‫ةني‬‫واىرةؿ‬‫اُٟخاج‬‫يف‬
-:‫التكىيمي‬‫والتخطيط‬‫السئيطي‬‫التخطيط‬
●‫ىخِف٘ذه‬‫اى٠زٌث‬‫اىٍٔارد‬‫ؽٍان‬‫وٗشب‬‫اٟضٔال‬‫ناُج‬‫ٌٍٓا‬‫حِف٘ذه‬‫اىدوىث‬‫أسٓزة‬‫حخٔىل‬
.‫ٌلدٌا‬
●‫اىشزء‬‫حِف٘ذ‬‫غدم‬َ‫ٍٗه‬‫ٌخٔاـرة‬َ‫حه‬ً‫ى‬‫ـاذا‬‫ٌخٔاـرة‬ّ‫ى‬‫اى٠زٌث‬‫اىٍٔارد‬‫ناُج‬‫اذا‬‫ِٗفذ‬
.‫اىرئ٘يس‬‫اىشزء‬‫غىل‬‫ط٘ئا‬‫ٗؤذر‬‫ان‬‫دون‬‫اىخهٍ٘يل‬
-‫االجتىاعي‬‫والتخطيط‬‫االقتصادي‬‫التخطيط‬
●‫اىخفث‬‫غِارص‬‫يف‬‫ٌػِ٘ث‬‫زٗادات‬‫يف‬‫حخٍرو‬‫اسخٍاغ٘ث‬‫أْداف‬‫حطل٘ق‬‫ٗصخٓدف‬‫حخف٘ؿ‬ْٔ
.‫اىخدٌات‬‫كفاغات‬‫ةػؼ‬ٖ‫حؾف‬ٖ‫اىخ‬‫اٟسخٍاغ٘ث‬
●ِ٘‫ٌػ‬‫زٗادات‬‫يف‬‫حخٍرو‬‫اكخػادٗث‬‫أْداف‬‫حطل٘ق‬‫ٗصخٓدف‬‫حخف٘ؿ‬ْٔ‫اىخفث‬‫غِارص‬‫يف‬‫ث‬
‫اىلفاغات‬‫يف‬ٖ‫اىصيػ‬‫اُٟخاج‬‫نزٗادة‬
-:‫الكووي‬‫والتخطيط‬‫االقميىي‬‫التخطيط‬
●‫واىخدٌات‬‫اىصيع‬ٌَ‫اىهيل‬‫اُٟخاج‬‫ٌرو‬‫اىهي٘ث‬‫اىهٍ٘ات‬‫ةني‬‫اىخٔازن‬‫حطل٘ق‬ٌَ‫اىخأند‬ْٔ
‫وٌاى٘ث‬‫ُلدٗث‬‫ح٘ارات‬ٌَّ‫ٗلاةي‬‫وٌا‬
●‫ط‬‫خفث‬‫وؽع‬ْٔ‫واىلفاغات‬‫اىٍخخيفث‬‫اىٍِاـق‬َ‫غ‬‫غادرة‬‫ٌدروشث‬‫أشس‬‫غىل‬‫ٌخٔازُث‬‫اٌيث‬
‫اىٍخػددة‬
-‫والالوسكصي‬‫املسكصي‬‫التخطيط‬

21. -
21
-
●:‫اىٍرنزي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫وسدْا‬‫اٟشاش٘ث‬‫اىلرارات‬‫اغدار‬‫اىخخف٘ؿ‬‫سٓاز‬‫يف‬‫ٌخٍريث‬‫اىػاٌث‬‫اىصيفث‬‫حخٔيل‬‫أن‬ْٔ
‫اىلرار‬‫احخاذ‬‫يف‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىٔاضدات‬‫ةػؼ‬‫ٌع‬‫ٌظارنث‬
●‫اىخ‬:‫اى٠ٌرنزي‬‫خف٘ؿ‬‫اىتػؼ‬‫احخاذ‬‫اىلائٍث‬‫ىيٍرشوغات‬‫حارنا‬‫اىلرارات‬‫ةػؼ‬‫ةاحخاذ‬‫اىخخف٘ؿ‬‫سٓاز‬‫ك٘ام‬ْٔ
‫اىٍرشوغات‬‫ةني‬‫اىٍػاٌ٠ت‬‫اشاشٓا‬‫غىل‬ً‫حخ‬ٖ‫اىخ‬‫اٟذٍان‬‫وحطدٗد‬‫اٟشخرٍار‬‫اىهيل‬ً‫اىطش‬‫حطدٗد‬‫وٗشب‬‫اٟخر‬
‫اىفائدة‬‫شػر‬‫وحطدٗد‬
-:‫املالي‬‫والتخطيط‬‫املادي‬‫التخطيط‬
●‫واىٍػدات‬‫ناٟٟت‬‫اُٟخاج‬‫ىػٍي٘ات‬‫اى٠زٌث‬‫اىطل٘ل٘ث‬‫اىٍٔارد‬‫اشاس‬‫غىل‬‫اىخخف٘ؿ‬ْٔ
●‫اُٟفاكات‬‫وسٔه‬‫حطدٗد‬ْٔ‫و‬‫اىخٍِ٘ث‬‫اضخ٘اساحٓا‬‫ىصد‬‫اىرضورٗث‬‫اىٍاى٘ث‬‫اىٍٔارد‬ً‫حِظ‬
‫ضدا‬‫ووؽع‬‫اىٍاى٘ث‬‫اىٍٔارد‬ٌَ‫ٗهٔن‬‫واىخٍٔٗو‬‫اىخٍِ٘ث‬‫ىٍرشوغات‬‫اٟشخرٍارات‬‫اٟشخرٍار‬‫ٗخػداه‬ٟ‫اكىص‬
-‫جدااااااااااااا‬‫وّي‬............ ‫الكىة‬‫اىل‬‫الكاعدة‬َ‫وو‬‫الكاعدة‬‫اىل‬‫الكىة‬َ‫و‬‫التخطيط‬
●‫وؽع‬ّ‫ٌػ‬‫ٗخػذر‬ُّ‫أ‬‫ؽري‬‫اىٍطي٘ث‬‫اٟضخ٘اسات‬‫ٌع‬‫وٗخٔاـق‬‫واكػ٘ث‬‫أنرث‬ْٔ
ٌّ‫ُفاك‬‫وشػث‬ّ‫طٍٔى‬‫يف‬‫اىػام‬‫اٟكخػادي‬‫اٟـار‬‫اٟغختار‬‫ٔؽع‬
●‫اٟضخ٘اسات‬‫حلدٗر‬‫يف‬‫اىدكث‬َ‫غ‬‫ٗتػد‬‫نان‬‫وان‬‫اىخِص٘ق‬‫يف‬‫واٌٟػان‬‫ةاىدكث‬ً‫ٗخص‬
‫اىِٔع‬‫ْذا‬‫ٗفؾئن‬ٟ‫اٟكخػادٗٔن‬‫اىهخاب‬ً‫وٌػظ‬‫اىٍطي٘ث‬

22. -
22
-
( ّٜ‫اىثا‬ ‫اىباب‬‫من‬)‫اىتخطٞط‬ ٍِ ‫تطبٞقٞت‬ ‫ار‬
‫ٗدسا‬ ‫اإلستثَاس‬ ‫األٗه(ختطٞط‬ ‫اىفصو‬)‫املششٗػاث‬ ٛٗ‫جذ‬ ‫ست‬
)‫اإلستثَاس‬ ‫األٗه(ختطٞط‬ ‫املبذث‬
‫االستثَاس؟‬ ‫ختطٞط‬ ‫ٍشادو‬ ٜٕ‫ٍا‬
َ‫و‬‫الإلضتجىاز‬‫ختطيط‬ُ‫يتكو‬‫وسح‬‫متني‬‫ِي‬:-
ً‫ال‬‫أو‬:‫لإلضتجىاز‬‫الكمي‬‫اذتجي‬‫حتديد‬
-ً‫ضش‬‫ـإن‬‫زٌِ٘ث‬‫ٌدة‬‫أي‬‫يف‬‫اىٍطلق‬‫اٝدخار‬ً‫ضش‬‫ٌع‬‫ٗخػادل‬‫ٌػني‬‫ٌشخٍع‬‫يف‬‫اىٍطلق‬‫اٝشخرٍار‬ً‫ضش‬‫نان‬‫ىٍا‬
ٝ‫ا‬‫ٗخٔكؿ‬‫اىهيل‬‫شخرٍار‬
-‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬:‫اى٠زٌث‬‫اٝشخرٍارات‬‫نٍ٘ث‬ُّ‫ةأ‬‫وٗػرف‬,‫اٝكخػادي‬‫اىخخف٘ؿ‬‫يف‬‫وٗصخخدم‬‫ْام‬‫ٌػاٌو‬ْٔ
‫كدرْا‬‫إشخرٍارات‬‫ٗخفيب‬‫اىِاحز‬ٌَ‫واضدة‬‫وضدة‬‫إُخاج‬‫نان‬‫ـإن‬,‫اىِاحز‬ٌَ‫واضدة‬‫وضدة‬‫ُٝخاج‬3‫ـإن‬‫وضدات‬
‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٗهٔن‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬3=3‫اىِاحز‬‫إيل‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ةٍػاٌو‬
ً
‫أض٘اُا‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬‫غيل‬‫وٗفيق‬,
‫اىداخو‬‫إيل‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬‫أو‬
‫ىيدوىث‬ٌٖٔ‫اىل‬‫واىِاحز‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ةني‬‫اىِصتث‬ْٔ‫اىٍال‬‫ىرأس‬‫اىٍخٔشؿ‬‫اىٍػاٌو‬
‫ا‬‫يف‬‫واىزٗادة‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫يف‬‫اىزٗادة‬‫ةني‬‫اىِصتث‬ْٔ‫اىٍال‬‫ىرأس‬‫اىطدي‬‫اىٍػاٌو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫ىِاحز‬
‫ىٞشخرٍار‬‫اىهيل‬ً‫اىطش‬‫ىخطدٗد‬‫اىٍصخخدٌث‬‫اىٍػاٗري‬
-‫غيل‬‫ىيٍطاـظث‬‫اى٠زم‬‫ىٞشخرٍار‬‫اىهيل‬ً‫اىطش‬‫حطدٗد‬‫غيل‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫ٗلٔم‬
ٍُٔ‫ٌػدل‬‫ةِفس‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬ٍُٔ‫ذىم‬‫وٗخفيب‬‫اُخفاض‬‫دون‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬ٌَ‫اىفرد‬‫ٗخع‬‫ٌا‬‫ٌخٔشؿ‬
‫اىص‬‫وغيل‬‫ىيفرد‬‫اىدخو‬‫ٌخٔشؿ‬‫اُخفاض‬‫اي‬‫ٗؤدي‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬ٍُٔ‫ٌػدل‬ٌَ‫أنرب‬‫ةٍػدل‬‫اىصهان‬ٍِٔ‫ـ‬‫هان‬
‫ةإرحفاغث‬‫وٗرحفع‬‫اىصهان‬ٍُٔ‫ٌػدل‬‫ةإُخفاض‬‫ِٗخفؼ‬‫ىٞشخرٍار‬‫اٛدين‬‫اىطد‬‫ـإن‬
‫ْاورد‬‫ٍُٔذج‬‫غيل‬‫اىٍػدل‬‫ْذا‬‫وٗػخٍد‬–‫دوٌر‬‫اىذي‬‫ٍٗهِِا‬ٌَ‫ٌػرـث‬‫ٌػدل‬ٍُٔ‫اىدخو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫ةاىٍػادىث‬:
ٌٖٔ‫اىل‬‫اٝشخرٍار‬‫أو‬‫اٝدخار‬‫ٌػدل‬=ٌٖٔ‫اىل‬‫ٍُٔاىدخو‬‫ٌػدل‬÷‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬
‫ةني‬‫اىػ٠كث‬‫ْاورد‬‫ٍُٔذج‬‫وٗٔؽص‬
)‫اٝكخػادي‬ٍِٔ‫اى‬‫(ٌػدل‬‫اىفرد‬‫دخو‬‫ٌخٔشؿ‬‫اىٍِٔيف‬‫ٌػدل‬‫اىخايل‬ّ‫اىٔس‬‫غيل‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬ٍُٔ‫وٌػدل‬:‫ٌػدل‬
‫ا‬‫اىدخو‬ٍُٔ‫ٌػدل‬=‫اىفرد‬‫دخو‬‫ٌخٔشؿ‬‫يف‬ٍِٔ‫اى‬ٌٖٔ‫ىل‬-‫اىصهان‬ٍُٔ‫ٌػدل‬
ٌٖٔ‫اىل‬‫اٝشخرٍار‬‫ٌػدل‬=ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫ٌخٔشؿ‬‫يف‬ٍِٔ‫اى‬‫ٌػدل‬‫ان‬‫أي‬÷‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬-‫اىصهان‬ٍُٔ‫ٌػدل‬

23. -
23
-
-‫ىٞشخرٍار‬‫اٛكيص‬‫اىطد‬‫ىٍػ٘ار‬
ً
‫وـلا‬‫ىٞشخرٍار‬‫اىهيل‬ً‫اىطش‬‫حطدٗد‬‫ٗخفيب‬
َ‫ٍٗه‬‫ىٞشخرٍار‬‫ٌػدل‬‫أكيص‬‫حطدٗد‬ٌَ‫اٛدين‬ً‫اىطش‬‫حطدٗد‬‫ٗخػني‬‫اٛكيص‬‫اٝشخرٍار‬ً‫ضش‬‫وىٍػرـث‬‫حطل٘لث‬
‫ذىم‬ْٔ‫ىيٞشخرٍار‬‫اٛكيص‬‫اىطد‬‫وٗهٔن‬,‫اىهفاف‬‫ةطد‬‫ٗػرف‬‫ٌا‬ْٔ‫و‬‫اىٍشخٍع‬‫ضاسات‬‫ىصد‬‫اى٠زم‬‫اٝشخٓ٠ك‬
ٛ‫ـرد‬ٌَ‫اىهفاف‬‫ضد‬‫وٗخخيؿ‬,‫اىهفاف‬‫ضد‬‫غِد‬‫اىٍشخٍع‬‫اشخٓ٠ك‬‫ـرح‬‫ةػد‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬ٌَٖ‫اىٍختل‬‫اىشزء‬‫خر‬
‫ٌصخٔي‬‫أدين‬‫إيل‬ًٓ‫إشخٓ٠ن‬ٌَ‫اىطد‬‫إيل‬‫اىٍشخٍع‬‫أـراد‬‫إشخػداد‬‫ٌدي‬‫غيل‬‫ٗخٔكؿ‬ٔٓ‫ـ‬,‫ٛخر‬‫ٌشخٍع‬ٌَ‫و‬
َ‫ٌٍه‬
-‫ٌع‬‫ٗخِاشب‬‫ةٍا‬‫ىيٞشخرٍار‬‫اىهيل‬ً‫اىطش‬‫ةخطدٗد‬‫اىخخف٘ؿ‬‫شيفات‬‫حلٔم‬
‫اٝشخػا‬‫اىفاكث‬‫وحخطدد‬ٌٖٔ‫اىل‬‫ىٞكخػاد‬‫اٝشخػاة٘ث‬‫اىفاكث‬‫اىدوىث‬‫يف‬‫اىٍخاضث‬‫اٝشخرٍار‬‫ةفرص‬‫ىٞكخػاد‬‫ة٘ث‬
‫ٌػني‬‫ضد‬َ‫غ‬‫غائدْا‬‫ِٗخفؼ‬ٟٖ‫اىخ‬
‫وا‬‫دولة‬‫إلقتصاد‬‫اإلضتعابية‬‫الطاقة‬‫عميّا‬‫تتوقف‬‫اليت‬‫العواون‬:‫اىٞشخرٍار‬‫ىػائد‬‫حؾرتؽث‬‫اىذي‬‫اٛدين‬‫اىطد‬‫يه‬
ٍ٘‫وحِظ‬‫إدارٗث‬‫وكدرات‬‫غاٌيث‬‫وأٗدي‬‫ـت٘ػ٘ث‬‫غِارص‬ٌَ‫اُٝخاج‬‫غِارص‬‫وـرة‬‫وٌدي‬‫اىػِارص‬‫ْذة‬‫نفاٗث‬‫وٌصخٔي‬‫٘ث‬
‫ذىم‬‫ؽري‬‫إيل‬...
-‫ىخٍٔٗو‬‫اى٠زم‬‫اٝدخار‬ً‫ضش‬‫ِٗخفؼ‬‫اىذي‬‫اىٔكج‬‫يف‬‫ٌرحفع‬‫غائد‬‫حدر‬ٖ‫اىخ‬‫اٝشخرٍار‬‫ـرص‬‫حخٔاـر‬‫اىِاٌ٘ث‬‫اىتيد‬‫ويف‬
‫ٌيطٔظ‬‫ةظهو‬‫اٝشخرٍارات‬‫ْذة‬
-‫غا‬‫ٗزٗد‬ٖ‫اىخ‬‫اٝشخرٍارات‬‫حطدٗد‬‫ىٞشخرٍار‬‫اٝشخ٘ػاة٘ث‬‫اىفاكث‬‫حطدٗد‬‫وٗخفيل‬ً‫ذ‬‫اىٍلتٔل‬‫اٛدين‬‫اىطد‬َ‫غ‬‫ئدْا‬
ٌٖٔ‫اىل‬‫اىدخو‬‫إيل‬‫ُصتخٓا‬‫حطدٗد‬‫ُصخف٘ع‬‫وةاىخايل‬‫اٝشخرٍارات‬‫ْذة‬‫ةشٍع‬‫ُلٔم‬
ً‫ا‬‫ثاٌي‬:‫اإلدخاز‬‫ختصيص‬:‫اٝشخرٍار‬‫ْذا‬‫حٔزٗع‬‫اىخخف٘ؿ‬‫شيفات‬‫غيل‬ً‫ٗخطخ‬‫ىٞشخرٍار‬‫اىهيل‬ً‫اىطش‬‫حطدٗد‬‫ةػد‬
‫اىلفاغات‬‫ٌخخيؿ‬‫غيل‬
‫وحٔز‬‫حخػ٘ع‬‫ةٓا‬ً‫ٗخ‬ٖ‫اىخ‬‫اىٍػاٗري‬‫اىلفاغات‬‫ٌخخيؿ‬‫غيل‬‫اٝشخرٍار‬‫ٗع‬
-‫رأشٍاى٘ث‬‫نراـث‬‫أدين‬‫ٌػ٘ار‬:‫ٌا‬‫أكو‬‫ةإشخخدام‬َ‫ٌٍه‬‫غائد‬‫أنرب‬‫حطلق‬ٖ‫اىخ‬‫اىٍرشوغات‬‫غيل‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬ِٖ‫ِٗت‬
‫وىدٗٓا‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫غِرص‬‫يف‬‫ُدرة‬ٌَ‫حػاين‬ٖ‫اىخ‬‫اىدول‬‫يف‬‫غاىص‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫وٗهٔن‬,‫اىٍال‬‫رأس‬ٌََ‫ٍٗه‬
ِ‫وغ‬,‫اىػٍو‬‫غِرص‬‫يف‬‫وـرة‬ْٔ‫و‬‫اىٍال‬‫ىرأس‬‫اىطدي‬‫اىٍػاٌو‬‫ُصخخدم‬‫كفاع‬‫ىهو‬‫اى٠زٌث‬‫اٝشخرٍارات‬‫حطدٗد‬‫د‬
ٌٖٔ‫اىل‬‫ةاٝكخػاد‬‫اىخاص‬‫وى٘س‬‫ةاىلفاع‬‫اىخاص‬‫اي‬‫اىلفايع‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬
●‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫ٌزاٗا‬
-َ‫ٌٍه‬‫إشخرٍار‬‫أكو‬‫ةإشخخدام‬َ‫ٌٍه‬ٌٖٔ‫ك‬‫ُاحز‬‫أنرب‬‫غيل‬‫اىطػٔل‬
-‫ٌصخٔي‬‫وحطل٘ق‬‫اىتفاىث‬‫ٌظهيث‬‫ٌػاىشث‬‫اىخٔظؿ‬ٌَ‫ٌرحفع‬
-‫اىراةج‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫إُخفاض‬‫ةصتب‬‫ٌروُث‬‫ذات‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫اشخخدام‬‫ُخ٘شث‬‫حخطلق‬ٖ‫اىخ‬‫اٝشخرٍارات‬‫أن‬

24. -
24
-
-‫واىخلادم‬‫اٝشخػٍال‬‫غ٠ض٘ث‬‫غدم‬َ‫غ‬‫اىِاسٍث‬‫اىٍصاؤي‬ٌَ‫حليو‬‫اىٍصخخدٌث‬‫اٌٛٔال‬‫رؤوس‬‫كيث‬‫أن‬
●‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬ّ‫ى‬‫حػرض‬‫اىذي‬‫اىِلد‬
-‫ٗؤدي‬‫اىٍػ٘ار‬‫ةٓذا‬‫اٛخد‬‫اىخِاشق‬‫غدم‬‫إيل‬‫ٗؤدي‬‫ٌٍا‬‫اىػٍو‬‫نر٘فث‬‫اىػِاغات‬‫يف‬‫اٝشخرٍارات‬‫نو‬‫ىخخػ٘ع‬
‫اىلفاغات‬‫ٌخخيؿ‬‫ةني‬
-‫اىخٍِ٘ث‬‫ـرص‬ٌَ‫وٗخفؿ‬‫اٝسخٍايع‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫حهٔني‬‫إيل‬‫اىٍشخٍع‬‫إضخ٘اسات‬‫ٍٗٓو‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫أن‬
‫اٌٛٔال‬‫رؤوس‬‫حهٔني‬‫كيث‬‫ةصتب‬‫اٝكخػادٗث‬
-‫اىخٔظؿ‬ٌَ‫درسث‬‫حطل٘ق‬‫إيل‬‫ٗٓدف‬ُّ‫ا‬‫ٌع‬‫اىفٔٗو‬‫اٛسو‬‫إيل‬‫حظو‬ٟ‫و‬‫ـلؿ‬‫اىلػري‬‫اٛسو‬‫يف‬‫حهٔن‬‫وىهِٓا‬
-َ‫ٌٍه‬‫ُاحز‬‫أنرب‬‫حدر‬ٖ‫اىخ‬‫يه‬‫ٌِخفؼ‬‫ٌال‬‫رأس‬‫ٌػاٌو‬‫ىٓا‬ٖ‫اىخ‬‫اىػِاغات‬‫غيل‬ِٖ‫ِٗت‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫أن‬
-ً‫رأش‬‫نر٘فث‬‫اٝشخرٍارات‬ٌَ‫حأيت‬ٖ‫اىخ‬‫واىفٔرات‬‫اىفٔائد‬‫يف‬‫حخٍرو‬ٖ‫اىخ‬‫اىٍتارشة‬‫ؽري‬‫اٛذار‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫ٍٗٓو‬
‫اى‬‫اىػٍو‬‫نر٘فث‬‫اٝشخرٍارات‬ٌَ‫حطدث‬ٟ‫و‬‫ٍال‬
-:‫ٌدي‬‫أشاس‬‫غيل‬‫اٝشخرٍار‬‫حخػ٘ع‬ً‫ٗخ‬‫اىٍػ٘ار‬‫ىٓذا‬
ً
‫وـلا‬
‫ْذا‬‫ٗخطلق‬ٖ‫وضخ‬َ‫ٌٍه‬ٌٖٔ‫ك‬‫ُاحز‬‫أغيل‬‫ٗخطلق‬‫ةط٘د‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىِاحز‬‫يف‬‫اٝشخرٍار‬ٌَ‫اىطدٗرث‬‫اىٔضدة‬‫ٌصاٍْث‬
ً٘‫حِظ‬(‫اىٓدف‬‫اٝشخخداٌات‬‫يف‬‫اىٍال‬ً‫ىرأش‬‫اىطدٗث‬‫اُٝخاس٘ث‬‫كٍ٘ث‬‫حخصاوي‬‫أن‬‫ٗشب‬)ٌٖٔ‫اىل‬‫اىِاحز‬
‫اىٍخخيفث‬
‫ةني‬‫اىفرق‬ً٘‫حػظ‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىِاحز‬‫يف‬‫اٝشخرٍار‬ٌَ‫اىطدٗرث‬‫ىئضدة‬‫اىػايف‬‫اٝشٓام‬‫ٌػرـث‬‫وٗخفيب‬
-‫ةلائث‬‫ـرتة‬‫ـٔال‬‫اٝشخرٍار‬‫ىػٔائد‬‫اىطاى٘ث‬‫اىلٍ٘ث‬
-‫ا‬‫ىيِفلات‬‫اىطاى٘ث‬‫اىلٍ٘ث‬‫اٝشخرٍار‬‫ْذا‬‫غيل‬‫حرتحب‬ٖ‫اىخ‬‫ىٍخخاةػث‬
‫ع‬ =‫اٝشخرٍار‬‫ىػٔائد‬‫اىطاى٘ث‬‫اىلٍ٘ث‬5÷(5‫ع‬+ )‫س‬+2÷(5)‫+س‬2‫ن‬‫+ع‬÷(5‫ن‬)‫+س‬
ًْٔ‫اىخػ‬‫شػر‬‫س‬.‫ن‬‫اٝشخرٍار‬‫ةلاء‬‫ـرتة‬.‫ع‬‫يه‬‫اٝشخرٍار‬‫غٔائد‬5‫ع‬,2‫ن‬‫ع‬....
●‫اىٍػ٘ار‬‫ىٓذا‬‫اىٍٔسث‬‫اىِلد‬‫أوسث‬
-‫اىٍال‬‫رأس‬‫إُخاس٘ث‬‫غيل‬‫ٗلخرص‬‫رـع‬‫يف‬‫اٛشاس‬‫يه‬‫اىػٍو‬‫إُخاس٘ث‬‫ان‬ًٌَ‫اىرؽ‬‫غيل‬‫اىػٍو‬‫إُخاس٘ث‬‫دون‬
‫اىٍػ٘ظث‬‫ٌصخٔي‬
-‫اىٍصخلو‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىِاحز‬‫ٌصخٔي‬‫غيل‬‫اٝشخرٍار‬‫ٌؾاغؿ‬‫أذر‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫ٗؾفو‬
-‫اىػاٌيث‬‫اىلٔي‬‫ٌرو‬‫اىٍال‬‫رأس‬‫ؽري‬‫اٛخري‬‫اُٝخاج‬‫غِارص‬‫غيل‬‫ٗفرأ‬‫اىذي‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫ٗخشاْو‬

25. -
25
-
-‫ـرتة‬(‫ٌصخلتي٘ث‬‫زٌِ٘ث‬‫ـرتة‬‫ي‬‫اىٍخٔشؿ‬‫اىِاحز‬ً٘‫حػظ‬‫غيل‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬ِٖ‫ِٗت‬
‫ٗيزم‬)
ً
٠‫ٌصخلت‬‫اىٍخٔشؿ‬‫اىِاحز‬ً٘‫حػظ‬(‫اىٓدف‬‫ْذا‬‫اىطاى٘ٔىخطل٘ق‬ٌٖٔ‫اىل‬‫اىِاحز‬ً٘‫حػظ‬ٌَ
ً
ٟ‫ةد‬)‫اىخفث‬
‫ٗػا‬ٖ‫اىخ‬‫اىِاحز‬‫نٍ٘ث‬‫زٗادة‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬‫اىٍصخرٍر‬‫اىٍال‬‫رأس‬ٌَ‫اىػاٌو‬‫ُػ٘ب‬ً٘‫حػظ‬‫غام‬‫نو‬‫إشخرٍاراْا‬‫د‬
‫نر٘فث‬‫ىيلفاغات‬‫اٝشخرٍارات‬‫حخػ٘ع‬‫ٗفؾو‬‫اىٍػ٘ار‬‫وْذا‬,‫اىٍتدئ‬‫اٝشخرٍار‬ٌَ‫اىِاحز‬َ‫غ‬‫حخطلق‬ٖ‫واىخ‬
‫اىٍال‬‫رأس‬
‫اىٍػاد‬‫اىٍال‬‫رأس‬ٌَ‫اىػاٌو‬‫ُػ٘ب‬‫ا‬=‫شخرٍارة‬‫ث+أ‬5‫+أ‬2‫ن‬‫ق‬‫غىل‬‫......+أن‬
‫اٝشخرٍار‬ً‫ضش‬=‫ث‬-‫أ‬5‫أ‬,2‫اىٍخ‬‫اىلدر‬=‫أن‬....‫اىصِٔات‬‫يف‬‫اىِاحز‬ٌَ‫إشخرٍارة‬‫إغادة‬‫ٔكع‬
‫اىخفث‬‫ـرتة‬‫ُٓاٗث‬‫يف‬‫اىٍخٔكػث‬‫اىػاٌيث‬‫اىلٔة‬=‫ن‬‫ق‬
●‫اىِلد‬‫أوسث‬‫اىٍػ٘ار‬‫ىٓذا‬
‫نر٘فث‬‫اىػِاغات‬‫يف‬‫ةاٝشخرٍار‬‫ٌػاىشخٓا‬‫حخفيب‬ٖ‫واىخ‬‫اىدول‬‫ْذة‬‫يف‬ٖ‫اىخ‬‫اىتفاىث‬‫ٌظهيث‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬‫ٗخشاْو‬
‫اىػٍو‬
●‫ٌزاٗا‬‫اىٍػ٘ار‬‫ْذا‬
-ٗ‫اىٍال‬‫ىرأس‬‫أـٔل‬
ً
‫غٍرا‬‫اىٞشخرٍار‬‫ْذا‬‫خ٘ص‬
-‫اىخٔظؿ‬‫ٌصخٔي‬‫غيل‬‫ٗصاغد‬ً‫ذ‬ٌَ‫و‬ٍِٔ‫ىي‬‫أغيل‬‫ٌػدل‬‫وٗطلق‬

26. -
26
-
)‫ىيَششٗػاث‬ ‫االقتصادٝت‬ ٙٗ‫اجلذ‬ ‫(دساست‬ ّٜ‫اىثا‬ ‫املبذث‬
‫ادتدوى‬‫دزاضة‬:-
-‫اىٍصاو‬ٌَ‫اىهرري‬‫اىشدوى‬‫دراشث‬‫حشِب‬‫ىء‬‫اى‬‫اكاٌث‬‫غٍي٘ث‬‫حصخؾركٓا‬ٖ‫اىخ‬‫اىفرتة‬‫ـٔل‬‫ٌرو‬‫أو‬‫ٍرشوغات‬
‫اىفيب‬‫ضاسث‬َ‫غ‬‫حزٗد‬‫شيع‬‫اُخاج‬‫أو‬‫ـاكخٓا‬ٌَ‫ةأكو‬‫حظؾ٘يٓا‬
-ٍُٔ‫ٌػدل‬‫وحطل٘ق‬‫ٌٍهِث‬‫نفاءة‬‫ةأغىل‬‫اىٍرشوغات‬‫ْذه‬‫حظؾ٘و‬‫ؽٍان‬ٌَ‫اىخاند‬‫غىل‬‫اىدراشث‬‫ْذه‬‫وحصاغد‬
.‫ٌرحفع‬
-ْٛ‫ا‬‫ٗطلق‬‫اىٍلرتح‬‫اىٍرشوع‬‫أن‬ٌَ‫اىخطي٘و‬ً‫ذ‬‫اٟشخلػاء‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬‫اىخأند‬‫اىشدوى‬‫دراشث‬‫وحصخٓدف‬‫داف‬
.‫واىخشارٗث‬‫اٟكخػادٗث‬
-ًٌَْ‫وؽري‬‫واىزراغني‬‫واىٍِٓدشني‬‫واٟسخٍاغني‬‫اٟكخػادني‬ٌَ‫غٍو‬‫ـرٗق‬‫حػاون‬‫اىشدوى‬‫دراشث‬‫وحخفيب‬
.‫اىٍخِٔغث‬‫اىفِ٘ث‬‫اىخربات‬‫ذوي‬
‫لمىػسوع‬‫املبدئية‬‫الدزاضة‬:ً‫ال‬‫أو‬
‫ٗيل‬‫ٌا‬‫اىدراشث‬‫ْذه‬ٍَ‫حخؾ‬
-‫الطمب‬‫جاٌب‬:
‫اىفيب‬‫ٌػادر‬‫اىداخيل‬‫اىفيب‬‫يه‬ٟ‫إُخاج‬‫حخػ٘ع‬ً‫ذ‬ٌَ‫و‬ٖ‫اىخارس‬‫اىفيب‬‫أو‬‫اىٍطيل‬‫اٟشخٓ٠ك‬‫ضاسات‬‫طتاع‬
‫ىيخػدٗر‬‫اىٍرشوع‬
ً‫اىطش‬‫ْذا‬‫يف‬‫حؤذر‬ٖ‫اىخ‬‫اىػٔاٌو‬‫ٌراغاة‬‫ٌع‬‫اٟرسة‬‫ٌزياُ٘ث‬‫دراشث‬‫ـرٗق‬َ‫غ‬‫اىداخيل‬‫اىفيب‬ً‫ضش‬‫ٌػرـث‬َ‫وٍٗه‬
‫اٟشػار‬‫يف‬‫واىخؾري‬‫اىصهان‬ً‫ضش‬‫يف‬‫اىخؾري‬‫ٌرو‬
ٖ‫اىخارس‬‫اىفيب‬‫أٌا‬‫اٟىٍام‬َ‫ٍٗه‬‫اٟكيٍ٘٘ث‬‫اىٍؤشصات‬‫ةٓا‬‫حلٔم‬ٖ‫اىخ‬‫واىدراشات‬‫اىتطٔث‬ٌَّ‫ة‬‫اىخاغث‬‫ةاىت٘اُات‬
‫اىٍِاـصث‬‫اىصيع‬‫ةٍِاـصث‬‫ىٓا‬‫ُصت٘ث‬‫ةٍزاٗا‬‫ٌِخشاحٓا‬‫حخٍخع‬‫أن‬‫اىٍِخشات‬‫ْذه‬‫اخخ٘ار‬‫غِد‬‫وٗرايع‬‫واىدوى٘ث‬
.‫اىدوى٘ث‬‫اىصٔق‬‫يف‬‫اىٍٍاذيث‬
-‫العس‬‫جاٌب‬‫ض‬
-‫اىٍا‬‫ةاىٍٔارد‬‫ةاىػرض‬‫اىخاغث‬‫اىت٘اُات‬‫حخػيق‬‫ك٘ام‬‫ِٗخظر‬ٖ‫واىخ‬‫اىٍشخٍع‬‫ىدى‬‫اىٍخاضث‬‫واىترشٗث‬‫دٗث‬
‫حٔاـر‬‫ٌدى‬‫غىل‬‫اىت٘اُات‬‫ْذه‬‫وحِػب‬‫اُٟخاس٘ث‬‫ةاىػٍي٘ات‬‫اىل٘ام‬‫شت٘و‬‫يف‬‫ةاشخؾ٠ىٓا‬‫اىشدٗدة‬‫اىٍرشوغات‬
‫اىطػٔل‬‫ُفلات‬‫ٌرو‬‫اىٍٔارد‬‫ْذه‬‫اشخخدام‬‫ُفلات‬‫غىل‬‫حِػب‬‫نٍا‬ّ‫ة‬‫حخٍخع‬ٖ‫اىخ‬‫اىهفاٗث‬‫وٌصخٔى‬‫اىٍٔارد‬‫ْذه‬
‫ا‬‫اىٍٔاد‬‫غىل‬.‫واٟسٔر‬‫ٟوى٘ث‬

27. -
27
-
-‫ةاخخ٠ف‬‫حخخيؿ‬ٖ‫اىخ‬‫اىِفلات‬ً٘٘‫حل‬‫اٌا‬‫اىصائدة‬‫اُٟخاج‬‫ىٍػاٌ٠ت‬‫وـلا‬‫اُٟخاج‬‫ُفلات‬‫ةػؼ‬ً٘٘‫حل‬َ‫وٍٗه‬
.‫اىظأن‬‫ْذا‬‫يف‬‫اى٠زٌث‬‫اىدراشات‬‫اسراء‬‫ـ٘خفيب‬‫اىٍرشوغات‬‫اضشام‬‫او‬‫اُٟخاج‬‫ـرائؿ‬
-‫الدفع‬‫اثاز‬
‫اىدـع‬‫أذار‬‫يف‬‫ُٔغني‬‫ةني‬‫ـرق‬‫ِْاك‬
‫ٌراضو‬‫يف‬‫ىٓا‬‫اىصاةلث‬‫اىػِاغات‬‫يف‬‫اٟشخرٍار‬‫ىطفز‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىٍرشوغات‬‫حطدذٓا‬ٖ‫اىخ‬‫يه‬
‫اىؾزل‬‫غِاغث‬‫يف‬‫اٟشخرٍار‬‫اىدـع‬‫اذار‬‫ٗٔسد‬‫ىيِص٘ز‬‫ٌرشوع‬‫اكاٌث‬‫ٌرو‬‫اُٟخاج‬‫ةٍصخيزٌات‬‫حزودْا‬ٖ‫اىخ‬‫أي‬‫اُٟخاج‬
ٌ‫ُصتث‬‫اشاس‬‫غىل‬ّ‫اضخصاة‬َ‫وٍٗه‬‫اىؾزل‬‫غىل‬‫ـيب‬‫ىخيق‬‫ٗؤدي‬‫ض٘د‬.‫اىهيل‬‫اُٟخاج‬‫اىل‬‫اىٍرشوع‬‫ظرتٗات‬
‫ٌرو‬‫ىٓا‬‫اى٠غلث‬‫اىػِاغات‬‫يف‬‫اٟشخرٍار‬‫ىطفز‬‫اُٟخاس٘ث‬‫اىٍرشوغات‬‫حطدذٓا‬ٖ‫اىخ‬‫اٟذار‬‫يه‬
‫غىل‬ّ‫اضخصاة‬َ‫ٍٗه‬‫اىترتول‬‫حهرٗر‬‫يف‬‫اٟشخرٍار‬‫ىطفز‬‫أذارا‬‫ٗٔىد‬‫ان‬ُّ‫طأ‬ٌَ‫اىترتول‬‫واشخخراج‬‫اشخخدام‬‫غِاغث‬
‫اشاس‬.‫اىهيل‬‫اىفيب‬‫اىل‬‫اىٍرشوع‬‫ٌت٘ػات‬‫ُصتث‬
‫لمىػسوع‬‫الفٍية‬‫الدزاضة‬:‫ثاٌيا‬
-‫ؤُع‬‫اٟٙت‬‫ْذه‬‫ؤُع‬ّ٘‫ىخظؾي‬‫اى٠زٌث‬‫اٟٙت‬‫وغدد‬‫اىٍرشوع‬ًٍ٘‫حػ‬‫ن٘ف٘ث‬‫غىل‬‫اىدراشث‬‫ْذه‬‫وحِػب‬
‫ؽري‬‫اىل‬‫اىٍرشوع‬‫ىخٔـني‬‫اىٍٔاكع‬‫واـؾو‬‫ٗطخاسٓا‬ٖ‫اىخ‬‫اُٟخاج‬‫وٌصخيزٌات‬‫اىٍصخخدٌث‬‫اىٍطرنث‬‫اىفاكث‬‫ذىم‬
‫اىفِ٘ث‬‫اىشٔاُب‬ٌَ
-‫ُخائشٓا‬ٌَ‫واٟشخفادة‬‫اىٍتِ٘ث‬‫اىدراشات‬‫اىل‬‫ٌصخِدة‬‫حهٔن‬‫ان‬‫ٗشب‬‫اىفِ٘ث‬‫اىدراشات‬‫ْذه‬‫اسراء‬‫وغِد‬
-.‫اىفِ٘ث‬ٖ‫ىئِاض‬‫ٍْٟ٘خٓا‬‫اىٍرشوع‬‫ةٓا‬‫ٗخٍخع‬ٖ‫اىخ‬‫اىدـع‬‫اذار‬‫اؽفال‬‫ٗشب‬ٟ‫اىفِ٘ث‬‫اىدراشات‬‫اسراء‬‫وغِد‬
‫املػسوع‬‫زحبية‬‫تكويي‬:ً‫ا‬‫ثالج‬
-‫ٌػرـث‬ْٔ‫اىٍرشوع‬‫أوىٔٗث‬‫وحرحفع‬‫ُفلات‬ٌَّ‫ٗتذى‬‫ان‬‫ٗخٔكع‬‫وٌا‬‫اٗرادات‬ٌَ‫اىٍرشوع‬ّ‫ٗطلل‬‫ان‬‫ِٗخظر‬‫ٌا‬
.‫واىدـػات‬‫اٟٗرادات‬‫ةني‬‫اىفرق‬‫زاد‬‫نيٍا‬
-‫اىٍرشوع‬‫غي٘ٓا‬‫ٗطػو‬ٟ‫حطل٘لٓا‬‫اىٍِخظر‬‫اٟٗرادات‬‫ان‬ّ‫رةط٘خ‬‫ض٘د‬ٌَ‫اىٍرشوع‬ً٘٘‫حل‬‫اسرء‬‫غِد‬‫وٗرايع‬
ٌ‫غدد‬‫غىل‬‫حٔزع‬‫واٍُا‬‫واضدة‬ّ‫دـػ‬.‫اٙىث‬‫غٍر‬‫ـرتة‬‫ـٔل‬‫غادة‬‫يه‬‫اىصِٔات‬َ
‫املػسوع‬‫زحبية‬‫تكييي‬‫وعايري‬
-‫التعاده‬‫ٌكطة‬‫حتديد‬:-
‫ٌػني‬‫ىٍرشوع‬‫اىخػادل‬‫ُلفث‬:‫ٌع‬‫اىٍرشوع‬‫اٗرادات‬‫غِده‬‫ٗخػادل‬‫اىذي‬‫اُٟخاج‬ً‫ةطش‬‫حخطدد‬ٖ‫اىخ‬‫اىِلفث‬‫يه‬
‫خصارة‬‫او‬‫رةص‬‫غِدْا‬‫ٗخطلق‬ٟٖ‫اىخ‬‫اىِلفث‬‫يه‬‫أو‬ّ‫ُفلاح‬
٘‫حف‬‫ويه‬‫ٌتدئ٘ث‬‫ةػفث‬‫اىٍلرتح‬‫اىٍرشوع‬‫ش٠ٌث‬ٌَ‫اىخطلق‬‫او‬‫ٌػرـث‬‫يف‬‫د‬

28. -
28
-
‫ذاةخث‬‫حهاى٘ؿ‬=‫ك‬‫اىخػادل‬‫ُلفث‬‫غِد‬‫اىٍِخشث‬‫اىٔاضدات‬‫غدد‬=‫ن‬
‫اىٔضدة‬‫ة٘ع‬‫شػر‬=‫ع‬‫اىٍخؾرية‬‫اىخهاى٘ؿ‬ٌَ‫اىٔضدة‬‫ُػ٘ب‬=‫م‬
‫ع‬‫ن‬‫م‬+‫ك‬=‫ن‬‫ن‬‫ع‬–‫م‬‫ن‬=‫ك‬‫ن‬(‫ع‬–‫م‬=)‫ك‬
‫ٌػني‬‫رةص‬‫غِد‬‫ٗخطلق‬‫اىذي‬‫اُٟخاج‬ً‫ضش‬‫أو‬‫اُٟخاج‬‫رةص‬
‫وة٘ع‬‫ةاُخاج‬‫حلٔم‬‫ٌِظأة‬:‫ٌرال‬2522‫ةصػر‬‫وضدة‬52‫اىٍخؾرية‬‫اىخهيفث‬‫وحتيؼ‬‫سِ٘ٓات‬52522‫واىراةخث‬ِّ٘‫سـ‬
52222‫كدره‬‫رةطا‬‫ٗطلق‬‫اىذي‬‫وذىم‬ِّ٘‫س‬5222.ِّ٘‫س‬
‫اىط‬‫ـــــــــــــــــــــــــــــ‬‫و‬-
‫اىٍخؾرية‬‫اىخهاى٘ؿ‬ٌَ‫اىٔضدة‬‫ُػ٘ب‬=÷=ِّ٘‫س‬
‫اىخػادل‬‫ُلفث‬‫غِد‬‫اىٍِخشث‬‫اىٔضدات‬‫غدد‬=÷-=‫وضده‬
‫كدره‬‫رةطا‬‫ٗطلق‬‫اىذي‬‫اُٟخاج‬ً‫ضش‬5222ِّ٘‫س‬=-÷-=ِّ٘‫س‬
ٌَ‫انرب‬‫اىٍرشوع‬‫ْذا‬‫اُٟخاج‬ً‫ضش‬‫ٗهٔن‬‫ان‬‫ةد‬ٟ‫ٌٍاذو‬‫ىٍرشوع‬‫اىشدوى‬‫دراشث‬‫ضاىث‬‫يف‬‫ذىم‬ِٕ‫ٌػ‬2222.‫وضدة‬