1. KAEDAH DAN TEKNIK PENGAJARAN PENDIDIKAN JASMANI
Kaedah adalah cara bagaimana sesuatu isi pelajaran itu disampaikan dan teknik
merupakan cara yang lebih teliti lagi dalam penyampaian isi pelajaran itu.
Kaedah kaedah yang digunakan dalam Pengajaran Pendidikan Jasmani
Terdapat beberapa kaedah yang digunakan untuk mengajar matapelajaran
Pendidikan Jasmani. Antara kaedah yang disarankan ialah :
1. Kaedah Kuliah
2. Kaedah Perbincangan
3. Kaedah Kuliah-Demonstrasi
4. Kaedah Latihan
5. Kaedah Penemuan
6. Kaedah Projek
7. Kaedah Persembahan Lisan
8. Kaedah sebahagian-keseluruhan.
Kesemua kaedah-kaedah diatas boleh digunakan dalam sesi pengajaran dan
pembelajaran Pendidikan Jasmani (PJ), tetapi hanya dua kaedah yang popular
digunakan iaitu kedah kuliah dan keadah kuliah-demonstrasi.
KAEDAH KULIAH
Kaedah ini adalah kaedah yang luas digunakan untuk kelas-kelas teori dan
praktikal. Ia lazim digunakan didalam kelas yang memerlukan kedua-dua bahagian
teori dan praktikal. Penilaian dan memberi maklum balas tidak boleh diberikan
semasa kuliah. Dengan itu kuliah perlu digunakan untuk memberi motivasi kepada
pelajar atau memberi taklimat berkenaan dengan matlamat guru. Walau
bagaimanapun, kuliah boleh memberi manfaat jika ia dirancang dengan rapi dan
disampaikan dengan penuh semangat. Ia lebih berkesan lagi jika bergabung dengan
teknik lain.
Berikut adalah satu contoh kuliah yang boleh digunakan dalam sesi pengajaran dan
pembelajaran Pendidikan Jasmani :
1. Pengenalan
Menerang dan menjelaskan skop pelajaran
Memeberitahu pelajar apa yang dikehendaki daripada mereka
Cuba membangkitkan minat
Sentiasa senyum, menghadap kelas dan bercakap dengan pelajar termasuk
pelajar di barisan belakang.
1. Persembahan

2. Kuat tetapi nada mesra
Jelas percakapan dan pilih perkataan yang sesuai
Huraikan istilah yang digunakan
Bercakap dengan semua pelajar
Menggunakan teknik-teknik lain seperti penyoalan, papan tulis, demonstarsi
dan lain-lain
Ulang butiran penting
Guna lawak jenaka
Mengatahui isi kandungan pelajaran dan yakin
1. Penutup
Mengulangi point-point utama
Menggalakkan perbincangan
Meneguhkan point yang lemah
KAEDAH KULIAH – DEMONSTRASI
Kaedah ini merupakan kaedah utama yang digunakan oleh guru Pendidikan
Jasmani. Demonstarsi boleh digunakan oleh guru. pelajar atau kumpulan pelajar.
Kaedah ini melibatkan demonstarsi lisan dan penglihatan, dengan itu ia
menambahkan lagi nilai kaedah ini. Biasanya demonstarsi digunakan untuk
menggambarkan penerangan lisan.
Berikut adalah contoh kaedah kuliah-demonstarsi yang boleh dipraktikan dalam
pengajaran dan pembelajaran pendidikan jasmani :
1. Pendahuluan
Susun pelajar supaya mereka boleh dengar dan lihat. Pelajar boleh duduk,
melutu dan berdiri
Mnegenalkan tajuk atau aktiviti dengan menggunakan kaedah kuliah
Kaitkan kemahiran dengan apa yang dipelajari sebelum ini
1. Demonstrasi
Melakukan demonstarsi mengikut kadar pergerakan sebenar
Ikut cara dan prosedur yang piawai
Gunakan istilah yang piawai untuk mengelakkan kekeliruan
1. Demonstrasi dan pengajaran
Semasa membuat pelakuan , beri butiran yang sepatutnya
Beri sebab tentang cara sesuatu pergerakan dilakukan

3. Terang dengan sepenuhnya mengenai pergerakan yang tidak dapat dilihat
jika ia tidak diberitahu.
Gunakan kaedah ansur maju dan megajar mengikut turutan yang
sebenarnya.
Kaitkan petalian antara kemahiran yang baru belajar dengan pengalaman
lepas.
1. Ulang demonstarsi dan butiran yang penting
Ulang pelakuan dengan kadar yang agak perlahan sedikit
Membuat demontrasi untuk memberi pandangan yang berlainan
Beri butiran penting
1. Penutup
Ulang butiran penting
Menggalakkan perbincangan
Kukuhkan pengalaman yang terdapat dalam pengajaran
KAEDAH ATAU GAYA PENGAJARAN
Terdapat beberapa gaya atau keadah yang boleh digunakan oleh guru untuk
menjalan pengajaran dan pembelajaran pendidikan jasmani. Gaya-gaya yang
dipraktikan mestilah membawa satu objektif iaitu setiap murid akan dapat manfaat
daripada gaaya yang dikemukakan. Gaya atau kaedah pengajaran boleh
dibahagikan kepada 3 kategori yang utama iaitu :
1. Kaedah/Gaya Langsung
2. Kaedah/Gaya Gabungan
3. Kaedah/Gaya Tidak Langsung
GAYA LANGSUNG GAYA GABUNGAN GAYA TIDAK
LANGSUNG
Gaya Arahan
Gaya Tugasan
Limitasi
Penemuan
Terbimbing
Penyelesian masalah
latihan
Bertindak balas
Semak kendiri
Penerimaan beramai
Penerokaan

4. GAYA LANGSUNG
Gaya ini mementingkan guru. Seseorang guru membuat semua atau kebanyakan
daripada keputusan tentang apa, bagaimana dan bila sesuatu aktiviti itu bermula.
Gaya ini berdasarkan Teori Pembelajaran Tingkah Laku (Behavioristic) yang
menerangkan bahawa pembelajaran itu berlaku dari luar kedalam melalui
pembentukan semula peristiwa-peristiwa yang betul (Gallahue, 1993). Guru
dianggap mengetahui bagaimana kemahiran pergerakan dilakukan dengan cara
yang betul.
KELEBIHAN KELEMAHAN
1. Kaedah yang berkesan
2. Berfokus kepada yang ingin
dipelajari
3. Tidak banyak peluang untuk salah
faham dan salah interpretasi
4. Persekitaran pembelajaran yang
berstruktur
1. Tidak ambil kira perbezaan
individu (kesesuai perkembangan),
anggap pelajar mencapai tahap
pembelajaran dan kemajuan yang
sama (kesesuai umur kumpulan)
2. Lebih mementingkan matlamat
atau hasil pengalaman
pembelajaran daripada proses
pembelajaran itu.
GAYA TIDAK LANGSUNG
Gaya ini berpusatkan pelajar. Ia berasaskan falsafah bahawa pembelajaran adalah
lebih daripada mengulang dan meniru perlakuan yang betul. Pembelajaran
seharusnya juga melalui percubaan, penyelesaian masalah dan penemuan diri. Ia
berdasakan Teori Pembelajaran Kognitif yang mengangapkan pembelajaran
sebagai satu proses yang berlaku dari dalam ke luar dan proses pembelajaran itu
adalag sama penting dangan hasil pembelajaran berkenaan.
KELEBIHAN KELEMAHAN
1. Membolehkan pelajar menetapkan
matlamat dengan cara mencapainya
2. Memberi kebebasan kepada pelajar
dan memberi peluang kepada
mereka untuk bertanggungjawab
3. Mengambil kira perbezaan
dikalangan pelajar
4. Memberi peluang kepada pelajar
merasai kejayaan pada tahap
1. Memakan masa yang panjang.
Lebih masa untuk cuba-jaya,
bersoal-jawab.
2. Memerlukan guru-guru untuk
berlatih dan bersabar. Guru yang
tidak biasa dengan gaya inisentiasa
menghadapi masalah untuk
menggunakannya secara berkesan.
3. Sukar untuk mengawal kelas

5. kebolehan sendiri. 4. Sukar untuk memastikan
kesinambungan dalam pelajaran
GAYA ARAHAN
Dalam gaya ini ,guru mengawal APA yang akan dipelajari,BAGAIMANA ia
dilakukan serta MULA dan AKHIR sesuatu aktiviti>Pelajaran yang menggunakan
gaya ini mungkin menggunakan proses yang dicadangkan oleh Gallahue(
1995).Langkah-langkah yang terlibat adalah seperti berikut :
GURU PELAJAR
1. Mengawal penuh pengajaran
1. Memilih aktiviti
2. Menentukan bagaimana dan bila
3. Mengawal tingkah laku
4. Menilai keputusan
1. Menjimatkan masa untuk
membuat percubaa
2. Individu mendapat kurang
perhatian
Ciri – ciri gaya arahan
1. Guru memberi penerangan ringkas dan membuat demostrasi tentang
kemahran yang akan dipelajari oleh pelajar .
2. Pelajar berlatih.
3. Guru memberi komen am tentang prestasi kelas.
4. Jika perlu,guru memberi penerangan lanjut dan membuat demostrasi lanjut.
5. Pelajar berlatih.Guru memberi tunjuk ajar kepada pelajar yangmemerlukan
bantuan secara individu atau atau berkumpulan.
6. Menggunakan kemahiran yang dipelajari dalam aktiviti yang sesuai serta
menilai perlakuan
Penemuan Terbimbing
Kaedah ini juga dikenali sebagai kaedah llimitassi ( Bilbrough & Jones, 1968 ) .Ia
memberi pelajar banyak peluang untuk meluahkan perasaan,mencuba dan menjadi
kreatif tetapi perlakuan dihadkan dengan tugas yang diberi oleh guru.Sebagai
contoh ‘ Cari dua cara untuk mengimbangkan badan dengan tiga titik’
Kelebihan –kelebihan
1. membenarkan penglihatan lebih oleh pelajar dalam proses pembelajaran.
2. Mengambil kira perbezaan di kalangan pelajar dan pelajar mempunyai
peluang belajar mengikut tahapnya sendiri.

6. 3. Memupuk pembangunan arah kendiri
Penyelesaian Masalah
Gaya ini adalah kompleks kerana ia memerlukan tumpuan masa yang
panjang,memahami masalah dan memikir dengan logik dan sistematik.Di dalam
kelas pendidikan jasmani,selepas guru memberi beberapa soalan,pelajar-pelajar
menyelesaikan masalah mengikut langkah-angkah berikut :
1. Menganalisi dana memahami masalah
2. Menyenaraikan syarat-syarat yang perlu untuk menyelesaikan masalah.
3. Guna pelbagai startegi untuk mendapatkan maklumat –maklumat
4. Membentukkan jawapan yang mungkin
5. Pilih dan uji penyelesaian alternatif
6. Pilih penyelesaian paling sesuai.
7. Menilai kejayaan dalam penyelesaian masalah itu.
Kelebihan-kelebihan
1. Kaedah ini mengalakkan interaksi antara pelajar-pelajar.
2. Ia memupukkkan tahap pemikiran kognitif yang tinggi
3. Ia menggalakan ingatan tentang apa yang dipelajari.
Kelemahan kelemahan
1. Lebih memakan masa berbanding dengan kaedah yang berpusat guru.
2. Kaedah ini kadangkala suar untuk melibatkan setaip pelajar dengan
berkesan.Pelajar yang lembab atau pelajar yang kurang kemahiran
menyelesaikan masalah tidak akan dapat menikmati pelajaran dengan
sepenuhnya.
Kejayaan gaya penyelesaian masalah bergantung kepada :
1. Kesediaan pelajar untuk mengambil bahagian dalam pengalaman
pembelajaran.
2. Keupayaan guru untuk memberi masalah dan membimbing prose
penyelesaian itu.
Mengikut Thomas,Lee & Thomas (1988) ,gaya pengajaran yang dipilih
bergantung kepada tugas mengajar,objektif pengajaran dan sifat pelajar.
Saiz kelas Gaya pengajaran

7. Seluruh kelas Langsung
Penyelesaian masalah
Kumpulan kecil Stesen
Individu Lembaran kerja /tugas
RANCANGAN TAHUNAN,PENGGAL DAN MINGGUAN
Dalam melaksanakan program pendidikan jasmanai di sekolah,satu perancangan
yang yang rapi perlu diadakan.Perancangan yang rapi membolehkan guru
menggunakan sumber dan kemudahan yang baik.Ia juga memberi tuju hala kepada
guru supaya menjalankan tugas dengan baik disamping memmastikan sukatan
pelajaran yang disediakan mendapat perhatian yang serius.
Graham (1992) menyenaraikan faktor-faktor utama yang diperlukan untuk
membuat suatu perancangan yang rapi seperti berikut :
1. Jumlah masa pengajaran yang terhad
Walaupun sejak bukan Disember 1993,Kementerian Pendidikan Malaysia
telah membuat keputusan menambahkan satu masa kepada waktu
pendidikan jasmani dan kesihatan untuk Tahap satu menjadi ‘Tiga Waktu’
manakala mengekalkan dua waktu untuk Tahap ll,masa yang diperuntukkan
itu masih lagi tidak mencukupi.Memandangkan masa yang terhad itu,kita
perlu mengkaji semula atau membuat perancangan tentang bilangan objektif
yang boleh kita capai dalam satu-satu tahun itu.
2. Persekitaran pengajaran
Selain daripada objektif,faktor-faktor klain yang mempengaruhi
perancangan ialah saiz kelas,peralatan dan kemudahan.Semua faktor
tersebut perlu diberi perhatian untuk memastikan kejayaan kelas pendidikan
jasmani.Jika saiz kelas itu besar,maka masalah kekurangan peralatan dan
kemudahan mungkin timbul.Justeru itu, perancangan diperlukan untuk
mengatasi masalah tersebut.Misalnya ,suatu kumpulan kecil boleh
dibentuk,Misalnya suatu kumpulan kecil boleh dibentuk untuk tujuan diatas.
3. Latar Belakang Guru

8. Kejayaan program pendidikan jasmani bergantung kepada tenaga
pengajarnya. Keupayaan guru mengajar itu penting untuk menjayakan
pengajaran. Dengan latihan yang diberikan oleh maktab-maktab perguruan
di Malaysia, tidak dapat dinafikan bahawa mereka memang mampu untuk
mengajarkan pendidikan jasmani di sekolah. Dalam persoalan ini, minat dan
sikap guru itu sendiri adalah penting.
4. Latar Belakang Pelajar
Tidak semua pelajar adalah sama. Perbezaan di kalangan pelajar itulah yang
memerlukan perancangan. Pelajaran yang dirancang tidak seharusnya
terlampau susah untuk golongan yang kurang mahir sehingga mereka hilang
minat untuk melakukan aktiviti yang dirancang. Sebaliknya pelajaran yang
tidak mencabar bagi golongan yang mahir juga menyebabkan pelajar kurang
minat terhadap pendidikan jasmani.
Rancangan Kerja Tahunan
Rancangan kerja tahunan perlu diadakan untuk memebri satu gambaran
keseluruhan terhadap kurikulum yang telah disediakan. Ia adalah penting bukan
sahaja sebagai panduan tugas, bahkan sebagai perancangan penggunaan peralatan
dan kemudahan yang wujud di sekolah . Dengan perancangan yang rapi, maka
masalah kekurangan alat dan kemudahan boleh diselesaikan dengan mencari jalan
alternatif. Rancangan tahunan juag menolong memastikan pendidikan jasmani
diajar sebagai satu proses yang berterusan. Tajuk-tajuk yang mempunyai unsur
yang sama boleh disusun supaya megikut prinsip ansur maju.
FORMAT PERSEDIAAN MENGAJAR PENDIDIKAN JASMANI
Tarikh : ……………………………..
Waktu : ………………………..
Kelas : …………………………..
Bil Murid : …………………………
Umur : …………………………….
Matapelajaran : …………………………….
Kemahiran : ……………………..

9. BSPP : ………………………..
Pengalaman sedia ada : ………………………..
Objektif : Di akhir pelajaran ini, murid-murid dapat ……………………………..
Penerapan nilai : ………………………………
BAHAGIAN
(WAKTU)
GERAK KERJA BUTIRAN
MENGAJAR
PENGELOLAAN
KELAS
BSPP
CATATAN
Memanaskan
badan
(3 minit)
Pilih 2 atau 3
aktiviti ringkas
Perkara-
perkara
penting yang
disebut oleh
guru, jelas,
tepat dan
padat
Pentingkan
gambarrajah.
Bagaimana
melaksanakan
aktiviti ?
Nyatakan
jenis dan
bilangan
Buat catatan
untuk
mengigati
guru segala
perkera
seperti
langkah
keselamatan/
kaedah/nilai
Gerak kerja
kumpulan
(8 minit)
Senaraikan
aktiviti ikut turuta
unsur maju
Pemainan
keci
(7 minit)
Namakan
permainan
Penutup
(2 minit)
Aktiviti pulihan/
perbincangan