Ο βυζαντινός πολιτισμός

Ο Βυηαντινόσ Πολιτιςμόσ
Α) Γράμματα, επιςτιμεσ,
τεχνολογία
Β) Η βυηαντινι τζχνθ

1
sites.google.com/site/akisambelas Ι.Π.ΑΜΠΕΛΑΣ

Η Φιλοςοφία

Ιωάννθσ Δαμαςκθνόσ

 Μελζτθ των ζργων του
Πλάτωνα, του Αριςτοτζλθ
και των Νεοπλατωνικϊν
 Θ αρχαία ελλθνικι
φιλοςοφία υπζρ του
χριςτιανικοφ δόγματοσ

2

Μιχαιλ Ψελλόσ

 Πολυγραφότατοσ
ςυγγραφζασ
 Διευκυντισ τθσ
Φιλοςοφικισ Σχολισ του
Πανδιδακτθρίου τθσ
Μαγναφρασ (Κων/πολθ)

3

Η διαμάχθ πλατωνικών και αριςτοτελικών

Γεώργιοσ Γεμιςτόσ ι
Πλικων

 Μελετθτισ του
Πλάτωνα
 Ιδρυτισ τθσ
Πλατωνικισ
Ακαδθμίασ ςτθ
Φλωρεντία
4

 Πρϊτοσ
Πατριάρχθσ μετά
τθν Άλωςθ του
1453
 Βακφσ γνϊςτθσ τθσ
δυτικισ κεολογίασ
 Οι αριςτοτελικοί
φιλόςοφοι
μεταφράηουν ςτα
λατινικά τα ζργα
του Αριςτοτζλθ →
Ευρωπαϊκι
Αναγζννθςθ
5

Χρονογραφία - Ιςτοριογραφία

Χρονογράφοι Ιςτοριογράφοι
Στόχοσ τουσ θ προβολι του Πρότυπά τουσ οι
Βυηαντίου ςτθν ιςτορία και
ςωτθρία τθσ ανκρωπότθτασ
αρχαίοι ιςτοριογράφοι και
ςτόχοσ τουσ θ
(μειωμζνθ αξιοπιςτία)
αντικειμενικότθτα.
 Θεοφάνθσ ο
Ομολογθτισ
(Εικονομαχία)  Μιχαιλ Ψελλόσ
 Γεϊργιοσ Μοναχόσ  Άννα Κομνθνι

6

7

Εκκλθςιαςτικι υμνογραφία:
Ιωάννθσ Δαμαςκθνόσ
Κοςμάσ Μελωδόσ
Καςςιανι

Ζναρξθ νεοελλθνικισ
λογοτεχνίασ 10οσ αι.

 Ακριτικά τραγοφδια
 Το Ζποσ του Βαςιλείου
 Διγενι Ακρίτα
 Πρωχοπροδρομικά
 Ιπποτικά μυκιςτοριματα 8

Ἦχοσ πλ. δ’. Ποίθμα Καςςιανισ

Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή, τὴν σὴν
αἰσθομένη Θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,
ὀδυρόμενη, μῦρα σοι πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει. Οἴμοι,
λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας, ζοφώδης
τε καὶ ἀσέληνος, ἔρως τῆς ἁμαρτίας. Δέξαι μου τὰς πηγὰς
τῶν δακρύων, ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ.
Κάμφθητι μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας, ὁ κλίνας
τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει. Καταφιλήσω τοὺς
ἀχράντους σου πόδας, ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς
τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις· ὦν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα, τὸ
δειλινόν, κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.
Ἀμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους τὶς
ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου; Μὴ με τὴν σὴν δούλην
παρίδως ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.
9

10

 7οσ αιώνασ
1. Μάξιμοσ
Ομολογθτισ
(εναντίον του
μονοφυςιτιςμοφ)
2. Ιωάννθσ τθσ
κλίμακοσ ι
Σχολαςτικόσ
 «Περί
Παραδείςου»
 8οσ – 9οσ αιώνασ
 Ιωάννθσ
Δαμαςκθνόσ
11

 10οσ – 11οσ αιώνασ
1. Πατριάρχθσ
Φϊτιοσ
2. «Βιβλιοκικθ ι
Μυριόβιβλοσ»
2. Κωνςταντίνοσ
(Κφριλλοσ) και
Μεκόδιοσ
3. 14οσ αιώνασ
4. Θςυχαςμόσ
5. Γρθγόριοσ Παλαμάσ

12

13

 Λζων ο Φιλόςοφοσ ι Μακθματικόσ
1. Μελζτθςε τα αρχαία μακθματικά και τισ
φυςικζσ επιςτιμεσ
2. Συγγραφζασ ζργων
3. Επινόθςε ζνα είδοσ οπτικοφ τθλζγραφου
για προειδοποίθςθ των αραβικϊν
επιδρομϊν

14

Θ Βυηαντινι τζχνθ

Θ Αρχιτεκτονικι
Θ Ηωγραφικι
Μικρογραφία – Μικροτεχνία -
Μικρογλυπτικι

15

Θ Βαςιλικι

 Ορκογϊνιο
παραλλθλόγραμμο
ςχιμα
 Το τριμερζσ Ιερό
Βιμα εξζχει ςτα
πλάγια, ζχει τρεισ
τρίπλευρεσ αψίδεσ
ςτθν ανατολικι
πλευρά και νάρκθκα
ςτθ δυτικι.
16

Θ τρουλαία Βαςιλικι

 Τα βαςικά
χαρακτθριςτικά τθσ ιταν
ζνασ κεντρικόσ χϊροσ
που καλυπτόταν από
τροφλο, ο οποίοσ
ςτθριηόταν ςε τζςςερισ
ογκϊδεισ πεςςοφσ, με
τθ μεςολάβθςθ τόξων
και ςφαιρικϊν
τριγϊνων.
17

 Θ Αγία Σοφία  Θ Αγία Σοφία
Θες/κθσ Κων/πολθσ

18

Εγγεγραμμζνοσ ςταυροειδισ με
τροφλο
 Oι ναοί ςτουσ οποίουσ ο
ςταυρόσ εγγραφόταν
(ςχθματιηόταν) μζςα ςε
τετράγωνο και τον
τροφλο ςτιριηαν
τζςςερισ κίονεσ,
ονομάηονται
τετρακιόνιοι
ςταυροειδείσ
εγγεγραμμζνοι. Στουσ
ναοφσ αυτοφσ το
τριμερζσ ιερό
προςτζκθκε ςτον κυρίωσ
sites.google.com/site/akisambelas
ναό, ςτο ορκογϊνιο 19
Ι.Π.ΑΜΠΕΛΑΣ

Ο πεντάτρουλος ρυθμός

20
sites.google.com/site/akisambelas Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑΣ

Ο οκταγωνικός ρυθμός

 Ο ηπούλορ
ζηηπίζεηαι ζε
οκηάγυνο:
 Μονή Γαθνίος
 Μονή Φίος
 Όζιορ Λοςκάρ
 Άγιοι Θεόδυποι
Μιζηπά
21

Η Ζωγραφική
7νο – 9νο αηώλαο
Η πεξίνδνο ηεο Δηθνλνκαρίαο

22

 Ψεθηδσηό από ηνλ Αγ. Γεκήηξην Θεζζαινλίθεο
 650 κ.Χ.
23

 Οη αλεηθνληθέο αληηιήςεηο → Απεηθόληζε ζπκβόισλ
θαη θπζηνθξαηηθέο παξαζηάζεηο (εθθιεζίεο ηεο
Νάμνπ, Αγ. Νηθόιανο Μεξακπέιινπ Κξήηεο )
24

25

 Η Θενηόθνο βξεθνθξαηνύζα 700 κ.Χ.
26

 Η ςεθηδσηή παξάζηαζε ηεο αλάιεςεο ζηνλ ηξνύιν ηεο Αγ. Σνθίαο
ζηε Θεζζαινλίθε 885 κ.Χ.

27

 Η παιαηόηεξε θνξεηή εηθόλα
κε ηε Σηαύξσζε ηνπ Χξηζηνύ
28

 Από ην 843 θαη ζε όιε ηελ ππόινηπε
πεξίνδν ηνπ Βπδαληίνπ ε δηαθόζκεζε ησλ
λαώλ βαζίδεηαη ζην αθόινπζν εηθνλνγξαθηθό
πξόγξακκα:

 Σηνλ θαηαθόξπθν άμνλα δεζπόζει ζηον
ηπούλο ο Φπιζηόρ Πανηοκπάηοπαρ
πεπιζηοισιζμένορ από ηιρ αγγελικέρ δςνάμειρ και
ηοςρ πποθήηερ.

 Σηα ζθαηξηθά ηξίγσλα απεικονίζονηαι οι
Δςαγγελιζηέρ πος καηέγπαταν ηα γεγονόηα ηηρ
Δνζάπκυζηρ και πος ζςνδέοςν ηην οςπάνια
ζθαίπα με ηη γήινη.
sites.google.com/site/akisambelas
29
Ι.Π.ΑΜΠΔΛΑΣ

 Σηελ ακέζσο θαηώηεξε δώλε
απεικονίζονηαι ηα γεγονόηα πος αθηγούνηαι ηη
ζυή ηος Φπιζηού ζηη γη, ο Φπιζηολογικόρ
δηλαδή κύκλορ. Οι παπαζηάζειρ αςηέρ, πος είναι
ζςνήθυρ δώδεκα (Δςαγγελιζμόρ, Γέννηζη,
Βάπηιζη, Υπαπανηή, Έγεπζη ηος Λαζάπος,
Βαφοθόπορ, Σηαύπυζη, Κάθοδορ ζηον 'Aδη,
Μςποθόποι, Ανάλητη, Πενηηκοζηή, Κοίμηζη
ηηρ Θεοηόκος), ηοποθεηούνηαι ζηο ναό κςκλικά,
καηά ηη θοπά ηυν δεικηών ηος πολογιού,
ξεκινώνηαρ από ηον Δςαγγελιζμό, πος
απεικονίζεηαι μπποζηά ζηο ιεπό.

30

 Σηελ θαηώηεξε δώλε ηνπ λανύ, πος
ανηιπποζυπεύει ηη γήινη ζθαίπα, ζσεδόν ζηο
ίδιο ύτορ με ηοςρ πιζηούρ, παπιζηάνονηαι
ολόζυμοι άγιοι, μάπηςπερ, ζηπαηιυηικοί και
μονασοί.
 Σηνλ νξηδόληην άμνλα ηνπ ναού κςπιαπσεί η
μοπθή ηηρ Παναγίαρ, ζηην ατίδα ηος ιεπού. Η
Παναγία αποηελεί ηο θοπέα ηηρ Eνζάπκυζηρ, ηο
ζςνδεηικό κπίκο ανάμεζα ζηοςρ ανθπώποςρ και
ηο Θεό και δέεηαι για ηη ζυηηπία ηοςρ.
 Σηνλ εκηθύιηλδξν ηεο αςίδαο, κέζα
δειαδή ζην Ιεξό, καθιεπώνονηαι θέμαηα πος
ζσεηίζονηαι με ηη Θεία Λειηοςπγία πος ηελείηαι
ζηο σώπο. Τέηοια είναι η Κοινυνία ηυν
Αποζηόλυν καθώρ και οι ιεπάπσερ, πος μέσπι ηιρ
απσέρ ηος 12ος αιώνα παπιζηάνονηαν μεηυπικοί.
31

10ος – 13ος αιώνας
(Μακεδόνες, Κομνηνοί)
Η περίοδος της μνημειακής ζωγραφικής

32

 Ο Χξηζηόο Παληνθξάησξ. Ψεθηδσηή παξάζηαζε από ηε Μνλή ηνπ
Οζίνπ Λνπθά.
1030 – 1040 κ.Χ.
33

 Ο Ισάλλεο. Λεπηνκέξεηα από ηε Σηαύξσζε. Ψεθηδσηό από ηε Νέα
Μνλή Χίνπ. 1042 – 1055 κ.Χ.
34

 Ο Παληνθξάηνξαο. Τνηρνγξαθία από ηνλ ηξνύιν ηεο Παλαγίαο ηεο
Πξσηόζξνλεο ζην Χαιθί ηεο Νάμνπ. 1052 κ.Χ.
35

 Ψεθηδσηό από ηελ Αγία Σνθία ηεο Κσλζηαληηλνύπνιεο. 1118 κ.Χ.

36

 Ο Αξράγγεινο Μηραήι. Λεπηνκέξεηα ηνηρνγξαθίαο από ηνλ λαό ηνπ
Αγ. Γεσξγίνπ ζην Kubirnovo θνληά ζηελ Πξέζπα. 1191 κ.Χ.
37

 Οη Απόζηνινη. Λεπηνκέξεηα από ηελ Κνίκεζε ηεο Θενηόθνπ ζην
δπηηθό ηνίρν ηνπ Αγ. Νηθνιάνπ ηνπ Καζλίηδε ζηελ Καζηνξηά. Τέιε
12νπ αηώλα.
38

Η Παλαιολόγεια Αναγέννηση

39

 Η κηθξή Παλαγία αλάκεζα ζηνπο ζενπάηνξεο Ισαθείκ θαη Άλλα.
Ψεθηδσηή παξάζηαζε.
40

 Ο Οίθνο ΙΣΤ΄ ηνπ Αθάζηζηνπ Ύκλνπ. Τνηρνγξαθία από ηνλ λαό ηνπ
Αγ. Νηθνιάνπ Οξθαλνύ, Θεζζαινλίθε 1310 – 1320 κ.Χ.
41

 Η Γέλλεζε ηνπ Χξηζηνύ. Τνηρνγξαθία ζην λαό ηεο Πεξηβιέπηνπ ζην
Μπζηξά.
1360 – 1370 κ.Χ.
42

.

 Η Βατνθόξνο. Τνηρνγξαθία από ηνλ λαό ηεο Παληάλαζζαο ζην
Μπζηξά. 1428 κ.Χ

43

 Η Θενηόθνο. Λεπηνκέξεηα από ηελ παξάζηαζε ηεο Μεγάιεο Γέεζεο
ζηνλ Καζεδξηθό Ναό ηνπ Δπαγγειηζκνύ ζηε Μόζρα. Έξγν ηνπ
Θενθάλε ηνπ Έιιελα. 1405 κ.Χ. 44

Ο βυζαντινός πολιτισμός

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

En vedette

En vedette (20)

Similaire à Ο βυζαντινός πολιτισμός

Similaire à Ο βυζαντινός πολιτισμός (20)

Plus de Akis Ampelas

Plus de Akis Ampelas (20)

Dernier

Dernier (20)

Ο βυζαντινός πολιτισμός