Την παρουσίαση αυτή την αφιερώνω στον Λεωνίδα Αθανασιάδη (αδελφό της γιαγιάς μου) αντάρτη του ΕΛΑΣ Πελοπονήσου που εκτελέστηκε από Γερμανούς και τους ταγματασφαλίτες συνεργάτες τους στον σταθμό της Αμαλιάδας. Στον Ανδρέα Αθανασιάδη (αδελφό της γιαγιάς μου, επίσης), αντάρτη του ΕΛΑΣ Πελοπονήσου που "επέζησε" αλλά έως τον θάνατό ήταν φτωχός και διωκόμενος! Στην γιαγιά μου Διονυσία Ξένου που με κίνδυνο την ζωή της έδωσε την μάχη της, ως "σύνδεσμος" των ανταρτών Πελοπονήσου! Στον παππού μου Ανδρέα Ξένο που έχασε την ακοή του από βομβαρδισμούς, μαχόμενος! Στον Παναγιώτη Καμπουράκη που συνελήφθη στο μπλόκο του Βύρωνα και τον έστειλαν όμηρο σε στρατόπεδο της Γερμανίας! Στην σύζυγό του Ρένα Καμπουράκη, αντάρτισσα, που έφυγε επικηρυγμένη -ενώ ήταν έγκυος- από τον Βύρωνα και έφτασε στην Λάρισα περπατώντας μαζί με τους συντρόφους της (αυτοί οι δυο άνθρωποι στάθηκαν δίπλα μου από την νηπιακή μου ηλικία έως την ώρα που έφυγαν από την ζωή)! ... Στους θείους μου Μίμη και Κώστα Ξένο που αγωνίστηκαν σε δύσκολες εποχές, αργότερα! Στον πατέρα μου που πήρε μέρος στους κοινωνικούς αγώνες της γενιάς του και με καθόρισε! Η παρουσίαση αυτή δημιουργήθηκε χάρη σ' αυτούς που αρνήθηκαν και αρνούνται να σκύψουν το κεφάλι!

2. Ο Β΄ Παγκϐςμιοσ Πϐλεμοσ όταν η πιο
εκτεταμϋνη –γεωγραφικϊ- βύαιη
ςϑγκρουςη ςτην ιςτορύα τησ
ανθρωπϐτητασ, ςτην οπούα πόρε μϋροσ
η πλειονϐτητα των λαών.
 Η ναζιςτικό Γερμανύα κατϊςτρωνε
ςχϋδια για την αναδιανομό του κϐςμου
προσ ϐφελϐσ τησ.
 Σο 1936 δημιουργεύται ο φαςιςτικϐσ
ϊξονασ Βερολύνου- Ρώμησ ενώ ςτην
Ιςπανύα ο ςτρατηγϐσ Υρϊνκο
καταλαμβϊνει πραξικοπηματικϊ την
εξουςύα και ςυνεργϊζεται με το Φύτλερ
και το Μουςολύνι.
 Παραμονϋσ του Β’ Παγκοςμύου πολϋμου
διαμορφώνονται ςτην Ευρώπη δϑο
ςτρατϐπεδα – ςυμμαχύεσ χωρών που
ανταγωνύζονται. Απϐ τη μύα, οι δυνϊμεισ
του Άξονα και απϐ την ϊλλη οι
«΢ϑμμαχοι».
 Σο 1939 ςτισ χώρεσ του Άξονα
προςτϋθηκε και η Ιαπωνύα..


3.  Σα ξημερώματα τησ 1ησ
΢επτεμβρύου 1939, η Γερμανύα
εξαπϋλυςε επύθεςη ςτην
Πολωνύα.
 Ο Γερμανικϐσ ςτρατϐσ
εφαρμϐζοντασ μια νϋα τακτικό,
τον «κεραυνοβϐλο πϐλεμο», που
περιλϊμβανε ςαρωτικοϑσ
βομβαρδιςμοϑσ και ταχεύα
προϋλαςη τεθωρακιςμϋνων και
μηχανοκύνητων δυνϊμεων,
αιφνιδύαςε τουσ Πολωνοϑσ και
ςε πολϑ ςϑντομο διϊςτημα
κατϋλαβε την Βαρςοβύα και την
μιςό Πολωνύα, εγκαθιςτώντασ
εκεύ το Γενικϐ Κυβερνεύο.
 Φωτ. Άνδρεσ τησ Βϋρμαχτ περνούν
τα γερμανοπολωνικϊ ςύνορα

5. Σο 1939, η Αλβανύα καταλόφθηκε απϐ
τουσ Ιταλοϑσ, και ϋτςι, ϋχουμε την
ϋναρξη του πολϋμου και ςτο
βαλκανικϐ χώρο.
 Η ιταλικό επύθεςη ςτην Ελλϊδα όταν
αναμενϐμενη, παρϐτι ο Φύτλερ εύχε
δηλώςει ϐτι δεν θα το επιχειροϑςε και
παρ’ ϐλεσ τισ προςπϊθειεσ του Ιωϊννη
Μεταξϊ να παραμεύνει η Ελλϊδα
ουδϋτερη.
 Η εξωτερικό πολιτικό του Μεταξϊ
εξυπηρετοϑςε πϊντα τα ςυμφϋροντα
τησ Αγγλύασ αλλϊ ο ύδιοσ
χαρακτηριζϐταν απϐ το
φιλογερμανικϐ πνεϑμα κι αυτϐ
φαύνεται κυρύωσ απϐ τον φαςιςτικϐ
χαρακτόρα του καθεςτώτοσ που εύχε
επιβϊλλει ςτην Ελλϊδα απϐ την 4η
Αυγοϑςτου 1936 με την ςτόριξη του
βαςιλιϊ.
 Υωτ. Ο Ι. Μεταξϊσ ςτισ ςκϊλεσ τησ
Παλαιϊσ Βουλόσ με τουσ παριςταμϋνουσ
να αποδύδουν τον φαςιςτικό χαιρετιςμό


6. 
Μετϊ απϐ μια ςειρϊ προκλόςεων -με
αποκορϑφωςη τον τορπιλιςμϐ απϐ
τουσ Ιταλοϑσ του καταδρομικοϑ
"Έλλη" ςτισ 15 Αυγοϑςτου 1940 ςτο
λιμϊνι τησ Σόνου- που ϐλεσ ϋπεςαν
ςτο κενϐ μπροςτϊ ςτην ϊρνηςη τησ
ελληνικόσ κυβϋρνηςησ να
αντιδρϊςει, «ϋφταςε» το ιταλικϐ
τελεςύγραφο, που απαιτοϑςε την
ελεϑθερη διϋλευςη των ιταλικών
ςτρατευμϊτων απϐ το ελληνικϐ
ϋδαφοσ και τον ϋλεγχο πολλών
ςτρατηγικών ςημεύων τησ χώρασ. H
απϐρριψη απϐ τον Ιωϊννη Μεταξϊ
του ταπεινωτικοϑ τελεςιγρϊφου,
γεγονϐσ που εξϋφραζε την ελληνικό
κοινό γνώμη, οδόγηςε ςτην κόρυξη
απϐ τουσ Ιταλοϑσ του πολϋμου ςτην
Ελλϊδα, ο οπούοσ διεξόχθη απϐ τον
λαϐ, ςτα βουνϊ τησ Ηπεύρου.

7.  Ο ςτρατιωτικόσ ακόλουθοσ τησ βρετανικόσ πρεςβεύασ
προβλϋπει «ελληνικό ςυντριβό»…
 Ο Άγγλοσ ςτρατϊρχησ Γουύλςον γρϊφει: «Η ελληνικό
κυβϋρνηςη δεν εύχε κϊνει καμιϊ προετοιμαςύα ςτην Ήπειρο
για να αντιμετωπύςει αυτό την επύθεςη»…
 Ο υποςτρϊτηγοσ Πετρουτςόπουλοσ, διευθυντόσ του
γραφεύου επιχειρόςεων τησ 8ησ Μεραρχύασ Ηπεύρου,
βεβαιώνει πωσ «η ηγεςύα δεν επύςτευεν εισ την νύκην,
αλλϊ όθελε να ρύψωμεν μερικοϑσ πυροβολιςμοϑσ δια
την τιμόν των ϐπλων»…
 Ο Αμερικανόσ ανταποκριτόσ των «New York Times» ςτην
Ελλϊδα, παρακολουθώντασ τουσ Έλληνεσ να βαδύζουν προσ
το μϋτωπο, ϋλεγε: «Οι κακϐμοιροι, τι πιθανϐτητεσ ϋχουν
μπροςτϊ ςτον ιταλικϐ ςτρατϐ;»

8.  Σον Ελληνικϐ λαϐ
που πόρε την
υπϐθεςη ςτα χϋρια
του…
 Ο ςτρατϊρχησ
Γουύλςον λϋει:
«Εςχημϊτιςα τϐτε
την εντϑπωςιν ϐτι ο
πϐλεμοσ που
διεξόγετο εισ την
Αλβανύαν ότο
πϐλεμοσ του Λαοϑ»!
 Φωτο: Αναχώρηςη για το
μϋτωπο, Νοϋμβριοσ 1940

9. 
Ο Ελληνικϐσ ΢τρατϐσ αντιςτϊθηκε
και ανϊγκαςε τον ιταλικϐ ςε
υποχώρηςη. Μϋχρι τα μϋςα
Δεκεμβρύου, ςχεδϐν 1/4 του
εδϊφουσ τησ Αλβανύασ εύχε
καταληφθεύ απϐ τουσ Έλληνεσ.
 Η απϐκρουςη των Ιταλών
αποτϋλεςε την πρώτη νύκη κατϊ
των δυνϊμεων του Άξονα ςτη
διϊρκεια του Β’ Παγκοςμύου
Πολϋμου και ανϑψωςε το ηθικϐ των
λαών ςτη ςκλαβωμϋνη Ευρώπη.
Πολλού ιςτορικού υποςτηρύζουν ϐτι
η νύκη των Ελλόνων επηρϋαςε την
ϋκβαςη ολϐκληρου του πολϋμου,
καθώσ υποχρϋωςε τουσ Γερμανοϑσ
να αναβϊλουν την επύθεςη κατϊ τησ
΢οβιετικόσ Ένωςησ και ϋτςι, να
πολεμόςουν αργϐτερα, ςτισ
δϑςκολεσ ςυνθόκεσ του ρωςικοϑ
χειμώνα, με αποτϋλεςμα την όττα
τουσ!

11. 9 Μαρτύου 1941, ξεκινϊ η «εαρινό» επύθεςη των Ιταλών (με την παρουςύα του
Μουςολύνι), με βολϋσ πυροβολικοϑ αλλϊ και ςυνεχεύσ αεροεπιδρομϋσ και
βομβαρδιςμοϑσ.
 Σο ϑψωμα 731 όταν ϋνα απϐ τα ςημαντικϐτερα ςημεύα που κατϋλαβε ο Ελληνικϐσ
΢τρατϐσ, κλειδύ τησ ϐλησ τοποθεςύασ, ςτον κεντρικϐ τομϋα τησ Αλβανύασ. Η
παραμονό ςε ελληνικϊ χϋρια του υψώματοσ αυτοϑ, καταδύκαζε κϊθε προςπϊθεια
των Ιταλών.
 Σο Ύψωμα 731 το υπεραςπύζονται λύγοι ςτρατιώτεσ τησ 1ησ Μεραρχύασ Θεςςαλύασ
με επικεφαλόσ τον Σαγματϊρχη Δημότριο Καςλϊ. Ωσ τισ 19 Μαρτύου, οι Ιταλού
εξαπϋλυςαν κατϊ του υψώματοσ 731 περύπου 18 επιθϋςεισ.
Σο «731» υπόρξε ύςωσ ϋνα απϐ τα πιο αιματοβαμμϋνα υψώματα ολϐκληρου του
παγκοςμύου πολϋμου.
 Η διατόρηςη τησ ςυγκεκριμϋνησ θϋςησ ςτα ελληνικϊ χϋρια, εύχε ςαν αποτϋλεςμα
την μεγϊλη χρονοτριβό των δυνϊμεων του Άξονα , την
αποτροπό εγκατϊςταςησ ιταλικόσ δϑναμησ ςτην ελληνοαλβανικό μεθϐριο αλλϊ
και την αναμφιςβότητη απώλεια τερϊςτιων ςτρατιωτικών δυνϊμεων. Η «Εαρινό
Επύθεςη» των Ιταλών απϋτυχε. Ο Μουςολύνι ϋφυγε ταπεινωμϋνοσ.
 Σϐτε η Γερμανύα αναγκϊςτηκε να προςτρϋξει ςε βοόθεια των ςυμμϊχων τησ…


12. Ο Σαγματϊρχησ Δημότριοσ Καςλϊσ,
«πρωταγωνιςτόσ» του ϋπουσ του
Τψώματοσ 731 μετϊ την
ςυνθηκολϐγηςη, πολϋμηςε τουσ
κατακτητϋσ ωσ αντϊρτησ του
Ε.ΛΑ.΢, και γι’ αυτό του την δρϊςη
θεωρόθηκε απϐ το επύςημο κρϊτοσ,
«προδϐτησ»!
 Αποςτρατεϑθηκε και κατϐπιν
εξορύςτηκε (απϐ το 1945 ϋωσ το 1948)!
 Πϋθανε το 1966, αφοϑ αναγκϊςτηκε να
κϊνει ϊλλεσ δουλειϋσ για
βιοποριςτικοϑσ λϐγουσ.
 Ήταν τϐςο πικραμϋνοσ απϐ τον τρϐπο
που τον αντιμετώπιςε το επύςημο
κρϊτοσ, που αρνιϐταν την ιδιϐτητα
του ςτρατιωτικοϑ ακϐμα και ςε ϊτομα
που υπηρϋτηςαν κϊτω απϐ τισ
διαταγϋσ του!


13. Ο λαϐσ πολεμϊει ηρωικϊ. Οι
ςτρατιώτεσ αντϋχουν. Οι ςτρατηγού
ϐχι. Ο ςτρατηγϐσ Παπϊγοσ
παραμϋνει παθητικϐσ και ϋτςι,
εξουςιοδοτεύται ο ςτρατηγϐσ
Σςολϊκογλου να υπογρϊψει την ϊνευ
ϐρων παρϊδοςη του Ελληνικοϑ
΢τρατοϑ ςτουσ Γερμανοϑσ (21
Απριλύου ςτην Λϊριςα).
 Οι νικητϋσ των Ιταλών και οι
μαχητϋσ του γερμανικοϑ Μετώπου,
προδομϋνοι απϐ την ηγεςύα,
αρχύζουν να επιςτρϋφουν
απογοητευμϋνοι…
 Υωτ. Ο αντιςτρϊτηγοσ Σςολϊκογλου
ςυζητϊ με τον γερμανϐ ςτρατηγϐ
Γιοντλ και τον ιταλϐ ςτρατηγϐ
Υερρϋρο το τρύτο και οριςτικϐ
πρωτϐκολλο παρϊδοςησ τησ
Ελλϊδασ ςτην ναζιςτικό Γερμανύα
και την φαςιςτικό Ιταλύα.
Θεςςαλονύκη, 23 Απριλύου 1941.


15. Οι ναζύ με την εύςοδο τουσ ςτην
Αθόνα ϑψωςαν τον αγκυλωτϐ
ςταυρϐ ςτην Ακρϐπολη.
 Ορκύζουν "φιλικό" προσ αυτοϑσ
κυβϋρνηςη με πρωθυπουργϐ τον
ςτρατηγϐ Σςολϊκογλου και
ςχεδϐν αμϋςωσ ξεκινϊει η
ΑΝΣΙ΢ΣΑ΢Η!!!
Απϐ την ημϋρα αυτό, που όταν
Κυριακό, εμπνϋεται ο Σςιτςϊνησ
και γρϊφει το τραγοϑδι
"΢υννεφιαςμϋνη Κυριακό"!!!
Σην ύδια ημϋρα η Πηνελϐπη Δϋλτα
προςπαθεύ να αυτοκτονόςει απϐ
την θλύψη τησ, παύρνοντασ
δηλητόριο και τελικϊ φεϑγει απϐ
την ζωό πϋντε ημϋρεσ αργϐτερα...


16.  Επύλεκτα γερμανικϊ ςτρατεύματα επιτύθενται με αεραποβατικό
ενϋργεια ςτο νηςύ το οπούο υπεραςπύζονταν δυνϊμεισ τησ Ελλϊδασ
και τησ Βρετανύασ. Οι ςκληρϋσ μϊχεσ που διεξϊγονται τισ
επόμενεσ δώδεκα μϋρεσ αναδεικνύουν νικητϋσ τουσ Γερμανούσ.
 Ο απολογιςμϐσ τησ Μϊχησ όταν απροςδϐκητοσ για τη
Γερμανύα και εύχε ςημαντικϋσ ςυνϋπειεσ για το μϋλλον του
πολϋμου, αφού αποφαςύςτηκε να μην πραγματοποιηθεύ ξανϊ
αεραποβατικό επιχεύρηςη τϋτοιου μεγϋθουσ: 3.986 νεκρούσ και
αγνοούμενουσ, 2.594 τραυματύεσ, 370 αεροπλϊνα οι απώλειεσ
ςύμφωνα με τα γερμανικϊ ςτοιχεύα - ςύμφωνα με τουσ
Συμμϊχουσ, όμωσ, οι γερμανικϋσ απώλειεσ ξεπϋραςαν τισ 16.000.
 Στουσ Συμμϊχουσ η Μϊχη κόςτιςε 3.500 ζωϋσ, 1.900 τραυματύεσ
και 17.500 αιχμϊλωτουσ.

18. 
Οι κϊτοικοι τησ Καντϊνου, αλλϊ και των γύρω
χωριών, αν και όξεραν ποιεσ θα όταν οι
ςυνϋπειεσ, αποφϊςιςαν να αντιςταθούν ςτην
επϋλαςη των ναζύ.
Με λύγα και ακατϊλληλα όπλα (λόγω του
αφοπλιςμού τησ Κρότησ από την δικτατορύα
του Μεταξϊ), αμύνονται μαχόμενοι ςτισ 23 Μϊη
ςτα Φλώρια και ςτισ 24 και 25 Μϊη ςτο φαρϊγγι
Καντϊνου. Ο αγώνασ ϊνιςοσ αλλϊ οι απώλειεσ
για τουσ Ναζύ μεγϊλεσ.
 Στισ 3 Ιούνη 1941 οι Ναζύ επιςτρϋφουν ,καύνε και
ιςοπεδώνουν την Κϊντανο. Εκτϋλεςαν τουσ
περύπου 180 κατούκουσ του χωριού, ενώ
πυρπόληςαν όλα τα ςπύτια κι ϋςφαξαν ακόμα
και τα ζώα τουσ.
 Άφηςαν δε τρεισ επιγραφϋσ, μοναδικϊ ιςτορικϊ
μνημεύα ςε όλη την Ευρώπη, γιατύ όπου αλλού
κατϋςτρεψαν οι Ναζύ δεν ϊφηςαν και δεν
τόνιςαν τόςο πολύ τη αντύςταςη που
ςυνϊντηςαν.


19.  Σην τετραπλό φαςιςτικό κατοχό τησ Ελλϊδασ
-Γερμανύα-Ιταλύα-Βουλγαρύα-Αλβανύα (κυρύωσ ςτην
Ήπειρο)- ακολοϑθηςε η καταλόςτευςη του
πλοϑτου τησ απϐ τουσ κατακτητϋσ και ο ελληνικϐσ
λαϐσ βρϋθηκε αντιμϋτωποσ με το ζότημα τησ ύδιασ
του τησ επιβύωςησ. Σο πρϐβλημα όταν ιδιαύτερα
ςοβαρϐ ςτισ πϐλεισ και ςτισ ϊγονεσ περιοχϋσ.
Φιλιϊδεσ πϋθαιναν ςτουσ δρϐμουσ απϐ την πεύνα.

20. Οι αρχϋσ κατοχόσ αμϋςωσ με τη ςυνεργαςύα τησ κυβϋρνηςησ Σςολϊκογλου
κατϊςχεςαν αγροτικϊ προώϐντα (καπνϐ, λϊδι κ.λπ.) και μεταλλεϑματα (κυρύωσ
βωξύτη, χρώμιο κ.λπ.) για τισ βιομηχανικϋσ εγκαταςτϊςεισ τησ Γερμανύασ.
Εφϊρμοςαν τον Οθωμανικϐ νϐμο τησ δεκϊτησ και το 10% τησ αγροτικόσ
παραγωγόσ πϋραςε ςτα χϋρια τουσ. Ενώ ο 51% των μετοχών ϐλων των μεγϊλων
επιχειρόςεων (ιδιωτικών και κρατικών) περνοϑςε αμϋςωσ ςτη διούκηςη των
Γερμανών (δηλαδό ολϐκληρη η οικονομύα).
 Οι χώρεσ του Άξονα εύχαν την ιςχϑ να εκδύδουν ωσ κατακτητϋσ χρόμα, πρϊγμα που
ϋκαναν, ενώ ϊμεςα ςυνομολογόθηκε «δϊνειο» που πόραν οι αρχϋσ κατοχόσ απϐ την
Σρϊπεζα τησ Ελλϊδοσ. Σο ςυνολικϐ ϑψοσ όταν αντύςτοιχο των 3,5 δις. δολαρύων
κατϊ τον υπολογιςμϐ του καθηγητό Άγγελου Αγγελϐπουλου το 1995 (προςθϋτοντασ
ϋναν εϑλογο τϐκο 3%, ςτην τϐτε αξύα του ποςοϑ υπολϐγιςε περύπου 13 δις. δολϊρια)!
 Σο «δϊνειο» αυτϐ δεν ϋχει ακϐμα επιςτραφεύ!
 Σϋλοσ, εύχαν εφοδιϊςει, τουσ Γερμανοϑσ ςτρατιώτεσ με το περύφημο χαρτονϐμιςμα
των 50 μϊρκων, που όταν πλαςτϐ και δεν εύχε αντύκριςμα (αφοϑ δεν εύχε οϑτε
υπογραφό Τπουργοϑ Οικονομικών, οϑτε υπογραφό Διοικητό Σρϊπεζασ, που το ϋχει
εκδώςει).


21. Με τον πληθωριςμό να καλπϊζει, τα φτηνϊ
μεροκϊματα και την οικονομύα να εύναι διαλυμϋνη,
γεννόθηκε το φαινόμενο τησ “μαϑρησ αγορϊσ”.
Πολλού βρύςκουν την ευκαιρύα και αιςχροκερδούν
ςε βϊροσ των ςυνανθρώπων τουσ: εύναι οι
λεγόμενοι μαυραγορύτεσ και λαδϊδεσ. Εκεύνοι που
εύχαν την οικονομικό εξουςύα και τισ «ϊριςτεσ
ςχϋςεισ» με τουσ κατακτητϋσ:
βιομόχανοι, μεγαλϋμποροι, δωςύλογοι ςυνεργϊτεσ.

27. «Αυτϐσ που αγωνύζεται,
μπορεύ και να χϊςει.
Αυτϐσ που δεν αγωνύζεται
ϋχει όδη χϊςει»
Μπϋρτολντ Μπρεχτ

28.  Λύγο μετϊ την κατϊληψη τησ Ελλϊδασ απϐ τουσ
Γερμανοϑσ ο δοκιμαζϐμενοσ ελληνικϐσ πληθυςμϐσ
ϊρχιςε να αναζητεύ τρϐπουσ αντύςταςησ.
 Πρώτη πρϊξη αντύςταςησ υπόρξε το κατϋβαςμα
τησ γερμανικόσ ςημαύασ απϐ τον βρϊχο τησ
Ακρϐπολησ των Αθηνών, τη νϑχτα τησ 30όσ ΜαϏου
1941, απϐ δϑο νεαροϑσ φοιτητϋσ,
τον Μανώλη Γλϋζο και τον Απϐςτολο ΢ϊντα.

29.  Σα ςυνδικϊτα βρύςκονταν κϊτω από ϋλεγχο των κατακτητών και
των ςυνεργατών τουσ και γι’ αυτό, τον Ιούλη του 1941
ςυγκροτεύται το Εργατικϐ Εθνικϐ Απελευθερωτικϐ Μϋτωπο
(ΕΕΑΜ), και αρχύζουν να λειτουργούν προμηθευτικού και
καταναλωτικού ςυνεταιριςμού, ϋνα δύκτυο ς’ όλουσ τουσ
εργαςιακούσ χώρουσ.
 Άνοιγαν με βύα τισ αποθόκεσ των μαυραγοριτών και μούραζαν
τρόφιμα ςτον πειναςμϋνο λαό. Ταυτόχρονα αρτεργϊτεσ,
καπνεργϊτεσ, ςιδηροδρομικού, τραπεζοώπϊλληλοι,
ζαχαροπλϊςτεσ, ηθοποιού και δημόςιοι υπϊλληλοι διεκδικούςαν
αυξόςεισ ςτα μεροκϊματα, παροχό ρουχιςμού και ςυςςύτια και
πολλϋσ φορϋσ τα κϋρδιζαν παρϊ την τρομοκρατύα και την
καταςτολό.

30. Ο λαόσ αποφαςύζει να «ςηκώςει
κεφϊλι» ςτον κατακτητό!
 Αναπτύςςεται ϋτςι, ϋνα μεγϊλο
αντιςταςιακό κύνημα με ϋνοπλα
τμόματα και μαζικϋσ οργανώςεισ. Η
πιο μεγϊλη όταν το Εθνικό
Απελευθερωτικό Μϋτωπο (ΕΑΜ) που
ιδρύθηκε τον Σεπτϋμβρη του 1941, με
1,5 εκ. μϋλη, ςτο οπούο ανόκε η Ενιαύα
Πανελλαδικό Οργϊνωςη Νεολαύασ
(ΕΠΟΝ) με 600.000 μϋλη, και ο
Ελληνικόσ Λαώκόσ Απελευθερωτικόσ
Στρατόσ (ΕΛΑ΢), ϋνα ϋνοπλο
αντϊρτικο ςώμα με 85.000 πολεμιςτϋσ
και καπετϊνιο τον Άρη Βελουχιώτη.
 Ακολούθηςε τον ύδιο μόνα , η ύδρυςη
του Ενιαύου Δημοκρατικού Ελληνικού
Συνδϋςμου (ΕΔΕ΢) με ηγϋτη τον
Ναπολϋοντα Ζϋρβα και αρκετϋσ
ϊλλεσ.


31. Ο Ναπολϋων Ζϋρβασ μαζύ με ϊλλα 3
ηγετικϊ ςτελϋχη του ΕΔΕ΢
Άρησ Βελουχιώτησ ο αρχικαπετϊνιοσ
του ΕΛΑ΢

33.  ΢τισ 25 Νοεμβρύου του 1942
ςυνεργϊςτηκαν οι αντιςταςιακϋσ
δυνϊμεισ με μια ομϊδα Άγγλων
πρακτόρων και ανατύναξαν την
ςιδηροδρομικό γϋφυρα του
Γοργοποτϊμου, προκαλώντασ
μεγϊλη καθυςτϋρηςη ςτην
διϋλευςη των Γερμανών που πύεζαν
τουσ ςυμμϊχουσ ςτην Αφρικό.
 «Φωρύσ Ζϋρβα δεν γινϐταν ,
χωρύσ Άρη δεν πετϑχαινε»...
Αυτϐ εύπε ο Κρισ Γουντχϊουζ που
όταν ϋνασ απ' τουσ
πρωταγωνιςτϋσ του γεγονϐτοσ...

34. 
Οι νεκρού απϐ την πεύνα ςτα
μεγϊλα αςτικϊ κϋντρα αγγύζουν
ύςωσ και τισ 300.000
Τότε εμφανύζονται και οι
ριψοκύνδυνοι ςαλταδϐροι, οι
«κλϋφτεσ» τησ Κατοχόσ. Μικρϊ
παιδιϊ ςε ηλικύα, ςτερημϋνα και
πειναςμϋνα, οργανώνονται ςε
ομϊδεσ, «ςαλτϊρουν» ςτα
γερμανικϊ ό ιταλικϊ καμιόνια κι
αρπϊζουν ότι βρουν ςτην καρότςα
των αυτοκινότων. Διακινδυνεύουν
ςυχνϊ τη ζωό τουσ για να υπϊρχει
μια δικαιότερη ανακατανομό
τροφύμων και ειδών πρώτησ
ανϊγκησ.
 Γνωςτού για την δρϊςη τουσ
υπόρξαν οι «ςαλταδϐροι του
Βϑρωνα»

35.  ΢τισ 14 Απρύλη 1942 ϋνασ ταχυδρομικϐσ λιποθυμϊει απϐ την πεύνα ςε ώρα
δουλειϊσ ςτην Αθόνα. Αμϋςωσ κηρϑςςεται Απεργύα, που απλώθηκε ςε
ϐλουσ τουσ δημϐςιουσ υπαλλόλουσ. Οι απεργού ςυγκρϐτηςαν μια
Κεντρικό Απεργιακό Επιτροπό και παρϊ τον εκφοβιςμϐ, την πεύνα και
τουσ κινδϑνουσ κρϊτηςαν για μϋρεσ. ΢το τϋλοσ νύκηςαν.
 Σον ΢επτϋμβρη του 1942 το Εργατικϐ ΕΑΜ οργϊνωςε ϋνα ακϐμα κϑμα
απεργιών που απλώθηκε ςε πολλοϑσ κλϊδουσ. ΢υμμετεύχαν οι τραπεζικού,
οι εργϊτεσ τησ ϑδρευςησ, του Ηλεκτρικοϑ Εργοςτϊςιου, του ΥΙΞ, τα
Λιπϊςματα ςτην Δραπετςώνα, οι λιγνιτωρϑχοι τησ Καλογρϋζασ, πολλού
υφαντουργού, λιμενεργϊτεσ και ςιδηροδρομικού. Σο ςϑνθημα:
“Όχι ϊλλοσ χειμώνασ ςαν του 1941-42”.
 Σον Απρύλη του 1942, η απεργύα των δημοςύων υπαλλόλων κερδύζει
διανομό τροφύμων και ανϊκληςη των απολϑςεων.

36.  Φοιτητϋσ και εργαζόμενοι απεργούν και διαδηλώνουν ςτην Αθόνα
ενϊντια ςτην πολιτικό επιςτρϊτευςη.
 Η Πολιτικό Επιςτρϊτευςη ςόμαινε πωσ ϐςοι ϊνδρεσ και γυναύκεσ
όταν ικανού να εργαςτοϑν θα μεταφϋρονταν ςε εργοςτϊςιαςτρατϐπεδα εργαςύασ ςτην Γερμανύα, ό ϐπου υπόρχε ανϊγκη, για
να ικανοποιηθοϑν οι ανϊγκεσ παραγωγόσ.
 Οι ύδιεσ οι πηγϋσ των κατακτητών αναφϋρουν ότι απϋργηςε το 65% των
δημοςύων υπαλλόλων.
 Οι διαδηλωτϋσ, παρόλο που χτυπόθηκαν από το ςτρατό κατοχόσ,
κατϋλαβαν το Υπουργεύο Εργαςύασ, ϋκαψαν τα χαρτιϊ τησ επιςτρϊτευςησ
και πϋτυχαν την εξαύρεςη τησ Ελλϊδασ, ενώ η επιςτρϊτευςη
εφαρμόςτηκε ςτισ ευρωπαώκϋσ χώρεσ που όταν υπό γερμανικό κατοχό.

38.  Η κηδεύα του ποιητό
Κωςτό Παλαμϊ ςτισ
28 Υεβρουαρύου 1943
μετατρϋπεται ςε
αντιναζιςτικό
διαδόλωςη.

39.  ΢τισ ορεινϋσ περιοχϋσ δημιουργόθηκε ϋνα ελεύθερο κρϊτοσ το
1943, με τη ςυνεργαςύα των ανταρτών και των αγροτών, με την
Πολιτικό Επιτροπό Εθνικόσ Απελευθϋρωςησ (ΠΕΕΑ) να
προςπαθεύ να οργανώςει τη διούκηςη τησ «Ελεύθερησ Ελλϊδασ».
Το 1944 οργϊνωςε ελεύθερεσ εκλογϋσ ςτισ οπούεσ 1 εκατομ.
ψηφοφόροι –ανϊμεςϊ τουσ και γυναύκεσ που πρώτη φορϊ
ψηφύζουν- εκλϋγουν το «Εθνικό Συμβούλιο».
 Η «κυβϋρνηςη του βουνοϑ» οργανώνει το ελεύθερο κρϊτοσ,
βαςιςμϋνο ςτο θεςμό τησ Τοπικόσ Αυτοδιούκηςησ ςτα χωριϊ, ςτα
καινούργια ςυμμετοχικϊ όργανα των Γενικών Συνελεύςεων, των
Λαώκών Επιτροπών και των Λαώκών Δικαςτηρύων ενώ
επαναλειτουργεύ τα ςχολεύα και τα θϋατρα.
 Ωσ ςκοπόσ τησ παιδεύασ προςδιορύζεται η πνευματικό, ηθικό και
υλικό ανύψωςη του εργαζόμενου λαού και ορύζεται η
αποκλειςτικό χρόςη τησ δημοτικόσ, με την παρϊλληλη
καθιϋρωςη του μονοτονικού.

41.  Στισ 18 Ιουνύου 1943, η
κατοχικό κυβϋρνηςη
Ρϊλλη ιδρύει τα Τϊγματα
Αςφαλεύασ για την
καταπολϋμηςη του ΕΑΜΕΛΑΣ δηλαδό, των
Ελλόνων που πολεμούςαν
τον κατακτητό!
 Φωτ. Οπλύτησ των
Ταγμϊτων Αςφαλεύασ φυλϊ
απαγχονιςμϋνο Έλληνα

42.  Η αντύςταςη αντύ να περιοριςτεύ φουντώνει!
 Μπροςτϊ ςτη νϋα αυτό κατϊςταςη οι Γερμανού θϋτουν ςε εφαρμογό,
ανϊμεςα ςτ’ ϊλλα, και τη χιτλερικό αρχό τησ «αλληλϋγγυασ ευθϑνησ»,
εκτελώντασ για κϊθε ςκοτωμϋνο ςυμπατριώτη τουσ 100 ϊμαχουσ.
Παρϊλληλα, επειδό αδυνατούν να ςυγκρουςτούν με τουσ αντϊρτεσ και
να τουσ εξοντώςουν, ςτρϋφονται εναντύον πόλεων και χωριών και
διαπρϊττουν φρικιαςτικϊ εγκλόματα, μετατρϋποντϊσ τα ςε
ολοκαυτώματα, με ςτόχο να κϊμψουν το αγωνιςτικό και αντιςταςιακό
φρόνημα του λαού.
 Σκοπόσ τουσ όταν να διαλύςουν τισ αντιςταςιακϋσ οργανώςεισ και με τα
αντύποινα για τισ απώλειϋσ τουσ να ςπεύρουν τον τρόμο ςτισ πόλεισ και τα
χωριϊ, ϋτςι ώςτε να ςβόςει κϊθε εςτύα αντύςταςησ.
 Επιχειρούςαν επύςησ, «μπλϐκα» που όταν μια βϊρβαρη πρακτικό κατϊ
την οπούα τα τϊγματα αςφαλεύασ μαζύ με γερμανικϊ ςτρατεύματα
απϋκλειαν τισ προςβϊςεισ μιασ ολόκληρησ περιοχόσ και μετϊ
επιδύδονταν ςε ϋνα ματωμϋνο όργιο εκτελϋςεων, ςυλλόψεων, λεηλαςιών.

43. Σα χαρϊματα τησ 16 Αυγοϑςτου 100 και
πλϋον Γερμανού, ςταθμεϑουν ϋξω απϐ το
Κομμϋνο. Αποςτολό τουσ όταν η εξϐντωςη
των ανταρτών που δροϑςαν ςτην περιοχό
και η εξαφϊνιςη του χωριοϑ που τουσ
υποςτόριζε και τουσ προμόθευε με τρϐφιμα
και ϊλλα απαραύτητα για την αντύςταςό.
 Αφοϑ κϑκλωςαν το χωριϐ, οι μονϊδεσ
εφϐδου ϊρχιςαν να βϊλλουν με ϐπλα,
πολυβϐλα, χειροβομβύδεσ και ϐλμουσ. Δεν
ϊφηναν τύποτε ϐρθιο. Έκαιγαν ϐ,τι ϋβριςκαν
μπροςτϊ τουσ και ςκϐτωναν με μιαν
απερύγραπτη αγριϐτητα ϊντρεσ, γϋροντεσ,
γυναύκεσ και παιδιϊ. Ακϐμη και μωρϊ.
Ολϐκληρεσ οικογϋνειεσ κϊηκαν ζωντανϋσ
μϋςα ςτα ςπύτια τουσ. Άλλοι ϋτρεχαν ςτουσ
δρϐμουσ να ςωθοϑν και ϋπεφταν απϐ τισ
ςφαύρεσ που θϋριζαν το χωριϐ. Ανθρώπινα
ςώματα κϐπηκαν ςτα δυο ό διαλϑθηκαν και
δε βρϋθηκαν ποτϋ.


44. Η επιχεύρηςη «Καλϊβρυτα» όταν μια
επιχεύρηςη κϑκλωςησ των ανταρτών του
ΕΛΑ΢ η οπούα ϐμωσ κατϋληξε ςε μαζικϊ
αντύποινα επύ του ϊμαχου πληθυςμοϑ τησ
περιοχόσ, μετϊ το θϊνατο Γερμανών
ςτρατιωτών ςε μϊχεσ με τουσ αντϊρτεσ και,
ιδιαύτερα, μετϊ την εκτϋλεςη 77 Γερμανών
αιχμαλώτων που εύχαν ςυλλϊβει οι
αντϊρτεσ, λύγεσ μϋρεσ νωρύτερα.
 Οι Γερμανού, ςτο δρϐμο για τα Καλϊβρυτα,
εκτϋλεςαν 143 ϊνδρεσ.

Επύςησ ϋκαψαν περύπου 1.000 ςπύτια, αφοϑ
τα λεηλϊτηςαν αποκομύζοντασ περιςςϐτερα
απϐ 2.000 πρϐβατα και μεγαλϑτερα ζώα και
περύπου 260.000.000 δραχμϋσ.

Όταν ϋφθαςαν ςτα Καλϊβρυτα, κλεύδωςαν
ϐλεσ τισ γυναύκεσ και τα παιδιϊ κϊτω των 14
ςτο ςχολεύο και διϋταξαν ϐλουσ τουσ ϊνδρεσ
απϐ 14 και πϊνω να παρουςιαςτοϑν ϋξω απϐ
το χωριϐ. Εκεύ οι Γερμανού τουσ εκτϋλεςαν
με ςυνεχεύσ ριπϋσ πολυβϐλων, ςκοτώνοντασ
περύπου 500 ϊτομα.
 Οι γυναύκεσ και τα παιδιϊ κατϊφεραν να
αποδρϊςουν απϐ το ςχολεύο ενώ το χωριϐ
φλεγϐταν.
 Σην επϐμενη ημϋρα τα ναζιςτικϊ
ςτρατεϑματα πυρπϐληςαν το μοναςτόρι
τησ Αγύασ Λαϑρασ, που ςυνδϋεται ςτενϊ με
την Επανϊςταςη του 1821.
 Η ςφαγό των Καλαβρϑτων εύναι η πιο βαριϊ
περύπτωςη πολεμικοϑ εγκλόματοσ ςτην
Ελλϊδα, κατϊ τη διϊρκεια του Β'
Παγκϐςμιου πολϋμου και παρ’ ϐλο που η
Γερμανύα ϋχει αναγνωρύςει δημϐςια τη
ναζιςτικό αγριϐτητα των Καλαβρϑτων,
ακϐμα δεν ϋχει καταβληθεύ καμιϊ
αποζημύωςη…


45. ΢τισ 28 Απριλύου του 1944 200 Γερμανού
ςτρατιώτεσ και ταγματαςφαλύτεσ
ϋκαναν μια επιδρομό ςτον Τμηττϐ.
 Ο κϑριοσ ςκοπϐσ τησ επιδρομόσ όταν
μια αποθόκη ϐπλων και πυρομαχικών
ςε ϋνα ςπιτϊκι του Τμηττοϑ.
 Περιτριγυριςμϋνοι απϐ παντοϑ, τρύα
αγϐρια -μϋλη τησ ΕΠΟΝ-, ο διμοιρύτησ
Δημότρησ Αυγϋρησ και οι μαχητϋσ
Υολτϐπουλοσ Κωνςταντύνοσ και
Κιοκμενύδησ Θϊνοσ δεν παραδϐθηκαν
και δώςανε την μϊχη χρηςιμοποιώντασ
τον οπλιςμϐ τησ αποθόκησ .
 Η μϊχη κρϊτηςε 7 ώρεσ και οι τρεισ
μαχητϋσ ϋπεςαν μϋχρι τον τελευταύο.
 Η ηρωικϐτερη, ωσ τϐτε , ςτιγμό του
ΕΛΑ΢ Αθόνασ, απαθανατύςτηκε απϐ
την αντιςταςιακό λογοτεχνύα ωσ
«Κϊςτρο του Τμηττοϑ».


46. Οι «200», αριςτερού κρατούμενοιεξόριςτοι επύ δικτατορύασ Μεταξϊ ςτην
Ακροναυπλύα, την Ανϊφη, τον Αώ-Στρϊτη
κ.ϊ., εκτελϋςτηκαν ωσ αντύποινα για το
θϊνατο ενόσ Γερμανού ςτρατηγού και
τριών ςυνοδών του αξιωματικών ςτουσ
Μολϊουσ τησ Λακωνύασ, ςτισ 27 Απριλύου
του 1944.
 Δϋκα φορτηγϊ χρειϊςτηκαν για να
μεταφϋρουν τουσ «200» από το Χαώδϊρι,
όπου κρατούνταν, ςτην Καιςαριανό.
 Ανϊ εύκοςι ϊτομα γινόταν οι εκτελϋςεισ
και όςοι ϋζηςαν από κοντϊ εκεύνεσ τισ
ςτιγμϋσ θυμούνται ότι το χώμα δεν
προλϊβαινε να ρουφόξει το αύμα.
 Αξϋχαςτο το «όχι» του Ναπολϋοντα
΢ουκατζύδη ςτην προςφορϊ των ναζύ να
του χαρύςουν τη ζωό, επειδό γνώριζε
πϋντε γλώςςεσ και τουσ όταν χρόςιμοσ ωσ
διερμηνϋασ!


47. ΢τισ 10 Ιουνύου του 1944 ςτο Δύςτομο του νομοϑ Βοιωτύασ ϋγινε
κατϊ την διϊρκεια του Β' Παγκοςμύου πολϋμου μια απϐ τισ
μεγαλϑτερεσ ςφαγϋσ απϐ τησ ναζιςτικϋσ κατοχικϋσ δυνϊμεισ
ςτην Ελλϊδα.
Οι ναζύ μετϊ απϐ μια μϊχη δυο ημερών με τουσ αντϊρτεσ του
ΕΛΑ΢ ςτο ΢τεύρι και επειδό εύχαν απώλειεσ, μπόκαν ςτο Δύςτομο
και για «αντύποινα» εξϐντωςαν 228 αμϊχουσ.
(΢υγκεκριμϋνα: 117 γυναύκεσ και 111 ϊντρεσ... 4 βρϋφη, μικρϐτερα
του ενϐσ ϋτουσ... 3 γϋροντεσ ϊνω των 80 ετών...
53 παιδιϊ μικρϐτερα απϐ 16 χρϐνων)...
Περιςςϐτερα απϐ 600 ςπύτια καταςτρϊφηκαν.
«Σϐςο πυκνϐ το ςκϐτοσ
Πώσ να ξεχϊςω;»
Αργϑρησ ΢φουντοϑρησ (τϐτε όταν παιδύ και επϋζηςε)…

49. 
΢τισ 7 Αυγοϑςτου 1944 δυο γερμανικού λϐχοι
και 800 γερμανοτςολιϊδεσ των Σαγμϊτων
Αςφαλεύασ, βαριϊ οπλιςμϋνοι με πολυβϐλα,
ϐλμουσ και μπαζοϑκασ, ϋςτηςαν μπλϐκο
ςτον ςυνοικιςμϐ του Βϑρωνα.
Μετϊ απϐ τετρϊωρη μϊχη που ϋδωςαν
με ελαφρϋσ δυνϊμεισ του ΕΛΑ΢ που
αναπτϑχθηκαν εκεύ, κατϊφεραν τελικϊ να
ολοκληρώςουν το μπλϐκο του
ςυνοικιςμοϑ. Γερμανού και
Σαγματαςφαλύτεσ μετροϑςαν αρκετοϑσ
τραυματύεσ και ϋνα Γερμανϐ αξιωματικϐ
νεκρϐ, ενώ οι ΕΛΑ΢ύτεσ, πολλοϑσ
τραυματύεσ και δυο νεκροϑσ.
Σελικϊ ςτην πλατεύα του Βϑρωνα αφοϑ
ςυγκϋντρωςαν 1.000 ϊνδρεσ, που τουσ
ϋςτειλαν ςτο ςτρατϐπεδο ςυγκϋντρωςησ
του Φαώδαρύου, Έλληνεσ ςυνεργϊτεσ τουσ,
φορώντασ μϊςκεσ υπϋδειξαν 10 μϋλη τησ
ΕΑΜικόσ Αντύςταςησ, ϐπου και
εκτελϋςτηκαν αφοϑ βαςανύςτηκαν.

50.  Τα ξημερώματα τησ 9ησ
Αυγοϑςτου του 1944, γερμανού
ςτρατιώτεσ κυκλώνουν τουσ
ςυνοικιςμούσ Δουργουτύου,
Κατςιπϐδι και Υϊρου. Στο
μπλόκο που καλύπτει όλη την
Άνω Ν. ΢μϑρνη, εκτελούνται 70
αντιςταςιακού ςτο Φϊρο. Με
ςυνοπτικϋσ διαδικαςύεσ
εκτελϋςτηκαν επύ τόπου 120
ϊτομα. Οι υπόλοιποι με ιςχυρό
ςυνοδεύα οδηγόθηκαν ςτο
ςτρατόπεδο του Χαώδαρύου. Από
αυτούσ οι 600 ςτϊλθηκαν ςτισ 16
Αυγούςτου ςτη Γερμανύα. Μετϊ
τισ εκτελϋςεισ ακολούθηςε η
πυρκαγιϊ και η λεηλαςύα τησ
περιοχόσ.

51.  ΢το μπλϐκο τησ Κοκκινιϊσ,
ςτισ 17 Αυγοϑςτου 1944
ςυνολικϊ πϊνω από 300
αντιςταςιακού θυςιϊςτηκαν
εκεύνη τη μϋρα. Άλλοι 8.000
ςυνελόφθηςαν και
φυλακύςτηκαν ςτο
ςτρατόπεδο του Χαώδαρύου.
Απ’ αυτούσ οι 1.200
μεταφϋρθηκαν ςε γερμανικϊ
ςτρατόπεδα και αρκετού από
τουσ υπόλοιπουσ
εκτελϋςτηκαν ό πϋθαναν από
βαςανιςτόρια.

52.  Στισ 28 Αυγοϑςτου 1944, ο
κατοχικόσ ςτρατόσ με
ςυνεργαςύα με τα τϊγματα
αςφαλεύασ φωνϊζει από τα χωνιϊ
να ςυγκεντρωθούν όλοι οι ϊνδρεσ
από 15 ετών και πϊνω ςτο γόπεδο
τησ περιοχόσ. Η απειλό για
όποιον ϋμενε ςτο ςπύτι του όταν
ϊμεςη εκτϋλεςη.
 Ο απολογιςμόσ όταν μακϊβριοσ:
εκτελϋςεισ νϋων παιδιών,
πλιϊτςικό ςε κατοικύεσ και
παρϊδοςη ςτισ φλόγεσ όλησ τησ
ςυνοικύασ των Νϋων Σφαγεύων.

53. 25 Αυγοϑςτου 1944
οργανώνεται γενικό απεργύα
ενϊντια ςτην τρομοκρατύα του
ναζιςτικοϑ καθεςτώτοσ με
πϊνω απϐ 100.000 διαδηλωτϋσ,
ςϑμφωνα με τισ ιταλικϋσ πηγϋσ

54.  Στισ 2 Σεπτεμβρύου του 1944 ο Χορτιϊτησ πλόρωςε βαρύ
τύμημα για την αντιςταςιακό του δρϊςη. Ο θϊνατοσ ενόσ
Γερμανού ςτρατιώτη ςε μια ϋνοπλη ςυμπλοκό ςτην περιοχό
Καμϊρα μεταξύ ανταρτών και Γερμανών εύχε ωσ ςυνϋπεια
γερμανικϋσ δυνϊμεισ ςυνεπικουρούμενεσ από ορδϋσ
ταγματαςφαλιτών να φτϊςουν ςτον Χορτιϊτη ϋτοιμεσ να
εφαρμόςουν ϋνα προμελετημϋνο ςχϋδιο. Ξεςπούν ςε
πρϊξεισ παρϊφορησ βύασ, ςκοτώνουν βρϋφη, βιϊζουν,
εκτελούν εν ψυχρώ, καύνε και λεηλατούν. Συγκεντρώνουν
όςουσ δεν ϋχουν εγκαταλεύψει το χωριό ςε δυο ςημεύα τα
οπούα μετϋτρεψαν ςε νϋα κρεματόρια. Ο απολογιςμόσ θα
εύναι τραγικόσ: 149 ϊτομα θα καούν ζωντανϊ ό θα
εκτελεςτούν, από τα οπούα τα 51 κϊτω των 18 ετών.

56.  Τα γερμανικϊ ςτρατεύματα αποχωρούν από την Αθόνα ςτισ 12
Οκτώβρη του 1944, ενώ ο ΕΛΑΣ δύνει τισ τελευταύεσ μϊχεσ ςε
Πειραιϊ για να ςώςει το λιμϊνι και το εργοςτϊςιο τησ Ηλεκτρικόσ
ςτη Δραπετςώνα από τισ καταςτροφϋσ των ναζύ (90% των
αμαξοςτοιχιών πόραν μαζύ τουσ οι Γερμανού κατϊ την αποχώρηςό
τουσ, ενώ ανατύναξαν το 90% των γεφυρών πλϊτουσ ϊνω των δϋκα
μϋτρων. 72% των μεταφορικών μϋςων (φορτηγϊ αυτοκύνητα)
καταςτρϊφηκαν, όπωσ και το 25% των ελληνικών δαςών…
 Ο ΕΛΑΣ μπαύνει ςτην Αθόνα και την απελευθερώνει και η λαώκό
ςυγκϋντρωςη 200.000 ανθρώπων, απαιτεύ από τον αρχηγό τησ
κυβϋρνηςησ εθνικόσ ενότητασ Γ. Παπανδρϋου, καθεςτώσ
Λαοκρατύασ και τιμωρύα των ενόχων.
 Μετϊ ακολούθηςε η απελευθϋρωςη και των ϊλλων πόλεων. Η
απελευθϋρωςη όμωσ δεν ϋφερε το τϋλοσ των δεινών. Μετϊ από
λύγεσ βδομϊδεσ ειρόνησ και ελευθερύασ, η Αθόνα βρϋθηκε ςτη
δύνη του πολϋμου που παύρνει χαρακτηριςτικϊ εμφυλύου.

58. Ο Β’ Παγκϐςμιοσ πϐλεμοσ ςτούχιςε ςτην ανθρωπϐτητα 60
εκατομ. νεκροϑσ και την καταςτροφό ολϐκληρων τμημϊτων
τησ παραγωγόσ και περιοχών.
Η ναζιςτικό κυριαρχύα οδόγηςε ςτο ολοκαϑτωμα:
6 εκατομ. εβραύοι ςφαγιϊςτηκαν, 2,5 εκατομ. Πολωνού
εξοντώθηκαν, 520.000 τςιγγϊνοι και 473.000 Ρώςοι
δολοφονόθηκαν, 100.000 οδηγόθηκαν ςτο θϊνατο γιατύ
όταν ϊνθρωποι με ειδικϋσ ανϊγκεσ, ομοφυλϐφιλοι, ό
αριςτερών πεποιθόςεων.
Η αγριϐτητα, η φρύκη και ο θϊνατοσ όταν η κατϊληξη του
φαςιςμοϑ.
Γι’ αυτϐ το 1946 το διεθνϋσ ςτρατιωτικϐ δικαςτόριο ςτη
Νυρεμβϋργη καταδύκαςε τουσ ναζύ ωσ εγκληματύεσ πολϋμου.

60. ΠΟΣΕ ΞΑΝΑ
ΥΑ΢Ι΢ΜΟ΢!
"Σϐτε, θυμϊςαι,
που μου λεσ:
Ετϋλειωςεν ο
πϐλεμοσ!
Όμωσ ο Πϐλεμοσ
δεν τϋλειωςεν
ακϐμα.
Γιατύ κανϋνασ
πϐλεμοσ δεν
τϋλειωςε ποτϋ!"
Μανϐλησ
Αναγνωςτϊκησ